Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
18 erthygl ar y dudalen hon
DEDDF ADDYSG GANOLRADDOL CYMRU.
DEDDF ADDYSG GANOL- RADDOL CYMRU. Nos Wener, yn Nhy y Cyffredin, dygodd Syr Hussey Vivian fesur i well a Deddf Addysg Ganolraddol Cymru, a darllenwyd ef y waith gyntaf.
I ABERLLEFENNI.I
I ABERLLEFENNI. I DARLITEII.-Nos Wener, tradiododd Mr Richard Rees (Maldwyn), Paris House, I Machynlleth, ddarlith ar "Taith trwy I Bavaria a thros fynyddoedd yr Alps," yn J nghapel y Methodistiaid Calflnaidd. Cy- merwyd y gadair gan Dr Jones, Corris. I Eglurwyd y ddarlith gydag amryw ddar- luniau a gwisgoedd. Yr elw yn myned i wraig weddw o'r enw Margaret Hughes, yr hon oe"d wedi bod yn glaf am naw mis.— Gohehydd.
r Y F \ R F 0 D MISOL I nYFFRYN…
r Y F R F 0 D MISOL I nYFFRYN CONWY. J/-i nVi'i'U'v\d V C,, :.rf"d Miol yn Roe C? ?J.,?.r2fed. L1ywydd, y yhRO.Withc.?T?y?.nt.DarneQ- arc ac a? iArt) kvin,-(lion y cyf-irfod ,-v ?l,Iiwvd Ilythyrau oddiwrth Rth i), 'k S., W. Corow, & 'A.S. a D L?.ydGe?e.A.S.yn e;t,r pq,ide.-rfyr,iad a *vd yoy '"? ,r bhn, yn erhyn ^ddf ad?ati? 1 dafar?yr Wedi ychydig L ?{uda?th e?.? "d?ywyd y cynllun er ??nu henV? "t" bor, yn ei ffurf «Mdiol. syd"'1 vcS-wAnegiad canlynol ??d?!?'?? 1 ?'? rhwng y pwyllgor a flvtnve-th^yr lie £ I werthu y lIyfrRu am ensfv'g'l. Penodwyd yn bwyllgor y ?'?""WHo'?t..L?r?t;O.Evans. Cvlwyn Bv T. M. Jon*, P?machno R. ?Gw?.;MriH.? Williams, ?nwv" M D?.. U?r'.?t; J. Price, p" dy fii'iur; a W. R()hert, Capel Garmon; ??.h W. ? -ts yn gynnullydd. Ym- L??"? a?yddo?on eglwysig y He, a ??{? ?dadt?d.?' cy?nis amsefyUfayr >= Pifiw1 t tfndMth wetthf?wr ar v ???-D!?v?'' <?<M? Cyawynwyd r/ faM- M J M. Th.r?. Floyd, America, a C' fwyd anerch.ad cynbes M?o e" "vi?w yd ein hod yn thoddi derbyniad croesawn?r 1 I r Thomas, ac yn dvmtino am. f d yn rhydd i gymeryd rhan n?tr?cd.?? i P?nodwvd Mri B. Wil. Lu)s'L??ud')n; J. Pnce. Pacdy Tudur, 3a:vboi3t,idderhynye4agI ?dau Hv^y^wyd y cYcheUr y C. M. Syn Mh??yTudur. Awst 21 a'r22?n. ?er Gw?rji, ''w agor gan y Parch T. M. Jonfs, Per.michno. Cydsymwyd a chais cyfpjIJion Saem i gwl y Cyfarfod M-sol yno yn vn He G-rphenaf, gan eu bod yn ail wneyd v tv.ic yn gwneyd ystafell newydd mewn cvsylltiad &'r cape'. Penodwyd y Parch W. Robots, Llanrwst; a Mr Richard Jones, Gwvtherin, i fvned i Bndy Tudur; a'r Parch E. F .ulkes J oues, L\a.D!!a.nttIrfo\d; a Mr W. Edwa'da, Talybont, i fyned i Roe Wen, i gyfarwyddo a chynorthwyo yr eglwysi raewn rhoddi cais ar ddewis rhagor o fl tenoriaid. Peoodwyd y Parch 0. Evans, Colwyn Bav; a Mr E. Thomas, Dolwyddeler, yn eynrychiolwyr i'r ddwy Gymdeithasfa olaf o'r flwyddyn bon, ac i'r ddwy Gym- deithasfa eyntaf o'r flwyddyn nesaf i y Parch J Jnnf's, Fonroacbno; a Mr W. J. Williams, Regent House, L'anrwst, yn gynrychiolwyr i'r pedair CvmdoitbRFtfa y flwyddyn vessf; y Pitch H. Bjrrow Wdliams, Llandudno; a Mr J. Levis. U.H., Eitbinog, yn gynrych- iilwvr i'r Gymanfs Gyffredinol; y Parch E. David Trefriw; a Mr R. Thomas, Pen- maclino, yn gyfarwyddwyr y Gymdeithaa Genbadol DrAinor. Dewiswyd v Parch H. Barrow Williams, a Mr Griffith Owen, Llanrwst, yn llvwyddion y Cyfarfod Misol a'r Parch J. Williams, Colwyn Bay, yn yserifenydd, am y flwyddyn nesaf. Pender- fYDWyd ein bod yn dymano ar i boll swydd- oeinn y caglia,ipu i area yn eu lie, ac yn cvflwyno iddyn' ein dinlcbgarwch gwresocaf am eu lIafurua gariad. Gwnaed sylw ar yr ystadegsu am 1889, gan y Parch Evan Davies, Trelriw; a Mr John Amity Jones, Pensarn. Dangoswyd y dylid cvmeryd mwy o ofal am eu cael yn gywir, ftl na byddo dim angbysonderau ynddynt. Dywedwyd fodgraddau o anffyddlondeb yn lIawer o eglwysi gyday casgliadau eyfundebol-putrp o houyct beb wneyd dim at y cenhadaethau, a saith heb roi dim at y Genhadaetb Gar- trefol. Deunaw heb vueyd y cagliad at y lleoedd gweiniaid a dwy ar-bymtheg heb wneyd dim at yr Achosion Seisonig a dwy. ar-bugain beb wppyd clim at y Dryso-ifa Gynorthwyol. Y mae y ffaith bon yn dangos mai vcbydig o awydd am ledaenn teyrnas Iesu Griet sydd yn rhai !o'r eglwysi, -neu o leiat yn y Bwyddogion. Bron yr un eglwysi sydd ar cl gyda yr boll gapgliaaau bvn. a'r rlial hyoy hefyd sydd yn cytrantt yn fwyaf annheilwng at y weinidogaetb gartreiol hetyd. Y mae nron yr oil o r culofnan yo dangos cycydd ery flwyddyn o'r blaen. Cynydd o PO yn rhif v eymunwyr "6 yn rhif y gwrandawyr, a 175 yn rhif deiliaid yr Ysgol Sabbothol. Ceir cynydd i taddau yn boll golofnau y casglirdau capgliad y weinidogaeth, cynydd o 180p; at y Cenhadaethau, 38p at yr Achosion Seis- onig, 6p at y Drysorfa Gynoithwyol, 17p ac f.t ddyled y capelau, 361 p. Y roae y cynydd yn Dghasgliad y weinidogaeth-sof y casgliad eglwyeig—ar gyfartaledd ar gyfer moh aplnd vo mhnb dnsbarth fel bvn:— Dos. Conwy, 18*8,6s 11c» am 1889,7sll £ c- „ Llanrwst, „ 7s Ojc, 7s 21c. Ll'gernyw, „ 6s 8}c, „ 6811410, P'macbn(¡, is U}, 8s Ojc. Cvfartaledd ar gyfer pob aelod yn Dghylch y Cyfarfcd Misol yw am 1888, 7s OJ, am 1889 78 7Jc. Cyfartsledd y casgliad at y wein- idogaeth, ar ol cymeryd rhoddion y plant a chasgliad y gynnlleidfa i'r cyfrif, ydyw 10s 2}c ar gyfer pob aelod, ychydig yn llai iia chyfartaledd y Cyfundeb. Da fyddai i bob eglwys gael rbyw dtefn i gael gan bob aelod i roddi rbyw gymaint, a niabwysiadu y cynllun o arfer y plant i gyfrann yn rbeolaidd at y weinidogaeth. Penderfyowyd ein bod yn cyflwyno ein, diolchgarwch i Mi Davies a Mr J. Amity Jones am eu sylwadau ar y cyfrifon; acyn dymuno ar swyddogion yr eglwysi i wneyd apeliad carrdig at yr aelodan hyny nad jdynt yo cyfranu at gynal y weinidogaeth, gan eu bod drwy byny yn amddifadu eu nanain o un moddicn effeitbiol i gryfbau eu bywyd ysbrydol, ae i gyoyddu mewn gras. —Rhoddodd yr ysgrifenydd, Mr J. Price, Paudy, adroddiad am yr Arboliad Ysgryth- yrol diweddaf, a'r trysorydd, Mr W. Wil- liams, Llanrwst, am y cyfrif arianol. Cyflwynwyd dicb'hgarwch diffuact y cyfar- fod iddynt am eu gwnsanaeth gwertbfawr. -Rboddwyd anogaetb daer ar fod yr holl Ysgolion Sabbothol yn ymgymeryd A Ilaturir, yn y rbanan o'r Beibl bydd wedi eu t'efnu iddyrit, gan obeithio y bydd lIawer 'awn mwy yn sefyll yr arboliad y tro nesaf. (Mwyd sylw at Lawlyfr rhagorol ar Genes's rban I, gan y Parch S. Lewis, Pont ypridd, lit wBsanaeth dosbaithiadau ien- engaf yr ysgolioo, ac at y Gwerslyfr ar Genesis, an y Parch Richard Humphreys, Bontrenydd, a rboddwyd anogaeth i'r Jsgolion i wnpyd defnydd chotynt.-Caf- wyd adroddiad hefyd gan y llywydd am yr arboliad cerddorol, ac anogwyd fed dos- baithiadau i ddyssu egwyddorion cerddor- iseth yn cael pu ffurfio yn cftyo (L'r cynnll- eidfaoedd,-Penodvi yd y Parch H. Barrow Willie ms i ysrv i fen u anet ebiad,pyda cytrifon y casgliadati ceiDbadel.-Pende ifynwyd bod 8nfclnat auryw o argraphwyr i ofyn am gynygion i argraphu y cyfrifon.—Cadarnha- wyd y coisi;,dan am reddion, o 70p i eglwya Seitnig Colwyn Bay, ac o COp i eglwys Seisviiz Llandudno, a'r casgliad at yr acbosv n S^ifTiig, Str) pu bod eleni. yn v naillle a'r lIall, yn adeiladu capel newydd. —Pencciwyd Mr El as J >nss, U.H., Llan- dndno, i fyned i bwyllgor yr Achosion Seisnig, gan fod Mr Watkins yn acalluog i fyned.—C»dnrcli8wyd y oeisiadau o Drefriw, Talybrnt, Tywyn, BryDpydew, Colwyn, a Llaoelian, am gymhorth o'r Drysorfa (lynoltllwv(,I,-c yd adroddiad am y Oymarfa GyfTredinol gan y evnrychiolwyr- Mr Rleddyn Lloyd, DolwyddeHn, a'r Parch O. Ev.rs, Cilwvn Bay.—Qalwyd sylw at beode, f% r.iiad y Gymdeithasfa ddiweddaf yn  yr ealwjs1 yn ddifrfo) i fod yn fwy syddlawn mpwn dyfcd i'r moddion ar foren gabbltb An' gwyd i gael ymdriniaetb ar yn yo y c>f i.i(,pydd eglwysig.-Preetb. wyd gan y p.?n H. Barrow Willi?m- dud"; T M. Jones, P?mMbM, J. 0 Evn, Colwyn Bay.
[No title]
Colman s Sinapism. The Improved MUshrd Piaster.—<§old by all Chemists and ^roceis, or P, st seven penny stamps fif Parket of three, to Coi,mANs, 18, Caccn street, Lonco;.
CYMANFA BEDYDDWYR DINBYCH,…
CYMANFA BEDYDDWYR DINBYCH, FFLINT, A MEIRION. Cynwysa y gymanfa nchod eglwysi yr enwad yn y tair sit. a'r eglwysi Cymreig yn Lloegr, gyda'r eithriad o eglwysi Liundain, y rhai sydd yn peitbyn i'r Deheudir. Cyn- haliwyd y cyfaifod blynyddol yn Gwrecsam, I Mawrth a Mercher, Mehefin tOred a'r Ueg. Cyfarfu y gweinidogion uiewn cynhadledd am ddeg a 3au o'r gloch ddydd Mawrth,dan lywyddiaethy Parch Joseph Davie, Bit ken. head (y cadeirydd am y flwyddyn). Cafwyd am rchiad agoriadol llawn dyddordeb gan y cadeirydd ar "Henafiaelh Bedyddwyr Gwrecsam." Cytunwyd ar y pecderfyniadau dilynol- 1. Fod diolchgarwch gwresog yn cael ei gyflwyno i'r cadeirydd am ei anerchiad dy- ddorol, a dymuniad iddo ei argraphu. 2. Fod llythyr y Parch E. rirry, Ffestin- iog, yn cael ei fabwysiadu fel anerchiad at yr eglwysi. 3. Fod penderfyniadau y cyfarfod chwar- terol a ddarllenwyd gan yr ysgrifenydd yn cael eu cadarnhau a'Li oyiwadwyj. 4. Fod yr eglwysi yn iteif(,d,a Colwyn Bay (Seisnig) yn cael eu derbyn i'r gymanfa. b. Fod y Patchn A. J. P tri-Y, Cdfn, a T. Roberts, Abergele, yn cael eu croesawu i'r gymanfa hon. 6. Fod diolchgarwch gwresog yn cael ei gyflwyno i'r cadeirydd a Prof. Morris, M.A., am gyflwyno adroddiad i'r gymanfa am gyf- lwr y gweithredoedd yn y sa fe. 7. Pod oangliad yn aRJ ei wooyd trwy eglwysi y gymanfa at ddyled capel newydd Caer. 8. Fod y gymanfa am 1891 i gael ei cbynal yn Calfaria, Ffestiniog. 9. Fod y cyfarfodydd chwarterol am y flwyddyn ddyfodol i gael en cynal yn Aber- maw, Corwen, a Rhuddlan. 10. Fod Proffeswr Silas Mortis, M.A, i gynrychioli y gvtuanfa hon ar bwyllgor Undeb YsgolionSul Bedyddwyr Cymru. 11. Ein bod yn anog yr eglwysi i yswirio eu capsli yn ddioedi yn "Nghymdeithas Yswiriol y Bedyddwyr Cymraig." 12. Fod dymuniad taer i'r eglwysi oil gasglu a chefnogi 11 Cymdeitbas Gyfisith- iadot y Beibl," a danfon eu cyfraniadau i'r brodyr F. Pickering, TOWYÐj B. Evans, Rhnddlan; L. W. Lewis, Lerpw!, neu i'r swyddfa yn Llnndain. 13. Ein bod yn anog yr eglwysi trwy gylch y gymania i gynal cyfarfodydd gweddio y Sabboth cyntaf yn Awst i ddeis- yfu i Dduw fywhau ei waitb yn ein plitb. 14. Fod yr athrofeydd yn Llangollen, Pontypw), a Hwlffordd, i gasglu trwy yr eglwysi fel arferol. 15. Ein bod yn ethol y brodyr canlynol ar bwyllgorau yr atbrofeydd :—Llangollen, y Parch G. Williams, Harlech, a R. W. Wil- liams, Dolgellau; Hwlffordd, y Parch D. Powell, Lerpwl, a Mr F. Wynne, Caer Pontypwl, y Parch A. J. Parry a'r Proffsswr S. Morris, M.A. 16. Fod eglwys Birkenhead i gael benthyg £400 gymdeithas fenthyciol y gymanfa. 17. Ein bod yn diolch yn gynes i Gym- deithas y Crynwyr yn swyddi Lancaster a Chaer am anrhegu gweinidogion y gymanfa a chopi o Draethawd Dymond ar Ryfel, ac yn byderu y gwna yr eglwysi a boneodig- ion haelienus gefnogi Cymdeithas Heddwch. 18. Ein bod yn ethol v brodyr J. Davies, Birkenhead, a H. C. WiIliam. Corwer, ar bwyllgor uniad yr athrofeydd. I 19. Ar gymeradwyaeth y pwyllgor arho!- I | iadol pasiwyd fod Mr Samoel Jones, Wind- sor-street, Le-pwl, yn oael ei gefnogi fel I ymgeisydd ana addysg athrofaol. 20. Em bod yn ethol y brodyr canlynol ar bwyUgor y geob?Mth ?artreM :—Cadeir- I ydd, y Parch D. WiUiam?, Llangollen; trysnrydd, Mr R. W. Williams, Do!g?Hau; Y8grjfnydd, y Parch E. Jones, HaNairt? haiarn Parchn & Williams, Treffynon S. I Owen, Letpwi L. Lt John, Corwen Dr I Evins, Ffestiniog D. Roberts, Dolywern I T. P. Davies, Fthnt; Thea. Thomas, Lerpwl; J. Morris, Llangollen; J. Dodd, Gwrecsam GAthin Davies, D.D., Llangollen; Dan I Ellis, Cefnmawr W. Jones, Birkenhead; W. Parry, Rhy) n. C. Williams, Corwen; J. N. Edwards, Ffestiniog; Simon Williams, Llanrwst; Thomas Evans, Rhuddlan; aD Davies, Buckley. 21. Ein bod yn etbol y brodyr canlynol yn bwyllgor y gymdeithas fenthycioi Cadeirydd, R. W. Williams, Dolgellau trysorydd, R. Edwards, Pandy'r Capel; ys. grifenydd, y Parch J. Davies, Birkenhead; Paichn J. Morris, Llangollen G. R. Jones, Cefomawr; D. Edwards, Brymbo; W. Samuel, Lerpw); R. V. Lloyd, TfeSynon R. Roberts, Ponkey J. Williams, Croesos- wallt; W. Evans, Wyddgrug; O. Waldo James, Rhos; a Edward J(nes, Caer. 22. Ein b id yn ethol y brodyr canlynol yn bwyllgor arholiadol :-A. J. Parry, Cefn- mawr; D. Powell, Lerpwl; J. D. Williams, Fron; W. Williams, Bousfield-street, Lerpwl; a Mii Stephen Jones, Birkenhead; William Jones, Cefncuawr; a H. Morri3 (Riiuddfryn), Corwen. 23. Ein bod yn Athol y broyr canlynol yn bwyllgor gvileidyddol:-Proffeswr Silas Morris, M.A., Llangollen; Henadur Christ- mas Jones, Cefnmawr; a swyddogion y Gym- anfa. 24. Ein bod yn ethol y brodyr canlynol yn bwyllgor arianol :-E. Mitchell, Ponkey; J. Edwards, Moss; R. Roberts, Birkenhead; R. M. Humphreys, GwrecBam; a J. C.Rees, Coedpoeth. 25. Ein bod ya etbol y brodyr canlynol yn swyddogioo y Gymanfa am y flwyddyn ddyfodol :-Cadoirydd, Dr. R. D. Evans, Ffestiniog' is-gadeirydd, T. P. Roberts (Maer), Rhuthyn; ysgrifenydd, Parch L. W. Lewis, Lerpwl; trysorydd, R. Roberts, Ponkey; archwilwyr, W. Davies, Gwrecsam; a J. Williams, Croesoswallt. 26. Fod y pynciau dilynol i fod yn des- tynau ymddyddan yn y cyfarfodydd chwar- terol, a'r brodyr canlynol i draddodi anerch- iadau arnynt;— Yn y eyntaf, Dyled- awyddau gweinidopion a diaconiaid yn en perthynas â'u gilydd," Parchn D. Powell, Everton Village, Lerpwl. Yn yr ail, Y pwysigrwydd o feithrin yr elfen gymdeith- asol yn ein heglwysi," Mr T. P. Roberts, (Maer), Rhuthyn. Yn y trydydd, Dyled- swydd yr Eglwys gyda golwg ar byncian cymdeithasol y dydd," Proffeswr Silas Morris, M.A. 27. Ein bod yn anog yr eglwysi sydd heb ateb gofyniailau pwyllgor uniad yr athro- feydd i wneyd yn ddioedi. 28 Nad oes ymgeiswyr am bregethn i gael eu harholi ond unwaith yn y flwyddyn, sef yn nghyfarfod y gwanwyn, a bod yr ym- geiswyr i gael eu taflenu yn ol eu safle yn yr arboliad. 29. That we fiimly believe that all schools sappoited out of the public rates should be under the control of the elected represen- tatives of the people, and that the education of every child should be free, efficient and unsectarien, I 30. That we hereby re-assert our deep convicti:m that establishment ang endowment of any form of religion by the State is contrary to the teaching of the New II Testament Scriptures, and mischievous in their operation; and that the time has fully come when the oonnectioD between I the Church of England in Wales and the I State should cease to exist, to the great advantage of spiritnal religion and the people. That tio measure dealing with the national property in land called Tithes will be satisfactory whioh does not ap- propriate the same towards national pur- poses, such as the relief of the poor and education. That copies of this resolution be sent to the Bight Hon. W. E. Gladstone, M.P., and the members of Parliament for the Counties of Denbigh, Fflint and Merioneth. n1l mL_.L Lt. _J._n.L.- -=- 01. mat mis cuniareuuo prui.esu) ugttiutu the Government proposal to prov de money from the public funds for the purchase of interests in promises licensed for the sale of intoxicating liquors, parliamentary enact ments and the highest legal decisions having uniformly limited the privilege conferred by the licensed to the yearly term for which it is granted. The conference further repro- bates the attempt made by Her Majesty's Ministers, unsanct i oned by the electors and in defiance of public opinion, to create a vested interest in business involving hun- dreds of millions of money, and thus to en- dow a class already dangerously rich and powerful at the cost of the untold poverty and wretchedness of great masses of our fell- ow countrymen. 32. Pod diolchgarwch ya cael ei gyflwyriu i Mr L. LI. John, Corwen, am ei lafar a'i ofal diflino am weithredoedd y capeli. Y MODDION CYHOEDDUS I Pregethwyd nos Fawrth am 6 o'r gloch, a 6, IS, 2. a 6 ddydd Marcher, pan y gwein- yddwyd gan y Parchn Proffeswr Silas Morris, M.A., Llangollen; Evan Jones, Llanfairtalhaiarn A. J. Parry, Cefnmawr; O. W. James, Rhos; H. C. Williams, Cotwen W. Samuel, Lerpwl; E. Parry, Ffestiniog; L. W. Lewis, Lerpwl; a P. Williams (Pedr Hir), Tredegar. Cynhal- iwyd y gwasanaeth ddydd Mercher yn ngbapel y Trefnyddion Calfinaidd, Regent- street. Pregethwyd nos Fawrth hefyd,yn Sassneg yn ngbapel y Bedyddwyr Seisnig, Chester- street, gan y Parch E. T. Daves, Abermaw ae yn Ponkey, Rhos, Coedpoeth, Moss, a Brymbo, gan Williams, Towya; Wynne, Caer; Williams, Hanley Hughes, Bootle Evans, Rhuddlan Jones, Middlesborough; Roberts, Abergele Evans, Bala; Evans, Penygelli; Williams, Treffynnon; Williams, Fron a Powell, Lerpwl. Cafwyd cymanfa rsgorol, pob enwad yn cofio lietygaywob 1. Sylwyd yn y gynhadk eddfod cyfnewidiad mawr wedi cymeryd He yn safle y Bedyddwyr yn y Dywysogaeth yn y can' mlynedd diweddaf. Can' mlynedd yn ol yr oeda Maer Rhuthyn yn carcharu Bedyddwyr, Eleni etholid y Maer yn is- gadeirydd y Gymanfa. Yr oedd Maer hael- ionus Pwllheli 'newydd gyhoeddi cyfrol goffadwriaethol i un o weinidogion y Bedyddwyr, yr enwog Iorwerth Glan Aled. L. W. LEWIS, Yogrifenydd. 1 Lerpwl, Mehefin 12fed.
[No title]
Y mae dau o heddgoidwaid perthynol i Fanceinion wedi cael eu traddodi i sefyll eu prawf ar y cybuddiad o dy-doriad.
ILERPWL.I
I LERPWL. I Gwibdaith Ysgolion Sabbothol AN- FIELD-ROAD A'l CHANGHJtNAU. Ychydig ddyddian yn ol penderfynodd yr ysgolisn hyn gymeryd eu gwibdaith eleni gyda badau pwrpasol drosodd i New Ferry. Yr oedd yr ysgolion canlynol yn breHenol :-Antield, William Moult street, Portland-street, a Daisy-street, Kiikdale. Rhifai y plant yn unig dros dri chant. Wedi gwneyd cyflawn- der A'r trugareddau, ymwabanodd y plant i gae cyfagos i chwareu, a rhoddwyd melusion iddynt gan Mr H. T. Roberts, Alroy-road. Cawsom oil fwynhad dirfawr yn y daith.— Gahebydd,
IAWN I DAFARNWYR.
IAWN I DAFARNWYR. MR GOL.Yr wyf yn rhyfeddu fod cen- edl mor ddirwestol a brwdfrydig a'r Cymry mor gydmarol ddifater gyda phwngc yr iawn i dfarnwyr, tra maelf Saeson yn llawn set a berw yn nglyn a'r cwestiwn, ac yn cynal cyfarfodydd ac arddangosiadau cyhoeddus yn erbyn cynygion y Llywodraeth yn mhob tref o bwys. Ooi fyddai yn bosibl cynal arddangosiad i'r un perwyl,dywederyn Mhafliion Caernarfon, a chael rhai o'n baelodaa Seneddol ae eraill YDO i areithio 1 Credaf na byddai yn anhawdd i ni a)ta dylaBwadu ar Mr W. S. Caine, A Sy Mr John Bryn Roberts, A.S., Mr D. Lloyd George, A. S., Mr T. P. Lewis, A.S., &c., i ddyfod i lawr i'n hanerch, ac nid oes genyf amheuaeth na cheid cyfarfod a osodai ar- graph ar y wlad yn gystal i'r Llywodraetb. Beth ddywed yr arweinwyr dirwestol at byn ? Diewestwr.
Y TOLLBYRTH AR FFORDD CAERGYBI…
Y TOLLBYRTH AR FFORDD CAERGYBI A'R AMWYTHLGR. Cyfarfu y pwyllgor detholedig a benod- wyd gan Dy y Cyffredin i ystyried y toll- byrth, &c., ar y ffordd uchod, ddydd Gwener, Sir Beaumont yn y gadair. Rhoddodd Mr J. H. Roberts, ysgrifenydd Yrbeddwoh drog sit Gif-rnarfon, dystiolaeth o berthynas i fwrdeisdref Bangor. Dadlenai ef y dylai bwrdeisdref Bangor gymeryd y rhanau o'r tfordd sydd yn gynwysedig yn heolydd Bangor ar derfyn y brydles, ac na ddenai yn brif-ffordd i gael ei ohnal gan y air. Mewn atebiad i gwestiynau dywedai fod poblogaeth Bangor yn ddeng mil, a'r prisiad tretbol yn 43,290p. Rboddodd Mr J. Lloyd Griffith, M.A., ysgrifenydd yr heddwch dros sir Foo, dyst- iolaeth hefyd. Dywedai fod y brydles wedi ei rhoddi drcsodd i awdurdod sircl Mon yn 1884. Pan gymerwyd y ffordd drosodd vt oedd mewn angen adgyweiriad; ac o ddech- ren Tachwsdd, 1884, hyd ddechreu Hydref, 1885, treuliwyd dros 1300p ami. Er yr adeg yna yr oeddynt wedi gallu cadw y treuliau a fawn y derbyniadau; end hyd ddiwedd Mawrth diweddaf yr oedd y treuliau yn fwy na'r derbyniadau o 282p. Y derbyn- iadau oddi wrth y tollau oeddynt oddeuta 550p yn flynyddol, oddigerth y flwyddyn gyntaf, pryd yr oeddynt yn agos i 600p; ac hefyd yr oedd y swm o 106p yn cael eu tala gan Gwmni y Rheilffordd am gael defnyddio arglawdd yn agos i Gaergybi. id oedd, ffordd hyd yn oed yn bresenol mewn cyflwr do, a bydd raid treulio swm lied dda i'w rhoddi mewn cyflwr priodol. Yr oedd y waliau yn 70 mlwydd oed, ac yn syrthio i lawr mewn manau. Dadleuai ef naa gellid ei rhoddi mewn cyflwr priodcl heb i'r brydles gael e> I.styn am ddeng mlynedd o leiaf. Yr oedd Cyngbor Sirol Mon a'r tri prif fyrddilu gwarcbeidwaid yn y air wedi deiseba yn ffafr httyn y brydles, acyr oedd teimlad cryf yn y wlad o biaid hyn. Nid oedd treth o ddirnai yn y bunt ond 400p yn Mon: ac felly os diddymid y tollbyrtb, byddai raid cael treth ychwanegol o ychydig o dan dair ffyrling yn y bunt, yr hyn a fyddai yn beth pwysig i'r sir. Rhoddodd Mr W. E. Jones, y County Surveyor, dyatiolaeth gadarnhaol- a chan nad oedd neb yn ymddangos i wrthwynebn, cymerodd y pwyllgor y peth i ystyriaeth o'r neilldu; ac ar ol i'r partion gael eu galw i fown, dywedodd y cadeirydd fod y pwyllgoi o'r farn y dylai y brydles ar y ffordd yn sir Gaernarfon ddiweddu y laf o Dachwedd nesaf, a'r brydles ar y ffordd yn Mon barhan hyd y laf o Dachwedd, 1895, a dim yn ychwaneg, ac y byddai i'r pwyllgor anog y Senedd i basio hyn.
! BANGOR. _I
BANGOR. I Y SWYDD WAG 0 DAN Y Goephobaetu. —Cynaltwyd cyfarfod arben g o'r cyngor dinesig ddydd Mercher, o dan lywyddiaeth y Maer (yr Henadur Charles Pierce) i ys- tyried y cwestiwn o lanw y swydd o dreth- gasglydd i'r dref, yr hon aeth ya wag ychydig ddyddian yn ol. Derbyniwyd ad- roddiad oddiwrth y pwyllgor arianol, yr hwn a anogai y cyagor i benodi un casglydd, y cyflog i fod ys 130p yn y flwyddyn, a swro y feichniaeth yn JOOOp. Anogid yo tnhellach na ddylai y person a benodid gael caniatad i wneyd unrbyw waith arall, fod iddu dalu casgliadau bob dydd i'r ariandy y boreu dilyaol, fod iddo gael pymthegnos o wyliau yn y flwyddyn* ac fod rhoddi receipt ar demand note yn gwneyd y casglydd yn agored i gael ei ddiswyddo ar unwaith. Fat gwelliant ar hyn cynygiodd Mr Hugh Hughes fod i r cyflog fod yn lOOp y flwyddyn, ac oil- iwyd hyn gan Mr Richard Williams. Barn y ddau foneddwr hyn ydoedd y gallesid cael dyn hollol onest am gyflog rhesymol- Ni chytunai Mr Donald Camaron a'r egwyddor hwn o gynildeb. Teimlai ef yn sicr pe buasai y cyngor wedi talu ychwaneg i Mr Griffith Robeits, ea diweddar dreth-gasgl- ydd, na buasai yr amgylcbiad annymunol ag oedd wedi cymeryd He yn cael ei achosi. Siaradwyd yn yr no cyfeiriad a Mr Cameron gan y Maer, Dr Richards, a Mr J. E. Ro- berts, tra y siaradodd Mr Richard Davies dros y gwelliant. Ar yoiraniad penderfyn- wyd mabwysiadu adroddiad y pwyllgor, a chyhoeddi hysbysiadan yn ddioed am dreth- gasglydd. Cymanfa. Breobthtt.—Cafodd cymanfa bregethu flynyddol Methodistiaid Calflnaidd Glanadda ei chynal ddyddiau Mawrth a Mercher. (Swasanaethwyd gan y Parchn Dr John Hughes, R. H. Morgan, J. Puleston Jones, William Jones, Porthdinor- wig; Thomas Jones, Dwyrao; J. Hughes- Griffith, Hugh Williams, Gwalchmai; a Mr Edward Jones (Maer Pwllheli). Cafwyd pregethaa rhagorol yn yr holl gyfarfodydd, gan adael argrafliadau er daioni ar feddyliau a chalonaa lawer o'r gwrandawyr. Yr oedd y gwrandaw yn fwy astudgar nag arferol, a gwelid arwyddion pur fynych o fod y gwir- ioneddau a wrandewid yn cyraedd y galon. yv,. E.DDFOD GENEDLAETHOL.- Y mae ycontraoti adeifada yb?befi at gynal yr Eisteddfod GeBedtaothot wedi ei g030d i Mr Evan Williams, o'r dref hon. Oblegid hwyrfrydigrwydd Mr Stanley i ateb y pwyllgor pa an a ddaw i'r Eisteddfod ai peidio, nid yw dyddiad yr wyl eto wedi ei benderfynu yn mhellach nag y cynhelir bi yr wythnos ddiweddaf yn Awst neu y gyntaf yn Medi. Y mae y pwyllgor wedi derbyn rhodd o 2fip oddiwrth Mr GS. W. Taylor; 20p oddiwrth byr John Paleaton, A.S.; a lip oddiwrth y Prifathraw Reichel.
EISTEDDFOD GENEDL-IAETHOL…
EISTEDDFOD GENEDL- AETHOL BANGOR. I Deallwn fod y boneddigion canlynol wedi tanysgrifio at yr Eisteddfod -Mr G. W. Taylor, 26p; Syr John Puleston, 20p; a'r Prifathraw Reichel, 5p.
LLANEKCHYMEDD,
LLANEKCHYMEDD, I BWRDD y Gwarciikidwaid.—Mewn cy- farfod o'r bwrdd uchod a gynbaliwyd ddydd Marcher, Mr T. Pnchard yn llywyddu, peaodwyd Mr W. J. Williams, Llanerchy- medd, ya aroJyydd budreddi am ddeaddeng mis yn ?) y cyOog 0 50p. Baasai y bwrdd Yn jMt.odi un am ??80? Hai oai bai ua cbaw- sent banner y cyaog yn ol gan Fwrdd y ?Lly-odra,-th Let. Hefyd, yr oeddyat ya disgwyl y bydd yn Llicgefni ac Amlweb fyrddau lleol cyn pen y flwyddvrj. Yr oedd pomp o ymgeiswyr am y swydd, Cymdeithas AMUTUYDOOL FEENHi.vot. j LMBGR —Y mae Mr 0. Thofnaa.M.R.C V S o'r lie hWDr wedi ei benodi yn feddyg Ueoi ir gymdeithas nchod.
VALLEY.I
VALLEY. Lt VB- YR YNADON-Dydd Llun o flaen v Cadfridog Hughes, Mri Griffith Williams a Dr E. P. Edwards, dirwywyd David Lloyd, Church Street Aberffraw, a W. Jones Cerrig Bach, Llanflangelynhowyn, i 5s yr na am esgeuluso anfon eu plant i'r ysgol, a dirwywyd Henry Owen, Bodegri, Llan- rhyddlad, i 28 6ch a'r costau am fod yn feddw ae afreolus.
I FELINHELI.--I
I FELINHELI. I Cynhaliwyd cyngherdd yn yggoldy Bryt- anaidd y lie uchod, nos Sadwrn, er cynorth- wyo D. O. Thomas, Brynffynnon, yr hwn a lesteiriwyd gan afischyd i ddilyn ei alwedig aeth er's misoedd lawer. Cadeiriwyd, yn absenoldeb Mr Robeits, Bryn, gan y Parch J. Salt, ac arweioiwyd gan Mr John Hughes, C C. Dilynwyd ar yr harmonium gan Mrs Salt, Mr G. M. Jones, a Mr Owen Jones, Bethel. Gwnaeth cor Eglwys St. Mair, dan arweiniad Mr Roberts, yr ysgolfeiatr, en rhan yn dda. Cymerwyd rhan gan Miss Parry, Miss Williams, Miss Lloyd, Miss Owen, a Meistri E. R. Williams, Edward Hughes, J. Williams, J. Hughes, Wllliaaa Owens, yr oil o Fethel a'r Felinbeli. Parch J, Salt a'i gyfeillion oedd y bsrddugwyr ar ganu y don. Trosglwyddwyd y wobr i'r drysorfa. Yn ystod y cyfarfod cafwvd ad- roddiad o "Wesyl Tipyn," gan Master H. Edwards, bacbgenyn bychan. Wedi tala y diolchiadan arferol i'r pwyllltor, ac arwein- yddion y symudiad, gan y Parch R. Pentir Jones, diweddwyd trwy ganu "Duw gadwo'r Frenhines," Cafwyd cynulliad lluosog, ac elw pur sylweddol.-Gohebydd. I
Advertising
I CADEIRIAU SEDAN GAN' MLYNEDD YN OL. Y FRENHINES CHARLOTTE YN YMWELED A MASNACHDY PEARS I BRYNU SEBON AT BRIDFURTHU El PHRYD COPI ODDIWBTH HEN DDABLUN O'R CYFNOD HWNWJ.
I MISOL ARFON A BYRDD4.U YSGOL.
I MISOL ARFON A BYRDD4.U YSGOL. b™7th ystyried y pwysigrwydd ?orh?etbadwy sydd yn DglYn & pbeuodiad athrawon o gymeriadan diamheuol i wein- yddu addysg i'r oes sydd yn codi, yn y Cyfarfod Misol a fynhelid ya Silem, Bettws Garmon, ar y 9fed cyfisol, y Parch R O. Williams, PtJnrnaenmawr. yo y gadair, dygodd y Parch E Jons, Caernarfon, y cynygiad y rhoisai rybudd am dano amset yn ol yn mlaen cefnogwyd ef gan y Parch W. Rowlands,. Cefnywaen eiliwyd gan y Parch J. Jnneo, F.R G.S., B Jtheada Mr D. P. Williams, Y. H., Llanberis; ac ereill: a phenderfynwyd, heb i neb bleidleisio yn erbyn-" Fod y Cyfarfod Misol yn dymuno galw sylw Byrddau Ysgo', ac ereill y mae gofat ysgolion cyhoeddus arnynt, at y pwys mawr o fod yr athrawon a benodir yn meddu cymeriadau moesol difrycheulyd." Nid oedd y Cyfarfod Misol yn colli gohrg ar y ff,.ith wsrtMawr fod lluaws mavtr o athrawon ac athraweaau y wlad yn rhai ag y mae eu moesau a'u crefydd yn bob peth a ddymunid; oud sylweddolid y perygl i fyrddau a phwyllgorau benodi athrawon ac athrawesau heb fod felly, ac i genedlaeth 0 blant, yma a thraw, godi i fyny o dan addysg rhai ag y byddai eu haaes Wti cymeriadan yn tneddu i osod argraph, feddyliau y plant nad yw cymariad bywyd rhinweddol yn bethau mor wiaig wedi'r cyfan. Teimlid fod y drafodaeth ar fater y penderfyoiad yn un oedd I Uifiif a gobeithiwn y deillia bendith oddiwrthi.- Yr eiddocb. &c.. T. GWYNEDD Roberts. R„ hostryfan, Meh. 11, 1890.
RHUTHYN.
RHUTHYN. BWRDD Y Gw ARCHEIDW AID.- Cynnaliwyd cyfarfod pythefnngnl y bwrdd hwn ddydd Llun, o dan lywyddiaeth Mr Junes, Plas Cocb. Ad-daliad i Dafamwyr— Yn absenoldeb Mr G ,mer Roberts, cododd Mr Owen Wil- liams ar ei draed i gynyg penderfyoiad yn erbyn cyuygion y Llywodraeth i waddoli y t ifamwyr ond proteetiai Mr W. Lloyd yn erbyn hyn, am ei fod yn credu nad cedd Mr Williams mewn trefn, os nad oedd yn cynyg y penderfyniad, yn unol S chais Gomer Roberts.—Mr aoven Williams a sylwodd y dylasai y bwrdd fod yo faIen o unrhyw gyf- U uadra i leihau rhif v Warndai. Yr oedd un rban o fesur y trethiant lleol yn eithaf da; ond am adranau yr ad daliad, Did oedd ganddo oDd comdeniniad i'w roddi arnynt. Am ddeuddeng mis yn unig y caniateid trwyddedau i'r tafarnwyr, a gallai yr ynadon eu hatai pryd y rnynont.—Eiliwyd y cynyg- iad gan Mr T. P. Roberts.—Fel gwelliant, cynygiodd Mr E. O. V. Lloyd, fod i'r mater I'\ ei adael yn nwylaw y cynghor sirol.— Mr W. Lloyd a ddywedodd ei fod ef yn credu y dylai v tafarnwyr gael iawn pan amddifadid l-wy o'u trwyddedau, oblegid gweithred at,t,beg, (r engbiaifft, ydoedd can ditU d&farndy i fyny, a gadael yr holl fasnach t'r gwedd ill heb roddi rhyw gymaint o iann i'r tai a ganwyd. Heblaw hyny, tybiai 011 byddai t'w pi-cderfyiiiad effrithio yn y modd lleiaf ar y Llywt draetb.-Wedi i'r gwelliant gael ei eilo, ac i i ddau gael eu rhoddi gar- brou, pas wyd cy&ygiad Mr Owen Williams trwy fwyafiif o 9 jn t^rbyn 7, y Med'lyg.—Cynygiodd Mr T. P. Ribtrts htndeifvniad i'r perwyl fod idAly nifddyg am wneyd archwiliao ar un o wall- gtfliid g.tl ti nt-twrg o gim i haner gini; "nd hysbyHwyd ef gan yr ysgrifenydd fod h>u yn nfreuiai. d, oblfg d mai yr ynadon nedd i bi-uritrfyMi pa faint oedd y tW hwn i oi. Sylw;,dd Mr T. P. Roberts fod yn syn o t i-tii uad oedd gan y bwrdd awdor- (I, d dros eu Larun t u hiinain.-Yiaa terfyn- yd y cjf.»i'od-
[No title]
Darfu i'r Dr Windhorst, yn ystod dadl ar Affrica D,i-v,ei,l yn y Reicbstag Ellmyn- ,r!d, <'fi d I u, giaritd o bl iid creu sefydl- iadau -r-: 4 yn yr Almaen i biro oi cen hadun Aff