Y Genedl Gymreig

I RHOWCH FICK 1HSER SEGVR IN Y BANC." A glywsocb chwi erioed al8 Fane Am'er Awstralia (Cyfyngedig) ? Naddo ? Ynt rhaid i chwi Rul gwybod am dano, a hyoy'n ddiymdroi. Mae Mr Aoatey ya ai ddtsgrifio. Y dryehfeddwl ydyw hwn. Nid ydych yn defnyddio'r oil o'sh amaar i bwrpis. Mae gaaycb amser ar eich llaw yo aal, ond nid yw'r cyfla i'w ddefnyddio yn bwrpasoI genyeb. Felly Ilithrii'r Rmsar olch medi- iant, ya anian fel bydd dwfr yn calli ac ya suddo i'r ddaear. Beth pa byddai i chwi roddi eich amser sagar yn y banc, fel y gwaewch gydag arian, a'i dyna allan fel y bydd arnoch ei eisiea. Ydych obwi'D deall ? Uni faasai hyny ya "big thing," fol y dy wsd yr Americsniaid. Twt I lol I" maddwoh. 11 Mae hyny'n anmbosibl. Fe gallem wneothur hyny byddeat yn abl i wneyd ein bnnxin yn fachgyn a geaethod eto Gwir! gallem: ond fel y sylweb, nii gall hyny fod. Eto, oaid oes gwers yn y syn;ad ? Agorweh eich llygaid a darllenwch. Maa'r addysg mor amlwg eg ydyw trwnc yr elephant. Oe aad elfwah giol eicii amser yn ol, yna peidiweh a'i wastiaffa, Yn awr, onid yw dye yn gwastraffa amspr pan y mae yn afiaoh ? Oh meddwob obwithaa, "ond aid oea gaoddo help." Mae hynynayn fwy o ffolineb na'r Bine Amser. Uall-naw gwaith allan o bob dog -belpe hyny. Sylwch am fomant. Dyma ddyn yn siarad fel hyn: Hyd fis Rhagfyr, 1884, nid cedd yn Mhrydain Fawr ddyn craffaob na myfi. Ceidwad helwriasth ydwyf, a thua'r amser j ma yr oeddym yc cael llawer o dra- fferth gyda thorf o herwhelwyr. Gorfodid fi i wylio trwy'r BOS. Ansol y byddwn yn galla myned i'm gwely, so yo ami iawn cysgwn yn fy nillad gwlybion. O'r diwedd daliasom yr herwhelwyr, a ohloaiom hwy yn y oarchar. Yehydig ameer wld'ya syrtbiais yn wael. Ar y cychwyn teimlwn yn flio- edig ac yn drymaidd. Yr oedd archwaath ddrwg yn ty agenan, a rhyw BailD ya oaddio fy nhafol a'm daonedd. Ychydig iawn oeddwn yn ei fwyta, a pharai yr ychydig hwnwboen mawr i mi. Yr oedd fy anadl yn fyr ac yn anbawdd, a phaerwa lawer. Yr oedd ganyf beewch cas iawn, ac nis 9.11 *a gyagq; sanys ar ol cysgn am ryw dd.cg mynyd deJKOwa, a pbeaychwn am ryw ddwy awr nen dair. Nos at ol nos clywn yr awTlais yn taro bob awr. Pan y donsi'r ymosodiadau byn byddwn broa myga, a rhaid osdd iddynt fy nal i fyay yn y gwely. Pesyohwn a photrwa drwy gydol y nos. O'r diwedd aetbam mor wael fal mai pria y gallwn gerdded ar draws y llawr: ac es nsaDtrwn allan, yr oedd fy anadla mor ddrwg fel y gorfyddid fi. i aros a go-pbwys bob rbyw ychydig latheni. Wrth gwrs, geifa i mi roi goreu i fy Dgfflaith ac am wyth aim, nis gweastham ddim. Yr oedd- wa dan law'r meddyg ar hyd yr amser, ac o'r dechren dywedai mai ycbydig obaith oedd i mi wella. Yn mhen tipyn dywedodd wrth fy mhriod, Y mas eich fwr yn dioddef ?#cuiwrth y dc7'fcdedigth; ac ni bydd iddo weUa" Tybiais ei bod ar ben arnaf, a mddyliai y rhai I'm gwalsant mai marw'r .eddwD. Tua'r amsair yna darllanais yn an o baprran Lerpwl am ryw feddyginiaetb a elwid Mother Seigel's Curative Syrap, a phender- fynais roddi prawf arao. Ceisiodd fy mab, sy'n byw yn Lerpwl, ddwy botslaid i mi; a ohyn i mi orpbaa yr ail botelaid, yr oedd fy mhtawch wedi cilio, anadlwnyn rhwyddajb, a gallwn fwyta nnrbyw beth. Ail gyebwya- aill weithio cyn pen hit, ae yr ydwyf wedi mwyob"u iechyd da byth er hyny. Pan ddechrenais gymeryd y Syrnp, yr oeddwa mor isel fel nas gallwn ddal allan lawer yn hwy. Yr ydwyf wedi byw ar hyd fy oes yn yr ardal hon, ao am ddeugain miynedd yn y ty hwA. (Arwyddwyd) "THOHAS BATSMAN, Marbury Looks, "Neat Whitchureb, Salop. Mawrth 23ain, 1891." Bctb allwn ni ddysgn oddiwrth hrnfiid Mr Bataaan 1 Yn gyntaf, nad oedd yn dyoddef oddiwrth y darfodadigaeth. Nid oedd y peewoh a'r poeri yn ddim amgen nag arwyddion eyflwrdrwg yr organao trealiol, wedi ea dwyn oddiamgylch gan oerfel, colli goipbwys, a gwyrd-cad boll arferion cjff- redin bywyd. Kffeithian aros allan i wylio'r herwhelwyr, a'r arfer ffol o gysgu mewn diilad gwlybion. Dilynwyd hyn, wrthgwrs, gan gatndrenliad a diffyg treuliad, gydalt dyoddefiadaa ddasgrifir ganddo mor dda. Ondaieifai et oedd ei fod yn wael ? Nid ydym yn dywedyd mai ei fai ef ydoedd, canys i fid ei orchwylion yn ai orfodi i wneyd y cyfryw b-thau; ond lie ceii na achos fel yoa eair cant He gellid o i-, drwg. Mae arbediad, gan. hyny, yn wsll na gweUh?d; ond lie rhaid cemogweuhM.y feddygioiaetb fwyaf eMthiot a h?;ddia?ol I ydyw Mother Saiga's S-rup. Dy?edodd Mr Bt ?'. hyo wrth John WilkinsoN a ebyboaddit ei ajroddiad yn fnan.

obdTAK Y MUR. Swn rhyfel sydd yn dyfod i fjny yma 0 bob cyfeitiad yn Ngbymiu y dyddian di- weddaf. Y mae gelyninn Ymneillduaetn yn myned yn fwy byfion o byd fel y maent yn gweled eu hachos yin gopanychti, so, fel arfer, ya absenoldeb gwitionedd, yn ceitio ategaeu bacbos 4g anwiredd. Y mae ymosodiadau yr Eglwyswyi ar yr yqiu,,iliduwyr yo Ngbymtayny Timet, a elyfryngatt y cytryw ag sy'n anayoddetol i Sieeon ey a KWybod rbywbeth am danynt! Wele eng- hraiffo Dode lig o'r Liverpool Daily i-ost am Chwefror 24ain LIBEL ON WELSH CHAPELS. TO Till BDITOB Of tHE DAILT POST. Stit,-In yonr excellent article in to day s Post you refer to tbe statement of the Tings corres, poodant "that every chapel in a medium for the diffusion of Radical doctrine and every preacher a eanvasser. As an English visitor to Noitn Wales for the past thirty or forty yearn, I am in a position to give an emphatic denial to such a statement. During the period mentioned I have attended chapels of every denomination at all the vanoos watering-p'aoes, and I never even once heard any allusion to patty politics, or any attack on the Church of England. I have also attended aome of the churches of the Establishment, whea I have heard the Dissenters referred to as almost, if not quite, beyond hopes of salvation. I am not a Welshman, but I cannot allow a gross libel to be circulated ajaiast » Bible-loving, God-fearing people without bearing my testimony and giving the results of my experience. -Yews, so., J. B, Claughton, Feb, 20, 1892. Yr ydwyf yn ei ddodi ya yr iaitb ei hysgrif- enwyd rhag cymyln meddwl yr bwn a'i hysgnfenodd; ac y mae tysciolaeth estron diduedd yn gryfach na dim i daflu yr ensyn- iadau cableddas ao anwireddus ynol i wyueb yr erlidwyr. Y maent yn arfer pob ystryw iatebeabameanionenhunsio. Pwy fuassi yn maddwl y baaaai 8YR JOHN PULESTON yo dal ar y cyfleastra wrth anercb y Ty, ar ddadl y Dadsefydliad, i roi onoc i'r Obterver and Exprets, drwy ddyfyna, pe tase fo ya dyfynn hefyd, mai eiddo yr aulod drog Fwrdeisdrefi Arfon ydotdd y newyddiadnr hwnw. Dechren canfasio mewn Ileoedd ncbel, onide ? Yr oedd i Gymro fel Syr John, a hen Ymneilldawr o'r grotb, ddweyd yn Nhy'r Cyffrodia ei fod "yn gibo.thio ei fod yn berffuith ddeaUedig nad oedd yr ymoaodiad ar yr Egtwys yn Nghymrn ddim ond yn cael ei wneyd gydÙ amcan 0 ymosod a gwanycha yr Eglwys yo Lloagr," yn profi na waeth ganddo beth a ddyweds. Fe *lr Syr John gystal a neb mai hen gri y Cymry ydyw Dadgysylltiad; y mae y gair yn tincian ar ei glust er pan oedd yn blentyn, a gallem ddisgwyl atngeoach patbau oddiwrth Syr John na myn'd i briodolt drwg amcanion i bleidwyr y Dadgysylltiad yn anwyl" Hen wlad ei dadan I Oa dyna y ffordd a fab. wysiada i fyned i fynwesau YMNKILLDUWSE SIR OAIRNABFON, y mae yn bath rbyfedd iawn os na cbaiff ei sionii ya ddychrynllyd. Syr John, hefyd, o bawb, a wnaeth yiaosoiiad ar y Dadwadd- oliad yo y ddadl. 'Does neb a ftyr yn well mai erthyl o feenr foaaai Dadgysylltiad heb Ddidwgddoliad hefyd. Fuaaai b 'dd'i' ond yn msbwysiadn egwyddor Ymneillda- aeth, er cael rlteoleiddiad yr Eglwysi yn en dwylaw ea hunaio, tra y bnasai sagwrn y gynen yn aros. Buasai yr offeiriad,—a'i vilog oddiwrth y Ltywodraetb,-yn edrych i lawr gyda!t sarhad ag a wna yn awr ar weinidogion yr Ymneilldawyr; a bnasai yr nn elyniaeth yn aros rhyngddynt,-pan mewn gwirionedd mai amcan mwyaf neill- dnol yr ymgais hwn o eiddo Ymneilldawyr ydyw gwneyd i ffordd unwaitb ao am byth AX YSBILYD ASKOHRISTIOHOOOIi HWS. Rhig cywilydd, Syr John Yr oeddwn yo diagwyl rhywbeth yn amgenach oddi- wrthych chwi sy'n Gymro, ac wedi eich dwyn i fyny yn awyrgylch Y mneilldaaetb na chodi eich ffroea ac anwybydda teimlad mwwaf cyssgredig eich cenedl gerbron y by yn Senedd Prydain Fawr I NH oeddwn yn diagwyl yn amgen oddiwrth Byron Read (pric pwdia yr Eglwys), Kenyoc, oan ycbwaith'oddiwrth West: estroniaid ydynt hwy, mewn iaith a theimlad,-ond yr ydych ohwi yn Gymro, 80 y mae yn ddrwg genyf feddwl eich bod chwi wedi galla codi i fyny yn y fath le i fradycho eich gwlad, a'oh iaitb, a'ch cenedl, o flaeo y Saeaon, yn y cyfwng pwvai" hwn yn ei banes. Od trwy dynti eich ellyn allan ar draws thnaa tyoeraf a mwyaf cyaegredig eich gwlad, a hyny ;"YN MCV YR ETHOLIAD, yr ydych yn meddwl CM) y fraint 0 gynrych IOli y .ir fwyaf Gymreig yn Nghymra, chwi ellwch fod yn sicr, a pbawb arall o'i an dneddfryd, eich bod wedi metha'r si6d via ddychrynllyd. Gall Sir John fod ya sicr y rbaid i ni gael ein cynrycbioli yn y Senedd 0 hyn allan gan Gymry gwladgarol, ao nid Cvmry, tao Dhw'o Gitury hefyd, allant wertha, a gwneyd sara o bethau mwyaf cyeegredig ea cenedl i wawd a gormes y Sieson,—lau orthrymna pa rai sydd yn ein | lletha er's canrifoodd Na, ddaw hi ddim y ffordd yna nemawr yo hwy. Yr oedd yo chwerthinllyd i Gymro twymngalon ao egwyddor. 1 weled yr ysbleddach a wna y Wrtxham Guardian, a phapyraa Toriaidd ereill, o araeth yr aelod droa fwrdeisdrefi Dinbych, pan ei cyhoeddant mewa llythyr-1 enan breision— "AN ELOQUENT SPEECH BY THE HON. 0. T. KENYON, M P." Ond wedi ei darIlen-y tasw mwyaf gwagsaw yn y ddadl y noson hono. Yr oedd pob Cy inro yn gorfod teimlo eywilydd fod un mor estronol i deimlad y gensdl yn mwynhan yr anrhydedd o'i chynrychjoli yn y Senedd. Oi ydyw yr orgaaan Eglwysig yn galw rhywbeth fel yna yn eloquent ipeeen ar fater mor agos at galon y Cymry &'r owestiwn o Ddadgysylitiad, wel, mawt dda iddynt ar ryw froth folly. Y mae genym ni eisiea dynion difrif, cydwybodol, ac mewn cydgordiad a'n hanghenion, i'n cynrycbioli, ao o hyn allan dynion felly raid gael, ac y mynwn gas!. A chan ein bod yn ymdria t'r bwrdeisdrefi hyn, y mae y cwestiwn yn codi yn naturiol, Pa le mae'r dyn sydd yn barod i daflu Mr Kenyon allan 1 Byddai yn warthrndd ar sir Ddinbych, ac ar Gywrn, iddi gael ei ohamgynrychioli yn hwy: ac y mae yn eglar ddigon i bawb, pe deaai CYMkO GWLADGAItOL yo miaen, y byddai ei fuddagoliseth yu a cr. Nid ydyw Mr Keoyon, ac ni fu erioed, yo ffafrya gan ei etholwyr, am ei fod ya wastid yn mathrn egwyddorion Ymneilldu. wyr tin ei draed, pa rai ydynt, fel y gwyr efe yn dda, y mwyafrif o'i etholaeth. Bob amser fe red ei eloquent speeches i'r gwddf yn ea herbyn. Mockery ydyw cyoryohiolaeth fel yr eiddo ef, a ilwfri»id ydyw y bobi aa edrycboDt am gvnryobiolyda mwy cydnaws a'n syniadan. Y mae Mr Kenyon, ohwarea teg iddo, yo gyson ag ef ei hun wrth wasan aetbn ei blaid fel Ceidwadwr yr etholwyd ef, ao ni gall neb ei faio am fod yn ff/ddlon i'w broffes cui wedi cymaint o bruwf ar ei alia i anwybydda anghenion y grfiiedl, fe fylld Rhyddfrydwyr y bwrdeiadreft i'w bsio yn dragyfyth os y bydd ef yn A S. am enyd wedi datganiad Y STATE OF THE POLL I yn yr ethoiiad neaaf. Y mae yr Eglwyawyr yn siarad fel pe mai yn awr y -as y cynyg oyntaf yn oael ei wneyd at "robio yr Eglwp," chwedl y Milwriad West: ond pe b !?? ty agor ea Ilygail hwy weltnt fod ZjT,,g feiiy wedi cael ei wneyd mor ddi weddar a'r flwyddyn 1837-v pryd hyny nid gan yr Ytnnailldnwyr, ond gan Eglwys Lo?gr!-yr Eglwye yn Lloegr. Yr oedd y Milwriad yn awyddus iawn i gael sictwydd yn y Ty that the Church was not going to be fobbed," ond y pryd hyny yr oeddyr Eglwyø yn Nghymra yn mynd i gael ei rhobin gan ei mbam. yu-ngbyfraith, Eglwys Loegr! A buaaai y Seoedd wedi ein rhobio o Esgobaetb Bangor yn ei cbrynswth oni bai i r Cymry wrthdystio yn erbyn y robbers trwy ein cydwladwr trfleo. SYR LOVE PARRY, A.S I ao ychydig garedigion eraill a gymerodd yr achos i fyny, megys Mr Jetvis, yr aelod dros Gaerlleon, & Gwnawd argraff annileadwy ar y Senedd y pryd hyny yn erbyn goithrwm y Sanson at •ymru, a dywedwyd pethau na a,,hf)fiwyd I Bclinrytt cto D?ma un peuu<rf)b)&d gYDYj(}wyd gln JJVi8: N" byddo i un gwa?idfg eglwvaig beb fad yo bOl1011 bJddyg yn yr fth Gymraeg gad ei banodi i un E8(¡baetb na bywoiiMth ynNgbymtu," I a chMiwyd ef gyda mwyafiif o ddeg. Yn I ei arMth dywedai y cvnygyJd "Ni pbenodwyd Bo Cymra i awyddogMtb esgobawl ?rptay m? teph B??wick ar yt oMedd. Yr eaaith o byn a eilir ei gaSglu trwy gydmarn <aa ,epaid gogybyd o aW@ir. Rhwng y blynyddoedd 1611 a 1640 cyaeowid I Eigsbaeth Lianelwy ID bedwar Cymro, un c ba .i a gylfeithodd i I Y JlEIDL Ifa OYUKAEO I j I an arall y Testament Newydd I Rhwrg y blynyddoedd 1'69 a 1800 meddianeaid yr E^gobaeth bon gan bedwar Sais. Sylwer ar y gwabanol effaithiao yn yr yapaid blaenaf enillwyd y trignlion oddiwrth Babyddiaeth at Brotestaniaeth; yn yr yspaid olaf, y trig- nlion a giliasant oddiwrth yr Egtwfa at Ymnsilldaaeth Malldod fel yna sydd yo nglyn i'r Eglwys o oes i oes. Yo ol adrodd- iad Dirprwywyr y Brenia ya 183<, 80 a basiwyd yn gyfraitb, yr oedd Esgobaetb Bangor i ddatfod, ac i'w 8000p fyned i grea esgobaetb newydd yn Manchester. Yr oedd esgobaetbaa mor llygredig y pryd hyny, fel na faasai gollsd yn y oyd, o ran hyny, pe'n diddymbsid hwy bob uo. Yr oedd yr Eøgob a'r Daon (ebe Parry, Cler- lieon) yn Esgobseth Lisnalwy; pertbynssan a cbyfeillion yr Esgob blaanorol (Saodoo), yn ngbyda segar-swyddwyr ac absenolioo, ya derbyn yn flynyddol I Y swm o ;C34,369, 1 tra nad oedd yr holl Weinidogion llafarol, i gyd yn ngbyd,- yn derbyn dim dros lS.38lp yn y flwyddyn: Robbing the Church yn wit-eset gwared da o warthrudd ceneal- sethol fyddai y Dadgysylltiad a Dadwaddol- iad. Ni fyddai y naili heb y Hall ond s/iam. Y mae'n rbaid symud yr angbyfiawnd»r sydd yn gorwedd yo drwm ar y wlad, a belt io, yn yr ethoiiad neaaf, y peaderfyna pob pleidleisiwr, ya y polling booth, roddi ei bleidlais yn ffafr an a gefaoga y mndiad yo aiddgar a pbenderfynol. Wrth y 11M eyCrio yoa y dylai pob Cymro bwyso tailyogdod yr ymgeiswyr; ac oni cheir ea bod yn glir, ae yn benderfynol o wneyd yr oil yn ea gilla i'w basio yn ddeddf—yn y Senedd ac allan ohoni-ne fydded i 'ran Cyraro roddi ei vote ir oyfryw ymgeiswyr. Ymneilldawyr Cymro, yn awr ydyw yr ametir i ni yui. wregysa i'r frwydr, a pheoderfycu enill yr hyn yr ymladdodd ein cyadadau mor egniol am dano. Os llaeswn oi ddwylaw yn awr, ya ymyl bnddagoliaeth, fe fydd yn gywilydd 1'0 calonan, ao fe awn ni a'n HymneiUdnaeth yn deatyn gwawd hon geohedloedd y byd. Ood i ni fod yn unol a pheodorfynol, fe garthwn ymaith yr hen lefain Doriaidd o'n plith yn yr etholiad sydd yo ymyl, a gobeithio mai fetly y bo. I YE T'RYR.

COLOFN BEIRMADAETIL EISTEDDFOD LLAlVDUDNO. I Y PRYDDESTAU—" CAREOIGRWYDD RISPAI TUAGAT Y MARW," (2 SAM. III. 10). 1 Derbyniwyd tair prydde-t ar y testyn ¡ nebod, o dan y ffugenwan Celt, Abiatbar, a IVib. Y mae y tair yn gyfaosoddiadau da a chwaethus ar destyn sydd yoddo ei huo mor llawn o elfeaaa barddeniaeth nchelrvw. Dechrenmti einsylwadau gyd 4 pbryddest "CeltQafaela Celt yn ei destyn ya ddeheaig, a iilyna ef yn dda. Y mae ei fydryddiaeth yn eamwyth, a'i iaith drwyddi yn bur, ond heb lawer o addIJrn celfyddyd- waith gorpheDedig. Nid yw y farddoniaeth o'r radd ag sydd yn swyoo y darllenydd, ac nid ydyw chwaiib un amaer yn ei dram- gwyddo. Dyma y bryddest feraf o'r tiir, a ohymer ei salle yn natariol yn drydedd mewn cymdeithss anrbydeddus. "Abiathar.Geliir dweyd yr nn peth am bryddeat A-biRthar," gan bellei ng y mae a wnelom a mydryddiaeth, iaitb, ac arddnll. Y mae y cynllua hsfyd ya dda, a'r syniadaeth yn briodol, a'r rhanaa o)af o boni yn neilldnol yo cynwys barddoniactl* gref, gyffrons, a gwir dda. "Ivah."—Gwahaniaftba y bryddest bon oddiwrth y ddwy eraill mewn arddull a gyniadaeth. Y mae drwyddi oil o'i dechren i'w diwedi yn gref, a'r iaith yo gymblath o ffigyrati ymadrodd addnrcol a chydmar, iaetbaa Uysioa, gyda moes-warai we4i art gisodimewn yn ddestlus yn 3sgit yr oil, Uadlenir ynddi galon mam, prydferthwoh I cariad pur, a thegweh dwyfol huuan-aberth. Cyffyrdda yn 1 edna's a chysegredigrwy&d cyfamodau cymdeithhsol, a chidernid disigl y GwirioneiJd. Gwisgir Riapnh yn yr oil o'r bryddest yn orddasol, yn ei cbatiid, defosiwo, hunan abertb, c^nedlgirwch, ae ymostyngiad o dan allafg liw Daw. Dyma y b-yrtd6st oran yn ddi-d»al,a Ilwyr deilyoga Ivah" y wobr. ELIS WYN 0 WYRFAI. fQwilym Pellllya (y Parch W. E. Jones, Coiwyn,) oedd y buddugol ] traethodau—KUr dipfyoion csnedl- akthol, a'r FFORDD AT ddiwyoiao." I Daa draethawd a anfonwyd i'r gystadlea- aetb hon, a dygmt y ffugenwau Cymro Hir "a" Owladgirwr o Wyuedd." "CymroHir.Dywed1 Cyraro Hir"m ji e:n, diffynian cenhedlaethol omlyeaf ydynt "diffyg annibyniaeth meddwl a duwrder yapryd diffyg hunan-ym Wiriedaeth diffyg yepryd antariaetbus; diffyg yni a ttrelnnarwydd; diffyg pandprfyniid a dyfalbarbad diffyg cydweithrediad unnl a chalonog; a diffyg sdydlogrwydd." Rhed yr ymgaillydd yn l:ed arwynebol droa y diffygion nyn, ac ar y diwedd awgrytna ffordd at ddiwygiad. Y mi8 yr iaith yn dda a cbref, end yr atalnodi yn wallua a chamarweiniol ya ami: eto traetbawd lied dda ydyw. "Gwlidgatwr oWynedd.Cymer yr ym- geisydd h»n i mewn y cyhuddiad a ddygir t'o herbyn o weadid cenbedlaetbol yn y rhinwsddaa moesol o eirwiredd a'r purdeb a weddai i genedl grafyddsl yn y gyteillach a ragflaena briodaa. Ysgrifenir yo llednais, telmladwy, a didramgwydd,ond eto yn llym, ar y pynciau tyner hyn. Ar ol ymdrin a'r olwyfaa moesol hyn ii yn mlaen i ddangcs y diffygion cymdeitbasol, gan nodi allan gyf- fes tebyg i'r eiddo "Cymro Hir.'ac awgryma ffordd at ddiwygiad yo yr oil. Y m Ie y traethawd hwn yn llawnach, meithatb, a mwy parffaith mewn yatyr lenyddol, n&'r eiddo Cymro liir," ac felly yo mhell ar y blaen, ac yn gwir deilyngn y wobr. Bus WYN 0 WTEFAI. TRAETHAWD "DI SANT" (CYFYITGEDIO I KAI DAN 20AIN OED.) Dieth p6ivvar traethavvd i law, dan y ffagenwau "Tndno," "Un a'i gwelodd," Dewi Hydref," a Deiniol." "Tadno,Hanasyn byr, cryoo, destlas.a wneiai y tro mewn cylcbgrawn tuisolplint, vdyw traethawd Tudnj." Gatt belled ag yr Al y mae yo dds. "Un a'i gwelodd.Y mae traetbawd"Uo a'i gwelodd yn llawer meithacb a manyl- ach, ond ai ohynwysa ddim newydd-deb, ac ni raeora,oddieitbr yn iliwader ei ddefnydd- isu, or e!*Odo Tadno." "Deiniol."—Ysgrifena "Deiniol" yn ddi- fyros a cbwedlonaidd. Ail-aircdia y cb wedlenon canfiloesoeld a blathwyd fel coronan addarniadol oamgylch banes Dewi Stbt, nes caddio bron ei hanfod o ulwg hanesiaeth, a'i woeyd yn htb o Arthar ysprydol yn ein llenyddiaeth eglwyaig. Mabinogion defosiwn y genedl ydyw y chwedleaon byn, y raaent yn ddifyms a byddai hanes y genedl yn ddiffygiol hab- ddynt "Dewi Hydref.Dechrena"D--wiflydref" ei draethaard gyda gwres ao angerddultfeb drylliwr delwaa yn chwyroetin gordd- ddwylaw o'i amgylch i ddarnio corfiidau oywrain temlaa ofergreledd, ac cfm-m y drylliai boll dlyaau defosiwn ein cenedl yn ighyaegraedd Dawi Sint. Ood graddcl dawdwyd ein meddwl wrth fyned yn mht-n a gweled arafwcb a phwyll beitniidol yn adfcddiann ei hawdurdod yn yr ysgrifenydd: cawn gaeddo draethawd da, sylweddol, a chanmoladwy iawn m'llVD gwr ieaanc dan again oed. "Dewi Hydref" ar y cyfan ydyw y aortu, a tbeilynga y wobr. Ens WYN 0 WYRFAI.

MABINOGIONI ARABIA. I CAN CAKSHUB01. I [Hawltsorip Y 11 UKHKDL QYMBEIG."] I Aladin ali Lamp. J (Purhad). I BETHOUBB O'B KHAN GTSTAF. I Hab i deiliwi tlawd o'r enw Mwtaffa, yn byw mew.1 tref fawr yn China, oedd Aladin. Wedi marw ei d?d.d?th ?wynwr Aar.cMMddMnaapo nai e?ythr ??din oedd, a cbymhellodd y llano ?UM gydag e! Drwy si ??irnion ig?,?dd yr ACrio?nwr {yne?fti o?of f?ddied? yn y mynydd, so n hcn afodd Aladin lamp a modrwy g. virin, :I:da:vZ::f t't ?KaeUtnytyr'oso? Oad trwy ow? y. fodrwy gi?,,dd Aladin .l1yll mTf i'w tyuo?thwyo, a diMgodd t'?? adref at ti ism i::JJ:o,tby!, cafodd fed eitylt M&H yn S"thwas i'r lamp, a thrwy help hwnw OIIi Aladin a'i fain bob rhyw fath o fwydydd. Un diwrnod gweledd AM)a y UywytogM Badr.albe.doar, mercli y bre?in, aeu y Buit&n fel ei colwid; a Bythiodd bd:Di 8n Ya,?u:ti::1 ;w.I::l a hi M.ynodd Aladin ei ffqrdd, a gorfu i ..w f.am t.oa.d.- loni myned at y bolthior Dywysoges yn wraig i'w mab. LlwytSiodd hi a rhai or gemaa e if' 'H y n yr ogof. Aeth bitbau boaQuawyd y brenltin gymaiut wrth y fel y nty.si k'xMlo»'< i'w fereh briodi dyn mor gyfoethog. Ond yr oedd y prif weinidog yn bwriadu i w fab ef gael y I>y wys»M9, ae felly oymbellodd y bronra i oedi r peth an dii mis. Bttddloiodd Aladin ar yr jkddewid an.)dol. ond cyn ttrfya yr amser llwydd- eKH y IMfwoitiidog; i argymkell y breuis i ganiatau I'r Dywysogcs briodi ei fab of. Clywedd Aladin .18 ddydd y bridas. G.Iwodd 1n y fan a: ttlyn 7 lamp, a corehymynedd i hwnw ddwyn y pir iou&ac yn eu gwely to ef can gynted ag Tr ym- teUMuMt edr:.sto 6w)tMth yr eUyH ;n:" abledodd y ddeuddya drwy'r awyr i yatafell Aladin, flyrodd hwnw fab y Prifweinidog i ryies yn eerfsl y gegin dros nos, ac yn y bore cludwyd y ddau yn ol gan yr ellyll i'r palaa. Dychiynodd y gwr ienanc gymaint fel y inynodd dori'r briodas. in a aeth mara Aladin ato i'r palas ac addawodd y brenia yn bendtut y caffai y Dywysogei briodi ei nub 08 anrhegsi ef y brenia 4 deagain o ddysglau aar puryn Uawnion o berlau, ac yn cael eu clado pan ddeugain o gaethweiiion duon yn cael en har- wain gan ddeugain o rai gwynion. Trwy gymorth ellyll y lump llwyddodd Aladin i ddod i fyay & r amodau celyd hyn, a galwyd am dano i lys y brenin. Gorchymynodd yntau i'r ellyll barotoi iddo farsb heb ei fath, a'i gyfrwy a'i ffrwyn yn werth miliwn o bunin; dtugain o weision iddo of, a chwech o gaofiwemoi prydfertk i'w fam, a deg 0 byrsau yn cynwyo mil o ddarnan aur yn mhob tLu. Rhoddodd bedwat o'r pyrsau i'w fam, a gorchymynodd i'w weiiioa daflu cyawy" y chwoch yn ddyrneidii-u i'r bobl yn yr beol pan ar y daith taa llya y Saltan. Djrbyniwyd Alalin yn Bercliog gas y Snltan, yr hwn. wtdi ei Bwyno gan gyfostk ae urddaa isab v teiliwr, a gynygiodd ei ferch yn wraig iddo yn y fan. Mynai Aladia ya gyataf gael palaa teilwng i'w wraig, ao wedi dychwelyd adref gorchymynodd i ellyll y lamp adeiladu palu na fu ei 1"h erioed. lor lacerch gyferbya a phalaa y brew", Ownaed hyny mewn in noion, a borea trauoeth synwyd y breaiu wrth welad palaa aiwy gerwych na'i eiddo ef gyferbyn a (fenestr ei yatafell. Priododd Aladia a'r Dywys igts, a baont byw yn <Me<i»ydd am fiynvddaa. Ond d..th 7 awyawr Affiicanaidd i wybod am hy«oli;ithr» yr oedd Aladin oddioartref, llwyddodd trwy ddichsdl i gael meddiant o'r lamp gyfrim, so wedi galw'r ellyll gcrchymyrjodd i hwnw gludo'r palas t't drigolioa i (Janolbarth Atfricu. Pan welodd eisien'r pMas, gyrodd y brenin filwyr i chwilio am Aladia, gan orchymyn ei ddwyn yn rhwvm ger teron er ei roi yn lIa" y dienyddwr. Hyny a wated a aafsdd Aladia o flaen y Sultan, Atolwg, eich Mnwrhydi," aha AILdis, boed wiw gonych fyaega i mi both yw fy nbroaadd." "Oai wyddoct!" atebii y galtan, "pa Ie toaa fy merch, a p\a 16 y mae eith palai?" Tarawyd Aladiu a iivii-Ind poenna, pan gmfyddodi fod y p,h wedi myn'd," ac irfyoiodi am ddeagaia niwteod o amser i chwilio am dana, yr hyn a gaaiatawyd gyda rhybadd, 8S aflwyddo a woai nad oedd aaaddausDi i'w ddisgwyl. Gadawodd y IIya gyda chalon drom-bn yn gtwydryn byd beolydd y ddings am cridiaa bob wybod bath i'w waeyd—ar ba law i droi-hob gwsg, heb ymbortb, ya 41rusto a digalaa, nas nynai oi ddiddann. To mheo tridiai cafaoid ar y ddiaas ac ftetb i'r maaajdd ae at Ian afou—yno teimigi fod bywyd iddo erbyn byn yn ormod fcaic'a—pecdtrfyticdd fwrw ei bun i'r a!on, ond tneddyliedd am weddio yn gyntaf- pletbodd ei ddwylaw ytigbyd; 001 yn ddam- weiriiol llitbrodd i lawr y dorhn, ac yn fifodas iddo rhwbiodd y fodrwy oedd am ei fys mor ifcrwm yn crbyo y graig wrth lithro—y fod. rwy a gafodd pyat gan y swynwr, fel, pan gatodd ei draei flaao ar dftlp o graig, y gwelai o'i fl.ea Ellyll y fojrwy wedi yin- adargos. Batb a fyzi I ebe't Ellyll. Yr wyf yn barod i ufaddhaa fel caethwas: a'r sawl fu'o berchen y fodrwy yoa; myfi a cbaetbioti eraill y fodrwy." Llawen-syndod bet ei ddisgwyl oedd hyn 1 Aladin. "CM Ellyll tirioa," meddai, cidw fy Biywyd trwy Mangos i mi pa le y mae fy obala i, a dwg ef yn ol i'w le." Yr byn a gaisi, ris gallif ei roddi," ebe yntan; gofyn i Ellyll y Lamp, gaaddo ef y mae bawl i ddwyn y »alas yn ei ol." "Os felly," ee Aladio, "yrwyf yn dy oebymYIJ i'm oludo thag blaen i'r fan y saif y palas amo, pa g\Vr byaag o'r byd ydyw hwnw." Y mnuyd nonf, cafodd Aladin ei ban mewn gwttirglcdd e flaen ei balaa, yn Ngflgledd Africa, dan ffeneatr y DywysogCs Eadroulboadour,-a ehlAu fed y cos wfdi cerdded ya mball, ymneiildaodd at fun eoeden gerllaw, a cbafodd fcfla felus. Pan ddeffrodd, 6wynwyd ef gan felos d6aan y telynorian asgellog; a llanwyd ei galCln & llawtnydd wrth weled ei balas gwych, ac &'r gyniad y byddai i mewn yaddo yn mreichian ei anwylyd yn faun bellasb. Carddai dan ei ffeneatr i ddisgwyl yr adeg iddi godi, a gwelwyd <f yn fan gan nn o'r morwynion, y bon & redodd i fynegi'r newydd i'r Dywyioges. Prysarodd hono at y Cenestr; Ey iL cyfarch eu gilydd yn gariadM, dywedodd wrtbo am fyned at ei drwa private hi,Fy h nn a agorwyd iddo er dyfod i mewn yo ddiymdroi. Nia gellid desprifio mor llaweu oedd y ddau o gyfarfod en gilydd ar ol cael en gwahanu mewn dull mor greolcn, dirybndd. so anesbociadwy. Tytiai Aladin, fodd bynag, maiaherwydd i rywbetli ddygwydd i'r Lamp, y dygwyd hwy i'r holl drybioi hwn, a gofynodd iddi, Er mwyn y nefoold, fy anwylyd,' cyn i ni siarad am ddim arall. a wyddech ehwi ddim bkth a ddaeth o'r hen Lamp eadd ar y fanteil yn y neaadd fawr f Qwae ni, fy anwyl briad," ebai hitban, yr wyf yn ofni mAi o'i barhos hi y daethom i'r anffodion hyø: a'r byn h',n poena yn fawr ydyw, dbai i fy niofilwch i y mae'r cwbl i'w briodoli." "Nafciwcheich huoaD, Dywysoges," ebe Aladio, "fy mai i oedd o i gyd, dylaawn gyaaeryd mwy o c fil o honi," ilia dywedodd y Dywysoges yr holl hanes am y mndd y gwert'iwyd y Lamp, ac y oawaantea bunsin y ncson honoyu Ngogledd Affrica, wedi on dwyn yno drwy swynyid- iaeth yr Affricanwr. "Yrwyf ya awr yu eekll y ewbi," meddai Aladin, dyma'r dyn gwaethaf sangodd y ddaeartrioad-cowch fwy o'i hanes geayt Mi gawn bamdden; ond, a wyddoch chwi, 1 allwy!yd, rywbeth o banes y Lamp ar hyn o btyl 41 Gwn yn dda," ebai bithan, "y mae yn chiJjQ V a ofa'si ya ei fyn Wei, yr wyf yn 6 oblegid tynodd hi allan a dangosodd hi i ni ,4.} 1IDII"et-ml\"u cymeryd y gofal mwyat d hOlll, a byny barodd i mi dybied fed rhyw wert t Cyfrioiol yo pprtbyn iddi, ae mai eherwydd fy iiiofitlweh i o honi hi y dastbom i halfcal." Wedi petb rhagor o ymddyddan, aeth Aladin o'r palas, i adinaa gyfagca, a phryo. fath neilldaol o lwch gan fferyllydd. Dychweledd yn fuan yn ei ol, ae aeth i yatafell y Dywyaoges; ac wedi path etarad, .ciywedodd,- T mae genyf irynllaD, OF gwnewch ri ddilyn, fydd yn foddion i ni gael ein gwar- edu o afaelion y swvnwr, a dychwelyd yo 01 gyda'r pilas. Diau eicb bod yn hiraethu am weied fy ar^lwydd, eich tad; a cbymer hyny Is yn foan iawD, ca gallwch berewadia I eich hunas i ymddarigos yo fwy curedig •tua^ at y swynwr, a'i gael i greio eich bod .yn tLrfed a'i gashau yn (Ichreu teiiulo tipyn o serch ato. Daw ef felly yn ddigon ynfyd i wneyd pobpeth i geiaio eich bodd hee. Owisgwch am danoeb yn y dnll mwyaf I swynol, a rooddwch dderbyniaa caredigidds y prydoawn yma, a dywedwch w,tho fel yr ydych o'r diwedd yn gweled mai ofer yw hiraetbn dim yn hwy am danaf ti, a'ch bed I yn gweled mai gwell bellach ydyw Ceisio fy angbofio. Qwahoddwcb ef i svrper, rbodd I wch y llwoh yma mewn owpin i'w roddi o'r I ntillda hyd nes i cawi ao yntao gyd.yfed I oes idrlo fod yn llawtn a hydrin; yoo rhcdd web amnaid i'r forl'fY- ddwyn ewpao i. chwi, a gofynwch iddo gyfnewid cwnau ac yfei iecbyd da y naill l't Hall, yr hyp a wnaya awyddas; ac wedi iddo 'y iett'r ddiod efe a syrth yn wysg ei gefn yn wr marw- gadewoh y gweddill i mi." Rhaid i mi ddweyd," ebe', Dywyaogse, mai gwaith caled i mi fydd rbagntuio seroh tuag ato, ODd pa beth sydd mai gallaf ei waayd er mwyo csel ymwared oddiwrth elya mor grenloa a dideiralad, sydd fel hyn yn fy ylgar oddiwrthych chwi ac o gym- deitbai fy nhad. Gwnaf ielly ddilyn eiote cyfarwyddiadia, gan mai dyma yw ein hunig obaith am ddychweliad o dir alltnd." Tmwisgodd y prydaawn hwnw yn y madd mwyaf deniadol, mown gwiag o sidan pnr a glin--ei gwregys, wedi ei orchnddio 4 pherlau gwertbffiwr, selcl o rwydwaitb aur; ac yr oedd IIdwyn aar am ei gwdaf, a'r genua gwerthfawrocaf yn grogedig wrtbi; a chyfatebel iddynt oedd y ddaw. eaagylcb ucbelbiii oedd yo addarn i'w garddymaa. Ar ol ymbineio ac ymdeghan yn y madd tobyeaf i boithi ynfyd nwydan y awyawr Affticansaidd, eistaddodd ar ei hesmwyth lwth i'w ddisgwyl. Daetb yr Affricaawr i mown ar yr awr arferol, gan fyned i'r neuadd fawr He'r oedd y Dywysogas yn eiatedd. Mor fnaa 8g, gwelodd hi ef, coiodd ar ei thraed yn ei holl iwynien, gan estyn ei bye at y lie mwyaf aorbydeddna, fel y gallai eistedd yao, ao arosodd nes iddo ef eistadd yn gyntaf, ao yna eisteddodd bithan. Yr oedd dyagleirdab awynol y leemau, so ya enwedig gloyw drem cjfareddol llygaid y Dywysogei, wedi baser dalln yr Affricanwr, a'i hymddygiad pandefigaidd ac orddasol wrth ei grcesawn yn ei dJyrysn yn lAD. Pan eisteddodd, torwyj ar y dystawrwydd gan y Dywyaogea er mwyn ei ddid-ddyrysu: a chan edrych arao mewa dnll a barai iddo ddachrau tybio nad oedd hi y tro hwe ya ei yatiried mor adgat ag o'r blaaa, dy- wedodd,— Diau eiah bod ye syan tipyn wrth welei mor wabaaol ydwyf yn awr i'r hyn yr arferwn a bod. Ond ai fydd eich syadod gymaiat, pan fyaegaf i chwi fy mod wedi'r flwblo duedd natoriol grots i brnddglwyf a thristwch, Yr wyf bob ausar ya gwneyd fy ngorea i gauea iach a pbobpeth felly, pan ddeailaf fod yr achos o honyat yn aa- ad farad wy. Yr ydwyf wedi meddwl am dyaged Aladio, ac o'r diwadd wedi psr- swadio fy hsaan i'ch oted-a cawi fod fy &h»d gan faint ei ddigder wedi ei roddi i farwolaeth. Wis ^all fy nagrau ei aiw'a ol i mi; so In awr, gan si fod ya ei fedd, a finan wedi cyflawni pob dyleiswydd tuag at9 tra'n fyw fel gwraig gariadns, gwell i mi bellacb, fod y dywedasoeb, ydyw ceisio ym- gyiiuro. Yr wyf hefyd ya creiu mai goren po gyntaf gwneyd hyny, acyr wyf am ofya i chwi gyciswpora a mi beno, a bftMai yo dda geayf brsli o'eh gwin chwi, gas i mi glywed mawr gled i'r gwin Affnoaaaidd." Nia gallai yr Affricanwr, gan faint y dytanwad swynol a gafodd ei geirisu aroo, gael ymadroddion digon pwrpisul ganddo i'w buteb, ac yt oedd ei tod' bad y an- rbaethadwy with ei gweled cur fu tedi dyfod i ddecbreu ei ystyricd fel dyu caredig, os nad bawddgir befyd, Aeth i ganmol ei win withi, a dywtdodd fod ganddo gasgiad o beth eeiibmlwydd cod heb erioad ei ollwag —ac yr elai i geisio dwy botelaid o bono. Gan faiut ei awydd am y doiwyddweh y tybiai oedd yo ei aros, aeth yr Affricanwr i'w neges braidd yn gynt na chynta gallai, ac ni bu dro bach a dychwelyd. E sttddauot eill dau wrth y bwrdd. ao wedi bwyta ao yingomio galwodd y Dy- wysoges am y gwin lie yfodd ieebyd da i'r swynwr, gan glumol ei win. Yfodd yntati iechyd da y Dywysogej, gan ddyweyd fod ei cbanmoliaeth hi i'r gwin yn ei wneyd iddo ef yn gan gwell cag o'r blaan. Wadi iddo yfed dwy gwpanaid nan dair tybiodd y D/wyeoges ei bod yn llawn bryd iddi wneod prawf ar yr hyn orchymynid iddi gan ei phriod Aladin. Petrosal i wneui y en's rhag y gallai fod y swynwr Affrio;naii(I yn feddianol ar ryw alia i'w rybyddio o'r perygl oedd ya ei fygwtb. Ond gan feint ei sercb at Aladia psndcrfynodd Bradioulboadonr lentriarian, Feliy rhoddodd araoaid i'r forwyn ddwyn y cwpan nsilldnol id li: a chan fod y swynwr yn gwylied ci boll ysgogiadan, gwelodd yr aibeaid, a throdd yn ymholgar at y Dy- wysjges. (l'w barhau.)

Finest Spring Medicine (Pamphlet Post Free) -Sir Aatley Cooper's Sarsaparila. Invalnablo Blood Purifier, Cares Sotfula, Blotches, Pim- ples, Sores, and when Acrid Eruptions develop themselves, this is a perfect antidote. Sold at 2d 6d, 4s 6d, each. Of all chemists, Stores, &3., or, poat free under seal, 6d extra.—E. F. Lang- dale Laboratory, 72, Hatton-Garden, London. — Established 1777.

Llanelwy. I BWltDD y Gwarciieidwaid.—Yn ngbyfarfod diweddaf y Bwrdd hwn, gwnaeth Mr Murray Brewne, arolypydd Bwrdd y Llywodraeih Leol, amddiffyniad iddo ei hun yn ngwynab yr ymosodiadau a wnaed arao yn ngtyn i'r syl- wadau a wnaeth ar y cyrahorth allanol a roddid yn yr Undob hwn. -Sylw,edd Mr J. Lloyd fod Mr Murray Browne wedi arbed SOOOp o arlao y tretbdalwyr yn yr Undeb trwy ddysgu cynildeb i'r G warcheidwaid. -Pend orlyn wyi arwyddo deiseb o bl&id can y tftfarnau ar y Sul yn Lloegr,

I RHEUMATISM. LUMBAGO, SPRAIXS. j j j a 'I in ???!?????i'?" Qm&pML f t m%$■ ?????1??? ELHMAX'S UNIVERSAL EMBROCATIO la 2s 2d»

'RWYF YN TEIMLO MOR FLINEDIG. Mor ami y elywir y gwyn uchod, yn yatod y tymor hwn o'r flwyddyn Blinir wrth weithio, blinir wrth gerddel, a blinir byd yn t»o<l wrth siarad. Ao eto ychydig o'r dyoddefwyr hyn geir yu ymholi, neu yn gofyn iddynt eu hunlwl Betb yw yr achoB o'r teimlad a. ymunol hwn f Mae y ftaith fod unrhyw un yn dueddol i deimlo blinder a diffyg yni hob un aohos ym. ddangosiatol yn brawf sior fod rhywbeth ailan oleyny cyfansoldiad. Llais natur yw yn dywedyd yn oglur tod angen meddyginiaeth gymhwys i wrthweithio y drwg. ac i gryfhau rhanau mewnol y corph, a rhoddi yni newydd

I eytarfod a r angon nwu uiu um uu ( iaeth a ddeil pydmatiaeth a Quinine jiittere Gwilym Evans fel moddion eSottbtot at gryf- i ban y cyfansoddiad, ac adfywio yr holl natur ( Mae meddygon, ffotyllwyr, efrydwyr, pie- 'g'thwyr, a tbeithwyr, yn ngbyda pbawb a roddasaot brawf arm, yn unfryd unfarn gyda golwg ar y Quinine Bitters hyn. Tystiant o mae hon yw 14 Meddyginiaeth oreu yr oes at bob math o wendid. Mae enw Gwilym Evans' Quinine Bittors ar bob stamp, lateU* photel o'r wir feddyginia eth Gwerthir yn nnig mewn poteli 28 9o a 4s 6c gan yr holl ife,y,l gyr, neu gellir ea gael yn ddidraul trwy y p<Mt am y prisiau hyn yn union gyrcbol oddiwrta y PotchenogtM: Qmntna Bitters IaDnfaciuring Co., Limiced, UtMH.'y  South Wales.

CYMRY ODDICARTEF. Methodistiaid Birmingham. Daethi'm llaw yn gwbl ddamweiniol y dvdd o'r blaen gnpi o'r Birmingham Weekly Mercury am y 12fed o Fawrth. N id oeddwo yn gwybod 00. ychydig am y p'py hwn o'r blae3; ond 08 wyf fi i greda y dyet)?!aeth ar y wyn,,b ddalen, dyna "y newyddiadnr wythnoaol mwyaf darilentdwy yn y byd." Y mae yn y rhifya hwn o bono, modd bynag, ddwy golofn o ddyddordeb mawr i mi, a chan mai oid "darllepedig" yn Nghymrn yw pob path "darllenadwy" yn Lloegr, yr wyf yn aafon rhyddgyfiaithiad o ranau o'r ysgrif i'w gyhoeidi yn y Genedl. Banes ydyw am ymweliad o eiddo 11 gohob- ydd arbonig y pbpyr » Chapel Methodist- iaid Cymreig tforkiey Hill, B rmingham. Y pregttbwr a diigwyddai fod yn gwasaaaethn ar y pryd oedd y Parch D.Tid Roberts, awalchmai,-nu o weinidogion hynif a mwyaf parcbus Yny. Mon. Y mae yr ysgrifenydd yn jecbreu gyda sawp.dau cyflVediaol am Gymru a rbwym- edig-ethau y Sais idd'. Dfmllo ei eiriso:- Pan gyfarfyddaf frodor o Gyiuru fechan ddiwr, byddaf yn teimlo toeld i'w gyweryd erbyn ei law a'i gyfarch, Mr Jones, yr wyf yn diolch i chwi am Gymro. Yr wyf yn dra dyledus i ch-vi am awyr a golygfeydd Cymru. Yr "yf yn aicb lloagyfarch ar eich mynyddoedd a'ch dyffrynoedd. Mae eich afouydd yn rhaaiantua, eich llyneedd yn brydfeitb, a'ch iaith yn henaful.' Gresyn na tualai eia cydwladwr o Gynlss wedi iarllen y sylwadau hyn, buassnt ya tnddi tipyn ar ei gilon wrth ymladd yn erbyn Mesur Utfr Birajiasjham "Am Fatbidistiaid Cymrflig y dref, dywad fod ganddynt gapel o'r e.diyot eu hanain yoo ci llawer blwyddyo. I ddechren yn Peck Lane, yr hwn a gymerwyd i fyay gao ,rotif New Street. Yui buont yn addoli yn Horklay street hyd oni chodwyd yr adeilsd pretcn il ryw badair blynoid ar hogain yn ol. Y mac aUatol y capel yn symi a di ymhongar, ond y tn fewn yn brydforth a pbwrpisol, ac yn llawtr mwy eang nag y meddylisswn. V xitic yr e s'ciateoedd yn dra chysurus, a'r adeilad oil hob ddim o'r asoeloi hwnw s .ld fol rh ol, yn nodweddn cipelau Ym'.oi liiuol. Yr oedd yno gyaall- eidfa dds,—y c pal wedi ei linw trwyddo; ac yr oeda yo ff,ith i sylwi arni fod agoo dair rhfiu o bedjir o'r gyiiullaidfa yo ddTaion." j Yndilyn te'r n>diad neu ddaa ar Lyfr Ynd'tya (e.r n)diad wedi ddaa ar Lyfr pregethwr, aM yr hwn y dywedir, Y mae yn I.- fo.edwr liuniaied, wadi gadae>, ar ya tilm, y 'deng rnlynedd a tbiiugain' rhagderfynedig, etto yn llawn bywyd as yni. E. Ues'.ya oedd y chwe adood olaf yn lixodus xxxiii. Yr oedd y testyn yaddo ei hun yn hynod a tbarawiadol, a phregeth- edd Mr Roberts, yn of tyatiolaeth ei wrandiwyr, yn nodedig addiirm. Dechreuaiyo araf a digynwrf, fol nn ag ynddo ddim yoi i'w wastraffu, ac fel un ya penderfynatrafod ei fater heb gyffroad gor- modol. Yr ceddwn inan yn gwrando yn astud, er heb ddeall, ar yr byn a dybiwn i oedd yn diaetbiad teg a eboeth o ben iaith mynyddoedd Cvmrn. Yr oedd yn rbywbeth i glywed iaitb Taliesin, Elis Wyo, Caradog a'r Derwyddon yn ieuanc a chryf heddvw. Yr oedd arddull y pregethwr yn riewid, a ehrwydrai fy meddwl iuau ar ol myrdd o bethau. At adegau, llithrai y Gymraeg oddiar ai wefasaa yn rheolaidd a phrydferth fel swn afcnig yn yr Hhf. Meddyliwn inan am Fianelleo," ao Ancient, Piatol" Shakespeare. IDa eebrenai y piegethwr fywiocaa. Elai awn yr afonig yn rhaiadr, a cborid astalch y pulpad gyda brwdfr/dedd ac er nad oeddwn yn galla dilyn yr ymres- ymiad, yr oeddwn yn gallu teimlo y gwres. Ceoid ar y diwedd 'Mae rhyw d tirgelweh llawer mwy, Oes, Iosa, j'n dy larwol g'wy', Nag y gall sant tra ynddo cbwyth, Na seraph pur, ei ddeali bytb.' Yr cedd bywyd yo y cana. Sylwais ar am. ryw yo caon yr emyn drwyddi beb lyfr. Wejiycanu, d ieth y sacrament ac ymad- I eWais 1aa, gan ailael ar 01 fy ngbyfeillion Cymreig, y rhai ydynt ya nodedig u garedig a boneddiga'dd, gyda'r srgyboeddiad fod ea beglwys, a'u gwasinaeth, .'u holl lafar, yo adlewyrcba clod ar eu gwlid, ac yu wir y bnasent yn adlewyrobu clod ar uarhyw wlad." Yr eeddwn yn tiimlo yo diiolcbgar, wrth ddarllen yr yagnf, i'r gohebydd Seisuig a ya- gritaAodd feirciada^tb mor deg am eglwys ac "oedta." Gymreig. Am fy nghymydcg a'm "Tad yn yr Efengyl," Mr Riberts, ni raid i mi yebwanego gair. Ow,r Gogledd Cymru yn cid.t am dano ai. Y Luae yn wr o stifle a dylanwad ya y Cotph, 11,0 wedi gwneyd lie dlOgtl iddo ei bun er's llawer o lyoyddau yo mynweaau ei frodyr. Er nad yw yn hen, y mae yn heneiddio; er hyny, hyderwn fod iddo cto dwyddi maith i fod yn addaro i bwlpad ei wlad. j T. U. W. I

Mown l'ytryu b,chiO darluniadol pryd ferth ya^rifena Dr Gordon Sc.blea. mewn urddull "ddyddorol bob|^th a ddymuair wybod yn ugbylch te, pa bryd y deohreu- wyd ei ddetoyddio, y uiodd y ty6r ef, pa todd i ddowis te da, y moid i'w wneyd yn briodol, a r tforid i sicraan ei led yn bur. Ceir hefyd ddenddeg o ddarluiiiau ysblen- ydd gan Mr Ambrose Dudley. (jyhoeddir y llyir gan y Leadenlull Press, Llundaia, nin chwe' chfciniog eithr y mae OwmDi Td Maz iwattee wedi prynu uifer o. honynt,, y rhai a e!lir eu cael gan eu gtruchwylwyr am geiuiog yr ua. Llyfryn rbagorot ydyw.

GWOBR O <MN PUNT, I Rhoddal ami i ololog y ewm uchod ddeng waith drosodd am adferiad i'w iashyd ac t&tyn- fad dyddiau, tra y diystyrant a* y gwrthodaat ddarpiriaethau gyxol natur, sei meddy^ioUeth lysieuol a roddai adferiad buau iddynt trwy gryfhau y cyfansoddiad gwanllyd, puro y gwaed.a rboddi bywyd ac yni adnewyddoLyn y rhanau hyny sydd wedi myned yn wan a llesg dan effltbiall afiochyd, Gellir sicrhaa byn ar diaul o ychydig eylltau. Ni raid '.adw y feddyginiauth yn ddirgelwcli cyfrin, rind dylai pob tculu fod yahysbyso'rffaith, a darparu yn ddioed botelaid 0 Quinine Bitters Gwilym Evans. Y mae y mt-ddyglyn rhagorol hwn erbyn hyn yn fyd-adn:»byddus wrth yr enw Quiaino Bit tera, G wilym Evanl. Nid oes un meddyginianth all gystadhag of mawn elleith olrwydd i symad ymuth holl anhwylderau y cylla, yr afu, a'r iau. Mae ar wor:h gan bob fferyllydd mewn püwli 2s 90 a 4s Gcyr un. Neu gellir eu cael yo ddyogel drwy y poat am y ptisiau uchod oddi wrth y paretenogion: -Quinine Manufacturing '-0., Limited, Llanelly. prif oruchwyliwr yn America ;—Mr R, D [ Williams, l'iymoutb, Penn.

1- GWAEi) DRWG GWENU VN* Y COUPi.. HEB W A ED—HEB FYWYD I I HEB WAED PUIi—HEB IEOHYD lUfGHES'S BLOOD WLLS MEDD G1 I- IAETH FYDENWOG '[) A I)ILI?U iCl I\T BU 110 GWaKO A DILEU 11 I HOLL DDRWG Iachari' yn oniongyrohol Waed Drwt. Scurvy, Oornwydon, Tarddiantau y Croea, Cylla G\»'an, Diffyg Traul, Biliousness 0, pepeia, (.wynt, Poan Pen, AID Odrwg. Nervaa n Iselder Yabryd, Cortfrwymdat, Gwyneg Foau Cefn, Kits, NervonsnMs, MEUDYG V TAD, MEDDYG i FAM, AlEDDYG Y MAB, aaEDCY<} Y FERCH, EDDYQ Y TEULU. HUGHES'S BLOOD PILLS. HUGH (1rS BLOOD PILLS. HUGiiES'S BLOOD PILLS. Sliloeud yn tysuo i'w werth anrhaetbol nit fit y" ddi BVWYl NEWYDD I'R GWAED, BYWYD NEWYOO IR CYLLA, BHVYD NEWYDD J'H AFU. BYWYD NEWYDD I'R ARENAD. BYWI L) EWlfDD I'R HOLL GORFF y mae eu clod wedi cyrhandd i'r Gagladd, Dohen, Dwyiain a'i Go-ilewin. Gelwir atn danyot o'r America, Canada, India, Chili, Awstralia, New Zealand Madagam-.ar China, Japan, ac Affrica. Un mawr yn cael en hiachaa yn fen- nyddol. MODDION Y GWANWYN, MODDION YB HAF, MODDION YR HYDREF, MODDION Y GAUAF. HUGHES'S BLOOD PILLS Y maHut ar werth gan bob Chemist a Patent Medicine Dealer drwy y wlad, am la 'Jo, /s 9a, 4s 6c; trwy y Post am It So 28 lis, 48 ac oddiwrth y Perchenog,— JACOB HUGHES MANUFACTURING  CHEMIST ??? PENARTH, V? CAKDIFF. Dim ya bur heb lua caton ar bot ox ar Ci i »;l 0 "J:1. "THE WORLDS PROVED REMEDY FOR ALL CHEST DISEASES." aQua-:& ..a.. ST ::aœ& CHRONIC BRONCHITIS, XKTFIiXJEJfZ A THERE 18 NOTHING TO EQUAl. IT. CONGREVE'S Balsamic Elixir Rev. F. E, HEAPE, of Derby, writes in a recent letter—"Your Medicine always puts my lungs right. and drove out the terrible INFLUENZA last May." This Medicine has been prepared for 65 Years. In Bottles I/I. 2/9, 4/6 and n/- may be bad < all Chemists and Medicine Vendors. "LIFE FROM THE DEAD," "MY LIFE SAVED." "I AN A MIRACLE." "ALL WHO KNEW ME AMAZED." Such art the expressions used by patients relative to their CASES of CONSUMPTION CURED BY THE TREATMENT 01" aitsip,CEO.T.CONCREVE Read his Book "ON CONSUMPTION, &c. which ivtxy be had, post free for ONE SIIII.LING, from the Am; cr, Coombe Lodge, Peekham, London, S.E. IT COUTAIN3 NEARLY 400 SELECTED OASIS. By lioyal By Royal A,p?i,ent to nwaiMlPt Appo?nt. 0, Her ??<.i/ y???Sc ? ?. TM The UEKN. <!?????? P,,nce ?f !!?«? DAY, SON & HEWITrrg OIUQINAL and CELEBRATED LAMBING AND tiALYING REMEDIES. THE CHEMICAL EXTRACT. For ■ dinting after Calving and Lambtug. F«r Straining and Preventing GAiigeore. For ■ Sores, Woun-la, and Swoltea U iders. For S're Throats. Strains, and Kininmatism. 2< Gd. 3s t>;l, and 78 per bottle. THE RED DKKNCH. For f'\an8iDe after La., b ng and Calring. For Hide Hound, Red Water, and Yellows. For CliilU, F.M and IJOSB ot Cud. For rr-ventinc Mi'k Fever and Quarter TIL Price Ss per d..z 13s 1' d z. (CJWS)„ THE GASElsUS FLUIO. Cares' <>nueral Debility in BlOCk. Core- Low Condition and Hoven or Blown. Cure, Sour or Diarrhtt! and Colic or Griper Cureu Coughs, Colds, and U"8 of Apitetiba, l'rice la 9?l per b,,tl l?;:)N per du? l'cict\ it j? %SEOL)YN Used "8 Laudanum for Deadening PaiD. For Severe Diarrhoea aud Infilietza. For I' ."ling in bad Lambiogand Calving. For lut1.\mmatory Colic and Litnit Uisordan. For lufl Price 38 6d per bottle. SPECIAL LAMBING & HALVING CHESTS, With ''Key to Farviery,coploW FA & and el lot, carri ?a ?Id. PAMPHLET on LAMBING "ad "ALVINO DISO s lJUKS by Mr T. G. Hewitt, M.R.C.V.S., London, Kfat.8 aud poet free. Bewiwrr 4 imitationR, and note preci«ely address— IUYAL ANIMAL MEDICIXH MANUFACTORY 22, VORSET STRJSEr, LONDON, W. EVV.HY HEAD of s, FAMILY should S nd for Harper Twelvetrees' Illustrated Price List* of Laundry M.ichinery, and Pam. r,hlet cititled, How we Wash at Home," I cantaniog moat valuable practical oxporiencc. Easy terms, from 2s 6d p-r we. —Habpzr Twelvi iBKK.-i, l aundry Engineer, 8, l'ity road, ondon, E.C. 6783.