Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
SALES BY AUCTION. MRSS/(S W. DKW It SON. JRELIMINARY NOTICE. COUNTIES OF ANGLESEY AND CARNARVONSHIRE. IMPORTANT SALE OF THE OUT- LYING PORTIONS OF THE BAllON IIILL ESTATE MESSRS W. 1>EW L" SON have t?n 11 iMtnx t?) to OFFER FOR SALE BY PGDLIC AV'TION, the Following Freehold Farm*, Other 11I1<l" and Houses, viz:— COUNTY OF ANGLESEY. PARISH OF LLANYNGIIENEDL, com- icing un area of 1720 ACHES or thereabouts, PARISH 01 LLANLLIBIO, comprising an ar3. of 744 ACHES or thereabouts. PARISH OF PENMYNYDD, comprising an area of 507 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANDDYFNAN, compris- ing an area of 727 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANDYFRYDOG, compris- log an area of 285 ACRES or thereabouts. PARISH OF BODWROG, comprising an area of 472 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANWENLLWYFO, com- prising an art-a of 3¡¡ ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANGWYLLOG, comprising an area of 1166 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANPAIRYNGHORNWY comprising an urea of 435 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLANRHYDDLAD, com- prising an ar<\tt of I? 5 ACRES or thereabouts. tJOUNTY OF CARNARVON: PARISH OF BEDDGELERT. comprising an area of 3988 ACRES or thereabouts. PARISH OF BETTWS GARMON, com- r prising an area of 898 ACRES or thereabouts. PARISH OF LLAMVNDA, MmpriHn? an f area of I 340 ACRES or thereabouts. SUMMARY OF ACREAGE. ANGLESEY 6696 ACRES. CARNARVONSHIRE 5226 to TOTAL ACREAGE ..11,922 ACRES. Further details will appear in future advertise- Rents, i'u l in the partil ulars and tlns of Sale, which tro now in course of preparation, and in the meantime anv information may be obtained of Messrs R. S. TAYI.OK, SON, AND HUMBERT, 4, Field Court, Gray's Inn, London of Mr W. M. FMWKTN, F' Utc Office, Baron Hill, Beaumaris; or of the Auctioneers, Wellfield, Bangor, MR JOHN PRITCHARD. SHOP BRYNDU, TYCRORS, ANGLESEY. UNRESERVED PALE Of THE WHOLE » OF THE STOCK-IN-TRADE AND HOUSEHOLD FURNITURE. MR JOHN PRITCHARD will sell by Pablic Auction on the Premises as above, on Wednesday, Tanuary 4th, 1893, at 10.30 ILM. punctually. The whole of the Stock-lo- T:ado of Drapery and Grocarr, together with the Household Furniture. I Terms—Cash at the fall of the ba er. Bodhyfryd, Bangor. 7775 MTTH^LITOWEN. IMPORTANT SALE OF VALUABLE 1 HOUSEHOLD FURNITURE. PENRHYN HOUSE, BETHESDA. SATURDAY, JANUARY 7th, 1892. MR E. H. OWEN has been instructed to Sell by Public Auction as above, the whole of the va'uable and elegant HOUSEHOLD FCRMTURE, briefly compiis ng a Sweet toned Pianoforte, Cheffoniers. Side-boards, Mahogany Tables, 8ill¡;{le,Eay ,and other Chair*.St fas,Pierglaesee, Bookcases, Cabinets, Hat-stands, 8 Day Clock, Timepieces, Whatnots, Paintings, Engravings, Ornaments, Mahogany Halftester, French and other Bedsteads, Floik and Feather Bed,, Dressing Tables, Washstands, Toilet Wares, Chests of Drawers, Wardrobes, all Kikhen requisites, &0, Sale to oommence at 11 o'clock. Terms-Cash, 18. Bridge Street, Carnnrvon. 7779 SYMUDIADAU LLONGAU. StMUUlAUaO AU £ ;lUiUI«U*U THOMAS, RADCLIJFH Co., CAERDYDD. Uaerdydd, Rhagfyr 21ain, 1892, OWBVLUAM THOMAS, MI" wedi gedae Hnelva aa Lerpwl, Rhag 17. Anni THOMAS, 8.1. "edl cyrhaedd Caerdydd o Bilbao, Rhagfyr 6. Ioio MORGANWO. O.L wedi gadael Pbilippi- ville am Vougle, Rhag.20 KATI THOMAS, &L. wedi gadael Caerdydd am Cagliari, Rhagfyr 21. WirNYWAY, 8. wedi cyrhatdd Hamburgh o grail., Rhagfyr 15. W ALTIIR THOMAS, P.O., wedi cyrhaedd Genoa o Vena th, Rhagfyr 19. BALA, s.&, wedi paslo Gibraltar am Ipswich, Tacbwedd 19. W. J. RADCLIPTI, a.m., wedi gadael Constantinople am Genoa, Rhagfyr 17. CLAau&i RAICLUFI, s.s., wedi cyrhaodd Port Said, o Barry, Rhagfyr 17. Sakah RADOurrs, a. a., wedi cyrhaedd Mttfaeilles o Bany, Rbagfyr 17. MABT THOMAS, S.s., wedi gadael Caerdydd am Naples, Rhagfyr 17. JÁJiI. RADCLIPFA, as.. wedi gadael Odeeaao am Hall, Rhagfyr 13. DOCOLAS HILL, R.I., wedi pasio Algiers am Theodosia, Rhagfyr 14. LlanBitRis, S.S., wedi cyrhaedd Marseilles o Caerdydd, Rhagfyr 18. MANCHKSTEK, s.s., wedi cyrbaedd Marseilles o Caerdydd. Rhagfyr 17. RKNTRKW, S S., wedi cyrhaedd Penarth o Rotterdam, Tachwedd 29. PtTKRSToN, m s., wedi cyrhaedd Alexandria o Port Said, Rbagfvr 19. SYMUDIADAU AGERLONGAU i MMKVAN JONES & CO., CAERDYDD Caerdydd, Rh'gfyr lifed, 1892. SOUTH CAMBRIA, s.s., wedi cyrbaedd Caerdydd o Bordeaux Rhagfyr 15. SOUTH WALIES, S.S., wedi cyrhaedd mordi Syrian, Tachwedd 30. MRS SMITH, Castle View, gyferbyn a'r :I. Caste 1, Caernarfon, a ddymyna hysbysa y cyhoedd fod ganddi bob cyfleusdra I ym. welwyr a'r dref i gael ymborth a lletty cysnrus. tiO hefyd bydd Thomas John Parry, Penygroes, wyr i'r diweddar Richaid Evans, Tyddyn Bengam, yn aros yno bob Sadwm c. 12 byd 7 yr hwyr i weinydau fel gotoawr ecgyrn ar bob &duo ddaw dan ofal BANGOR A NORTH WALES BENEFIT JD BUILDING SOCIETY. Established 1872. Incorporated 1874. President and Chairman of Directori: DR GRAY EDWAhDS Bangor. SHARES, 910 EACH. BUBSCRIPTION, 286D PEK SHARE, PER MONTH, ADVANCES. Monty advanced on Freehold or Leasehold Property for 10, 15, all 20 years repaid by monthly instalmen d For furtMi partiCQ ta. apply John Lloyd, AoceunUnt, KUOIIWl818, Basgor, Managing Director Hall YN EISIEU. LLANENGA^T BRITISH SCHOOL. ABERSOCH, PWLLHELI. WANTED, immediately, an Ex.-P.T. (Male W or Femak.). S?ry.M_ Apply, ing qualifications, to Mr Abel Williams, Aber- 8 xh. ?"I?OCERY?—WAXTEU. Junior A.tllt; ?jr must go out occasionally with xhtmd?.— W. H. Joncf, Hantois. 7789 Y'-N-EfSîE(Ç'(:Yf¡;iri;üiI;r;en;;}M E R. JL Jon? (Cn?h.s), B)?ncty<lath. a?_ h V?)?.—A.,{on<.r i Swy<Mft'i?? CMrnarfon.  GHX'J'S'\VAXTEU to form Clubs for A W?hM. Jew..Hery, Electro plated Goods, Opera and Field Glasses, Musical Instruments, Wringers, Bicycles, &c. Members pav Is per week. Particulors, Patul,blets, post free. Xo trouble.-H. Samuel, 97, Marketst:wt, Manchester. QERVANTS IViYfED.-Pwgistry Offi,t for 0 respectablo Servants, 10, Granbv street, Princes road Liverpool. CO»JU'*A.I by Mrs L. Morris. A convenient mu easy medium for Servants requiring situations in Liverpool at small charge. Recommended by some of the leading Nonconformist Ministers. Communica- tiona by post in English or Welsh attended to at once. For reply send lltampodenvelope, AR OSOD NEU AK WERXH. T) BUILDERS. PERSONS desirous of tenderi. K for the JL Addition and Alteration of Newborough St. Peter's Bo rd School. Anglesey, may inspect the Plans and Specifications on apply- ing at the Cambrian House, Newborough, and Duplicates of the same at the Office of the Architect at Bangor. Tender* endorsed "Tender for Newborough School" are to be delivered to the undersigned not later thai 1l i<'clock in the forenoon of Thursdav, the 22ndiust, The lowest or any other Tender not necessarily ameptei.-RI(ItIARD DAVIES, Architect. Bangor, December, 8. 1892 7736 AK OSDL).—¥n Llys trluu, wrtn y ttordd Arhwn P en I m rwaon a Chlwtybont, cegin a btdroom Maeth a chy@urus, pantry, a He i bobi a ?otch!. Rhent r88ymol. Ym( fyner a Mrs Mary Jones, Llya Alun, Penisa'rwaen. 7739. AR WERTH.-GWIFRAU (Wir.) ail- A. law. Cyfaddas at ffensio. Hefyd BuildingHaiarn Bicycle a Tricycles ail-law; Cooking Range.—Thorman, Bout Bridd. AT CHWARELWYR. pI t VYMUNA WILLIAM T. WILLIAMS,  Joiner & Whe?lwripht. Caean uehaf- road, Ebenezer, bysby-u fod ganddo Stoc helaeth o Rysod a Gyrdd o African Oak rhagorol ar werth. 7732a AR WERTH, gan ?y?"?' Adeitada? A 8nowdon, Dftnb?riB.-t. Ty Rbydd- ddaliadol (freehold), o'r tnw Uraianfryn, Bettwsgarnion. 2. Ty l'/ydlesol (kmehold), yn Turner street, Llanberis. Tenders i'w hanfon are nea eyn y 24ain cyfisol i Job Owen, ysgrifenydd- 7743 AR WERTII. TY A SHOP Bhydd daHadot. gyda maenach Tgymyog yn y at1e fwyaf mnteiaiol yn un o'r ardaloedd mwyaf ooblog YD Arfon.-Ym, ofyner a X. Y., SwyJdfa'r Ctenedl, Caernarfon. 7769 1JMJLL LICKKSMTP?BLIU HOUSE to be .r sold by Private Treaty in the town of Nevln, with immediate possession. App'y to MR. THOf. EVAKS. Auctioneer, Vwllheli. rpv A SHOP HELAKTU ar WEKTtl JL MU ar OSOD yn Scowdon Street Penygroes, Llanilyfni. Mae y Shop mewn safle ragorol at fosnss. Ymofyner a R. Williams, l'oet Cffioe, Garn DolbenmaeD. 7761 YMRVSONFA ARtsUlG yn Bodgylched, JL Beaumaris, Ionawr lOfed, 1893. Rtnolau argraphedig i'w cael ar dderbyniad stamp dimeu, gan E. Vel. mere, Beaumari" 7768 COAL. J PAULL, I-fryn.Carnarvon,qaotes House Coal at Qaay or Station. Beet igan, 17s fid second quality, 16s. 7730a tJUBHC?HOUSE TO LET it 0 r,.n I with immediate possession. Apply to J G. Jones, Auctioneer, Paternoster Buildings, Carnarvon. 13 UFFALO BILL NEW ROYAL ARMS D is a Marvel. Fires Ball and Shot; Kills at 150 yards; Guaranteed; 26s. 500 Second Hand Guns. Catalogues of Hillsdon & Hillsdon, LongRange Gun Manufacturers, Folkestone. 7721 NOW READV; — The ANUARY PART, 181)3, (THE FIRST PART OF A NEW VOLUME) OF THE YOUNG LADIES' JOURNAL, The BEST JOURNAL for LADIES and FAMILIES. Containing the Commencement ef a New Story, entitled- AGAINST THE WORLD. FOUR COMPLETE STORIES. Special Coloured Plate of the Latest Paris Fashions. Comprising 24 Elegant Toilets for Ladies and UTi Id r, n. Coloured Sheet of Needlework Designs. A GIGANTIC SUPPLEMENT With a great Variety of Winter Fashion Illus- trations, and FULL-SIZE PATTERNS FOR CUTTING- OUT Opera-Cloak and Evening-Bodice for Ladies; also Diagrams for cutting-out Pincushions. SPECIAL ARTICLES ON HOME DECORATION: Bedroom, Louis XV. Style. Something about Evening Dresses for Young Ladies. Evening Amusements. Grains of Gold. Music. Pas- times. Gratis Anwers to Correspondents. A number of Cookery Recipes and Bill of Fare for Nice Little Family Dinner. Price 9d, post free Is, including all the Supplement- London: E. Hamson, SaliRbury Court, Fleet Street: and all Booksellers everywhere, B?[?YD! Y M%e yn fwy ei we,th n" bydoedd o olud. Gellir ei gadw a'i ddioge'.n trwv ddefnyddio .4ODI)ION MORTIMER at y CROUP a, PESWCH. (MORTIMER'S CBOWP AND COUGH MIXTURE) yr hwn sydd wedi dal y prawf o dros 60 MLYNhyr)gra f o dro3 TO MOTHERS! CIROUP &WHOOPING COUGH LIFE I LWEI be  by givim thm 4,KTIMIKR,o ?Sa?????jt?N?OMu???mruK -d b' h 1. ?dl. d Cl?i?d,?. t7?.d with IUC<'etI f,lf o\"er 60 )l'af1' Pr;('t lSldaJld :1I9I:l fr Co q"w addrtll!rll" ???'  ?t?'? ?<0'R?!M?X?t'.  Th-.d., "00II-10, Suhuot House, iioutddu, LMgeiley, Uogledd &-h..i HoMe. M?utddu, Uut?'tcy. Gu?ledd i? ADwyl Syr Yr airafla(,g i gael eich IL,Idi," orthfo%r?at.vy i ?n roupa'rpeawchifyny' yma, ,Id.?llir pan fyddo fy Dhad, David Moigau, Gwynfe, L)anMdp?. yn danfon p t«l»id yn xeh 1youtol i mi. 0» bydd"ch cyet*! a danion chwech potelaid I mi gyda'r Pllm1 ?, teimlaf yn dra diolcbgar, a d"nfonaf i chwi yr wiso ar dderbyniad yr Invoice. Yr eiddoch yn gywir, M. MORGAN. Mewn Potelau am Is 1 Ie a 2I 90 yr un, neu am 30 I yR ycbweneg. d, wy y Post, oddinrth y Perchen- ration Mortimer Limited, Carmarthen, South Wales. Ar werth Ran bob Chemist a Gwerthwr Patent Medicines, wholesale Agents, Sutton and I Co., London. ALMANAC I Y GENEDL. RHYBUDD PWYSIG. GYDA'R RHIFYN CYNTAF O'R FLWYDDYN NEWYDD (IOXAWR 3, 1893) RHODDIR ANRHEG 0 ALMANAC DARLUNIEDIG, AR GYNLLUN PRYDFERTH AC YN ARBENIG GYMREIG. CYNWYSA DORAETH 0 WYBODAETH FUDDIOL I BAWB. Gan na argreffir ond nifer penodol, a chan nas gellir oil afgraffu'r Almanac, dylai y rhai fwriadant ei gael roi rhybudd prydlon i'r Llyfrwerthwr neu'r Dosbarthwr agosaf. PRIS 'Y GENEDL' A'R ALMANAC CEINIOG. SWYDDOGOL. J^LA N DOVER V COLLEGE. ENTRANCE SCHOLARSHIPS Examination, Friiky, Jan. 13th, 1893. 1.Three Scholarships for Natives of Car- marthenshire The Golden Grove— £ 25 a year. The Lloyd Jones— £ 25 a year. The Ystrad— £ 10 a year. 2. Six House Scholarships One of £:15 a year. One of L25 a year. Two of £15 a year each. Two of £10 a year each. 3. Six Foundation Scholarships value JE8 Ra. a year each. There is no religious restriction. Three graMs of papers are NET. Senior. Intermediate, and Junior, according to the age of Candidates. THREE YEARS' DISTINCTIONS. Scholarships. Three open Classical Scholarships, C80, Oxford. Three open Mathematical Scholar- ships, f80, Oxford. One open Mathematical Scholarship, Cambridge. Two History Ex- hibitions, Oxford. Powis Exhibition, tenable at Oxford or Cambridge. Oxford and Cambridge Board. 48 Higher Certificates (bracketed in 27th place, in the number of Certificates in 1890, in 13th place in 1891, and in 7th place in 1992). 33 Distinctions (bracketed 2nd in Mathematics in 1891 and 4th in 1890 and 1892. 2nd in Mechanics in 1890 and 3rd in 1891, and 2nd in English in 1892. 43 Lower Certificates with 67 First Classes. London Matrical,ition- 12 passes. Numerous minor Scholarships and Exhibitions and passes in Preliminary and Entrance Examinations. Two Scholarships £ 50 each, and two f25 each, awarded annually upon the results of the Higher and Lower Certificate Examinations, conducted at the School under the Oxford and Cambridge Board; leaving Exhibitions for Oxford, Classical and Modern sides, Shorthand, Drawing, Laboratory, Music, Dancing, Gym- natium, Fives Courts, Drill and Sanitorium. 140 Boarders in 6 Houses. Board and Tuition fees with H-ud Master, 48 guineas a year. Next term begins Jan. 14th —Boarders return previous day. For particulars, apply to THE WARDEN. College, Llandovery. 7762n TO BUILDERS. PERSONS desirous of tendering for the erec- tion of a Gymnasium and Room for Tech- nical Instruction at the Normal College, Bangor, may in t the plans and specification at the OIH,7the :Cfi¡=. aTni=;: ::tI!: "Tender for Gymnasium, &e. are to be de- livered to the Rev Daniel Rowlands, M.A., Normal College, Bangor, not later than 12 o'clock at noon of Tuesday, the 10th day of January, 1893. The lowest or any other tender not necessarily accepted. nee ??cHARD DAVIE8, Bangor, Architect, ?ec. 23, 1892.  TO bUILDERS. PERSONS desirous of Tendering for the i. Re-erection and Alterations of Bryn Eglwye (House and Shop), Penmienmawr, may tee the Plans and Specification, on applying at the Office of the Architect at Bangor,' Tenders endorsed Tender for Bryn Eglwys are to be delivered to the Architect not later than 12 o'clock at noon of Friday, the 6th day of January, 1893. The lowest or any other Tender not necessarily accepted. RICHARD DAVIECA, Architect. Bangor, Dec 23, 1892. 7887 QAMBRIAN R AILWTYS. EISTEDDFOD MEIRION YN NOLGELLAU. Ar y dyddiad uchod rhedir TRENS RHAD ar Linell y CAMBRIAN i DDOLGELLAU fol y canlyn 0 Bwllholl, 7 15 a 10 40 a.m. Afonwen, 7 30 a 10 57. Criccieth, 7 40 a 11 16. Portmadoc, 7 55 a 11 20. Toeyn ol a blaen, 2" 6c. Miuffordd, 8 0 a 11 26. Tocyn, 2s 3c. Feorhyndeudraetn, 8 5 a 11 31. 2s 2o. Taisarnan, 8 10 a 11 36. Harlech, 8 20 a 11 44. 2s. Llanbedr, 8 25 11 51. Is 10c. Dyflryn, 8 35 a t2 0. Is 6c. Abermaw, 8 45 a 12 15. Is 6c. Dycbwela teithwyr o Ddolgellau am 1015 p.m yr un dydd. Hefyd bydd Trens Rbad o gyfeiriad Aber- ystwyth, Llanb ynmair, a'r holl orsafoedd rhwng y ddtlollle hyn a Dolgellau Aberystwyth, 8 25 a 12 30 a.m. Bow Street, Borth, Ynys Laa, Glandovey, Towyn, a'r hollleoedd YCla, 2s 6c, Llanbrynm,ir, 8 0 a.m. 2s 6c. Cemmaes Road, 8 20. 2s 6c. Machynlleth, 8 50 a 10. 2s 3c. Aberdovey, 9 25 a 1 50. 2s Oc. Towyn, 9 35 a 2 0. Is 9c. Llwyngwril. 9 45 a 2 15. Is 3c. Yarmouth Junction, 9 57 a 12 46. Ie. Aihog, 10 1 a It 50. 10c. Punmaenpool, 10 20 a 1 5. 4c. Dychwela y tren i gyfeiriad Aberystwyth a Machynlleth am lc-30 p.m. Plant dan 3 oed yn rbydd dros 3 a than 12 haner y pris. Rhoddir tocynau rhad ddiwedd yr wythnos (Gwener a Sad urn i LIlln a Mawrth) o brif orsafoedd y Cwmni i Aberystw>th, Barmouth, a lleoedd eraill ar hyd lttaau ymor. Am fanylion pellach frweler yr hysbyslenl yn Ngorsafoedd y CwmDl, ALFRED ASLETT, Ysgrifenydd ac Arolygydd Cyffrtdinol. j Oswestry, Rhagfyr, 1803. SWYDDOGOL. TRYDYDD 0YLGHWYL LENYDDOL A OHERDDOROLLLANERCHYMEDD Dydd Gwyl Dewi Sant, 1893. BEIRMAD CHRDDOROL MR D. PRYSE JONES, G. & L. CERDDORIAETH. 1 I'r cor lieb fod dan 30 mewn nifer a gano oreu "A vm yn mlaen" (allan o'r Ccrddor am Ionawr, 1890). Gwobr, o bydd tri cor yn gys- tadlu. 5p5s a chadair i'r arweinydd;ûdau, 4p 4s .pi,; os un, 3p 3, 2. 1'1' parti heb fod dan IG mewn nifer a gano oreu y tonati Quetntomba" a Dinas (allan o Daflen Cymanfa Ganu Dosbarth Gugleddol Mon). Gwobr, Ip 10s a thlws arian i'r ar- weinydd. KhMtr gy?awn olr test ''v. bardd- oniaeth,rhyddiaeth,adrotl,MZ,? fPyd?,d.ailb, drawm8-ø, am y rhai y cynygir gwobrau 27lly" Be arian. Amgauer tri stamp dimai i'r Y 8fenyddion, W. J. WILLIAMS, Stanley House. H. R. WILLIAMS, High street. C¥FARF:>D LLENYDDOL LLANLLYFNI, DYDD SADWRN Y PASC, 1893. BEIRNIAID, WILFRED JOSES. V,w.. R.A.M London. G. J. WILLIAMS, Yew., F.(4.S., Ffestiniog. Parch R. D. ROWLAND (inthropoB). TFSTYNAL, RUYDD I'R BYD. Traethawd: Sefyllfa Foeeol V Chwarelwyr. Gwobr 15s. Am y 100 llinell Ccffadwriaethol am y diweddar Hugh Roberts, blaenor Moriab (A.). Gwobr lp 10s. Am yr Hir a-th ddaid goreu i'r diweddar Edward H-ghe-, Llwyndu Mawr. Gwobr 5s. Englyn Beddargraph Mrs Margaret Jones, Llyfn "y House, Gwobr 5s. Adrodd: Myfanwy Fychan. Gwobr 78 6c. Am yr Arweinffon oreu Gwobr 7s 6c. Yr holl d stynau Cerdiorol a Che!fyddydol yn rhydd i'r byd. Rheetr gyflnwn o'r t^stynio a'r amodan i'w cael ar dderbyniad Stai p Cef, ios!. Ysgrifenydd, D. G. DAVIES, 7742.. Board School. CYMDEITHAS LENYDDOL SILOH, CAERNARFON. CYNHELIR Cyfarfod Llenyddol BlYll- yddol y Gymdeithas uchod nos Lun, Mawrth 27ain, 1893. Beirniaid Parch T. Gwynedd Roberts, Rhostryfan, a Mr W. J. Williams, G.T.8.C. (Gwilym Alaw), Caer. narfon. Rhestr o'r Testynan Agorei ir Byd. Mar.nad: -"Y dlwe:idar:Mr Henry Edwards.' Gwobr, 2p 28. I Gor o un gynulltidfa "gaDo yo oren Yr Arglwydd yw fy Mugail (ur Joseph Parr)). Gwobr, 3p 3a a Medal i'r Arweinydd. I Gor o Slant a gano yn orcn, "Jerusalem fy Nghartref gwiw (Mason). Can;at-ir i rai mewn oed gynorthwyo. Gwobr, lp Is a Medal i'r Arweinydd. Unrhyw Unawd. Gwobr, 10s. Unrhyw Adroddiad (i rai dros 18 oed). Gwobr, 10s. Araeth — "Twm o'r Nant." Amer, 5 munyd. Gwobr, 5s. Rhestr gyflawn o'r Testynau, Amodau, tc., trwyanfon It mewn stamps i'r ysgr fenydd, Robert Jtffreys, 4, Evans' Court, Pool-street, Caernarfon. CYLCHWYL LENYDDOL SALEM, PWLLHELI, DYDD LLUN Y PASG, 1893. BEIHNIAID OWYNEDDON A MR W. T. SAMUEL, G. & L., T.S.C. TESTYNAU AGORED I'R BYD: BARDDONIAETH. Pryddest heb fod dros 200 llinell, Israel wrth Sinai." Gwobr, jEt Is a chadair dderw gerfiedig. RHYDDIAETW. Traethawd, "Cymdelthasiaeth Gristion- ogol" (Christian Socialism). Ttwobr, jEt ts. CERDDORIAETH. I'r cor heb fod dan 40 o nifer a ddatgano oreu fa) Cl W, Arglwydd (Emlyn Evans), (6) Y i frwd (0. Alaw). Gwobr. £ 15. I'r cor Meibion heb fod dan 20 o nifer a ddatgano oreu "Llongau Madog (Jenkins). Gwobr, ;C6 6a. I'r parti heb fod dros 20 o nifer a ddatgano oreu, (a) "Glan Rhondda," rhif 325 o'r Llyfr Tooan Cynultoidfaol" ar omyn 439 o Lyfr Hymnau y M.C. (b) Welshpool" rhif 497 o'r "Llyfr Tonau Cynulleidfaol" sr emyn 736. Gwobr, f I I Ov, gan Mr W. Owen, chemist. Deuawd, Gwys i'r Gad" (R. S, Hughes). Gwobr, il Is. UnawdSopranc, "Owlad fy mebyd" (Samuel). Gwobr, IN. Onawd Tenor, "Gal wad y Tywysog" (J. Henry). Gwobr, 10s. Unawd Baritope, "Y Tair Mordaith (R. S. Hughes). Gwobr, 10s. kbestr gyfiawn u'r Testynao, &c., trwy allfon lie. mewn stamps i'r Ysgnfenyddion, J. <s. JONEq (Arifo), dhnrch street, I ELLIS J. WlbLIaMH, 74, High st. DYDD GWYL DEWI, 1893. EISTEDDFOD TREFFYNON. BEIRNIAD CERDDOROL: PROFFESWR J. HENRY, Ysw., R.A.M. CERDDORIAETH (MUSIC.) 1. I'r Cor, heb fod o dan 35 na thros 45 mewn rblf, a ddatgano yn oreu yr anthem, "0110 yw molianu'r Arglwydd," ("Praiseye Jebovah, molianu'r Arkll r& Wdor. D. Parry. O'r Cerddo,) Gwobr 5p 5s. 2. I'r Cor o Feibion (Male Voice) h-b fod o dan 18 na thros 25 mewn rhif, u ddatgano yo oreu, Wyr Phillatia,' D. Jenkins. Gwobr, 2p 2, 2p 2"I.'r Setndo? Bres (Brass Band), heb fod o dan 19 na thros 24 mewn rhif, a chwareuo yn oreu, "Thou alone art holy," MHSS in C, Beethoven. Published by Messrs Wright and Round, Liverpool. Gwobr, 7p 7s. 4. I'r Seindnrf Bres (B,a-s Band) a ohwartno oreu unrhyw March drwy Hil(h..treet ar ddydd yr Eisteddfod. Gwobr, lp l. 5. Bass Solo: Recifr, and Air, Lo-d Gnd of Abraham," "Elijah," Mendelssolm, Prize, 10s 6d. Given by Mr P. Harding Roberts, Holywell. 6. Unawd Soprano. Y Wlad Be l The Better Land," R. a. Huvbes. Gwobr, 7. 6c. 7. Unawd Tenor, Ymt-on y Cariadlanc," "The Lovei's Musing," W Davies. Gwobr, 7s 6a. 8. Unawd ar y Berdoneg, Pianoforte Solo. i rai dan 16 oed, "Coiiad yr Ehe^ydd," The Rising of the Lavk," Reoollections of Wales by Brinley Richa dl, Gwobr, 7s 6c. RHYDDIAETH (ESSAYS.) 9. English Essay, Flintshire's needs in regard to Railway Developm.mt," P ize, 92 2s. Given by Mess P. M. Evans and Son. 10. Essay, English or Welsh, The Advantages of knowing the Welsh Language." Prize, 10s 6d. Rhestr gyflawn o'r testynau a'r amodiu i'w cael ar dderbyaiad Stamp Criniog. SAMUEL JlINE, Cheniist, Holywell. EISTEDDFOD Y CALN, A GYNHELIR YN MHAVILION LLANDUDNO, Ddjdd Liun, Ionawr 2fed, 1893. DALIER SYLW.—Cystadleuon Rhagfiaenol. -Y Berdoneg am 11 o'r gloch; Bass, Soprano, a Deuawd, am 12 o'r gloch yn y "Tabernacl," Llewelyn street. T. G. WYNN 1 ROBT. ROIF [Ysre-yddion J 7790d fllAM IN AUJtlvJU. Mae y Doctor yn dweyd: Dotron BHISMT j Mi r6' i gynghor i ch'i at yr anwyd yna." Mae yn codi 5/- am hyn, ac fe gyst gwneyd i fyny ei gynghor hwyrach 2/- yn ychwanegol. Naw gwaith o ddeg fe rydd i chwi yr un pethau mewn physigwriaeth ag sydd i'w cael yn FRANCIS'S BALSAM. Yn y feddyginiaeth enwog hon yr ydym wedi cyfuno y sylweddau safonol a mwyaf adnabyddus eu rhinwedd, a gwyddom drwy brofiad personol ei fod yn ddiguro at Beswch, Anwyd, Bronchitis, a Darfodedigaeth Cftdd. Ar werth gn mhob man mewn Potelau 1/- a 2/6. Mae'n Iachau Peswch a Bronchitis. ONE FACT WORTH A THOUSAND OPINIONS. THE ENORMOUS DEMAND FOR LIPTON'S FAMOUS TEAS Is exciting tha woad^r ani of O-iUerHi The PCTBIjtCJ \PPFIEaa i illore,. iog poplllarity of LIPTON'S OECilOIOUS TGA3 »rnoag<t all my j by che fact th LIPTON UnqMationaHy pays more Duty to Her M?Mty'a Customs for Tea aapphed d)re.? to the Cononmere than any other firm io Great Britain or Irelaud. This undoubtedly is the STRONGEST POSSIBLE PRO o? of the ExtraotdinMy Ualue and High.c6m Qa?ity of LIPTON'S DELICIOUS TEAS (NOTE THS PRICES:- MAGNIFICENT BLENDED TEA, Selected from the best Tea Growing Countries, (PURE AND FRAGRANT, per Is. Ib, SPECIALLY-SELECTED CEYLON, INDIAN, AND CHINA BLEND. per Is. 4D. lb This quality is toll as the Histhest-Clasa Tua by many of the lKidin? Tea Merchants, and -it double the price. EXTRA CHOICEST CEYLON AND INDIAN BLEND, per IS. 7D- lb. NO HIGHER PRICE. This is a Most O?Ucioua Tea, and in q-1, if not superior, to what is sold by most T? Dmlori and Grwen from 2s it.,iø:. 6d st:jjlUB6:' 10 and i iUE.en fancy Air-T?ht Canton, without Extra Charge. SPKOUI, NOTICE.—The above Teas will be forwarded Carriage Peid for an extra Id per Ib, on the above prices, to any address in Great Britain, when not less than Sib. is ordered. Samples sent to any address on application. A GUARANTEE Money returned in full if Tea does not give perfect mtMfaction in every way. Britain. Thy ThMeT?haveamoreexquMiteaMmaanddeucioM a?-our than ta;i¥:tieOv:¡;udY1ntA¡ Britain. They have undoubtedly reached a pinnacle of success never before attained by any T? in the World. LIPTON'S CEYLON ESTATES The Ceylon Observer, commenting on the p.r?" of UPTONS' Estates says" We need scarcely remind onr Ceylon Readem that the Htw. G..p of Ftt.. one of the moat valuable, both for Tea and Coneo.m this C.try. Bein* Sole Proprietor of ?verd of the most f=o? Tea and C?ff? Estates ia Ceylogt fndudingthe celebmtd E???Dambatenne. L:=te M=e=.T:a:U:k:,IO=e;r,ra.:l GigrMd? whMio??rthou?ndB of a?m, of the b?t Tea land m Ceylon I am i?l a potion to Mpply c?tomera tep¡::rv;ri:dB. c"t:at of the fiilgmt beverage .0t?e?.?dite !itiPlY CU8wmers LIPTON, TEA AND COFFEE PLANTER, CEYLON. THE LARGEST TEA, COFFEE, AND PROVISION DEALER IN THE WORLD. Tea and Coffee Shipping Warehouses: Maddema MiUs, Cinnamon Gardens, Colombo. Cey" 0?<?.- Upper Chatham Street, COLOMBO. 'XC p TTA. MMM ?'M ana Shipping ?af<?MM.' 5, LJ \LCUTl'A, Tea and Uoifce &k Rooms MINCING LAN iE.C. Te. ?.d C,Te? Et,,di,.g ?,,d D.ty P?id Storm I ?CATTONSTREETLpNDON.E.C. SCo<? ? KM«iM, ??? ?<«. ad ERmlCll ,no STREET, LONDON, E.C. General ??.- BATH STREET, CITY RO LOCAL BRANOtiES.-B?mm F"tiiog-C- ton, Chemist. ? C?marTon_E? Hughes 8, EaBtwLte Street. Conway-W. G. WiUmnu tie Street. Holyhead-R. H. Rd, 39, S '9 4?rey Street. Llanfaidechan R. W. Hu? r, Wenroe YUla. Bangor-A. Williams, .?1 High Street. Welshpool-X F. Jones, 13 B: High StreeBt. RANCHES IN ALL THE PI OWNS IN THE KINGDOM. I BRANCH Wony. OYKS OKB Mm SOLD WEEKLY. IMPORTANT i ANNOUNCEMENT. I TALES FROM OLD WALES. Arrangements have been made for th publication in "THE NORTH WALES OBSERVER AND EXPRESS.' Of a Series of Highly Interesting Articles entitled TALES FROM OLD WALES BY ERNEST RHYS. Mr Ernest Rhys is well known 88 an authority on Welsh History and Literature. As Editor of the celebrated Camelot Series" he has attained a distinction in the world of letters which, coupled with his expert knowledge of Wales and things Welsh, marks hiUlIRs pre-eminently qualified for the task he has now undertaken. The series of articles, now appearing for the first time, while in their very character interesting aud entertaining to the general reader, will be also historically accurate, and will, in a marked degree, tend to in- crease every true Welshman's pride in CYMRO, CYMRU, I A CHYMRAEG. The Series will appear as follows :— 1. CHRISTMAS IN OLD WALES, "North Wales Observer & Express," Dec. 30th. 2. TALES OF MERLIN, "North Wales Observer and Express, January 6th. OTHERS TO FOLLOW. TALES FROM OLD WALES, BY ERNEST RHYS, WILL APPEAR IVEEKIY IN;& THE NORTH WALES OBSERVER & EXPRESS. To be had of all Newsagents. PRICE ONE PENNY. A SHOP ar tj,u-Am fanylion infoter nea ymweler ag H. Edwards, Rhydwen, Anglesey. 7785 CrMDEITHAS AMAETHWYR MON. CYNHELIR cyfarfod cyhooddus o Amaeth- wyr, a phawb ereill sydd yn telmle dyddotdeb yn y Gymdeithas, yn Llangefni, dydd Iau, Ionawr 5ed, am ddau o'r gloch. 7786d W. EDWARDS, Ysgrifenydd. CONWAY UNION. APPOINTMENT OF PORTER. T HE GUARDIANS OF THE POOR of the i, above named Union will, at their next Meeting, to be held on the 13th day of January, 1893, proceed to the appointment of a single man a* Porter for their Union Workhouse at a salary of £30 per annum, with Board, Lodging, and Washing, in the House. Applications in Candidate's own handwriting, stating age (which must be under 40), previous occupation, accom- panied with three testimonials of recent daw, to E: scnt to the undersigned, on or before Tuesday, the 10th day of January next, marked Porter." -By Order, T. E. PARRY, Clerk to the Guardians. Board Room, Conway, 16th December, 1892. SO STABLE IS COMPUTE WTTHOPT ELLIMA S4 dSoSlM 2" spiunrff, CURBS, AUD SPLXHTB WHW waa.nra. FOB OVER-RXACAIS, CilATPED aXELI. WUiD Q4W& TOA ESBUBATIS* IN BOaau. FOR 80&& TH BOATS AUD IMFLUKVZA* J'OR BBOKZ* D8n, DRU18EI, CAPFBO nQCEL rOB 80KK BBOULDEB8, eoB); DACU. FOB BPEALXF, CUTS. BBCIEXS IN DOGS. *'XnditpttuabU iu any eiablo, tut especially i. th. 'uå, but e'ptlo!allT In the IAIII 111, Muter of Berwickihire Hounds. IE4BWSEES1 EMBROCATION^   BRUISES t •n CHEST COLDS t/ /t) ^SOBt. TKROATfhaCOtP STIFFHtSS '?? Propoyd only b y ELLIMAN 50113&V sine ELLIMAW^S UNIVERSAL EMBROCATION RHEUMATiS M LUMBAGO. I SPRAINS. ?f????S?S?r tSMKTttMATt-CM SD?KMt ?M t?parwde? ? UUMAN NOStPStM?EtC HANDSOME CLOCKS & WATCHE BONUS TO BE GIVEN DURING 1892 & 1893 TO USERS I OF VENUS SOAP Anyone desirous of possessing a Venus Clock or Watch  (warranted 10 kup "I'll, <)m<'? c?i o!.?/n ,¡' free of ((.-?)J ?j cost by sending to Me88r8, Joseph H'a^on ,I Sons, \?/  &-? H'/o?/taH Soap M'b?. Lwl., ?'?r full iame ""d A  address and VENUS SOAP WRAPPERS, as j.dlovs |^120 Wrappers, TtmtpiMt No. 1, 1-in. Dial, will be sent- m WmppeM Timepiece Ho. 2, Un. Dial, will be »ent. 'V ???*   ?f For MO Wmpttrt, TtmtptMt 9-in. Dial, will be senl ?.<   y ??? FM 00 Wmppem a Gentlemen'! Handsome i Watch will be sent. ?C*  ?' For KO WmppoM tLtM?'t 1 Keyleu 'WttehwtUbeMn STATUE, "VENUS BE MILO," IN THE GALLERIES OF THE LOUVRE, PARIS For 28 Wrappers, a picture of this beautiful Statue will be sent to any address. Size nt-In. by II-Ill., mounted. For 110 Wrappers, a similar picture, handsomely framed, will be sent
[ AT EIN GOHEBWYR.
AT EIN GOHEBWYR. DIWYGIO'R EISTEDDFOD.—Govfu goliirio'r Gynadlodd Genedlaetliol am wythnos am fod y rhai oedd i gymeryd rhan yr.ddi yn brysur gyda'r gorchwyl o feirniadu yr wydd a'r plwm pudding. BWRDD YSGOL I BKXIIESDA (Carwr Addysg). -Daeth ysgrif faith i law yn rhy ddi- weddar i wneyd lie iddi yr wythnos hon. YN EIN NFSAF.-Aiiiaethyddiaoth ) n Mon; Claddedigaoth Mr Robert Williams, Tal-y- sarn; Llythyr o'r America at yr Alcan- wyr; Yinweliad a'r Eidal, &c.
INADOLIG YN OGOF ADULAM.
NADOLIG YN OGOF ADULAM. Prin y gallem gredu fod Syr EDWARD REED wedi cael Gwyliau Llawen." Nid yw Ogof Adulam wedi profi yn rhyw le cysurus iawn i dreulio'r Nadolig. Tyb- iodd Syr EDWARD REED y caweai ddigon o gwmni, fel y gallai dreulio amser difyr yn yr ogof, y gellid gweled ei genau yn ymagoryn y llythyr bythgofiadwy ypgnf- enwyd ganddo at gideirydd y gymdeithas Ryddfrydol. Pan ymddangosodd y llyth- yr hwnw beiddiasom ddweyd ei fod wedi cael ei eirio mor gyfrwys a'i frawddegu mor gelfydd, fel y gallai ei awdwr dyngu ei fod yn golygu yr un a fynai o ddau beth hollol wahanol a gwrthwynebol; naill ai gwrthryfel yn erbyn Mr GLAD- STONE, neu ymlyniad ffyddlawn wrtho. Gwir fod pawb a'i darllenjdd yn cymeryd yn ganiataol mai parotoi i godi baner gwrthryfel yr oedd Syr EDWARD REED ond, ag eithrio brawddeg neu ddwy, yr oedd ei awdwr yn ddyogel ddigon yn herio neb i osod bys ar fan yn y llythyr oedd yn profi ei fod ef yn wrthgiliwr. Myn yn awr i'r byd gredu mai nid parotoi ogof i anfoddogiaid y blaid yr oedd, ond darparu pabell wych i'r WeiLyddiaeth drigo yn ddyogel ynddi yr ydoedd! Eto yr ydym yn teimlo yn berffaith aicr yn ein meddwl ein hunain, a theimla pob dyn diragfarn yr un ram1 sicr a ninau, pe bai Syr EDWARD REED wedi cael y Ile lleiaf i dybio, ar ol ysgrifenu'r llythyr, y cefnogid ef mewn gwrthryfel, y buasai baner gwrthryfel erbyn hyn yn chwifio yn yr awyr. Ond fel arall y bu. Cododd ystorm o gwmpaa ei glustiau ag a ar- gyhoeddodd Syr EDWARD fod Rhydd- frydwyr Caerdydd yn dynach eu hym- lyniad with Mr GLADSTONE nag wrth Syr EDWARD REED. Nid awn yn awr i geisio ei ganlyn ar hyd llwybrau troellog ei resymeg yn yr hon y ceisia ein dar- bwyllo mai ei draserch at Ymreolaeth, a'i sel dros ddyogelwch gweinyddiaeth Mr GLADSTONE, a'i cymhellodd i ys- grifenu y llythyr dan sylv. Ond dymunem ddweyd gair neu ddau ar y ddau gyfarfod gynhaliwyd yn Nghaer- dydd yr wythnos ddiweddaf. Y cyntaf oedd cyfarfod y Fil Rhyddfrydol nos Fawrth, ac yn hwn bu Syr EDWARD yn anerch y blaid ac yn egluro ei safle. Gellir symio yr araeth i fyny mewn haner dwain o eiiiau: Yr oedd pawb wedi camddarllen y llythyr! Cynygiwyd pleidlais o gerydd ar yr aelod anrhydeddus gan un o gynrychiolwyr y Junior Liberals, ond cariwyd trwy fwyafrif mawr welliant yo mynegll hyder y byddai feyr EDWARD REED bleidleisio dros fesur Mr GLADSTONE. Nos Wener, dan lywydd- iaeth y Cynghorwr E. THOMAS (Coch- farf), ac o dan nawdd y Junior Liberals, cynbaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn yr un lie, ac yn hwn cariwyd gyJa mwy- afrit enfawr eto, bleidlais o gerydd ar, ac o ddiffyg ymddiried yo, Syr EDWARD REED. Mae yn deilwng o sylw fod y Junior Liberals wedi cynygtynu eu penderfyniad yn ol yn y cy fat fod nos Fawrth os rhoddai Syr EDWARD ei air iddynt y pleidiai efe Feaur Mr GLADSTONE. Gwrthododd yntat wneyd, nid am ei fod yn meddwl gwrthwynebu'r mesur, ond am ei fod yn ei chymeryd yn chwith fod neb yn amheu ei barodrwydd i gefnogi'r PRIF WEINIDOO. Wrth edrych ar y sefyllfa bresenol yn hollol ddiragfarn, yr ydym yn credu yn ddiysgog y bydd i Syr EDWARD REED gefnogi y meaur ddygir i fewn gan Mr GLADSTONE. Yn wir nis gall yn anrhyd. eddus lai na gwneyd hyny. Yr oedd y bleidlais gariwyd yn nghyfarfod y Fil yn rhagdybio y gwnai hyny,—a derbyniodd yntau'r penderfyniad yn ei grynswth yn Jdiolchgar. Nid oes cysgod amheuaeth nad yw Syr EDWARD REED wedi gadaw y pechod a fwriadodd,—ac am hyny mae r Fil wedi maddeu iddo. Ond nid felly'r Junior Liberals. Tybiant hwy y dylai Syr EDWARD REED gyfoddef ei bechod yn ogystal ag addaw peidiopechu mwyach. Dyna mewn gair yr unig wahaniaeth ym- ddangosiadol rhwng y ddwy Gymdeithas Ryddfrydol yn Nghaeidydd, er fod y naill wedi mynegu ymlyniad diysgog wrth Syr EDWARD, a'r Ilall wedi datgan condemniad croew a digamsyniol. Ond mae mwy o'r golwg nag a ymddengys ar y wynJb. Nid yw'r gwahauiaeth ym- ddangosiadol yn fwy na rhwng chwech a baner dwsin. Fel y dywedasom eisoes nid oes dim sicrach na phleidlais Syr EDWARD REED i Fesur Mr GLADSTONE y Senedd-dymbor nesaf. Ond pan welom ddynion fel Mr ROBERT BIRD yn taer anog Syr EDWARD i uno'r blaid; pan welom ddynion fel Mr MOXEY, trysorydd y gymdeithas, yn ymneillduoyn gyhoeddus ohoni am iddi wadu ei hunan yn Bgbyfar- fod nos Fawith gallwn gasglu fod yna ddrwg yn rhywlo o'r golwg. Pan gyda hyn y gwelwn ddyn mor bwyllog a COCHFAKF yn cymeryd y gadair mewn cyfarfod i gondemnio'r Gymdeithas Rydd frydol a'r Aelod Seneddol, gallwn fod yn sicr fod yna rywbeth na ildadguddiwyd mohono eto. Dywedasom yo yr erthygl er's pythefnos yn ol fod Syr EDWARD REED wedi cyflawni hunanUddiad poli- ticaidd, ac nad oedd obaith mwy iddo gael ei ddychwelyd yn aelod dros Gaerdydd Mae Flaidleisiau'r ddaii gyfarfod vr wythnos ddiwcddaf yn dJstiobeth gri i ddilysrwydd ein prophwydoliaeth. Unig obaith Syr EDWARD i gael ei ethol eto yw iddo dderbyn cefnogaeth y Toriaid, canys anmhosibl yw iddo mwyach uno rhengau r.ianedig y blaid Ryddfrydol. Bydd, efallai, yn fwv ffvddlawn nag efioed yn y Ty y Senedd-dymhor nesaf, ac jh t'wy gofalus nag crioed i roi! ei bleidlais o blaid mesurau poblog- aidd. Ond er hyn i gyd mae wedi tori dan wraidd ymddiriedaeth y dosbarth vveithiodd fwyaf o nub drosto yn mhob etholiad hyd yn hyn. I'r cyfarwydd mae yn (Idigon amlwg mai nid gwrthdystiad yn erbyn Syr EDWARD REED yn unig oedd y cyfarfod nos Wener, ond yn erbyn y winpidirr.* yn y blaid sydd wedi arfer teyrnasu yn Nghaeidydd. Nid ydym yn amheu nad canlyniad y rhwyg fydd i hoi'r sedd y tro nesaf i Dori. Ond os felly, bydd gyiu'r blaid yn Nghaer- dydd i Babylon drcis dyrnor yn fend.th iddi. Yn mhlith ei blaenoriaid mae mwy nag un a chanddynt rith Rhyddfrydiasth, ond ydyut wedi gwadu ei grym hi er s blynyddau. Gwrth(ystj;¡,d yn erGYI, tiawsdeyrnasiad y rhai hyn, llawn cy- maint, efallai, ag yn erhyn castiau fflm, ddwybig Syr EDWARD REKD, sydd wrth wraidd y mudiad gafodd lais cyhoeddus nos Wener diweddaf. Arwyddair y Junior Liberals yn Nghaerdydd yw •' The harvest of the future is ours." Ein hcrldo ni yw cjTihauaf y dyfodoJ," Ni wiriwyd yr arwyddair prydferth yn well nac yn sicrach erioed yn banes y gymdeithas nag yn ei gwaith yn mynu Jjhnhauteml rhyddid yn Nghaerdydd o b esenoldeb y rhai a'i gwnant yn ogof liadron. Un gair wrth derfynu. Mae'r wasg wedi dyweyd llawer gair angharedig am Syr EDWARD REED ond 'gadawyd i'r Jac-y lantern sydd wedi ei arwain i'r trybini presenol i ddweyd y geiriau angharedicaf o bawb am dano. Myn y West/'m lfrtil ini gredu mai nid am fed Mr GLADSTONE wedi gwrthod swydd i Syr EDWARD REED yn y Weinyddiaeth ¡ y ffromodd y marchog, ond am ei fod wedi ffafru cynllun Syr EDWARD WATKIN; i wneyd twnel i Ffrainc yn hytrach na'i gynllun ef. Ond nid yw ein syniadau am Syr EDWARD REED mor isel a hyn ychwaith. Gallem ddeall-a maddeu iddo am ffromi oherwydd gwrthod swydd iddo; ond nis gallwn ddwyn ein hunain i feddwl mor fychan am dano a chredu fud teimlad personol ac arianol fel hwn awgrymir gan y WESTERN Mad wedi ei gynhyrfu i ddial ar Mr GLAD- STONE. Mae'r Mail wedi ceisio bod yn gyfaill i Syr EDWARD byth er yr etholiad diweddaf; ond gall Syr EDWARD weddio yn ddifrifol yn awr ar i'r ARGLWYDD ei achub rhag y cyfryw gyfeillion
IABWYD I'R GWEITHWYR AM.AETHYDDOL.
I ABWYD I'R GWEITHWYR AM- AETHYDDOL. Will you walk into my parlour,' said the spider to the fly." Dyna'r geiriau ddo,nt yn naturiol i'r meddwl wrth ddarllen ropel Arglwydd WINCHELSEA at lafurwyr amaethyddol Prydain Fawr geir mewn colofn arall o'r rhifyn presenol. Y llythyr hwn yw blaeLtfrwyth y gynad- ledd amaethyddol fawr gynhaliwyd yn Llundain yn ddiweddar. Fel y gwelir, gwahoddiadyw i'r gweith wyr amaethyddol uno a'r ffermwyr a'r landlordiaid mewn un gymdeithas gref-i amddiffyn budd- ianau amaethyddol, medd Arglwydd WiNCHELSEA. Mae y llythyr ynddo ei hun yn un digon diniwed. Nid oes ynddo, debygid, ddim y gellid cwyno o'i herwydd. Oud nis gellid cwync, ychwaith, am wahoddiad y pryf copyn i'r gwybedyn. Mae y gwahoodiad yn un purion, a charedig;-yn y personau sydd yn gwahodd, a'r personau wahoddir, mae'r drwg, Mae landlordiaid ein gwlad wedi arfer byw gymaint ar gein y rhai sydd yn llafurio'r ddaear, a'r olaf wedi diodaef I cymaint mewn llawer amgylchiad yn eu hymdrech ddibaid i ddigoti gwanc y meistri, nes mae'r landlordiaid wedi dy sgu gwaeddi Moes, moes," po fwyaf a gant. Ond mae teimlad y wlad wedi codi o'r diwedd i'r fath ra(ldau fel nad oes dim llai na chyfnewdiad trwyadl yn neddfau'r tir a'i boddlona. GelD weled hyn bu'r landlordiaid yr. gall yo eu cenhedheth, a cheisiasant ym- gynghreilio yn mlaenaf oil yn eu plith ea hunain wedi hyny, yn y gyn&dledd yn Llundain, a'r Hermwyr j ac yn y dyddiau diweddaf hyn a'r llafurwyr amaethyddol. Os ca'r landiordieid fod yn arweinwyr yn yr ymgyrch i wera. sefyllfa amaethyddiaeth Prydain, gofalant yn mlaenaf oil am fuddianau y tir- feddianwyr, Hyn fu eu hates erioed. Fel deddfwneuthurwyr yn y Senedd maent wedi gofalu am danynt eu hunain yn mlaenaf o bawb. Brithir ein deddf- lyfrau heddyw a chyfreithiau gorthrymus i eraill, ond cymwynasgar a ft'afriol i'r landlordiaid. Os yw amaethwyr a lIafur- wyr Prydain yn gall, hwy a ddywedant wrth y dosbarth hwn bellach;" Digon yr amser a actb heibio i ni eich gwiMan- aethuchwi.ini aberthu cysur a budd- ianau ein teulucedd ein hucain fel y gwasanaethid i'ch gwanc diball. 0 hyn albn mynwo drefn wahanol. Nid eltisen a cbardod, cithr iawnder a hawliau oddiar eich dwyiaw." Un o'r arwyddion sicraf fodangen cyfnewidiad trwyadl yn neddfau y tir yw gwaith y landlordiaid yn awr yn ymostwrg i geisio cydweithrediad y rhai yr arferent gynt ou diystyru a'a diraidio, Gwel'd y dydd drwg yn agos yn yr hwn y gelwir arnynt gan y wlalwriaeth i toJdi cyfrif am eu goruihwyliaeth y maent; ac fel pobl gyfrwys ceisiant WI eyd iddynt eu hunain gyfeillion o'r Mammon anghyfiawn. Ni bll erioed ieuo mwy anghymarus na'r un y ceisia Arglwydd WINCHELSEA eigyflawni. Nid oes i'r gorthrymedig gyfath:ach a'r goithrymwr. 0.3 am rwymo eu cadwynau yn dynath fyth am danynt en hunain y maeffeimwyra gweithwyr Prydain, nis gallant wneyd yn well na gwrandaw ar lais y swynwr, a chysylltu eu hunain a'r titfeddianwyr i ddiwygio deddfau'r tir. Oud os ydynt am ddryllio unwaith am b) th y rhwymau sydd wedi eu caethiwo cyhyd, troant gliist fyddar i waheddiad Arglwydd WINCHKLSKA, a'i gyd-gyng- hreirwyr, a ffuifiant urdeb yn eu plith eu hunain, yn hytrach na rhoddi eu hanibyuiaeth unwuith eto dan draed y rhai sydd wedi arfer eu sathru i'r llawr.
PYNCtAUR WYTifNOS.
PYNCtAUR WYTifNOS. Wil Hop.yn. Mae un ar ol y llall o'n heilunod ceuedlaethol yn caol eu chwilfnwio neu eu dwyn oddiarnom. Dywed ilroffeswr I.LoYD mai nid ni bia stori brydfeith Gelert a'j llyddl >ndeb i aer LLEWELYN. Myn ereill mai creadigaeth dychymyg yw AKTIU'I:. Ac yn awr wele DAKYDD MORGANWI; yn codi ei ddwrn ac yn taro un arall on heilunod. Dywed nad oes dim coel i'w l'o'i ar stori garu ddigyjfelyb Wii, HOR< YN a'r Ferch o Gefn Ydfa. Seilia ei resymeg, yn benaf, ar y ffaith dybia iddo ddarganfod mai meddwyn trwyngoch oedd y bardd, ac mai aeres gyfoethog yn ei llawn oed oedd ANNE THOMAS pan briododd ANTHONY MAD- HOCKS. Myn mai GLAN LI.YFNWY yw tad y rhamant dlos arferir ei chvsylltu 4g enw'r Ferch o Gefn Ydfa. Ond a chan- iatau mai cieadur ofer oedd Wir. HopcyS, nid ANNF, TiioilAS o (.efn YdfA yw'r aeres gyntaf sydd wedi gwrandaw ar lais serch o Haon synwyr. Nid syn genym fod Oymmrodorion Caerdydd yn amheu efengyl DAKYDD MORCANWG, a thebyg yw y gall yntau ddyweyd Pwy a gred- udd i'm hj madrodd ?" Fel hyn y canodd CnOXFARDD yn ddifyfyr yn hen fesur tiiban Morganwg ar cl clywed hercsi DAFYDD:- Rwy'n gwraudo IT ys meityn A jihryilcr "nhytfredin, Rim!! "fn nad oes hawl i fod 1 ffanu clod Wil Hupcyn. Yn ol yr liaucs ola' Ar yr awdllrdod ora', OferedJ canai'r Boinld i gyd .Via adfyd O fn Ydfa. Ni fu y Towr a'r Acres, Yn bur gariadon eyue" Morganwg" dd'wod ar g'oedd y byd, Mai ltug i gyd yw'r hunt". DiseiUlu Michael Davitt. Fel y rhagfynegwyd genym ers wythnos yn ol, cael ei ddiseddu fu tynged MICHAEL D.vvrrr ddydd Gwener di. weddaf. Rhyddhaodd y Barnwyr ef o bob cyhuddiad o ymyriad pers -nol o natur anghyfreithlawn. Collodd ei sedd yn umg o herwydd gormod zel yr Esgob Pabaidd, yr hwn a ysgrifenodd lythyr at otfeiriaid ei esgobaetb yn yr hwn yr awgrymai fod poenau'r purdan yn aros y thai gefnogent yr ymgeisydd Parnelaidd. Edrychai'r Barnwyr ar y llythyr hwn fel yn ymyryd a rhyddid ewyllys yr ethol. wyr, ac ar y tir hwn diseddwyd MICHAEL DAVITT. Aoffodus mae MICHAEL DAVIIT wedi bod yn ei yrfa Seneddol. Etholwyd ef unwaith o'r b!aen, ond gwrthcdodd Ty y Cy ffredin ei gyfrif fel aelod am ei fod ar y pryd yn droseddwr condemniedig. Mae efe eto yr ail waith yn cael DRYSIIU Sant STE; han yn igi.aii pan y tybiai d a'i gyfei'.ii JH ei fod wedi cael agoriad a'U taflai HWYHT led y pen .'i fl en. Oresyn o'r mwy.¡f yw hyn. Bydd golli o'r Ty yn gulled i achos yr Iwerddon, i &chos Llafur, ac i achos Rhyddid. Khwyjwyr yr Yraorhodraeth. Pwy yw gwir rwygwyr yr Ymerhodraeth 1 Mae y Toriaid a'r Undebwyr ar hyd y blynyddoedd yn ?yhuddo yr Ymreolwyr mai hwynthwy sydd am rwygo'r deyrnas. Ond y gwir yw mai y ffordd arall yn hollol y mae. Yr ydys wedi cael prawf nodedig o hyn yr wythnos ddiweddaf. Nid oes neb wedi bod yn fwy milain yn ei wrthwynebiad i Home Rule, ac yn ei ymosodiad ar Mr GLADSTONE nag yw GOLDWIN SIlTH. Yn mhlith yr Undebwyr o bab gradd ystyrid ef megis proffwyd. Ond yn awr wele yntau wadi dangos i'r byd natur ymlyniad yr Undebwyr wrth yr Ymerbodraeth. Mae wedi derbyn y swydd o gadeirydd Gymdeithas, atnean yr hon yw uno Canada a'r Unol Daleithiau Amcan mawr yr Ymreolwyr yw cysylltu mewn undeb agosach a'u gilydd holl ranau Ymerhodraeth Prydain. Amcan mawr yr Undebwyr, os cymerir GOLDWIN S'HTH fel yn dangos eu hysbryd, yw darnio'r Ymeihodraeth, a'i rhoddi yn ddarnau i lywodraethau eraill. I Gwerthu Eiddo Paroell. Amhosibl fyddai cael dim ddangosai mewn guleuni mwy clir mor hollol y dioiseddwyd PARNELI., nÙ arwerthiant fu ar ei eiddo yr wythnos <;diweudaf. Diamheu pe na bai dadguddiedigaethau Llys yr Ysgariad wedi cymeryd lie, a phed edrychai'r byd ar en w PAKNKI.L heddyw fd y gwnai dair blyi.edd yn ol, y buasai ei goffadwriaeth M >r feudigedig fel y byddai rhutlir mawr i'r arwerth- iant ar ei eiddo. apliob 1:1 yn ) mdrechu cael rhywbeth o eiddo peisouol breoin anghoronedig y Werddon i'w gadw fel crair. Ond nid felly y bu. Yn yr arwerthiant fu ar ddodrefn ty ei weddw yr wythnos ddiweddaf, ni chyrLaeddodd y nwyddau ond eu gwerth cyffredir. mewn arwerthiadau cyfielyb. Nid oedd swyn cysylltiad PARNKLL a hwynt yn ychwanegu dim at ou gwerth yn ngolwg y cyhoedd. < llowyr D.li.^iilir. Parhau yn dywyll ac an- obeithiol mae pethauyn nglyn a'r fasnach lo yn Neheudir Cymru. Unwaith eto yn hanes ein gwlad mae ymraniadau yn em plith ein nunain wedi cael eu beffaitk