Y Genedl Gymreig

IJidflgelert. lie HYDOL.—Ofuir .M fydd i'r cynllun a awgrymwyd i gludo buddreddi, &J., 0'r pent ref i Ie priodol, yn gyfryw ag a gymer- adwyir gan yr awdurdodau, oherwydd y costau. Rhiiid raabwysisdu rhyw drefn arall. Y mae v mater yn mvylaw Mr Daniel Evans a'r peiiiacydd.

Dirwywyd deiladyd-1 yn y Ehondda i am ganiatau i bobl fynd fw dai oewydd cyn iddynt gad en gorpben.

IIIMHI) AKNESHBIFIABWIf- I fod yn h?wdd i'w dde?o, rMd My ^.Mu s;» *;il a Sjy'kt  ereill, rblÙd iddo [vd yn SYMI. Y STA bawd 8o»i n.» r'„i «Kn dilMjn. "I;r»n «orl,r cwymp wrth gerddoi, ffurf blweh, &c. Ar y liw bra' v' wac petll'lu cymbleth ac au- ungyfeedadwy vn dM4u'r ^wl^acjn ,.Vlueryd yr ).,t.vr o'r i.itb. Am y rbeswm °r/wJtlf ^^eiric. at brofUd 0 Rflechyd, y dywedodd M i Sabira Mit-be l: 1, Yr Hmier hwnw daeth arnaf dwmladannesgnt-  Yr o?d lIIei pe bu?-u g?'u?dd iadwv yj vn mvned i ffaelu, ac y buaswn Il ""? i?wr ?ddigymborth.fe) y suid? _rt,g i'r d? Eto, wrth ddweyd hyn. "?yf yn rhoddi SYOiHd d.?nol am y tteeiiumailaaa d. "Gobe.thUf ? chaf byth mo hono to. De, old yr ?echyd a ?we.n.odd ildo yn .gwLwva bS92. Yinddangosai fy ,hvd fel i- %,? rhoddi ?rdd ar UIwaith. 0rfi. y ??- ?" <?'!< trymaidd, ac £ van Yr oedd fv arcfwaeth yn "el, ao iviwvtd < wt) Hwer o boon yn ty myn- a-m byst!p3«. Gw?ychodd ff nerth ? raddol, ? ?thu'D yo hynod isel, gwau- ?d a ?rf. phan yu y cyflwr hwn y rofau y teuu'ad H.mirnadwy y cyte.nais ito Aethum vn flHm mor wasgeaif., ?r;T amedawl fe 1 mai gyd* 11?ifur a 1,1, ? -wr vr awn o gwm"IS f' musoes. Yr oeldwn tii by nod ddi??'n ? gwaÐ, ac l1id d yr (.'r Ilua -x- s*vgiii,aethau a dremn yn gwneyd unrbyw le i mi. Yu Rhagfyr, im, cywbelhvyd ? 't?r S9.gel s Syrup i mi, a rm?is ei d!dnyddlO, ml addef?, t?yd? .Sr-?- Ondwedie?y- ye ry a aln, ddyd.'iM, tenD?ts rydd I lh u d rhyfl!(I?* fy archwaetb, ao ?ch?D M!<-h t?n?th fwyta. Ymhen ychydig profodd y Syrapet werth .'?S? fn??r ?- L -li drefn Ma.uoddy u8rfusrwydd M y cynyddai fy ng.ryder. Yn awr, pan fvdd arnaf eisieu rhyw feddyg- iniaetb, ycbydig ddognau o Syrup Mothei Seigel yn fy uwyu ataf fy hut) ar unwaitb. We li cael prawf mor argylioedd- iadol o'r byi. all wnoyd, gallaf o. gymer- adwy() i iy :.)1 gyfeillion a cLws jienaid. Gellwcb ivu-y.l y defnydd a fynoch o'r Ilytbyr h1f:J. !?ydd?):M?)8ABlNAMITCHELL, h:,h"UI-Ie-Fe[J, Boston, Linos. Mai 17eg, .1 YII :\1 "t, 1S01," ysgrifena honeld- ftran, •• Ischrouodd fy iechyd roddi ffordd. Yr ,-eldwu wed. colli fy yni, ac yr oeddwn yn yu Jlesg a tlirymaidd. Yr oedd yuor I nmlid o lewvge-ld, a serfyll- dra oedd b- "t yu barbius, ac ysboidiau aclilysurol o -u Ida nns gillaf mo'u desgritio. Deuai poethlOll ae oerion drosof; vr oedd b1." Irwg ar fy ligemu, ac ar ol bwyta byddai pwys iol liwytb ar fy ys- tuuiog. 1 yiudciacgjswu byth yn gorphwys. a l.oidwn yn dcffro yn y boreu yn flinach yr actbym i'm gwely. Poenid fi hcfyi yn fawr gan wynt neu nwy l' ytuwo, iliodai ;rhyvv bylif sur. Yn y modd hit) Imheais i ddioddef am xgos i ddwy Jyuedd, ac ui roddai unrhyw leddyginiaetli a gymerwn unrhyw es- niwythad i mi. Yn Iouawr, 1S94, cefais lyfr bycban, a ynddo aID achosion fel fy eiddo i v.edi ea gwella gan Mother eigel's CuTativ.i Syiup. Cdsia\s b0tol rhag blwn o Ystorh Gyfieri Bouts, ac ar ol ei gy- meryd am t•;» deg niwrnod, toimlais yn well. G.tl'v: fwyt-i rhywbeth iiiaethlttwu heb gael pj:r.. Delilis At y Syrup, ac yr }eddo yn nUl yu fv iechyd urforol. Y mae i chwi fy jjghenad i wneyd y wynegbd Ilwn yn girbo:' .duo. twn y (ArwyHwyd) (Mrs) ANN SHAW, 171, Barns' .y road. Biitsuiore, Sheffield, Mawrth t>d. lS9j." o berthynis i'r "teimlad annesrifiadwy" y cyfeirir ato giii y ddwy foueddiges, dy- wed awdwr enxog:—" Llesm^tir ydyw hb golli yuiwybo lolnvydd. Y mae dioddefydd yn cael y sylweidi liad llymaf a chwerwdnr yiirldntouia GweUis ddynion talgryf yn oael eu hysgwyd gau y fata broiiad nes y byddent yn crynu fel dul." Yr achos yw gwonwyn sur yn y gwaed.yn cael ei gynyrjhu gan dditfyg treuliai uen ddyspepsia. Y feddyginiaeth yw puro y gwaed gyda M jth«r Seigel's Syrup, a thonio yr ystumog yw un ifurdd. Def-yddiweh y Syrup pan urwy(ldion :cyutaf y gweu: did.

Aberdyfi. I Etholiati.—"ymeroud y polio am cldau ielod newvdd i gynrycbioli ward Abardyfi ar Gyngor Diti.,iio Towyn Ie ddydd Sudwrn. Hysbyswyd y canlyniad yr un noson fel hyn :-E. R. Rowlands (R), 107; Enoch Lewis (A), 90: J. H. Jones (l), 83; W. Parry (T), 63.

Amlweh. 1 OnrooH Pl.vYF.— Nos Fercber, cynhal iwyd cyfarfod o'r Cyngor uchol, i ethol swyddogion ni-a y flvvyddyn ddyfodol: — Llywrydd, Mr O. Hughes, Mairyn Dysw: is-lywydd, Mr Josiah Griffith, baker; yr overseers am y tl .vyddyn ydynt, Vr J. Jones, corn merchant; Mr W. Jones, ironmonger; a Cadben Lewis Thomas, ship builder. Gan fod rhanbirth Khosybol weii ei aefydlu yn hlwyf ar wan 11; i blwyf Amlwch, yr oedd yn angenrbeidiol ethol tii aelod newydd i gymeryd He y tri aelod a gynrychioli Rhos- ybol ar y Cyngor, trwy fod y Cyngur Sirol yn caniatau yr un nifer o aelodau ar y Cyngor newy id. Mr Daniel Jones, watch- maker, a etholwyd dros ward y dref; Mr J. Williams, GUnltyn, dNS y North West; a Cadben W. Roberts, Bryntirion, dros ran- barth y Borth. Cited peth yiudrafodat-th mewn perthvrias i Tai y Rhos. Awgryui- wyd gan rai o'r aelodau fod y trcthgasglydd yn cael ei beaodi i gasglu rheati y eyfryw, gan fod amryw o'r tcnantiaid heb dalu eu rhent er's rhti blynyddoedd. Gjhimvyd y inater hyd y cvfarfod nesaf.

Retliesda. Ctmdkith.is LEN-YDDOL y Gekl.w — Terfynwyd ty:uor y gymdeithas uchod yr wythncs ddiweMaf, pryd yr anrhydeddwyd llywydd y gy;u leithas -y Parch John Owen. B. A.—-a darl un hardd o hono ei hun fel cydnabyddiaetii yr aelodau o'i ffyddlondeb yn ystod y tymor, Cyflwynwyd yr anrliog yn dra phwrp isjl ar riii y gymdeithas gan Mr John Edivirds, Y.H., a chaf wyd sylwadsu pellica gtri Mri 0. S. Williams, Long street; R. 0. Williams, Treflrs Pierce P Jones, Hill streot; Thomas 0 Thomas Llwyarhandir Cufwyd caneuou ac ad- roddiadau gai, Eos Idw.,). Mri W Roberts, GwaeiJ Gwi ,il Thomas Eobsrts, Gorouwy street; Owen Roberts, eto Robert ll Owen, Well stre, R'??? H Williams, (to; ? Hug\ h MiU?u?. Atx-rt?p?. a'?Mti, )i O?or meibion, dan anveiniad Mr Hugh Pritchard, Fronbant. l. vwrddwyd y cytarfod gan Mr Owen Owc j s, is-lywydd y gymdeithas. Capel Tkiu-lvs.- Nos Weuer diweddaf bu dosbartb dnilfn, sydd dan ofal y Parch n. Rowlands, gwci.ddog y lie, yn mwynhau eii bunain trwy gIel gwledd ddanteithiol ddarparwvd ar eu eyfer wrth derfynu v tvmor. Wedi i'r bwyti fynecl drosodd cafwyd gw.'o Id .i'r ineddwl, cymerwyd rhan mewn ci';u ac hreithio gan amryw o'r aelodau. Codeiiiwyd gan Mrs Rowlands, ac arweiniwyd y cyfarfod gan ei pliriod, y Parch R. Rowlands.

Caersrvbi. CYNOBERDD YR HARMONIC SOCIRTY.— NOI Fawrth rh')d?o?d yr Harmmio Society. o dan oLrwoiuM Mr W. S. Owen (Gwilym Cybi), e;yn?h9tdd rb4gorol yn y Tjwn H?U. pry] y Ulinwyd y gsuair gan Captain Ken- I all. Y mae y cor yn parotoi yn brysnr ar I gyfer y brif gystadleuaeth yn yr Eisteddfod Vienealaetbol. a rhodlasaut ddatgani..d rhagorol o'r tri derayn sydd i'w canu yo y gystadleuaeth. l, a,uaethodd Miss M. Owen a Miss Jennie Thomas yn rhagorjl fel eyfoilesatl. Cafwyd caneuon a deuawdau gan Misses M. J. Evans (Megan Cybi), S. J. Warden, Walmsley, Maggie Williams, ac L. Roberts, Mri J. R. Williauiq ae B. D.,Wil- liams (Tyddyn Hwrdd), WilliamJOwan (Pen- i ymynydd), J. Salt, K. J. Taylor, T. J. Robarts (Tegfan), a J. Hile, yr oil o ba rai a ^V'M'thant eu rhan yu gunmoladwy a chwartuwyd yn swynol ar y crwth gan Mr A. W. Darley, Uublb. Yr oedd yr HitU yn orlawn, a chafwyd cyngherdd rhagorol. Y Cyngor Dosbautu Trkfol. Nos Fawrth, cynhaliwyd cyfarfod blynyddol y Cyngor ucbvd, Dr Roland Williams yn llywyddu ar y dechreu. —Ar gynygiad Mr Joseph Evans, yn cael ei eilio gan Mr G. Jones, etholwyd Mr John Roberts, Elm Park, yn unfrydol yn gadeirydd y Oyng >r au. y flwyddyn bresenol.-Ar gynygiad Mr Griffith Jones, yn cael ei eilio gan Mr John Thomas, penderfynwyd aufon cais at Ar- glwydd Raglaw y sir i gnsio ganddo osod y cyn-gadeirydd (Dr Roland Willaiuis) ar restr yr ynadon am y sir.—Ar gynygiad Mr W. H. Edwards, Y.H., yn caol ei eilio gin Mr I -Toseph Evans, etholwyd Mr Owen Hughes yn unfrydol yn is-gadeirydd am y flwyddyn. Lays th Ynadox.—Cynhaliwyd cyfarfod arferol y Ilys uchoi yn ,4ghergybi, ddydd Morcher, pryd yr oedd yn hrMeuo! y Parch J. JUchards, Mr H. broeeuol I' Forcer Evans, Mr W. H. -Edwards, Mr W. R. Jones (Cadeirydd y Cyngbor Siro)), a Mr J. Roberts (cadeirydd y C/nghor Dosbarth Trefol). Cymerodd Mr J. Roberts, cadeirydd y Cynghor Dosbarth Trefol, y llw a'i aedd fel ynad. Mary Williams, '33, Wynne street, a gyliuddii Richard Ellis, 6, Harp street, o ymosod ami, t a y dygid cyffelyb gyhudd- iad gan R. Ellis yn erbyn Mary Williams. Ymddapgosai Mr T. R. Evans dros Mary Williams, a Mr R. E. Pritohard dros R. Ellis. Rhwymwyd y paition i gadw'r heddwch am chwe' mis, pob un i dalu ei gostau ei hun. Sergeant Owen Williams a gyhuddai Andrew Griffith, 10 tnlwydd oed, Bone Hyfryd, o ladrata dwy botel yn cynwys ginger beer. Rhwymwyd y diffynydd i ddyfod i fynu i dderbyn ei ddedfryd pan elwid arno gan y Faiuo.— Sergeant Owen Williams a gyhuddai Mr T. J. Divies, Stanley street, a hefyd Mr W. N. Bicknell, y Star Supply'Co Market street, o werthu preserved peits, pa rai oeid yn cynwys copr. Eriynid gan Mr E. G. Roberts, ac amddiEfynid gan Mr T. R. Evans. Rhoddwyd tystiolaeth gan Mr W. F. Lowe, Caer, fod y pys a weithid gan Mr Davies yn cynwys 2 grains, a'r rhai a werthid gan Mr Bicknell yn cynwys 2t grains of sulphate of c)pper, yr hwn a ddefnyddid i'w lliwio, a'i fod yn niweidiol i iechyd pobl weiniaid, ae yn neillduol i blant. I Sylwodd Mr Evans fod yna achos o apel yn yr uchel lys cyfreithiol yn dyfod yn liuaen y mis ziesaf ar gwestiwn cyffelyb, a gohiriwyd rhoddi dyfarniad yn yr acbosion hyn hyd nes y gwelid canlyniad yr apel.-Yr Arol- ygydd Hampshire a gyhuddai Gace Hughes, Borth M"wr, Llechylchad. o esgeuluso rhoddi digon o fwyd i 11 o wartheg. Gohiriwyd yr achos or gwneyd ymchwiliadau pellach. )

Dolgellau. I Cyngor Dinesig. Cynbaliwyd hwn ddydd Mawrth diweddaf. Cynygiodd Mr E, W. Evans, a chefnogodd Mr John Wil- liams, fod Mr J. Meyrick Jones i gael ei ddewis yn gadeirydd am y flwyddyn ddy- fodol, a dewiswyd ef yn unfrydol. Ar gynyg- iad Mr E. Wynne Williams, a cbefnogiad Dr John Jones, pasiwyd na byddo i is-gadeirydd gael ei ddewis. Hysbyswydnad oodd y cadeirydd wedi colli cymaint ag un cyfarfod yn yst.od y flwyddyn ddiweddaf. Ya nesaf aed i ddewis Pwyllgorau yr Hoddlu, Arianol, &0. Enwyd y rbai canlynol i ofalu am y drol sydd yn dyfrio yr beolydd: Mri Richd. Richards, J. Meyrick Jones, Griffith Owen, a T. H. Roberts. Ar ?yny^iad Dr J. Jones, pasiwyd fod Mr W. Jones I gael ei benodi yn surveyor am y cyflog o 20p, a hefyd yn arolygydd iechydol a ji 15p. Ail-benodwyd Mr K. R. Jones In gasglydd trethi am flwyddyn am y cyflog o 18p, a rhoddwyd y rhai canlynol yn feichiifon ganddo am y swm o 150p:—Mri Humphrey Morris, chemist; a Williams, trafaeliwr, Caer. Yn drysorvdd penodwyd Mr Jones-Parry, Ar- iandy Gogledd a Deheuiir Cymru, y cyflog i'w benodi eto. Ail benodwyd hefyd Mr Richard Edwards yn griwr trefol. Yn ol y cofnodion a ddarllenwyd, yr oedd cyfarfod neillduol o'r Cyngor wedi ei gynal, ac yno yr oeddynt wedi pasio i roddi lOp 1 r clerc yn ychwanegol at ei gyflog, ar gyfrif y gwaith ychwanegol oedd wedi ei wnoyd ganddo vn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Yr oedd y Cyngor wedi psisi,) dro yn ol 1 wneyd pont yn M ,enucha'rdre. Yr oedd yr am- cangyfrif ycbydig yn uveh na'r byn oeddis wedi ei fwriadu, ond yr oedd Me John Wil- liams yn sefyll at ei gynygisi i ddwyn haner y draul. Pasiwyd i hysbysebu am tenders. -Yr oedd Mr Cadwaladr Lloyd wedi oy- meryd y gwaith o wneyd drams i'r Cyngor; a Mr John Thomas wedi cymeryd paving i'w wueyd. Yr oedd y gwiith wedi ei osod er s misoeid, ac er anfou i ofyn am eglurball tros yr oediad, ni atebodd yr un o'r ddau. Pasiwyd i anfon i ofyn am i'r gwaith gael ei ddeohreu o fewn yr wvthnos ae i'w gwblhau cyn yr 16eg o Fai-i-Der- llenwyd llytbyr oddiwrth Mrs Chidlaw Roberts (y drydedd waith) yn cwyno oher- wydd fad budreddi yn cael ei ?au ?w chae gan drigolion Pcnybanc. PaMwyd fod Mrs Chidlaw Roberts i gael ei hysbysu fod y Cyngor yn yatyned mai achos personal oedd hwn, a bod yr awdordod i erlyn yn? ?y law hi ei hunan. Cynvgiodd Dr John Jones fod pwyllgor yr heolydd iweled y lleeto ond ni cbefdogwyd e(. -D?rHenwyd Hythyr_ .ddiwrtb yr a-olygyd?l sirol yn gofyn B swm yr vmgymeMi y Cy'?aehadwy ffyrdd vn y dosbarth am y flwyddyn. PILB- iwyd f?d y surveyor a phwyllgor yr heo?d_d i barotoi amcangyfrif. -P'?  y casglydd i dalu yr hyn fyddai yn ei!aw?o arian y Cyngor i'r arhindy bob dydd ba ac i yflwvno cyfrif misol i'r Cyngor.

darn Uolbenmaen. J C?ooR pLWYF—Cynhali?yd y I ddydd idwrn. Dewiswyd yrheu g?,,?r_y_d?d yn hollol unfrydol i'w swydd yn 01, Mr D. WiUi?syn is-gadeirydd. Yna aetbpwyd yn Ml?n i ddewis overe!'r am y y pryd y dewis?-d Mri G ^oms.Ty y, R 0 Williams Garn. Yatyriwyd ?mry? a'tAu oedd eisieu M talu, a P?M'??"?- Daeth amseri?deynhat y cyfarfody..  ystyhaeth a phasiwyd i'w c 'vub?l fel o'r Maen, s?f ar nos SadynH\u. -AtlQd.

I Groeslon. I Y Gymdeithas Lexyddox..— kos p» dygwycl gweitbrediadau y gymdeithss uchod am y tymhor i ben, gyda gwledda chytarfod o'r radii flaenaf. Parotowyay wledd ddanteithiol a fwynhawyd gan Mr John Eames, Shop Isaf, ac y mae yn Ilaw-n haeddu y clod a roddir iddo am ei waith. Ar ol clirio'r byrddau cafwyd cyfarfod aa, 0 dan lywyddiaeth Mr Daniel Thomas. cadeir- ydd y gymdeithas, Cymerwyd rhan yn gan y Parch John Jones, Mri Henry Hughes, Llwyngwalch; J. H. Sweine, Glynllifon terrace; J. R. Tlowaa. Glyn- llifon terrace R. J. Thomas, A.C., Thomas Richards (Aberydd), G. T. Hughes, Griigsn; G. J. Evans (Carmelian), William Williams, Apmifforum Henry Jones, Shop Newvdd, 0. V Hughes (Ap Brodor Prydain), Evan R. Evans (Ieuan ap Robert), ya nfhyda pharti o dan arweiniad Mr WiUiMn Owen, Bryamwuu.

Llanberl. CYNGOR Plwif.—Cynhaliwyd y cyn¡.pr I cyntaf y nwyddya bon ar yr 17&g o EbriU, 1896. Ni fu yma etholiad eleni, ac y mae yr un rhai yn aelodau oddi eithr un. Ail- ddewiswyd yn unfrydol Dr Lloyd Williams, cadeirydd y flwyddyn ddiweddaf. Wedi i'r cadeirydd ddiolch am yr anrhydedd a dy- wedyd yr ymdrechai ddwyn y gweithred- iudau yn mlaen yn y dyfodol fel ag y gwnaeth yn y gorphenol, aed at y gwaith o ethol is-gadeirydd, pryd y dewiswyd Mr Richard Owen, Caxton House, yn unfrydol. Yr oedd Mr R. H. Parry yr arolygydd iechydol yn bresenol i roddi ei adroddiad ef a Dr Frazar o berthynas i Gors y Castell. Dywedai y costis y gwaith o wneyd sewers yn y lie tua 49p, ond na fyddai i hyny symud ymaith yr arogl anhyfryd deimlir ar brydiau, heb ddarpiru ar gyfer draioio y lie, yr hwn waith a awgryinat ddylsid gael ei wneyd gan Glvmui Rbeilffordd y W yddh. Ni phenaerfynwyd dim arno hyd v cyfarfod nesaf. Etholwyd yr oil Overseers y flwyddyn hon o'r Cynghorwyr, sef dau o'r rhai oedd wedi gwasanaethu y flwyddyn ddiweddaf, Mri Richard Owen, a W. Lloyd Williams, ac yn ychwanegol Mri Hugh Hughes a Thomas Hughes. Rhoddodd aichwylwyr y cyfrifon eu hadroddiad, sef Mri W. Lloyd Williams a Job Owen, a darllenodd yr Ysgrifenydd y eyfryw i'r Cyngor, yn clangos fod holl dreul- iau y Cyngor am y flwyddyn yn ISp. Pas- iwyd yr adroddiad. Yna rhoddodd pwyll- gor arianol eu hadroddiad 0'11 hymchwiliad i'r biliau oeid i'w talu y noswaith hon, Pasiwyd fod yr oil i'w tain yn 11awn, a de- wiswyd Mr Hugh Hughes a Mr J. E. Griffith i arwyddo y cheques gyda'r Ysgrif- enydd. Darllenwyd llythyr oddi wrth Gyngor Plwyf Llanrug yn gofyn iddynt gy- meryd i ystyriaeth y priodolJeb o uno gyda phlwyfi eraill yr Undeb i geisio symud er cael cyfnewidiad yn y Ddeddf Llywodraeth LeolM^gi mor bell ag y mae a fyno hyny a rheolaeth ffyrdd y plwyf. Ar eu cais, penodwyd dau i'w cyfarfod, sef Mr Richard Owen a'r Parch D. Jones. Arwyddodd yr holl Gynghorwyr ddeiseb at y Llywodraeth i'r un perwyl. Pasiwyd yD mhellach i anfon llythyr at y Cyngor Dosbarth i ofyn iddynt am resymau paham nad oeddynt yn barod i gymeryd end dwy o'r ystrydoedd (fel eu gelwir) o dan en gofal, Hysbysodd y Clerc ddarfod i'r Ustasiaid orchymyn gwysio yr holl rai ag y cymeradwyodd y Cynghor iddynt gael maddeu yr oil, neu gyfrau o'u trethi, ac i'r Ustusiaid wedi galw y oyfryw o flaen y Fainc, gadarnhau dyfarn- iad y Cyagor Plwyf, drwy faddeu trethi fel y oymeradwyodd y Cyngor. Teimlai y Cyngor fod yr Ustusiaid wedi peri dychryn a chost diangenrhaid i'r rhai svdd a'u hamgylchiadau yn gofyn am drugaredd, a hefyd fod cwrs mor gryf a gwysio y rhai ag yr oedd y Cynghor Plwyf wedi bod yn ystyried eu hachosion bob yn un yn fanwl yn sarhad ar waith y Cyagor. Y gwaith nesaf oedd penodi lie i gynal y Ffair newydd sydd i fod yn Llanberis yn flynyddol, ar y Gwener o flaen y Sudwrn cyntaf yn Mai. Pasiwyd ar gae Mr Thomas, Dolbadarn, yn ymyl Gorsaf y Rheilffordd.-R. Closs Wil liams. Ysq. y Cyngor.

tianrwst. I IARLL CARRINGTON.-Am y tair wytbnos ddiweddaf mae yr Iarll a'i deulu weii bod yn mwvnhau eu hunain yo eu cartref new- ydd, sef castell henafol Gwydyr. Er amser Syr John Wynn fe ddywedir mai ychydig o berchenogion y lie fn yma yn mwynhull eu J hunain yn y castell, ond y mae yboneddwr hwn wedi dweyd ybydd iddo ef a'r teulu d?ttytpwd?dtn mynyob a'r He. Un pryd- naWD bu yn mwyahr? ii han mevn ym- gom ddifyr a'r hen bobl sydd yn yr eluswi- dai a elwir y Bowls. Pryd wftll gweiUrf ef yn disgyn oddiar ei ddeugyWl' er M w cael ymgom a thorwr cerig ar whr y ffor r'I. Nos Bul. yn nghwmui Mr a Mrs Isg08d Jones, yoiwelodd a chapel Seton. Dywed- odd ei fod wedi cael mwynhad! anghyffredin wrth wrando ar y dorf fawr yn canu. Diameu, pe buasai yn deall Cymraeg, y buasai yn mwynhau gweinidogaeth rymus y Parch Robert Jones, y Rhos, fefyd. Wedi dyweyd yr banes yn y castell, dywedodd ei arglwyddes y bvddai iddi hithln dalu ym- weled a'r un lie pan y deoant ymB. yn Mehefin nesaf. Peidiwch a synn na fydd yuo rai o'r Teulu Brenhinol hefyd; mae ryw swii folly y gwynt, 'rwau.

I LSanllyfni. Cynhaliwyd cyfarfod blynydaol y Cyngor Plwyf nos Fawrth, pryd yr ail etholwyd Mr Owen Jones yn gadeirydd y Cyngor. Pen- odwyd Mri Evan Roberts, Betris; Henry Jones. Penbrynmawr; Thomas Roberts. Snowdon street; Peter Roberts. masnachydd I glo; James Fagan, a Robert G. Jones, Tal- ysarn, yu overseers. Galwy I sylw at waith I Mrs Owen, Broneryri, Talysarn, yn cloi rhag i'r gweitbwyr fyned dros bont station Nantlle, a phi siwyd i'r clerc ysgrifenu ati yn nghylch y peth; hefyd penodwyd dir- prwyaeth i alw ar Dr Roberts, goruchwyl- iwr ystad Coedmadog, i drafod y owestiwn o bawl i gau i fyny y llwybr, Penodwyd y gwahanol bwyllgorau am y flwyddyn. Yn unol a chais Mr T W Williams, fe bisiwyd fod i aelodau y Cyngor gyfarfod y Cynghor- wyr Dosbarth nos Lun nesaf, i gael adrodd- iai yn nglyn a chynllun y gwaith dwfr. Darllenwyd-gohebi»ethau yn nghylch llwybr Ty'nypwll, a phenderfynwyd fod anogaeth gref yn oael ei roddi i'r Cyngor DOI- barth gymeryd gweithrediadau dioed er aiferu y eyfryw. Penodwyd pwyllgor i ymweled a gwalliantau Mr Robinson ar Iwybr Llwynderw, a gwneyd adroddiad. Darllenwyd cylchlythyr oddiwrth y Cyngor Dosbarth yn gofyn i'r Cynghorau Plwyf yrugymeryd ag adgyweiridd y Uwybrau yn gyfangwbl; ar ol dadl yn rahlxid ac yn erbyn fe basiwyd, gyda mwyafrif, fod y Cyngor yn datgan eu parodrwydd i wneyd hyny ar yr amod fod yr holl Gynghorau eraill ya y dosbarth yn oydsynio i'r un poth. Penderfynwyd yn unfrydol gydsynio a chais Cyngor PJwyf Llanrug am gydweithrediad i sicrhau rheolaeth y ffyrdd oddiwrth y Cyngor Dosbarth i'r Cynghorau Plwyf, a phenodwyd Mri T. H. Griffith a Richard Jones yn gynrychiolwyr i'r cyfarfod a gya- helir i drafod y mater. Darlleowyd llythyr odiiwrth y Post Feistr Cyffredinol yn galw s/lw".at,y ddeddf ag sydd yn daiparu ar gyfer ciel Money Order Offices mewn ardai- oodd lie nad oes rhai, a phasiwyd fod y Cyngor yn rhoddi y sicrwydd angenrheidiol i gael y eyfryw yn mhentref Llanllyfoi. Pasiwyd i'r clerc hysbysu bwrdd y gwarch- eidwaid fod y oeisiadau am fiddeu trethi wedi cael ystyriaeth faowl y Cyngor, ac mai oddeutu 6p oodd cyfanswm y rhestr a has- iwyd y flwyddyn hon.

Pensarn, Llaneuian- Cynhaliwyd cwrdd plwyf neillduol 008 Wener, dan lywyddiaeth y Parch W. Hughes (B). Cafwyd cyanlliad hynod o luosog a bywiog. Amlwg iawn y cymer y pwyfolion ddyddordeb arbenig yn neddf newydd 1894, a'u bod yn bwriadu manteisio ar ei rhagor- freintiau. Cafwyd dadl fuddiol ar y prior- oldeb o edrych allan am fynwent newydd anenwadol i'r plwyf, ac ar gynygiad lir L. Hughes awdurdodwyd i'r cyngor plwyf wneyd ymchwiliad so amcangyfrif o'r gost, a dwyn eu report o flaen y plwyf gwrdd. Ar gynygiad yr un boneddwr pasiwyd yn unfrydol i walio allan yr acer tir perthynol i'r plwyf ar ochr Mynydd Eilian. Yn ystod archwiliad y Dirprwywr Eluseool y cafwyd o hyd i'r eiddo plwyfol hwn oedd bron ar golli o'n meddiant. Pasiwyd hefyd i gyf- lwyuo ffyrdd y Gadfa a Nebo i sylw y Cyngor Dosbarth ain amgen adgyweir- iad nasf a gafwyd arnynt yn y gorphenol, Penderfynwyd cynal cyfarfod cyhoeddus yn ebrwydd i ystyried Mesur Addysg gglwysig y Llywodraetb. Yn nglyn a pbleidlais hir- aethlawn o goffadwriaeth am ein cadeirydd, y diweddar Blirch R. Jones, Nebo, dywedai yr Henadur O. Griffith y byddai dyfodol ein hysgol a'n Bwrdd o'r pwys mwyaf i ni eleni, ac y dylid dewis dynion i'n cynrychioli ntt, fyddont fel gwiberod i geisio colynu nodd- wyr ein hanibyniaeth a'n hegwyddorion. Eiliodd Mr R. O. Jones mewn, anerchiad penigamp, gan bwyso ar y gynulleidfa pa fath ddynion i'w dewis yn y dyfodol; fod gsiriau ao ymddygiadau ein cyn-gadeirydd I -er wedi niirw-yn llefaru wrthym eo.; Pasiwyd v peuderfyniad yn unfrydol, ac ym- rwymid i enwi "dewis dynion am y dyfodoN o safiad, egwyddor, a deall, ac y gellid ym- ddiried iddynt. Boed i'n holl blwyfolion gymeryd hyn yn ddifrifol at eu hygtyr- .aethauar unwaitb. 1

Porthmadog. MiRWOLABTHAU,—Yrwythnos ddiweddaf vuiadawodd a'r fuobedd hon ddwy fonedd- 11es tra adnadbyddus yn y dref, sef Mrs ■Jones, priod y diweddar Gabden John Jones I o'r Hong" Alexander," a Mrs Lloyd, Garth, merch ydoedd hi i Mr a Mrs Morris, Ship Inn. Boneddiges o gymeriad uwchraddol ydoedd hi. un gall, ddystaw a heddychlawn. Gudsiwyd hi yn weddw dros Main mlynedd I yn ol, a hyny dan amgylchiadau a gyffrois- ant y dre< yma ar „y pryd. Hwyliodd yr Adftxand-sr oddiyina, dan gabioniaeth y Cabden J. Jones, gyda'r hwn yr oadd y mab, JAn-dyn ieuano prydferth, glandeg ac ysgolhiiig rhagorol. Buwyd am wyth- nosau yn disgwyl clywed gair oddiwrth I Cabden Jones, ond Hi chafwyd gair bytb. Coll wyd y Cadban a'r mab. y criw a'r llong, yn mhs le nis gwyddis. Yr oedd Mrs Jones yn un o aelodau hynaf Salem (A.).—Gwedjjw y diweddar Gidbeu B. Lloyd o'r Benjamin Hewitson o )dd Mrs Lloyd, 8e yr oedd hi vu wrait ddi a darbodus. Cafodd Mrs I' Tones a Mrs Lloyd gyrhaedd oedran mawr -tua 80ain oed. CARDOTTA.-O flaen Mr A. Osmond WQ, liams ddydd Iau, cyhuddodd yr Heddwas Thomas Jones, Criccieth, grwydrvn o'r enw W. Wood, o fod yn cardotta yn Nghriooieth. -Anion wyd ef i garchar am 14eg diwrnod.

Pwllheli. P2TH.VT7 OD.-Ifor od yw amoanion rhai pobl wrtb. fyned i gynhebryngau.—Od iawn oedd gwelod dyn blaenllaw mewn oyuheb- rwng, a phapyr newydd yn eilogell. Yr oe ill rhywbeth mor od o dda yn y papyr, sef y Genedl," fel nas gallai y dyn blaon- llaw beidio darllen y eyfryw tra yn y cyn- hebrwng.Od o beth fuasai cael gwybod pa beth oedd yr hyn a ddarlienid. -Od o ddigrif oedd gweled pysgotwr yn cael ei bysgots.—Aeth y pysjoLwr (gjt doniol, poblogaidd) i le od o ddwfn tra yn ceisio genweirio.—Trwy ddefnyddio ffon od o hir fe dynwyd y cyfaill doniol o'r dyfnder yr aethii iddo. Y PWYLLOOR TRETH[ANOL. Y mae Mr Owea Euns, Broom Hall, wedi ei ail-ddewis yn gadeirydd y pwyllgor trathianol. Yn y cyfarfod diweddaf yr odd aiippleinsntal lists pwysig yn cael eu hystyried. YR YSOOLIO-IF.-Fe ddarfu yr afieohydon a dorasant allan yn Lleyn ya ddi weddllor I effeithio yn ddifrifol iawn ar bresenoldeb y plant yn yr ysgolion. Gwasanaeth i'r PLANT. Y Sul eyn y diweddaf cafwyd gwasanaeth yn nghapel Saesneg y Presbyteriaid, yn hollol i'r plant. Gweinyddwyd gan y Parch D. Morgan Richards, y bugail. Mawr fwynhawyd y j gwasanaeth.

Talysarn a'r Amsrylehoedd- CVlohwyl Gystadleuol YR Annibyn- wyr.— Nos Sadwrn, yn yr Assembly Rooms, cynhaliodd yr Annibynwyr eu oyfarfod blynyddol, pryd y oafwyd amryw gys- tadleuaethau dyddorol mewn canu all ad- roil. Cymerwyd y gadair gan Dr Ed wards, Fronhaul. GWilsnaethlVvd fel beirniaid gan Hywel Cofni, Mr H. Menander Jones, a Mr W. J. Williams, Caernarfon, y rhai a wuaethant eu gwaith i foddlonrwydd; tra y cyFeiiiwyd yr un mor gymeradwy gan Mr Griffith Owen. Cariwyd y gweithrediadau ymlaen yn y drefn ganlynol, dan ofal Hywel Cefni Detholiad gan y geindorf "Forest Q aeen." Aoereh;ad gao y Jadeirydd. Cys- tadieuaeth datganu, "Ddaethocb chwi at Iesti," i bjant, 1, Miss Mary J. Williams; 2, Miss Mary K. Sarah, y ddwy o Dalysarn. D itgauu unawd i rai heb euill fwy na their- g%. sith, goreu Mr Owen Ellis, Penygroes. Adrodd Y bont ar dân," 1, Mr Isaac B. Williams; 2, Mr Richard Pries, Carmel. Ni ddaeth ond parti Mrs Henderson Jones ymlaen i ymgeisio ar y triawd Duw, bydd drugarog," lie yr oedd yo gwir deilyngu y wobr. Ymgcisiodd y corau canlynol ar ddatganu ydott "Bryniau Cassia," sef Taly- sarn, dan arweiniad Mr R. Jones; cor y Teml- wyr Da, dan arweiniad Mr H. Jones; Pen- ygroes, dan arweiniad Mr W. Parry; Pisgah, dan arweiniad Mr Robert Lloyd. Dyfarn- wyd y wobr i gor Penygroei. Cor meibion Pisgah oidd yr uuig un i ymgeisio ar ddat- gai,, .1 "Anwyl Walia Wen," a chawsant y wobr. Yn y brif gystadleuaeth unawdol rhanwyd y wobr rhwng Ehedydd Eifion a Mr Ben Jones, Penygroes, Prif atdyniad y cyfarfod oedd y gystadleuaeth gorawl, ac yingeisiodl pedwar cor ar ddatgttnix 11 Enaid Cu," (IsalaW), sef y rhai canlynolCor y  Temlwyr Da (Mr Hugh Jones); Ce?ren (Mr R. W. Roberts); Pisgah (Mr Robert Uoyd): Penygroes (Mr W. Parry); ood y I cor ddatganodvl olaf a ddaeth allan yn lfaenaf am y wobr. Yr oedd cvnulleidfa luaoR' neillduol yn bresenol, a chBÍwyd cy- I farfod bywiog. Da gonym ddeall iddo wneyd elw sylweddol i'r brodyr yn Seion. Baladeulyn. Nos Wener terfvoai i Cymdeithas Lenyddol y lie hwn ei thymhor, pryd y cyfranogodd yr holl aelodau (pa rai a rifent tua 60) o awper ardderchog, yr hwn a barotowyd gall Mrs WiHians, 13, I Penyrorsedd terrace. Wedi i biwb gael eu gwalll o'r danteithion, cafwyd cyfarfod di- fyrus, mewn cana, adrodd, ao auerchiadau. j Gwasanaethwyd gan y parsonau canlynol: Misses A. Francis, M. A. Owen, Mri G Fruneis. D. Francis, J. W. Roberts, W. Ow"n, a Thomas Evans. Llywyddwyd gan y Par jh M. Williams.

¡ LLOFRUDU) CYMRO IN LLUNDAIN.  H&NES GRESYNUS. Dydd LIllO, cyuhaliwyd y trengholial i gohiriedig ar gorph boneddwr o'r eaw Frederick St. John, yr hwn a glifwyd yn farw mewn cyfhvr arswydus yn ei lettv yn Battersea, ac ar y cyhu ldiad o lofraddio yr hwn y mae ei wraig yn awr yu y ddalfa. Ymddengys i'r wraig ar foreu y 9fed cyfisol oddeutu chwarter i chwecb, redeg i yst?Ml ei iMdttd;. a dyweyd Y mM Teddy wedi mMW." Gofy.aodd i Mr Preston, gwr y ty, fynd yno i welei y He, ac aeth yntau, a ohafodd y dyn wedi marw. Anfonwyd am y meddyg, ao ymddangosai Mrs St. John fel wedi cynhyrfu llawer. Gwnaeth y meddyg archwiliad ar y corph, a chafwyd fod esxyrn bychau y gwddf wedi eu tori a'r croen wedi ei gleisio, tra yr oedd y pen wedi ei falurio yu arswydus. Cafwyd coes brws yn yr ystafell, ag ol gwaed arao, Pau gy- merwyd y wraig i'r ddalfa.gwadai iddi wneyd dim i'w gwr, a phan alwyd sylw at waed ar ei braich, a chripiidau, dywedodd, Efe I wmeth y owbl am na roddwn iddo fwy 0 ddiod." YmLld'mgys f01 rhan o'r ty yn cael ei osod i'r par nwn, y rhai oeddynt yn byw ar eu hariau. Yr oedd Mr St. John yn 34, a'i wrllig chwe blynedd yn hynach nag ef. Yr oeddynt wedi byw yn y lie hwn am wyth mlyneid. Yaddiwoliar,yroediMr St. John wedi myned yn feddwyn trwm, ac yn ami byddai yn ymosod yn arswydus ar ei wraig. Yn fuan ar ol y Nadolig cafodd delirium tremens, 30 oddeutu mis yn ol dechreuodd yfed ya drwm drachefn, gan yfed gwirodydd trwy'r dydd. Nos Fo-cher, clywodd teulu y ty ef yn galw ar ei wraig i fynd ag ychwaneg o whisoi iddo. Gofyn- odd Mrs St. John iddo roddi i fyny yfed, ond yn ngwyneb ei fygythiadau aeth i ym- otyn ychwaneg. Oddeutn ui ar ddeg, clywodd Uri PiestTO Mr 8t. John yn gwaeddi drachefu am yohwanej o wbisci. Aeth y wraig a photh iddo, so yna dyohwel- odd mewn yehydig fanudau, a thaflodd ei hun ar gadair mewn y3tafoll arall. Ni cblywyd dim ychwaneg oddiwrthynt yn ystod y nos. Pan hysbyswyd teulu y ty fod Mrs St John yn cael ei ohymeryd i'r ddalfa ar y cyhuddiad o lofraddio ei gwr yr oedd- ynt wedi synu yn ddirfkwr. Tybient fod y ddynes yn rhy garedig a IDwyn i wneyd y fath b th, ac ni chredent ei bod wedi gwneyd. Yr oedd ef yn hollol wahanol. Yr oedd y trancedig, meddai gwraig y ty, yn 'dod o deulu à". 'Gallai y wraig siarad amryw o ieithoedd, ao yr oeddynt yn gar- iadus iawn o'u gilydd pan fyddai ef yn sobr. Oad pin fydaai ef wadi eael diod ymddygai fel gwallgofddyu. Nos Fercher, yr oedd Mrs St. John ei hun wedi yfed cryn lawer i foddi ei helbulon." Cafwyd allan mai brodor o Hwlffordd ydoedd y traneedig, ae yr oedd yn adna.- byddus iawn yn y dref hono. Mab ieuangaf oedd i'r diweddar Mr W. John, cyfreithiwr poblogaidd yn y dref, a chlerc trefol am amryw o flynyddau. Anfonwyd Teddy atffermwr i ddysgu yr nlwedigaeth hono, ond ni wnaeth hyny. Bu am amser mewn swyddfa oyfrifydd yn Llundain, ac aeth weiyn i Ddeheubarth America, lie y bu yn byw yn Valparaiso. Y mae pymtheug mlynedd er p'loU adawodd cartref. Gradaw- odd ei dad ddigon o arian iddo i fyw heb ddilyn dim galwedigaetb, ac oherwydd ei ddiogi aeth i'r arferiad o yfed yn drwm. Dywedir mai barmaid oadd ei wraig yn Neheubarth Llundain pan briododd hi, ond ei bod ya foneddiges o deulu da. Yn y trengholiad, ddydd Llun, daeth allan mewn tystiolaeth fod y ddynes yn yfed cryn lawer, ac mai ar y gadair y bu yn cysgu nos Fercher. Gwrthododd Mrs St. John roddi tystiolaeth, a dychwelwvd rheifchfain fod y trancedig wedi ei dagu i arwolaeth gan Mrs St. John. Credent ei fod dan ddylanwad dioct ar y pryd. b

Ylv ARLUNIAETH NEWYDD A ddwg i oleuni weledigaethau o foddlonrwydd a dedwyddweh sydd yn nbebot Mazawattee.

Cl'FARFOD MISOL ARFO. Cynhaliwyd y diweddaf yn Brynmmmi, Ebrill 20ted a'r 21ain, dan lywyddiaeth y Parch W. Elias Williams, Penygroes. Y mae y nesaf i fod yn Brynaerau, Mai 18red a'r 19eg, pryd y ceir trafodaeth ar y mater gosodedig,—" Pa fodd i gadw soJiat gan y Paroh Howell Roberts (Hywel Tudur), Ciyunog.—CyubaUwyd cyfarfod y boreu ar wahan. Pwuc yr ymdriniaeth yu ughyfar- fod y pregethwyr ydoedd Elfenau gweini- dogaeth Iwyndianus." Agorwyd y mater yn dra phwrpasol gan y Parch H. Williams, 4A., Llaullechid. Siarad wyd yu mhellach nrno gan y Parchu D. Hughes, M.A., Thomas Roberts, Jerusalem T. J. Wheldon, B.A., a W. R. Jones (Goloufryu). -Yr un adeg, yn nghapel y Bedyddwyr, yr oedd y blaeuoriaid wedi cyd-ymgynull i drafod y Pwysigrwydd o feithrin parch i weinidog- aeth yr efengyl." Agorwyd yr ymdriniaeth gan Mr Owen Jones, Talysarn, a dywedir fod y sylwadau a wnaed yn fywiog a gwertktawr.—Penodwyd y Pritathraw Price, Bangor, a Mr D. P. Williams, Y.H., Lian- beris, i gynrychioli y Cyfarfod Misol yn y gynhadledd a gyuhelir yn Nghaernartou i wrthdystio yn erbyn Bil Addyg y Llywodr- aeth.—Darllenwyd llythyr cyflwyniad y Parch J. H. Lloyd-Williams, B. k., o Gyfar- fod Misol Lerpwl. Efe sydd wedi ei benodi i weithredu fel prifathraw Ysgol R&madegol Clynnog. Rboddwyd i Mr Williams dder- byniad ilaweu, a gwnaeth yntau sylwadau priodol ar yr achlysur. Disgwylir y bydd ei ddyfodiad i Glynnog yn adnewyddiad i'r hen sefydliad parchus.—Gwnied sylwadau tyner yn nglya a marwolaeth y swydd- ogion canlynol:—Mr Thomas Williams, Cysegr, Bethel; Mr Hugh Roberts, Ty'nymaes; a Mr Griffith Jones, Gor- ph wysfa, Llanberis. Yr oeddynt ill tri yn wyr ffyddlon so ymroddedig yu ngbylch- oedd eu swydd. Penodwyd y persortalt eanlynol yn aelodau o bwyllgor y gymanfa gerddorol i holl Arfon, yr hon sydd i gael ei chynal yn Mhafilion, (Jaernirion, yu haf 1897 :-Dosbarth Caernarfon Mri W. J. Williams, Engedi; J. H. Roberts (Pencerdd Gwynedd); John Williams, Bontnewydd; Ben Jones, Moriih. Dosbirth Ciynnog: Mri John Roberts, Llanllyfni; Rowland H. Thomas, Brjn'rodyn; Edward Jones, Tal- ysarn; Henry Hughes, Tan'rallt. Dosbirth Dinorwic: Parch H. Kees Davies, Cysegr; Mri R. W. Foulkes, Disgwylfi; Hugh J. Williams, Hebron; a J. S. Thomas, Cwm- yglo.—Fel canlyniad i yoiohwili .d a wnaed yuglyn ag eglwys Bethel, Penygroes, hys- byswyd nas gellid ystyried Mr W. Herbert Jones yn swyddog eglwysig nao yn aelod o'r Cyfarfod Misol. Cafodd hyn ei gadarnhau drwy bleidlais y cyfarfod. Penodwyd brodyr i gyflwyno y genad- wri dros y Cyfarfoi Misol i eglwys Bethel. Hysbyswyd fod eglwys Rhostryfan wedi rhoddi galwad i'r Parch W. Williams, Dinas Mawddwy; fod eglwys Brynmenai wedi galwy Parch W. R. Owen, B.A., Bethel, Mon; ac yr oedd rhai eglwysi enill yn galw am gynorthwy i symud yn mlaen yn yr un modd.—Ymddiriedwyd y cisr,diadau arferol i ofal y Parch Edward Lloyd (Tegfelyn), Gate- house Msistri D. Pierce, Moriah j a T. W. Williams, Bethel, Penygroes.—Gwasanaeth- wyd yn y moddion cyhoeddus gan y gweinidogion canlynol: Parchn E. P. Jones, B.A., Hermon; J. Puleston Jones, B.A., Dinorwig; Evan Jones, Moriah; W. Williams, Talysarn; D. Jones, Disgwyl- fa; W. R. Jones (GoleufryD). Caernarfon.

BWRDD GWARCHEtDWAJH) PWLLHELI. EBRILL 22ain.—Mr J. T. Jones, cadeirydd; Mr J. T. Rees, is-gadeirydd. Dosbarth Pwliheli.-Mr E. T. Griffith, y swyddog elusenol, a ddygodd ymlaen restr yr allan-gynorthwyon, oddiwrth yr hya y gwelwyd fod llai o arian wedi cael eu talu nag a dalwyd y tri mis blaenorol. Yn her- wydd aflechyd mawr a lied gyffredinol, yr oedd y cynorthwyon mewn arian, dillad, a bwyd wedi bod yn uchel iawn yn Llanengan, Llangian, &c. Yr oedd y cynydd tna 5p yn yr wythnos.—Y Clerc a ddywedodd fod y lleihad yn yr allan-gvnorth wyon y pum' mlynedd diweddaf tua 700p. Oni bai am y cynydd yn nosbarth Pwllheli, buasai y llei- had yn 900p. Cynal Perth.ynctsatt.-Yr oeid y Clerc wedi casglu 115p oddiwrth y personau hyny ag oeddynt yn gyfrifol am gadw eu perthyn- amu.-Yn ngwyneb y ffaith bwyaig hon, gofynodd y Cadeirydd ar i'r gwaroheidwaid roddi bysbysrwydd i'r Clero am bobl ereill ddylent dalu am gadw eu perthynasau.- Adda.wodd y Clerc gadw pob bysbysrwydd a roddid iddo yn berffaith ddiogel. Ethol Sujyddogion.—Ar gynygiad Mr Owen Evans, a chefnogiai Dr Wilbraham Griffith. ail-etholwyd Mr J. T. Jones yn gadeirydd; ac ar gynygiad Mr G. Thomas, a chefnogiad Mr Robert Williams, ail-ethol- wyd Mr J. T. Rees yn is-gadeirydd. Y Deillion.—Ar gynygiad y Cadeirydd, pasiwyd i roddi 3p i Gymdeithas Dysgn Deillion, Bangor. Dywedwyd fod 13 o ddeillion yn yr Undeb, chwech o ba rai a dderbyniant addysg gan athrawes y gym- deithas. Dungaruich Dr Rowland), Llanaelhaiarn. —Darllenwyd llythyr Cymraeg oddiwrth Dr J. W. Rowlands, Llanaelhaiarn, yn nghylch achos William Griffith, Blaenau, Camguwch. Yr oedd yr ymadawedig wedi dioddef yn ofnadwy oddiwrth gangrene yn ei aelodau. Sylwyd fod doluriau y dyn yn ofoadwy, ao nis gallai neb ond Dr Rowlands fyned i drin y briwian. Buasai yn well i Dr Rowlands pe buasai efe wedi tori coesau y dyn ymaith, gan belled ag yr oedd tal yn y mater; ond ni ddarfu efe ond tori ei draed ymaith. Nid oedd y tal a dderbyniai am hyny vn ddigon i dalu am y feddyginiaetK a roddasai efe i'r dyn.—CadbenRoberts,TyMawr,a sylwodd na welwyd yn y wlad honyfath achos. Yr oedd y dyn yn byw yn ei ymyl ef. Nis gellid cael neb i fyned i'r ty, oberwydd tod yr arogi I a ddeuai oddiwrth y briwiau yn ofnadwy. Dr Rowlands fyddai yn myned yno at y truan i'w drin so i'w feddygiuiaethu. Ar bob cyfrif haeddai Dr Rowlands dal am y gwaith mawr a wnaetiaai. Dr Elunter Hughes a ddywedodd fod 5p yn cael eu can- iatau am dori aelod i ffwrdd, ond nis gallid gwneyd hyny yu yr achoo hwn. Er hyny yr oedd yr achos yn fwy trafferthus a chostus i'r meddyg na gwerth Sp.—Cynyg- iodd Mr J. F. Roberts fod op yn cael eu rhoddi i Dr Rowlands, a phasiwyd yn un- frydol. Gaia at Hurwn'ttl1rllaa,-1D ei aurwuiiau, dywedai Mr J. P. Watkins, y meistr, fod Thomas Jones, 72 oed, brodor o Edeyrn, wedi ceisio crogi ei hun yn y Ty. Defnydd- iodd gadach gwddf, a cheisiodd fygu ei hue trwy ymgrogi. Yn ffodus, gwelwyd ef gan William E. Jones, un arall o drigolion y Ty, yr hwn a'i rhwystrodd i fyned yn mlaen hefo'r fath waith. Pan aeth Mr Watkins ato yr oedd T. Jones yn ffyrnigwyUt wall- gof, yn rhegu, tyngu, ac yn defnyddio laitt ofnadwy.-Barnwyd mai gwell fuasai ei gael o lfaen y Bwrd. Galwyd arno i mewn. Hen wr ewarga-n, cloff, methiantus iawn yi olwg arno oedd, yn cerdded drwy help baglan a ffon. Eisteddodd yn agos i'r cad eirvdd, yr hwn a'i holodd ef. Penodind Overseers.-Y Clerc a dynodd sylw at esgeulusdra rhai plwyfi mewn cysyllt- iad ag anfon eowau yr overseers i mewn. Oherwydd hyn nis gellid cymeryd vcwra arferol ynglyn a'r galwadau.pany gwrthodn. .u y Cadeirydd ar i'r gwar cbeidwaid edrych i mewn t'f peth yn ddioed. -Mr Wm. Robetta, Bryncroes, a ddywed odd y penodid yr overseers gan y cyughocau plwyfol.-Mr J. F. Roberts a ddywedodd fod tair wythnos eto yn aros i wneyd hyny. Dmbnrth Abcrdaron.-CMii&t&'xyd penod- iad Mr Humphrey Hughes, y swyddog cyn- orthwyol, i weithredu fel oofrestrydd priod- ?r?r?:.??'<y??'Y-?? I iddorJdTy.. ?rn0 'iwne>d ?,"y?'. y Llywodraeth b urit, .D?tiW't.i.?..r.??! ??? /????t??T ?W- Row?nd, WWli cymiryd y.t.Ml y. y.?.. A?r?ch.c.no ,?- 1 re,' .1 ''f' ^r"y"'ii l g?..i hyuy i 9?rdd a,r pe.nde-fjM i'. a fvvnedul ei gy.'Vg ar y m?er Bydd ?.? I), R?.?, y? g?neyd fd hyn n gatTl¡'td ?.f i drig?Dl- ioii Abyi?t-qh,

AI R SiUBOIlt nUtD III, Darfu i amaeth^ir adcabydous I-eb fol yrt mhell o Bortbm.idog g/<!■'«•- hbrw. i ddyfod i 0. i,ieistr yi, arfcr mv'iied i Bw'dheli s. Phort.^i 0 ar ddyddiau vcuodcl. ac oldiwrth y digwyd; ;daii hyn y lo 'dai y Uafurwr yn gftbu deall pa ddiwrnod fvd(la,. Os elei y i Bc-*thma<t >g, dyio. Owero.-r fyddai v diwrnod hwr w. D.gwy L'iodd y meistr fyned i Borihmadog or ddyod ,dwrn, a thybiodd y gwas mai .dydd Gwener ydoedd. Trar.oeth aeth y meistr allan i edrvch -tit yr oedl j etjau, a å.10- sjyddai ddyu yn jdauu pytitws yn y cae. Siith aio, a gwelodd niai y labrwr ydoedd. Obfynodd iddo nt yr oedd efe yii gwe«..Vo ar y Sabboth ? Y givas a atebodu n.ai fly Id Kn-dwrn oedd hi ao fel pr.iwf o hyny ychwanegoild mai y diwrnod cynt yr oedd y ui.)istr yn Mhorthmadog. Ond argyhoaaii- od(i y meistr v ;w-.s yu fuan Oy- merodd y labrw ei got ar ei ft aich, <w aetn adref.

JLlanfaehraetta, Men. Claddedioaeth MR D. Jones, Ghaian- FRYN.-Nos Sadwrn, yr Ueg cyflsoL cy- merwyd Mr D. Jones yn glaf mewn modd svdyn, a bu farw dranooth. Yr oedd Mr Jones yn frodor o'r Ty Gwyn, Llangefni; ac yr odd yn dra adnabyddus yno fel am. aethwr eyfrifol am lawer o flynyddau. Oddeutu pum' mlynedd yn ol symudoid i Graianfrya, Ue y llafuriodd gyda chryn lwyddiaut. Yr oedd yn un o'r dyuion mwyaf hvaaws a charedig, a'i hyfrydwch bob arnser yn nglyn a'i Serin, ei deulu, a'i gymydogion. Gadawa briod serchog a mab a merched i alllru eu oolled ar ei oj. Boreu dydd hu, am 11 o'r gloch, cychwynodd y claddedig- aeth tna Mynwent henafol Cildwrn. GWBB- anaethwyd wrth y ty ae ar law y bedd gan y Parch T. Frimston. Llangefni. IYo dilyn yr elor-gerbyd yr oedd tri o gerbvdau. Y n y J cerbyd cyntaf yr oedd Mr D.Jonas (mab), Mr Thomas Williams, Bodedern; Dr Morris, Nantlle; Mrs Williams, Folin Bach; Mrs Williams, Ty'n-y-gongl; a Mr Hugh Widiams, Treriffri. Yn yr ail, y Parch T. Frimgton Dr Edwards, Mynydd y Gof; Mr John Hughes, Brynygof; Mr H. Williams, Ty'nygongl. Yn y trydydd, Mr? T. Williams, Felin Bach Mr Hugh Thomac, Cae Crin; Mr R. Owen, Ty'nypwll; Mr Jones Trelywarch; Mr Roberts, Bryn i Mr W. Hughes Jonas, f.H.,Uangefni; a Mr T. Lewis, Llanllibio. DymuD?? gefni a-, y nef i'r teulu yn eu coIled o dad a phriod bawddgar a gofalus; a heddwch i lwch yr ymadawedig.

I Porthdlnorwfg. DaRLITH.—Nos Iau, yn nghapel Monah (A.), cafwyd darlith* ddvddorol ac addysg- tartijl gan 'v Pitch Rivet Lewis ar "Williams Pant-y-celyn, per ganiedydd Cymru." Yr oedd yn amlwg fod y cynulliad Itaosog a d ht'th yn nghyd.yn cael mwynhad Deill1nol wrth wrando ar y bardd poblogaidd, y« traddodi ei dd,rii tl ragor,l. Llywyddwid gan y P?rok W. Jones (M.J.), Bethania. Cyflwynwyd diolohgarwch i'r Harlithydd a'r llywydd, ar gyuygiad y Parch*Gwylfa Ro- bprts, a chefnogiad Mr David Evans, i Diuorwic House. Yr oeid yr elw at gyn- orthwyo yr achos yn y Ile.

ARODANWDSFA C tUtOrD}). KisteddiVii) (ienhltrol. y mae PwyllgK (iwei.1 yr Ai idangosfan gynhelir yn %haec<:y I J'n yqwd yr naf (']lint c bunnau yn v/obrwyov; i cymwjf, coma meibion, corau mfr,h,d, serndyt! pw, it\ &<>. Ar ddyiaaniad vciiy :ig o Gyrary Oaerdydd y gwua-HU y r-wvitgor oyn: uc os reir cydweithrediad e.rdd«iri->n (JYOlru, "yrU yn 8ior f'? yn ""y? ??"?' ao ?' '? ,?n yr ?wdurdod?u !o i e%drhav. am roddi i gydlial-yd 1, Nid OC yr uu am can mewn g.,?\ .?Ayre?tu ..erddoriMt!iy"?:.y"?'?"' gonedlooild" P?iU <?y.? i -Y,i galltoedd yn y