Y Genedl Gymreig

PWVLLGOR HEl»D«EIDWAUaL SIR OAERNAEFON. Ethol Cadeirydd. Cynhaliwyd cyfarfod blynyddol y pwyll- gor hwn dydd tau.-Cynygio,ld y Cyrnol Wynn Fiuch ail-etholiad Mr J. R. Greaves (argiwydd raglaw y sir) fel cadeirv lu. Biliwyd gan Argrtwydct Penrhyn. yr hwo a syiwodd eu bod din ddyled i Mr Greaves am y modd yr oedd wedi cario allan ei waith vn yr amser a bisiodd.-Dadleuai Mr D. E. Davies. Pwllhe i, y dylid weithiau apwynt o aelod o'r Cynghor Sir i'r gadair. Yr oedd ganddo gymaint o barch i Mr Greaves ag unrhyw foneddwr, ond wrth ystyned ei fod wedi llanw y gadair am bc-lair blynedd credai mai teg oedd apwynho aelodI o'r Cynghor Sir i'r swydd am un flwydd- yn. a chan hyny cyaygiai fod Mr J. Jones Morris, Porthmadog, yn cael ei etbol.-Eihwyd gan Mr G. Brymer, ac ar yiuraniad pleidleiaiodd 11 o blaid y gwelliant a 10 o blaid y cynygiad gwreidi- iol. Fel y canlyn yr oedd y pleidleisie Drot y gwellihat. I Mr D. P. Williams. Parch J. Spinther I James. Mr W. J. Parry. I Mr George Brymer. i'r Jones-Morris. Mr D. E. Davies. Mr D. R. Daniel. Mr Abel Williams. Mr William Jones. Mr R. 0. Jonea. 1 Mr Robert H:?h.d,. Mr J. R. PritLhs. Dr Gr'ffi h. Mr T. C. Lewis. Yn erbyn. Arglwydd Penrhyn. Cyrnol Wynne Finch, Uchgadben Lloyd Evans. Cadben N. P. Stewart. Mr H. J. Ellis Nanney Mr W. A Darbishire. Mr C. H. Darbishire. Mr John Hughes. Mr J. Menzies. Mr Jonathan Daviag. Dicchodd Mr Jones-Morris am yr anrhyd- edd a osodwy(I tiruo; ac ar gynygiad iar D. P. Williams, yn cael ei eilio gan y Ptrch J. Spinther James, pasiwyd pleidlais o ddiolch- garweh i Mr Greaves am ei wasanaeth yn y lorphenol.—Yn ei adroddiod cbwarterol rhoddai y Prif Gwnstabl ar ddeall fodliu o borsonau wedi eu gwysio am feddwdod, tra nad oedd ond tri o dafarnwyr weal eu gwylio. -Cyziygiodd MRD. P. Williams fod cyfarwyddyd yn cael ei roddi i'r Prif Gwn- stabl i barotoi rhestr o ddrysau yn y cefn a r ochr i dafarnau, a ddefnyddid at aincamon masnachol, y rhai y gellid eu cau er lies cyf- raith a t.hrafn. -Pasiwyd v penderfymad.

RttEILFFU D YCARBRIAV. I Bydd amryw 0 gyfnewidiadau pwysig yn cymeryd lie yn amseriad y trens ar y rheil- fforda hon yn ystod Mai. Bydd tren newydd yn gadacl Builth-road am 12.25 p.m. Bydd i'r gerbydres ft adawa Moat Lane Olll Aberhonddu am 5.25 yn y boreu wneyd y daith mewn llai o abuser, gan gyr- haedd i Aberhonddu 8.4, a thrwy hvny ffurfio cysylltiad a cherbydres Cwmni y Mid- land i Abertawe, gan gyrhaedd y lie diw- eddaf 10.15 a.m.

I Ilanberis. Mikitw GWEDDW OEDRA--US- -NOS Feroher bu farw yr hen chwaer grefyddol, Catherine Roberts, Tai Cwfubrwynog, yn awr Ceunant Coch. Arhosai gyda 1 uiab, Mr Howell Powell. Yn ystod ei gweddw- dod arforai firael cymorth plwyfol, ac ni fu eiioed gardod yn oael ei roddi i nn gywir- ach na hi. JSr fod ei chlyw yn crwm, a bod dal cymdeithas hir yn myned yn feichus, eto i gyd ceid talittd llawn am hyny, gan mor ddyddorol y soniai am yr hen amseroedd. Pe cawsai fyw ychydig fisoedd, buasai yn 80 mlwydd oed. Claddwyd hi ddydd Sadwrn diweddaf yn raynwent St. Peris. CYMRU SoBR.-Nos Lun, yn Dghapel Gorphwysfa, daeth cynulliad da, tua saith ,u,iin, at eu gilydd er llunio pa drefn gymerir i sefydlu cangen o'r gymdeithas achod. Llywyddid gan y Parch G. Tecwyn Parry. Fel y crybwyllwyd yr wythuos ddi- weddaf bu i fintai gref o ieuenetyd Bethesua dalu ymweliad a'r ardal, ac y caed cyfarfod liWyliog ac adeiladol fel ag y bu i dros gant rtddi eu henwau yn wirfoddol fel aelodau i'r gymdeithas. Yn y cyfarfod pasiwyd fod nifer o bersonau i ymweled a pherswadio pob oed i ymuno a'r gymdeithas, trwy alw yn bersonol a phenau teuluoedd yr ardal. Teimlid mai gwaith anhawdd yw sefydlu cyfarfodydd o'r natur hwn yn ystod dechreu tymor yr haf, ao awgrymai rhai mai gwell fi-.assi eu cynal yn fisol am ysbaid, nag wytbnosol. Bwnadent eeisio d'od i gytun- d, b a seindorf bres yr ardal, er ceisio difyru ygwalanol gyfarfodydd gyd'u laoffer) nau cerdd. PHEOETH I'R PLANT. tmddododd y Parch G. Tecwyn Parry bregeth i'r plant yn mghapel Gorphwysfa nos Fereher diweddaf, pm yr oedd pltiit yr ardal yn lied gyffred- inol wedi ymgynull i'w gwrandaw. Ni hys- bysodd y gwr parchedig yn inha le yr oeid ei destyn, yn hytmoh rboes ef yn dlis idd- yut i chwilio am dano. Dyma'r goititla-- "Bachgto a adweinir wrth <i waith. P"%ut o dau 16eg oed wnai i fyuy y gynull- eidfa, oddigerth y pregethwr, un swyddog eglwysig, ac harihonydd. Amcan ucnaf y bregeth oedd addysgu y plant i fod yn blant da yn yr addoldy, a,ti cartrefi, ar yr heol- ydd, a phob He arall, ac'i arfer iaith weddus apheidio tyngu a rhegi, yr hon iaith sydd, bellach wedi myned yn hen gwyn trwy y wlad am ieneuctyd ein hardaloedd, Bwr- iada Mr Parry, ar gais amryw rieni plant, irario yuxlaen yn v gwaith da hwn. CTDXAUOD ATHEAW.—Fol y crybwyllwyd yu ddiweddar fod nifer dda o ddisgyblion gan Dr Mills Roberts, Ysbytty Dinorwig, yn cael eu haddysgu i weini ar v nob a gyfar- fyclda a damwain, sef St. John's Ambulance. A,,Ih., i. boll aelodau trwy y pmwf yn llwydd, Ítmus. heb ) r uu ar 01. Bwriadant gydnabad eu hathraw am ei lafur tuag attynt, trwy ei anrhegu a rhodd werthfawr. TyNc. cr I FEw.N.-Daeth nifer (, swyddog- ion milwr •! i'r ardal prvdnawn Owener er tyngu i mown nifer o ieuenetyd yn aelodau o'r fyddin wirfoddol. Rhoes 102 eu henwau y pryduawn uchod. Deallwn mai Sergemt Coomber o Uaernarfon, ydyw dygyblwr ac •arweinydd y fyddin ueWydd i fod, a byd J iddo fyw yn yr ardal. Rhagfyr laf, 1877, gwnaed Kwaith cyifelyb ar a wnaed nawn Gwener diweddaf. Y mae 19 o tlynyddoedd er hyny. Dechreuodd y tro'r blaea yn nghwol y g-Aiiaf, a'r tro hwn yn Ebriil hafaidd. P. fodd bynag, profodd mai riid-adeg ddti oedd Rhagfyr i hau hadau milwyr, oblegid ni thyfasant 6nd ychydig. Dichon y ceir mwy o fiFrwyth y waith hon. FFAIR NLr%VYDI;Dycld Owener yr wy.th- nos hon, cynhelir £ fair o wartheg a defsid ar wasfcad-dir Nat it Padarn am y tro cyntaf erioed. Pasiodd y Cyngor Plwyf fod iddi g-let ot cVynnl mewn cse, pcrthynoli Uf.- budaiu Hotel. IjiLir t;ttn' M-gwyr mai pi* birr o Iwyidinat ickti. Anwera ddwgyi.

I Cymdeithasfii Rhuthyu. 1 Cyuhaliwyd y Gynideithasfa hon ddydd- iau Mawrth, Merc-er, ac lau diweddaf yn ten dref ddvddorol Rhuthyn. Boreu Mawrth, ar ein dyfodiad i'r dref, ymddang- osai y Dyffryn yn ardderchog, a'r dref yn ymddefifro drwyddi i roddi croesawiad i Gymdeithasfa y Methodistiaid Calfinaidd. Ni roddwyd gwell croesawiad, acnichafwyd I gwell tywydd, erioed i gynal Cymdeithasfa y gwanwyn. Arweiniwyd ni gan gyfeillion caredig i'r capel Seisnig, lie yr oedd ymborth wedi ei barotoi, ac wedi hyny pob un o honem i'r llety a drefnwyd ar ei gyfer.

Y PREGBiTHU. A ganlyn oedd y trefmad yn Dglyn a r pregethu:—Nos Fawrth, am 6 30 Taber- naeI, Parchn James Donne, a Dr Hugh Jones; Sebuel, W Jones, Porthdinorwig, a« R Jones, Rhos. Am 7, Capel y Seson, W James, B.A., Manchester. Nos Fereher am 6, Penii-ef, E Phillips. Am 7,Capol y Saeson, W Glynne, B.A., Manchester. Dydd lau Am 6 30, Pendref, R Ed wards, Rhyd- ycroesau am 10, Tabernacl, E Phillips a Dr Hugh Jones; am 10, Sebuel, J Williams, Dolgellau, a Dr Parry, Carni^; am 2, Babernacl, J Roberts, Tai Ken, a David Williams am 2, Sebuel, L Williams, Waon- fawr, a J Williams, Princes' Road am 6, Tabernacl.T Gray, Birkenheai, aJ Williams, Prinoes' Road; am 6, Sebuel, E Phillips, a David Williams, Penmorfa am 7. Capsly Saeson, T J Wheldon, B.A.

AGORUD LLYFKUkLL RYOD I YN iNGHAKRUYBI. Dydd Sad'.rn diweddaf, agorwyd yn ffurflol, gau eadl-en \V, H. Binney, Lyfrgell Rydd berthynol i dref Caergybi. Llywyddwyd gan Mr John Roberts, Y.H., cadeirydd y Cyngor Dosbarth Trefol, a chad- eirydd Pwyllgor y Hytrgell, yr hwn a sylwai fod yu ilawenydd mawr ganddo ef welea eynifer wedi dyfod yn nghyd i gymeryd dyddordeb yn y sefydliad. Hyderai ef fod y diwrnod yn ddechreuad cyfnod newydd yn Nghaergybi. Yr oedd y Cyngor Dos- barth wedi trosglwyddo rheolaeth y Llyfr- gell i bwyllgor yn cynwys saith o aelodau a chadeirydd y Cyngor, yn nghyda saith o aelodau o'r tuallan i'r Cyngor. 0 berthynas i gario y Llyfrgell yu mlaen, yr oeddynt yn cael treth o geiniog yn y bunt, yr hyn a olygai yn agos i 80p yn y flwyddyn. Allan o'r swm yna yr owldynt yn talu 35p am yr ystafelloedd, 30p i'r llyfrgullydd, a 6p am lanhau y lie, a'r gweddill tuag at dan, goleuni, &c. Yr oedd y pethau yna yn myned a'r dreth i gyd, fel ag yr oedd yn rhaid dibynu ar haelioni cyfoillion am y gweddill o'r arian oedd yn angenrheidiol i gario y gwaith vn mlaen. Dr Roland Williams, cyn-gadeirydd y Cyngor Dosbarth, a sylwai ei fod ef wedi dyfod a chynygiad yn mlaen yn y Cyngor ar eu bod yn mabirysiadu Deddf y Llyfrgell. oedd Rhydd, a basiwyd yn 1892, a mabwys- iadwyd y cynygiad yn unfrydol gan y Cyngor. Wedi gwneyd y t;efuiadau angen- rheidiol, yr oedd gan y pwyllgor i bsnder- fynu ar pwy a agorai y Llyfrgell yn ffuraol. Yr oeddynt wedi gwneyd apel am danys- grifladau, 8C yr oedd Cadben Binney wedi gosod eu citis o flaen Cwmci y Rlieilffordd, no yr oeddynt hwythau wedi tanysgrifio y swm o 20p, er eu bod yn barod yn talu 35p mewn treth a gofynwyd i Cadben Biuney ftgur y Llyfrgell. Hyderai of y gwnelai y rhai nad oeddyut eisoes wedi tanjsgritio wneyd hyny ar fyrder; ac hefyd y byddai i feibion a merched ieuainc y dref gymeryd mautais ttr y Llyftvcli i ddiwyllio eu medd- yliau. Rhoddodd Lady Verjey hanes sefydhad Llyfrgell gyffelyb yu Claydon, a'r modd yr oedd y gwaith yn cael ei gario yn mlaeu yno, yn nghydag awgryiniadau gwerthfawr o berthynas i'r math o lyfrau a ddylid gael i'r Llyfrgell. Hyderai Mrs Canon Thomas y byddai ,i r meistriaid, a'r rhai oedd yn cyflogi pobl ieu- ainc, ddangos i'r cyfryw fauteiiiion y sefydl- iad, a'u banog i wneyd deinydd o honi. Mr J. Hall a roddo Id restr o'r rhai < edd weli tanysgrifio, ai wedi rhoddi llyfrau i r Llyfrgell. Cyflwynodd y cadeirydd Cadben Binney i'r cyfarfod, a chyflwyuodd Miss Adeane i Cadben Bit-ney, ar ran y pwyllgor, agoriad arian fel arwydd u'r seremoni. Dywedai Capteu Binney fod yn bleser mawr g.tnddo g"el bod yn breseuol ar gais y pwyllgor i agor y Llyfrgell yn ffuifiol. Dyhi y Llyfrgell fod o wasanaeth mawr i'r dref mewn cael y bubl ieuainc i gymeryd dyddordeb mewn darllen yn lie bjd yn rhodio ol a blaen ar byd yr heolydd yn yr hwyr, ac yr oedd unrhyw ddiwygiad mewn personaH unigol yu lies i'r dref yn gyllred- inol. Dymunai ef ddiolch i'r cyfarfod am y derbyniad caredig oeddyut wedi roddi iddo ef, ac i'r pwyllgor am yr anrhydedd 8C befyd am yr agoriad bardd oeldyut, wedi gyflwyno iddo. Ar gynygiad Mr F, M. Cotton, C.E., yn cael ei cilio gau y Parch R. Price, B.A., pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Captain Binney. Hyderai Miss A. Roberta y byddai y Llyfr- gell yn hynud Jlwyddianus ac yn foddion i wneyd llawer o ddaioni. Ar gynygiad Mr J. Hall yn cael ei eilio gan Mr T. G. Hughes talwyd pleidlais o I ddiolchgarwch i Mr T. Slater, ysgrifenydd y I pwyllgor, yr hwn sydd wedi bod yu hynod egniol a gweithgar gyda'r sefydliad er ei gyohwyniad. Anerchwyd yr cyfarfod yn mhellach gan Mr W. D. Jones a'r Parch Canon Thomas, M. A., ae ar gynygiad Mr T. Forcer Evans, Y.H., yu cael ei eilio gan Mr Owen Pritchard, Boduwen, talwyd diolchgarwch i'r Cadeirydd. Yn yr hwyr ymwelwyd a r Llyfrgell gan ganoedd o bobl. Y mae y 'Llyfrgell yn awr o dan reo!aeth Miss M. Griffith, Compton House, fel llyfrgell ydd.

I ARDDANCxOSFA. GEFFYLAU GOGLEDD CYMRU. I Y Sadwrn diweddaf cynhaliwyd cyfarfod o bwvllgor yr arddangosfa uchod yn y Sportsman Hotel, Caernarfon, dan lywydd- iaeth y Cadben Stewart. Yr oedd cynulliad lluosog o amaethwyr Mon ac Arfon yn btesenol. Hysbyswyd fod rhestr y b drniaid ya awr yn gyflawn, to yn cyawys rhai o'r boueddwyr mwyaf profiadol yn y Devrnas. Gosodwyd y contract i barotoi y Pavilion a'r cue i ddybeuion y show i Mr R. E, Roberts, Caernarfon. Darllenwyd llythyrau oddiwrthgwmoioedd y rheilffyrdd yn addaw gwneyd trefniadau eaug i gludo leithwyr a cheffylrm i'r arddangosfa o bob rhan o Ogledd Cyrnrn, Mae y gwobrau a gynygir am stalwym wedi eu bycliwanegu eleni; ac yn nglyn a'r ymrysonfa neidio y mae y dosbarth blaenaf yn agored i b$wb, a'r gwobrau yn 20p a bp. Nid yw y rhai a breswyliaut yn siroedd y Gogledd: ychwaith wedi eu hanwybyddu, oblegid y mae dos- barth wedi ei ildarparu ar eu cyfer hwythau. Mac cyfanswm y gwobrau yn agos i 3110p; ac y mae eisoes arwyddion y ceir arddangosfa wir Iwyddiannus.

I BiKING PuwDWR rSORVViOK Y Goreu BAKING POWDWlt BORWICK yn y byd. BAKIXU POWDWtt BUrlWICK la.chus, BAKING POWDWR BOKWICK pur a BAKIXG POWuWR BORW'ICK di-alwm. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PfifiAlDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTRE. XJ& i'inrtAiJJD MAZAWATTEE. ¡ Xewu pawdi a tiaiaa gan bob Gtrooer

Hanrr. „ LLA.DUD.-Dydd Iau, gerbron mr Ul'y Lewis, dedfrydwyd Robert Ingram, telliwr, i garchar am bedwar di-'nod ar ddeg am ladrata brwsas o lety yn Y ddinas. Y PIER-Mewn cyiarfod arbcnig o'r Cyn?or Diuesig, nos lau, da y y Maar (y J. E. Roberts), "de,fyawyd (y r S Trlwydd Penrhyn, yr hwn sydd ra,of y Pier ar y 14eg 0 Fai 8 ?g agonad auruu anerchiad me'n ff?rf album. Bys- r^dd y Maer ??i fwrid i wahodd a?lodaa o Worph,,rdetbflu Bangor a Beaumaris i giDÎaW yn Y George Hotel. ^YyLlTS?oL.-Dydd Mawrth ger bron Mri H. Clegg (Cad^rydd) J. E. n/tuar) H. Lewis, a Thomas SS W'Ann Stewait Penrhos- „arnedd, gyhuddiad o ymosodiad yn erbyn da' fach^en o'r CDwau Richard Davies a R bert Jones, o'r un gymydogaeth Am- ddiffynwyd gan Mr Hiudley (o swyddfa Mr S. R Dew). Taflodd y Fainc yr achos Lt-Cyhuddwyd Mary Ellen Doyle, merch i'r erlynes yn yr achos blacnorol, o fod yn feddw ac arreolua, a du wywyd hi 5s a r costau.—Cyhuddwyd Edward Pritch- ard, Brynllwyd bach, o heiwhela ar dir perthynol i Arglwydd Penrhyn. Gorchym- ynwyd ef i dalu y costau.—iwysiwyd John Joues, Glanadda road, o werth llaeth tra yr oedd afieohyd heintus yn y ty. Erlynwyd gan Mr W. H. Worrall, yr arolygydd iechydol. Plediai y 1 fe^ wertha y llaeth heb yn wybjdiddo. Taflflodd y Fainc yr achos allan gan rybuddio y diffyuydd.—Dirwywyd y rhai caQlynoll 28 6o a'r costau aui feddwdod: Robert Kewley a Riobard Jones, Llanfairfechan, ao Owen Jones, Pentir. CYSGHEBDD. Nos Lun, yn Nghapel Pendref, cynhaliwyd cyngherdd dan ly"- yddilleth y Cymol Savage. Cymei wyd. rhwi ynddo gan y rhai caulynol: Miss Utherme Ijvaus, Miss Edwards Miss Wiiinie Owen, Miss Mary Roberts, Miss Jones, Mri Will Roberts, Henry Williams, H. T. Owen a'i barti, Elias Tones, leuorydd Infryn, a'r Pendref Glet L'arty. Cyieiliwyd gan Miss Lizzie Hughes. Cynh?- BWRDD Y OW VKCMEIDWAID.-Cn ynh, al,- iwyd cyfarfod M.v. vdd.1 y Bwrdd ddydd Gweuer, pan, ? ?.yg'ad Mr Brymer yr ?it-etbolwyd Mr iiugh Thomas yn gadeir- vdd am y drycedd w?ith r ddeg.-Fencd- wyd Ar J. E. Roberts (Maer Baugor) )n is- gadeirydd.-Ail apwyntiwyd Dr Wdi?a yn gynrychiolydd y Bwidd ar Fwrdd Llyw- odiaethwyr Ueol Ysgol Ganolradd Bethesda. Cymerodd Mrs W. J. Parry a Miss Jones, Bethesda, eu seddau fel aelodau o'r Bwrdd. Gydag Arglwyddes Peurhyn a Miss Wynne Jones y mae ya awr bedair o foneddigesau yn aelodau o'r Bwrdd.

(juernarton. liWYL Y FRIALLEN.—Dathlwyd yr wyl uchod gyda'r rhwp arferol gan y Cid- wadwyr ddydd Mawrth. Yn y prydnawn cynhaliwyd cyhrfud bJynyddol Cymheiob"L Geidwadol,y sir, dan lywyddi?th A'-??? Penrhyn, pryd y oyRwynwyd adrodd?d gyda'r atnean o ddaasjos pa mor foddhaol yr oedd eu hachos drwy y Mr. Dysgwylid y byddai i Mr Lloyd George ffrowi rhai or Rhyddfrydwyr cymedrol, ac os byddai iddo golli y pleidleisiau Gwyddelig yn y bwrdeis- dreii oherwvdd y safbwyut a gymerai o berthynas i'r Mesur Addyag yr oedd yn rhesvmol credu y byddai i'r gynrychiolaeth gael ei dwyn oddiar y blaid Ryddfrydol. Yr oedd lie i gredu hefyd y byddai i Mr Bryn Roberts gael ei wrthwynebu yn yr etholiad nesaf yu Eifion gan Ryddfrydwr mwy eithafol, ae yr oedd felly o'r pwysig- rWjdJ mwyaf fod y blaid Geidwadol yn cael ei chadnv mewn sefyllfa effeithiol. Yn yr hwyr cyuhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn y Drill Hall. Llywyddwyd eto gan Arglwydd Peurhyn, ac ar y llwyfan yr oedd rhai o brif oleuadau y Clwb Ceidwadol. Yr oedd y cynulliad yn gyfanooddedig gan mwyaf o feibion a merched ieuainc dibleidlais, y rhai a ddaetbant yn nghyd, er efaIlai yn proffesu eu hunain yn Geidwad- wyr am ei bod yn fwy ffusiynol, i'r pwrpas o edrych ar yr addurniadau. y ihai fuusent yn fwy cyfaddas ar gyfer dawnsfa na chyfarfod politicaidd. Yn ystod ei araeth gwnaeth Arglwydd Peorhyn gyfeiriad at Mr Lloyd George fel Jack in the box oherwydd ei fod yn birhaus ya codi ar ei draed yn y Ty, a thrwy hyny yn rhwystro deddfwriaeth. Rhyfedd fel y mae yr aelod dros y bwr- deisdrefi yn bliao y Ceidwadwyr. Mae yn ddraen yn eu hystlys, ac ymfoddlona wrth ddeail hyuy, oherwydd nid yw ond yn cario allan yr addewid a wnaeth yn yr etholiad diweddaf. Xn mysg y siaradwyr yr oedd Mr D. Morgan James, B.A., o'r Deheudir, yr hwn a draddododd araeth hirfaith, un- donog, a blinedig.—Gwnaeth Mr J. W. Joues, superintendent Cwmni y Prudential, rai sylwadau o berthynas i'r Cyngor Ang- bydffurfiol a sefydlwyd yn y dref. Dywed- odd ei fod yn bresenol yn y cyfarfod o'r Cyngor yn yr hwn y penderfynwyd cyuhal cyfarfod cyhoeddus i brotestio yn erbyn y -Itesur Addysg, ae iddo gynyg gwelliant i'r pelwyl fod cyfleustra yn cael ei roddi vn y cyfai fud i drafod y ddwy ochr i'r cwestiwn, oiid gwrthodwyd y cynygiad. Felly nid oedd oud un ochr i'r Mesur i gaal ei osod gerbron y cyfarfod. Fel Ymueillduwr yr oedd ef yn gwadu yr haeriad fod y Mesur yn taro yn erbyn egwyddorion Anghyd- ffurfiaech. Yr oedd ef yn Ywneillduwr o'r bedwaredd gaurif, ac yn dwyn i fyuy y burned, ac fel y cyfryw yr hyn a ddymunai ef oedd cyfiawnder i bawb. Bydded i'r un cyfiawnder gael ei ddangos tuag at ysgolion yr Eglwys ag a ddisgwyliai Ysgolion y Bwrdd gael. Dadleuai ef nad oedd yr Ysgolion Cenedlaethol yn derbyn tegweh odditan Ddeddf Addysg 1870, ac nid oedd y Mesur presenol ond ymgais i geisio gwneyd yinaith a'r anhegwch hwnw.-Wrth gwia derbyuiwyd y sylwadau uchod gyda bodd- lourwydd gaii y eyfarfod. Gresyn yw nil. fuasai Mr Jones wedi cael caniatad i ddweyd ei farn yn y cyfarfod cyhoeddus a gyuhaiiwyd nos Wener i brotestio yn erbyn y Mesur, fel ag i roddi cyfleustra i'r Parch J. Hirst Hollowell ei ateb. LLY A YNADOL SIHOL.—Ddydd Sadwrn, gerbroQ Mri J. Robinson (cadeirydd), D. P. Vfilliams, J. W. Jones, J. Issard Davies, a Dr E. Roberts, Gertrude Lanoaster a wysiai Margaiet Hughes, y ddwy o Goodman street, Llanberis, am ymosod arni ary 1999 o Fawrth. Ymddangosai Mr J. B. Allanson dros yr erlynes, a Mr H. Lloyd Carter (Carter, Vincent, a Douglas Jones) dros yr amddiffyuyddes. Gertrude Lancaster a ddywedodd iddi fyned i gwyno wrrh Mar- garet Hughes nad oedd ganddi ddwfr yu y tap,o herwy,ld ei bod hi (y ddiffynyddeg) yn gadael ei thap yn agored. Gofynodd iddi os nad oedd yn gwneyd rhywbeth gyda'r dwfr, a wntti hi ei gan. Si chywerodd y ddiffynyddes sylw o'i chwyn ar y cyntaf. Aeth ati yr ail waith a gofyuodd iddi yr un peth, a dywadodd wrthi fo 1 yn rhaid iddi ei gau. Cydioid Margaret Hughes yn ngwallt yr erlyues ac yiuosododd arni. Gafaelodd yn ei llaw a ohuoid ei bys. Gorfu iddi fynad at y meddysr, yr hyn a gostiodd iddi 7s 6c.—Margaret Thomas, Goodman street, a dystiodd iddi ofyn i )Ir s Lancaster fyned i dy Margaret Hughes ya nghylch y tttp. I)aeth ),r erlyles yn ol,a'i bysa'i gwynob yn waed.— Yr amddiffyuyddes a ddywedodd i Gertrude Lancaster ddyfod ati yn nghylch y dwfr. Yr oedd hi CU. Hughes) yn myned alhu trwy y drws pan y daeth yr erlynes i'w chyfarfod gyda bat-gsdaid o ddillad. Gûf- ynodd yr erlynes iddi gau y tap, a hithau a atebodd nad oedd ganddi hawl i wneyd hyny gan mai tap ei mhain ydoedd. Cydiodd Uertrude J'ancaster ynddi gtrfyùd ei phen, ac ymosododd arni. Nid oedd hi (y ddiffyn- yddes) wedi dweyd gair In groes wrthi, use wedi cnoi ei bys,— lihoddwyd tystiolaeth i'r un perwyl gan bill y ddiffynyddes.—Ellen Padara Roberts a ddywedodd iddi weled G. LtccMter yn gafMl yn m.tsged Margaret Hughes acvnUtiuyoidadcu ??i. T.t? "1 Hughes a tati u yu' i.I &L w,. Taa. y I Y FARCUNAD.—Yuienyn tires, Is Oc L Is ? v DWVS; ymenyn ??lt, 10c i 11c y pwys I wvL 20 i 22 am 1?; dofednod, 3s 6c i ? Oo y j cwol'hwy?et,2s9ei3s0oyruu;gwyd.?u,; Os 0c i Os vr un; biff, 2?c i 9c y pwys; mutton 7c i 9c pore, 5c i 8c: veal, be i Se; b!ub, ?i 1?; pytatws, hen, 3s Oc i 4s 6c y Mch. L?s SiL?Dydd Mawnh, gerbr.n y B?wr Syr nor?tio Lloyd, dygodd L,wis D Jones, Twthill, Caertarfon, gynghaws yn erbyn Cwmm Yswiriol y Refuge, yn hawlio y s?m o 5p 8s 7c.?t blaen-dabaoau a daloddMbedMr o yswuebau-ei ciddo e! a i dn ple?tya- p? '?. yr hotai yr achwynydd, oedd wedi eu colli yn »freo aidd ac yn "_1 U\l1 ilt..t"I,1,1un anghyfreithlawn. tiyu ddiweddaf yr ,dl achwyuydd yn o? .? wyliwr i'r cw?ui ucLod, pvyd y sym?wyd ef, a lhoddwyd un ar?l yn ?i le. Yn when Vchydig amser wedi hyny dead odd nad vdd ei enw ef Pac enwau rb.u (, Ir plant ar Ivfr v csglydJ, ac ysgiifenodd at y cwmni !i ofyn a oedd wedi colli ei yswne)MU, ond ni eh?fodd ?teb. O?d pa un byLIg, cafodd wybod gan ea goru(.uwyhwr 11?) ?d eu henwau yn parhau .r y llyfrau. Ni dderbyniodd rybudd priodol >n ngUyLh } dy)ed..n. Ac nid .odd pnldynt hawl i ddifod. yr ?wir<.b.. heb roddi rhybwW priodol o hyr.y.-Y?da?_ Ir J. T. I Roberts dros yr eri?y? ?Mr ?P.?.?k (Manchester) dns y ewmw.-U rth r„d.i ddyhrni.d sylwodd y BarLwr wai y cwestiwn oedd pa un a o?i rbm u r ? ?'?- ebau wedi eu colli u? bd,i0. Yr oedd ;n ffaith fod yr erlynjdd ar ol gyda than premiunis mewn rial o'r yswirebau. Yn ddiddadl, yr oedd y cwmm wedi }styri" y policies ar fywydau y plant lei wedi col i, ae wedi eu gadael alim o lyfr y o dan yr amgylchiadau hyn yr oedd y cwmni wedi gwneyd ca ngymerud. Nid oedd gauddynt hawl i w diddymu heD roddi pymtheng uiwrnod o rybudd. \r oedd cytundeb wedi ei dun iue?vn dwy ys- wireb, ond gy? gc?g ar ? y ddwy y.??re?b M?tyroeddyutweJi? diadym?y gyi- reithlawn, g.n fod py??"g ™a o rybr.dd wedi ei .od? iddynt. Rhoddwyd dyfarniad am y swui o ? 16s, ? y bl?ndaliadaa a c?wyd ? y Idwy y.wheb. Gwrtho?wyd c?.?u apel.- ??, R. Lloyd JoLes (Aiolygwr Trefo) Caer- narfou) a hawliai y .?c.p 5s, gweddill ° awm o Sp 58, oddiar Mr Abel ?\???i?'us, ?gru cer, Abe:-soch, sei t.?i m ?'-?P' gywluD o dy ? m?naehdy. Yrndd?gos? ,?K'? ??d Roberts dros ??.?y..y?,.MrA. ^hys Roberts (Mri Lloyd George y diSyuydd. Yn 01 y ty?tioiMtbM a roddwJd ymddengys i'r diSy?dd ?euthur c?t?b ¡ Vr H.chwvuvdd i barotoi cynllun 0 ??y a masuaehdy ?odyn?thoo00p?00p,?d g?eth yr ad?vyuydd gy?" o adeiU. i Ilor d yn w.rth l,10"p. Syiwodd y Barnwr tud yr .chwyuydd wedi t.r. y eytundeo t:'wy wneuthur cynllun o ?ei?d i tud ? ,? th gymaint ddwywaith arkjn y arno. Rhoddodd -i ddytarniad o blaid y diffYl'ydd. Ni oty?dd y d?yuydd ?JJ- Owen Hughes, S?dd?.  Rowland street, Caernarfon, a hawlia 2p o iawn oddiai- Robert L vies, ianiewi dd- iun, Llaurug, am dvri cytuudeb wrth wertLu buwch.—Ymddangusai Air Richard Rooerts dros yr erlynydd, a Mr Heuwood aros y diffynydd.—V'r erljnydd a ddywedodd ei fod i i i edrycli y wedi myned i Ta.newyadion i edrych y fuwch, ac addawodd y diffynydd ei gwerthu iddo atu y s% m o 9p i 2s oc a i danfon i w gyfarfod at Boutrug. f diffynydd o r ochr arall a ddywedodd nad oedd ef wedi ei gwerthu iddo, gan ei fod wedi ei haddaw i uu u'r enw Evan Jones, yr hwn ai pr)?n?dl am y sw? crybwyile?.-Rhoddodd y Barnwr ddyfarmaa o blaid y dittynydd.

PRIF FASNACHDY GOGLEDD CYMRU PRYSURDEB ANGHYFFREDIN. MILOEDD 0 GWSMERIAID YN YMWELED BOB WYTHNOS. Rhoddicch eiclt Harchebion am DdiUnd Ni ivydti at 9 iULGWYN mewn pryd. C() Fl\V¡ H HEN FASNACHDY ADN AbYDDUS Y "NELSOiN," MORRIS & DAVIES, 1 ERCHEX0GI0N.

UENEUIGAETH.AL') FKIODA^aC, A MARVVOLAtJJIAL. yeuedisaethau. Davies—Ebrill 20, priod Mr E. Davies, ker Ash-road, CMMusw&Mt, .r i?b. Hughes Ebrill 1'» yu No 3, Rose Hill, Bagillt street, Tr?y?o, pnod Lr Ueurg Hughe,i, joiuer, ar fab. H^phTOys-EbnU 17, yn Co?er?l House pwllheh, Pried Mr Owen 3?- nhrevs argraffydd, ar fab. ?io ?,Ilb?i,l 23, ''??Mr Richard Jones, ?' U? Whitford street, TreSynon, ?r fereb. ferch. 17, yn Cambridge tcrr? Rightown, Gwrec?in, prMd Mr Rich""l!  d MrGriiKth Hugh.s PierM-Ebnll 17, P iod Mr Griffith Huhes Pierce, Strand View Cot?ges, ?reen. field, Treffynon, ar ferch. Rees-Ebrill 20, yn Rmauva, Rhuthyn, priod y Parch J. F. Hee", ibeithor Co.d- Wj'S, ar bb. WilUams-Ebrill 19, yn D)kius' ruw, Grecn- Held, nriod Mr Robert illiams, ar ferch. Williams-libriil 18, priod Mr Hemy Wil- liams, cabinet maker and wood oirver, Llangefni, ar forch-CYItaf-aneiig. Williams-Ebrill 24, priod Mr A. J. Wil- liams, Bee Hive, Llangefni, ar fab. I'rioilasau. I Crewdsou-Ow;u-Ebril 22, yu rgbapel y Bedyddwyr, Llaugetm, gau y Parch T. Frimston, gweiuiuog, yn mhresenoideb Mr Hugh Hughes, cofrestrydd, Air John R. Crewdsoa, High street, Llangefni, a Maggie Owen, Defaity, Llangefni. B iker-J ones—Ebrill 2d, jn Nghapel Pies- byteraidd Hill street, Gwrecsam, gat y Parch E. Jones, Gwersyllt, Mr A. Baker, Gwarsyllt. a Miss E. A Jones, merch Mr E. Jones, diweddar o Pontblyddyn, ger y Wyddgrug. Hughc-s—Hughes-Mawrth 25, yu San Francisco, gan y Parch Vaughan Griffith, Mr Richard J. Hughes (diweddar o'r Geu- nant, sir Caernarton), a Miss Elizabeth Hughes (diweddar o Fangor)—y ddau yn awr o tfaa Francwoo, J Jones—Ellis—JbLrili n, yn Agnnp»i ceiii- ddwysarn, ger y Bala, gan y Parch I-aae Jones Williams, Mr Edwaid Jon<st Y.H., Trtwythen, Llandinam, a Miss M. K. Ellis, merch hynaf Mr Thcuiaj Ellis. Cyi.las, a chwner Mr T. E. Ellis. A.S. Ov;(r.- Owen- Ebriil 23, yn Fglwys St. Cybi, Caergybi, gan y Paich Rclert Price, curad, Mr John Owen, >; steward o agcrlong y London and Nor;, "estern I, Slwmrock," a Miss San.h Owe;.— ddau o Gaergybi. Owens Pngh-Ebrill 23, yn rgLape. nibynol Pttrk road, Lerpwl. gan y 1 ch D. M. Jenkins, Robert Evan, ail tab y diweddar Berjaniin J. Owei.s, Lerpwl, a Marian, merch hvnaf Elias P. Pugh, Thackeray street, Lerpwl. Parry-Owen-Ebrill 22, trwy cirwydded. yn nghapel y Wesleyuid, Abc:n.aw, gai; y Parch P. Jones-Roberts, Mr Owes Parry, Penzance Villa, to Mary Catherine, unig ferch Mr William Owen, Marine terrace-y ddau o'r Abermaw. Richards—Griiffths—Ebrill 22, yn nghapel Penuel, Bangor, gan y Parch Edward Evans a Mr Lewis Morris, Mr William Kicharus, 2, Wuter btreet, Bangor, a )Ir Anne Griffith, Holyhead read, Upper Bangor. Thomas—Evans—Ebrill 27, yn rghapsl benezer, Caernarfon, gan y Parch Hugh Hughes, y gweinidog, Mr Walter Thomas, Post Office, a Miss Grace Ev.Li, merch ieuengaf y diweddar E-n.s, Patent Slip-y ddtin o G,¡ernnrt.n, Thollills-Thomas-Ebrill :!I, YCI X¡,hap.J y Pedyddwyr Seisnig, Croost sitallt, y Parch D. Rees, Thomas Jub; Thomas, Bryntirion, Dinbych, ag Elizabeth Thomas, Grammar School, Cror-jswallt. Williaivis -E(I iwards-E't)rill 23, yu tgcapel y Tabernacl, Aberystwyth, ga^ y hrch Thomas Levi, Parch Robert Will!aœ, Tywyn, Abergele, a Miss Lizzie EdwanN, Queen street, Aberystwyth. larwolapthin. ;«rgre23r Cawlian Coffi å wb!. yn;v! arian, fel y c.¡lfD :-Dw9:n, 3s; Dau Cdwsin, 4s; Tri Dwsin, Ss; Hanor Cant, 66; Cint, 10i 6c. Anfoner tai gyda'r archeb i Swyddfa'r "Cenedl," Caernarfon. tha:»ytte, rndct Mr George Bailey, Biognaht. Tieff/tun, yn 3 mlwydd oed. Lahvies-Ebrill 18, William Jc,es, lmuu Mr William Davies, Priuirc« hill, Tre- ffynon, yn 13 mis oed. Davies-Lbrill 15, yn Glan'r.fci' Ponty- bodkin, y Wyddgrug, Mr IViitiaiu Davies, yn 73 mlwydd oeJ. I Davies-Ebrill 22, yn 72 lalwyi-J 0dJ, yn > Church street, Liaiigollen, Maria, gvnaig Thomas Davies. Ellis-Ebrill 23, yn 10, Mer.ai \kW terrace. Upper Bangor, yn oed, tad- ben J. R. Ellis, yr hwn cedd yu aelod o eglwys Twrgwyn, ac yn bur a^nabyudue mewn cylchoedd lliurwrol. Rcloryng\y¡¡ ei weddillion i fyn>>ent Giatauda u1-*)1 < Sadwrn.. Harrison—Ebrill l,yn Exita, CD, Atnenc.i, Mr John Harrison, mab hynat y -Jiwed,lir George ac Alice Harrison, y Wyad- erue, yLi 51 mlwydd oed. Hughes-Ebrill 20, yn 24 ei chartref, Green B uk, Lba dwrog Uchaf, Miss Lir.ie Hti-aes, diipl ferch John ac E. Hughes. yr ymadawedig yn ferch ieaauo grtrrj a o yIJ aelod yn Carmel (M.C.) Djaddeiodd gystudd maith yn deihvng o u-ps • Claddwyd yn mynwene rydd tryu r )••• J ones-Ebrill 20, yn Pontblyduyn, } S' srruff. Mr David Jones, yn n" j Jones-Ebrill 21, yn Trjsjra'oc, RhyJ- ymwyn, y Wyddgrug, Mr Edward > yn 64 mlwydd t)ed. Joties-Ebrill 10, yn ol m.wydoei,, Railway Vaults, Bangor, Alin, auwyl briod Mr D. Ogwen Junes, a ch, hiyn mynwent Llanllechid ar) J • Jones-Ebrill 19, yn 6, Doctur Abermaw, yn 42 mlwydd oea, Mr Willial" Jones, plumber. Johr,s-Ebrill 19, yn Brae kri"U .AiW^c Ramsey, Isle of M?. U?'? ? "?'?Mi's fab C?dben David Joh?. t!?.  ?' Ion gan y North W?m.<?}? Hoyd-Ebriil 16, yn Bradfoid < wiau. Eefui. \n 73 mlwyii ()èc!"Y. Lloyd, gynt o Beaumaris, r ddydd Llun yn mynwent II"u')"s, Fntt:hMd-EbrinM,)''y?- tn terra,t', Gaith, Bdiigor, Nlr 13",jar?'a yi 36 mlvydd oed' Pugh Ebrill 20, yn Heubu,^Aber- -aw, yn 42 .111yad "ed, arg"ret, 1'1'j1 ?D?dP?h.. ?. ? n, Row!ahds-EbuU 23, yu ? Phl? :?, MiU street, C.ergyb., Y" y?'-?.? ?:i- arcbMjdof-tot!?'-??''?.v- l.nds.gyuto'rHeuJy. Taylor—Ebrill ?1, ya til) ?-Y.- ,,??'?? ?ylor.YH.,Cc?t,Ba?.t. Wi!li??Ebn)i 20, ??caH Wil' ii?s. ail fab Mr U. J. W.t"?- ??'??? H?M Lou, Fo?.M?'s. Y, vJd Y'u wr ieuanc crefyddol, ? L,?t!id e' yo ardal. Torwyd ef ),,1 ugWIlDWY ardal. Tor.vyd ch)i haedd-1* oes, pan brou ? chyrh?dd-.l ?,1??.?

UUi'GUi.UJ? iN AU J COFGOLOFXAC STOO EAWK.. Cyn pryau Cofgolofn, bydded i ch». Cyll 1)1. y ,la Cjl?, ? HUGH JO??  ylAK.BLK VAhliyAWL- ?-?rrc?ed?'od ¡;aù- C W?g OenediMthcl Gym wig (C yi .Li" 

l'ortiimadog. .1 X FELIN FLAWD,-Da genym ddeall natt oes sail i'r of nad fol y Felin Flawd enwog i gael ei chaii, fel y crybwyllwyd yn ein rhifyn diweddaf. Bwriada y cwmui eangu eu masnach, a chyda'r amcan bwow y maent ou masnach, a (, wedi gwario symiau mawrion ar adgyweir- iaiau achvfnewidiadau. Dymunwnlwydd iant y cwmni yn y dyfodol elto. p^rygiG.—Dymunir tynu sylw at hybys- iad mewn colofn arall. Perthyn* i hawl byiddau ysgol i anfon cynrychiolydd ar fwrdd llywodraethol yr Ysgol Uwchraddol.

I DYDD MAWRTH. I I Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y Gymdeitti- asfa yn nghapel y Tabernacl, am ddau o r gloch, dan lywyddiaeth y Parch G. Parry, D.D., Carno- i'uiafloild y Parch J. Wil- liams, B.A., Dolgellau, yn ngwaith ei swydd o yogrifenydd, fel olynydd i'r Parch J. Owen, Wyddgrug, yr hwn a gyflawnold ei diyledswyddau amrywiol yn y dull medrllsaf yn ystod y tair blynedd diweddaf. Y CYNKYCHIOLWVR. I A gaulyn sydd restr o enwau y cynrycn- iolwyr, &C:- CYN-GYMEDROLWYU: Parchn Hugh Jones, Bangor; John Williams, Rhyl; Thomas Owen, Porthmadog; U. Joue-, B.A., Llan- santffraid; W. James, B.A., Manchester; T. J. Wheldou, B.A., Bangor N. Cynhafal Jones, D.D., Colwyn Bay; John Roberts, Tai Hen. MON: Parchn Robert Williams, Llan- gwyllog; W. Pritchard, Pentraeth; Mri Henry P. Thomas, Aberffraw; a Richard Rowlands, VaHey, LLEYN AC EIFlONYDD: Pa.Tchn G Parry, Borth, Portbmadog; W Griffith Hughes, Pwllheli; John Jones, Pwllheli. ARFON Parchu W Joues, Porthdinorwie Lewis Williams, Waenfawr; John Owen, B. A., Gerlan; Mri W Jones, Bodaden; J Griffith, Caernarfon; R Edwards, Pentir. DYFFRYN CONWY: Parehn Evan Hughes, T-ilybont; Robert Robert,, Llanrwst; Mn W il Joness Maenan W Owen, Colwyn Bay. DVFFRYN CLWVD: Parehn R Richards, Rhyl; Joseph Evans, Dinbych; Mri Isaac Jones, Abergele Jacob Jones, Rhyl. FFLINT Parchn Robert Jones, Rhosllan- erehrugog; Evan Jones, Adwy'relawdd; Mri David Robetts, Trotfynon; John Jones, Wyddgrug. UWVRAIN MEIRION VDD Pirohn Thomas Jones, Llidiardau; H 0 Hughes, Llanuwch- llyn; Mri R E Roberts, eto; W Jones, Bala. GoRLLF.wijf MEIRIOXYDD: Parchn John Jones, Cruesor B 0 Humphreys, Llwyn- gwril; Mri L. Lewis, Abermaw Humphrey Davies, Corris. TREFALUWYN ISAF Parehn Richard Edwards, Rhydycroesau; John Pritchard, Birmingham; Mri Robert Hughes, Am- wytbig; Thomas Jones, Croesoswallt, TREFALDWYN UCHAF Parehn T. Foulkes Roberts, Machyulleth; T. Mordaf Pierce, Llanidloes; Mri Thomas Owen, Carno; Edwin Jones, Llandinam. HEXADUKIAETH! TREFALDWYN Parch Richard Jones, Croesoswallt; Mr Robert Jones, Llanymynech. HBNADURIAtTll LANCASHIRE ParchuW Morgan Williams, Bickenhead; Robert Jones, Penarlae; Mri J T Humphreys, Conuah's Quay; Denbigh Jones, Ruabon. CYFARFOD MISOL LsurwL: Pa.rchn T Gray, Biikeuhead John Williams, Lerpwl; Mri Thomas Lloyd, eto; John Williams, eto. CYFARFOD MISOL MANCHESTER: Parch W Glynne, B.A., Mauchestet Mr David .Tmw.. Ardwiek. 1- Y GYMDEITHASFA NESAF. -.1 Peurierfynwyd toct y Uymueicaasia nesai i'w chynal yn Machynlleth,Mehefiu 9,10,11, 1S96. Mater cyfarfod y diwruod cyntaf; OBeiriadaetk Crist." Cyfarfod yr ail ddiwrnod Rhwymedigaeth y meistr a'r gweithiwr i'w gilydd." Dydd Mercher cyn- helir y gwasauaeth ordeiniol. Ar ol hyn gofynodd y 1'arch Francis Jones itdau gwestiwn, y rhai a arweiniodd i ddadl ddyddorol. Deallwyd fod dwy reol wahanol gyda golwg ar ddewisiad rhai i'w hordeiuio: un gan y Gymanfa Gyflrelinol a'r Hall gan Gymdeithasfa'r Gogledd. Er mwyn hedd- weh anfonwyd y ddwy reol i'r Gymanfa Gyffredinol i'w gwneyd yn un. Deallwyd fod dwy arfti'iad hefyd gyda golwg ar y moddi wneyd y dewisiad, gadawyd hyn i dloethineb y Cyfarfodydd Misol. Ar gynygiad Cyfarfod Misol Manchester, sef fod y pregethwyr a'r blaenoriaid yn cael rhan yn newisiad y rhai eydi i wasanaethu ar ordeiniad gweinidogion, ao nid y blaeuor- iaid yn unig fel yn awr, daeth y ddwy elfen, geidwadol a'r ryddfrydol, i wrthdarawiad, ac er dadleu llawer yr hen a orfu, gan y penderfynwyd gadael pethau fel o'r blaen. CYYPEITRAS DDIRWESTOL I'R CYFUNDEB. Dadl fawr y Gymdeithasfa hon yn ddiau oedd yr hon a gododd ar genadwriaethau y Cyfarfodydd Misol o berthynas i Gyfan- soddiad cyn Igiedig Cymdeithas Dilirweatol y Cyfundeb." 0'1' diwedd mabwysiadwyd cenadwri Cyfarfod Misol Arfon ar y pwoc, a chyflwynwyd yr boll faterion ereill i ystyr- iaoth y pwyllgor. Ystyr hyn ydyw fod Cymdeithas Gyfnndebol i gael ei sefydlu, ond i weithredu yn ddwy adran yn uglyn a'r ddwy Gymdeithasfa. I CRONFA MR DAalD JONES, Cafwyd adroddiad gau Dr Roberts, Porth- aethwy, a Mr John Hughes, Porthdinorwig, y rhai a fu yn archwilio y cyfrifon perthynol i'r ariSn a adawodd y diweddar Mr David Jones, Lerpwl, er sefydlu Uyfrgelloedd yn nglyn ag Ysgolion Sabbothol y Methodistiaid Calfinaidd. pafwyd y cyfrifon yn gywir, a dahgdseiit fod ar y Sed o Chwefror, 1895, 1,067 yn wcddill mown Haw. Diolchwyd i'r archwilwyr. HELYNT CIA.PEL LL.ILNBRYNMklR. Bl1'r Parch E..Roberts, Dolg-ilau, yn ar- chwilio'rcyfrifonynnglynahelyntcapelljlan- brynmair, a cbyflwynodd ei adroddiad. Ym- ddengys fod 152p 68 wedij cae! eujcnsglu, ac ar ol cyfarfod a'r treuliau cyfreithiol, &c., yr oedd 4p 7s 4c mewn Haw, y rhai a gyf- lwynwyd drosodd tuag at y capel newydd yn Llanbrynraair. Diolchwyd i'r Parch E. Roberts am ei wasanaeth, a hefyd i Mr E, Griffith. Dolgellau, am y llafur dirf-twr yr aeth iddo yu nglyn a'r aehos hwn. Diolch- wyd hefyd i'r pwyllgor yn gyffredinol, a theimlid ei fod wedi gwneyd gwasanaeth amhrisiadwy i Ymneillduaeth yn gyffredinol. Y GYMANFA QYFFREDINOL. Penderfynwyd, gan mai i ra. y Gogledd y diByna. y Gymanfa Gyffredinol (i Ogledd a Dehetidir Oyini-ii) am 1897, ei bod i gael ei chynal yn y Rhyl. LLYXHYlt CVFLWYNJAD. Penderfynwyd rhoddi llythyr cyflwyniad i Gymanfa Ohio i'r Parch H. W. Griffith, Rhosesuior, yr hwn sydd wedi derbyn a,ilwad i ymgymeryd a bugeiliaeth eglwys Cincinnati. Dygwyl tystiolacth uehel i allu ao yinroddiid Mr Griffith, CYFARFOD CHWECII 0 R GLOCH. Mater y cyfarfod bwn oedd Perthynas athrawiaeth a buchedd," yn cael ei agor gan y Parch John Pritchard, Birmingham. Cafwyd papur galluog ac ymdrafodaelh fuddiol. Ond, ai nid earn a'r ymdrafodaeth oedd galw cynlywyddion a henafgwyr yn unig i siarad ? Glwll fyddai cyfuno, rhoddi rhai ieaainc yn gy.hl a hen. Yn y cyfarfod hwn hefyd gwnaed codhad am frodyr ymadawedig. Y cyntaf oedd y diweddar Barch Griffith Roberts, Carneddi. Siaradodd y Parch Lewis Williams, Waen- fawr, am dano yn benaf yn ei ddylanwad ar Sir Gaemarfon; y Parch John Oven, y Gerlan, a wna^tli sylwadau p-vrpisol aru dano *yn ei ddlitllwarl ar Bett.ewla a'r i Parch T. J. WheMoair w *yuieri|»d oy ifced- luol iel pregetbwr. GNraaed coffhad heffi am y diweddar Barchn William Roberts, Llanrwst; Eli Evans, Dolwyddelen; Richard Jones, Nebo; Ellis Evans, LI-ndrillo; a Richard Jones, Aberangell. Yr odd y drafodaeth hon ya felus, er yn bruddaidd. Yr oedd yr oil o'r brodyr hyn yn ddynion o ddylanwad mawr yn eu gwlad ac yn eu dvdd.

DYDD MERCHKK. I Yn nghapel y Tabernacl, dan lywyddiaeth I y Cymedrolwr, cynhaliwyd I CYFAREOD Y PREGETHWYR. I Y mater oedd, "Athrawiaeth yr lawn." AgorwJd y mater gan j, PtLreh T. P. Davies, Caerlleon, gan yr hwn y cafwyd papyr llafurfawr. Yr oedd yr ymdrafodaeth yn un ragorol. Yr un dosbarth o siaradwyra gymerodd raa ag yn nghyfarfod y noswaith gynt. Giesyn. CYFAHFODYBLAENOMAJD. I Yr un adeg cynhelid cyfarfod y b'aenor- iaid. Ar ol trefuu ar gyfer y gwasanaeth ordeinio, &a., darllenodd Mr Evan Griffith, Aberllefeui, bapyr rhagorol ar Y cwrs ddylid fabwysiadu er hyrwyddo gwybodaeth Ysgrythyrol a Duwinyddol yn yr Ysgol Sabbothol." Penodwyd y Parch W. R. Jones, Caeriiar- fon, i draethu ar Natur Eglwys yn ngwasan- aeth yr ordeinio yn Nghymdeithusfa Mach- ynUeth, a'r Parch Evan Jones, Caernarfon, I i roddi y Cyngor. Rhoddwyd ant hydedd ar Gaernarfcn drwy y dewisiad hwn. CYFARFOD HANER AWR WEDI DEG. I Dyini, mewn un ystyr, gyfarfod goreu y Gymdeithasfa. Daeth tri ar hugain o ddyn- ion ieuaino—y rhai sydd i gael eu hordeinio yn y Sasiwn nellaf-yn tnlaen i gael eu holi am eu hanes aa am eu profiad. Arweiniwyd yr ymddyddau gan y Parch Hugh Jones, D.D., Liverpool. Wrth edrych ar y dyniou hyn, a gwrandaw arnynt yu dweyd hanes eu meddwl, &c., teimlem fod genym ddynion cryfion yu rhai o hon- ynt, a dyuion da yn yr oil honyut. Yn fuan ar ol dechreu'r ymddiddan, deall- wyd fod y Dr mewn tymher braidd yn beryglus, a chafwyd prawf o hynyragor nag unwaith, yn y modd y galwai ar ambell un at y pwynt, Be y chwareuai a nodwedd- ion y Hall. Ond, a siaral yn gyffredinol, yr oeddym yn foddhaol iawn ar yr ymdrafod- aeth. Tueddai ambell un i fyned yn faith, ac ambell un arall i fyned yn aumherthyn- asol; ond tybiein fod achos ein Gwaredwr yu ddiogel yn nwylaw y rhai hyn yn y dyfodol. Enwau y dynion ieuainc oadd- 0 Sir Fon: Mri William Hughes, Bryndu W 0 Jones, Beaumaris; John Jones, Gaer- wen. Lleyn ae Eiflonydd: Mr T E Williams, Nantgwrtbeyrn. Arfon: Mri E P Jones, B.A., Hermon; Pierce Owen, Rehoboth; William Davies, Carmel; Owen Owens, Penmaenmawr. Dyffryn Clwyd: Mr Thomas Owens, Clawdduewydd. Sir Fflint: Mri J E Davies, Treffynon Ellis Williams, Pontcysyllte; W. P. Joues, Coed Talon R. P. Hughes, Buckley. Dwyrain Meirionydd: Mr J 0 Jones, B.A., Bala. Gorllewin Meirionydd: Mri J R Jones, Bryncrug Edward J Edwards, Arthog. Trefaldwyn Uchaf: Mr J D Jones, Tref- eglwys. Henaduriaeth Lancashire: Mri RG Jones, Lerpwl; R T Williams, Gwrecsam. Lerpwl: Mri J. H. Hughes, Widnes; J. Peron Jones, St. Helens. Manchester Mri Thomas Hughes, Stock- port: D. Treborth Jones, Higher Ardwick.

CYFARFOD UN O'R GLOCH. I Mater cyutafrhaglen y cyfariod hwn oedd anerchiad y cyn-lywydd 1-th gyflwyno y gadair i'w olynydd. Cafwyd araeth deilwng o Dr Parry ac o'r Gymdeith.isfa. Wrth wrandaw arno teimlem yn aufoddlawn i aalser reddi ei law drom ar ein harweinwyr. Yr oedd yr anerchiad yn alluog, dwfn, a dysgedig. Auogai y Cyfundeb i aros a chynyddu. Arus yn athrawiaeth ac arfer- iou y tadau, a hefyd i fyned ar gynydd. Yr unig beth, feallai, yn yr araeth a barai ronyn o siomiant, o bosibl, oedd ei bod yn cyffwrdd yn fwy a llenyddiaeth yr oes o'r blaea nag a llenyddiaeth yr oes hon. Peth mawr fyddai cael gau ein prif ddyuiott i gytneryd i fyuy byr.ciau'r dydd yu eu gwedd ddiweddar. Diolchodd Dr Parry i'r Gymo deithasfa am eu hynawsedd, a chyflwynodd y gadair i'r Parch Josiah Thotnas, M.A., yr hwn ddaeth ymlaen ac a dderbymwyd gyda brwdfrydedd. Pan gododd i lefaru dygai ei I wyneb a'i lais adgofion melus i ni o'r gorphenul, am ddau o brif bregethwyr Cymru, sef ei ddau frawd, y Doctoriaid Owen a John Thouias, Lerpwl. I Cyflwyno Id y eyn-ysgrifenydd y llyfrau i fyny i'r ysgrifenydd newydd. IIANES YR ACHOS YN Y SItt. Un o faterion pwysicaf y cyfarfod hwn I oedd hanes yr aclios yn y sir. Oytlwynwyd yr adroddiad gan y Parch W. Owen, Hen- llan. Darllenodd adroddiad manwl, yr hwn a ddangosai fod Cyfarfod Misol Dyffryn Clwyd yn cael ei wneyd i fyny o 70 o eglwysi; cyfiawn aelodau, 6123-cynydd o 210 o'i gylerbyuu ag 1892-pan y cafwyd yr adroddiad diweddaf. Er's dtng mlynedd yn ol yr oedd yr aelodau yn daugos cynvdd o 400. Rhwng y plant y mae eglwysi M.C. Dyffryn Clivyd yn cynwys 9381. Rhifa'r gwrandawyr 13,172—cynydd o 200 er 1892. Dylid cadw mewn cof fod poblogaeth y sir wedi lleihau. Yr oedd y casgliad at y weiuidogaoth wedi cynyddu 550p yn ystod y deng mlynedd diweddaf, tra yr oedd y casgliadau at ddyled y capelau wedi cynyddu 2o0p. Yn ystod y deng mlynedd diweddaf talwyd 25,000p o ddyled- ion y capelau. Dyled y capelau ar hyn o bryd yw 9600p. Cyfranwyd gymaint a 70,000p at yr achos yn ei wahanol agweddau yn ystod y deng mlynedd diweddaf, Dygid tystiolaeth uchel i effeithiolrwydd yr Ysgol Sabbothol. Eglur yw foi Iethodistilieth Dyffryn Clwyd mewn gwedd lewyrcaus a chalonog. I YMGEIBWYR AM Y WEINIDOGATSTH. Hysbyswya matenon yr arnouaa ar jm- geiswyr am y weiuidogaeth gan y Parch W. James, B.A., Manchester: I. Gwybodaeth gyffrediuol o'r Beibl, gan y Parch J. Wil- liams, Lerpwl; II. Athrawiaeth y Drindod, Iran v Parch W. James, B.A. I Y FASNAOE FBDDWOL. Pasiwyd penderfyniad gyda gvlwg ar waith y Llywodraeth yn ffurfio commissiwn i ymchwilio i hanes y fasnach feidwil. Enwyd peisonau i barotoi tystiolaeth i'w rhoddi ger eu bron. I LLYFR NEWYDD. I Galwyd sylw at lyfr Trefecca, iian- I geitho, a'r Ba!a," gan Mr Hughes, Brynkir, gan y Parch Francis Jones.

I CYFARFOD SAITH O'R GLOCH. Yr oedd Capel y Tabernacl yn orlawn. Llywyddid gan y Cymedrolwr. Cymerwyd rban yn y cyfarfod gan y Parchn Thomas Gray, John Roberts, Taihen; W. James, B.A., T. J. Wtieldon, a'r Parch Thomas Gee. Siaradwyd yn dda gandclynt oil, yn neillduol gan Mr Wheldon a Mr Gee, ar Fesur Addysg •y Llywodraeth. Llaweuydd oeddgweledMr Gee yn iach a chryf o ran corph a meddwl. Pasiwyd penderfyniad o gendemniad ar Fesur Addysg y Llywodraeth yn hollol unfrydol a chyda brwdfrydedd.

DYDD IAU. Yn y seiat fawr a gynhaliwyd am wytb 0" gloch ddydd lau, llywyddwyd gan y Oym- edrolwr. Plater y cyfarfod oedd ? PTTMMHD GORCHYMYN. Agorwyd y mater gan y Parch John Wu- liams, Colwyo. Cafwyd papyr maith a da ac ymdrafodaeth effeithiol iawn. Pasiwyd penderfyniad yn y cyfarfod hwn, yn unol a ehfii Cyhrfod Misol Dyffryn Clwyd, o gon- deuiliiad ar yr yniollyugiad i ormodedd yu u?n ft fUuo Uf?tnenuu 8iùd yu A"4w i 6ja poM'ie)Miacynydyd4iauhya. I Gatlawodd y Gymdeithasfa argraph ddY- munol ar eiu meddwl. Nid oedd dim mawr ynddi, mewn rhai ystyron, ae eto yr oedd yn fawr. Dangosodd ein cyfundeb ynddi ei fod yn gryf ar ddau beth,-ar athrawiaeth ia;h or fuchedd bur. Coudemniwyd ysgafu- der mewn athrawiaeth a llacrwydd mewn buchedd. Yr eedd y ta-dau yn breseuol mewn nifer cyfiawn, a rhai o honynt ya wirioneddol ddisglaer yu athrylith eu sylw- adau manwl a chyson, yn enwedig y gwr o sir Fon. Ond etc dylai y Gymdeithasfa roddi mwy o le i'w phobl ieuainc, ouide cyll ei gafael ar fywyd cymdeithas. Cafwyd ar- ddeliad neillduol ar y gwasanaeth cyhoeddus. Trefnwyd gwasanaeth cyson i fod yn y ddau gapel Cymraeg a'r capel Saesneg, ond daeth y fath dyrfa yu nghyd ddydd lau fel y hau- wyd capel mawr arall hefyd, ac nid oedd hyny yn ddigon i gyuwys y bobl.