Y Goleuad

TY YR ARGLWYDDI.-DYDD MAWRTH. Oyfarfyddodd yr Arglwyddi am bedwar o'r gloch. Me#n araith faith galwodd Iarll Lytton sylw at ei WLEIDYDDIABTH TN AFGHANISTAN, yn yetod yr hon y gwnaeth amddiffyniad i'r cynllun a fadwytiadodd. Atebwyd ef gan Doc Argyll ac Iarll GrenviUe. CADWRARTH CANDAHAR. Iarll Stanhope a wnaeth ymhohad o berthynas i gostau cadwraeth meddiant o Candahar, se atebwyd ef gan yr Is.iarll:Enfield y byddai i'r amoangyfrifon gael eu ovnwvø mewn pspyrau a gyflwynid i'r Senedd vn fuan. RHYFEL Y TBANSVAAL. Gofynodd Iarll Cadogan a fyddai i'r Llywodraeth gyhoeddi y cen sdwriaethan a anfotiwycl gaD y Prif Weinidog at y Llywodraethwr Brand ynghylch amod- au heddweh Wr Boers, ac atebodd Iarll Kimberley y byddai iddynt gael eu oynwy. yn y llyftau a gyhoeddir. Cyfododd yr Arglwyddi am turner aWl: wedi isith.

TY Y CYKFREDIIT.—DYDD MAWBTH. Cymerodd y Llefarydd y gadair am 4 o'r gloch. I BLWYDD-DALIADAU ETIFEDDOL. Mr. Bradlaugh a roddodd rybudd o'i fwriad i gynyg I ci benderfyniad ar flwydd-daliadau etifeddol, eydd yn caeleu rhoddi gin y Llywodraeth. AGOBIAD LLYTHYRAU. Mr. Labouobere a roddodd iybudcl "o ofyoiad 1 r Postfeistr Oyffredinol o berthynas i agoriad lly thy ran a anfonid drwy y Ilythyrdy. Bydd iddo hefyd ofyn a ddarfn i'r Postfeistr agor rhai llythyrau heb dderbyn awdurdod atb-mig i hyny oddiwrth yr Ysgrifenydd Cartrefol. PWYLLGOR An FESTM YE IWERDDON. I Ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor ar Fesur yr iweraaon I I ac aed ymlaen yn hynod Iwyddianus, ond yn araf iawn. Cyfododd y Ty am ddeng mynyd wedi dau y boreu. I

I MR. CHARLES, CAERFYRDDIN, A'l ESIYNAU Syr,-Oherwydd afieohyd, heddyw y'm galluogwyd iedrych droay GOLEUAD am yrwythnosaudiweddaf, dyna paham y mae y nodiad hwn mor ddiweddar. Os yw eto o ryw ddefnyddioldeb y mae at eicb gwasanaeth. Yn y GOLEUAD am Idn. 29ain, noda D.H. yr emyn Dees ond crefydd nefol ryw," &c., fel yr un a glywodd gan Mr. Charles. Cyfieithiad da yw hon o ",Tie religon that can give Sweetest pleasures while we live; 'Tie religion must supply Solid comfort when we die. After death its joys will be Lasting as eternity; Be the living God my friend, Then my bliss shall never end." Gan Mary Masters tua 1755, yn ol "Our owa Hymn Book," Spurgeon.— E. P. I I Chwefror 14,11881. B. P. I

I JIWBILI Y METHODISTIAID. Syr,—Ymhlith pynciau y dydd sydd yn galw am ein hystyriaeth a'n sylw fel Cyfundeb, nid y llei<tf ydyw yr nahod. Yn wir tneddir ni i'w osod ar flaen y rhes mewn pwysigrwydd a theilyngdod yn neilldnol yn ei berthynas & Methodistiaeth ymhob man. Yr wyf yn teimlo yn dra diolchgar i'r Parch. W. Williams, Abertawe, am gymeryd y cwestiwn hwn mewn Haw a'i ddwyn gerbron y oyhoedd; ac wrth ddweyd felly gallaf eich sicrhau fy mod yn datgan teimlad cyffredinol yr ardal. Mae'r t rwdfrydedd mwy- af yma, ac yn barod i wneyd unrhyw beth yn ein gallu tuag at gario'r cynllun i weithrediad erbyn yr adeg apwyntiedig Mae genym hyder cryf yn nghyfoetbogion yr Hen Gorfl yn Ne a Gogledd Cymru, y gwnant efelychn y boneddwr tra haelionus ia thwymgalon, sef D. Davies, Ysw., A.S., o Llandinam, ac y denant alien fel un gwr i symud yr anghenfil hwn Mdiar ein hyi- gwyddan, ag sydd ymron a'n lletha. Nis gallwn gry. bwyll enw y boneddwr clodwiw uchod heb deimlo parchedigaeth calon iddo, a'n diolchgarwch gwresocaf am ei barodrwydd difliao i symud ymlaen gyda phob achos sydd yn tueddu i lesoli a dyrchafu eia Cyfundeb. Caffed einioes hit yw ein gwir ddymtwiad. Byddai cael gwaredigaeth o'r ddyled sydd arnom yn ein gosod ar dir i symud ymlaen gydag achosion teilwng eraill perthynol i ni .fel enwad, sef y Cenhad- aethau Tramor a Chartrefol, y Feibl Gymdeithas, &e. Yr ydym yn cydsynio yn hollol ar y pwne hwn &!n cyfaill hoff, y Parch. P. Norman, Benarth, yn eich rhifyn diweddaf. Tra 0 dan y baich hwc anhawdd mewn gwirionedd ydyw gwneyd dim toag at yr achos- ion da hyn. Hyderwn y bydd i'r llys pan yn eistedd nesaf yn Llanstephan gymeryd y pwnc gwir deilwng hwn dan sylw, ac y bydd i ryw organization gael ei ffurfio fydd yn ein galluogi i fyned ymlaen i fuddugoliaeth. Ond i hyn gymeryd lie, diau genym y gwelir y creadur Methodistaidd yntau hefyd wedi dinne ymhen gronyn bach o'i gadwyni haiarn, ae yn ymbrancio yn hoew a ewridgoch ar hyd y dolydd yn aweloa balmaidd rhydd- I id. id. WILLIAM JONES, I I Treforris. WILLIAM JONES.

I TROADAU YR JOLWYNION. Syr,—Pa hyna yr ydw i yn myud, mi rydw i yn gweld y byd a'i bethe yn fwy cyfnewidiol o hyd. OIwyn ydi oes dyn, ac y mae yr olwyn yn troi, ac yn dwad â rhwbeth newydd i'r golwg fel y mle amser yn pasio. Dydw i ddim yn gweld neb na dim rwsut yn dal yr un fatb, ond pawb a phob peth yn chwyrl. io troi. Ar ol i mi fod yn sâl, a deohre ar fy ngwaith ar hyd y meosydd, ac ambell dro yn y mynyddi edrych But y mae y defaid yn dwad ymlaen, mi rydw i fel dawn i yn gweld pob peth yn newydd. Choel- ieoh chi ddim fel yr oeddwn i yn lledu fy llygaid ar bob peth y dydd cynta yresi allan. Waeth i mi ddeud y gwir i chi, mi dores i grio wrth weld y ooed a'r gwrychoedd. a'r anifeilied, 110 yn enwedig yr arfau, y gaib a'r rhaw, y oryman a'r menyg cau, a'r j boll ger o honyn nhw. Y mae rhwbeth ymhob peth, yn siwr i chi. Daen ni yn byw oes Methnsalem, mi welem rwbetbnewydd o hyd. 0 mor wir ydi pob peth yn y Beibl Mae o yn dead na wyddom ni j ddim be fydd yforu, na be fydd yn hapno mewn diwrnod. Mae rhw iase yn mynd trwy fy nghalon i Vith ffddwl am y dyfodol. St fy mod i yn hen, eto does dim llawer pryd nad 6.dqwn ond dene be sy Yn 'obor i feddwl am dano ydy lldf b :I am byth. Diwedd, diwedd rhwbeth o hyd sy yn y byd yma, ond does neb yn iwsio y gair diwedd yn 1 bydnesa. Penfydda i yo fw ystyriol, mi fydda weithle yn crio fel plentyn, a phryd arall yo ohwer- thin fel fIwl wrth feddwl am y naill beth a'r Hall Wrth weld yr olwyn yn troi, mi fydda weithie ya chwerthin wyllys fy nghalon wrth weld ambeU un yn canu ac yn rorio ar ol iddo gael tro llwyddianug ac annisgwyliadwy yn yr olwyn, a gweld un arall yn lledu ei lygaid mewn siom wrth weld ei dipyn eiddo wedi mynd efo'r gwynt. Daech chi yn gweld effeith- ie gwahanol droad yr olwyn ar y naill a'r llall, mi chwerthech ac mi griech chithe bob yn ail. Ambell un yn pentyrn cyfoeth ac yn disgwyl ei gael yn gys- god braf mewn storm, a'r cwbl yn mynd fel tis wair o flaen oorwynt. Dene un arad wedi rhoi ei holl feddwl ar fod yn awdwr enwog, a dene lie mae o yn gyra ei feddwl a'i fysedd yn saith gwaeth nag yr ydw i yn gyru y ceffyle ar amser eynhauaf ond wedi ymflino, pen dry yr olwyn, y mae yn gweld nad ydi y owbl yn ddim, a bod canoedd a miloedd o awdwyr yn gyd-wastad efo fo. Y mae ei holl freuddwydion ali ddychymygion wedi troi yn ddim, ne yn nesa i ddim, yn nhroad yr olwyn. Mi feddyliais ganwaith am eirie Job wrth y Brenin mawr, "Ac yr wyt yn peri i obaith dyn ballu." Gobaith dyn ar wahan oddiwrth ei garitor y mae o yn ei feddwl. achos mae o yn son am obaith y rhag. rithiwr, a gobaith y drygionus, a gobaith y pyfiawn yr hwn nid ysgogir, mewn llefydd eraill. Gobaith ydi y drar yr olwyn 0 ochor dyn. Dai dim yn ei flaen heb obaith, Canys er ein mwyn ni yr ysgrifenwyd, mai mewn gobaith y dylai yr arddwr aredig, a'r dyrn» wr mewn gobaith, i fod yn gyfranog o'i obaith." Dene adnod i'r dim ar y pwne, i ddangosmsi gobaith o du y dyn sy yn troi yr olwyn. Ewch i'r fan fynoch ohi, mi gewch weld gobaith yn troi pob olwyn o fentar ac anturiaetb, ac o hwi hai yn y byd yma. Be sy yn peri i ddyn fentro ? Gobaith am lwyddo. Mentar, a llwydd, ao ailwydd, a welir ymhob man. Ond os codwn ni ein golwg ar y llwyadiant mwya. yn y byd yma, ni a welwn fod y Brenin mawr yn peri i obaith dyn ballu. Dydi. pethe ddim yn troi, rwsat, fel yr oedd dyn yn gobeithio. Ar droad yr olwyn y mae yn anodd i ni wbod pwy sy'n ddoeth,1 a phwy sy'n ffol. Y mae rhai fel dase nhw dan y bar- eod o ddefni paihaus ar hyd eu hoes; ond y mae eraill mewn sychder a hindda bron yn wastad, nes y daw yn storm erwinol arnyn nhw. Oes, y mae rhai yn glyfar iawn, wrthi y naill flwyddyn ar ol y Hall yn hel ao yn casglu, ac yn pentyru, a chyn gynted ag y cauan nhw ben eu mwdwl, dene rhw drowynt yn sgubo y cwbwl i ffwrdd ar unwaith. Hen gwestiwn dysgedigion er's talwm oedd, Pa un ai y dyn oedd dy SIT ethu cael, ai y dyn oedd yn colli ar ol oael, oedd y mwya siomedig? Ond mae labrwrs diddysg fel ni yn gwbod fod gobaith y ddau yn pallu. Pran bynag nawn ni, ai o lIrych or olwyn fechan oe8 pob un, si edrych ar yrholl olwynion, fef olwynion melin, ne weithfa wlan, yn troi efo'u gilydd i nend y gwaith, mi wyddoch mai yr olwyn fawr sy yn troi y owbl. Edryehwch i'r fan fynoch chi, mi welwoh rbw olwyn fawr yn troi y lleill. Mae Solomon yn deud pan y mae yr olwyn wrth y pydew yn sefyll, y mae ho? beiriant bywyd ycorff yn sefyll. Mi rydw i wedi mynd fel Ezeoiel er's talwm, i weld olwynion ymhob man, olwyn mewn olwyn, nes yr ydw ine wrth weled yr holl drefn ac annhrefn yn y byd,yn barod i weiddi o I olwyn. Heb son am yr holl olwynion, y mae Uawer o bethe yn nhroad olwyn fy oeB i fy hun na-fedra i mo'u sponio nhw. Wn i ddim out i ddeud heb i chi fy nghamddyall i; mi rydw i yn gweld ar rw olwg, fod pob dyn yn troi ei olwyn ei huni lwydd ac aflwydd; ae ar olwg arall, mi welaf nad eiddo g*r ei ffordd, ac nad ar law gwr a rodio y mae Uywodraethu ei gerddediad." Ryden ni yn gweld rhw ddirgelwoh ymhob peth erbyn i ni gongidro. Ac un o'r pethe y mae pobol:ddysgedig wedi synu fwya ato ydi troada yr olwynion. Pen fydda i bron moedro wrth feddwl am ddirgelion troade yr olwynion, aoyn methu yn fy myw a:u dyall a'u sponio nhw. mi lydw i yn fodd- Ion wrth gofio pwy sy uwchlaw yr holl olwynion yn, eu trefnu eu troi, acy daw yr amser pan fydd "troion yr yrfa," ajthroade yr olwyn yn oleu ac eglur, ae "yn felus i lanw fy mryd." Rwan, does dim posib dyall holl droade yr olwynion. 0 ddyfnder golud doeth. ineb a Igwybodaeth Duw mor anchwiliadwy yw ei farnau ef I a'i ffyrdd mor anolrheinadwy ydynt I Yr eiddooh, Cae Du. HEN LABBWR.

I. PWY, A SUT I BREGETHU. Syr,Mae y ffaith fod pregethwyr a phregethu dan feirniadaeth yn breBenol yn Nghymru yn arwyddo, ni a dybiem ddrwg a da. Nis gallir gwa?du nad ydyw y wlad yn talu cryn sylw i'r mater Ti??a. 'Gwelsom yn ddiweddar hanes fod Oyfarfod Misol Lleyn ac Eifionydd wedi cymeryd y mater hwn i fyny o ddifrif yno. Yn y cyfarfod agynhaliwyd gan y blaen- oriaid ar en penau eu hunain, igiaradwyd y mae yn ymddangos yn bur blaen ar y pwnc. Pa un ai rhyfyg o du y blaenoriaid oedd beimiadu y pregethau a'r pre- gethwyr, ai ynte wedi myned yn ol y mae y gweinid- ogion ? A ydynt wedi colli!eu dylanwad i'r fatb raddau fel y meiddiai pawb roddi eu 1 lath an arnynt ? Os yr olaf, y mae yn llawn bryd i'r eglwysi feddwl o ddifrif pwy a gyfodir i'n pulpudau yn Nghymru yn y dyddiau hyn ac os y blaenaf, y mae yn llawn mor bwysig i'r wlad ystyried a ydyw yn peidio ag addfedn i farn oddiwrth Arglwydd y winllan, am ddiystyru y gweision. Gwelwn mai rhai o'r cwynion a ddygwyd i ynjerbyny gweinidogion yn Lleyn ac EiRoaydd ydoedd traddodi gwael, difywyd, dibwys, diymadferth, ,?y.g lya W. dd ,f.1 pe M byddai dim YWY4 p p

TY YR ARGLWYDDI.—DYDD LLUN. Cyfarfn yr Arglwyddi am bump o'r gloch. RWBIA AC ASIA. Arglwydd Stanley ac Alderley a ofynodd a ydoedd yr adroddiad a ymddangosodd mewn rhai newyddiad- uron yn gywir, sef ddarfod i Rwsia gynyg i Loegr yn 18T6 i rann Asia rhwng y ddwy Lywodraeth. Iarll Granville a ddywedodd nas gallai efe ddweyd pa fodd y daeth y newyddiaduron i feddiant o'r newydd hwn. Ond gwnaethefe ymholiad. manwl yn yswyddfa, a chafodd nad oedd un papyr ar gael yn rhoddi lie i dvbio gwirionedd yr hyn a gyhoeddwyd, Be nad oedd neb o'r swyddogion yn hysbys fod dim fath wedi cymeryd lie. Gohiriwyd y Ty am bum' mynyd wedi chwech. TY Y CYFFREDIN.-DYDD LLUN, Cymerodd y Llefarydd y gadair am bedwar o'r elQch. V, COSTAU CADWRAETH CANDAHAR. Ardalydd Hartington a ddywedodd y buasai y costsu a achosid i'r Llywodraeth drwy gadw meddiant barhaolo Candahar tua 950,000p. yn y flwyddyn ar ameer heddwoh, a buasai lawer yn rbagor mewn achos o ryfel. AGORIAD LTYTHYRAU Y CYNGUIlt TIROL. Syr W. Harcourt, mewn atebiad i gwestiwn, a ddywedodd fod yr awdurdod o agor Ilythyrau yn cael ei roddi i'r Ysgrifenydd Cartrefol gan y gyfraith, ao er pan baaiwyd y gyfraith hono yr oedd yr hawl "yn cael ei chario i weithrediad. Pan yr oedd cynlluniau o natur eiddo Ly Ffeniaid yn cael eu cario ymlaen, yr oedd yn angenrheidiol gwneydl hyny er sicrhau diogelwch y Llywodraeth. Oad yr oedd yn credu na ddylai yr YsgrifenyddjCartrefol arjun cyfrif ddweyd cyriwys, dim llythyr a agorir ganddo (cym.). Qofynwyd cwestiwn cyfielyb i Mr. Forster yhghylch llythyrau rhai o'r aelodau iGwyddelig, ac mewn atebiad .dywedodd Ysgrifenydd yr Iwerddon nas gallai ychwanegu dim atjyr hyn a ddywedodd yr Ysgrifenydd Cartrefol. Rhoddodll Mr. Cowen rybudd o'i [fwriad i ofyn cwestiynau eto ar yr un pwnc. MESURAU YR IWBRDDON. Ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor ar Fesur yr Iwerddon, a gwnaed i ffwrdd &g amryw welliantau. Pan oedd y Ty yn cyfodi am 25 mynyd wedi un y boreu, nid oeduladran gyntaf y mesur wedi pasio.

AELODAU TALBDIG, Mr. A. O'Connor a aohwynai oherwydd cyhoeddiad llythyr mewn newyddiadur a elwir The World, yn yr hwn y dywedid fod yr flolodan Gwyddolig yn cael pymtheg gini yr wythnos am eistsdd yn y Ty. Dar- llenwyd rhan o'r erthygl gan Ysgrifenydd y Ty, a chynygiodd O'Connor fod yr ysgrif yn doriad ar bawl- fraint. Qwnaeth ymosodiad miniog ar yr erthygl.— Mr. M'Ooan a jgefnogodd y cynygiad, a dilynwyd ef gan ara;th gan Mr. Gladstone. Ar ol ei araitb et, tynodd O'Connor ei gynygiad yn ol, a gadawyd y mater i syrthio. PWYLLGOB AR FBSTJB YR IWERDDON. Yna ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor ar Fesur yr Iwerddon, a phaaiwyd amryw adranan. PBIF SWYDDOGAETHAU Y LLYS BARN. Mr. H. H. Fowler a gyfododdi gynyg penderfymad cyffelyb i'r un a gynygiwyd yn Nhy yr Arglwyddi, yn dymctno na byddai i'r ewyddi eydd yn breeenol yn wag gaol en dilen. Wedi dadl fer, rhanwyd y Ty, a ohafwyd Dros y cynygiad 110 Tn erbyn 178-68 Qyfododd y Ty ychydig wedi 1 y boreu.