Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
YR WYTHNOS.
f „ YR WYTHNOS. DYDD Sadwrn diweddaf cafodd Mr C. J. Elton, yr ymgeisydd Ceidwadol dros West Somerset, ei ddychwelyd gyda. mwyafrif o 762 o bleidleisiau. Y MAE yn cael ei hysbysu o Ferthyr, fod person yn Thomastown, tra yn trin ei ardd, wedi dyfod o hydi berl gwerth- fawr iawn yn rhwym wrth oyster shell. Dywedir ei fod y llynedd wedi cael llawer o oysters yn rhodd, y rhai, gan nad oeddynt yn addas i'r farchnad, a daflodd efe i'w ardd. Mae yn ymddangos fod y perl yn rhwym wrth yr oyster shell yr adeg hono, ond mai yn awr y dargan- iyddodd efey trysor, yr hwu, meddir, sydd werth miloedd o bunau. BOREU dydd Sul diweddaf, yn agos i Cross-road, Llangeler, deuwyd o hyd i gorff un Mr John Davies, Bwlchyclawdd, diweddar amaethwr cyfrilol, ar y ffordd. Y person a ddaeth o hyd iddo oedd Mr David Jones, Bwlchyclawddbach. Gwel- -wyd ef yn fyw y nos flaenorol. DYDD Sadwrn diweddaf, yn Nhreher. bert, bu farw dyn o'r enw D. Jenkins, mewn canlyniad i niweidiau a dderbyn- iodd yn nglofa y Bute-Merthyr, trwy i gwymp syrthio arno. Gadawodd wraig a dau o blant. MAE bachgen 14 oed, mab i Nathaniel Rees, Lluest Isaf, Llanilltyd, wedi bod ar goll er Ionawr y 13eg. Yr oedd yn un tal o'i oedran. Mae ei berthynasau yn ofni ei fod wedi dyfod i'w ddiwedd yn rhywle. YN sesiwn L'erpwl, dydd Llun di- weddaf, dygwyd pump o fechgyn yn mlaen ar eu prawf, sef McLeon, Duggan, Campbell, Dempsey, a Valentine, ar y cyhuddiad o fod wedi achosi marwolaeth morwr Spaenaidd o'r enw Nunnery, trwy ei gicio i farwolaeth. Yr oedd oedran y carcharorion o 14 i 20, a'r oil wedi cymeryd rhan yn y trosedd, tra y gwelwyd McLean a Duggan yn defn- yddio cyllyll. Dygodd y rheithwyr farn «Euog' yn erbyn y ddau olaf, ond I Dieuog' yn erbyn y lleill. Taerai y ddau eu bod yn ddieuog, ac mai Demp- sey a laddodd y trancedig. DedfrydQdd y barnwr y ddau i gael eu colli, gyda r addewid o anfon dymuniad y rheithwyr ar eu rhan i'r lie priodol ar gyfrif eu hieuenctyd. r r i PRYDNAWN dydd Llun diweddat, fel yr oedd cerbydres deithwyr y Taff yn dyfod i orsaf Llwynypia am ychydig cyn wyth o'r gloch, syrthiodd teithiwr, nad yw ei enw yn wybyddus, oddiar y plat- form o dan y gerbydres, ac a dorwyd yn ddarnau. YN nglofa y Maerdy, yr ydym yn cael i ddau dramp o'r enwau William Williams a Wa'ter English, perthynol i sir Gaerfyrddin, lyned i gysgu yn ymyl y berwedydd nos Sadwrn. Yn mhen yefaydig aeth English o dan y berwed- ydd, gan gredu fod fr"ager wedi f,4 ollwng allan. Modd bynag, boreu dydd Sul, daeth George York i gyflawni byny 0 orchwyl. Agorwyd gwaelod y berw- edydd, a thywalltwyd yr ager ar gorff English. Ceisiodd ddianc, ond methodd, a chafwyd ef yn farw, a golwg druenus arno. Llwyddodd ei gyfaill i ddianc heb ond ychydig niweidiau. Yn ddi- weddarach yr ydym yn cael i'r tanwr yn y Maerdy ddyfod o hyd i'r trancedig yn feddw ddydd Sadwrn, ac yn cysgu ar y glo man. Dywedir hefyd mai Robert Edwards yw ei enw priodol. Yr oedd yn 41 oed. ac yn frodor o sir Fon. CYMERODD marwolaeth truenus le nos Sadwrn yn Mhenrhiwfer. Mae yn ymddangos i un William Powell yfed gormod o'r drwythen uffernol, ac iddo fyned i orwedd ar ffwrnes coke. Cafodd y gwres y fath effaith arno fel y bu farw yr ail foreu mewn poenau dirfawr. YR ydym yn cael fod Mr John Ivor Evans,uno swyddogion Trefol Abertawe, wedi marw boreu dydd Llun, wedi bod yn wan ei iechyd am rai misoedd. Yr oedd yn frodor o Abertawe, ac yn 46 oed. 0 GYMYDOGAETH Dudley yr ydym yn cael fod gwyrth iachaol wedi ei chyflawni gan nifer o aelcdau Byddin yr Iach- awdwriaeth ar ferch ieuanc a orweddai yn glaf er ys ugain mis. Yr oedd y ferch yn orweddog, ac yn methu codi ei phen, ond tra yr oedd dau neu dri o'r brodyr yn gweddio, torodd y ferch ieuanc allan i waeddi' Mae yr Arglwydd yn fy ngwella,' ac eisteddodd i fyny yn unionsyth o honi ei hun. Mae hi a'i mam yn credu fod y gwellhad wedi ei ddwyn oddiamgylch trwy effeithiol* rwydd gweddi. CAWN fod gwallt Mrs Catherine Flan- nigan, yr hon sydd wedi cael ei dedfrydu i farwolaeth am wenwyno yn L'erpwl, wedi troi yn wyn mewn ychydig wyth- nosau o amser.
TANCHWA DDIWEDDAR PENYGRAIG.
TANCHWA DDIWEDDAR PENYGRAIG. Yr ydym yn cael nad yw y fan eto mewn gweithrediad ar ben yr upcast, ac hyd nes y bydd hyn wedi ei wneud, nad ellir gwneud dim yn y cyfryw bwll. Bernir fod yr alanasdra yn fawr yn y cyf- ryvv bwll. Y mae cyrff yr holl geffylau meirw yn parhau i lawr, a gellir yn bawdd ddirnad y canlyniad. Y mae ad- gyweirio a chlirio yn myned rhagddynt yn gyflym yn y downcast. Y mae yr Anrh. A. Lyttelton, B.A.L wedi ei aw- durdodi gan yr Ysgrifenydd Cartrefol, i fod yn bresenol yn y trengholiad gohir- iedig.
Advertising
|S"Am bob math o argraffwaith rhad, ewch i Swyddfa'r Darian.
ACHOS Y GWENWYNO YN L'EBPWL.
ACHOS Y GWENWYNO YN L'EBPWL. Dygwyd prawf y ddwy garcharores, Catherine Flannigan, 55 oed, a Margaret c' 0 Higgins, 41 oed, ar y cyhuddiad o wen- wyno personau, er meddianu eu harian yswirio, yn sesiwn L'erpwl i derfyniad ddydd Sadwrn diweddaf, a dvgodd y rheithwyr y farn o 'Euog' yn erbyn y ddwy garcharores. Dedfrydodd y barn- wr y ddwy i'w colli, gan sylwi ar yr un pryd fod y trosedd yn greulon i'r eithaf.
..-.--CYFARFOD GLOWYR DOSBARTH…
CYFARFOD GLOWYR DOSBARTH CASTELLNEDD AC ABERTAWE. Dydd Sadwrn diweddaf cynaliwyd cyfarfod misol y dosbarth hwn yn y Landore Inn, Glandwr, dan lywyddiaeth Mr Thomas Davies. Yr oedd Mr Isaac Evans hefyd yn bresenol. Y peth cyntaf oedd galw rhestr o'r gweitbfeydd, pryd y cafwyd fod pedair o lofeydd newyddion wedi anfon cy- nrychiolwyr, y rhai a dderbyniwyd i'r dosbarth. Mae y dosbarth yn cynyddu yn barhaus o ran nifer. Y pwuc cyntaf fu o dan syiw y cyfarfod oodd yr annealldwriaeth yn nglofa Cwmdwm Cadi, Cwmtawe, a'r glowyr ar strike er ys pymthegnos. Yr oedd dau gynrychiolydd yn bresenol, y rhai a,, hysbysasant fod yno durncoats wedi myned i weithio. Wedi cael hanes yr helynt, a'r ymdrechion oeddynt wedi eu gwneud i gael yr annealldwriaeth i der- fyniad, gan Mr Isaac Evans ac ereill, pasiwyd y penderfyniad canlynol:— Fod yn wir ddrwg gan y cyfarfod hwn gael ar ddeall fod y fath sefyllfa ar bethau yn bod yn nglofa Cwmdwm Cadi, tD ac yn rhyfeddu yn fawr glywed fod personau o lofa Clydach-Merthyr wedi .myned yno i weithio, ac yn gwybod yr amgylchiadau, yn enwedig wrth gofio fod y cyfryw beismau wedi bod mewu amgylchiadau cyffelyb eu liunain mor ddiweddar, ac wedi derbyn cynorthwy am un wythnos ar ddeg, at y rkai yr oedd gweithwyr Cwmdwm Cadi wedi cyfrauu yn rhagorol. Fod y cyfarfod, modd bynag, yn. ymrwymo i wneud yr oil a allai er cynal y glowyr hyn tra ar strike, a phob cynrychiolydd yn addaw dwyn y mater o flaen ei gydweithwyr." Yn nesaf daeth helynt glowyr glofa y Mynydd, Casllwchwr, o dan ystyriaeth, pryd yr anogwyd y gweithwyr i fyned yn mlaen, tra y celai yr holl achosion y cwyuent o'u herwydd eu hystyried. Y peth nesaf a fu dan sylw oodd fod gweithwyr glofa y Garn Goch yn gorfod clirio eu gweithleoedd pan y cymerai cwympiadau la ynddynt, a hyny heb dal. Ystyriai y cyfarfod nad oedd yn iawn gorfodi dynion i wueud y fath waith pan nad eIJid profi mai mewn canlyniad i'w hesgeulusdod hwy y cy- merodd hyny le, a bod Mr Isaac Evans i gyflwyno y penderfyniad hwn i'r gor- uchwyliwr yn ddioed. Wedi hyn tynodd Mr Evans sylw y uchwyliwr yn ddioed. Wedi hyn tynodd Mr Evans sylw y cwrdd at gynllun Cymdeithas St John's Ambulance i symud personau wedi eu niweidio yn ein glofeydd, ond pender- fyuwyd ei adael hyd y cyfarfod nesaf, yr hwn sydd i'w gynal yn yr un lie dydd Sadwrn, Mawrth y 15fed, 1884, am haner awr wedi pedwar yn y prydnawn.
LLWYDDIANT CYMDEITHAS Y SWANSEA…
LLWYDDIANT CYMDEITHAS Y SWANSEA ROYAL. Y dydd o'r blaen cynaliwyd cyfarfod gan rat o Cymdeithai|- j Swansea Royal yn Birmingham,, 0 oan lywyddiaeth Mr Mabb, goruchwyliwr y Dosbarth. Sylwodd ar lwyddiant mawr y gymdeithas yn y rhan hono o'r wlad, a'i gobeithion am y dyfodol, Dywedodd eu bod wedi cael gwaith trwm am beth amser, ond fod llwyddiant bellach yn eu coroni. Mr Slee a ddywedai mai ar ei awgrym ef y daeth y Gymdeithas i Birmingham, a'i fod wedi awgrymu hyny am y credai fod gan y Swansea Royal fanteision i'w cynyg a'u rhoddid i bobl Birmingham nad oedd ganddynt o'r blaen. Mewn rhai cymdeithasau, mai swyddogion y cyfryw oedd y meistri, ond yn y Swan- sea Royal, yr aelodau oedd y meistri, a'r swyddogion oedd y gweision, ac y gallent pan y mynent edrych dros y llyfrau, ac hefyd leihau y treuliau os gwelent hyny yn oreu. Yr oedd ganddi hefyd i wneud adroddiad blynyddol i'r. llywodraetb, y rhai a edrychaat ar oh fuddianau yr aelodau. Fod y Swansea i Royal yn awr yn gwneud o fil o ddeu" ddeg eant o aelodau newyddion yn wythnosol. Pan y daethant i Birming- ham ar y cyntaf, fod rhai o'r cymdeith- I asau mawrion am eu gwawdio, ond y gallent herio y goreu o honynt am gyn- ildeb, cyfoeth (yn ol rhif eu haelodau), yn gystal ag am eu parodrwydd i dalu pob gofynion. Mr Lowes a ddywedai fod llwyddiant y gymdeithas wedi bod yn hynod am y misoedd diweddaf. Fod rhai yn gwenu o herwydd ei bod mor fechan, ond mai un fechan oedd buwch y Cymro, oud ei bod yn un fechan laethog. Fod y gelyn- ion yn cashau y gymdeithas, fel pa yn wenwyn, yr hwn hefyd y rban fynychaf oedd yn beth bychan mewn papyr. Ei fod am wasgu ar bob goruchwyliwr i beidio addaw dim yn rhagor nag y gallent gyflawni, ac nad oedd arnynt eisieu i neb wneud dim ond barnu drostynt eu hun- ain am y Swansea Royal, a bod y niferi mawrion oeddynt yn ymrestru yn aelod- au o honi yn arwydd dda fod pobl yn barnu, heb wrandaw ar y .chwedlau a daenid gan swyddogion a goruchwylwyr cymdeithasau ereill, v rhai a ofnent am obaith eu helw a'u bywioliaethau cy- surus. Cafwyd amryw anerchiadau da ereill gan oruchwylwyr, a gwnawd adrodd- iadau calonogol a chanmoladwy o'r gymdeithas yn amryw o newyddiaduron Birmingham a'r cyichoedd.
EISTEDDFOD MAESTEG.
EISTEDDFOD MAESTEG. Cynaliwyd eisteddfod a chyngherdd yn Neuadd y Draf, Maesteg, dydd Llun diweddaf. Yr amcan oedd cael seindorf i'r lie, ond y mae yn ymddangos na fu yr eisteddfod mor llwyddianus ag y dysgwylid. Enillwyd ar ddatganu 'Mae Cymru'n barod ar y wys' gen H. Lee a J. Hocking. H Lee hefyd a enillodd ar yr unawd i denor, I Thou shalt break them.' Cor Saron, dan arweiniad John Powell, a enillodd ar ddatganu 'Blodeu- yn bach wyf fi mewn gardd.' Cor plant Soar, dan arweiniad W. Williams, a enillodd y wobr am ddatganu The song of the gipsy.' Rhoddwyd y wobr. am ganu y ganig, I Cheer up, companions,' gan Glee Party y Garth, dan lywydd- iaeth S. Aubrey. Y wobr flaenaf o 12p, am y datganiad goreu o Thanks be to c ID God,' a ranwyd rhwng Cor Salem, dan arweiniad Evan Jenkins, a Chor Saron, dan arweiniad John Powell. Yr oedd y gyngherdd yn un dra llwyddianus.
.' Y RHYFEL YN SOUDAN.
Y RHYFEL YN SOUDAN. 0 Cairo, prydnawn dydd Llun, yr ydym yn cael fod y si wedi cyrhaedd yno fod amddiffynwyr Tokar wedi cael eu llofruddio, a'r dref wedi ei chymeryd gan y gwrthryfelwyr. Mae y newydd yn arcs i gael ei gadarnhau. yn dewis yn hytrach farw na rhoddi i fyny, chwythu yr amddiffynfa i fyny, a spikio yr holl ynau. Wedi hyny, gwnaeth ymgyrch yn erbyn y gelynion a 600 o wyr, y rhai a lofruddiwyd oil gan y gwrtbryfelwyr, a'r rhai yn awr a ddal iant Sinkat. Y mae tynged y menywod a'r plant yn anhysbys.
GWAHODDIAD I EISTEDDFOD GAD.…
GWAHODDIAD I EISTEDDFOD GAD. EIRIOL TREDEGAR. 'Rwy'n awr am roi gwahoddiad brwd I bawb o'r Cymry ha-wddgar, I ddyfod yma yn un ewd I 'stee'dfod fawr Tredegar Mi garwn weled Dewi Wyu A Chlic y Pont yn dyfod, A D. Morganwg gyda hyn, I wledda i'n heibteddfod. Doed Brynfab yma am un tro A Watcyn Wyn awenol, A Nathan Dyfed, a ddaw o Fel tad y teulu barddol ? Mae'n rhaid hn' roi gwahoddiad Ilawn I Eurfrvn, Cad., a Chadfan Gwyropydd hoff, a Teg, a gawn Yn fynych ar y llwyfan. Tiberog a Oheulünydd fydd Yn fechgyn gwerbh eu henwi, Maesyddog, Pabellwyson sydd Yn perthyn i'r un teulu Caeronwy enwog, tyn am bres 0 Eisteddfodau'r famwiad, Mae doubt a ddaw yr Onllwyn Brace, Am nad oes yma farwnad, Doed beirdd Cwmtwrch-yn wir, mae Yn dyrfa angbyffredin, [rbai'n 'Does neb a wyr ond duw y brain Rbifedi rbai'n i'r blewyn Bydd beirdd o Rymni yma'i gyd Gan loan Gwent a Twynog, A beirdd Glyn Ebwy dd'out yn ngbyd Gan Brwynog a Derwyddog.
NANTYMOEL.'
NANTYMOEL. Llawer o son, er ys ychydig yn ol oedd am gyfarfod mitol y Mothodistiaid yn Dinaux ac erbyn hyn y mae y cyfarfod yn mblith y petbau a fu, ac awydd yn mhob calon a fu yn yr cedfaon am gaol cyfarfod misol etc yn fuan. Chwefror y 12fed a'r 13eg oeddynt y dyddiau 4ipwyntiedig, a daeth torf fawr o breath wyr i'r lie. Y mae yn debyg fod etholiad y Bwrdd Ysgol wrth v drws, er nad oes na thine na thono i'w glywed mewu cysylltiad a hyny. Feallai mai y rbeswm dros hyny yw, fod yr Eglwyswyr yu moddwl cael y Bwrdd iddynt eu hunain y tro hwr etc a chau pob Ym- neillduwr allan, Y mae yma bump o gapeli Ymneiliduol. heb yr un Eglwys Wladol, yn perthyn i'r lie hwn yn unig, ao er y owbl i gyd, yn rby wan i gael un aelod ar y Bwrdd tsgol. LUTHER
GLANGWENDRAETH PRIZE DRAWING.
GLANGWENDRAETH PRIZE DRAWING. Winning Number.1C91.—M. JONES, Sec.
Advertising
TYSTEB Y PARCH. M. D. JONES. Swyddogion y Pmyllgor Cadeirydd: D. DAVIS, YbW., Y.H., Maesy- ffynon: Trysorydd: Parch J. LEWIS, Penarth House, Aston Park, Birm ngbam. Ysgrifenyddion: Parchn D. REES, Capel Mawr, Anglesea, a J. DAVIES, Monk Street, Aberdar. Cyanabyddwyd o'r blaen .273 9 4 Mrs Davies, Pentre. Llandrillo. 0 5 0 Mr R Jones 0 2 6 Maasymiau 0 1 0 Mr Richard Owen, Penybont, Llan. brynmair 0 5 0 T Thomas, British School, eto 0 5 0 Thos Hughes, Caetwpa eto 0 2 0 J Hughes, Cwmcarnedd eto 0 2 0 T Morgan, Nantcarfan eto 0 2 0 A V Evans (Atha), Penddol, casglwr 0 2 0 el CAPEL GRAJG TRELECH-TRWY LAW MR O. P. JONES (Y GYFRAN GYNTAF)- Mr J D Evans, Rock Hall 0 5 0 W Davies. Belle Vue 0 2 6 A Rees, Blaendewifawr 0 2 6 L ,Thomas, Godredewi 0 2 6 J Lewis, Bronlas. 0 2 6 Miss E Lewis, Rbydnebwen 0 2 0 Mr G Griffiths, Ffynollwon 0 2 0 W Howells, Dioasfach 0 2 6 J Jones, Old Inn 0 2 6 D Thomas, Rhosychen 0 2 0 Man symiau 1 8 10 J. LEWIS, Birmingham. EISTEDDFOD FAWREDDOG FERNDALE. CYNELIR yr Eisteddfod uchod yn yr Assembly Hall, dydd Llun, Mai 5ed, 1884. Beirniad y cyfansoddiadau: y Parch J. O. Jones (Ap Owen), Ferndale. Beirniad yr hosarau: Mrs Dr Parry, Rock House, Ferndale. Beirniad y ganiadaeth: Mr D. Rosser (Asaph Cynon), Poctypridd. Arweinydd Parch Mr Hughes, Ferndalo. Cadeirydd: Mr D.. Davies, Manager, Ferndale. PRIF DESTYNAU. I'r cor, heb fod dan 60 mown nifer, a gano yn oreu I Clyw, 0 Dduw, fy llefain' (D. Jenkins, Trecastell); gwobr, 12p., a lp i'r Arweinydd. I'r cor o'r un gynulleidfa, beb fod o dan 20 o nifer, a gano yn oreu Blodouyn bach wyf fi mewn gardd' (Oivilytn Gwent) gwobr Bp, a 5s i'r Arweinydd. I'r parti o wrywod, heb fod dan 12 mewn nifer, a gano yn oreu I Cydgan y Morwyr gwobr lp 10s. Am y Traethawd goreu ar I Gymeriad yn ngoleuui y Testament Newydd;' gwebr lp Anr~-jp&Byd4e! yn y nef,' gwel Ddtguddi^o^ b^b 60 llinell, gwobr ^1. > Y mae y Programmes yn awr yn barod ac i'w cael am geiniog yr un, trwy y post ceiniog a dimai, gan y Mri H. DAVIES, 99, Lake Street, Ferndale; a JOHN HOWELLS, 74, Dyffryn Street, Ferndale. PENRHIWCEIBER PRIZE DRAWING. PERSONS who may have the numbers corresponding to the respective dupli- cates of 1297 and 379, are requested to bring them in on or before March 31st, 1884. 1 M6r o gftn yw Cymry i gyd.' EISTEDDFOD GADEIRIOL YR ODYDDION, TONYPANDY. CYNELIR TRYDEOO EISTEDDFOD GADEIRIOL Ctftinfa Teml Ca,iad,' o Urdd Anrhydeddus yr Odyddion, mewn pabell eang a chyflens yn y lie uchod, dydd Llun, Awst lleg, 1884. Prif ddarnau corawl:— 1 Be not Afraid,' o'r Elijah, i g6r ddim dan 150 mewn nifer, gwobr £50 a. metronome i'r arweinydd buddugol gwerth tri gini. I Teyrnasoedd y Ddaear,' J. Ambrose Lloyd, i g6r ddim dan 60 mewn nifer, ac heb enill dros X20 yn yr un gystadleuaeth CIY o'r blaen, gwobr £15. I Helelojah Chorus,' Handel, i Seindorf Bres (Brass Band) ddim dan 16 mewn nifer, gwobr £10. Y gweddill o'r testynau i ymddangos yn fuan, yn nghyd ag enwau y beirniaid. John Williams, 1, Mount Pleasant, Tony pandy, a Robert Morris, Pleasant View, Penygraig, Ysgn. I Y mae doethineb yn well nag aur.' PAVILION, BRYNMAWR. CYNELIR EISTEDDFOD IFORAIDD Fawreddog yn y lie uchod dydd Llun. Mawrth 31ain, 1884. PRIF DDARNAU. I'r c6r heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu Halelujah Chorus' (Handel), gwobr .£10 a chadair ê. phlate cerfiedig i'r arweinydd. I'r parti heb fod dan 20 mewn rhif, a gano yn oreu I Nant y Mynydd,' gwobr X2. I g6r o blant, heb fod dan 30 mewn rhif, ao heb fod dros 15 oed, a gano yn oreu Come, come away,' gan R. Davies (Cymro Bach). Caniateir pedwar mewn oed i gy- northwyo. Gwobr XI 10s, a baton i'r ar weinyld. Cadeirydd :—Thomas Morgans, Ysw Cadeirydd :—Thomas Morgans, Ysw Coalbrook Yale. Arweinydd:—Mr Charles Hicks, Brynmawr. Cyfeilydd:—Mr B. L. George, Brynmawr. Beirniaidy canu. Mr Thos. Richarclp, Hirwain, near Aberdar; y farddoniaeth a'r adroddiadau, Parch Eli Asaph Edwards Brynmawr. Trysorydd :—Mr David Burrows, Over. man, Coalbrook Vale. Ysgrifenydd :—Mr Lewis Wm Lewis, Overman, Nantyglo. Programs, Ic yr un, trwy y post, 1to, i'w cael gan yr ysgrifenydd, y trysorydd, a chan Mr D. Jones, Swan Inn, Brynmawr. 5 Quinine Bitters FBL enghraifft o'r dosbarth o feddycir- iaethau y carem argymheU dylw y Cymry yn mhob man, dymunem gyfeirio at ddar- pariaeth ddiffuanfc, didwyll, ymddiriedol, a mwyaf gwerthfawr a llesiol ag y gwyddem am dani, se GWILYM EVANS, Yr hwn sydd yn fath o Tonic IIysienot, M yn holloI yr hyn y gosodir allan—ei fod M gyfansoddedig o lysiau wedi ei dtewo mewn dull gwyddonol, a ohyda'r gefal mwyaf sydd ddichonadwy er sicrhau ei lwyddiant. Y cylla yw peiriant mawil treuliawl y corff, ao o hono ef y gwasgeriv yr holl ranau maethlonol trwy y oyfan» soddiad. Os na ohedwir hwn mewn trefn syrthia yr holl gorff i ddyryswch. Effaiih ao amcan penaf y Quinine Bitters yw oad." y cylla yn lachus, a phob organ yn gweithio yn hwylus ac yn en lie, a gelliryn deilwne ystyned y Bitters hyn y feddyginiaeth deuluaidd oreu y gwyddis am dani. OJ. meradwyir hi yn ddibetrus at annhreuliad yn ei gwahanol agweddau, ao afieohyd ddwyfron a'rafu, yn nghydag anhwyIderaJ gewynol. Yr ydym am lawer o flyiyddaa wedi edrych gyda gradd helaeth o ddrWff. dyoiaeth ar feddyginiaethau hysbysiedij, a thueddid m i wneud hyny A'r feddygm! laeth hon, sef Quinine Bitters Gwilyra Evans, hyd nes y gwelsom y fath dystial. laethaa pwysig a dylanwadol oddiwrih ddynion a wyddent mor dda, ao a wnaethant gjrmamt o vmohwiliad i'w haaaoddion. rybnddio y oy. hoeda 1 fod yn ochelgar yn eu detholiad o gyffeiriau, a dylent fod yn gwybod rhyw. beth am ansawdd y darpariadau meddyggJ gymeryd cyn eo pwrcasu; aa os, wedi ymchwihad, y boddldnir hwy am eu rhmweddau, dylent fod yn ewyllysgwf i teg am y cyfryw, a rhoddi iddo brawl ueg a pharhaol, a pheidio cymeryd eu hudo I redeg a phwrcasu meddygin- laethau lselbns, y rhaiyn fynych a brofanl, Swe6iorig y" iK0"U' 0Dd <Jr. Oddiwrth ein gwybodaeth bersonol am i ^ri>.a^uJ a r perchenog, gwyddom ei fod u ^ro^eswriaeth wedi cyrhaedd yr an. chydedd uwcliaf yn y gan^m fferyJoi", jstyrir ctjn un oSeryliwyr mvtji goiai" dig ac addawol y dydd. FFEITHIAU AM QUININE BITTBRB GWILYM EVANS. Y maent yn oael eu oymeradwyo gan feddygon a fferyllwyr i'w cleifion az oll bob meddyginiaeth arall fethu. Y maent yn caol eu oymeryd gan hen at ieuanc, cyfoethog a'r tlawd, a chan ddynion yn n; hob sefyllfa ac o dan bob amffvlchi^l Ni dyn unig yn Nghymrn y rge^' adnabyddus, ond derbymr orders am dan Iwstra"' Y mae pawb sydd wedi ou profi unwaith yn eu cymeraawyj i'w cyfeiliion, a thrwv hyn mae y g< fya am danynt yn aynyddn yu helaeth o flwyddyn i flwyddyn. Y mae hyn yn brawf teg o'i heffeithioldeb, canys paham y prynai neb y feddyginiaeth am yr ail a'r drydedd waith os nafnasant yn derbyn budd a lleshad oddiwrthyni ? in Ow -B=pr-,46 fhine-Bi ra -Bvain Y mae ynddynt gymysgedd oywrain- chwerw a melus-lysiau, wedi en haddaa gydgymysgu mewn modd newydd, a&rmg, a dirgel, gan y dyfeisydd, Mr. Gwfivm Evans, F.C.S., M.P.S., fforyllydd, Llandli. Y mae y gwahanol lysiau wedi eu cymysgn yn hynod o ffodus, a ohynwysa y Quinine Bitters yn ddiamheuol y ddarpariaeth ores er lies y corff dynol. Eu DEFNYDDIOLDEB YNtJN GMYSaNDO, I Hawdd iawn fyddai i unrhyw un bryDlI y meddygimaethau uchod ar wahan, » hawdd fyddai gwneud rhyw gymysgiad 0 honynt, ond anhawdd iawn fyddai cael holl lysiau uchod at eu gilydd am anan rhesymol, ao anmhosibl fyddai eu oymyso Si y modd cyfrwys a medrus y gwneir r. Gwilym Evans, a ohanddo ef yn nnig y mae y dirgelwoh mawr o gymysga y pethau hyn gyda y fath lwyddiant a'r fatb fcffaitb, Y maent wedi eu profi yn effeithiol I symud y doluriau a ganlyn:— DIFFYG TREDLIAD A'I GANLYNIADAU, Sef poen yn yr ystumog, gwyntogrwydd, trymder anarferol ar ol bwyta, ^aeldei cyn bwyd, diffyg arohwaeth, Bias an. nymunol yn y genau, gwres mawr yn r oylla yn achosi y corff i rwymo, yr anadl yn drwm, a'r genau yn sych, brathiadaa poenus yn y frest a'r ochrau, a mynyeb bigiadau fel pe bae pryfedyn yn y cylla, Y mae un neu ychwaneg o'r poenau uchod yn arwydd o ddiffyg treuliad, a goren pa gyntaf y dechreuir ar gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans. SYLWADAU CYFBTMtDINOt,, Gallai rhaidybio ei bod ya anmhosifcl ] un feddyginiaeth effeithio lleshad mewn oynifer o wahanol ddoluriau. Y mae yi ateb yn syml a pharod, sef (1), bod tystiol- aethau pwysig i'w oael unrhyw amser j (I). fod y feddyginiaeth yn oynwys cynifor a wahanol lysiau; (3), y mae y driniaeth yn un hollol resymol, sef symud achos y dolni yn gyntaf trwy gryfhau y cyfausoddiad. ag felly amudinyn y rhanau gwanaf a mwyaf agored i aiiechyd. Ar bob 8mgylchiad doeth ydyw yn gyntaf chwilio achos duro Cyfartoyddiadau i'w bwraa&u, Gofyner yn eglur am Quinine Bittess Gwilym Evans. Ar ol ei gael, edryoher yg fanwi ar y label, a sylwer ar stamp y Liyw odraeth sydd ar wddf y botel, a myces gweled yr enw Gwilym Evans, F.e.S.. M.P.S., wedi ei ysgrifenu yn llawysgrii J perchenog. Gofaled pawb na chymeront eu twyllOj na derbyn cynghor I gymeryd unrhyw foddion arall o dan yr hen esgus ei fod yn llawn cystal ac yn rhatach. Esgus gwae! a thwyUodrus yw hwna. Cofier bob amser fod efelychiadan lawes i bob peth da, ao y mae lluaws mawif a efelychiadan i feddyginiaeth ardderohog a dihafal Quinine Bitters Gwllvm Evans.
PELENI 0 DAN YN SYRTHIO YN…
PELENI 0 DAN YN SYRTHIO YN SIR. ABERTEIFI. Mae un William D. Taylor, Blaeny- dyftryn, Llandysul, wedi ysgrifenu a ganlyn i'r Times, Llundain:—'Boreu dydd Llun (yr wythnos ddiweddaf) yn ystod ystorm o eira, syrthiodd pelen fawr o dan, yn agos cymaiut a baril, o fewn ugain Hath i'm hanedd dy, a phan o fewn ychydig droedfeddi i'r llawr, ffrwydrodd gyda nerth dychrynllyd. Torodd pob ffenestr ar yr ochr hyny i'r ty yn filoedd o ddarnau, a'r rhan fwyaf o honynt o blate glass cryf, gan wneuthur colledion mawrion ereill. Yr oeddwn i a'm teulu yn eistedd wrth foreufwyd ar y pryd, a gwelsom yr oil yn berffaith. Yr oedd yn ymddangos fel pe yn gwlawio tan o gwmpas. Syrthiodd un arall rhyw 200 Hath o bollder, gan ymgladdu yn y ddaear rbyw dair troedfedd o ddyfnder, dinystrio rhedfa y dwfr i'm han- edd-dy. Syrthiodd un arall ar fferm rhyw chwarter milldir o ffordd, gan ddinystrio adeilad, dinoethi coeden fawr o'r naill ben i'r llall, a thaflu i'r llawr ddau geffyl oeddynt wrth waith.. Yr oedd yr olygfa y fwyaf ddychrynllyd ag y gallai bod dynol fod yn dyst o hono, a'm barn i oedd fod diwedd pob peth wedi neshau."
YSBEILIWR MEWN jTRAFFERTH.
YSBEILIWR MEWN jTRAFFERTH. Mafe hanesyn rhyfedd yn ein cyrbaedd o Paris yn nghylch trafferth ysbeiliwr. Llwyddodd i fyned i ystafelloedd person yn ystod absenoldeb y cyfryw, gan dde- chreu casglu yn nghyd bobpeth oedd o I werth yn y lie. Wrth edrych arno ei hun, meddyliodd fod arno eisieu newid ei wisg. Dechreuodd dynu ei hen ddillad oddiam dano, ac erbyn gorphen, ond cyn rhoddi dim gwell i' guddio ei noethin, dyma^ryWuh ^rrlEIl y atws; Yrngvid^iirad ar unwaith o dan y gwely, ac yno y bu am rai mynydau mor ddystaw ag ygallai fod. Yn mben ychydig aeth y person allan drachefn, a daeth yntau o'i ym- guddfa. Ond er ei ofid, deallcdd nad oedd yr hwn oedd wedi bod i fewn ond ysbeiliwr arall, yr hwn, nid yn unig a gynierodd y dillad yr oedd efe tir fedr eu gwisgo, ond hefyd ei hen ddillad ef, fel nad oedd ganddo gerpyn i roddi am dano. Yn y cyflwr hwn gorfu arno aros dychweliad preswylydd cyfreithlon yr ystafelloedd, yr h wn a'i rhoddpdd i ddwylaw yr heddgeidwaid.
GLOWYR "MOUNTAIN ASH A -DOSBARTH…
GLOWYR "MOUNTAIN ASH A DOSBARTH Y RHONDDA. Prydnawn dydd Sadwrn diweddaf cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus gan weithwyr Mri Nixon, Mountain Ash, yn Neuadd y Gweithwyr, er eymeryd o dan ystyriaeth y priodoldeb o ymuno a dosbarth y Rbondda. Yr oedd Mr W. Abraham, goruchwyliwr y cyfryw ddos- barth, wedi ei wahodd i fod yn bresenol. Rhoddodd Mabon ar ddeall iddyct y budd o'u hundeb a'r Rhondda, wedi yr hyn y cynygiwyd eu bod i ymuno fel glowyr a'r dosbarth hwnw. Cynygiwyd gwelliant, sef eu bod i ymuno a dosbarth Aberdar. Pan y rhoddwyd y ddau gynygiad i fyny, cafwyd nad oedd ond pedwar dros y gwelliant, a phenderfyn- wyd fod y cynygiad wedi ei gario. Rhoddwyd pleidlais o ddiolchgarwch i'r llywydd, ac i Mr Abraham am bresenoli ei hun yn y cyfarfod.
! MASNACH EIN DOSBARTH.
MASNACH EIN DOSBARTH. Oddiwrth adroddiad wythhosol porth- ladd Caerdydd, yr ydym yn caol fod yr allforion glo ager, er nad mor helaeth a'r wythnosau blaenorol, eto yn dda a chefn- ogol. 0 barthed masnach y glo tai, dywedir ei fod er ys wythnosau yn dangos arwyddion o farweidd-dra, mewn canlyniad i'r hyn y mae y gwertbwyr yn foddlon derbyn iselach pris am dano. Pris y glo tai goreu yn bresenol ydyw 10s a 10s 3e. Bron yr un peth ydyw adroddiad porthladd Casnewydd.
GLOWYR DOSBARTH CAERFFILI.
GLOWYR DOSBARTH CAERFFILI. Cynaliwyd cyfarfod y glowyr uchod dydd Sadwrn diweddaf, Chwefror yr 16eg, yn y Rose & Castle, pan y cy. nrychiolid yr holl weithfeydd. Etholwyd Mr G. Morgan i'r gadair, ac awd yn mlaen at waith y cyfarfod. Y penderfyniad cyntaf a basiwyd oedd, fod 3c i'w talu.o drysorfeydd y dosbarth gyferbyn a phob cynrychiolydd tuag at dreuliau yr ystafell lie y cyfer- fydd y cenadau. 2. Pasiwyd pleidlais wir ddiolchgar i'r gweithiau hyny y tu allan i'r dosbarth am eu cymorth amserol i weithwyr y Wernddu, Caerffili, y rhai fuont allan o herwydd y croppings annyoddefol oedd- ynt yn cymeryd He. Daeth dosbarth Caerffili hefyd allan yn anrhydeddus. Mae clod mawr yn ddyledus i Mr I. Evans a Mr J. Jenkins, Llanfabon, am eu cynrychiolaeth ar ran y gweithwyr mewn cysylltiad a'r gwahanol anneall- dwriaethau a gymerasant le yn ddi- weddar, a hyny i foddlonrwydd o dan yr amgylchiadau. Bu amryw o bethau ereill dan sylw, ond a adawyd hyd y cyfarfod nesaf.—YSG.