Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

10 erthygl ar y dudalen hon

--0--Cohebiaethau.j

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

--0-- Cohebiaethau. j ENWOGION MYNYDD HELYGAIN. LLYTHYR VI. SYR,- Yo cydoesi &'r hyharch O. Owens, Rhesy- cae, yr oedd yn y gymydogaeth amryw wyr o aHu. oedd a gwybodaeth uweblaw'r eyffredin o'u cylch, Thomas Williams, y gwe^dd John Roberts, Her- sedd; John Evans (loan Tachwedd) John Good- man (Cainwysm), ac eraill—gwyr oeddynt yn effro i beth&u barddoaol a llenydd >1 eu dydd. Yr oadd y pedwar by;) yn feirdd sylweddol: dau ohonynt, sef T. Williams a J. Evans, yn bregethwyr cymer- adwy iawn. Bardd defosiynol, emyoyddol, ac at wasanaeth crefydd oedd y eyataf bardd yn ymloddesta yn y cynghaneddau caetfaion, a chymeriad eistedd/odoi, .1 oedd yr ail. Yr oedd y trydydd, feallai, yn fwy amlochrog ya ans&wdd ei gynyrchion. CofFadwr- iaethol a cbyfsiilachol, yn benaf, ydyw nod ?vedd eiddo'r pedwerydd, sef J. Goodman. Goliebai weithiau ar gars. Mae engraipht o hyn i'w gweled yn nghaneuon tlysion "OlitLi prudd a dyddanol51 Gwenffrwd. Yagcifena'r llinellau canlyno), seilied- ig ar y geiriau, Yr ydwyf ti grm hyny yn cael deddf, ami yn ewyllysio {jwneuthur da, fod y drwg yn breseaol gyda mi;" ac ateb:r ef yn yr un yspryd ac ar yr un mesur gan Gwenffrwd Fy nghyfaill mwyn, parchua, clyw gwynion gofidus, Rhyw faich annyddanus yn ddilys wy'n ddwyn, Sef corph y farwolaeth, hen lygredd naturiaeth, Sy'n peri im' ochain ac achwyn. Mae gwyriad fy natur o'r uniawn dda lwybr Yn peri annghysur, dig lafur a loes Yr ysbryd sy'n pallu, y cnawd sy'n gorcMygu, Blin ydyw yr anian a'r einioes. Dwy anian yn ddigllon drwy'r oes sy'n ymryson Am enill y goron yn gyson mae'u gwaitb A minau mewn ofnau, yn ddwl fy meddyliau, Bron, bron ar wynebu anobaith. 'Rwy'n awr yn atolwg, rhoi'm helynt i'th olwg, Y frwydr, mae'n amlwg, 8Y er mawrddrwg i mi; Dod dithau yn weddus ryw eiriau cysurus, Pa fodd dof yn hoenus ohoni. Dyn darlleagar a. chralf, ond rhy ddystaw, oedd John Goodm >H. Saer coed oedd ei grefft. Mae'n debyg iddo gad rhagorsch manteisioa addysg nar cyffredm o blast es oea. flanai o hen deulu y bu. en cartref yo notidfa. ac yn feithrinfa i Y mneilldu^ aeth yn Shesfcae yn nechreu r ganrif, cyn iddi gael c&rtref m^wn capel iddi ei hun. Bu'n ysgrif- enydd yr eglvys, ac ya athraw ar brif ddosbarth -dosbarth duwmyddol-yr Yagol Sul am flynydd- au lawer. Yr oedd ya ramadegwr gwych, yn lied hyddysg yn hanes hea gsnedloedd yr Aipht, Assyria, Groeg, a Rhufitin, yr hyn a barai fod ei ymdriniaeth a chwestiynau h&aesyddol y Beibl yn ddyddoroL Yr oedd gartref ya heaaSaethau'r hen Gymry a Chymraeg, ac yu rhwydd awdurdod ar ben hanesiaeth. Colled i'w gymydos;ion ac i'r eglwys fu ei daw- edogrwydd a'i olledd neilldaedig. Ar ei feddfaen yn mynweBt cspel Rhesycie mae'n gerfiedig yr <tnglyn canlynol, ddewiswyd gan ei fab o blith ei iawysgrifau ei hun Gwir mai yma gorwedd,—yn dawel Mewn duoer wael anedd Daw yn bur o sradwen bedd Rhyw adeg i anrhydedd, EDWAKD DENMAN. "0--

Helynt Clowyr y De

Advertising

Colofn Dirwest i ---I

CRYFHEWCH Y CYFANSODDIAD.

Advertising

PWLPUDAU CYMREIG, Meh. 12.

[No title]

Advertising

Y GWYNEB CUDD.