Y Cymro

Cofeg y Brifysgol, Bangor CYNALIWTD cyfarfod blynyddol y coleg hwn wythnos i heddyw, tan lywyddiaeth un o'i brif noddwyr, Mr William Rathbone. Calonogol iawn oedd yr adroddiad Cynyddodd nifer yr efrydwyr yn ystod y flwyddyn o 267 i 312- Iluaws ohonynt ar eu taith o'r Ysgolion Canol- radd i'r Prifysgolion. Gydag amser, cynydda'r dosbarth hwn yn ddirfawr, a doeth y pender- fynwyd gan awdurdodau y Coleg i benodi pwyll- gor er ystyried y moddion goreu i eangu adeil- adau y sefydliad. Arwydd ragorol yn y cynydd hwn yn rhif yr efrydwyr ydyw gweled y dosbarth amaethyddol yn amlhau. Cam mawr a. thir Cymru ydoedd gadael ei hamaethwyr beb wybodaeth wyddonol a thrueni mwy, os yr un, ydoedd i estroniaid gyda gwybodaetb wyddonol, oDd heb yr un ymarferol, ddod i Gymru, lie na wnaethant ddim daioni i'w hamgylchiadau nac i'r tir a drinient ond na ddeallent ei natur. Ond ,gyda Chymry wedi ea dwyn i fynu ar y tir, a'u cyfarwyddo gan wyddoniaeth pa fodd i wneud y goreu ohono, gellir dybynu ar amaethyddiaeth Cymru yn dechreu cyfnod newydd mwy llwydd- ianus nag erioed. Gobeithio na fydd i amaeth- wyr Cymru adael i ragfarn nadim arall eu lludd- ias rhag cymeryd mantais ar y cyfleusderaa gwerthfawr hyn a roddir yn eu cyrhaedd, ac na cjiaiff y tirfeddianwyr yr un esgus tros yra i Loegr nac Ysgotland am stiwardiaid a goruch- wylwyr. Y mae digon o dalent ya mysg meib- ion ffermwyr Cymru, ond rhaid i dalent wrth driniaeth briodol fel y tir. Arwedd arall dra dymunol yn adroddiad pres- enol Coleg Bangor ydyw lluosogrwydd yr enwau Cymreig sydd mewn cysylltiad a'r gwobrau. Ychydig flyoyddau yn ol, enwau Seisnig oedd ar y blaen; eleni y mae fel arall. Er budd Cymru y sefydlwyd y colegau hyn ond digalon ydoedd gweled mai estroniaid a gipient y gwobr- au o flwyddyn i flwyddyn.

Dau Glwb Rhyfedd. YN America y mae nhw, wrth gwrs. "Clwb Cardotwyr Efrog Newydd ydyw un, yr hwn a ddesgrifir gan ohebydd y Mail yn y ddinas hono. Dywed fod cardotwyr mwyaf llwyddianus New York yn perthyn i'r Clwb neu y Trust hwn. Y mae ganddynt dy mawr yn Brooklyn, lie y ced- wir pob math o offerynau cardota at wasanaeth yr aelodau, megys breichiau a choesau pren, crwbi i wnend cefn cam, lleni mawr o bapyrau i'w gwisgo gan y cardotyn ar yr heol yn dweyd mewn geiriau teimladol iawn ei fod yn ddall, yn ddiffrwyth o'i aelodau, &c. Y mae'r begeriaid yn talu i'r Clwb yn ol hyn a hyn o'u benillion, AC awdurdodau y Clwb ar eu rhan hwythau yn dewis y manau goreu i'r cardotyn fyned iddynt a rhestr o'r bobl fwyaf haelionus yn y parthau Jiyny darparant hefyd ar gyfer afiechyd yr ael- odau, a gofalant am eu claddu yn weddus. Dywed heddgeidwaid fod rhai o safle barchus mewn dysg ac o ran gwaedoliaetb yn perthyn i'r Clwb, y rhai sy'n byw mewn palasdai, ac yr oedd un yn cadw cerbyd a phar o geffylau. Mae yr ail Glwb yn gynwyaedig o "Wyr Priod wedi eu hysgar oddiwrth eu gwragedd." Sefydlwyd hwn yn San Francisco fia Ionawr di- weddaf, y mae nifer ei aelodau yn awr yn 180, a rhai o ddynion mwyaf adngbvddus y ddinas hono yn eu mysg. Ysgrifenydd y Clwb a ddywed ''Ein hamcan ydyw cael syd-gymdeithasu â'n gilydd, rhybuddio pob dyn o'i beryglon wrth briodi, a dweyd wrth eraill am ein profedigaethau chwerwon. Buom trwy hyn ya foddion i arbed amryw lanciau dibriod rhag ayrthio i'r fagl. Mynodd gwraig ein llywydd ysgariad oddiwrtho am ei fod ynamocio. Gwraig i aelod arall, pendefig, a edliwiai iddo yn ddi- daw mai er mwyn ei harian yr oedd efe wedi ei phriodi, ac mai hi oedd wedi talu traul hyd yn nod y mis mel. Gwylltiodd yntau ac aethant i ddweyd y gwir noeth y naill am y llall, yna hi a'i mynodd i Lys Ysgariad, ac y mae yn awr eto yn ddyn hapus. Efe ydyw ein stiward. Cymer- wch fy rachoo inau. Cododd fy ngwraig y gloch fawr am i mi weithio yn y seler. Yr oedd hi yn ofni oddiwrth y swn fod yno rywun yn tori i'r ty a phan ddeallodd hi mai fi oedd yn gwneud y awn, aeth yn ayth at ei thwrne, daeth &'r achos i'r Llys, a dadgylymwyd ni ein 'I dau am fy mod yn ddyn creulawn." Fedran nhw ddim tori'ch rhwymyn chwi mor itandi a hyn yn sir Fliint, a fedrdu, I*go Tegeingl ?

Gwer-Lhu Cusanau- DYMA hanesyn hynod arall o'r Aiuerig am yr hyn a gymerodd le mor ddiweddar ag wythncs i ddydd Mercher mewn nodaebfa yn Cincinnati. Cynygiodd rhai degau o'r rhyw deg gymeryd eu cofleidio a'u cusanu gan unrhyw ddyn a dalai am y fraint. Penderfynwyd ar y prisiau canlynol 10 cent rhianod dibriod, 15 cent gwragedd priod, 20 cent gwragedd gweddwon. Rhoddi mwgwd ar lygaid y dynion. Talodd un o'r -dyn- ion mewn mwgwd 15 cent, ac aeth yn mlaea at y merched priod. Gafaelodd yn y gyntaf ar ei gyfer, a chusanodd a chofleidiodd hi jny modd mwyaf cariadns, ac yr oedd yn amlwg e1 fod yn mwynhau ei hun yn ddirfawr. Pan dyn- wyd y mwgwd, canfu nad oedd hi neb arngeu na'i wraig ei hun. Gyrodd hyn ef o'i go' lâs, mynai ei arian yn ol; a pban wrthodwyd, aeth yn gynddeiriog dechreuodd falurio'r dodrefn, troedio'r byrddau nes oedd y nwyddau arnynt; yn chwilfriw hyd lawr, ac ymddwyn fel gwallgof. Galwyd daa blismon, a llawn cymaint ag a aliai'r ddau wneud oedd ei gymeryd i'r heinws. Nid yw haaes yr ystorm ualI a fu pan gyrhaeddodd y truan adref yn cael ei gofnodi.

Damwain annghyffredin yn Mangor. DDYDD Mercher, yr oedd aelodan Capaf M.C. Hirael, Bangor, yn cynal te parti a nodachfa yn y Penrhyn Hall, pryd y cymerodd digwyddiad annghyftredin iawn Ie. Oddeutu wyth o'r gloch yn yr hwyr, tra yr elai y gweithrediadau yn mlaen, dychrynwyd y gynulleidfa wrth weled uu o'r darnau mawr gwydr tew a doai y nenfwd yu cwympo i'r llawr gyda thwrf, yu ni;l,hyda bach. gen ieuanc o Glan'rafon, o'r enw Thos. John Roberts, yn syrthio trwodd gan ddisgya ar lawr y neuadd. Diangodd y bacbgen bron yn wyrth- iol heb fawr niwed amgen nag ycbydig friwiau ar ei ddwylaw, a rhedodd a'lan gynted ag y gallai. Ymddengya ei fod yn aelod o gap -1 Hir- ael; ac o ddireidi yr aeth i ben y nenfwd. Rhaid ei fed yn ddamweiniol wedi camn o'r gangway priodol i ben y plate glass, yr hwn a roddodd ffordd dan ei bwysau. Er i'r bachgen ei hun ddiiine heb fawr niwe f, parodd ei ddi reidi niwed difrifol i amryw bersonau eraill a ddigwyddent eistedd gerllaw y lie y disgynodd y gwydr toredig. Gweinyddwyd ar y clwyfed- igion ar unwaith gan y meddygon Rowland Jonea, E 0 Price, a Grey Edwards. Disgynodd y darn trymaf o'r gwydr ar ben geneth o'r enw Margaret Ellen Hughes, a bu raid ei chludo ar unwaith i'r yspytty, lie y gorwedd mewn cyflwr difrifol. Rhoddodd y digwyddiad anffodus derfyn ebrwydd ar y gweithrodiadau yn y neuadd.

0 t- Marwolaeth Mrs Jones-Parry, Madryn. DDYDD Iau, yn Lyons, Ffrainc. bu farw, wedi cr) n gystudd, y foneddigea garedig a pharchus uchod. Ganwyd hi yn Llanbedrog, Lleyn, ac yr oedd yn ferch i'r diweddar yr Love Jones- Parry, a chwaer i'r diweddar Syr Love Jones Pany, A.S. Priododd yn bur ieuanc Dr Abra- ham Jones-Williams, physygwr enwog o Leyn. Am beth amser, buont yn byw yn Oporto, His- paen ac wedi hyny yn Gelliwig, oddeutu deng milldir o Bwllheli. Yn ddiweddarach, aethant i fyw i Landu fne, He y bu y meddyg farw. Teithiodd Mrs Jones Parry lawer, a gallai siarad naw o ieithoedd. Yr oedd yn foneddigea neillduol o gymwynasgar, a chyfranai yn hel- aeth at wahanol amcanion.

-0- Dail Te (Hen a Newydd). YMUNODD Bili y gwehydd a dirwest pan yr oedd y brwdfrydedd yn uchel, a dydd y gymanfa rhoddwyd y faner fawr sidan iddo i'w chario o flaen gorymdaith y teetoliaid. Yr oedd Bili fel y Ileill yucario medal yn crogi ar ruban glas o amgylch ei wddf. Nid oedd un yn y doif yn edrych yn fwy ffyddlon na'r baner- ydd. Ond yn y prydnawn pan yr oedd Dr. Dafis yn ymyl Tylecelyn, er mawr syndod iddo, gwelai Bili yn dod i fynu'r heol, a'i fedal yn ysgwyd o un ochr i'r llall fel pendulum. Yr oedd y llndded wrth gar- io'r faner wedi ei wneud yn sychedig. Bili Bili," ebai'r meddyg, beth yw hyn? Ychi yn deetotal, ac yn y cyflwr hwn Safodd Bili, a chan edrych yn hurt iawn, Ilefodd allan, Doctor yr wyf fi yn gystal teetotal a phob un ohonyn' nhw o ran theory, ond yr wyf fi, i chi'n gweld, yn colli yn y practical part." Mae'r stori hon yn ein hadgoffa am un arall go gyffelyb a gymerodd le yn Llanrwst, pan oedd yr offeiriad wedi addaw siwt o ddillad newydd i Robin Owen y nailer, yr englynwr penigamp, ar y telerau y cadwai yn sobr am dri mis, ac y deuai i'r eglwys ddwy waith bob Sul. Cadwodd y Robin y cytundeb am tua pythefnos, ond pan oedd y person yn troi yn sydyti am gongl y farchnad un diwrnod, pwy ddaeth yn bwtsh i'w gyfarfod ond Robin yn feddw fawr. 11 Wel Robin anwyl," ebe'r clerigwr tirion, dei di byth i'r nefoedd fel hyn." "Pwy sy eisio mynd i'r nefoedd Mr Jones," ebe Robin gan ymsythu ac edrych cyn wirioned a dyllhuan mewn gwylmabsant, "Cerweh i'r nefoedd ych hun, Mr Jones, a gydewch i mi gael fy haner peint, a heddwch." Aeth y gwr parchedig ymaith fel pe buasai wedi cael ei saethu yn ei dalcen. Er hyn oil Robin Owen ydyw awdwr yr englyn godidog a ganlyil:- t, Heddyw am ffrwyth yr heidden,—yfory Mor farwaidd a mal wen Cashau bwyd, cosi ei ben, Ymwingo mewn llwm angen. Onid yw y beirdd yma yn fodau sobr o ryfedd mewn difrif ? Nid oedd dim yn peri cymmaint poen i Rhys Dafis, ag i rywun ofyn iddo, pa fodd y collodd ei goes? Un tro digwyddai fod yn llettya gyda gwraig siaradus, yr hon a ofynodd iddo dair gwaith neu bedair, pa fodd y collodd ei goes naturiol, ond ni atebai yr hen gono yr un gair. Ond pan ofynodd hi y bedwaredd waith, atebodd yn chwyrn, Tasech chi yn meddwl cymaint am gadwedigaeth eich enaid ag yr ydych am fy nghoes i, buasai eich achos yn lied ddiogel. Ond gwell gen i goes bren, na phen pren."

Parch. CHARLES M. SHBLDDiV, AWDWR "IN HIS STEPS," Nofel fwyaf Boblogaidd yr Oes, a gytieithiwyd i'r Gymraeg gan PJSDKOG, ac sydd newydd ei chyhoeddi yn Swyddfa'r C V.URO am DAIU CEIXIOH.

Ein Cieifion. Dsvvu gepym ddeall fod Mr Nicholas Bennett, Glanyrafon, cyfaill ac ysgutor N, bardd Ceirio, Hughes, yn bur wael. Caffed adferiad buan. Pe gofia'r darllenydd ein bod yn cyfeirio at Mr Bennett tan bennawd Cwrs y Byd" tis yn ol., mewn cysyllt- iad ag ymweliad a Glanyrafon yn nghymdeithas v diweddar Barch Elias Owen a Cheiriog. Drwg genym fod y Parch Abraham Roberts, Llun- dain, wedi tori gwaed-lestr, tra yn Sassiwn y Gog- ledd yn Ninbych, yr wythnos ddiweddaf. Dealhvn fod Mr Roberts yr wythnos hon yu gryn lawbr gwell. Drwg prenym ddeall am afiechyd Mr David Roberts, Queen's Road, swyddog hynaf eglwys y Tabernacl. Bu yn West Kirby am beth amser, ond dychwelodd adref heb dderbyn fawr les. Brodor o Gynwyd yw Mr Roberts, ac iddo lu o gyfeillion yn y ddinas. Eiddunwn iddo adferiad buan.

-0- Newyddion Cymreig. Y cyfieithiad goreu o "In His Steps," ydyw "DILYN y MEISTR," gan Pedrog, cyhoeddedig yn Swyddfa'r Cynvro. Y llyfr rhataf yn yr iaith—192 tudalen am 3c. Diangodd pedwar o fleiddiaid o filodfa Lord Geo- Sanger yn Abertileri nos Iau. Ar ol tipyn o dra- ff erth, buwyd yn llwyddianus i gael gafael ar dri ohonynt, ond ffodd y pedwerydd i'r mynydd. Anfonwyd geneth o'r enw Margaret Hughes i garchar am fis gan ynadon Llanfairfechau am lad- n rata par o esgidiau a chrys nos o dy ei meistr—Mr John Barry, Tanycoed, Llanfairfechan. Agorwyd ysgol fyrddol newydd yn Port Talbot yr wythnos ddiweddaf, gan Mr Brymor Jones, A.S. Traddododd yr aelod anrhydeddus araeth benigamp ar addysg, ar yr achlysur. 11 Dydd Iau, yn ysbytty Gvvrecsam, bu farw Isaac Hughes, 28 oed, yr hwn gyfarfyddodd a damwain yn I Nglofa Plas Power, ychydig ddyddiau cyn hyny, ac I I a gofnodwyd genym yr wythnos ddiweddaf. Mewn cyfarfod o aelodau eglwys Annibynol Llan- brynmair nos Wener, pasiwyd penderfyniad", ar gynyg- iad Mr Nathan Evans, Ceinfan, yn cael ei eilio gan Mr John Davies, Dolgoch, yn gofyn i ddiacouiaid a swyddoglo: yr eglwys ymddiswyddo. I Gydag unfrydedd penderfynodd Bedyddwyr sir Gaernarfon anfon at yr Aelodau Seneddol Cymreig, i alw arnynt i ffurfio eu liunain yn blaid annibynol, i alw arnynt i ffurfio eu liunain yn blaid annibynol, ac i weithio eu goreu mewn undeb i sicrhau ei hawl- iau i Gymru. Yn ddiweddar, anrhegwyd llyfrgell Coleg y Brif- ysgol Aberystwyth, a, nifer o lyfrau gwerthfawr, gan Mr James Jones, Abertawe, yr uchel- sirydd am y flwyddyn hon. Yn ea plith vr oedd dros dri chant o rai tra phrin a henafol. Aeth cor eglwys Sant Andrew, Caerdydd, ar streic nos Sul diweddaf, ac y mae'n helynt frwd ar I hyn o bryd rhwng y fleer a'r arweinydd canu. Ni wyddis eto beth ddaw o'r cweryl, ond diau y bydd nifer o'r aelodau yn mynd ar hyd a lied y wlad cyn bo hir, i ganu hymnau. DR. BOWEN J ONEs.Ein llongyfarchion calonog i'r Parch J Bowen Jones, B.A., Aberhonddu, ar ei dderbyniad o urdd Ll.D. gangoleg Gale. Winconsin. Dyn o feddwl annibynol, a gallu cryf i'w ddweyd ydyw Dr Jones, gonest a didderbynwyneb fel y ceir proiiou ar ddalenau'r ¡fedd, miolyn a olvcrir ganddo er's blynyddau. • °

Oyffryn Clwyd. DINBYCH. BOREU Sadwrn, torodd dau dan allan—un yn Hall Square, a'r llall yn hen dafain y CV-.tell, ond rhodd- wyd y ddau allan yn fuan. RHTJTHIN. I Tra yn estyn at flodeuyn o'r tuallan i un o ffenestri ei ehartref, Bronrhudd, syrthiodd Miss M Alston ar ei phen. Codwyd hi i fynu yn anymwybodol, a phar- haodd yn y cynwr hwnw hyd ddydd Mercher, ond y mae gobaith am ei hiachad. I II Bwriedir cael ymdrechfa cwn defaid eto eleni. Yn nghyfarfod Bwrdd Llywodraethwyr Ysgol y Sir, hysbyswyd fod Esgob Lianelwy w^d'i penodi y Parch Basil Jones, Llanfair, yn ei le et fel aelod. Yn nghyfarfod Bwrdd y Gwarcheidwaid, bu llawer o siarad yn nghylch adroddiad pwyllgor y tt. Pen- derfynwyd dyfod a'r adroddiad i'r cyfarfod nesaf. I I LLASELWT. Yn ngenau yr El'wy dali wyd pike yn pwyso wyth pwys. Dywedir fod y pysgodyn hwn yn difa ei bwysau o bysgod bob dydd. CLWYDFAB. J

Cohebiaethau. ACHAU Y DIWEDDAR CADBEN WYNNE JONES. SYR,—Yr oeddych yn ymofyn yr wythnos o'r biaen yn nghylch y diweddar Cadben Wynne Jones, gynt 0 "Olinda," Rhyl, yr hwn a fu farw yn ddi- weddar yn Princes Road. Bu ei dad yn aelod am flynyddoedd yn nghapel Eitzclarence Street. Cyfrif- wr oedd wrth ei alwedigaeth. Bu yn llettya am lawer o flynyddoedd gyda Mrs Lewis (gweddw Mr David Lewis y Bank) yn Kimberley Street, ac vno v bu farw ychydig flynyddoedd yn ol. Yr oedd yr Edward Jones yma yn wyr i'r hen ernynydd Edward Jones (Maesyplwm). Felly yr oedd Cadbeu Wynne Jones yn or wyr i Edward Joues, Maesyplwm. Wrth gofio y ffaith fod Edward Jones yn hendaid iddo, fe wel eich darllenwyr craffus vstvr yr enw a roddodd ar ei breswylfod yn Rhyl, "0 lin da." Yr eiddoch, E.G.

CAN GERNYWEG. SYR,-Rai misoedd yn ol (nid wyf yn sicr o'r dydd. iad), ymddangosodd ihan o gan Gernyweg yn y Ci/rii- ro. Anfonais y copi i'r Parch John Lloyd JarnM (Cliv$,dwcnfro), yr r.wn sydd yu y.-golhaig Caltauli adaabyddus. gyda dymumad ar iddo droi y peniSlioii i Gymraeg neu Siesneg. Mewn liythyr a dderbyn- iais oddiwitho yr wythnos fiaenorol, fel hyny dywed Wele fi o'r diwedd yn anfon cytieithin, i o 'Kan Kernyw.' Mae rhai gwallau yn y copi. Caraswn yu fawr gael y gweddill ohoni, a da fuasti geyf hefyd weled yr hen Iyfr yn mha un y cafwyd o hvd iddi." Dywed yn ruhellach From all that I can find, it was unknown to Cornish scholars as I cannot tind it in any collection." Dian.heu y bydd y cyfieithiad YIl dra dyddorol i ddarUenwyr newydd:adar o gymeriad llenyddol uchel y Uymro. Mae rhywbdh yn ayiarft-r- ol o swynol yn nhino y peuidion.—Yr eidd jeh, &c.. HIEFEYN. KAN KERNYW (a Cornish Song). PA le ew why moas L vean wheg, i Gen alaz theg hag-az bleu melyn ? Mi a moaz a ha leath ha sirra wheg, A delkiou sevi 3 gura muze teg Ka ve mo tz gan a why tacz vean wheg, Gan alfcZ theg hagaz bleu rnelyn ? Gen oil a i coilan t s rra. wheg A dolk iow bevi gura muzi teg Pa le'r ew an bew moz vean wheg, Gea alaz tbeg hagaz bleu me;yn ? En park on;) mow ha Sil ra wheg, A delkiow fcevi gura muza teg

(CYFIEITHIAD.) WHERE go you, my little maid, be said, With loose, fair, and with yellow hair ? I am going a-nailking, sir, she said, The strawberry leaves make maidens fair. Shall I come with you, my little maid, he said, With loose, fair, and with yellow hair ? With every welcome, sir, she s-tid, The strawberry leaves make maidens fair Where are thy cows, my little maid, said he, With loose, fair, and with yellow hair ? In the field are the cows, sir, said she, Strawberry leaves make maidens fair Analysis. Pa le ew why ?' Welsh, Pa le yr ewch chwi ?' Vean, W. fechan (little). Bleu, W. blew (hair). Leatb, W. llaeth (milk) v. liaethu, W. godro. Delkion, W. dail (leaven). Sevi, W. syfi (strawberries). The above will suffice to show th-i resemblance be- tween the Cornish and the Welsh and that the diff- erence in tpelline: make., the difference to appear more than it really is. It seems to me that there "are some mistakes either in the MS. or in copying, r. muzi (maidens) is the plural of uioz but in the speci- men before me I nnd mnze and I wish I had the song complete, as t* e above is but the first por- tion of it. J LLOYD JAMES (Clwydwenfro). March, Camhs., May 29, 1899. 1 Same as moxz. 2 Wheg, said he, or said she, W. ebai ef, &c Feci was a mistake for .ev; 4 CoUan seams to have a meaaicg Qat found in the Cornish dictionaries. 5 They are, W. y waent.

-;0:- Nadion o Faelot i.Vos Sadwrn. DAETH y gwlaw maethlon o'r diwedd, a da ei gael; ond y perygl ydyw. wedi iddo ddyfod. mai aros gyda ni a wna. ac na bydd modd cael ymwared ohono i orphen y cyuhauaf gwair. Hen gymeriad direiduj iawn ydyw yr bin. Yr wythnos hon dechreuodd y cynhauaf mefus o ddifrif yn ardal Holt. Daeth rhai canoedd o ddyn- ion, merched a phlant o sir Gaer a manau eraill. a golygfa hardd welir yno. Rhedir trea arbeaig bob nos o Orcaf Ganol Gwrecsam a'r ffrwyth melus hwn i drefydd mawrion Lloegr. Bu amryw Ysgolion Sabbothol, corau a chwmniaa eraill, ar eu pleserdeithiau blynyddol yr wythnos hoa etc, a dywedant na fu iddynt fwynhau eu hunain gystal erioed. I Ellesmere yr ii llawer, rhai i Gaer, Penarddlag, Rhyl a New Brighton; ond yr unig lecyn sydd yn dal yn ei boblogrwydd a'i ogeniant yw Llangollen; ac yno y cyrcha'r miloedd y dyddiau hyn. Lie arall sydd yn denu llawer o Faelor yn ddiwedd- ar ydyw Aberystwyth. Mae dipyn yn mhell, mae'u wlr, ond ceir tal da am y lludded. Ba gwelthwyr y Vron yno ddydd Sadwrn diweddaf, a gweithwyr Cwmni Lledr y Cambrian, Gwreesam, a'u teuluoedd y Sadwrn cynt, ac nid oes diwedd ar y moli. Cafwyd diwrnod hyfryd i Eisteddfod 3wlchgwyn ddydd Mercher, a da genym allu cydlawenhau a gwyr ieuainc y mynydd ar y llwyddiant a'u cyfarfn. Trodd yr antnriaeth yn llwyddiant digymysg, a chaed gwleddoedd breision yno. Yr oedd y trefniadau yn llawer gwell nag oeddynt y llynedd, yn dangos fod y pwyllgor wedi sylwi ar eu diffygion blaenorol, ac yn ddigon call i gymeryd y wers. Gobeithio mai yn eu biaen yr tint, ae y tyfa'r wyl mewn nerth a dylanwad. 'Djes 'Steddfod debyg i 'Steddfod y mynydd. Ychydig o wobrwyon, mae'n wir, ddaeth i Maelor- un neu ddwy fechan—ond hwyrach fod t'hesymau digonol dros hyny. Chwi wyddoch fod brwydrau pwysicach yn ymyl, a rhaid cadw'r pylor. Aeth nifer luosog oddiyma i Eisteddfod Powys. a ynaliwyd yn Llanfyllin, ac nid yn wa^law y d v- chwelasant. Enillodd Abc)n ar gyfieithiad o Cross- ing the bar' (Tennyson); a dyna Gwladys Williams, Gwrecsam, yn curo ar yr unawd soprano M HeD- wood ar y contralto Mr Davies, Gwrecsam, ar'y tenor a'i barbi ar y triawd a llanc o Broughton, nad wyf yn cofio ei enw, a gurodd y basswrs i gyd. Profa hyn nad cysgu mae Maelor, a chewch glywed fwy o'u clodydd y drydedd wythnos o'r mis nesaf. Y mae yma gryn barotoi yn ddystaw. DYFFRYNWR.

Y cyfieithiad goreu o '-In His Steps" ydyw DILYN Y MEIbTR gan Pedrog, cyhoeddedig yn Swyddfa'r Cymro. Y llvfr rhataf yn yr iaith— 192 tudalen am 3c.