Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

1 erthygl ar y dudalen hon

MIRI AR Y MOR: ...set ATTODIAD…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

MIRI AR Y MOR: set ATTODIAD I "HUNANQOFIANT HOGYN." PECS" NOD XIV.—DWAD AT FFEITH'IA. IN i ddim a ydech chi wedi dechra smelio rhwbeth yn nghylch y busues yna yr o'n i yn gorffen efo fo yr rwsnos dweutha. Iwsio'r gair "smelio" yn ei ystyr ffigyrol, fel bydd y stiwdants yn deyd, yr ydw j, achos fedrech chi ddim shaelio busnes, er mae busnes a thipin p 0 smel yn nglyn a fo ydi busnes y wisci, hefyd. Ond gadiwch j, mi 'fyn:'d oddiwrth y nig- yra,at y plieithia, a wedj'yn .ml' ddalitiff" pawb Ibedw fn dreio nelu urn fo. iFelna y bydd tpdboij boib amsar, efbrar rhen Ðdaifydd Huws, y iblaenor, jyeibaLwiiii. Pan fydd prygetihwir yn isiarad drw ffigyra, ac ar ddamhegion a barddloniaeth, a phetha felly, mi [ydd yn jplesi'o'r ibwbol yn ofnatsian las, achos. fydd o ddim yn brifo run ohonyn nhw, a. mi fydd (pawto yn teilmuo yn reit gysurus ar ol pre- gath yn llawru o fflowars a ffigyra. A mi ddeyda- i i chi pan y mae iihw"j-i teirnlo felly —achos fyddan nhtvj ddim yn darUt geiria mawr, a englynion, a'r tacia fydd yn un cow-dal yn llenwi pregath y dyn. INo felna bydde'r rhen Ddwyddr iH!ulWs yn deyd; tydw i yn gw<bod dim am' y Ipeth f hun, a, toes arnaf ddim eisio gwbod ehwaith. Mi fydda rhen Ddaifydd1 Hbws yn ei rhoid hi dipin yn galad ar y prygajfchwrsi rheihy ifydcla fo yn galw prygethwra y fflowars a phry- C, y gethwrss y cymylat amyn nhw. Roedd y iCiriw yna., ebra. fo, yn rrhy ddelicet i wel d drwg, nag i sont am daiio fo; byd yn Hawn o fflowars a ogle neis oedd y byd yma, a nid llawn o ddrwg a drewdod, yn ol bam y prygethwTs eynta yna., meddai Dafydd Huws, a fedrm, rhen Dafyddl mo'ii di- odde nhw a'u geiria mawr, crand, ac rydlw i'n cofio yn reit dda rwan am f el y bydda rhen lD dafydd, pan ffendia. fo, ar ddeohra odfa mai pregath fflowars fydde hi, rydw i yn cofio yn iawn fel y jbydida ton gneyd cuchia, yr eilia mawr rheiny yn myn'd i fvny, a wedi tuehan drost y calpal a deyd, ".Ho, ho; wel, wel," mi roddaii ei fraich ar gefn y set fawr, mi ibwysai! ei ben ar ei law, ao mi elai i gysgu, am wn i. Ne, d'r hyn Keia, wnai o ddiin deyd run "Amen" dan y diwedd, ond gida bydda'r prygethwr wedi gorffan, mi fydda '"Amen" rlien IMafydd fel eco drw'r capal. On<Í ,prege,thwrs y ffeitliia, fel y bydda fo yn ell; galw nhw, oedd ei (bffygethwrs o. Fydde rheiny byth yn hedag drw'r cymyla, na tredlliiio eu htoli1 oes yn nghanol, y blod'a, ond mi fyddan bob amsar yn dwad i lawr i ddeyd y drefn yn Sblaen ami ddrygioni y (Wbol ifydde yn gwriandro arnyn nhw. Pitsio 1 ddrygioni y bdbol fydde o'u bleuna nhw, a nid; i ddrygioni rhen Itiddewon ysta-Iwrn, y bydda y prygethwirsi yma, efbra rhen Dda- fyddJ. Deyd ffeitfchia y bydda. nhw, ebra. fo, a nid ffigyra a diycWmygion. Ond, wel, wel, i b'le reis i rwaii ? Gad- weh i minna ddwad at ffeithia, a gadel Uon- ydd i ffigyra. y ifaith fwya ydi mai i ddwy- 1'0 smyglars '00'1' siort gynta roeddwn i wedi isyiritlhio. A iblaw hyn^ iroeddian ailrw yn gneyd wisci ar y slei, ne rasa, nhw ddim yn Hmyg'ars, a imae gneyd wisoii ne rhw ddiod feJly, htfu Ai)i fWyibodl !iI' l' llywodraeth, yn un or pechoda mwya damniol ac anfaddeu- ol mae o yn waeth; na hyd yn.nod smyg'lio'r wisci hWllW drosodd o'r Werddon i Loegr heib dalu'r dilwti; yn wir i ohi, y ma.e o yn agosa fel trosedd at liadd amball wningen ar dir gwir imawr, a mi wyddoch pai mor ddi- frfilfoj ydi hlyny, achos mae llawar hen gri- adur llwglyd, heb ddim ynei gwpwr' ar gyfar ei biant, wedi oa-el dwy ne daix iblyn- a,dd o jelam ladd cwningen, a'r dyn giciodd ei wraig i farwoleth yn oael dim ond dau; ne dri mis. Mae liyna yn pffOifi pa mor becha- durus ydi lladd cwningen, nad ydi hi yn perithyn i nelbyn neiillduo'l iawn, a mi ddyla'r troiseddwr, y IMfrudd otfnadwy hwnw laddo wningen fyddlo. yn byta eit gropia, fo, ar y tir y (bydd o yn tain rhemt droisto, fyn'd ar ei linia o flaen ei Ifeiisibar tir, a deyd, "Wele, pechiaiis yn erlbyn y nef ac o'th flaen ditha, ac ni'd1 wyf mwyadh yn deiiwng i'm galw yn denarat i chdi." Ond mi fydd yn rhaid iddo ddysgu'r adnod yna, yn iSeusneg hefyd, no fedar cynnrydiioJydd y n!ef mo'i daJlt o. Itydach chi'n gwel'd irwan pa mor ddrwg ydi i ffarmwr, ne rwutn yn perthyn id do, ladd cwningod, ne uurhyw irei. ior petha sy'n ei fyta fo yn fyw, 08 na Ifydd o wedi myn'd drw lot o wahanol ddelfoda i gael caniatad i wneyd hyny. IRoedd arna i olfn mai i ddwy- lo haid o rei wedi troi alCan yn y nos i hela hieb ganiatad yr 0'11. i -wedi, ac oh. 1 mor dda oedd gin i ddallt mae pobol on est oeddan nhw, hy ny ydi, gymharol on est, ac nad oeddan nhw yn gneyd dim blaw gneyd wisci fyny .rhwiig y myjnyddoedd lieb i'r liywodreth wbod, ac: yn ei yru drosodd i Loiger heb drulu run ddime o ddiwti arno. Am bob gwerth swllts we rwibeth felliy o wisci fydd poibol yn neyd, mi fydcl y llyw- odraeth yn, goifyn tri swllt o ddiwti, a phan mae ipc/boli yn yfed cymint 01 wisci, mi wel- wch jgymint o goll,ad,,ir Iflywoclretli ydi coalir diwtii, os bydd rhywun yn grieyd y stwif" a'i werthu ar y slei1. Ond mae gin y llyw- odreith filoedd 01 ddynion yn watsio petha fel i hyn o hyd—ecoeismyn ydi eu henwa nhw—• a mae nhw ar eu gwaith. o hyd, yn enwedig aniawn rhei cytra angliysball o.'r Werddon a Sg'otland, yn o-hwilio-am Ie y bydd pobol yn gneyd diod felna heb ganiatad, a heb dalu diwti. A dyna He bydd helynt dychrynliyd pan dd:igwddiff rhei or teulu yma- ddwad ar draws y rhei fydd yn gneyd y wisci. felly ar y slei—llechian i fyny i ganol y mynyddoedd yn y nos at rw dy ne dwlta bach digon bud- ur yr oiliWg arno fo, gw,riando, yn ddistaw toi nol i'r gwiryohi ami orila" gwerd rhwuti o'r diwadd yn cario oasgened: o rwlbeth o'r ty, rhnthro i fiawn yn srdyn wed'yn, a. dail. yr holl griw wrthi yn yr act o gorcio wisci ffres miawn hannar dwisin o gasgeni boach. Mi fydd yno 'hw|yli oifnadwy a.m!baN dro- ar adag fel hyn, ilenwedig pan fydd ipobol y wisci wedi, cael Aw hint yn mlaenllaw fod yr ec- seismyn yn prowla oi gwimpas; mi fydd y rhei oynta wedi dengid, bob sowj; ohonyn nhw erbyn i'r Jleill gyredd, os bydd1 digon 00 amsar; ond weithia fydd dim digon o amsair i hyny, a fydd! gen bobol y wisci ddim i'w neyd wed'yn ond treio ciddio e-ui celfi a ign<eydi y ty i edracli inor debig i rw dy gomest ag y medira nhw, Ond droion eriH, mi fydd yr ecisedsimyn yn dwad ar eu gwarth- aif nior sydyn fel na. fydd amsar i ddim ond i ymladd efo nliw, a dyna) He ibydd: dyrnu, a phastynu, a seuthu1, a thyngu, a. Thegi. iTrwan, gadwoh i mi ddeyd yn bl-aen cin myn'd1 dim. tpellaoh, ma,i i ddwylo liaid o' rei Yl1 gneyd wisci ar y slei f elnia yr o'n i wedi disgin y tro, yma. Ond yr oeddl yr haid yma yn waeth na hyd yn nod hyny-ycr: oe,dd,an nhw wedi medru carior busneBi yn mlaen er'e cymint o 'aimsar hob gael euj phendio allan, ac yn giiieyd1 cymint o broffid oliono fo 'fell lerbjyn ihyn y)r oeddant wedi menjtro de,clira, ar fusiuts y smyglio yn ychiwanegol at y llali1; hyny ydi, roedd gynyn nhw long bysgota, a dyn o'r enw Kenny oiedd ei chapten hi;, ac yn bono roedda-n nhw wedi medrui antfon tri ne ibedwar ilwyth o>. wisci iffres d!rosodd i gwsmeried, yn Lloiger, a'u glanio nhw yn rhwle ar y cost rhwng Ler- pwl a iFUeetwood, ne weithia yn' uwoh i'r gogladd,'—nid yn nol fel y lbydda"r, gwynt yn chwthui na'r pysgod yn bachu, ond yn 1101 ife1 y Ibydda nhw wedi clowed cin cycli- wyn o fBeMFast Lougli yn He bydda'r cost- guards yn fwya elfro ar y noson y byddla nhw'n debygoi o. lanio, a felly, wrth gwrs, mi fyddan yn llywio reit i gyfeiriad croeis i hwnw, arc yn glanio y stwff ar rw greigia nemewn rhw fau bach na ibydde neb na dim yn agos ato fo, ibuaw eweh y cwsrner i ga.ri:o'lI' stlwff 0'11 llong i'r lain Ond, gwae nhw (pediasle"r oostguards, ne rei o; bobol erili y llywodraeth yneuff endio yn gneyd peth fel yna! Mi fydda yn jel i bob un ohonyn nhw, a felly roedd yn gofyn i griw y llong 'bysjgota ifoidi yni df»aJlusi tie' loeddan nhw'n neyd, achos wyddan nhw ddim cin cych- wyn. o'r Werddon pwy (fasa yn eu gw-el'd. yn Lwytho'r iLong, ac nid llong 1% Hwytlio1 cin cydiwyn ydi dlotng bysgota. Hwraidh fod rlnvun yci barod i ddeud mod i yii ison am bethai yrwan s.y wedi digAvdd drigieai mlynedid yn ol, nei fwy, pan fyddlal smyglio yn betih reliltl gyffrediim; ondi mi wn i yn iawn am bedw i'n siarad, ami wn, drw glowed, fod gwetftlh peth wmbreifch o atriam; o wiSlci yn caiel ern yfadi yn Lloigar nal thalodd nab ddiwti aitio 'rioed!, a mi wn, 'roml fFardd, fod peitli, wmbreth o'r un faith stwff yn caiel ei neyd yn silei ar adega yn y Worddloan a SgoHandi. A felly dyna ddigon to wybodeith i ddainigo-a mod i yn mytu'd, il soil am rwbeth nedlldbol iawn yrwan, yntie ? C'ofiwch, tydw i ddim am gyfiawnhau gneyd y stwff poetli o gwrlrwl, diiiti ne .beidi'o, nag am ddeyd 'run gair 0 blaid ei smyglio fo, achos job ddrwg ydli'r ddwy, ond myai'd i ddleyd y peth welis i. f'hun rydw i a gadel i chi'tha far'nu wed'yn. Mi glowis fewyrth Cnarfon yn deud. y byddat pobol Y ny's Enllii ysltailwm iawn, cin gem y rliei sy' yno rwan, yn myn'd efo oyehod hwyliia maiivt droisiodd i'r Werddoai str doiwydd ibraf ac yn dwadi yn nol efo llwybh braf o rwbeth poeith miawn casgia, ac yn eu dddio nhw miawn tylla a ogofeydd ylnl- ti^ ynys. Wn i ddim faint ,0 wir sy miawn peth felnai, achosl toeddwn i ddim yru fyw radag