Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
C SUMMER SUITINGS J -The sombre tones which have na- il tucaily predominated in men's attire | during- the few weeks following the 4 death of King Edward, are now be- I ginning to give place to somewhat brighter hues, and the New Designs and Shades 1 in Flannels and Tweeds $ which are fully represented amongst our new goods for the season are t, receiving their pI oper share of atten- tion from careful dressers. Would S you like to see them ?—Then favour us with a call and we shali be de- lighted to put them before you. THOMAS and SON, Hope Street, WREXHAM. ¡ — —
.CYFARFOD ORDEINIO MR THOS.…
.CYFARFOD ORDEINIO MR THOS. J. JONES. If'J Dydd Mercher a dydd lau, Mehefin ::S9atn a'r 30am, cynhaliwyd cyfarfodydd ,&rdeinio Mr Thomas John Jones, o Goleg Sala-Bangor, (Ponkey gynt,) yn Weini- ,&og ar Eglwysi Annibynol Trefor a Beth- .llefeem (Seisneg,) Llanaelhaiarn, Sir Gaer- pa rfon, Fel y gwyddis mabydyw Mr T J Jones ,1 Mr John Jones (Maelorfab) a Mrs Har- riet Jones, Chapel street, Ponkey. Fel Traill o blant gweithwyr yr ardai ni cha- iodd ond addysg foreuol gyffredin. Bu aid iddo adael yr Ysgol pan yn oddeutu 13 oed, a cheisio gwaith i gynorthwyo'r -teulu, Bu yn gweithio am beth amser yn ■ y pwlS glo, ac ar ol hyny yn ngweith- feydd priddfeini y cylch. Vmaelododd pan yn ieuanc iawn yn fsghvys Mynydd Seion, lie yr oedd ei rieni yn aelodau ffyddlon o'i flaen. Ond er leuenged ydoedd buan y profodd y frawd- I cDltaeth eu bod wedi derbyn aelod a bywyd ynddo. Nid ymfoddlonodd yn unig ar ¡fod yn ddifwlch ei gynulliadau, eithr 11 gw/naeth ei hun yn dJylanwad ynddi. *Cymerai ran amhvg a cnyhoeddus yn ei ^hyfarfodydd wythnosol—gvveddi ac eg- llwysig, tra y blaencrai ei gydaelodau ieu- .31 oe yn yr Ysgol Sabbothol, y Band of jfiope, a'r Gymdeithas Ddiwylliadol. Gwelvvyd fod ynddo aHu uwchtaw y ycyftredin pan yn ieuainc iawn. Cystad- leuodd lawer mewn traethodi a barddoni, » byddai blGn bob amser yn orchfygwr ar I ball gydymgeiswyr. Hefyd enillodd y I ■ wabr flaenaf yn Arholiad Ysgryinyrol Un- ,deb yr Annibynwyr Cym»-eig yn y dos- Itsarfch dan 21 oed, cylch sydd yn cymeryd I mewn holl Eglwysi Cymreig Cymru a Joegr. Nidsyndod felly oedd gan ael- \odau ei Fam Eglwys yn Mynydd Seion .ddeali ei fod yn bwriadu dechreu pre- gethu, a bod yn ymgeisydd am y Weini- dogaeth, a rhoddasant bob cefnogaeth iddo. Dechreuodd bregethu yn gynar yn f JSwyddyn 1905, blwyddyn y Diwygiad, ;a gwyr y rhan fwyaf o honom ran mor tHaenllaw gymerodd ynddo. Yn mis Medi, 1906, aeth i Ysgol Rag- ivlmrotoawl Caerfyrddin. Wedi llai na ifclwyddyn yno, sef yn Mehefin, 1907, aeth 4 Fangor i eistedd arholiad am tynediad i I £ xoleg Bala-Bangor, ac er mawr syndod t'w holl gyfeillion a'i gydnabod daeth allan ac ben rhestr yr ymgeiswyr llwyddianus Igyd a chanmoliaeth uchet ei arholwyr. "Wedi myned i'r coleg ymdafiodd a'i holl figm i gymwyso ei hun 1 waith mawr yr lefengyl. Prawf o'i ddiwydrwydd a'i lafur cydwybodol ydyw ei fod wedi enill unig wobr y dosbarth yr oedd ynddo bob Mwyddyn tra y bu yn y Coleg (sef tair gwaith yn olynol). Ar ddiwedd ei gwrs daeth allan gyda thystys^rif y Dosbarth syntaf, ac ni lwyddodd ond ef ac un arall o'i myfyrwyr i'w henill. Yr oedd y dyst- lolaeth uchel roddodd Prif Athraw y coleg ddydd yr ordeiniad yn gyfryw y gaUai aarhyw ddyn ieuanc fod yn falch o (cbøni. Tra yn y coleg yr oedd yn boblogaidd .iawn fel pregethwr, a galwadau mynych am ei wasanaeth i lenwi Pwlpudau Cym- rftfg a Seisneg. Bu amryw o Eglwysi yn y De a Gogledd Cymru yn ceisio sicrhau "si wasanaeth fel Gweinidog, ond wedi rhoddt ystyriaeth ddwys i'r mater pender- fvoodd dderbyn yr alwad daer ac unfrydol gafodd oddiwrth Eglwysi Llanaelhaiarn. Ac at" y dyddiad uchod ordeiniwyd et i gyHawn waith y weinidogaeth. Nos Fercher, y again, pregethwyd yn >|ghapel Maes-y-Neuadd, gan y Parchn nO Lloyd Owen, Birkenhead, a J Howell, Poociau; ac yn Bethlehem, (S.,) Siars i'r Egtwys, gan y Prif Achraw T Rees, M.A., Bangor. Dydd Iau, y 30am, am 10 o'r gloch, yn Jtfgiiapel Maes-y-Neuadd, pregethwyd ar fiatur Eglwys, gan y Prif Athraw T Rees, .2 chan y Parch D Stanley Jones, Caernar- fon, Yr oedd y Prif Athraw dan orfod i ymadael ar ol cyfarfod y boreu. Aftt 2 o'r gloch cynhaliw/d cyfarfod ordeinio dan r, lywyddiaeth y Parch H -4 ft>avies, Abererch. Dechreuwyd y cyfar- fod drwy ddarllen a gweddio gan y Parch H Williams, B.A., Penygroes. Wedi canu emyn, a chael anerchiad fer gan y Llywydd, esgynodd y brawd ieua c i'r pwlpud, a gofynwyd niter o gwestiynau iddo gan y Parch J Davies, Llithfaen, ac yr oedd yr atebion a gaed yn Gymraeg a Seisneg yn rhoddi boddhad neillduol i'r gynulleidfa fawr oedd wedi ymgaglu. I y Wedi cael arwydd gan yr Eglwys a'r Gweinidog, offrymwyd yr Urdd Weddi gan y Parch T Williams, Capel Helig Yna galwyd ar y Parch J Howell, Gweini- dog ei Kam Eglwys, i draddodi y Siars i'r Gweinidog Ieuanc. Yn nesaf darllen- wyd amryw o lythyrau oddiwrth amryw Weinidogion a chyfeillion i Mr Jones yn dymuno pob llwyddiant iddo yn ei faes newydd. Yn eu plith cafwyd llythyr oddiwrth Ysgrifenydd Mynydd Seion, Mr C Morgan, ar ran ei gyd-swyddogion ac aelodau yr Eglwys. Yn dilyn hyn cyflwynwyd iddo ar ran ei Fam Eglwys nifer o gyfrolau gwerthfawr, fel arwydd o'u dymuniadau da iddo ar ddechreu ei weinidogaeth. Gxvaed y gorchwyl hwn gan y Gweinidog, Mr I Howell, mewn ffordd hynod o bwrpasol. Yn dilyn cafwyd gair gan Mr D Griffith Diacon hynaf yr Eglwys, yn rhoddi hanes yr alwad. Ar ran yr Eglwys diolchai i Fain Eglwys Mr Jones am ei anrhegu a llyfrau mor werthfawr. Siaradwyd yn mhellach gan y Parchn Wm Roberts, (M.C.,) D Stanley Jones. H Williams, B.A., (yn Seisneg,) a Phillips, (B.,) ac eraill, yn dymuno ei lwyddiant, ac yn rhoi I croesawiad cynes iddo i'w plith. I Am 6 o'r gloch pregethwyd yn Maes-y- 'I Neuadd gan y Parchn 0 Lloyd Owen (Siars i'r Eglwys) a D Stanley Jones. I Yn Bethlehem (S.,) gan gan y Parchn J Howell ac E Wynne Jones, Ebenezer, Caernarfon, (Salem, Rhos, gynt). Heb- law y rhai a enwyd gwelwyd lluaws o Weinidogion a Diaconiaid y cylch wedi dod i groeiawu Mr Jones. I Mae yn dechreu ei weinidogaeth dan amgylchiadau cysurus iawn, mewn capel newydd yn eistedd oddeutu 650 o bobl. I Mae aelodau yr Eglwys yn cael eu gwneyd i fyny o chwarelwyr ac amaethwyr, ac yn sicr, os caiff Mr T J Jones iechyd, fe, wna weinidog da i Iesu Grist. Hyn yw dy- muniad J.J.
,. I" [ rIt PARCH T. J. JONES,
[ rIt PARCH T. J. JONES, Ar ei ordeiniad yn Weinido? Egiwys Trevor, Llanaelhaiarn. Gad imi, fwyn gydym-,ith,-eidduno Rhwyddineb Dl1w'n berffiith I dy wych, ofnadwy waith Y cu hv¡ylns yscolor,-gain a (h Genad Duw,—hawclfLirnor i Hoywed dy ddawlJ; hudodd dapr Nef-Fugail i hyf agor. Gyfaill, mae'n werth it' gotio—na ddeni Byth ddyxiion wrth giwyfo /■: Gras hyuaws y (rroes hoiio,—cariad can, 'Nilla ddyi),-ei allwedd 0. Ac o gael hyny, ysig galoaau Yn hawdd ddena dy hyawdl ddoniau; Cool ia, 'r lesa eu wyliao"i risiati, I'r undeb lama, tynua'n y tannau A llu'n eu hwyl yn lIaweuhall-yn Nhrevor, Gan ddyfal wylio'r gwyn-ddwyfol olau. L.B.
EISTEDDFOD Y RHOS.
EISTEDDFOD Y RHOS. Beirniadaethy Gadair. Pryddest heb fod dros 400 o linellau, Mor- gan Llw,d o Wyhedd," Gwobr, ^5, a Chadau dderw gwerth ^4. Mantais i'r ymgeiswyr fu prinder manyl- ion hanesyddol am Morgan Llwyd, oblegid mynych y croesa'r anwyliadwrus y ffin rhwng barddoniaeth a bywgraffiadaeth. Ond yr oedd cyflawnder o ddefnyddiau cerdd yn y teslyn-athrylith, cym-eriad, gwaith a chyfnod yr hwn y ceniii iddo. Mae Llyfry Tri Aderyn ei hun yn engraifft o'r wedd farddonol y gellid ei rhoddi i ddyn a chyf- nod. Fel sylw cyffredinolj gellir dweyd mai arwyddion brys sy'n rhy amlwg ar y cyfan- soddiadau hyn. Un o'r pethau anhawddaf yn yr oes frysiog a therfysglyd hon yw ym- lonyddu yn hir mewn myfyrdod dwfa ond mae'n rhaid gwneyd hyny cyn y gall un- rhyw un weithfawrogi cymeriad mor gytrin- iol a Morgan Llwyd o Wynedd. Da fuasai i hyd yn oed y goredon yo y gystadleuaeth hon yfed yn htilaethach o )sbtyd awdwr Llyfry Tri Aderyu, ac ymgynefino mwy a byd ei feddwl. Rhoddasai hyny fwy o add- fedrwydd a chyfiawnder i'w cyfansoddiad- au. Ond mae yma rai wedi rhagori yn fawr ar ereill. Ymgeisiodd saito, a gwneir sylw byrr o bob un, eithr heb amcanu lleoh eu teilyngdod yn ol y drefn y sylwir arnynt, gyda'r amcan o ddethol y bryddest oreu i'w gwobrwyo. Lie) o'r Dyffryn.—Mae'n eglur fod yr awdwr hwnyn gyfarwydd a hanes ei wrth- rych, yn deaU ei gymeriad a'i wasanaeth yn bur dda, ac nid yw ei gerdd heb raddau Bed helaeth o eneiniad attenyddol, a syniadau barddonol. Mae ei gynllun yn ganmoladwy, a gellid dethol o'i waith amryw ddarnau cryfion a rhagorol yn mhob ystyr. Ond nid yw y cyfansoddiad drwyddo mor goeth a barddonol ei arddull a'i don a rhai sydd yn ei erbyn. Cwrddir ynddo ag aml wallau sillebol, llinellau afreolaidd o ran mydr, llacrwydd brawddegol, a thuedd i ymdroi ac ail-adrodd yr un pethau. Ymddengys fel cynyrch meddwl awenyddol, ond fod yr aw- y dwr heb feistroli ei gelfyddyd. Ymarfered a ni, a daw yn ymgeisydd peryglus. Murmur y G'lomen.—Tynodd allan gyn- llun digon naturiol, er nas gellir dweyd fod llawer o ddyfais ynddo Mae'r oil waith yn bur Ian a thaclus o ran ei ienyddiaeth a'i drefn. Ychydig i.p. n o ddim amwys neu gymysglyd sydd ,nd io. Gwnaeih r aw- dwr diiefnydd cvfreit »loii u'r gmddfeydd yn myw d a phrofiad Morgan Llwyd, fel gosododd ef ei hunhwnt all-in in ei gyfres o benillion adnabyddus. Mae ft -int awenyddol drwy y rhan helset'taf o'r cyfan- soddiad Ond y mae'n gyt-nh-irol ddiffygiol mewn newydd-deb ac ar y cyfan yn lied undonog. Tuedria weithlu at gyffredinedd ac amleiriaeth Ni cheidw yn ddigon pen- oiol gvda'i destyn, ac ni lywyddodd i'n dwvn yn ddigon dwfn i gvmundeb ag \sbryd mawr a chymeriad atbenig y gwr v cenid iddo. Ceir yma gyflawnder o ddarnau can- olig, cyffredin eu ton, fel hyn,- Dadblygodd yn deilwng olynydd I gedyrn ddiwygwyr y byd, Ac awdwr f'1l'n cevtlvl ddiffynydd I Grefydd a Ebyddid ynghyd." Vavasor.—Mae nodweddion y testyn yn lied gyflawn yn y geidd hon, a rhai darnau o honi'n gwreichioni gan awen. Er nad oes fawr o dd,, fais yn ei gynllun yntau, y mae'n gyson a datblygiad cymeriad a gyifa bywyd y gwrthrych, yn gynyddol yn ei svmudiadau ac yn diweddu'n byr rymus. Gresyn fod cyfansoddiad mor awenyddol \n cael ei anurddo gan gynifer o ymadroddion diadd- urn, a llinellau llac eu mydr, Rhaid ddar- fod i'r awdwr gyfansoddi amryw ddarnau mewn brys neu ddiofalwch, ac oherwydd hyny olla. ng o'i law bethau diafael tel hyn Mawr fri yw bod a'r ysgwydd dan yr Arch, Oud byw i Dduw yr Arch t<y'n fwy cyesegriad, YmurynWr wlad i hwn mewn saoctaidd barch, Wrch wel'd ei waed yn llif ar allor cariad." Ac nid yw mer!dwl y llinellau canlynol yn ddigon eglur, diamwys a phriodol,- Mae Morgan Llwyd ar dan gan sel sancteidd- rwydd, Mae'n torri llechan defod a'i eymlrwydd, Siglai tyrfaoedd wrth welld mwg anfeidrol Yn esgyn yn golofnau du, bygytbiol, A'r noa yn cau Gwaredwr byd o'u gifael, A huff waredwr Cymru yn ein gadael I wingo o dan gwmwl bat nedigaeth, I roddi prawf ar tfurf ac orergoeliaeth Crynent with borth anobaith yn eu dagrau, Ond erbyn gwawr y dydd maent oil yn berlau." Mae amledd engreiffciau o'r fath anadd- fedrwydd a diffyg gloewder a hyn, yn rhwym o leihau gwerth cyffredinol y gerdd. Offa.—Pryddest ferr, islaw 2200 linellau sydd ganddo ef. Mae hi'n goeth o ran iaith, yn syml a thryloew ei harddull, ac yn glir oddiwrth fursendod a rhodres. Mae ei barddoniaeth yn dlws a thyner yn h, trach na nerthol a beiddgar. Ceiryma ddarnau nodedig o swynol, yn enwe lig y darluniad o dymor mebyd Morgan Llwyd. 01 gym- haru a rhai o oteuon y g>stadleuaeth, mae OftJn colli mewn newydd-deb, ac nid yw chwaith mor Iwyddianus i osod ffurf mor ai- benig i bersonoliaeth y gwrthn ch vn ei berth ynas a'i ddosbarth a'i gyfnod. Tuedda ymdroi ac ail.adrodd yr un pethau. Gwna hyny yn nechreu ei gerdd. with ddis- ] giifio ymddangosiad cjffredin rhai o'r d\n- ion mwyaf anghyffredin a godir gan Rag- luniaeth i wasanaeth mawr. Heblaw yr ymadrodd anffodus lied dywell" yn ei ddechreu, teimlir fodyn y darn canL, nol ormod o ail-adrodd y tyw, llwch ;— "Lied dywyll ydoeõd nen ein gwlad brvd hyny, Gorchuddid hi o'r bron gan gaddug pygddu, Oymylau tewion duon anwybodaeth, Coelgrefydd fall, a tbrwch o anystyriqetb, A phawb o'r bron yo hnno mewn tawelwch, Dan lenni trymiori, duon y tywyllwch, Er hyn 'roedd ambell Ber yn disgleirio Rhwng holltau y cymylau'r adeg hono, Ac ambell un, gan deimlo ei drueni, Yn dianc o'r tywyllwch i'r goleuni, Pan oedd y nos yn fwyaf du, gaddugol, Anfonwyd Morgan Llwyd fel cennad nefol, I ddweyd fod boreu hytryd, ciaer ar wawrio, Pan yrid y tywyllwchdu i gilio Gyda mwy o bwyll gofalus, gallasai bardd mor goeth ag O§q ddarlunio'r "ty- wyllwch yn well heb ei enwi mor fynych. Gesyd y bryddest hon yr argraff arnom iddi gael ei chyfansoddi ar ffrwst. Roland Fychan —Dyma gyfansoddiad y% cael ei nodweddu gan lawer o rwsg awen- yddol, ac mewn yni a rhuthr y mae ar y blaen i'r holl gyfansoddiadau ereill. Mae ynddo rai darnau rhagorol ymhob. modd. Nid oes le i ameu eneiniad awenyddol yr awdwr. Pe buasai ei bryddest mor goeth ac addfed ag ydyw o tan hoen awen, nid hawdd fuasai ei orchfygu Y gwaethaf yw, nad yw ei nerth yn ddigon dan reolaeth barn a chwaeth. Nid yw wedi meddwl yn ddigon clir, na dethol ei eiriau yn ddigon gofalus. Llithra i amkiriaeth trystiog, a gor-fynychiad o'r un geiriau, ymadroddion a chymhariaethau. Dywed fod Cymru yn edmygu Morgan Llwyd fel hyn:— A Uygaid sydd yn dan o wir edmygodd Mae'n eyllu «rno beunydd, ae mae'r carnedd Yn fflam y tem yn trm'l1 ogouiant newydd. Mae gwirionedd Yn cadw'i hewyd nwch ei camecld, 'Dyw oyfnod iddo ond rhyw frau adeilad Y gedy wr ei ol wrth deithio'r cread," Ac am yr awen,— Ai Did yw gwenau blodan'r Hyn a 1< u Yn trwytho'i charnedd a chyfaredd ou ? Dysgodd Piwiiianiaeth i Morgan Llwyd ddywedyd.— "Dros garnedd hunan y mat'r ftordd ifr Bywyd." Y mae'r bardd yn dra hoff o'r Hiw glas,- dyfnlliw lesni'r nen," "glasu ffurfafenau," "glasu bywyd Cymru Fu," glasu gwybren ei boreuau." Yr un modd gyda'r geiriau dillyn," "gorwel," tlysni," &c Ceir at ac ad yn odli ddwywaith. Defnyddia'r ymadrodd Ilyng ngoleu'r gwawl." Sonia am Wirioneddau ar nos fy ngwladjaiadrent Ddwj f-belydrau." Myn i'w wlad gofio 41 yr
Advertising
I First: Rate Furniture on the Gradual Payment Plan, C. We offer you opportunities in Furniture on Credit such as ■ VOti could not easily anywhere else. We hold a big htock of up-to-date furniture and famishing goods—from a single suit to a complete houseful—on easy terms, The value of Credit Furnishing cannot be overstated. It is the greatest help to house- furnishing that anyone could desire. If you will consult L us on the matter you will appreciate the moderation of our terms, and the simple straightofrwardness of our methods. (THOMAS AND SON, I FURNISHING DEPARTMENT, 4 0 Hop e Street, Wrexham. 1.
Advertising
NATIONAL LOAN SOCIETY IS Eirpressiy Established and Rei/iste-e'l PursuanC to Act of Parliament to mate Private Advances I without Loan Offices formalities. To all classes (Male or Female), iFROl £ 10 TO £ 1000 ON SIMPLE WRITTEN TO REPAY. for any iramftdiite need or private use to start in business, to furnish your house; to buy stoefc when I the market is low to p iy rent or rates. Cash sent by post if desired. You can get money privately here as interviews are unnecessary, and references are noc required. Genuine applications never re- fused, The advance can be puid back by monthly qti,-rter!y, or b-ilt'.yearly instalments, or if desired the advance can remain oat up to five ye-tra by pay. ing interest only. Diktat>ce no object. lotereet mid repayment lowest in England and Wales, Strict privacy and str tightforward dealings gaaraa- teed. Borrowern p tying extortionate intiereat else. where ;,r8 requested to apply to us wnen existing loann can be paid off at!d iarper advances made at vnuch lower rate", of iuttjrest. It wilJ cost 70anothing to inquire, but may save yon pounds, oy inquiring in strict confidence in English or Welsii, for oar free prospectus to | NATIONAL LOAN SOCIETY, 11.9 QUEEN STREET, WREXHAM. —o— Head Office:- 41, CORPORATION STltEET, MANCHESTER. (National Telephone 260 x 5), Establiehed 1887.
[No title]
Fei engraifft o nod wedd gvffiedinol 1 bryddest. gellir difynu y llinellaa canlynol: ilkyw ddydd y Heccyn lledtia-8 Sv'n elywed dieithr lef. { Oedd feI cyDghaneddteiynsaEt Ytig nghanol fcerw'r dref I'w galon ar ei huuion Dwys dreiddio vvn,etli y floeil— I aros yn bet-oriaotti fyw, Lhis Walter Cradcc oedd, y "O ddiwruod bythgofi clwy; Dydd pweledigaeth > es Yn awr daeth haetrdiant Calfari < "aw I'r golwg heibio'r Groes Mae anfarwoldeb ieurti-c O'i gyjch yn.t'w'nu'u glaer, H-ia fath a'r wawr oleubr.yd wen, roes edmygedd pur pylch pen Dihalog Fab y Saer." Mor Hawn ei fynwes ieuanc o freoodwydion, Mor gain ei ddelfrvd-fab y dtl ben Mor gll oedd y portreud ar ei 0 i fam--wlad dirion, dan y Ddwyfoi wen." c, Nid deupuin mlynedd ydyw yrfa oes, Mae i ysbryd yu anfarwol yn y tit, A Rhyddid yu blodeuo'n oeg ao ir, A'i genedl ar ei gliniau wrthy <iroes." Ca^eirier Mab y Mynydd. PEOROG.
BARDDONIAETH.
BARDDONIAETH. ANERCHIAD I Eis.Bra ELLIS a Mary Phillii»s, nr en hunia^ mewn glak briodas Gorphenaf 5ed, 1910. Yn nghanol tegwen hyfryd haf, A blodau Naf yn swenu, « A'r adar man yn pan i gyd," ¡ Yn dotio'n byd o'u dentii,- Hewn eTiad pur priodwyd dau, Bod iddynt wenau'r Iesb." "Uoedd Adda gynt yn Eden ardd Fel bardd heb gin cac eglyn, Ond cafodd swynol wraisc yn rhodd, Ac wrth ei fodd 'roedd wedyn; Ehoes Eddie lwyu holl swyn oi serch, Ar fetch, ac aeth i'r ihwymyn. Ei fryd ro es hwn ar Mary deg, Ac er yr adeg hooo- Newidio id pdJ pfith yn eifyd, Nid oedd dim byd wr a'i foddio Ond hon vn wraig—waeth beth f'o'- pi-is, Ma«*n Mft'y Ellin heno. Yu siwr hwn oedd ei chariad Ac heddyw 'u bunwyd ] lydiyl A vn yw iy nyTiHniTu.i Bendithioa Nef nm ben v (itiaa Hyd a&gau, heb d L .t >( id. y Ponkej, John Jarvis,
EISTEDDFOD Y RHOS.
anial dyrys oesau'n ol oedd yn y tir, ac yna,— Cofia'r erymanft, k fa yn ei lefeinio. Ni wnai y dull cynefin o'r gair mudandod y tro, rhaid ysgrifenu y fturf newyd i iddo— mudan aeth. Nid vw'r fath gyfarchiad a "Fy Morgan Llwyd," yn ychwanegu din) at geindei y gan. Llawer pryd. ac rid "llawer prydiau" a ddywedjr-fel llawer dyn, ac nid llawer dynion. Cymered fwy o bwyll i feddwl yn glir, mwy o ofal i ddethol geiriau, gan feithrin arddull mwy syml a dirodres, a bydd o fantals fawr i'r ymgeis ydd hwn. Bryniau Meirion.— Cyfansoddiad cryf svdd ganddo ef, o nodwe Id arwrol, ac we i ei gynilunio a'i weithio allan "11 pur gvson a chyfan. M e ol med wl disgyhledig a lien- or cyfarwvdd nr y gerdd, a'i harddull yn goeth a thryloe*. Ni cheir yma ddim o'r hu res coeg-ddoniol' sydd me vn rhai c fan- soddiadau, nac unrhyw mgais i efelychu 1 neb pwy byn,;g. Teirnir fod sobrwydd meddyliol ar yr holl waith, a'r awdwr yn mynnu bod yn gali hyd yn oed wrth fjrddoni Rhai i dda rfod i r birdd hwn fyf, rio llawer ar holl agweddau a chvsylitiadau ei destyn cytii dechreu qanu -arno^-oherwydd mae ei i bq d 'est yn gyfanwaith nas gelli 1 ei weithioi heb wt led y diwedd o r dechreu, ac mae Morg in Llwyd ynnodwèdrliadol a chnn-I hesur yn y oolwc, a hyd v fifordi. Ond nis gellir dweyd fod y bryddest mor farddonol ag ydyw o feddylgar, a choeth. Tuedda'r awdwr weithiau at gyffredinedd. Braidd yn ddi-bwynt yw y llinellau hyn :— Athrofa rad y bryniau, dyna'r deml Lie cyrchai hwyr a gwawrddydd, ac os semi Yn ei chynulliad ydoedd, gwyddai'r hachgen Fod yuddi fwy na digon at ei angen." Eto: Mae bywyd hwn yn rhan o ysbrydolrwydd Ein cenedl ni; dechreuodd garu'r Arglwydd Yn llaw ei ymdrech ef. Dylasai bardd mor alluog ymgadw rhag j cynifer o gyffyrddiadau traethodol eu ton, megis: Ond dyna'r parotoad angeurheidiol I wneud o hono ef arweinydd gwrol, Ar gyfer gofyn yr amseroedd hyoy." Mab y .t.Jlynydd.Buyntau'n lied ddi- otal mewn ran o'i gerdd, gan foddloni ar fath o ddoniolwch arwynebol, megis yma t. f ysgol enwog Gwrecsam Aeth Morgan," ebai'r wlad. Anigenach ysgol," obei'r iuef, Er bod yn "Ysgol Rad." Er cymaint o gondemnio fu gan awdur- dodau diweddar ar y gair derch, yr hwn nid yw air mewn gwirionedd, defnyddir ef gan y bardd hwn. Rhy amwys yn sicr yw v modd y cyffea'r syniad fad" Cre:1 a Moes" Cym- ru wedi caethiwo edyn ei dychymyg Bu edyn ei dychymyg Yn gaeth am lawer oes, Yn curo, euro yu ddihaid Barw)dydd Cred a Moes." Ond fel cyfanwaith, mae hon yn bryddest farddonol a thestynol. Can yr awdwr yn uwyrgylch cyfnod Morgan Llwyd, a cheidw ei olwg yn Sur deg ar ei wrthrych Nid yw cyd-ddilyniad ei syniadau ac unoliaeth gwa- hanol ranau ei gyfansoddiad, lawn mor gys- on ft chadarri ag eiddo Bryniau Meirion, ond y mae yn gyfoethog mewn amrywiaeth a phrydferthwch. Nid yw yn ymdroi gor- mod gyda dim yn hanes" na nodweddion Morgan Llwyd, ond teimlir fod pob symud- iad- a wna yn gynydd ac er yn cymeryd golwg eang ar ei destyn, llw, ddodd i gaa* w arbenigrwydd yr hwn y canai iddo yn bur glir a phenodol o'i flaen. Yn awr, nid oes genyf yr amheuaeth leiaf nad y ddau oreu yn v gystadleuaeth yw j, i ij, (I Bryniau Meirion a Mab y Al d- ac wedi darllen eu pryddestau tiay drosocld a throsodd, yr wyf o'r farn mai yr oreu yw eiddo Mab y Mynydd Dyma'r cyfansodd- iad mwyaf barddonol ar Morgan Llwyd o Wynedd, a dyfernir ei hawdwr yn deilwng o gadair a gwobrac anrhydedd Eisteddtod y Rhos, 1910.