Gwalia

Gyru Cerbyd Modur yn Orwyllt. ESiGOB LLAjNEILWY YN RHODDI TYST- lOiLASIta. I)IRWY DROM. Yn Llys yr Ynadon yn Llanelwy," ddydd Llun, gerbron yr Uchgiadben Birch ac ynadon eraill, g[wy,siwyd Mr Harold Summers. Buck- ley, perohenojg tiroedd, yn hwn a drigiana yn Rycroft Hal], Audenshaw, gjer Manceinion, am yru cerbyd modur yn ol cyflymdetr o 50 o fill- diuoedd yn yr awr rhwng Llansantsior a Llan- el wy, ar y loog o Awst. Mr F. J. Gamlin, yr hwn oedd yn erlyn, a ddywedodd fod Esgob Llanelwy yn gyru ar y diwrnod dywededig, tua deng munud wedi chwech yn yr hwyr, ar hyd y ffordd fawr yn agos i'r Peclair Croesffordd, Llansantsior, pan y sylwodd ar y diffynydd yn dynesu ato ar gerbyd modun, ac yn gyru yn gyflym. Dech- r)e!uodd oeffylau yr Esgob wylltio, a daliodd ei arglwyddiaet'h ei law i fyny. Ni ddarfu i'r diffyniydd aros yna cododd yr Esgob ei ddwy law i fyny, ond, aeth y diffynydd o'r golwg, yn ol cyflymder, fel y igwneid amcan,gyfrif, o tua 50 o filldirdedd yr awr. Yna rhoddodd yr Esgob ei dystdolaeth. Dy- wedlodd iddo gilywed corn y diffynydd yn agos I i'r gareg filldir, yn hon oedd bedair milldir a phum' ffyrlong o Lanelwy. Eldrychodd ar ei oriadur pan oedd y diffynydd yn pasio, ao yr o'edd yn ddeng munud wedi chwech. Daliodd ei ddwylaw i fyny, ond ni chymerodd y diffyn- ydd un syliw o hono. Wedi iddo basio y lyst ydd un syliw o hono. Wedi iddo basio y lyst cynyddodd ei gyflymder, 31 phasiodd y gareg filldir niesaf o fewn munud. Gan Mr Gamlin: Yr oedd y ffordd yn hollol syth, a gel lid ed y ceryg milldiroedd yii. rhwydd. Rlhoddwyd tysitiolaeth o berthynas i'll cyf lymder yr oedd y diffynydd yn ff i-a gan Rogers, llythyrgludydd, yr hwn a ddywedodd fod Mr Buckley yn dyfod i fyny yr allt yn Llanelwy feL gwallgofddyn (chwertjhin). Mr Gamlin: Yn ol pa gyflymder? Y Tyst: Tua 40 milldir yr awr. Y Rhin'gyll Langdon a ddywedodd fod y di- ffynydd yn myned trwy Lanelwy yn ol tua 50 o filldiroledd yr awr. N,i wnaeth y Diffynydd ei ymddangosiad ond tystiai yr AitoLygydd Jones jddo ei wasan- aethu a gwys yn y Grand Hotel, Llandudno, Aiwst 20fed. Yr oedd y diffynydd, hefyd, wedi arwyddo cydnabyddiaeth y&grifenedig ei fod wedi gyru cerbyd modur trwy Lanelwy y di- wrnod dywededig, a'i fod wedi gyru yn gyflym- ach na phedair milldir ar ddeg yr awr. Dy- wedodd y tyst, hefyd, fod y diffynydd wedi cydnabod yn mhellach iddo, dri diwrnod yn flaenorol, gael 'ei ddirwyo i lOp a'n costau yn Nehonwy. Ar 101 hyny yr oedd wedi cael ei ddirwyo am gyflawni trosedd cyffelyb yn Llan- dudno. Y Olerc: A ydyw y diffynydd yn ddyn o foddion? Y Tyst: 0 ydyw. Y mae yn beTchenog tir- oedd yn y Werddon, ac y mae. ganddo pseffylau rhedeigfeydd. Dirwywyd ef i lOp a'r costau. Esigob Llanelwy a ddywedodd ei fed yn achos gwarthus, ac yn un a ddylai y gosp drymaf gael ei rhoddi arno. "Y Oadeirydd Yr ydym wedi ei ddirwyo i'n swm udhaf. "Yr Esciob: Y mae yn ddrwg genvf nad ydyw yn drymach (dhwerthin). • —

Arddangosfa Arddwrcl MaeDtwrog. Prydnawn dydd Gwener cynhaliwyd yr ar- ddangosfa flynyddol a wnieir o dan niawdd a thraul Mr a'r Anrhydeddus Mrs Oakeley, Y PI-as. Yr oedd y Felin Lifio wedi ei haddurno yn brydfeifth iawn a'i threfnu yn nodedig bwr- pascl at dderbyn y cynyrchion cystadleuol. Addurnwyd y lie yn mhellach trwy i Mr Ro- berts, pen-garddwr Y Plas, ddod a phlanhig- I xon o r gerddx a u trefnu mewn modd chwaeth- us ar hyd yr aleilad cyfleus. Yr oedd Sedn- dorf Arian Oakeley i lawr o'r Blaenau, a di- fyrasant y doitf fawr gyda'u chiwareuad o am- ryw ddarnau. Yr oedd Mr ar Anrhydeddus .á.Ll'S Oakeley yn bresenol er rhanu v wobr- wyon. Mate clod mawr yn ddyLedus i Mr R. W. Vaughan, y goruchwyliwr lleol, am ei lafur fel ysgrifenydd: arno ef yr oedd pjwysau y g:waith, yn dod, a chyflawnodd y cyfan gyda'i fedii arferol er boddlionrwydd i bawb o'r cys- tadleaiwyr. Bedrniad y cynyrchion ydoedd Mr Mynott, Y Glyn, Talsarnau. ÅJeth y gwolbr- wyon fel y oanlyn :—— Tatws crynion (cynar) 1, Richard Hughes, Bull-street 2, J. R Jones, Gellilydan. Tatws •crynion (diweddar) 1, R. Richard Evens, Frongoch. Tatws hir-grtwn (cynar): 1, J. B. Williams, Gellilydan; 2, David Wil- liams, FronoVeu. Tatws hir-grwn (diweddiwi): 1, J. R. Jor-es, Gellilydan 2, Owen Jones, eto, 1, John B'lunt; 2, Robert Jones, Warren. Bresych oochion 1, John TudoT; 2 Evan Anwyl, Tan'rallt. Blod- fresy-olx: 1, J. B. Williams; 2, John Blunt. Wynwyn: 1, Elvam Anwyl: 2, David Williams, Fronoieu. Afalau: 1, Owen Griffith, Fron- oleu 2, Riichard Roberts, GLaodwr. Eirin: 1, R. r/„ Vaiii:'han; 2, Owen Griffith. Ffa mewn cwallod: 1. John Tudor; 2, J. R. Jones. Ffa. Ffj^Mgn.g rpawn cwallod 1, John Ellis, Penybrvn 2, John Blunt. Pys mewn cwall- od 1, J. R. -T'iti.-s 2. Robert Jones, Warren. Moron 1, Jolm Blunt 2, J. R. Jones. R:id 1, Tolin Tudor; 2, John Rlichar^, Stc reilaousei. Rib.ubarb: 1, Owen Oriffttih, Froriolriu 2, Dn,vi({ Privies, Tany- dapel. gerddi: 1, Owen Jtnes, Gelli- lydan: 2. J. R Jcnrs. Lettuce: 1, John Blunt; ?. Rir»hprd TTn^hc. O.liad o lys- ieafiwyd 1, John Jones. Glar,wr 2. William Roberts. nrnVrw. Cbs 1:0 o fl^dau gerddi 1, jolin Junes, Ta,nddv.allt 9. Joseph Lewis, Tynanf. s^li,ad o flodnn [nwllf ion: 1. A. Willi* TY'nvb.T-n 2. TlHizn. Elwands, Fron- fat; r. Tr vd.-l oreu Blunt; 2, R. Richards, fi'lundwr. T'ardd fl(-).,i r01andwr): 1, Richar-J Ro'berfs-: 2. R. E. VnjrAan. Gardd flodau (eiihrio '•il.-mflv. r) I. TTcddfr'iidwftd M. Morsran 2 V, f^Alrrrlvn. Plan- hitjyn jTi-tv.-str •. 1. J-i^crb 2, W}ljj»i!3 Huc'h v

DINYSTR ARUTHROL AR FYWYDAU DYNOL. TAN Al NEWiYiN YN GvNNEL7D EU GWAITH. Hysibysir o iMaoedonia fed cant a haner o filoedd o ferched, plant, a henafgwyr yn ym- guddio yn njglioedwijgioedd a mtYnyddoedd y wlad hono. Dywedir fod y Tyrciaid yn llosgi'r eoed wigoedd yn rhan barthau Lenera a Kas. toria, ac yn lladd y trigolion a geisiant ddianc eddiar ffordd y fflamau. Cyrhaedd a newyddion dychrynllyd i Sofia am AveithHedoedd v Tyrciaid yn nhiriogfceth Mon- astir, lie yr ymffrostia y Sultan eiod wedi adfrr trefn. Bei^nir fod o ddeg air hugain i haner cant o filoedd o ddgolion Brulgaria wedi cael eu llofruddio. Credir fod y ftigyrau hyn o dan y ny marc. Y mae y Sultan wedi rhoddi gorchymyn i'r oil o ohebwyr y newyddiaduiton fyned o Mace- donia ac adroddir yn Washington ei fod wedi siorhau igwasanaeth Atmericanwr yn orudhwyl- iwr y wasg. Rihydd gwefrebau swyddagol hane.s llwydd- iant y Tyrciaid, pa rai a wefrebir gan Reuter o Gaercystenyn. Dywed hysbysrwydd pellach o Sofia, Medi 8fed —Y mae llythyrau preifat a dderbyniwyd oddiwrth drdgolion Ewropea-idd yn Monastir yn desgrifio y sefyllfa yno fel un oedd t.uhwnt ij ddyclhymyg o ran ei herchyllder, ac un nad oedd y gobaith lleiaf am wellhad buan iddi. Y,r oedd ymnoddwyr Bulgaraidd yn c rhaedd yno yn ddyddiol mewn eyflwr o gardotwyr holl- ol, ac yr oeddynt yn adrodd hanesion torealon- us am greulondelb y Tyrciaid. Daerth triugain o deuluoedd o Smilevo, yr hwn le sydd wedi cael ei ddinystxdo vn hollol gaai y Tyrciaid. Adrodda yr ymnoddwyr idd- ynt wCiled tgwr a gwraig yn eistedd yn nghanol adfeilion lie oedd wedi bod yn gartref iddynt, pan y torodd milwr Tyrcaidd ben y dyn ym- aith, a thaflodd ef wedi hyny i ffledog ei wraig. Dywedant, hefyd, i filwyr, wrth fyned heibio i ryw ffos, glywed gwaedd plentyn ac wedi idd- ynt wneud ymichwiliad, gwelsant forwyn, ac amryw blant bylcihain yn ymguddio. Ar ol treisio yr eneth llofnuddiasant yr oil o hon- ynt. Dygwyd amryw garcharorion Bulgaraidd i Monastir. Nid oedd un o honynt yn mron yn wrthryfelwr, ao yr oedd y rhan fwyaf o honynt yn wladwyr di-a-rfau. Dywedir fod un ar hugain o Fulgariaid wedi cael eui cadwyno wrth eu gilydd gextfydd eu gyddfau ac yn chwan- egol at hyny, fod polb dyn yn gwisigO' cadwen drcm, yr ihon oedd yn. ctael ei chysylltu a modr- wy ar un ffer. Oy hoed dod d Swyddog Ciyffredinol y Gwrth- lyfelwyr gylchlythyr, yn rhoddi gorchymyn i'r minteioedd beidio dinystrio pentrefi Tyrcaidd ao Albanaiidd heddyohol. Dilwedda y gorch- ymyn .gyda'r sylw "Fod yna ddigon o amser yn wastarl i gymeryd y cyfiyw fesurau." O'r Bulgrariaid a Iwyddodd i achub eu byw- ydau trwy ffoi i'r mynyddoedd a'r fforestydd y mae miloedd yn marw o newyn. Tra y mae yn anmhosibl yn bresenol gael allan y ffigyrau manwl yn y pencadlys ehwyl- droadol, gwneir amtangyfrif fod rhwng 30,000 a 40,000 o ddynion, merched, a phlant Bul- garia wedi cael eu lladd trwy gleddyf y Tyrc- iaid, tra yr. oedd, o leiaf, gymaint a hyny o'r rh'ai oedd wedi ffoi o'u pentrefydd rhag idd- ynt gael eu llofruddio, yn awr yn marw yn araff onewyn. t Creda yr awdurdodau swyddogol fod y ffig- yrau hyn braidd yn iSlet, ac maent yn tueddu at gredu y bydd y rihai a laddAvyd dros 50,000. Des-grifir y Tyrciaid fel rhai sydd yn beuden- fynol o lwyr ddinystrio y boblogaeth Fulgar- aidd o'r diriogaeth.. Oafodd pentref Ylach a Gopesh, tair awr o waith teiithio o Monastir, ei llosgi gan y Tyrciaid, ac adroddir eu bod wedi taflu amryw o'r trigolion i'r fflamau. luoedd yn noeth a newynog, a'u bod yn ys- luoedd yn noeth a enwymg, a'u bod yn ys- peilio yn mhobman. Ffyna newyn difrifol yn rhanbarth Kritehevo, a dywedir fod y boolog- aeth yn myned i'r rhanbarthau cyfagos.. Yn nghyldhoedd y Llywodraeth edrychir ar y sefyllfa .g:yda dychryn cynyddol. Yn ol ad roddiadau y geilir ymddiried ynddynt, y ic;.ap- gan Twrci yn awr 300,000 o ddynion yn Mace- donia, ac ystyrir ei bod yn betli anmhosibl i'n gallu cryf hwn ymgynull yno i ddim ond i ddarositwng y chwyldroad. Ofnir yn fawr fod y iSultan yn ystyried y ffordd i ymosod ar Bul- garia; ond ceir gweled eito pa un a wna Rwsia ganiatau y cyfryw symudiad. Oyhoeddodd y Llysigenhadwr Tyrcaidd yn Llundain fynegiad yn anghredu yr adroddiad- au am y llofruddiaethau a'n ysgelerwaith yn nhiriogaeth Monastir. Dywedir fod y Sultan1 yn awr yn cydigrynhoi o 50,000 i 70,000 o gorphluoedd yn Adriano pole, mewn trefn i ddarostwng y gwrthryfel Z, I yno- MÄwn ey lchcood Ewropeaidd yn Nlghaercys y I tenyn, teimlir cxlyn anesmwythyd oherwydd dy- lifiad milwyr Tyrcaidd i Macedonia. Teimlir yn silcxi y cymer rhyfel le rhwng: Bulgaria a Thwrci. Oredir y digwyd da hyn cyn diwedd y mi's ym:a. Hwyraoh na chyhoeddir hyny yn ffurfiol; ar yr un pryd, nid oes dim ond tywallt giwaied i'w ddisgwyl. Y mae y Bulgariaid sydd yn trigo yn Nghaercystenyn mewn dychryn mawr rhag; i .gyflafan gymeryd lie. Oymerwyd amryw o bersonau i'r ddalfa mi dyddiau yn ol, ac hyd yn hyn ni chawsant eu rhyddhau.

BE 1H WNA Y GALLUOEDD ? Y mae Llywodraeth Grceg yn ystyried' pa gwr.s i'w gymeiyd i amddiffyn y Gi-,oec,ia,id a bi-eswyliatnt yn .Macedonia. ,Hyn sydd yn sier, fod y GroÐiaid yn benderfynol o rwystro y Bulgariaid i igyflav/ni llofruddiaethau. Y cwbl y mae Llywodraetfli Groeg yn ei ofyn ydyw adfeniad heddweb ao amddiffyniad y Groegiaid a breswyliant yn Tv.lrymydogaethau Monastir a Salonica. Mao llawer o siarad yn nghylchoedd y Vati- can, ai ni ddylai y Pab gymeryd sylw o'r hel- yntion yn Macedonia? Dywedir fod amryw o'r Oardinaliaid o blaiid symud aT unwaith, ao y dylasai' y Paib igondemnio yn Tyhoc-ddus yr erchyllderau a gyflawnir yn y Balkan, gan alw ar y byd' gwareiddiedig i ymuno i adfer trefn a heddwteh. Ond yn He gwneud fel y oeisid ,goanddo, ni wnaeth y Paib ddim ond galw sylw Ylmherawdwr Awstria ar iddo drefnu rhyw foddion. i atal yr erchyllderau. Deallir fod cyd-gyny 5ad wedi cael ei, wneud ychydrj ddy,cldiaun ol gaxiL,l}"wodi'aethau Rwsia ao Awstria i'r Gialluoedd, i'r vfcrwyl y dylid dangos allan i Ljrsvodraeth Bulgaria y dylai dori pob cysylltiad a Phwllgcr Macedonia, a hysbysu, os y bydd ii ryfel dori allan rhwng Twroi a Bulgaria, na bydd i'r olaf ddexibyn un- rhyw orth,vy -an y Galluoedd. Mor bell ag y mae Germani yn v cwestiwn, or nad yw yn wylbyddus yn y cylch swyddogol yn. Llundain fod y 1 Iywedraeth yn Berlin wedi cydsynio a'r cvnyjjiad yma, y mae pob lie i gredu y cydsynir a-L, unrhyw gynylgiad a ddygir yn mlaen gan Riwsia ac Awstria. y ddau All.u g sydd yn dal y berthynas agosaf a scfydliatd trefn yn y Bialkan. Y mae gradd o amheuaeth a fydd i Ffraino synthio i fewn a'r cvny.rion hyn; ond v mae'n ecrlur fod Idywcdraeth Itali yn barod i syrthio i fewn; i'r cwrs a; avvigryrr'wyd. Y mae pob rheswm dros gredu hefyd y bydd I Brydain Fawr roddi ei chydsyniad, ond de- all it fod y I .lywodraeth Brydeinig yn deisyf fod i'r holl Ailluoedd' gymeryd rhan yn y cam- rau a gynygin.

For clielicacy of IT40 g'^af strength and de- licious flavour, tlnere is nothing to surpass Horniman's Pui,, Tea. Sold every where iby ovc-r 10,000 retailers. Best nnd cheapest, and "Always good alike." Sold by: Daii cror: Hamiton and! .Tones, Market place; R. Pugh Jones. Friars Stores. High-street Oar- riarvon 0«vn. Chemist NVrin Griffith, Graoer Comvav Hiivlics, Chemist. Beaamaris Wil- 'iams.Chemrfit. Penma/eTimawr Co-o-prrative iety; Roberts, Grocer; Jones, Chemist. IJnniteris Ingham, Grocer. LT^nfai.rfechan Rriffiths, Grocer Llandudno Robert. Llangefni Prytherch, Wvi rn Bay Hughes, Grocer, etc. Ncwborouph Jwill. Grocer. Criccieth Grifiitii,Grocer Per. Jones and Son BryngvfiMt: Wilson and Co,. Grocer.

Ymoscdiad Llwfr ar Perch leuanc yn y Lehendir. Yn Port TaLbot, dydd Mawrth, cyhuddwyd tri o lanciau (glowyr wrth eu galwedigJjeth) o ymosod yn g,reulawn ar eneth ieuanc ddeunaw oed, o'r enw Mary Ann Richards. Y mae y cyhuddedigion yn Ibyw yn Cwmafon—sef, 1 hos. Thomas, Benjamin Jenkins, a John Davies. Yr oedd yr eneth ieuanc yn eexvided ar y fforild fawr, a daeth Davies ati, ac fel yr oedd ef yn cyd-gerdded gyda hi, a'r ddau arall yn dilyn, y mae yn sydyn yn trod ati ac yn ei tharo yn ei gjwiyneb. Bu mewn canlyniad yn anymwy- bodol am 48 o oriau. Bu i gyfreithiwr ieuanc weled fod ymosodiad wrdi cymeryd lie, a. rhed- odd yno. Cafodd yr eneth o fewn troedfedd i'r gledrffordd. Daliwyd y llanciau; ac y maent wedi eu traddodi i sefyll eu piiawf.

Cyhuddiadau Difrifol yn Erbyn Dyn Ieuanc o Lanrwst. FT DRADDODI I SEFYLL EI BRAWF. Cynhwiiwyd ynadlys aatoenig yn Lknrwst ddydd laan i k-ILwilio i nHWl i aniryw gylaiddiad'aiu o kdiad a ddvgid gan y Postfeistr OyffrdiLol yn erbvn William John Jones, 23 ndwydti oed, a. was- anaeilun fel elerc yn y llythyrdy lleol. Yr oedd Joixt, aebos yr hwn a, ohiriwyd o'r wythnos flaen- oi-ol, wedi ceidded yr holl ffordd o Gaeiuarfon tan ofal un o swyddogion y cairchar, ac yr oedd ei guethiwed byr yn y caxeliar yn ymddangos wedi "dweyd" cryn dipyn ar ei ielchyd, Dtr. Jones oedd yr ynaxl llywyddor. Yr o.edd chwech o wahanol gyhuddiadau o gele-l.'id'iuta, yn cael kaii d wyn yn erbyn Jones, sef ddarfod iddo, ar y 13eg o Orphenaf diwedldlaf, ladrata y swm o 5s 3c dderbynhvyd gan JolUl Huglnes; swm lb a didea-byniodd oddiwrth Maay Jones ar y ilfd o Orphenaf; dau swm o ddeg-swllt. a dldleibyniwyd air yr 17eg o Fehefin a'r laf o Awst oddiwrth Hugh Parry a Richard Owen KeJry.; tair punt a, dal wyd i mewn i'r llythyrdy, ar y 13eg o Awst, g.m MarRaret Thomas; yn nghydii. 10s, arian dalwyd i niwn i'r llythyrdy rm Hiigh Huglies ar yr 28ain o Orphenai. Erlynai Mr J. B. Allara-on ax ran y Trysoadys, ac ymddangosodd Mr David Jones (Llianrwst) dros y di- ffynydd. W. Thomas Edwards, cleno yn y Llythymy Cyffredinol, a ddywedodd iddo dldfyfod i lawr i chwilio i mewn i'r alreeleidd-diia yn Llythyixly Llanrwst. Efe a liolodd y oareliaror o berthynas i'r symiaxi mewn dadl; ac wedi gwadu o liono ar y dlchre.u na wyddai ddim amy swm cyntaf, torodd y caircharor i grio a chyfadOOfoddl ei fod wedi eu. cymeryd a,'u gwario, a chyiad'dtefodd iddo gymvryd y Hall hefyd. Y Cudd-swyddog Courcof, mewn cysylltiad! a'r Llythyrdy Cyffredinol yn Llundain, a brofodd gymeryd y earcharor i'r ddalfa a rhoddodd yr Ucliarolygydd Jervis, o HeddlIw Sir Ddinbyeli, dystiolaeth iddo dderbyn y earchai'or i'w aadwraeth. Rhoddodd ef ar ei ocheliad a ehyhuddodd ef. Ni wTiaietli y eareharor un atebiad. Wedi i Joseph Waird, p-ostfeistr Llandudno, roddi tystiolaeth, cyhuddwyd y carchaoor yn ffurfiol. Efe a b'.ediodd yn ddieuog, a cha,d,wodd; ei amddifiyn- iad. Traddodwyd ef i sefyll ei ibrawf yn y Brawdlys yn Rhuthyn. Yn, nesaf aed yn mlaen gyda'r cyhuddiad o gelc-J ladtrata diau swm o ddeg swllt yr un. Air Allanson a drlywedodd fod Edward Pa-rry, Crown Inn, Uiinr-,i-st., w,ai anfon Hugh Pany i r Llythyrdy am drwydded gwn. Tfcdwyd am y dirwydded, yr hon a rodd;wyd allan ac a stampiwyd gan v eareharor. Ar y laf o Awst talodd R. O. Kerry, cigydd, Llanrwst, y cyffelyb swm i'r car- 1-bar or am drwydded gvrn, yr hon drwydded) a rodd- wyd allan. Gan fod. "duplicates" y trwvddeda.u yn eisieu fe wnaeth,pwyd ymichwiliad, a. chafwyd hyd! idd^ vn lletty y carcbaa-or, dykdswydd yr hwn oedd eu hanfon i awdurdodlau yr Inland Revenue yn Mangor. Pan ofynodd Mr W. Edwards iddo yn eui cylch. efe a wadiodd ,bob pvybodaetli am danynt Mr W. H. Danbyshire a ddywedodd, pin gAv.-stiyn- odd efe y eareharor o berthjuas i'r gyntaf or trA^yddedau colledig, iddo atcb y rhaid fod y papyr wedi "spwylio" ac iddo ysgrifenu "spoik-d" ar draws yr "advice note. Miss Roberts, is-postfeistres, Llanrwst. a ddywed- odd iddi "gvmeryd stoc" ar y 19eg o Awst, a ehael fod punt vn fyr yn mhlith y gwn-dawyddedau. Bix raid1 iddi hi ei hnnan wneud y golled i fyny. 131, i'r eareharor. fel vn yr achosion, cyntaf, bledio vn ddieuog, a chadw ti amddiffyniad. i Traddodwyd ef i sefyll ci brawf ar y ddau o-vliiydid- iad oedd yn arcs, sief ddiarfod iddo dtrbyn odd!- wirth Miss Yardow, morwyn yn y Voelas Hall, y swm o dair punt a, daJwyd i mewn i Fane Cynilo y Llythyixly ar y 18fed o Awst, a. defnyddio yr Twwhyw i'w wasanaieth parsonol ei bun ac iddo ddeifcyn, hefyd. oddiwrth Hugh Hughes, adeiladydd, Llanrwst, y swm o ddeg swllt dan y cyffelyb a.m- gylchiada.u. ac na, roddodd de yr un o'r symiau hyn i gyfrif y Llythyrdy.

Arddangosfa Amaethyddol Penmachno. Cynhaliwyd y nawfed arddangosfa flynyddol yn Mhenmachno ddydd Sadwrn. GAvlawiodd yn drwm iawn y rhan gyntaf o'r boreu, yr hyn a ataliodd lawer o'r arddanigosion i gyrhaedd yno, ond trodd yn braf am y gweddill o'r dydd. Achoswyd petlx cyffro yn nechiisu y show trwy i darw ieuanc, yr hwn nad oedd wedi bod oddi- cartref yn flaenorol, ymwylltio a throi yn ffyr- nig. Torodd oddiwrth y rhaff a'i daliai, ao aeth yn rhvdd o gwmpias y cae. Yr unig ffordd i'w gael dan reolaeth ydoedd trwy daflu rhaff- au o'i a.mgylch, bagl.u ei goesau a'i ddwyn ar ei 1111 iau. Yna siciihawyd yJ1 anifail gyda rhaiffau wrth goeden. Llywydd y fiwyddyn. oedd y Miliwriad Lloyd Wdlliamfi, Dinbych, a'r swyddogion eraill ceddyrit a gainlyn --Meistri G. Owen, Yspytty, a G. Roberts, eto, is- lywyddion Dr. W. M. Williams, Penmachno, cadeirydd y pwyllger; Mr W. B. Lloyd, Llan- rwst, trysoi'ydd a Mr D. A. Hughes, ysgrif- enydd. Yn yr ad ran. arddwrol a'r blodau yr oedd Mr G. Davies, London House, Penmach- 1:0, ar ben rhestr y gwobr-er.illwyr gyda 17 o hvyddian&ui; enillcdd Mr T. R. Jones, Moss Hill, 13 Dr. Williams, 12; a'r Parch M. Ro- berts, Rheithordy, 6. Wcle lestr c'r prif ddyfarniadau HORSES (Open).—Team of agricultural pu: poses: 1, R. Williams, Llanrwst; 2, J. Jones, Dclwyddelen. Mare or gelding for agricultural purposes 1 and 2, Mr R Wil- lia.ms. Gelding or filly under three years 1, R. Williams.; 2, J. Owen, Llanrwst. Best mare or gelding, unden 14 hands, suitaoio lor harness os saddle 1, D. Roberts, Aelydon 2, Mrs Morris and Son, Penmachno. Ditto 14 hands or upwards I,Mrs Marribtt, Llanrwst; 2, D. Roberts. Pony, mare on gelding, not exceeding 12 hands.: 1, W. Pritchard, Pen 2 machno; 2, Edward Roberts, Capelgarmon. Bast turnout, horse, trap, and harness: 1, D. Roberts; 2, Mrs Marriott. The fastest trotter: 1, Pieiice, Penmachno 2, Da- vies, tQerrigydruidion. Pony race: 1, R. Wil- liams, Llanrwst; 2, R. P. Pritchard, Pen- machnlo. Horses (confined to the Society's di5t.rict).- Algridultural horse or mare: 1, Isaac Hughes, Ysbytty; 2, J. Jones, Dolwydd- elen. Mare and foal: 1, R. Thomas Pen- maohno; 2, J. EDutghes, Ysbytty. Best colt on foal 1, J. Roberts, Llanrwst; 2, J. Edward. Best foal: 1, W. Jones., Oapt-l Garmon; 2, D. Pritchard 3, W. Pierce, Penmachno. Un- shod mountain pony: 1, E. Roberts, Can-el Garmon; 2, W. Pritchard. Best mare or geld- ing under 14 hands: 1, D. Roberts 2, Mirs Morris and Son, Penmachno. CATTLE (Open Classes).— Bull: 1, W. H. Jones Pentrefoelas; 2, J. Edwards, Ysbytty. Cow, in calf or in milk 1 and 2, R. Evans, llanrwst. Heifer, under three years: 1, H. Hhighes, Llanrwst; 2, R. Evans. Pair of yearlings: 1, E. Evans, Llanrwst; 2, W. H. Jones, Pentrefoelas. Two oxen, two years old: 1, R. Evans 2, J. Jones, Dolwyddelen. Local Classes.—Bull: 1, W. H. Jones, Pen- trefoelas 2, J. Edwards. 1f: 1, Dr. Wil- liams 2, R. Thomas. Welsh cow, in calf or milt: 1. Mrs Roberts, Pentrefoelas 2, W. H. .Tone. Cow, in milk or calf 1, W" H. Jones, Owern Howel; 2, T. C. Roberts, Penmachno. Welsh heifer, under three years: 1, W. H. •Tone?.: 2, Ellis Evans, Ysbytty.. SHIMEP.—OL-en: 1, Jones, Llangerniew: 2, J. Evans, Llanrwst. Welsh avm lamb: 1, Jones; 2, D. Roberts. Three Welsh ewes 1, Jones 2. D. Roberts. Three Welsh lambs: 1, — Jones; 2, D. Roberts. Local tenant farmer classes.—'Welsh ram: 1, J. Evans 2, D. Prichard, Pentrefoelas. Pair of Welsh ewes J. Evans. Two Welsh rams: J. Evans. DOGS.—Open—Sheep do^, rough or smlooth coated: 1, T. R. Jones, Moss Hill; 2, D. Roberts, Aelydon; 3, T. F. Moitris, Blaenau Fastiniog. Bitch: 1, T. R Jones; 2, T. F. Morris 3, D. Roberts. Terrier, dog or bitch 1, Miss C. A. Jones, Bettws-y-Cbed 2, P. WilLiams, Blaenau Festiniog;3, T. C. Roberts. Fox terrier, dog or bitch: 1, E. M. Evans, Blaenau Festiniag 2, T. A. Hughes, Blaenau Festiniog; 3, W. Jones, Blaenau Festiniog. Spaniel, dqa or bitch: 1, G. Owen, Blaenau Festiniog; 2, W. H. Davies, Machno Hotel; 3, J. Robert? Cwm. Pointer, setter, or re- triever: 1, D. Moid-is, Blaenau Festiniog; 2, H. Holden, Downham Market, Norfolk. Any other breed 1, W. Owen, Bangor; 2, Miss B. O. Davies, Bettws-y-Coed 3, Mrs Marriott.

Nodachfa yn Nghaergybi. Ddyddiau Mawrth a Mercher diweddaf cyn- haliwyd nodachfa yn y Neuadd Drefol, Caer- gybi, er cynorthrwyo trysorfeydd yr Etlwys. Agox-wyd y gwéthnrliadau dydd Mawxi;lx gan Miss Naylor; hefyd, traddodwyd aixerchiad- au gan Mr Naylor a'r Parch Canon Walter Thomas. Agoxiwyd gweithrediadau dydd Mer- cher gan y Parch Ganghellydd Richards; a chafwyd an ere Iliad au g,an y Canon '1 homas, Mrs Walter Thomas, a'n Parch James Jones. Yr oedd y byrddau, oeddynt wedi eu hadd- urno'n ehwaethus, wedi eu gosod fel y canlyn: Cake and lemonade stall Miss Annie Roberts, Plas Meilw; Miss Thomas. Newry-stooet; Miss Griffith, 37, Stanley- stneet, and Mi-ss May Otapp. G.F. S. ShlH: Mrs Thomson, assisted by lier dauightei's and Miss Lenfesty, and Miss L- Parry. Packing stall: Miss Thomas. Cross-street. China stiall Miss Siddon, Miss Williams, and Mrs Tyner. Sundiay School stall Miss Hughes. Castle House; Mrs Griffith, Maeshyfryd-road Miss Williams, assisted by Miss Owen, Rock street; Miss Smith, Station-street; Miss Eaton. Miss Jones. Miss Rowlands, Miss Thomas, and Miss Parry. Flower stall: Mrs Orr, Miss Hills, and Miss Soulkrd. Vicarage stall: Miss Walter--Thomas, Miss Elliott., Mrs Abell. Mrs 's Rice Williams, Miss Richards, Miss Nellie Jones, Miss Williams, and Miss Ciapp. Sweets: Misses Garnish, Miss Wilmshurst, Miss Taylor, Miss Wil- liams, Misses Ada and Lilia Singleton, Misses Nellie Smith, Nellie Jones, Master John Parry, Misses Nichols, Master Hjuighie Jones, Miss Dorothy Griffith, Miss Grace Hughes, Master J. Fox Russell, Miss May Webb, Misses Chope, etc. Telegraph post: Miss Edith Hughes. Weigh- ing machine: Mr T. W. Watkins. Shooting gallery Mr W. Price and Mr J. Watkins. Bran dips Miss Prichard, Gors Miss Gardner, Valley. Toy stall Master Leonard Abell and Master H. R. Parry. Ices Misses May Evans, 12, Wian-street; Annie Watkins, 3, Wesley-terrace; Annie Grace Jones. Refreshments: Miss Daisy Thomas. Miss Marjorie Edwards, Miss Roberts, Town Hall, Mrs Nrush, Miss Kinsman. Mrs Jones, Miss Griffiths, Mrs Williams Miss Williams, Miss Acton, assisted! by Mrs Pritchard1, Mrs Roberts. Mrs Smith. Mrs Carter, Mrs Jones, and Mrs Williams. French table: Misses Abigal Parry, Florie Abell. Alice Gregory, and Ethel Murch. Bookstall).: Mr Sbudiamore. Gothes stall: Mrs Owens, Mrs Wil- liams, London-road Miss Thomas, Bwlch Alltwen. The following comedies, et,c., were aoted :—"Lon- don Dairy Madd," by Mr Frank Griffith, Mr Sivliy, Mirs Rice Williams. Mrs Jeffreys Smith, Miss Heath. "An Unsuitable Match Mr Henry Thomas. Mr Sivly. Miss Jeffreys Smith. Miss Heath. Dialogue, "Before the Bazaar: Mr Sivly and Miss Maggie Thomas. Dialogue, Gunpowder Miss Marjorie Edwards and! Miss Maggie Thomas. Abhosodd raffl y mochyn cryn dipyn o ddi- fyrwchi, a'r enilly'dd ffodus ydoedd Mrs Paigie. Gwefrebodd Mr Elias yn ^ofidio ei absenol- deb, ac yn dymuno pob llwyddiant i'r nodach- fa. Serch i'r gwlaw ddydd Mawrth sadw lla- wer o bob! draw, tnodd y nodaclhfa allan yn llwyddiant mawr, a sylweddolwyd swm da o arian.

Arddangosfa Amaethyddol Beddgelert, Dydd Sadwrn, yn Beddgelert, cynhaliwyd arddangosfa, flynyddol 1Qymdeithas Anxaeth- yddlOl Beddgelert, Llanfrothen, a Phenrhyn- deudraetlx. Oafwyd tywydd hyfryd, cynulliad lluosog o bobl, ac yr oedd rhif yr arddangos- ion i fyny a'r safon arferol. Yr oedd y rhag- len yn cynwys ras o faes yr anldangcsfa i ben y Wyddfa ao yn ol—tair milldir ar ddeg. Daeth wyth o ornestwyr yn mlaen. Yr enill- ydd oedd William Pritchard, Llanfrothen, yij hwn wnaeth y siwrnai mewn dwy awr ac ugain* munud. Oymerwyd yr ail woibr gan Morris Owen, yntau yn cyrhaedd wyth munud an ol y llall; a'r drydedd gan William Evans, Pen- bwlchurch. Y prif ddyfarniadau oeddyiit:- CATTLE.n i Griffith, Bronfedw, Rhyd- ddu; O. Owens, Hafodlwyfog, Beddgelert; J. Pritahard, Hafodwydr, Bieddgelert; Mrs A. F. Saftow, Dolfriog; E. Bowen Jones, Ynysfor, Llanfrothen; D. Williams, Hafodllan, Bedd- gelert; W. Roberts, Bwlch Mwlchan, Bedd- gelert D. Parry, Fronoieu, Llanfrothen. HEAVY HORSES. — W. Williams, Bwlch- moch, Tremadoc; P. Pugh, Tremadoc; O. Owens, Meillionen, Beddgelert; W. Griffith, >0aeau Gwynion, Bettws Garmon; Mrs Ann Owen, Pontretuddyn, Prenteg W. Jones, Gwas- tadanas Beddgelent. LIGHT HORSES. J. Owen, Rhosigor, Talsarnau; R. Jcnes Roberts, Talsarnau W. Williams, W. G. Williams, Hafodllan, Bedd- gelert R. R. Jones, Penbi-yn Isa, Talsarnau; P. G. Jones, Bryngwyrfai, Bettws Garmon; C. Jones, Hafodruffydd Gianol, Beddgelert; H. Jones, Hafod y Porth, Beddgelert; R. Lloyd, Fronheuloig, Llanfrothen; H. Wil- liams, Bwlchgwernog, Nantmor; Mrs A. F. Satbw, Dolfriog R M .Greaves, Wern, Tre- madoa; W. Glynn, Brynhir, Criccieth; R. Thomas, Llannvst; T. J. Williams, Bwlch- moth, Tremadoc; R. J. Roberts, Cefntrefor, Talsai-nau; Mrs Margaret Jones, Beddgelert; Captain Higsoix, Beddgelert. SHEEP. Pierce Roberts, Llwynyrhwch, Beddgelert; • W. Pierce, Ffridd, Rhyd-ddu O. Lewis, Fronoleu, Prenteg; W. Jones, Gwastadanas, Beddgelert; R. Lloyd, Gwao- tadanas; R. T. Pritchard, Wernlasdeg, Bedd- gelert. ° PIGS. J. Williams, Cwmbychan, Nant- mor; O. Owens, Hafodlwyfog. DOGS.—Miss L. A. Jcnes, Tan lan, LI an. frothen R, Pritchard, Wernlasdeg, Beddgel- ert R. Roberts, Festinio.g; Miss Ethel Elk- ington, Kinsale, near Mostyn; A. 0. Wil- liams, Oae Mawr, Llanllyfni; W. Jones, Dol- afon, Beddgelert; B. Williams, Brynbedda, Waenfawn; W. E. Roberts, Criacietlx; v. n. Evans, Borth-y-Oest; J. Williams, Criccieth J. Humphreys, Penrhyndeudraeth; Dr. D. Livingstone Davies, Criccieth; E. Lloyd Hope, Llanrwst; R. Thomas, Llanrwst; Ll. Hughes, Blaenau Festinioj; W. R Jones, iBron Gader, Blaenau Festiniog; W. Wilr liams, Oricieieth; E. Roberts, Pwllheli; Dr. Wm. Vaughan Roberts, Blaenau Festiniog; R. T. Evans, Carnarvon; H. Hughes, Bryn- hyfryd, Blaenau Festiniog. POULTRY. Jones and Pritchaxd, Llan- rug; Rc Owen, Llanfrothen; J. LI. Evans, Gam R. Thomas, Tanllech, Harlech; J. Wil- liams, Cwmbychan. BUTTER. Miss Lizzie Jones, Buarthau, Beddgelert; Mrs M F. Jones, Penlan, Maen- twrog. J GREEN CROPS. O. Lewis, Prente-sr: Mrs Jones, Beddgelert; R. R, Jones. Bwlchplwm T. Williams, Beudygwyn T. Griffiths. Rhyd- goc;h-; Mrs A. F. Satow; J. G. illiams, Hafodllan R, Jones, Hen Gaeau.

Y "Truth," icylchgrawn wythnosol Mr Lalbouchere, A.S., a ddywed fod ganddo res- ymau drcs gredu mai Arglwydd Roberts a fydd cadlyw cyffxredinol olaf y fyddin Brydain- i,g yn yr ystyr a roddir i'r swydd yn awr. Onwanega lxxai y bwriad yn awr ydyw gwneud y Brenin Ionverth yn gadlyw. Os bydd efe mor llwyddianus yn y cysylltiad hwn ag: y mae. wedi bod wrth wneud gwaath diplomydd yn ystod y misoedd diweddaf ni raid petruso am foment i ddyweyd y bydd y cyfnewidiad yn un er gwe 11, ae o ddirfawr fantais i'r wlad- wriaeth yn gyffredinol. Gwneir apel gan Annibynwyr Rhostyllen, gel" Gwrecsam, am. dryscrfa tuae at godi capel coffadwriaethol i Williams, y Wern, yn agos i'r lie y bu y pregethwr enwo-g- hwnw yn trig- iaxui am lawer o flynvddoedd. 7 fly Penderfynodd cyfarfcd misol sir Jrefal- wvn, ar e;ais yr eg,lwysi yn rhanbarth Llanid- loes, anfon ,g0iheibiaeth at GyniTihor ►i.rol sir Drefaldwyn, vn gefyn iddynt, hv.y wnmd dar- pariaeth ar gvfer dystu y Gymrae- yn ion eLfenol y sir.

Dyfcdiad y Cadfridog Baden- Powell i Fangor. DYDD SADWRN NESAF. MANYLION O'R TREFNIADAU. Y mae dyddordeb mawr yn cael ei gymeryd yn y seremoni agoshaol o .gyflwyno rhyddid dinas Bangor ar y Cadfridog Baden Powell, yr hyn sydd i gymeryd lie dydd Sadwrn nesaf, y 19eg cyfisol. INJewn cyfarfod arbenig 0'11 Cynghor Dinesig y I gynhaliwyd ddydd Mercher, pasiwyd y perider- fyniad ffurfiol a ganlyn yn unfrydol :—"Fod rhyddid bwrdeisdref Bangor yn oael ei gyf- lwyno ar Major-Gteneral R. IS. S. Baden- Pcwell, C.B." Y Maer (Cynghoryid W. P. Mathews) a sylwcdd fod y ffurfioldeb hwnyn angenrheidiol —er i benderfyniad cyffeljib gael ei basio rhyw dair blynedd yn ol—oherwydd fod yn ofynol pasio y cyfryw bendertfyniad mewn cyfarfod arbenig, ac fod yn rhaid ei .gario gyda mwyaf- rif o ddim llai na dwy ran o dair o aelodau y Cynghor. Web- y -Jiaglen sydd wedi ei threfnu --Gan- ol dydd bydd i'r Maer ac aelodau y Gorphor- aexh. gyfarfod y Cadfridog ar ei gyrhaeddiad i Fangor, a chymni o'r Gwinfoddolwyr yn ffurf- io gosgordd anrhydedd. Pfurfir \t<orym(|aitli wrth Orsaf y Rheilffordd, ac eir yn mlaen trwy'r dref at y Lanfa yn Mhen y Garth. Yna aiff y Cladfridog Baden-Powell, yrf nghwmni y Maer, ar fwrdd yr hyffoxdd-long "Clio," lie yr anerchir y bedhgyn 'gan y Cadfridog a'r Maer. Wedi hyny bydd i'r Caidfridog Baden-Powell gyfranogi o fyrbryd gan Cadben a Mi's Lang- don ar fwrdd y "Clio." Ar ol dyfod yn ol i'r lan bydd i'r Oadfiddag, y Maer, a'r parti ddreitio i fyny Menai-road, gan wneud arhos- y n iad byr yn Bron Mienai, preswylfod Miss Pope, lie mae Miss Baden-Powell yn aros. Yn ddi- lynol gorymdeithir drwy Fangor Uchaf, ac yn ol i lawr High-street hyd i'r Penrhyn Hall, pryd y cymer y seremoni o gyflwyno rhyddid y ddinas i'n Oadfridog dewr la Eir i wewn i'r neuadd trwy docynau, y rhai ellir eu cael gan aelodau y Gorphoraeth. Aim dri o'r gloch y prydnawn bydd i "ryddid y ddinas," wedi ei amgau mewn casged odidog, gael ei gyflwyno i'r Cadfridog Baden-Powell, yr hwn wedi hyny a gyflwyna "long service medals" i nifer o'u Gwirfoddolwyr yn Tanylfn- Am ohwarter i bedwar aiff y Cadfxidag i weled lie newydd y Gorphoraeth, sef y Palas- dy Esigobol wedi ei dToi yn adeiladau bwrdeis iol, an i gyfarfod y cyfryw rai o'r preswylwyr ag a fyddant wedi eu gwahodd yno i de gan y Faeres. Bydd y Cadfridog yn rhydd oddiwrth unrhyw ymrwymiad cyhoeddus hyd chwech yn yr hWYIl, pryd y gwahoddir ef i giniaw yn y British Hotel gan y Maer, yT hwn hefyd a wahodd a aelodau y Cjyngjhar ac eraill yno i'w gyfarfod. iByda i'r Cadf^db^ adael Ban-gor .gyda'r "Mail" am 9.3 p.m. Mr WalteT M. Williamg, gemydd, High-st., Bangor, sydd yn cyflenwi y gasig..od', yr hon sydd o gynllun iad a <ywneuthuriad arddenchog, ac mae yn cael ei dangos yn ffenestr siop y bon- I eddwr hwnw yr wythnos hon. no ¡

Khedegfeydd Cychod Portbygest. CS-xxhaliuyd y bedwaredd xx-gatta. flynydd-ol ddydtd Mercher yn nghanol tywydid gwlyb. Y commodore ydoedd Mr R. M. Greaves, Went; dTda, Mr Oharkis HBl fell riee-oommodore, a'r Cadben David Riicliards fel xear-commodorie. Oyfansodididi v pwyll- gor fel y canlyn.:—Mr D. Llewelyn OEiuglxas (cadeiiydd), Mr Huaniphrey Jones (trysorydd)., Mr Danid Davies (ysgrifenydd), Meistri Morris T. Isaac, F. H. Srrowger, W. Wallace Williams, Hugh Hughe is. J. Harries, Cadben John Owen, Cadben Evan Roberts, Meistri John Williams, William Humphreys, D. R. Even s. a William Roberts. Dyfamwyd y gwobrwyoiX fel y canlyn :—Sai ing R.i --Sail i ng boat raioe, other than eientae boards under 30ft. overall 1, Evan Morris (Blue Ribbon) 2, 1swa.c Jones (Olwen) 3, W. Mortis (Annitta). Open sailing boat, other than centre boards und'jr 20ft. 1, Captain E. Parxy (L.A-I.H.); 2, H. Owern (Kruger) 3, Ll. Emh-n Jones (Bnlkr). SailiÏngborutoS with centre boas. under 22ft. overall: 1, Captain R. Evan Davies (Menu) 2, Morris T. Isaac (Doris) 3, Wm. Jones (Leader). Rowing.Sculling (for boys under 16): 1, (i. D. Roberis; 2, R. G. Evans; 3, W. Rolarui Jones. Ladies' punt race 1, Miss Hannah Morris; 2, Miss Emily Morris. Boys' punt race (undbr 16 years) 1, G. D. Roberts; 2, R. G. Evaus. Two pair scull-oars skiff race, 15ft. to I 20ft. 1, G. Owen's crew (Glaslyn) 2, D. Davies's crew (Shakespeare) 3, J. 'Owen's crew (Stretton). Pair scull oars skiff race, 15ft. to 18ft. 1, Robert Roberts; 2, John Owen. Two pair scull oars skiff race (for ladies) 1, Miss Nell Jones and partner, with Wallace Williams as cox (Holy Oak) 2, Miss Emily Morris and partner, with H. H. Harries as cox (Wynne Olive). Four oar ship boat race 1, J. Ookfar (E.C.T.) 2, J. Williams (Idea). Two oa.r skiff race (ladies) 1, Miss Hannah Moxris and partner, with H. H. Harris as cox; 2, Miss Ned Jones and partner, with W. Wallace Williams as cox. Shimming.—For boys under sixteen 1, Evan Evans, Saw Mill; 2, Hugh Llewelyn, Garth. Open: 1, J. Ackers; 2, Walter McLean. Duck: hunt 1, D. Harris and W. R. Jones. C imbing greasy pole: 1, William Williams, Britannia- place. T

NODI; N OR DEHEUDIR. I Y mae cyixllun ar droed i adeiladu neuadd gyhoeldus yn Port-heawl. Cafodd eglwys newydd BLaenpennal ei cihys- egru L-eii l^sgob Ty Ddewi ddydd Mercher. Pt-nodwyd Miss Lizzie Miles, Senghenydd, yn brifathrawes ysgol y plant bach yn Ffyn- non Taf. Yn mhJwyf y Vaynor, yr hwn sydd yn cyn. wys y Oefn, ni chofnodwyd un fafwolaetlx yn ystod mis Awst. Cafodd arddangosfa flodau Llandeilo ei caynal dydd Iau. 11 Telid sylw arbenig, hefyd, L ddiwydianau Cymreig. r trefniadau igan Gymdeithas Ddad- leuol Pontvpool ar gyfer y gauaf dyfodol. Etholwyd Mr Norman Davies yn ysgrifenydd. DierbjTxiwyd adroddiad yr wythnos ddiwedd- af fod y Barry mewn cyflwxj glan ac iachus, a bod aifieichydon heintus wedi lleihau yn radd- ol. Terfynodd yr anghyd weled i ad yncdyn a phris glo y gweithwyr yn Nhreharris yn fodd- haol. Ynxfoddlonodd y cwmni i gadw at y pris arferol. "Taith i Almerica" oedd testyn darlith fabon yn nghapel Bethania, Dowlais, nos Iau. Llywydd id gan y Parch J. Jones, Cajersalem. Yn llys yr ynadon yn Aberafon, dydd Iau, dii-wywvd William Piwbert, gwerthwr pysgod, i'r swm o 5p a'r --ostau, ani gynyg pysgod afiach ar werth. Ancgai swyddoig meddygol iechyd Tredeg,ar ar i'r ysgolion dyddiol gael eu cau yn y dref hono. am bythefnos, gan fod y "scaa-let fever" wedi tori, allan yno. Pxydnawn dydd Merciher cafodd William Evans, yr Hen Ffwmes, Bryncoch, ei ladd, tra yn gweithio yn Nglofa Biyncoch, trwy i gareg fawr syrthio arno. Traddcdodd y Parch W. Evans, Blaencwm. Rhondda, ei araeth ar "Y Pulpud Cymreig," yn Carmel, er Narberth, nos Fawrth. Yr cold y cynulliad yn orlawn. Dydd Mercher cynhaliai cynryehiolwyn eg- "I lwysi y Methodistiaid Cyntefig eu eyfarfod chwarterol yn Barry Dock. Llywyddid gan y Parch ÅJ. Smith, Caerdydd. Gwneir ymdreichi yn Rumney Court i godi, trwy nodachfa, y swm o 1650p gofynol er ad- ryw-e;rio eglwys y plwyf. Yr oedd 550p or swm wcnod wedi cael ei igasglu eisoes. i rwywyd Mary Ellen Evans, yn llys yi' ynn 1 n vn Llanelli, ddydd Merchtr, i 10s a'r costau, am feddwi a bod yn afreolus. Yr < t-dcf wedi cael ei rhoddi ar y rhestr ddu yn fiaeiv orol. iCafodd John Klingepil ei ddirwyo yn y Barry, ddydd Gwener, i lp, neu bytheiixcs a garchariad, am ymoscd ar yr Hsedd.geidwad South. Tra yn hel mwyar duon yn y Forth, dydd Sadwrn, syrthiodd Miss Ra-cht ). Pier* e. 26a.m. oed, nieivh i swyddog mewn glofa, i ben bv. iU a chafodd ei lladd. Hysbysir fod y Parch Thomas Evans, Pen tre, Rhondda, wedi cydsynio a galwad o dder. byniodd oddiwnth eglwys y Methodistiaid Ca! finaidd yn Abercrave. Cafodd James Wiltshire., glowr, ei. ddir wasgu i farwolaeth yn Nglofa Airad Griftii., Six Bells, ger Abertileri, y -Sabboth. trwy gv/ymp careg oedd yn pwyso tua 50 canpwyb. G^nxaed cais gan Bwyllgor A-ddysg Mr Per. fro i newid y dydd penodedig y bydd y Gyi- raith Addys^ yn dyfod i weithrediad o'r 30am o Fedi hyd ddiiwedd y flwyddjTX. Torodd tan allan nos Sadwiiri yn siop y i Pritchard a'i Gyf., diJJedwyr, 34, Commercial- street., Casnewydd. LIwyddwyd i gael y Haw uchaf ar y fflamau cyn pen ychydig o funud- au. Y mae y Parch E. W. Edwards, yr hwn a fu pi gofalu am y Symudiad Ymesodol vTi Penydaren, Merthyr, am ddwy flynedd, symud i Tylorstown, i gymeryd gofal yr un gwaith yno. O'r 16e;7i o achosion o'r fxech wen a adrodo- wyd oedd yn Mhontypridd, nid oes dim ond pri pedwar yn axos yn yr Ysbytty Neillduedig. Nid oes dim achcsion newvdd wedi texd alia"1! er's mis. Mewn cysylltiad a'r bJ4gwth fu ar y Pwyl- iiaid oedd yn gweithio yn ngweithiau Dowlais, yr wythnos ddiweddaf, cymerwyd pedair D wysiau allan yn Merthyr, ar y cyhuddiad o ymosodiad. Nos Fawrth, yn nghapel Wesley Pontmoi. lais, cynihaliwyd cyfarfod i ganu ffax-wel i'r Parch P. Ciallier a'i briod, y rhai oedd yn. rwnud i "Bontypitidd. Ajxihe^wyd Mr a Mrr- Callier a phwrs o aur. Fel yr oedd Charles Mason, puni mlwydd oed, GlaTxlay-street, Penrhiwceibir, yn chwaj' eu /gyda "matches," dydd Iau, aeth ei ddillad aa* dan a 1 losgpdd mor dx*wm fel y bxi farw yn fuan iawn ar ol hyny. Cymerwyd tri 0 eloersonau i fyny ar y C) huddiad o wneud niwed coio-orol i eneth a igiafwyd yn Noc Poxt TaLbot, nos Fawrth. Dyg- wyd hwy o flacn yr ynadon ond gohiriwyd eu- hachos hycl dydd Llun. Mewn cyfarfod Uiosog a brwdfrydig o gyn. lychiolwyr Eglwysi RJxyddion Penrhiwceiber a Mountain Ash, nos Lun, penderfynwyd yn unfrydol penodi pwyllgor gwrthwyxiebial g(. ddefol peTthVnol i'r rhan hono o'r wlad. Gyda thymor yri Hydref decihreua Mr David. Evans, Mus. IBac., organydd New Je-vin, ar ei waith fel athraw cerddorol yn Mhrifysgol Caerdydd. Dangosir parch uchel iddo gan eglwys Jewin Newydd ar ei ymadawiad. Y mae symudiad ar droed yn Nehoxxdir Cymru i.godi cofadail ,i;enedlaethcl i'r diwedd- ar Ddeon Howelk Un amcan a a wgx-yni ir ynglyn a hyny ydoedd, sefydlu ysgoloriaethi dduwinyddol yn dwyn yrl enw David Howelt mewn unrhyw biifysgol neu goleg. Hysbysir fod Mr David Jenkins, Aberys- twyth, yn darpara "cantata" gysegredig ar "Y Gaethi.dud," w. "oratorio" ar "Job." Y1 mae y naill a'r llall o'r gweithiau hyn i gael eu perffomxio am y waith gyntaf, yn yr Eis- teddfod Genedlaethol yn Rhyl, y flwyii-lyn nesaf. Cynygiwyd ficeriaeth Llanwonno, ger Pont- ypridd, vii hon fydd yn myned -n wag yii fuan, trwy ddyrchafiad y Parch Ll. Davies i Whit- church, i'r Parch Thomas Harries, ficer pr»— senol St. Geor!,a, Cwm pare, Treorci ac y mae yntau wedi cydsynio i'w derbyn. Bwriad a Mr Chambenlain a. Mr Akers Doug- las, yr Ysgrifenydd Cartrefol, dalu ymweliad a Chaerdydd ar yr 20ftni ) Dachwedd. Di. gwylir y bydd i Mr Chamberlain draethu yn I lied helaetlx ar y cwestiwn o bolisi cyllidawl a. gynygir iganddo. Yn Nghastell St. Fagan, gydag Av,-],Nvydcl Windsor, y bydd yn cael ci groesawu. Y mae gan yr awdxixxlodau yn Hwlffordd y swm o 116p mewn llaw o'r dnysorfa i gadw y coroniad mewn cof. Mown cyfarfod a alwvd yr wythnos ddiweddaf i ystyried beth fyddrd oreu ei wneud, gosod wyd dau gynyglad gor bron, ac yr oedd y pleddleisiau yn gy far tai a*: felly, nid oedd dim i'w wneud ond gohirio y mater. Nos Iau cynhaliwyd cyfarfod yn nghapel Ramoth (B.), er sefydlxx y Parch George Hughes, diweddar o Olipliant, Unol Dalaeth- au yr America, yn weinidoig yr eglwys. Cym ex wyd y gadair gaJl y Parch W. Harris, Abei- dar. Nid oedd dim llai xiag 28 o bersonau yn ym- geisio am y swydd o airohadeiladydd yr ysgol-, ion newydd sydd i gael eu hadeiladu yn; Blaenafon. Mewn cyfarfod a gynhaliwyd dydd Gwener, Mr B. J. Francis, Abengafenra, a benodwyd i'r swydd. Trefnir i Arglwydd Lister dalu ymweliad a Ohaerdydd tua diwedd y fiwyddyn, er iddo dderbyn y radd anrhydeddus a estynwyd iddo gan Brifysgol Oymitu. Y mae wedi cydsynir., hefyd,, i dalu ymweliad ag Ysbytty Caerdydd ar yr un achlysur, er iddo agor yn ffurfiol yr adran achlysurol, rhodd Mr Thomas, Webb. Yn Ilys yr ynadon yn Nghoed Duon, dydd Gwener, dygwyd cyhuddiad yn erbyn Henxy; Bryant o wneud ymgais i saethu ei wraig;, Catherine B'nyant, gyda rlawddryll, yn Abei- earn, Awst 31ain, Rbwymwyd ef ei hun i'r swm o lOOp, neu ddau o feichiafon am 50p bob un, i gadw yr hedclwcli am ddeudel1 mis ac yn xxiiffyg hyny yr~oedd i fyned i gar- char am chwe' mis. Rhoddodd Mr R. Stead, Huddersfield, clod uchel i seindox-f bres Cj-mreag yn Pontlottyn, dydd Sadwrn. Yr oedd wedi ,gwylio y cynydd a wnaed yn Nghymru yn ystod deugain mlynedd diweddaf gan seindyrf, a clxxedai yn bresenol y gallai y se-indytf ddal eu tiryn erbyn unrhyw seindyrf Ssiesnig. gvda r eithriad o ddau neu dri o seindyrf yn sir IaIt caster. Dyma en glyn olaf y bardd ieuangc, Ben Bowen, a fu farw y dydd o'r (blaen Ymdawelaf! Mae dwylo—Duw ei hun Danaf yn mhob cyffro Yn nwfn swyn ei iynwes o Caf lonydd--raf le i huno. Gwnthoda Cyniglior Sirol Caerdydd vmos- twng i'r Swyddfa Addystg, yr hon sydd yn ■gofyn i'r vJynghor beaxodi aelodau hyddysg yn: mhwngc addvsg yn aelodau c'r Addysg o'r tu allan i'r Cynghor. Barna y Oynchor fod ganddynt wyr oymhwys yn en plit-h eu hunaiin. a gwx-thoda beno-di rhai oddt- allart-,sa.ii-li .-) iblaid dyweyd f lly wrth yr a.wdurdodau yn Llundain, ac un yn eibjn..

LONDON AND NOfRTH-WESTERN RAILWAY TRAFFIC RFITJRN Wfti ending Seplendwr 6th. 1903. Passengers parcels, etc., and nrnds Goods, etc., total tV +,i £ 291.000 \\<ioks tcUu nnog (rr* Hon' ^ponding vw.-k in 190Z 014 A '.Torv-gate WALTER R. HAYWOOD. Secretary. F.;?ton Station, London. N.W.

Yr Is t, o LLIFOGIDD MAWRION: QANASIE A D.PE0D- Nos Fawrth diweddaf torodd un o'r ystorm- .ydd mwyaf eirbyd yn. ystod Iblywyddoedd di- Tveddar dios ranau o Ogledd Qymru. Ar hyd Dyffryn y Ddyfrdwy, -glanau Bail Aibeiiteifi, ac mtwn rhanbarthau eraill, gwnaed dinystr anaele ar gnydau ac e:iddo; ac mewn llawer o amigylchiadau cafodd defaid ac anifeiliaid eraxll eu hysgubo ymaith gyda'r llifogydd. Codwyd TRIGOLION Y RALA yn for-eu dydd Mercher mewn canlyniad i rybuddion a roddwyd am lifogydd peryglus. Rihjwng un a dau o'r riloch rhoddodd rhan o'r ai/giawdd rhwng yr afon Tryweryn a llinell Ffordd (Haiarn y Great Western Bala ffordd, a« yr oedd y llifeiriant yn rhedeg trwy Green Bach i Ffordd. y Ffrydau. Yr oedd wedi bod yn gwlawio am agos i wyth awr a deugain; ond hyd yn hwyr nos Fawrth nid oedd y Try- wiery-n yn; arddaingi(jis uniihyw OjUwycJdion. o lifeir. iant; a thyibir i lifogydd ddyfod i lawr yn sydyn o fynyddoedd Cwnx Oelyn a'r Arenig. Llenwid bwiiau pont Tryweryn, ao yr oedd yr holl gaeau oddiamgylch yn un llyn. Cymer. cdd yr afon ei chwrs ar hyd ochr y ffordd hai- arn, ac i lawr trwy yn orsaf, a bu agos iddi orchuddio y banllawr. Daeth y llifeiriant i lawr gyda nei-th dyohryxxllyd i Ffordd Ffryd- au, ac yr oedd yn bedair troedfeld o ddyfnder qyn data o'r gloch. Ceid tai oedd wedi eu codi trwy rhyw dair nieiu bedair o idsiaau o'r heol- ydd wedi oael eu llenwi 'gyda dros 12 modfedd o ddwfr yn eu ceginaiu a'u parlyrau. Yr oedd Mounit-street a H:igh-street i fyny at y Neuadd Drefol yn bur fuan yn un llifeiriant, yr hwn, gan redeg ei gwrs, a drodd i lawr Tegid-street a Plassey-stiieet, gan lenwi agos yr oil o'r siop- au a'r tai oedd yn, sefyll ar 1e isel. Yr oedd tua chant o dai wedi cael eu gorlifo felly, yr hyn oedd yn achosi colled a difrod mawr i ber- sonau oedd yn dal tai, ac yn nesillduol felly i fasnaichwyr. Yr oedd yr olygfa ddydd Merciher yn un wir ddifrifol. Yn ystod yr ystorm caf- odd amryw fadau oedd ar lyn y Bala eu chwil- frirNio; ond yn ffodus, ni ddaitfu i'r llyn dori djros ei igeulanau y waith hon. Oafodd y drafnidiaeth rhwng Bala a Dolgellau ei hatal mown canlyniad i'r dinystr a. wnaed ar y ffordd rhwng Drwsynant a Bcnitnewydd, a rhwng Bontnewydd a Dolgellau. Yr oedd amryw finteioedd o weithwyr o Gorwen wrthi yn gosdd y ffordd mewn trefn. Bu raid cludo y llyrfchyrgodau iboreu ddydd Meroher gyda cherbyd; ac ni ddistgwylir yr ail agorir y ffordd i drafnidiaeth am ddiwrnod neu ddau, o leiaf. Oymerodd un o'r ystormydd ffyrnicaf Ie nos Faiwrth, hefyd, yn LLANFAIRCAiEREINION. y oedd y gwlarw yn ymdywallt yn un llifeir- iant, yr hyn a achosodd i'r afon Einion dori dros ei glanau. Gwnaed dinystr mawr ar y cnydau sydd allan, a ohafodd oaeau oyfain o wenith eu hysgfmbo ymaith. Yn agos i Cyfron- ydd, palas Cadben Pryce, yn oedd yn anmhos- ibl toithlo ar hyd y ffyrdd ac mewn canlyn- iad i hyny bu raid i'r cerbyd a gludai y llyth- yrgodlau deithio ar hyd ffordd fynyddig, a myned i Lanfair trwy hen brif-ffyrdd. Gwnaed gryn ddinysftr ar y ffordd haiarn newydd rhwng Lianfair a Thrallwm, a chafodd y "bal- last" ei ysgubo ymaith am lawn 200 o latheni 3m agos i Felinau Dolrhyd. Ataliwyd trafnid- iaeth yn hollol, a dhymerwyd cerbydau i gyf- arfod y trenau yn ngorsaf Heniarth. Yn Fferm yr 'Heniarth yssrubwyd trol a cleg o locn gan yr afon. Oodwyd coedydd o'n gwraidd mewn llawer o leoedd ar hyd :lanau yr afon. DYFYRY-N MEIFOD, befyd, yr oedd hwnw yn un llifeiriant, ac yr oedd yn animhosibl teithio gyda cherbydaiu. • Yn mhen udraf y dyffryn, lie 'roedd afonydd y Fymwy a'r Einion yn ymuno, yr oedd y cae- au a'r ffyrdd wedi eu. gorohuddio gan tua plium troedfedd o ddwfr. Oafodd ffermwyn yn y rhanbarl,h hwn golledion tiymion iawn, ac. yr ( oedd rhai ngeiniau o Ifiaeau yd wedi -eu llwyr ddyfettha neu eu hysgubc1 ymaiith. Oafodd de- ,faid a mooh, hefyd, eu cariio ymaith. Yr oedd yr ystorm nos-Fawrth yn un o'r rhai gwaethiaf a welwyd yn NghanDlbartli Oymru ers llawer o fl}Tiyddcedd. Yr oedd afonydd y Ddyfi a'r VtiJheidol yn un llifeiriant. Gwnaed niweidiau i ar^loddia.u y ffyrdd haiarn, a chafodd traf- nidiaeth ei hiatal mewn rhan ar linell Dyffryn jfcheiiiol. llinell Cbrris, a rhan o linell y ('Oambrian" yn agos i Ddolgellau. Yn' Llan- -.brynniair itaflwyd pont i lawr, w. ysgtibodd y llifeiriant yn y Dyfi ddeg ar hug.alln o ddefaid, • eiddo un ffermwr, ymaith, tra y csariwyd cnyd- ,au cyfain o yd ymaith. Y mae oolledion y fffermwyr yn dtymion iawn. Gwlawiai yn drwm iawn, hefyd, yn SIR DREFAIYDWYN ddydd Mercher, lie yr oedd y Fyrnwy a'r Hafren yn un llifeiriant. Yn oedd yr holl dir oddiamgylch o clan ddwfr, aa yr oedd ei ddyfnder mewn rhai manau yn cyrhaedd tair troedfedd. Wedi i bostfeistr Trallwm ddych- welyd nos Fercher, ar ol bod ar ymweliad a rhai o'r swyddfeydd amgylchynol, dvwedai fod yr anifeiliaid wedi ymg-asc: lu yn Meifod i le- oedd uchel, a amgylchynid gan filldiroedd o ddwfr, tra yr oedd pob ymgais i gyrhaedd llytihyrdy y penlref wedi troi allan yn feth- iant..Adroddir fod tair o bontydd ffyrdd wedi cael eu hysigjulbo ymaith yn rhanbarth Dinas Mawddwy. Yr oedd Dolgellau, hefyd, yn un llifeiriant. Ysgnbwyd amryw bontydd ymaithi; a chafodd y bont cedd yn arwain i'r dref ei thoni yn ddwy yn mron; ac nid oedd dim train idiaeth yn c.aèl ei gario yn mlaen ar y ffordd liaiarn. G-ORFOD HHODDI ITEIBIO YR -ARDDAXGOSFA. Yr cedd -Ardd;aTi;gorfi. Att: aethyddol Meirion i gael ei -ohyn-al yn N.('l<E'llau ddydd Gwener, -ond bu raid ei rhoddi heibio am fod maes yr arddangosfa wedi ei oidifo a chymundeb gydai'r rheilffordd wedi tori i lnwr. I