Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
LLUNDAIN.
LLUNDAIN. EGLWYS ST. BENET, QUEEN VICTORIA ST., E.C. LLONGYFARCHIAD.- DerbyLied Mr. John Pugh a'i briod hawddgar ein dymuniadau goreu ar eu hiiniad mewn glin briodas yn ddiweddar. Pob Uwyddiant iddynt. MILWROL.—Dal i ymuno a'r Fyddin wna ein dynion ieuaine, y diweddaf o ba rai yw ein verger,' Mr. J. 0 Morice. Eiddunwn iddo yntau bob bendith a llwyddiant yn ei waith newydd. RnoDD —Llaaen genym gofnodi ddarfod i'r Ficer anfon y swm anrhydeddus o bedair punt av ddeg ( £ H) o St. Benet's tuag at brynu 'comforts' i'r milwyr Cymreig. Ar- dderchog yn wir. 'SOCIAL'—Dydd Ian, y 24iin o Chwefror, cynhaliwyd cyfarfodydd te adloniadol llwydd- ianus iawn yn y Sunday School Union Hall, 56, Old Baiiey, Ludgate Hill, neuadd ar- dderchog a chyfleus gerllaw St. Benet. Y tro hwn, gwahoddwyd ni i fwynhau gwledd o dO a moethau raelua a da ereill ar draul Mrs. Matt Evans, o Willesden Green. Yr oedd y tywydd yn hynod o auafol, oer, ac anflafriol brou drwy y dydd, ond gwellhaodd erbyn tua 5 30, pryd yr ymgynullodd tyrfa dda ynghyd, fel, erbyn adeg dechreu y cyngerdd, yr oedd v Neuadd eang yn llawn. Galwodd y Ficer ar y warden hynaf, Mr. W. T. Hopkins, i gymeryd y gadair, pryd y rhodd- wyd croesaw calonog iddo fel un o'n haelod- au mwyaf diwyd, dichlyn, ac addfwyn. Gwnaeth ei ran yn gampus a diseremoni, a chyfranodd yn hael. Diolchwn iddo. Dech- reuwyd ar raglen hir drwy i g6r merched Mr. W. Emlyn Edwards, L.R.A.M. (o'r dosbarth- iadau cerddorol, ar ba rai y mae yn athraw llwyddianas), roddi i ni bcrfformiad glân, tlws a chwaethu8 o ddwy 'glee.' Dyma y tro cyntaf i ni eu clywed, a hyderwn eto gael y fraint yn ein nesaf. Gwneir defuydd o'r cyfarfodydd hyn i addysgu ac anog y plant, a Ilawen gweled Misses Gwladys a Gwyneth Wiiliams yn chwareu detiawd ar y berdoneg yn dda iawn am y tro cyntaf yn gyhoeddus. Chwareuodd Miss Alice Kaliere unawd ar y berdoneg yn gampus, fel arfer. Rhoddodd cor y plant, hefyd, ddadganiad gwir dda o ddwy o donau o Delyn y Per],' Am yr Ys- gol Rad Sabbothol,' gwaith ein eyfaill, Mr. T. Tincent Davies (organydd Dewi Sant), a PhIant Bach yr Eglwys.' Rhoddwyd i ni unawdau yn eu dull medrus arferol gan Mrs. Whiterod, y Misses Crowle Ellis, Mabel 'Bowen, Josephine Davies, Sedgley, a bonedd- Iges ieuanc arall na chofiwn ei henw, ac hefyd gan y Private Jenkin Evans a Mr. Arnold Thomas. Cyfeiliwyd gan Miss Ryan a'r Mri. S. Brown, C. Pugh, a'r Organydd. Cawsom lawero ddifyrwch ac addysg wrth wrando ar y 'sketch,' Drysu'r Cynllun,' o drefniad Mr. W. J. Williams (Gwilym Aeron). Gwnaeth y owmr. eu rhan yn ardderchog, drwy fod yr oil o'u gwaith mor hynod o naturiol. Cymer- wyd rhan yn y sketch gan y Misses Davies a Williams, a'r Mri. John Williams a Gwilym Aeron. Diolchwn iddynt am eu gwaith da. Cynygiodd y Parch. J. Crowle Ellis ein diolchgarwch gwresocaf i Mrs. Matt Evans am ei haeliotii yn rhoddi tg mor ardderchog i ni, ac am y dyddordeb a gymer hi a'i gwr rhadlon yn ngwaith yr Eglwys, i'r amryw chwiorydd am drefnu a chynorthwyo gyda'r tê, dec., ac i'r cadeirydd hynaws am ei ffydd- londeb di-dor, a'i garedigrwydd cyffredinol. Derbyniwyd y cynygiad gyda mawr frwd- frydedd, a therfynwyd un o'r cyngherddau goreu ydym wedi ei gael drwy ddadganiad o'r Anthemau Cenedlaethol.
DEONIAETH ARFON.
DEONIAETH ARFON. LLANLLYFNI. Cantata Coming of Immanuel.'—Ych- ydig amser yn ol datganwyd y 'Cantata' uchod gan blant Gobeithlu St. Rhedyw, yn yr Ystafell Eglwysig. Yr oedd yr hin yn anffaf- riol iawn, eto daeth cynulliad da ynghyd. Yr oedd y datganiad o'r Cantata yn rhagorol ymhob ystyr. Yr oedd yn ymddangos yn amlwg fod yma ral wedi bod y Ilafurio gyda'r plant i ddwyn Cantata yma odd! amgylch mor lwyddianus Deallaf fod y plant yn cael sylw arbenig gan y Rheithor, Curad, ac ereill sydd yn eu cynorthwyo. Yr ydym yn hyderu fod y rhieni yn gwerthfawrogi yr ymdrech a wneir i osod y plant ar y fifordd i rodio llwybrau dyledswydd a rhinwedd. GOHEBWYR DEONIAETHOL. Cwyno y mae rhai o ohebwyr deoniaethol y LLAN nad ydynt yn cael y cynorthwy a ddylent gan offeiriaid a lleygwyr i'w galluogi i roddi ychydig o banes o bob plwyf o'r ddi- oniaeth yn awr ac eilwalth. Daeth y Parch. G. Williams, Penmon, gohebydd Deoniaeth Tyndaethwy &'r mater ger bron cyfarfod o'r ddeoniaetb, a gynhaliwyd yn Penmynydd yn ddiweddar. Ar ol peth siarad addawyd cyn- orthwyo Mr. Williams yn y dyfodol. Os ydym am i'r LLAN ddyfod yn alln yn ein plwyfi, rhaid cael newyddion fydd o ddyddor- deb neillduol i'e gwahanol blwyfi. PENRHOSGARNEDD. Dydd Gwyl Dewi.—Cynhaliwyd gwanan- aeth yn Egl wys St. Pedr nos Gwyl Dewi, pryd y cafwyd anerchiad ar Dewi Sant' gan Mr. H. Jones. Daeth cynulliad da ynghyd. Y mae gan y Tra Parchedig Ddeon Bangor lyfr bach dyddorol neillduol ar Dewi Sant a'i Apnserau.' Gellir el gael anj geiniog yr un, neu cbwe cheiniog y dwsin gan Messrs. Jarvis & Foster, Lome House, Bangor. Ym- lith pethau ereill dywed y Deon, mai arwydd- air Dewi Sant a'i gyfoedion oedd Gair Duw yn uwchaf.' Gwybodaeth o Dduw yw bren- hines y gwybodaethau,' oedd yr egwyddor ar yr hon y sylfaenasant eu cyfundrefn addysg. Nid rhyfedd 1 adfywiad crefyddol mawr gy- meryd lie yn eu dyddiau. Trist yw meddwl fod Cymry yr oes hon yn llithro i lawr yn gyflym oddi wrth y safon hwn. Y m-ie cenfigea boliticaidd ac enwadol wedi rhoddi lie pur isel i'r Bibl yn ein hysgolion elfenol, ac wedi troi allan o luaws o honynt. Cyd- iiAbyddir yu rhy ami fod cynifer o bethau ereill i gael eu dysgu yn yr ysgolion oanolraddol, fel na4 oes le i'r Ysgrythyr Lan. Y mae yn anghyfreithlou dysgu gair o grefydd yn ngholegau Prifysgol Cymrn. Nid syndoi, gan hyny, fod difaterwch crefyddol ar gynydd yr Ysgolion Sul yn myn'd yn llai y cynulleidfaoedd yn fychain. Os am adfyw- iad crefyddol, ihaid rhoddi i'r Bibl ei le priodol mewn addysg, fel yn nyddiau Dewi Sant. Rhaid cael arweinwyr, fel yr hen Sant, i ddwyn hyn i ben. Acit yr Eglwys heddyw. fel gynt, y trown ein llygaid am gadfridogion i arwain y fyddin i'r frwydr dros Grist a'i Air. Os am fwyd blasus i'r rneddwl pwrcaswch lyfr y Deon. Y mae yna lyfr arall ar Dewi Sant wedi cael ei ddwyn allan o'r wasg yn y flwyddyn 1915 o dan olygiaeth Mr, Alfred T. Davies, Whitehall, Llundain. Y inae y llyfr yma yn costio chwech cheiniog, ond y mae yna fwy o hanes Dewi yn llyfr ceiniog y Deon na llyfr chwech Mr. Davies. Diameu eich bod wedi darllen erthygl arweiniol finiog y LLAN, Chwefror 25ain, yn beirniadu llyfr Mr. Alfred T. Davies. Cenhadol.—Bwriedir cadw y Sul nesaf, sef Mawrth 12fed, yn Sul Cenhadol. Traddodir pregethau ar ran y G.G.E. yn Eglwys St. Pedr, y prydnhawn a'r hwyr. Yr ydys yn hyderu y gwnaiff pawb bob ymdrech i fod yn bresenol, a chyfranu yn ol eu gallu tuag at anfon yr Efengyl i wledydd paganaidd. Rhaid adgoffa hefyd yr agorir y blychau cenhadol cyn diwedd y mis yma. Gobeithio fod y plant ac ereill yn casglu eu goreu y dyddiau presenol i lenwi eu blychau. Y mae perchenogion y blychau wedi gwneyd yn rhagorol yn y plwyf yma yn y gorphenol, a diameu na fyddant yn ol eleni, ond fe gawn weled pan agorir y blychau. BANGOR. Cyngerdd.- Nos Fawrth, oynhaliwyd cyngerdd yu yr Hen Ficerdy, o dan lywydd- iaeth y Parch. J. D Jones, floer. Awd trwy y rhaglen ganiynnl Unawd ar y berdoneg gan Master R. Russell, caneuon gan y Parch. E. Lumley, B.A., Miss Roberts, Miss Edwards, a Mr. Lloyd Hughes adroddiadau gan Miss Vera Williams, Miss Lizzie Owen a Master R. Russell. Mewn cystadleuaeth darllen Cymraeg rhoddwyd y wobr i Master Evan Jones. Am araeth ddifyfyr gwobrwy- wyd Master R. Russell a Miss Marie Jones. Cymerwyd rhan mewn dadl Gymreig gan Miss Hughes, Miss M. Jones, Miss A. Thomas, Mr. L. E. Jones, Mr. Lloyd Hughes a Miss J. Owen. Cyfeiliwyd gan Mr. Lloyd Hughes. Dewi Sant.-Ar St. David's Eve,' yn yr Eglwys Gadeiriol, traddodwyd pregeth ar Dewi Sant gan y Parch. D. Lewis (Ap Ceredigion), rheithor Llansadwrn, Mon. Y dydd o'r blaen clywsom ganmoliaeth uchel i'r bregeth yma gan un oedd yn deall pregeth yn dda. Dywedodd fod yn anmhoslbl cael gwell pregeth ar Dewi Sant. Gresyn na fuasal yna fwy yn bresenol er mwyn iddynt glywed pa fath un oedd yr hen Sant duwiol. Ai gormod fyddai gofyn i'r Ap gyhoeddi el bregeth yn un o gylchgronau yr Eglwys. Diameu y buasai llawer fel fy hunan yn falch o gael darllen el bregeth odidog. Darllenwyd y llithoedd gan y Deon a'r Parch. J. C. Morriee, M.A., ficer St. Mair. PORTDINORWIC. Personol.-Deallwn fod Mrs. Hughes, Rheithordy Llanddeiniolen, yn bwriadu preswylio yn y dyfodol yn Portdinorwic. Penrhosgarnedd. H. JONBS.
PENTIR.
PENTIR. MARWOLAICTEt.-Wedi hir gystudd, mwy na deuddeg mis o salwch caled, bu farw Annie Owen, meroh William Owen, Pentir. DI- oddefodd ei rhan yn dawel. Diffoddodd yn sydyn, er newydd ymagor, ahlyn 17 mlwydd oed. Ymadawodd &'r fuchedd hon ar yr 20fed o Chwefror, a chladdlwyd hi yn myn- went brydferth Pentir. Gweinyddwyd wrth y tý, yn yr Eglwys, ac ar lan y bedd gan y Parch. J. H. Parry, curad. Canwyd yr emynau, Myfi yw'r Adgyfodiad Mawr,' Derfydd i mi deithio'r ddaear,' 0 Fryniau Caersalem,' Mrs. Herbert Jones yn gwasan- aethu gyda'r offeryn. NAWDDSANT.—Yn Ysgoldy Glasinfryn, yr oedd gan Mr. Rowlands, athraw, a'i gyd- athrawesau, raglen ddyddorol, I ddathlu Dydd Gwyl Dewi Sant, yn cynwys canenon, adroddiadau, ac anerchiadau, gan y Parch. Herbert Jones, cadeirydd Mr. RowlandB, athraw, a'r Parch. J. H. Parry. Cafwyd cystadlu ac amryw ddarnau cerddorol. Boed hyn yn ddechreuad i gyfarfodydd yn y dyfodol. Ar ddiwedd y cyfarfod cyflwynwyd llyfrau hardd i'r plant fu yn fwyaf ffyddlon, ac i'r rhai hyny o honynt sydd wedi arddan- gos cynydd da yn eu haddysg yn nghwrs y flwyddyn aeth heibio, y fieer yn cyflwyno yr anrhegion. Un nodwedd dda yn yr yagol hon yw gwelliant mewn disgyblaeth. DARLLENYDD LLEYG.—Deallwn fod Mr. W. Parry Williams, Lay-reader, Rhiwlas, wedi cael cynyg ar Readership mewn plwyf yn Sir Fon. Nid oes neb yn y Rhiwlas yn hoffi gweled Mr. P. Williams yn ymadael, ar ol gweinidogaeth ffyddlon o saith mlynedd. Gellir dweyd ei fod wedi gwneyd gwaith boddhfaol, ac wedi llwyddo i gasglu deadell reit dda mewn ardal mor Ymneillduol. Cofiwn yn dda glywed dweyd i'r genhadaeth ddech- reu gyda dim ond un Eglwyswr. Wele yn bresenol yma agos i 50 mewn nifer. Llwydd- iant i'n cyfaill ffyddlon yn ei faes newydd. Na adawer i'r ffyddlon ymadael heb anrheg i ddangos ein parch tuag ato. FICER PENTIR.— Mae y Parch, Herbert Jones, yr hwn a gyfarfu a, damwain yn ddi- weddar, erbyn hyn yn holliaoh. Diolch yn fawr i'r ffrindiau lluosog am eu cydymdeim- lad.
Wedi ei brofi tuhwnt i Amheuaeth.
Wedi ei brofi tuhwnt i Amheuaeth. PRAWF AMSER YN LLANBEDR. Teilyngdod yn unig saif brawf amser. Am yr un ar bymtbeg mlynedd diweddaf, mae pobl Lianbedr wedi canmol yn gyhoeddus Doan's backache kidney pills. Mae hyn yma ynddo ei hun yn brawf o werth, ond y prawf o effeithiolrwydd parhaol, fel ag a roddir yma, yw y prawf goreu oil. Ar Chwefror 4ydd, 1909, Mr. W. Davies, o Treherbert Terrace, Cwmanne, Lianbedr, ddy- wedai fel y canlyn :Am fisoedd bum bron methu gwybod pa fodd i symud oddiamgylch, gan nior boenus ydoedd fy nghefn teimlai yn ami fel pe ar dori. Prin yr oeddwn yn alluog i ddal fy hun i fyny yn syth, a tbeim- lwii yn hynod flinedig a digalon. Yn y boreuau teimlwn yn ami yn bensyfr- danol, ac mor farwaidd a phe buaswn heb gael unrhyw orphwys. Yr oedd arllwysiadau yr elwlenod yo annaturiol o ran Iliw ac yn rhy helaeth. Yr oeddwn wedi cyraedd sefyllfa gryned- ig a digalon ar yr adeg pan ddarllenais am rinweddau Doan's backache kidnev pills. Penderfynwyd roddi prawf ar y feddyginiaeth hono, ac nid oeddwn wedi cymeryd llawer o ddognau cyn i mi sylwi fod gwellhad wedi cymeryd lie yr oedd fy nghefn yn Hai poen- us, a gallwn symud oddiamgylch yn rhwydd. Gadawodd y teimladau syfrdanol fi, a daeth y dwfr yn naturiol. Yr wyf yn parhau I ddefnyddio Doan's backache kidney pills, gan fy mod yn llwyr gredu y gwneir fy ngwellhad yn un parhaol, a chint bob amser fy nghamoliaeth mwyaf gwresog. (Arwyddwyd) W. DAVIES." Ar Chwefror 1 leg, 1916-saith mlynedd yn ddiweddarach-dywedai Mr. Davies: Yr- wyf yn ardderchog o iach Darfu i beleni Doan fy ngwella mewn gwlrion- edd, ac yr wyf bob amser yn eu cymeradwyo at anhwylderau yr elwlenod." Gorwedda yr elwlanod dan y meingefn. Eu gwaith mawr yw rhidyllio y dwfr gwen- wynllyd a gormodol allan o'r gwaed. Pan y byddant yn wan, gadawant beth o'r dyfroedd gwenwynig yn y gyfundrefn, a dechreua y dioddefydd deimlo yn ddigalon, trwm, a blin- derus gall gael poen yn y cefn, grafel, an- hwylderau dyfrol, chwyddiadau y dropsi, crydeymalau, a sciatica. Mae Doan's back- ache kidney pills yn cynorthwyo yr elwlenod i daflu ymaith y gwenwynau, ac felly cyr- haeddant achosion yrarwyddion uchod. Pris 2s. 9c. y blychaid; ar-werth gan yr holl fasnachwyr, neu oddiwrth Foster- McClellan Co., 8, Wells Street, Oxford Street, London, London, W. Peidiwch gofyn am backache and kidney pills—gof- ynwch yn bendant am Doan's backache kidney pills, yr un math rai ag a gafodd Mr. Davles.
YSTRAD.
YSTRAD. MIS MAWRTH.—Wedi d'od mewn fel llew o ran cryfder yr oerni ta betb, gobeithio yr a. allan fel oen o ran el desnt. Clerc y tywydd fel a'i feddwl yn anwadal, ceisio bwrw eira ao eto yn ei atal I dd'od lawr. Rhew caled ddydd Llun, y ffyrdd fel gwydr ag anhawdd eu telthio i ddyn ac anifail heb gymorth y gofiald. Am y mis hwn dywed hen ddiareb:— Os yn Mawrth y tyf y ddol Gwelir llewndid ar ei ol.' Rhai hynod fyddai yr hen bobl am sylwi ar drefn a thuedd anian. Am ansawdd gyffredin yr hin, yngbyd k nodweddiadau eraill perthynol i'r mis hwn, dywedodd yr hen Aneurin fel y canlyn Mis Mawrth, mawr ryfyg adar, Chwerw oerwynt ar y ddaear Hwy fydd hinon na heiniar, Hwy pery Hid na galar, Pob rhyw arynnaig a ysgak, Pob edn a edwyn ei gym mar Pob peth a ddaw trwy'r ddaear, Ond y marw, mawr ei garchar." YSTYR YR ENW.—Yn ddiameu daw'r enw yn Gymraeg a Saesneg oddiwrth y Rhufein- iaid fu yma yn llywodraethu. Mis y duw Mars, duw rhyfel, oedd y mis yma gyda hwy. A rhyfedd fel y mae hanes yn all adrodd ei hun eleni-mis rhyfel mown ystyr newydd i ni yn Mhrydain yw mis Mawrth-the month of March y flwyddyn hon. Mis y gorfodi- mis marchio y gorfodedig (conscripts) i'w hymarfer &g arfau rhyfel ac i'r march. March yw enw-a Quick March yw gorchymyn y mis. CHWEFROR.—Dywedais (ar sail ysgrifenydd yn Baner y Groes am 1855) mai ystyr Chwefror oedd chwerw oer yn ol tyb rh,ai. Mewn nodyn dyddorol oedd gyda Uythyr mwy dyddorol am Ysgol rid Ystrad oddiwrth fy hen gyfaill cyn Ficer y Mwnt a'r Ferwig, dywed efe wrthyf mae lygriad ydyw Chwefror Cymreig o'r enw Lladin am y mis Februarlns.. Yr oedd Februm yn golygu Puredigaeth-mis y puro oedd Chwefror i'r Hhufeitiwyr—ac yn anian eleni a yhob amser pan y bydd anian yn puro trwy y rhew ag eira-goruchwyliaeth chwerw oer yw hi wedi'r e]#an—ac yn ami y boenus Diolch am yr ejjlurhad. Dydd- orol iawd yffi- dilyti ystyron enwau y misoedd yn y Gymraeg. Y maent yn rhanedig a chymysg rh wng y Lladin a'r Gymreig— cywired y Parch. D. H. D, neu rhywun arall fi eto os camgymeraf ond gwneyd hyny fel y gwna pob dyn mawr ac ysgolelgol-yn dyner ac addfwyn a gwylaidd. Ceir y mis- oedd cyntaf o'r bron yn Lladinaidd- Ionawr (Janus, Janus) o'r duw Janus; duw y dau wyneb—edrych yn ol ac ymlaen. Chwefror, fel yr uchod, ac felly Mawrth. Ebrill fel April, o'r Lladin aperio i ymagor-- Mai o'r Lladin Mains, neu o Maia mam y dduwics Mercher (Mercury), a thybir fod y Ma yn Maia yn dod o Mah y Sanserit yn golygu tyfn a mis Mai mis- y tyfiant-fel y mae. Yn awr mae'r misoedd yn troi'n Gymry pur i gyd ond un-sef mis Awst-ar ol yr Ymher- awdwr Augustus fel yn Saesonaeg August. Ni ystyrid yn lwcus i briodi yn mis Mai. Fel mis y priodi neu mis y merched oedd y mis canlynol, a galwyd e yn Lladill (ac am hyny yn Seisnig June) ar ol y dduwies hardd Juno —ond yn Gymraeg Mehefin-Alban Hefin- mis heulonsaf haf (summer solstice). Nesaf cawn Gorphen haf, a mis Medi, y rhai sydd fel pobpeth gonest yn cario eu meddwl a'u hystyr yn eu gwynebau yn ddidwyll dda. Ar ol Medi daw Hydref, a wn i ddim beth yw ystyr hwn, os nad yr hyn ddywedodd Canon E. T. Davies --Dyfrig-yn Ystrad adeg gwyl y cyhhauaf yw e-Hyd adref-Hydref. Medi yr hyd un mis a dod a'r yd hyd adref cyn 1 Taehwedd-Tawcb wedd 7 (mis y tawch a'r I fog') ddod i mewn. Sylwn ar? gofyn yr wyf ac nid dweyd. Ac felly am Rhagfyr. Rhag yw I o flaen,' megis rhag ymadrodd— yn nlwedd y mis hwn mae'r dydd a'r dyddiau byraf yn y flwyddyn, ac am hyny a'i rhag fyr-o flaen y byr yw Rhagfyr I Yn awr ol- rheinwyrgeiriau-bai ati i ohebu ag R E.D. ITe wna bob chwareu teg a chwi. CANWYLLA'L.Yll amser rhyfel y Crimea fel yn y dyddiau hyn, yr oedd prlsiau'nwydd- au o bob math yn codi-ac yn eu plith pris y canwyllau yn fwy na nawr. Y mae genym olew (oil), trydan, ac acetylene, &c., ond pryd hyny canwyllau oedd yr unig oleuni wedi'r haul fachlud. Beth yw'r rheswm fod y canwyllau mor ddrud I' ebe hen wreigan. 10,' medde'r siopwr, I achos y rhyfel welwch chi.' I We], we],' sylwai yr hen wraig, 'pan na ymladdwn nhwjwrth oleu dydd ynte?' LLAFURIO.—Gwaith pwysig a gwaith caled yw llafurio'r tir eleni. Galw mawr am ragor o fwyd-gwenith, ceirch, haidd, &c., a gwreiddiau o bob math. Cochwyd fwy o dir llynedd nag arfer, ac y mae mwy wedi ei gochi y flwyddyn hon. Digon da, a chall lawn. Y llynedd yr oedd tir coch Cymru i wenith yn unig wedi cynyddu 30 36 y cant o aceri, sef o 42,975 o erwau yn 1914 1 56,023 yn 1915. O. yr oedd Ceredigion ar y blaen I'r holl tairoedd eraill yn ol yr her- wydd. *Un birben yw'r Cardi. Yn 1914, nifer yr erwau dan wenith yn Sir Aberteifi oeddynt 4876, ac yn 1915 cynyddwyd y rhif i 6665—36 69 y cant yn fwy yn 1915 nag yn 1914. A bydd y cyfrif am 1916 yn fwy o lawer nag am 1915, yn ol pob argoel, am fwy nag un rheswm. Arwydd dda o faes y gwaed—teimlir bod ffyrnigrwydd yr Almaen wyr o flaen Verdun yn arwyddo fod y diwedd yn agoshau. Mae'r gelyn ar wastad ei gefn, ao wedi ynfydu. Gobeithio mai gwir yw'r dybiaeth. Mae'n well cochi daear i lafur a cholli, na cochi daear a gwaed a cholli. -R.E.D.
Advertising
YR HAUL. A r-'oaar wobobion am yr HAUL I MANAGER. WELSH CHURCH PRESS LAMPETER GOFYNIADAU AC ATEBION i BLANT YR EGLWYS AR Y Flwyddyn Eglwysig GAN Y PARCH. A. OWEN EVANS, fe.A, Cyn-Arholydd Esgobaethol Bangor, a Rheithor Llanfaethlu a Llanfwrog, Pris 1/8 y dwsin, Archebio i'w hanfon i MANAGER, CAXTON HALL LAMPETKR LLYFR Y BARNWYR CATECISM GAN Y PARCH. W. J. E. JONES, FICER SILIAN. Pris Is. 3c. y dwsin. Bhaid anfon tdl gyda'r archeb. MANAGER, WELSH CHURCH PRESS, LAMPETER AIL-ARGRAFFIAD "Y DEYRNAS MEWN PERYGL Allan o'r Geniuen Ebril!, 1910, gyda RHAGAIR, I, Pa fodd daeth y rhyfel ?" ac OLAIR, Pa fodd daeth Dadwaddoliad 1" gan y PARCH. GANON J. P. LEWIS, RHEITHOR LLANYSTUMDWY. PRIS CEINIOG. Dylal fed ym mhob ty. Ty&liol-aeth Ymneillduwr. LAMFETER Y WASG EGLWYSIGJGYMREIG. 28 EDITIONS PRINTED ALREADY THE EVER POPULAR HYMN BOOK HYUNAU YR EGLWY. (ELIS WYN 0 WYRFAI) Words only, Is., la. 3d.'2s. Cd Words only, large type, 2s., 2a. Od., 4a. 6d. Words and Music (Old Notation), 2a 6c., III., Words and Music (Solfa), 2e. 6et, 8-, ism Sveci'd Mid Reduced Terms tot Choirs on A pplieation COMMON PRAYER and HYMNAU'R EGLWYS bound together in one volume. Just the thing for a Birthday or Christmas Present, or for a Sunday School Prize. Issued two styles Leather, gilt edges, 3/6; Cloth, red edges, 2/6 ¡ CARMARTHEN: Published by TV. SPURRELL ft SON 5)1 ANWYD, PESWCH, INFLUENZA.—Mae rhai'n gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyinewidiol fed I llawer o ddioddef oddi wrth Peswch, Bronchitis, Pas Dolnr Gwddf, Crygni, Caethdra. Diffyg Anadl. Y mae yr hen Feddyginiaeth Davies's Cough Mixture" etto ar y blaen, ac yu cael ei gwerthfawrogi yn fwy nag erioed, bob amser wrtk law, yn felus, yn cyniihesu y frest, ac yn rhyddhall. y II phlegm. Bydd dose mewn pryd yn ddigon. 18. 3c. 9 a 3s. (postage 3c.)-HUGH DAVIES, Chemist, 1 MACHYNLLETH. | 'SARZINE BLOOD MIXTURE. § CROEN IACH A GWAED PUR.-Dyna yr hyn 1 Y mae Sarnie Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim I arall. Nw W yn lioni gwella pob peth, fel yr i Yankee Parent Medicines, ond os blinir chwi gan I groen afiach, ysfa, pimples, toriad allan Scurvy, dol. • uriau, penddynod, &c., yn tarddu o waed drwg ao anmhur, mynwch botelaid o Sarzine Blood Mixture' gan y Druggist nesaf atoch, 11'1. lie. a 2a. 6c. y bote], neu gyda 3c. at y cludiad yn ychwanegol, oddiwrth y perchenog, HUGH DAVIES, CHEMIST, g MACHYNLLETH. f MOLRAT. I Ysgrifena John Pryse, Maesymeirch:—"Bliaid ai- '§ acw gan Dyrchiod; cynyddent bob blwyddyn, fel yr oedd y tir a golwg ddifrifol arno, ac yr oedd arnaf gywilydd o hono, ond clywais fod Mr. Hugh Davies, Chemist, Machynlleth, wedi dyfeisio peth i'w lladA yn ddidrafferth iawn.—Ei enw ydyw Molrat,' mews packets Is. 6e. yr un. Prynais packet, a rhoddais ef yn ol y cyfarwyddyd am ben pryfaid genwair a rhoddais y rhai hyny yn llwybr y Twrch. "Ni chododd y twrch mwy." Maes Llafup Undeb Ysgolion Sul f yr Eglwys. NODIADAU AR I SAMUEL [ GAN Y PARCH. D. EDWARDES, CRYNFRYN, LLANGEITHO. 1 copi, 6c.; 6 copi, 28. 6c. 12 copl, 4s. 6c. k I'w gael oddiwrth y -1 WASG EGLWYSIG GYMREIG; f LAMPETER. Eglwysi Cymreig Llundain. ST. BENETs-Queen Victoria Street, E.C. Parch J. CROWLIC ELLIS. 177, Cbevening Road, Brondesbury Park, N.W. DEWI SANT-St. Mary's Terrace, Paddington Green, W. Parch. THOMAS SMITH, St. David's 11 Vicarage, St. Mary's Terrace, Paddington F Green. « ST. MAIR—Camberwell New Road, Camberwell, I S.E. Parch. D. GRIFFITH, St. Mary's 1II Parsonage, Camberwell New Road, S.E. ? PADARN SANT-Gloucester Road, Holloway, N. I Parch. W. GRIFFITH, 5 Japan Orescent, [ .1 Stroud Green. [ FL RHYSTYD SANT — Longfellow Road, Bow, E. J Parch. H. WATKINS, B.A., 13a, Harley St, F v RHYSTYD SANT Longfellow Road, Bow, E. Parch. H. WATKINS, B.A., 13a, Harley St, F v Bow. 'JJJ Cynhelir gwasanaethau ar y Sul yn yr hoi fll Eglwysi uchod am 11 a 6.30 o'r gloch 1 ■ ———————= Argraphwyd a cliyho«ddwyd gan Gwmni v Wasg Eglwysig, ac argraphyddci Gymreig, Cyfyn gedig, Caxto^ Hall, ;fe Mawrth 10, 1916 j |