Yr Herald Cymraeg

EIN NOFEL DEULUAIDD _T' T- v'1 V1 '■ 1"h !?\ ;• Tr« *f"r '• -c\ -• T •' c V'k. « w j!- %»<■/ — w .0 > Ji jb d, c-o 1 » ••• J "S f -$• V" t T'* A ■■ -4 m. w rf w PiiNNOD V.—CYCHWYN I'R HYD. "Y mae Air Aiarun. yn loiieddvvr neis lawn, a (jxiifcuai y ca.ujsui UWUl Ie da yno. Ceiaia g^iuoi-nta acntl iacio iel uyn goaiest a cxiftiij. Uuoi, ac uti ciuu lJya Xivny, liwen, o uim liughes wnh ei vvraig un notuii. '•xviae yn dcia iawn genyf, glywed hyny," ebai uvven iiugntci. "iu petn b) cwm ydyvv cael lie ua 1 gychwyn, a chael bod gytia iiieiitr creiyddoi } a gObeltiLaî y gall loci o les i liowin. Byad ainal 0111 yn ami ei weled yn troi yn iaciigen gwyilt ac oler. Y mae yn myned i e sydd yn llawn o aemtasiynau; byad-a,t broil a i gadw adrei welth.au. "Paid a gwirioni, Gwen bach, bydd i Edwin actio yn iawn yno 'rwy'n fIwr." "Wei, John anwyl, gwyddoch fel iinnau pa fath olwg oedd arno yn dyfod adref o flair P-. Yr oeddych l'ch beio yn fawr am fyned ag ef yno. pa bryd sydd eisieu iddo lyned at Mr Martin?" gofynai. "Yn mhen tuag wythnos," atebai Mr Hughea, ac felly, bydd yn of) nol gwneyd ei bethau yn barod ar unwaith." T ^MERODD i r ymddy-ddan uchod le rhwng John a Gwen Hughes, Tygwyn. Bwradent yru Edwin i wasanaeth i Lerpwl at arianydd cyfnfol a chyfoethog, 0'r enw Mr Martin, L-adwai Mr Mart-* amryw o ddvnion yn ei ariandy, -a chariai eii fasnach helaeth vn mlaen yn y dref fawr a enwyd. Daeth yr wythnos i ben, ac yr oedd pob- peth yn barod i Edwin gychwyn i'w daith. Llenwid m)nwe, Mrs Hughes a phrudd-der y b-,rcu hwn, ac O! pryder a'lanwai ei meddwl wrth weled ei phlentyn yn cychwyn a threiglai y dagrau yn II:' dros ei grudd- iau. Yr oedd y tad yntau yn teiimlo yn fawr, ond ceisiai ef guddio e: deimladau, er nynv, gwelid deigryn tryloew yn ymwthio o'i lygad yntau, gan dr«:glo yn .arafi dros ei rudd. Pan yr oeddynt ar platfform yn ngorsaf 0- yn aroe i'r gerbydres gychwyn, rhoddodd ei dad gvnghorion da i Edwin, am iddo fyned i'r capel bob cyfle a gaffa", a roheidio mvnoo ii ganlyn cwmpeini drwg, na myned i'r tafarndai, ac am iddo geisio boddhau ei feistr gyda phopeth. Ond ai tybe diod y cynghorion hyn yn unol a'r eisiaaiipi a roctdocid ei dad i Edw-ja cyn hyn ? Ai nid oedd gwaith John Hughe# yn rhoddi diodydd meddwol i'w fab, yn nghjda'i adael 1 gael cymaint o'i ffordd ei hun, a myned ag ef i dalarnau a ffe-xlau, yn gwneyd y cynghorion hyn yn ddieffaith hollon Y mae dylanwad esiampl yn gryfach. o lawer 11a r areithiau goreu, ac ni fu yr esiampl a gafodd Edwin gan ei dad heb adael ei ol arno. Ond pa etfaith a gafodd y cyitghorion hyn ar feddwl Edwin, amaer yn unig a ddengys. Cvrhaeddodd Edwin Lerpwl yn ddiogel, a synai yn fawr at faint a phoblogrwydd y ddinas. Yr oedd modryb iiddo o chwaer ei dad wedi dyfiod i'w gyfarfod i'-r oxv?af, a chyda -hi y bwr adai letya. Y dydd cyntaf wedi iddo gyrhaedd yno, ueth i edrych ar brif adviladau y dref, a pharai y rhyfeddodau a welai eyndod mawr iddo. gan na welodd ddim tebyg erioed o'r I blaen. Dranoeth, aeth ei fodryb gydag ef i ariandy Mr Martin, a dygwjd Edwin o'i '1.. ac ymddangosai yntau fel yn cael ei ioddhau yn fawr ynddo. Dangosodd Mr Martin pa beth oedd ganddo i wneyd,. a chynghorai ef i wneyd y defnydd goreu 1 amser, a bod yn ddiwyd a dyfal gyda f peth yr ymaflai ei law ynddo, a thrwy ny y bydd'ai yn sicr o lwyddo i ddyfo yn mlaen. Teimlai Edwin yn bur ryff J y dyddiau cyntaf ar ol myned yno, w h ei fod yn nghanol die thriaid; ond cy\. hir, daeth yn hollol gartrefol yno, a deuai yn mlaen yn bur dda, ac \r oedd yn boddhau. ei feistr yn fawr, a chafodd ei ddyrchafu i swydd uwch yno yn union deg. Elaj popeth yn mlaen yn dda am ddwy flynedd neu da:r, ac aJifoijai Edwin lythyrau adref yn gyson bob wythnos, a hysbysai ei rieni ei fod yn hoffi ei le a'i feistr yn fawr. Er hyn, arfera: Edwin a galw mewn am ry w dafarnau yn bur fynych, ac yr oedd I y ddiod wedi myned yn gryn domtasiwn iddo. Tra yr oedd ar ei ffordd i'w lety un noeon, yn ddamweiniol, tarawodd ar ddyn ieuanc o'r enw Hywel Jones, yr hwn oedd yn ei adnabod cyn hyn, oblegid yr oedd yn dyfod o le heb fod yn bell o gartref Edwin. Yr oedd yn hawdd canfod ar ei olwg nad oedd o'r cymeriad goreu, ac vr oedd yr adeg hon i raddau helaeth o dan effaith y ddiod feddwol. Er fod Hywel Jones yn meddu cvmeriad pur dda pan aeth gyntaf i'r ddinar, dair neu bedair blynedd cyn hyn, trwy fyned i ginlyn cwmpeiji: drwg, collodd ei gymeriad a chollodd ei le. "Diar anwvl, Edwin, eut yr wyt ti ear's cannoedd? Welais i mohonot er's talwm. Yn mha le yr wyt yn aros yn y dref yma?" gofynai. "Yn ariandy Mr Martin," atebai Edw:n. "Da iawn, wir, mae'n dda gen i glywed; ond tyr'd i'r ty yma i gael glasiad w ymgom. "Na, yn wir, mae hi wedi myned yn hwyr iawn heno," eba: Edwin. Ond trwy daer gymhell, a chan nad oedd Edwin yn meddwl fod fawr o ddrwg iddo fyned i fewn, ildiodd ac aeth i'r ty gyda Hy Wei. Yn y dafarn hon daeth i adnabyddiaeth ag amryw o ddyn on ieuainc gwyllt ac an- nuwiol, ac aeth oddijno y noson hono yn bur llawn o ddiod. Mewn un ystafell o'r ty hwn chwareuid pob math o chwareuon, a betiai y dyn.on wrth chwareu, a bu hyny yn ddinyistr i lawer dyn ieuanc a ymwelodd a'r lie. Cafodd Edwin flas mawr yn y dafarn y noson hono, a byddai yn myned yno yn fynych iawn ar ol hyny ac o dipyn 1 beth 1 yr oedd wedi dyfod yn bur hyddysg yn y chwareuon, a chyfrifid ef yn un o brif gamblers y dafarn hono. Yr oedd ei wane ¡ am ddiod wedi cynyddu yn fiawr hefyd. Yr oedd yn myned yn hoffach ohoni bob dydd, a byddai o dan ei heffeithiau yn ami iawn. Hefyd mynychai y theatres, a phob mathau o leoedd isel a ilygredig ereill, yn fwv ami o lawer yn awr, fel yr oedd ei chwaeth at beth da a dyrchafedig wed: c' au cilio ymaith yn llwyr. Ond ceisiai gadw yr holl bethau hvn o olwg ei feistr, a llwydd- odd yn bur dda yn ei amcan am dymor byr; er hyny, yr oedd Mr Martin wedi sylwi arno ami i floreu, nad oedd yr olwg llwyd a gwael fyddai arno yn adlewyrchu rhw lawer o glod iddo, oble.d gwyddai Mr Martin ma' effaith yfed gwirod y noson cyrit fyddai arno, wrth gwrs vr oedd hyn yn lleihau ffvdd iMr Martim ynddo.

EA /Ik. The Great Success M V/ I ERECT MODEL, with ■ fw* Baitand Suspenders 9 complete. /to '"1'S Ladies' ffl I q^u.iitjfes at 7/1^,1^2/6 & 18/6 ^3 flom 1 guineas the pair. B CTL B'acU, Silver-Grcy, Sc. g9 -Write for Illustrated Price M to Corset H ^DIACONAI:|fei .jl Sold by the I Bn-ito Principal Drapers ":¡\

Y ffordd Ffrengig i ganmawl hen fonedd- iges :—"Ah! madam, yr ydych bob dvdd yn nwned i edrych yn fwy tebyg i'ch merch 1"

Good Cakes Good Piecrust Good Pastry Good Puddings —Light, well raised and digestible—are yours if you use "Paisley Flour" —the wUre raising powder.— Mix I part to 8 parts ordinary flour. "Paisley Flour" is made to be of assistance to beginners in home baking. Forexperienced housewives it is no less a boon. MADE BY BROWN In yd., 3d. AND POLSON. and id. pkts.

L Cynnaliwvd nos Fawrth, Mr R. Ifor Parry yii y gadair. GaJwodd y Ataer syiw at farwolaeth Mr Cledwyn Owen, vr hwn a fu yn aelod o'r Cynghor Treioi ac yn cymeryd ei Ie i'ei Ma r yn ei dro. Syiwai ei fod yn gymer- iad tra charedig a phoblcgaidd, a, dymunai gynnJ g pleidlais o gydymueimlad a'r teulu. —Cefno^wvd hyn gan Dr Shelton Jones, a phasiwyd. Cyilwynodd yr Arolygydd adroddiad o ymchwiliad larbenig i aiwiawdd y gwartheC1 I a'r llaethdai yn y dosparth. Cytlenwir y dref o 19 o fftrmydd a chan 89 o wartheg. Rhoddai yr Arolygydd air uehel i sefyllfa. y gwartheg a'r llaethdai, ond cwynid yn fawr yn erbyn se?iyHfa yr adeiladau. Yr oeddynt yn rhy gyfyng—v lloriau yn ddrwg a'r awyr yn ddiffviiiol. Gwnai Pwyllgor yr Arddangosfa Adar, etc., gais am i Bwyilgor y Neuadd ddod i lawr yn eu pii, am y neuadd gan mai ychydig fu v derbyniadau wrth y drws. Pasiwyd fod v ciis i'w ganiatau, ac nad cedd y n-uidd i'w gosod o hyn allan i gynnal arddangosfeydd o'r fath am y bvdd- ent yn niweidicl i'r llawr newydd. Hysbysai Pwyllgor y Farchnadfa fod y bobl a irarient nwyddau amaethyddol i'r farchnad yn protestio vn erbyn gwaith y Cyngcr yn gwneyd i ffwrdd a'r cynllun o benodi prisia-u pafonol ar v nwyddau, yr hyn yn ol eu barn hwy oedd vn creu anhrefn ac anhwylusdod mawr. Dàtganai y Pwyll- gor iddynt ymholi a gofalwr y neuadd, yr hwn a ddywedai fod ansawdd v nwvddau Rv.edi gwella o dan y cynllun presennol. a'r prisiau ar y cyfan wedi myn'd i fyny. Gan hyn\ annogai y Pwyllgor fod y cynllun pre- sennol i gael prawf am gvfnod. Pasiwyd 1 liyny. Hysbysai yr Arolygydd fod eu hvmdrech i gael gan y cyhoedd i dalu y tollau march- nadol wedi troi tffiaa pw Ilwyddiant. Yr oedd cynnydd o 14p yn y derbyniadau er's Tails Awslt-. Oofmodd Mrr F. Oliver pa bryd yr elid yn mlaen gvda'r bvsgotfa newydd vn y lanfa. Atebodd Mr E. R. Dvieo (clerc) Ted y cwbl yn dfibynu ar ateb Mr E. ) Wynne. Rhoes Dr Shelton Jones rybudd v byddai yn cynnyg yn y Cy nhor nesaf i .benodi hndur i olynu y diweddar Mr R. 0. Jones. Cynnygiodd Mr G. Cornelius Roberts fod y Cynghor Trefol yn rhoddi benthyg cwch y GOrphoraeth i nifer o ddynion oedd allan o wai'th vn y dref i gario cerrig o enau y Lanh, Sylwai y cvrhaeddid amcan tri- phlyg trwy hyn. Ceid gwaith i'r dynion. symudid y cerrig oedd yn peri rhwystr yn ngenau y Lanfa ar hyn i bryd, a cheid y c.rrig y- hwyluR at wasanaeth v Gorphor- aeth.—Cernogwvd gan Mr J. Summers.— GofVnodd vr Hen^drr Anthony a fyddai gan y Cvnghor reolneth yn y matT.—Eglur- w Mr Dobeit v gwneid gwas-inaeth mawr i'r dref trwv fvmud v cerrig o'r ngorfft.— Dadleuai Mr P. Albert Jonies ots oedd y Cvnshor am ddelio: a'r rha.i di-wait-h v dvlent crymervd mewn Haw i ofalu a.m bob adran o'r di-waith. Yr oedd IIiwt heblaw la-brwvr <llI"I1 o wnith vn v dr°f.—Pe"der- fvnwvd frd y dvnion i gael v bad ac fod y mater i'w adael i'r Arolygydd. ■■

Plato Hughes (yn frwdfrydig) 0, Miss Catherine Anne mae rhvwbeth yn ardderch- og mewn seryddiaeth. Drychwch chi rwan, er engraipht. Dacw Orion; dyna Mars; ac enw'r seren las anwyl yna ydyw Sirius. Catherine Anne (yn llawn dyddordebj: 0, Plato Hughes 1 mi rydach chi'n athron- wr ac yn aerwr mawr hefyd, ac yn broffeswr gyda hyny. Mor ofnatsan las! Ond sut yr ydych chi'r athronwrs yma'n dod o hyd i enwa'r serod yna? 1* • • Yr oedd hen foneddwr ffwdanllyd yn dy- fod i mewn i gerbyd yn ngorsaf Llanfair- pwllgwyngyll y dydd o'r blaen, a-c heb ym- gynghori ag undyn, yn gollwng y dd'wy fieneistr i lawr. Yr hen foneddwr (yn edrych o'i gwmpas yn hynaws a thirion) Mae hi'n fore digon oer, ond mi fvddaf fl bob amser yn holii digon o awyr. Cydymdeithydd (yn sarug) Mae'n ym ddangos i mi, syr, dan yr amgylchiadau, y byddai yn llawn cystal i chwi, ac yn llawer mwy cyfforddus i ninnau, pe yr elech allan ac eistedd ar y to. — —

RACKING-MS | TLMN JISM Ibrosgh this world but one, any ew* WM therafort I oan do, or any kindness that I oan show la any toman being, let ne do U now, let me not neglect ar defer It, for I shall sat pass tUa way again." Rtial mvOnlvSon^a^^) When the doctors said he M was beyond hope. and at the point of death, Liqufruta providentially cured my son. Ordinary medical treatment don not owe BRONCHITIS, INFLUENZA or CATARRH, but" Liqufruta" cures in the most remarkable manner, I have never known one bronchial fatality occur when this remedy is administered. The first dose gives most extraordinary results, the cough is eased instantly, a good night's rest follows, and rapid recovery ensues. "Uqafruta" Is the veritable elixir of life for Con- sumptives. and I pledge my word to give INSTANT EASE in the racking, hacking, tearing coughs of pulmonary CONSUMPTION Thousands have been cured absolutely. It acts like a miracle; there is no case of consumption, however advancedand hopeless. where immediate benefit is not obtained;, Hundreds of lung sufferers write me in gratitude and say Liqufruta is a Godsend. I am sure it saved my life. It cured when hospitals failed." JT AI 's believed to be bopeles?, B KB IwB kut "Liqufruta" give:- in- • ■ stant ease; even in clnonie attacks of the very aged, cure almost invariably results. It le purely herbal and safe, even for infants. "Liqufruta" is the only positive cure for WHOOPING COUGH It will absolute-ly cure as by a mlrao'a every in any stage, in from 7 to 14 days. It is infallible. "Liqufruta" evolveS a powerful, beating VåPO;¡r. which by the act of breatHng is drawn into the i:i"«»r- most recesses of the Lungs, easing the cough, tetnov'^g the phlegm, and healing the sore spot {Sto EVERY LIFE CAN BE SAVED BY "LJQJ.'fftUTA. I will glad'y send my book. Consumption ana its Cur- crowded with tastimony, free for pennv stamp. I beg you ilot tLi O^iu ,I!,si n one' H tV-w-X/ 'ii Cor.sidf-,1 MIUilllSIIIilHMLSfefiafc. your life. irold b-y Boot's, Taylors' Drwg Co., Timothy White and Co., and all Chemists, la ljd., 2s 9d, 4s 6d, or post freM P.O. or stamps to Proprietor, H.L., Newcombe (Desk 262), 193, Camberwell Grove, London, B.C.

YNADLYS PWLLHELI j 8RCíJ. HELYNT Y TOLLAU MARCHNADOL. Cynnaliwyd dydd Mercher, Cyrnol Evans, Broom Hall, yn y gadair. Cyfeiriodd y Cadeirydd at farwolaeth Mr Cledwyn Owen, yr hwn a'u gwasanaethodd fel clerc am 36 mlynedd. Cynnygiai gyd- ymdeimlad dwfn a'r weddw a'r plant. Cefnogwyd hyn gan y Parch Williams Ellis, (.Iasfrvii. Ategai Mr William George ar ran y cyf- reithwyr, a'r Arolygydd Jones ar ran "Vr heddweision, a phasiwyd. x TAEARNWYR A J.» liTHOLIAD. Cyfiwyilal Mr William George ddirpi-wv- aeth 1r Fame, sei y Parcii J. I-uie,.t,)Il Jones, M.A., ar ran uyilgnor yr Eglwysi iinyduion, a'r Parch J. ii. wiiiiams, ar ian o} mueitiias Ddirwe^tol LJeyn ac Eui-onydd. ) ir oiuu liytnyr lieiyd i'r rainc i'r un per- wyi oauiwriii Mr d. Robinson, ysgrifenydd (Jyn^nor yr Egiwysi Rnyddion. jjywedoad -lix George na8 gwyddai a oedd vn 4tn gaiiu i gau y iai yn gylangw-bi ar y uyauiau yma. Egiurodd fod y udcOOf yn riioudi y gallu iauynt os tybid fod rhag- olwg am gynliwrf. byivvoda y Cadeirydd Had oedd ef vn medowl fod golwg arn gynhwri. ond yr oead eroesaw i'r ddiiprwyaetn roadi eu cais ger- bron Dywedodd y Parch J. Pules ton Jones fod y «us yn cael ei wntvd ar y tir iod petli niwea eisoes wedi ei wneyd i ifenestri. et-c., yn y dref, a chan yr ofind i lawer yfed yn drwm yn ystod dyddiau vr etholiadau yn Eifion a r iiwrdeisdref y teadwrn a'r dydd lau uiiynol. Gofynent atn gael cau y tafarn- au neu ynte fod gofal arbenig yn cael ei roddi iddynt. Ategwyd gan y Parch J. R. Williams. fcsyiwodd y Cadeiry-dd nad oedd ganddynt allu i ijau y ta-farnau, ond cymhellant- yr heddgeidwaid i gadw gwyliadwriaeth fanwl arnynt. TOLLAU Y FARCHNAD. Dygv.yd gerbron achos gohiriedig Mr John Jones, Dinas, yr hwn a gyhuddid o werthu nwyddau yn y dref heb dalu tollau y farch- nad. Erlynai Mr E. R. Davies, a rhoed tystiol- aetii gan Mr J. J. Edwards, gofalwr. Tyst- iodd I Air Jones werthu basgedaid o fenyn i iur Denman, y Maes, heb dalu y tollau. Gyfaddefai Mr Jones ei fod wedi gweithu yr ynienyn, oud ni wvddai ef fod toll i'w tuaiu ar nwyddau a werthid yn gyson i fa&nachwyr. Nid oedd neb o'r tfermwyr yn erbyn talu y tollau, ond yr oedd eisieu cael gwell eglurhad ar y mater. Bu ef a bae- gedaid o wyddau yn v Neuadd Drefol i'w gwerthu at y Nadolig, ac ni ofynodd neb am doll iddo. Yna egiurodd Mr E. R. Davies fod y Cynghor Trefol wedi rhanu y rhvbuddion yn ngiyn a'r" tollau, ac yr oeddynt i fyny mewn lleoedd amlwg. Gofynodd y Parch Williams Ellis, ynad, pe bai amaethwr yn myn'd i gyt-undeb sm Ihvyddyn i werthu ei holl ymenyn i fasnach- wr arbenig, a fuasai yn ofynol i hwnw dalu toll. I Mr E. R. Davies Os byddai y pris a I dderbyniai yn ol y cytundeb i gael ei reol eiadio y-n ol prisiau y farchnad, yna yr oedd j yn manteisio ar bris y farchnad, ac yn rhwym o dalu y tollau. I Y Cadeirydd: Pe y cynnygiai dyn fenyn mewn shop a gwrthod ei werthu oherwydd j iselder y pris, a fuasai hwnw dan rwymau i dalu y tollau? Mr IE. R. Davies: Yn hollol felly. Wedi peth siarad pellach, taflwyd yr achos allan ar daliad y costau. CORLASU DEFAID. Erlynai yr Arolygydd W. 'Gibson nifer o fechgyn o'r (lnwau Edward Owen, Hugh Owen, a W. John Davies, am arfer creulon- di-b at ddefaid Mr Hugh Pritchard, amaeth- wr o Trefor, Llanaelhaiarn. Dywedai Mr Gibson nad oedd am bwvso am gosp drom, ond yn osmaint ag fod cwyno fod y bechgyn vn gwneyd anhwvlus- dod a cholledion, credai y dylent gael eu ceryddu. i Rhoed tystiolaeth gan Mr Pritcihard, y ffor'uiwr i'r perwyl iddo ddal y bechgly'n, ) wedi cajlamu y defaid. Rhedodd ar eu holau, a dywedasant iddynt farchogaeth y defaid. Yn ddiweddarach. gwelodd ddwy I o'r defaid wedi cilio oddiwrth y gweddill. Bu y naiil farw dranoeth, ac yr oedd llygad y llall wedi ei niweidio y llall wedi ei niweidio Mewn ateb i Mr E. R. Davies, yr hwn a amddiffynai, dywedodd y tyst na welodd y bechgvn ar ol y defaid cyn hyn. | Dy wedodd Mr E. R. Davies fod yn hollol ( amlwig nad oedd y bechgyn yn fwriadol wedi arfer dim creulondeb at y defaid. Yr I eeddvnt wedi corlanu y defaid, a chan tod carreg finiog a'i phen allan o'r clawdd, Kau- ai fod hono wedi myn'd i lygad y ddafad. Nid oedd y ffermwr yn gallu sicrhau mai hwy oedd wedi niweidio y llall. Pwysai ar y Fainc i daflu yr achos allan heb dalu dim o'r costau. Pyfarnodd y Fainc fod y bechgyn i dalu swllt yr un at y costau. I Y CLAFR. Oyhuddwyd John Roberts, Trefor, o beid- io hysbysu yr awdurdodau fod clafr ar ei ddtfiiid. Ymddangosodd Mr E. R. Davies j dros V diffvnydd, a thaflwyd yr achos allan. Dirwywyd Richard Rowlands, llafurwr, o I.-lo.naelhaiarn, i 5s a'r costau, am arfer iaith. anweddus a bvgvthiol, ac am dori vr hedd- web trwy ymladd ar yr heol. Khwymwvd ef i gadw yr heddweh am hanner blwyddyn.

AM GYMRY AR WASGAR I Yn ei gart.ref yn Averill Park, ger Troy, Y., bu farw Thomas Edwards. Ganwyd ef vn Treffynnon. (Ei rieni oeddynt Edward ao Elizaibeth Edwards, v rhai gyda saith o ibLaent a ymfudasant i America yn 1848, gan. ymsefvdlu yn Troy, N.Y. Yn West Pawlet, Vt., bu farw Mr Wm. Moses Ganwyd ef yn Braichmelyn, Beiheeda, Medi, 1843. Ymfudodd ef ac ATUI ei chwaer i America yn 1865. gan ym- sefvdlu yn Middle Granville, N.Y., hen at- dynfa Cymry chwarelyddol v pryd hyny. | Gwnaeth ei "garftref gyda'i 'chwaer hyd y grwnaetih igartref iddo ed hiun yn 1883 trwy ymumo mewn priodas ag Ann Owenp, Blaeni- an Ffestinioi?, o'r hwn uniiad v ganwvd dau fab. Wm. M. Jones, ieu., a Myrddin. Bu er I)-i,d farw ar enediigaeth Myrddin. Yn Banlgior. Pa., bu farw Ellsworth P. Jones, maib Pierce ac EJizalbeth Jones, yn ngain mlwydd oed. Ei fam oedd ferich i Darnel Evans, y Wem, Bethesda, a',i dad vn fab i Robert ac Ellen Jones, Manllwyd j LVihaf, Llamberis. Ganwyd Ellsworth yn Lian'beris, Mehefin 7, 1889, ac yn fuaTh ar ol hyny ymfudodd ei rieni i America. Yr i oedd Ellsworth yn fachgen. gwylaidd. tawel i o ran nattur, a'i dueddiad yn gryf at y da a'r orefyddol. Daath yn amlwg ar tinwaa't/h fe dadiaanwr addawol a golbeithiol, ac yr oedo yn oglut ei fod yn feddiiannol ar lais baritan6 o'r faith oreu. Nid yn fuan yr anp-hofir v modd y canodd ei baritone solo pryjijtaif nos synn pawb—'Mtoclted in the cradle of the deejp," ac yn taro v nodau isaf mor glir, er mai llanic rhwng un a dwy ar bvnutheig oed ydoedd. O hyrny allan vm- rmdodcl i ddiwyllio ei hun. ac i viribaratoi ar igyfer bvwvd o wasanaeth yn y cyfeiriad hwn. Yr oedd gaiw am da.no, ac am ei -waeanaeth yn am!, ac yr oedd yn amlwg ei fod yn dvfod i sylw neillduol. Yr oedd yii d^fod o linach gerddorol o oehr ei fam a'i dad. Yr oedd1 yr enwoi? William Morris, irn;b o West Bangor (Delta yn awr), yr bwr. oedd tad. ei lys-foim, yn prtihyn iddo; ac o oehr ei dad. y mae yr athraw cerddorol a'r dadeanwr enwo? Dafydd Manllwvd Jones. Ran Francisco, yn e-wyllir iddo, |!Sr-nwd i'w" diad.

Trodd Bet^i'r Clep i mewn i dy T,owri Lewis y dydd o'r blaen. ac wedi taflu ei hunan i eadair, dywedodd: — "Wyr hanner y byd vma ddim pa fodd y m*'r'r banner arall vn byw." "Wet does igen i mo'r help am hvny," meddai Lowri Lewis. "Dim iws i ti ddwad vma i achwyn arna. i o hyd. Betsi: herwvdd hi'n Thvwyr i rvwun arall dori oynffon ei gi; yn lie mod i o dan yr ordd o hyd."

0 R- PILLS Et;lampi o Lythyrau a dderbynlr yn ddyddlo gan Berchenog George's Pile and Gravel Pills." l „ Park Homm, Salisbury Road, C&rM, Aawyl »& OhairfK* "¡¡1tM. Mm ty anwyl tam wedi dymano aniaf lawer • weithiau i yagmaus atooh 1 ddi^lal i ohwi o waeiod ai ohaJoa am y Ueahad y mM wsdi dderbyn trwy eioa Peleoau Y bn yn 7i mlwydd oed; ac y mas yn faapua genyf ddyweyd y mae yn teimlo yn hyned < iaoh a lioenug. Priodola, aefyllfa ei hieohyd < ddan beth, a defnyddio m feiriaa hi, M yn fyntaf, i drugaredd yr Arglwydd, pa i'eh Pelenau ohwi yn ail. Dioddelodd dirfawr yn ei chef II. am lawer o flyuyddoedd, ond tu thair blynedd yn al psudeztyaodd dreio blyohaid o'eh Pelenau chwi, a mawr y lleshad a dderbyniodd yn uM y genau yn agored wrth bawb am y Uea y mas wedi deimlo, ao yn farhaa I dderbva e ltrl Tsimlaf rwymedigaeth arni i gyhoeddi hyn ar bndd ) eraiii, Ydwyf, yr eiddocii yn tfdifnant, J). BSYNON, coal MerobaaS. LLYTHYB ARALL ODDIWBTH BIB. BEYNON. Hydrsf MMm, MM Anwyl Syr,-D-g mlynedd yn o4 ar gaia fy anwyl fam, ysgrifenak yn gyne. ddiolah i chwi am eich Peiaaau Bhii yr All (N- < Pilla). Maa mam elani yn badxtt ngam a phedair oed, 80C yn mwynhau iechyi da^-diold» t'ah PeJem wt, throgareft It Arglwydd yn banal, wrth gwro 11 dywed hit"z,-ydwyl, ate., D. DAYNIDIN. œ Anwyl gyr,-Dymunaf oiob hyiibyes gyda diolohgarwah, a hyny or mwya *rdi g *11 fod yn dioddel, fel y bu'm i cyn i mi ddyfod yn adnabyddw o'oh paleni rlndfsM ohwi—iaf, GEORGE'S P £ LK AND GRAYEL PILLA. Flynyddau yn 91, pan mewn poenan mawrion, yn gorfod eadw'm gwall on gob dolorua, ac wedi treio peb peth a allwn i so eireii feddwl am dano, De8 Yiedi ebsithip, a ohredn nad oedd gwellhad i'n c,mjdogtm 4 mewa am danai. Pan y gwelodd fy sefylUa dywadodd "Ddyn 1 Paham y byddwx* tmm w y M" moddyginiaetb yu ymyl- Y mac yn rhaid i ohwi gymeryd GUORGE'a JMLI4L a hyny ar unwaith." Gyrwyd am danynt, M wedi i mi en oymeryd ryw badair putt aefais y fath ryddbad dm diohon neb eigrsdu, er drwy boenan mawr, pnd y, sm faith yu aro. Nid wyf byth oddiar hyny wedi cael y fatb boenau, » phan T w.w fod y poenau lel yn awyddo, am ail ymalyd yuwp, nid ON genyf oed ioTTy ttwIH ehymeryd y dogn arferoi, sef dwy. o No. 1 wrth fyned fr gwely, a fcydd pob anqrddlaB ohonynl Jfldi In hyan ar to cyn y borea. Xdwyf, yr siddoch, ete., r. TNOAL" GwerthJr y Peleni byd-flodna hyn yn mhob man, maws Blyeheo la Ua.. Aa gyda'r Post, le. 2c. a 2». lOd. yr on. » m. p T maa y Feddyginiaeth werth fawt hon i'w chael mewn tri fori: No. 1.—GKEOfRGE'S PILE AND GRAVEL PIILa (LABEL WD). No L-GEORQBS GRAVEL PILIM (LABEL LAB). No. I.-GWRGES PILLS JOB THE PLLæ (LAfiOL GOCH). BHYBUDD — Byddwoh ofaJna wrth bxyno PiELX KttAVBT PTTTJI >i m-* j* m*A j Genuine Pitls, sef PELENI GBORQ*. Perchenog J. E. George, M. P.SR. Hsrwaln, Glam. E. JONES & SON YN GWERTHU MWY 0 BICYCLES Ua neb arall yn NGHYMRU heddyw, ydyw ea bod yn GWERTHU YN RHATACH HEFYD, GANDDYNT Y MAB T -*S"TVC OREU A'R FWYAF Aivi YWIOL NID OES CURO AR GAEL DIGON 0 DDHWIg. Y MAENT WEDI GWNEYD CONTRACT MAWR ETO ELENI DRWY BA UN Y GALLENT YMGY8TADLU AG UNRHYW DUI. AC NEWYDD DDJERBYN I MEWN Stoc Arddei jhog o Bicycles, Y FWYAF FU GANDDYNT iERIOED 0'8 MAKKRft BYDENWOO JØOD. Peth arall Pwyøig i'r Pryniwyr ydyw fod y Prieisn wedi dod i lawr. EDRYOHWOH YMA, Special Bicycle, Free Wheel, Plated Rims, 2 BoBer AM Brakes, Flat or Upturned Handle Bar, Guaranteed Tyree, wedi ei orpben yn I modd goreu, Machine Dryf, wedi ei wneuth ur yn neillduol ar gyfer ffyndd Cymm, ya gymwys fel y, darlun, am JM 10 0 ARIAN CYOA.R ORDER ROVERS, ENPIELDS, I. BTABB, l ELISWICK, (- "r PREMIER' Etc. \1 Gyrwn i unrhyw Station yn Carriage Paid, ao os na bydd i fyny a'r oil a ddlwod" am dano, oewch eich Arian yn ol. INNER TUBES 0 iø. A COVERS 0 58 6c. a phob peth arall angenriheidiol at Bicycles am y prisiau ittaf yn bolibl. STOC FAWR NEWYDD 0 [ PERAMBULATORS A MAILCARTS- ADGYWEIRIO, ENAMELIO, A PLATIO, pob math o Bicycles a Motors. I EVAN JONES AND SON, CARNARVON CYCLE WORKS, I BANGOR STREET, AND 4, CASTLE SQUARE, CARNARVON. CANGHENAU: 23, PENLAN STREET, PWLLHELI; A LIVERPOOL HOUSE, PENYGROES. CEDWIR STOC FAWR YN MHOB DA.NG IDEN. THERE IS NO WATCH AND CLOCK MECHANISM, I KORT. WILLIAMS. PAWNBROKER, JEWELLER, &o DOUGLAS HOUSE (Opposite Public Halt), Abergele Rd ("OLWYN BAY F MONEY LENT to any amount on GO,]) & SlLva WArcaES, JEWELLERt, OL-)TaING, &a lARaB, MILNER SAFES FOR THE CUSTODY OF JEWELLERY I NEW AND SECOND HAND CLOTHIN IN GREAT VARIETY. BRANCHES— FLINT HOLYHEAD. BANGOR, AND COLWYN BAY

i'r oedd y llythyrau a anfonai adref [ liefyd 2*n myii«t jn'iwy anaim o nyu, ac yr oeda tiyny yn proh 311 auuwg ei ioU yn my nod yn is, is mewn pociiod yn Oarliaufi- Jir ei fod yn awr yn cael cyilog pur ada, yr Oé:GÓ yn gwano yr oil yn liwyr wrtn yled a gambno, a buaeai yn di-fa mwy o lawer -pe caw&ai fw) ohonynt. Tra y cawisai Edwin axi-ari i'w rhoi am bleser, a pkleser i'w gaei am arian, ple&er a itynai gael! Fel hyn yr oedd yr arian a alias ai I lod o fudd a bendith i'r bachgen yn troi yn felldith iddo. PENNOD VI.-YR ARIAN-NODAU CCLLJbDiG. Yn ariandy Mr Mai-t-n yr oedd bacligeii o'r enw Harry Banks, yr hwn OWû. yn uchei iawn yn ngolwg yr arianydd, u der- bymai bob eareaigrwydd oddiar ei law. bachgen uiuad, ge xwir, a gonest ydoedd Harry, ac yn llawn bywyd gyda pliopeth. iNid oedd yn Tlh) food ei iod yn enlll serch ei feisli-, ac yn ayiod yn iiiiaeli mor dda. I Ond yr oedd rhyw atgasrwydd a chasineb I wedi magu yn nnnwes Edwin tuag ato, I obiegLd ei lod yn credu ei fod yn car.o chwt-dlau, ac yn achwyn arno ef wrth ei feistr; oaid yr oedd Harry yn bell o fod yn I gwneyd hyny. JJ ,°eidcl- Harry wedi dod js ddeall nad oe d Ldwin. yn meddu rhjw deimladau cynes iawn tuag ato, a methai a deall yr achos o hyny, gan e;: iod bob amser yn ceisio ei foddhau gyda phopeth. Un prydnawn, tel yr oedd Harry yn oerdded ar hyd yr heol, daeth i gyfarfydd- jad a.g Edwin, ac yr oedd dau o ddynion ieuanc era ill gydag ef, sef Hywel Jones a Jim Wileon. Yr oedd Harry wedi bod yn Biarad gyda Hywel cyn hyn, a gwyddai trwy glywed ei fod ef a Jim Wilson yn hap- chwareuwyr, a eynai. fod Edwin yn rhoi ei hunan mor isel a chyd-gerdded gyda dau lane mor ddigymer ad. Wedii eiarad gair ychydig amser, i edrych beth allaf wheyd?" "RhdddaJ dri d wrnod i chwi i -chwi,li 10 am danynt," ebai Jim, "'ac os na chaf hwynt erbyn hyny, af i hysbyiu eich meistr." Aeth Edwin oddiwrtho vn hynod dd:- galon, a methai a gwybod sut y gallai gael arian i d'alu iddo. Ond drannoeth, pan nad oedd neb ond efoC ei hunan yn yr ar:andy, meddyliodd am geisio myned i gist ei feistr, a lladrata digon o ar-an i dalu yr hyn oedd yn ddy- loons. arno. Gallodd agor gist yn fuan, oblegid yr oedd ganddo amryw agoriadau ^eddiant- .Gnd ei siomiant nid oedd arian yn digwydd bod ynddi tar y pryd, ond yr oedd ynddi lawer o arian- nodau nn am ddeugain a'r llall am ugain punt. "Yr wyf yn awr yn ddiogel," I meddai, wrtho ei hun.> Y noeon hono aeth Edwin i'r Crown Hotel, Yn mha le yr oedd Hywel Jones a Jim Wilson i'w gyfarfod; ac yr oedd y ddau yno yn ei dd sgwyl- "Ddaethoch chwi a'r arian i mi?" gofvnai Jim ar unwaith. flaen ^aU ^wyn^> Harry yn ei Pe gwyddai Harry yr amgylchiadau yi oedd Edwin ynddynt, ni fuaeai yn synu cymamt paham yr oedd gyda'r hap-chwar- eUr/^jyri y prydnawn hwn; oblegid yr oedd Edwin mewn dyled i Wilson ar ol cael benthyg swm o arian ganddo i dalu yr hyn a gollodd wrth gamblio yn y dafarn a gon- iwyd am dan eieoes. vYedi cydgerdded a hwynt am ychydig, dywedodd Edwin: "Yn wir, nis gwn pa bryd y gallaf dalu i chwi, Jim." "O, hwyrach y daw tro ar fyd eto yn fuan ateba: Wilson. "Ni wnaf eich poeni am danynt am dipyn." Beth b>na^, Cyn pen y pyt-hefnos, daeth Jim at Edwin a dywedai wrtho fod arno meddaL1 aj*1An' "Y >n gaJed arnaf'" "X mae felly arnaf finnau," ychwanega: Edwin. Ond gwyddoch fod arnoch arian i mi." Gwn, yn eithaf da," atebai Edwin, ond dvwedasoch na fuasai arnoch eu heisieu mor fuan a hyn, ac na phoenech fi jsn eu cylch." "Yr oeddwn yn meddwl hyny yr adeg h°n<V_' ebai Jim, gan godi ei laisj "ond ihaid i m: eu ca«l yn awr." "Nid oes genyf ddima-i ar fy elw. Gwer- iais lawer am ddiod ne:thiwr, a chollais bob tro wrth chwareu," ebai Edwin. "Pa bryd yr ydych yn meddwl y cewch rai?" gofynai Jim. i "Y nef a wyr! Wn i ddim," atebai Edwin. Yna cychwynodd Edwin i fyned yma:th, ond gafaelodd Jim yn ei jsgwydd, a dy- wedodd wrtho fod yn rhaid iddo eu talu. "Ond nid ydynt genyf," ebai Edw:n, a'i dymher erbyn hyn wedi codi. "Wel, af at eich meistr ynte, a dywedaf wrtho am y ddyled, a pha fodd yr aethoch iddi; ac mae )n debyg v bydd ganddo un yn llenw: eich He cyn pen yr wythnos!" "Ni wnewch hyny, 'rwy'n gobeithio," ebai Edwin, yn erfyniol, gan roi ochenaid drom. "Gwnaf yn fÙr, os na thelwch, i mi." "Ond. cut y gallaf wneyd? Yr ydych yn siwr o fy ninystrio. Ai ni aUech arog am "Peidiwch a gwaeddi, v ffwl 1 A oes arnoch eisieu i bawb wvbod ein busnes.?" ebai Edwin, a g<^vg fF\rni" arno. Pan ddeal-Iodd Jim fod gan Edwin beth i dalu. aeth yn bur llawen. Chtd nan welodd mai anan-nodan oedd panddo. ofinai eu cymeryd. rhag iddo fyned ii helbul. "Chymeraf fi mohonynt," ebai Jim, "rhaid if mi gael arian. Mae arnaf ofn myned i'w newid." "Wel, aros am f) nyd, a dywedaf pa beth a wnei," ebai Edwin. "Ceisia weled Harry Banks, a gofyn iddo ef ddyfiod a'r nodau i'w newid i'n bane ni, gofalaf finnau am eu newid heb ofyn dim iddo." "Dyna gynllun ardderchog, ynte Jim?" ebai Hywel, gan chwertbin mewn boddhad. "Ie; 'does dim posib cael ei well," atebai. Jim, a chymerodd yr arian-nodau. "Rhoddwch hwynt yn eich llogell, Jim," ebai Edwin. "Gwelwch, y mae y bachgeu yna yn sylwi arnom." Yr oedd y bachgen a welodd Edwin yn eu hymyl wedi gwrandaw ar yr holl ym- ddyddan. a methai a dyfalu pa beth oedd ganddynt yn erbyn myned i'r bane eu hunain i newid y papyrau. Postman ydoedd y bachgen hwn o'r enw John Morris. Cyn liir daeth J m Wilson a Hywel Jones i gyfarfyddiad a Harry Banks, a gofyn- asant iddo wned cymwynas bach a hwynt, se.1 myned a'r arian-nodau oedd ganddynt i'w newid i'r ariandy. Dywedent wrth Harry druan eu bod yn rhy brysur y d.- wrnod hwnw i fyned en hunain. Gofynasant hefyd i Harry, a f\ddai efe mor garedig a dyfod a'r arian iddynt hwy erbyn deg o'r gJoch boreu drannoeth i'r Crown Hotel. Cjmerodd Harry yr arian-nodau, ac ni feddyliodd ddim drwg wrth eu cymeryd. j Aeth Harry ar ei union i'r ariandy. a gofyn- odd i Edwin am eu newid. a dywedodd wrtho mai Jim W ilson oedd eu perchenog; ond gwdda Fdwi-n hyny vn dda- cyn i Harry ddvweyd wrtho. Rhoddwyd yr arian iddo ar unwaith, a gwelai Edwin fod Harrv yn s\rthio i'r rhwyd vn naturiol. ac .v bvddai ef. wrth gwrs, yn hollol lan odd wrth y peth.. Yn ystod v d\dd, dargnnfyddodd Mr Martin v 1-ladrad, a dechreuodd wnevd vrn- chwihad i'r peth. Otid sut v gweithiodd v evnllutz melldigedig a wnaeth Edw n g\da Harry Banks? Cawn atebiad i hvn\ vn y bennod nesnf.