Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
21 erthygl ar y dudalen hon
MODERN RELIGIOUS PROGRESS.
MODERN RELIGIOUS PROGRESS. MR J. ALLANSON PICTON AT COLWYN BAY. "A talk on recent religious progress" was the description given by Mr J. Allam,on Pic ton, M.A., J.P., to the address he delivered at the- Westminster HaJl, Colwyn Bay, oil Friday even- ing, und.2r the auspices of the local branch of the Progressive League. If they were' guided by the jeremiads which appeared in the news- pÚlwr. he said, one could but conclude that there had been no progress in religious thought in recent years, but that on the contrary there had been a considerable backward movement. They read of churches lamenting their decreasing I membership and their loss of subscribers- Hopes were entertained of a revival, but whether the revival would take the form expected was not for him to predict. Meantime it was acknow- ledged by the religious press that there was a considerable relaxation of the earnestnetss and zeal which formerly characterised the work in various sections of the church catholic, consist- ing of all denominations. He was personally not at all discouraged by those jeremiads- 11- lustrating his point by means of a parable, Mr Picton contended that the causo of the existing lifelessncss in church life was the insistence upon dogma. Now there had been a sudden expansion of religious thought, and he had no doubt that religion was going to profit by it. The Sl)4..akcr referred to the Leicester conference of 31 years ago when some of the leaders in British Congregationalism agreed that it was quite unnecessary to insist upon agreement in theological dogmas for religious communion or common worship, and proceeded to describe a historical service held in his own church, St. Thomas', East London, when part was taken in the proceedings by representatives of practically every known religious sect in Britain with the exception of the Roman Catholics. At that TI meeting he urged there had been no funda- mental discord; all appeared to be brethren. It was, therefore, obvious that even then the move- ment which had now become so powerful had been initiated in a practical manner, but the time for its full development was not ripe- It had stagnated, but it had remained in feeble life pending the recent awakening, and amongst those who had suffered for his share in sustain- ing it was the late Rev. Samuel Davidson, principal of the Lancashire Independent College, who had been forced to resign his position for teaching doctrines of the Bible, which were now absolutely required to be taught in that identi- cal oolloge as a matter of course. He (Mr Picton) was delighted to see in the audience a daughter of that great and good man (applause). One thing the old movement had done, and it was being more cflectibcly done by the Her- R. J. Campbell to-day, was to correct Martin Luther s most fata.l mistake of substituting the infalli- bility of the Book for the infallibility of the Church. Nothing could have been more de- structive to Christian life than Luther's mistake in that connection. What Luther had accom- plished was an object of veneration when one considered the time in which he lived, but there was something humiliating in the recollection that that good and heroic man insisted ujion the in- fallibility of those parts of the Book which he approved—those bearing upon the doctrine of transubstantiation for example. There never was such a thing in existence a.s an infallible book, and never would be. The stories of the creation, Adam and Eve, the deluge, the tower of Babel, Abraham's attempted sacrifice of Isaac, and other things, were just as much a part of Jewish or rather oriental folklore as the. Arthur- ian legends were the folklore of the British. At the same time the Progressive Leaguer gave no place to the devil. lie did not believe in the personality of the devil for one moment; he would be sorry to think that tsucli a person could have been brought into existence bv the Creator as a source of nuisance to his children (laughter). He accepted everything in the Bible that was self-evident- Mr Allanson Picton replied to a number of -questions bearing upon his address, and at the close was cordially thanked, on the motion of Mr Taylor, seconded by Mr Win. Jones, J.P.
AT EIN DARLLENWYR.
AT EIN DARLLENWYR. Anfoner pob gohebiaeth i'r GOLYGYDD CYMREIG. Swjrddfa'r "Pioneer,"
-----Nodion g Glip y Gop.
Nodion g Glip y Gop. (Gan "Wil y Giveithiwr"). NEWMARKET. Wil y Gwoithiwr ydcedd y cyntaf i wneud yn hysbys i'r cyhoedd fwriadau yr Henadur M. A. Kalli o gario yn mlaen welliantau lleol. Er- byn hyn y nine y newydd hwnw wedi ei daenu yn mhob man. Fe goiir i ni hysbysu yn nglyn 1 a hyny fod y boneddwr h-aolfrydig, Mr RaJli, yn inyned i wneud anrheg o "Town Hall at wasan- aeth y lie. Ar y pryd yr oedd ambell i grit'.c yn gofyn pa gysondeb oedd galw Newmarket yn "town. Yn atebiad i'r dosbarth hwn, dymuna Wil y Gweithiwr eu hysbysu mai oddiar y rafoji mai enw priodol y He ydyw Trelawnydd, MIy dyna "town" wedi ei setlo rhag blacn. Erbyn hyn hoftwn wybod pa gyfaddaeder sydd wrth aJw yr adeiladau newyddion yn "Ddinas Ardd" (Garden City), fel y gwneir yn y newyddiaduron. DYSERTH- Mae yr hen air yn hollol wir, "Adar o'r unlliw a lii.da.nt i'r unlle," iieu, fel y dywed rhai aw- durdodau, mai gwell fuasai dweyd, "Adar o r un rhyw a hedant i'r unlle." Felly, gan mai rhywogaeth o gantorion sydd yn parhau i fyw yn y lie cynyddol hwn nid oedd yn syndod o gwbl ddarfod i gantorion W-esleyaidd cylchdaith y Rhyl hel atynt e'eni i gynal eu cymanfa ganu. Yn mha le y gaiiasant wneud eu nyth, menon Le mwy manteisiol a soniarue Deallwn iddynt gaei cvfarfodydd rhagorol, a phobpeth yn myned yn mlaen dan ganu moliant. GALLTMELYD. Clywsom y bydd adeiladau newyddion yn cael ieu cario yn mlaen yn y lie hwn. Y syndod y\v na bua^ai mwy o welliantau yn y c-yfciriad hwnw wedi cymeryd lie yn yr ardal iaehus a chyfle_us hon, ond nid mewn diwrnod y gwnaed Rhufain- Daw }K>bpeUi yn ei dro, ond i bawb fecklianu gras o amvnedd- RH1GYMAU. Bu llawer o rigymu yn y byd erioed a llawer o ddadganu o honvnt yn Nghymru. Llawer o fiynyddoe^ld yn oi, mewn ardal wiedig, aeth hen frawd diniwed i'r set fawr, ac yn bur ddefosiynol rhoddodd yr hen rigwm hwn alian i ganu mewn cyfarfod gweddio— "Mae'r defaid gwynion a'r traed glan Yn pori'n mlilith yr eithin man, A'r gaseg wen a'r panel brith Sydd fel Ajxist-ol jn eu plith. A dvwedir i liyny gael ei ganu yn orfoleddus gan y gynulleidfa hono ar y mesur lled<lf. C'yw- som ja wer gwaith y byddai caseg wen yn cael ei chadw gan bob ftarmwr yn yr lien aniser, fel y galiai y gweision ganfod y meirch ar y maes yn y boreu cyn i'r wawr dori, ond o dan yr hanes hwn fe welir fod y defaid a hithau wedi eu dwyn i'r set fawr. LLANASA. Yn lie grwgnaeh yn eu Cynghor Plwyfol fel cynt yr oedd y byrddau wedi eu troi yu eu cyfarfod diweddaf, canys jiasiwyd i anfon diolch- garwch i Gynghor Gwledig Treffynon am y modd boddhaol y maent wedi cario allan eu goruchwylion yn nglvn a gwaith dwfr y Garth- Ymddengys eu bod wedi eu llwyr foddhau yn eu cvfrifon, ac yn y rhagolwg fod yno ddigonedd o ddwfr i gyflenwi y rhanau sydd mewn prinder. Fel prawf o hyny hysbyswyd fod yno 32,000 o al- wyni yn rhodeg bob pedair awr ar hugam. Peth digon hapus ydyw gweled ein Cynghorau cy- hoeddus yn gweithio mewn cydgordiad a'u gii- I ydd, fel yn y mater hwn. Bu amryw bethau er- aill o fudd i'r ardal dan sylw y Cynghor. Y GOF A'l BRENTIS. Adwaenwn hen of oedd ganddo ffordd lied hynod o gyfleu proltad i'w brentisiaid pan ddelai un ncwvdd i'w wasanaet-h- Rhoddai belen fach o haiarn yn y tan nes byddai yn grasboeth, ac wedi hyny taflai hi ar y llawr, a gahvai ar y prentiai chodi i fyny- Yn ei ddiniwcidrwydd neidiai y bachgen iddo, end nid cyn iddo losgi ei Jaw yn enbyd. Pan weisai yr hen of hwy yn dawnsio yn eu poenau, clnvarddai am eu penau, gan eu cyfarch o hyn allan i gofio y wcr" hon: Paid hyth a chodi darn o haiarn o-dtnar lawr yr efail heb yn gyntaf boeri arni i edryeh a fydd wedi oeri. Wrth prin y ihaid crybwjll ar 01 eu prawf cyntaf y byddai ei holl brentis- iaid yn ofalus iawn i gario y wers allan. I hoW sHld yn arfer cael llo.s.gi eu dwylaw with ymyraeth a materion rhai eraill eithaf peth fydd- ai iddynt gclio gwers yr hen of. Lu t.ro cJyw- ;>om hen weinidog yn adrodd pan ar ei daith un boreu Sabboth iddo wekxl gwr a gvvraig yn cweryla a'u gilydd. Yr oedd v gwr yn cernodi y wraig yn arswydus- Aeth yntau atynt. i gcisio eu hachub, ond y diolch a ga-fedd ganddi yvtoedd dyrnod yn cclir ei ben nes oedd ei het silc yu myned latheni oddiwrtho, ac ar ol y digwyddiad hwnw cvnghor yr hen frawd vdoedd: peidtwch bytli a lhoddi cich bysedd yn mrywes gwr a gwraig nes y byddwch yn tier ei fod wedi oeri-
Syr Harry Reichel yn Manchester.
Syr Harry Reichel yn Manchester. Mewn araeth draddododd Syr Harry R. Reichel, prifathraw Coleg Prifysgol Bangor, yn yr Ysgol Gelfyddydol, yn Manceinion, dydd Sadwrn, gosododd bwys ar ddysgu y llaw yn gystal a'r ymenvdd. Dywedodd ei fod yn ed- rych yn mlaen at yr amser pan y byddai gwaith llaw yn brif bwynt. yn yr oil o'n hysgoiion cl- fenol, tra na byddai yr ystafelloedd dosbarth a'r gwaith llyfr end cynorthwvol.
Prifathro Newydd Coleg Bala=…
Prifathro Newydd Coleg Bala= Bangor. GYRFA RAMANTUST Dyma fel yr ysgrifena gohebydd i'r "Brython" am y Proffeswr Thomas Rees, a bcnodwyd i olynu y diweddar Dr. Probert fel prifathro Coleg Annibynol Bala-Bangor:- Deallwn fod y Proffeswr Rees wedi derbyn yr apwyntiad, ac y bydd yn dechreu ar ei waith yn Medi nesaf. Y mae y prifathro newydd yn un o'r Cymry ieuainc galluocaf sydd yn fyw, a bydd ei ddyfodiad i Fangor yn gaffael- iad i'r holl enwad, ac yn wir i'r holl wlad. Y mae ei hanes yn un o'r rhai mwyaf rhamantus yn myd addvsg Cymru yn ystod y blynvddau diweddaf Y mae yn enedigol o Sir Benfro, ac hvd nes iddo fod yn ddeunaw oed bu yn gweithio fel llafurwr amaethvddol ar amryw o ffermydd y wlad hono. Wedi hyny bu yn gweithio fel glowr yn un o byllau glo Aberdar, a thra yno cymhellodd yr eglwys yn Ebenezer, dan ofal y Parch Grawys Jones, ef i ddechreu pregethu. Apeliodd am dderbyniad i Goleg Caer- fyrddin, ac aeth i fewn ar ben y rhestr, a chadwodd y safle hono i derfyn ei dymhor yn v sefydliad. Y mae yn M.A. gydag anrhydedd o Brifysgol Llundain, ac yn B.A. o Brifysgol Rhydychen. Wedi gorffen ei gwrs yn Nghaer- fyrddin, bu am rai blynyddau yn Ngholeg Mans- field, dan ofal Dr. Fairbairn, ac enillodd iddo ei hunan safle hynod o anrhydedd us. Yn 1899, apwyntiwyd ef yn athro yn Ngholeg Aberhonddu, a t-hair bljmedd yn ol apwvntiwyd yn is-brifathro vn y sefydliad "hwnw. Nid yw eto ond prin ddeugain oed, a gellir yn naturiol ddisgwyl oddi- wrtho flynyddau lawer o wasanaeth yn y cylch pwysig y iiae yn wynebu ai-no. Y mae Mr Rees yn adnabyddus trwy yr holl enwad fel pregetliwr cryf a phoblogaidd; a bydd ei ddy- fodiad i Bangor yn sicr o beri llawenydd mawr trwy yr lioll wlad- Deallwn fod yn mwriad y pwyllgor i roddi croeso cyhoeddus teilwng i'r prifathro newydd yn Mcdi nesaf, a diau y ceir eydgasgliad lluosog o Annibynwyr Cymru yn Mangor i gymcryd ihan yn y dathliad hwnw.
CYHOEDDI SWLTAN NEWYDD.
CYHOEDDI SWLTAN NEWYDD. DIORSEDDU ABDUL HAMID. Mae y Twrciaid Ieuainc wedi diorseddu Abdul Hamid, a chyhoeddi ei frawd, Rechad Effendi, vn Swltan o dan yr enw Mabommed V. Mae Abdul liamid wedi ei gymeryd yn gar- charor, a dywedir iddo gael ei gymeryd i un o r palasau ar lanau y Bosphorus. Mae son jTn Constantinople ei fod wedi rnarw- Cvhoeddwyd y Swltan newydd trwy cbnio 101 o fagnclau, a derbyniwyd y newydd gyda. brvvd- irydcdd. Dywedir fod v Twreiaid Ieuainc wedi cymeryd deng mil o wrthweithreflwyr yn garcharorion-
[No title]
Yr wvthnos ddiweddaf, dewiswyd Mr F. Ll. Jones, Wvddgrug—brawd Mr Cyril O. Jones, ysgrifenycld Cvmdeithas llyddfrydoi Mozi-yn lly- wydd Cymdeithas Ddirwestol Unedig Sir I1 flint. Nid oes yr un camgymeriad ond a gynyrchwyd gan drueni, na'r un drwg ond sydd yn deilhaw o gyfftiliornad.
j Coleg y Brifysgol Gogledd…
Coleg y Brifysgol Gogledd Cymru RHODD FAWR ARALL. Derbyniodd Syr Harry Reichel hysbysrwydd fod y Drapers' Company wedi penderfynu eyf- lwy.no rhodd yehwanegol o 10,046p i Goleg y Brifysgol Gogledd Cymru, yr lion, gyda'r "grant" flaenorol o 5000p, sydd i'w defnyddio at y gost o adeiladu y Llyfrgell newydd a'r Amgueddfa yn y Coleg-
"Die Aberdaron."
"Die Aberdaron." DARGANFYDDfAD DYDDOROL YN MANGOR. Dydd Mawrth, wrth symud cynwys Amguedd- fa'r dref o'r hen adeiladau i'r adeiladau newydd- ion, gwnaed darganfyddiad hynod o ddyddorol yn y ffurf o ddarlun mewn olew o'r enwog "Die Aberdaron." Ar gefn y darlun, ceir yr vsgrif a ganlyn :Darlun gwreiddiol o'r hen icithyddwr Cymreig rhyfedd ac enwog, Richard Robert Jones, Aberdaron, sir Caernarfon, y diweddaf dynwyd o hono, dri mis cyn ei farwolaeth, yn 65ain mlwydd oed. Awst, 1843, gan Richard FitzwiIliams, Llyn lJeifiad, pryd y tynwyd dau yr un adeg. Y mae y darlun arall yn eiddo y Wir Anrhydeddus Arglwvddes Gardner, Kinmel Park, sir Ddinbych, Gogledd Cymru. Gwyddai 22 o ieithoedd yn feistr ar 14eg."
Prisiau Gwenith : Ystadegau…
Prisiau Gwenith Ystadegau Dyddorol. Ilwyrach y bydd y ffigyra u canlynol yn dangoa cyfartaledd prisiau gwenith am y 30 mlynedd diweddaf o ddyddordcb ;-1878, 46s 5u v peg; 1879, 43s 10c; 1880. 44s 4c; 1881, 458 4c; 1882, 45s; 1883, 41s 7c; i884. 358 8c; 1885, 32s 10c; 1886. 31s; 1887, 32s 6c; 1888, 31s 10c; 1889, 29s 9c; 1890, 31s lie; 1891, 37s; 1892, 508 3c; 1893. 26s 4c; 1894, 22s 10c; 1895, 23s le; 1896, 25s 2c; 1897, 308 2c; 1898, 34s; 1899, 25s 8c; 1900, 28s Ie; 1901, 26s 9c; 1902. 28s Ie; 1903, 26s 9c; 1904. 28a 4c; 1905, 29s 8c; 1906, 28s 3c; 1907, 30s 7c. Gwelir fod pris presenol gwenith yn gymaint ddwy waith ag vdoedd yn 1895. Cymerodd ood- iad le yn mhris v dorth bedwar pwys a saif yn ol 7c yu Llundain a Lerpwl er dydd Liun.
Byd y Gan.
Byd y Gan. Y BLWYDD DAL. I henwr mewn aaihunedd—ei flwydd-dal Yrr flaidd da o'i anedd: Caiff "go-ron" mewn gwirionedd A'i gyrr o'i been hyd gwrr bcdd. Ysgolfeista, Llanfair P.G. J. OWEN. EMYN-WEDDI. o fy Iesu Bendigedig, Unig Ncddfa. f'enaid gwan,— Yn mhob trallod a chaledi Ti sy'n kial fy mhen i'r lan: Pan y byddo r tonnau'n ouro Ar draethellau oer y byd, O am lynu wrt.h T Iesu, Sydd yn para'r un o hyd. Mae fy Dyddiau'n prysur ddarfod, Ac ilid oes ond cam i'r bedd,— Nid yw Angau byth yn prisdo I'enetyd na phrydfen.hwch gwcdd! Ti a wyddcet fy meddvliau A'm bwriadau yn ildigoll, A pheb gair sydd ar fy nhafod Iesu, "ti a'i gwyddost oil." Iesu, Ti y'w f'anwyl Geidwad, III fu farw yn fy lie: Rhoist- dy einioes 'lawr o'th wirfodd Er mwyn clirio biHau'r Ne' j Tii a yfaist 'g'wppan chwerw Ar ben Mynydd Calfari; Fe ddioddefaist yno'n dawel Dros un euoig fel myfi. "Cymer, Iefiu, fi fel rydwyf," Mae fy meiau yn ddiri; Maddeu itn' er mwyn yr aberth Iloeliwyd gynt ar Galfari: Pwy a wyr nad bcr y'w f'eirhioes— Nad fel Llodau "raf i'r bedd,— Iesu Auwyl, gwna fi'n gymwys I floclcuo'n gwlad yr hedd. CLARA EMILY OWEN. I Gorphwyisaa, Iregela. I ER OOF AM BUDDUG. Yn ci b-cd inae'n rhinweddol-a'n haddien Awenyddes swynol; Hcb ci nhawdd ceir beunyddiol Hiraeth yr iauth ar ei hol. I fyw iVir ydd haf oesol—o'i hir boen Ca'dd dderbyniad dwvfol, O'i du nyoh ca'dd wlad yu 01- Ei dymyniad emynol. A boddiawg wen "Buddug" guf-yn y tir Lie nad oe-s swn gauaf; Yn hwvl ei "hcnnn olaf" Aeth i lys y bythol haf. Hcdd i ga.nu'n ddngwyno-hefo Ner lUiyw fwyn haf di-wywo O wen bur Ei wyneb o A ga Buddug i'w boddio. Llanfachraeth. T. MORRIS OWEN. Y GWANWYN. (Buddugol vn Jerusalem (M.C.), Mvnydd Mechell.) Y G wanwyn rydd yni i'r ddaear, a thyfiant, A thaenu ei flodau dras dyffryn a rhos; Yr wyn ar y brywiau yn hcenus a branciaJlt, A'r eos rydd gandg yn nyfnder y nos. I gorau y 11 wyni rhoes gywair cr lloni Pob blodyn a deilcn a godant eu pen, Gan lawcn groesawu y gwres a'r haelioni, A gant o ffynhonell prid buan uwch ben. Y gog gyda'r wennol a ddenwyd dros foroedd, Gaii aNNel y G wan wyn i Gymru yn ol; Y meiKydd sydd wynion, ar hyd-ddynt ma.e'r gweddoedd Yn tynu yr ogau i lyfnu y ddol; o dan ei drwm felchi-au mae'r hauwr yn lioenue Yn cei-dded y cwysau gan dallu yr had; Tra'n dilyn ei ixxlia-d mae'r brain d-uon gwan cut Ysbeiliant ran helaoth o gyfoeth y wlad. Fe sugnodd y Gwanwyn a.'i gusan yr cira A'i wanau wnaeth flodeu i darddu'n ei le; Paradwys yw'r gerddi, persawrus pob rhodfa, A chawii ar y ddaear wan gysgod o'r ne'. Y Gwanwyn brophwyda uwchben y trist feddau Alii foroeu o Wan wyn i wawrio rhyw ddydd, I'r rhai sydd yn cyegu o fewn eu llwm furaau, Ar fryniau tragwyddoJ-n08 yno ni fydd. R. J. HUGHES. I Pemicheldref, Llan file wyn. "BA^BAN." Eilun ei fam lawen, fwyn—yw ei hoff A'i hardd laban addfwyn; Ei wen yn ail i wanwyn Lion sydd, ac yn llawn o swyn. Petrusa, ceisia roi cam,—yn ei fyw N i fedr roddi adlarn Denol yw'r baban dinara, Mae'n angel mwvn yng nghol mam, Prestatyn. COLLEN. Y GWANWYN. Mae'r gwanwyn wedi dyfod I wisgo'i fantell wiw, Ac adar man y goedwig Yn pyngcio mawl i Dduw; Iludolus swyngyfaredd, Rhyfeddol ddoniau'r Ion, A ddyga iechyd newydd— Gynvrcha felus don. Mor fWYll yw'r awel falmaidd Ar foreu gwanwyn gwyn, Sydd yn cusanu'r blodau A harddant fro a bryn; A difyr ydyw gwrando Ar fref yr cenig fach, Sy'n chwareu yn ddireidua Ar ael y fron yn iach. Wrth archiad lor, o'r ddaear Fe dyf y llysiau'n lion, A blodau ymagorant Yn brydferth ar ei bron; Cyd lawenhawn bob cnaid- I Dduw rhown felus glod, Am flaenffrwyth o ogoniant, Y tesog haf sy'n dod. Prestatyn.
PENMACHNO A'R CWM.
PENMACHNO A'R CWM. DARLITII.—Yn Nghapel Bethania (W.) y bu Mr W. 0. Jones, Baugor, yn traddodi ei genad- wri ar y "Tafod." Y GOEDEN ONEN.—Gan fod cryn dèydd- ordeb yn cael ei gymeryd yn hen goeden Pont-y- Fool, meddyliasom y byddai cyhoeddiad y pen- illion buddugol yn Nghymdeithas Rhydymeirch yn dderbyniol:- 0, deffro, fy awen, a chyffwrdd a'r tant, All ganu mor beraidd a miwsig y nant, I'r goeden sydd anwyl yn ngholeg y bardd, Os nad ydyw dderw mae'n hynod o hardd, Saith ugain o flwyddi i mi yn beth syn, Ond heriodd y goeden yr oil yn ddigryn, A chanu bu'r fwyalch a'r fronfraith yn riiydd, Ar frigyn y goeden dan awel y dydd. Fe hoffwn gael gwybod dirgelion i gyd, Sy'n llechu yn mynwes y goeden o hyd, 'Rwy'n foddlawn i eistedd o fore hyd c wyr, Os caf dy gyfrinach j'm mcddiant yi ihvyr; 'Lwa Gwrandawaf yn syml, yr hanes a fu Am flwyddi aeth ymaith, boed wyn. luu yn ddu, 'Rwy'n gwybod fod genyt gyfrolau yn vdd Ei hadrodd nis gelli a llaith yw fy ngrudd. 0" yw dy ganghenau'n wywedig a chrin, Paid tori dy galon, cvfnewid wna'r hin, Cei eto eleni ddail newydd fel cynt, I ddawnsio drwy gilydd i ganlyn y gwynt; 0, aros yn gadarn, hen goeden y wl", Dadwreiddio dy foncyff wna'r llecyn yn llwm, Ar lan yr afonig a red wrth dv d." >ed Yf eto o'i dyfroodd, frenhines y coed- IORWEUTU.
Advertising
RICHARD JONES & CO.'S Axminster; Hearth Rugs. -+- Quality Corwen," about 7 ft. x 4 ft.. Wool Back f-I 12 6 "Cymru," 7 ft. x 4 ft. 0 18 6 Colwyn," 6 ft. x x 3 ft., heavy Wool Back 110 Corwen," 6 ft. x 3 ft. 0 18 11 Jf Bangor," 6 ft- Y, 3 ft- 0 17 6 „ „ 5 ft. 6 ins. x 2 ft. 8 ins 0 15 6 „ „ 5 ft. £ ins. x 2 ft. 6 ins 0 14 6 5 ft. x 2 ft. 3 ins. 0 11 6 —— SPECIAL LINE. —— Quality Cymru," 6 ft. x 4 ft- f- 0 14 6 j, 5 ft. 6 ins. x 2 ft. 8 ins. 0 12 6 „ 5 ft- 3 ins. X 2ft. 6 ins. 0 10 6 Special 12/- Cymru," Rug, about 5 ft. o ins. x 2 ft. 3 ins. 0 6 11 Mats to match 0 2 Ili Richard Jons Co., EM., THE HOUSE FURNISHERS, CHESTER. THERE IS NOW NO NEED TO BUY CHEAP FOREIGN-MADE TALKING MACHINES, WHEN YOU CAN GET A GENUINE GRAMOPHONE MADE BY THE GRAMOPHONE CO. AT THEIR OWN WORKS 90 I FOR £ 3 1 os. YOU CAN SEE IT AND BUY IT t; AT THE SHOP OF A. CHEETHAM,A.T.S.C., "THE NORTH WALES GRAMOPHONE SPECIALIST, lit'; .) 12, QUEEN ST., RHYL. PHONOGRAPHS" FROM' 3/11. REPAIRS TO ALL CLASSES OF MACHINES. THOUSANDS OF RECORDS IN STOCK, DISC & CYLINDER. THE LARGEST STOCK OF MACHINES AND RECORDS IN THE NORTHERN COUNTIES. Telegrams: CHEETHAM, RHYL.' Telephone No. 3 x 2. FURNISH YOUR HOMES FROM THE LARGE AND BEAUTIFUL STOCK AT DfAMU r n Furnishing Stores, fHE 1^ 1'I L1-41\ Bold St., Liverpool. LOWEST PRICES IN THE KINGDOM. CASH or EASY HIRE PURCHASE TERMS. All Purchases over 40/- Delivered Free to any Railway Station in Great Britain. LARGE NEW ILLUSTRATED CATALOGUES (124 PAGES) POST FREE. NEW SPRING GOODS in all Departments. X RICHARDSON, CreL M) PIANO SHOWROOMS, 43, BRIDGE ST. ROW, EXPERIENCED TUNERS VISIT TT E> ALL PARTS OF NORTH WALES. Ks £ 1 IZr\U 1 I-tJXi, UÍI8aD HANDY TO HAVE IN THE HOUSE. A box of BEECHAM'S PILLS is a handy thing to have in the house, and if a dose is taken at the moment of need much illness will be saved. Any trouble arising from derangement of the digestive organs is quickly set right by taking in time B IBECHAM'S PILLS I This unrivalled medicine will do more to build up robust health and maintain it than any other medicine. For I SLUGGISH LIVER, INACTIVE KIDNEYS, SICK HEADACHE, LOSS 1 OF APPETITE, INDIGESTION, CONSTlPATlON,-BEECHAM'S PILLS I STAND WITHOUT A RIVAL. Sold every"ere I,& bens, "rlu 1/11 (S pills) A 21# (168 pills). I -=s £ 100,000 worth of Furnishing Goods. THE LARGEST ASSORTMENT OF BEDROOM SUITES, DRAWING-ROOM SUITES, DINING-ROOM SUITES, SIDEBOARDS. CABINETS, OVERMANTELS, BOOKCASES, HALL STANDS AND OTHER FURNITURE. CARPETS, LINOLEUMS, FLOOR-CLOTHES, RUGS AND MATS, CURTAINS, AND GENERAL FURNISHING GOODS, AT THE LOWEST PRICES IN ENGLAND FOR CASH. RAY & IWIHES, 34 to 48, Itondon oid, Liverpool. Telegraphic Addrew: "FURNISHING," LIVERPOOL. Telephone: No. 1214 ^.—— A Welsh Remedy for a Universal Complaint When out of sorts "—bilious, or suffering from ^|A Indigestion in its various forms, send for a Bottle of this Unfailing ReD1èèl.y. -00 PRICE Per BOTTLB Illi and -2/9, By Post '/3 and 3/- Ask your Chemist for it, or send direct to the Sole Proprietor- OWAIN JONES, M.P.S., Manufacturiof Chemists, "Ffisigora" Works, C! Kat Tel. i y* nUkllljlkLhi
Advertising
G. MARFELL, GENERAL AND FURNISHING IRONMONGER, ABERGELE ROAD (Corner of Greenfield Road), COLWYN BAY, FOR I KITCHEN RANGE AND HOT WATER WORK. PLUMBING~&LJASFITTING. LAWN MOWERS REPAIRED and RE-GROUND (by competent workmen). t Wire Netting, Extending Wood reUis, Lawn Mowers and Garden tOols at Lowest Prices. Gain's, Oils, Varnishes, Enamels, and Spring Cleaning Specialities in Great Variety. New and Up-to-date Mail Carts, Bath Chairs and Children's Cots on ale or Hire. DO YOU DRINK CHINA TEA ? OUR CHINA CEYLON BLEND IS Perfection." IF NOT ALREADY USING IT PLEASE ASK FOR TASTING SAMPLE, AND NOTE THE MELLOWNESS & THE TOTAL ABSENCE OF ASTRINGENCY, THE PRICE IS 2/4 £ THIS TEA" COMES AS A BOON AND A BLESSING TO MEN" AND WOMEN WHO LOVE THE CUP THAT CHEERS BUT ARE DEBARRED FROM DRINKING ORDINARY TEA. ,PQYCE, WILLIAMS & CO., COLWYN BAY, COLWYN, RHOS-ON-SEA. EYESIGHT SPECIALISTS. y —JH ^harnley &Sons PENRHYN ROAD, COIl W Y N BAY. conSullUlg Hours—9-30 to 1; 2.30t, 0-30 Wednesdays, 9-30 to 1. ADVICE FREE. tt FOR S H,ETI-CUSS BOOTS & ✓ Qf English and Foreign Manufacture. Effect In Design Shape and Fi/ THE «0NECAN equaa«ENT5 in Colwyn Bay for the W Celebrated "K" LOTUS and QUEEN BOOTS & SHOES. JOHN L. HUNT, PHARMACEUTICAL CHEMIST AND OPTICIAN, CONWAY ROAD, COLWYN BAY. ÐPOT FOR PHOTOGRAPHIC REQUISITES. DARK ROOM FOR USE OF AMATEURS. SIGHT TESTING DAILY BY APPOINTMENT. FOR HENRY LAWRANCE'S CELEBRATED SPECTACLES J0 EYEGLASSES. Nickel Plated, Gold Filled, and Gold Frames. BEVAN & Co., Ironmongers, Plumbers, and Electricians, COD way Road,— b()n C I B Colwyn Bay. 23434P v VIM leaves a lustre wherever it goes. For Copper and Brass, Marble or Paint, Woodwork and Enamel. iiii>
BETTWSYCOED COUNCIL SCHOOL.
BETTWSYCOED COUNCIL SCHOOL. The following correspondence has been for- warded to us for insertion — The Education Offices, Carnarvon, 29 Mar oh, 1909. Dear Stir, I beg to inform you that your lett,er of the 22nd December respecting 11. M. Inspector's Report on your school-was considered at the last meeting of the Staff Committee, when it was reoohed to ask you to appear be- fore the next meeting of the Committee. You will be notified later of the exact date of the meeting. Yours faithfully, DAVID THOMAS. Bet-twsycoed Council School, 30th March, 1909. Dear Sir,—I Leg to acknowledge the receipt of your letter re Inspector's Report, which fcha.ll receive inv best consideration. Yours faithfully, W. 11. ROLANDS. The Education Offices, Carnarvon, 17th April, 1909. Dear Sir,—I am directed to inform you that you are requested to appear before the Staff Committee at a meeting to be held at these offices, a.t 10.30 a.m. on Thursday next. Yours faithfully, DAVID THOMAS. Bettweycoed Council Schoo!, 19th April, 1909. Dear Sir,—I shall be obliged it you will kindly inform me for what purl)o.e my attendance is required at the meeting- of the Staff Committee next Thursday. Yours faithfully, W. il. ROLAND. The Education Offices, Carnarvon, 20th April, 1909 Dear Sir,—Replying to your letter of the 19th, I have to state that your attendance at the Staff Committee on. Thursday is required in connec- tion with the letter you wrote respecting the last report of the inspector. Yours faithfully, DAVID THOMAS." Bettwsycoed Council School, 21st April, 1909. Dear Sir,— As it would not assist the purpose for which I wrote my letter respecting the In- spector's Report, I have to inform you that I do not mean to attend the meeting of the Staff Committee to-morrow. There is now no time to elaborate my reasons for this step, but I shall doubtless have another opportunity of doing* EQ. Suffice it to say that my primary object in writing the letter was to draw the attention of the public to the matter, and in that I think I have, to some extent succeeded. Ae I pointed out in my previous letter, during the last sixteen years thes school has been most favourably reported upon by every inspector who has visited it It has an exceptionally good record of successes at county scholarship exami- nations, and, as proved by a resolution passed by them. lost September (just a month before the present inspector visited the eohool), I possess the complete confidence of my majiagers. I may point out that his report is not only! a reflection on me and my work, but also on his own colleagues and predecessors—for if my school was ineflioient on the 20th of last October, it has boeri inefficient for the last six- teen years, and yet no other inspector was ever able to find it out. I am sending this month's correspondence to the press. Yours faithfully, W. H. ROLAND.
COMMON OINTMENTS USELESS.
COMMON OINTMENTS USELESS. 15 Weeks' Blood-Poison from a Cut. Zam-Buk Shows its Wonderful Power. Thousands of workers daily run risks similar to those which brought Mr John Gilchrist, of 33, Marsh-road, Middlesboro, such a shocking leg from blood-poison. Yet Mr Gilchrist, thanks entirely to Zam-Buk, now be no sign*, of the injury. "Work being slack at the ironworks where I I am employed," he told a locai reporter, "f got a turn at the docks. During my morning's work there, an iron grate 'jumped' and caught my right) shin bone- Beyond stopping the bleeding I took no notice of the injury until a few days later throbbing and shooting pains attacked the leg. I found the wound was fes- tering, and foolishly enough I applied some cheap ointment I had by me. "My leg swelled and pained me so that I could not sleep at night, and I had to stay away from work, though times were very bad. Despite every care the leg got worse, end for 15 weeks my life was miserable. tried ointments and salves, but they were useless- "Happily, Zam-Buk was brought to my notioo one night, and I dressed my leg with it. I slept all the night through for the first time for many weeks, and in the morning was sur- prised at the improvement Zam-Buk had made- After a few more dressings with this raro balm the swelling went down. Zam-Buk continued to draw out the poisonous matter, and when the wound was clean again a new skin grew over it. "I returned to my work with my leg perfect- ly healed and thoroughly strong again." Zam-Buk, which justifies its claim to cure eczema, ulcers, ringworm, and poisoned wounds, is prepared only by The Zam-Buk Co., and sold by chemists at Is Igd, 2s 9d, or 4s 6d a box, each box being sealed with the Government Stamp.
[No title]
A conference of trade, friendly, and other societies, held in London on Saturday, to con- sider the problem of unemployment, passed a resolution calling upon the Government to open I up the land for cultivation, restrict, child labour, and shorten the working hours of adults. The "Pioneer" is recognised as one of the most popular newspapers in the Principality. Splendid medium for advertisers
Gwroniaeth Cymro
Gwroniaeth Cymro MEWN GWAITH MWN YN AFFRICA. Daetii newyddion i Fangor yr wythnos hon am ddewrder dyn o Fangor mewn trychineb a ddigwyddodd ddydd Iau, Mawrth 25ain, yn ngwaith nnvn Langlaagte, un o weithfeydd y Rand. Yn y trychineb hwn, lladdwyd wyth o 11011 frodorion a chwech ar hugain o ddynion gwyn- ion, a "gasiwyd" deg o frodorion. Digwydd- odd y trychineb drwy i ryw olew fyned i bibell a rhedeg i lawr i'r gwaith- Ni wyddis yn sicr pa fodd y digwyddodd yr anghaffael. Dywed y Transvaal Leader" am dranoeth na c-hawsid cymaint ag un all-an o'r pwll yn fyw pe buasai burn' munud o oediad yn nglyn a cheisio eu hachub. Yn mhlith y rhai sydd yn yr ysbytty y mae Evan R. Rowlands, ail fab y cyn-Arolygydd Rowlands, Beach-road, Bangor. Dyoddef y niac, dan effaith y gas. Dywedodd Mr Rowlands yr. hanes with un o ohebwyr y "Leader." "Yr oeddwn i lawr yn y pwll tua haner awr wedi deuddeg," meddai, "gyda phedwar neu bump o ddynion eraill. Troais at ddyn o'r enw Jackson, a dywedais fy mod yn meddwl fod llawer o gas o gwnipas. Yna aethum i fyny i le arall. Daeth ffitiwr y pibellau i fyny gyda thri neu bedwar o fechgyn, a dywedodd fod dyn a'i fechgyn yn y "drive" ar ddarfod am danynt. Aethom yno, a mcdrais inau gael y dyniou gwynion ar eu tra-ed. Cenais y glooh ddamwain, a daeth y cawell i lawr, a chefais y dynion i'r lan. Eglurais gymaint ag a wyddwn i'r capten a'r "shift boss," a daethant hwythau i lawr ar un waith. Aethom i'r wythfed lefel, a chawsom dri neu bedwar o'r bechgyn ar lawr. Ceisiais eu llusgo allan, gydag eraill, ond teimlais fy mod inau yn myn'd. Ceisiais ddal y ganwyll, a'r poth diweddaf yr wyf yn ei gofio yw ceisio vinlusgo ymaith ar fy ngliniau. Gasiwyd fi deirgwaith, yn wir, ond yn ysgafn bob tro, wrth lwc.
[No title]
Dydd Mercher, crogwyd dyn o'r enw Joseph Edwin Jones yn Stafford am ladd ei wraig yn mis Tachwedd diweddaf. Ymddengys mai Jones oedd cyfenw tri o'r rhai a ddienyddwyd yn ddi- weddar yn Stafford. Y mae rhybudd diweddar am briodas yn di- weddu gyda'r dymuniad hynod a ganlyn, yr hwn yn ddiamheu a ychwanegwyd gan ryw gyfaill cellweirus :Bydded i'w trafferthion dyfodol fod yn rhai bycha.in I' < ■t"
-----__---------__---- -----------------Llith…
Llith Die Jones. I PESGI MOCH YN LLANELWY. IIELYNTION LLANDUDNO A'R JUNCTION. Wel dyna. ni wedi gorphen plsinu tatws cyn cael y Budget na Dadg\syllt.iad, ynte ymholiol i" Beth byna-t? am y Budget,, mae arna i (\£n y byddvvn ni wedi codi y t4i.t.\vs ae. wedi eu bm-yta. nhw i g-yd cyn y gwelwn ni Ddadgysylltiad yn y wlad yma. Feliv, wnawn ni ddim gwastraffu ameer hefo y pwnc yr wytluios yma. PWY SYDD I GASGLU Y FINES? Y I)eth sydd vn poeni ("ynghor Sir Caernarfon ydi, pvvy sydd i he.1 y fines oddiar bobol fydd yn ood eu cospi am c^geulgym eu plant i'r ysgol Mcwn cyfarfod yn Ngii-aet-narf(yn y dydd o'r blepii fe gynygtiodd Mister Issard Da- vies fod yr heddgeidwaid yn hel y pres. ond toedd Dr. Priohard ddim yn fodd lawn i h, n a dywedodd fod gan yr attendance officer, eu piiwmon y plant, fe.) y gelwir 0 yn fwyaf cyff- nedin, ddtgon o aniser i hel y fines. Mr Allan- son Picton o Penmaanmawr a ddywododd gan mai yr ystusiad oedd yn gtjood y fines mai nihw, trwy yr lieddgeidwaid a ddyient eu casglu. Wel, vi-nhobcl i, mi rydw j yn methu gweled y gwabanhketh rhvvn-g fine am beidio gyru y plen- tyn i'r ysgol a fine am nnrhyw droredd arall. Mae MietAr Davies wedi devd os na ohaniateid y cais > bydd ra-id cy cJwr fines yr un fath a ehasglwr trethi. PESGI MOCII YN LLANELWY. Lie garw am b-Ggi moch ydi dinas Llanelwy. Yn nghyfarfod Bwrdd y Gwaroheidwaid1 y dydd o'r blaen, mi ddywedodd meittr y tlotty fod o prynu wyt.h o fcch yn mis Tachwedd am 6p 16> a' I fod o wedi eu gwerthu nllw y mis yma, am 30p. ac ar oJ taJu am y bwyd fe wnaeth broffit clir o 21p 3s 8c. Wir i ohi, mi rydw i bron a rhoi fyny ypgnfenu llit.hoedd i'r "Pion- eer" a. mynd i gadw moali, ond mi fydda yn rhaid i mi gwerei yn Llanelwy cyn y med- nra i fod yn sicr o wneud ugain punt o broffit POBOL Y JUNCTION- Mac gan bobol y Junction ofn garw myn'd ar dan. Ma nhw wedi bod yn treio cael gan y Cynghor Plwyfol i brynu "lire brigade" bach iddynt, ond mae Mistar Irkwii a Mistar John Roberts, Penrhos, yn erbyn gwario pres y tret.h- dalwyr ar y fath both. Buont- yn dadleu ar y pwnc mewn cyfarfod yn Bryn Pydew y nostiii o'r bl-acn. Awgrymodd Mist-ax Tomos Wil- lias fed nhw yn a-ros am flwyddyn cyn prynu "lire brigado." Ond mi ddj-wedodd Mis- tar Evans fod yna berygl y gallasai r holl Junction ar dwi t,ra roedda nhw yn aros. WtLr i dli, mi ddvwododd/ Tomas JotiM. Ty'n- ce-lyn, wrtiha. i fod y na :g'ryn ddiadleu wedi bod ar y j i wnc, a fod nhw wedi penderfyna gadael i boVxil y Junction gael "fire brigade' ar v telerau bod nhw yn mvn'd i fyny i'r Pyoew l ddiffodd uinrhyw don a ddigwyddo yno. STORI CATH LLANDUDNO. Bu crvn gyffro yn Llandudno ddydd Sadwrn. Achos yr helynt i gyd oedd fod cath bach ddu wedi dringo i ben ty, ac yn gwrthod yn glir a dwad i lawr. Fe anfonwyd am yr Arolygwr Gibbs. ond pan welodd y gath uniform a cap Mistar Gibbs, dringodd yn uwch i fyny, a. mi ro-ed.1 hi erbyn hyn tua deg t-roedfedd ar hug- ain o'r llawr. IvIi 'roedd Mr Gibbs vn bender- fynol o gael y gath i lawr, a ffwrdd a fo i ddweyd wrth Cadben Roberts, y Pier, a toe i chi dyna bwircasu ysgol, ac ar ol cryn drafferth, llwyddwyd i gael y gath fechan i lawr. EIN CYMYDOGION YN Y SER I liNe. ddiy:cyrwch ddydd y iKthau bychain," medda'r hen air; ond mi rydw i bron a chredu fod y cyfnod hwnw wedi myned heibio, a'n bod ni yn awr wedi cyrhaedd dvdd y rhvfeddodau, yn enwedig pan bydda i yn darllon rhai o'r new- yddiaduron Saetvneg. Nodaf un lieu ddau o engreifftiau. Dyma y cyntaf o'r America.. Wrth gwrs, mi wyddoeh mai o'r America y bydd pob rhyfeddod yn dwad. Wel i chi, mae Proffeswr Pickering yn deyd y medur o gael sgwrs hefo trigolion y sereri "Mars" os rnedar o gael 2,000,000p. Y ffordd mlle o yn meddwl gwneud ydi adeiladu tua chwarter milidir o "looking- glasses" a'u dang-os. nhw i bobol y seren yn mis Gorphenaf nesaf, pan fydd y seran vma yn 5,000,000 o filldiroedd agosach atom nac y bu hi erio,ed o'r blaen- Ilwyrach fod rhai o honoeh yn barod i feddwl fod Mistar Pickering yn gwir- ioni. ond mi rydach yn carngymeryd, y mhobol i, achos mae o yn proffeswr lIlewn coleg yn yr America sydd yn astudio y ser- Ma.e o yn deyd fod trigolion y eeren yn bobol (ld-eallgar iawn. Wel, os ydaii nhw felly, mae arna i ofn y bydda nhw yn rhy gall i wario pris "Dreadnought" er IIIwvn cael ngwrs bach hofo proffeswr o'r Ameri- ca. Mi rydw i yn sicr na fedra fo bvth cael y pres yr ochr vma- achos wnawn ni, bobol y wlad yma, "ddim siarad gair hefo ein cymydogion drws nesaf os na fyddwn ni wedi cael ein hintro- diwsio iddynt. Pwy sydd yn myn'd i introdiwsio y proffeswr i'n cymydogion yn 57 eer' tvbed? OOED A PHAPUR GERMANI. 0 Germani daw yr ail engraifft a nodaf. Mi ddywedodd un brawd fod o wcdi gweled coedan yn tyfu am bump o'r gloch yn y boreu, ac er- byn deg o'r gloch mi roedd hi yn cael ei gwerthu yn y stryd, wedi cael ei gwneud yn bapur newydd. Mi rydan ni yn gwneud petha mawr yn ein gwlad ni yma hefo'r "Pioneer," ond mae yn anhawdd gen i gredu fod yn boeibl i bapur yr wytrhnosi yma a llith Die Jones wedi ci argraphu arno, dyfu yn nghoed Pwllycrochan bum' awr yn ol- Ond fel yna mae hi hefo y Germans. Ma nhw am fod ar y blaen hefo llong- au rhy fel a phob peth. Hyny yw, os ooeliwn ni bob peth ryda ni yn ddarllen am danyn nhw. DIG JONES.
Y Chwyldro yn Twrci.
Y Chwyldro yn Twrci. BUDDUGOLIAETH Y TWRCIAID IEUAINC. DROS FIL 0 GLWYFEDIGION. TYNGED Y SWLTAN. Mae teyrnasiad Abdul Hamid ar ben. Mae y Twreiaid ieuainc mewn llawn meddiant o'r brif- ddinas (Constantinople), ac unwaith eto yn fudd- ugoliaethus- Am yr amser presenol, fodd bynag, mae ansicrwydd Twrci ar ben. Hyd yn hyn, ni wyddis beth fydd tynged y Swltan, ond cedwir pob gwydiadwriaeth rhag iddo ddianc. Nodweddir ymgyrch ddiweddaf y Twrciaid ieu- IL ainc gan eu cyflymdra rhyfeddol a'u trefniadau eft'eithiol. Ymddengys fod y Swltan a'r amddi- ffynwyr wedi eu dwyn i gredu eu bod yn ddyogel ddydd Gwener drwy hysbysiadau heddychol ar- weinwyr y Fyddin Gyfansoddiadol, oherwydd, pan ddychwelodd y catrodau o Selamlik cawsant fod y fyddin ymosodol wedi meddianu pen- swyddfeydd Daoud Pasha, ger Starnboul. Ym. drechodd y teyrngarwyr adenill y pen-cadlys, ond gyrwyd hwy'n ol, ac yn ystod y nos aeth byddin Saloniea i mewn i ardal Pera. Dechreuodd yr ymladd gwirioneddol foreu Sad- wrn, ac yr oedd o nodwedd echrydus. Yrmosododd y catrodau Cyfansoddiadol y fyddin ar y gwer- sylloedd ar uchelderau Yildiz, a bu tanio trwm o bobtu. Am saith o'r g'och ymosodwyd ar y gwersyiloedd i'r de o Yildiz, ac er i'r Teyrngar- wyr arddangos gwrthwynebiad cryf, bu raid iddynt ildio, ar ol colledion mawrion. Bu i'r gwersylloedd gael eu dryllio gan fagnelau y Twreiaid ieuainc. Ymddengys i'r ymladd caletaf gymeryd lie yn ngwersylloedd Taxim, Ile y cadwodd yr amddiff- ynwyr y gelyn draw a.m deirawr. Saethwyd tan- belenau at yr adeilad, ac yna rhuthrwyd arnynt gan yr ymosodwyv, a bu ymladdfa law-llaw yn y maes. Am amser rnaith saethwyd bwledi hyd heolydd Pera. Mynegir i'r amddiffynwyr chwyf- io baner wen, ac yna danio ar y fyddin ymosod- ol. Mae rhestr y clwyfedigion yn un faith iawn, yn rhifo, meddid mil wedi eu lladd a'u hanaiu. Nodwedd ryfedd o'r ymgyrch ydyw fod pobl o bob cenedlaeth yn dystion o'r ymladdfa, -yn cyn- wys rhai boneddigesau Ewropeaidd, a ddeuent allan i'r heolydd y tualian i gyrhaedd yr ym- gyreb. Gwnaed buddugoliaeth y Diwygwvr yn gyflawn fore'r Sabboth, pan yr ildiodd amddiffynwyr Yil- diz Kiosk ac felly arberwyd colli gwaed.