Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Ein 0«nedi p Matioeinion,…
Ein 0«nedi p Matioeinion, j fin Celledl ym Manceinion.1 HYDREF. I 13"-UYL\fÎoctfa.wr Dirwest yn Hardman street Cenhadon y Sul Nesaf. T METHODISTIAID CALFINAIDD. ? Nose SIDE—10.30 a 6.30 W E Roberts, Dinbyeh FI5DHT0N—10,30 E Wyn Roberts 6 E Humphrys HlTWOOD ST-10-30 D E Roberts, Connah's Quay; t5 E Wvn Roberts yiCTOElA PK-10.30 E Humphreys, R'dale, 6 D E Roberts IWQH—10-30 a 6, WuutlJfGTOJi—10.30 a 6 FiliSWOMH 10.30 a 6 J S Roberts BAEMSTOWN—10.30-a 5.45 ASHIOH-UNDIE I.TN E—10-45 a 8-30, Hugh Jones L'i pwl BSIWTS UNDBBOI ECCLXS-ll a 8-30, J M Williams YR ANKIBYKWYR OaOKtOif RD-10-30 0.15, J C Jones, Trelierb,rt BOOTH ST-10.30 a 6-15 M Llewelyn LB DTFNCAS ST., SAS*ORI>-10-30 a 6-15 DrO Evans L'pwl Quiax's RD-10-30, a 6-15, HOLLlNWOOD-IG.80 a 8.15, Y WESLEAID DJlWI SASI—10-30, 6 D 11 Rogers HORIB—10.30 Myfyriwr, 8, J S Williams S.ION-I0.30, D R Rogers, 6 John Felix BitTLAH—10.30, J S Williams, 6 Myfyriwr OAltAJLIA—10,30, John Felix, 6 W Rowlands WEASTE-2-30 D R Rogers, 6 J D Owen Y BEDYDDWYB tJP. MBDLOCI ST.—10.30 a 6. E K Jones, 2.30 J E. Roberts IIOKOSIAHT—10.30, 6.30 Pregeth Boxis's LAKI, BUTTON-10.30 a 5.80 GLADDU UN 0 GY FOE DION SYR HENRY JONES DDYDD Gwener olaf y mis diweddaf, bu farw David Jones, 7 Parker Street, Hyde Road, yn 64 oed. Bu farw'i briod tua dwy flynedd yn ol, ar ol hir gystudd. Erys pump o blant mewn galar ar eu hoi, sef dau fab, a thair merch. Ar ol marw'i briod y svmudodd David Jones i'r heol ueliod. C'yl hynny buont yn trigiannu am ddeugain mlynedd yn 16 Green Street, Ardwick. Bu farw trwy waedweiiwyniad ar ol pythefnos o gystudd a phoenau arteithiol. Rhoddwyd ei weddillion yn yr un bedd a'i briod yn y Gladdfa Dde- heuol. Gweinyddwyd yn y ty ac wrth y bedd gan y Parch. J. H. Hughes, Medlock Street, yn absenoldeb y Parch. E. Wyn Rob. erts. Yr ocdd amryw o aelodaii eglwys Victoria Park ymhlith y dyrfa wrth y bedd. Yr oedd ei briod yn enedigol o Lanrhaeadr Dyffryn Clwyd, a thra bu yma yr oedd yn un o aelodau ffyddlonaf yr eglwys uchod pan yn addoli yn Higher Ardwick. Er nad oed d D. Jones yn aelod eglwysig, meddai lawer o yng ngwasanaeth Cwmni'r Relwe, a'i waith trwy hynny yn ei orfodi i fod allan yn fore a hwyr iawn, ac yn ami yn gaeth ar y Sabothau a bu hynny'nliawerorwystr iddo i fynecl i le addoliad. Nid oedd neb ffyddlonach nag ef i'w waith a'i orchwyl. Nid oedd yn ymarfer a'r ddiod-feddwol, na byth yn mynychu'r dafarn. Carai ei deulu a'i gartref yn fawr. Y mae gair da iddo ar ei ol. Nid yw enw ar lyfr eglwys yn sicrhau nefoedd i neb. Mae bywyd teilwng diargyhoedd fel eiddo David Jones, pa un bynnag ai y tu allan ai'r tu fewn i eglwys, yn dygymod yn dda a'r angenrhaid i feddiannu bendithion y byd a ddaw. Y byw a gyfrifir yn gyfiawnder, nid yr enw. Brodor o-Langernyw ydoedd, sef Llan y byd- enwog Syr Henry Jones a diddorol anghyfi- rediii oedd ei glywed yn adrodd ei hanes ef a'r iithronydd yr un adeg yn yr Ysgol Genedl- aethol, dan addysg Barnwell, v Sais o ysgol- feistr. Byddai y bechgyn weithiau yn llawn direidi, ac yn dyfeisio sut i ddial ar yr hen ysgolfeistr am eu gorfodi i siarad Saesneg. Wele hanesyn yn enghraifft penderfynodd rhai o'r plant un awr ginio fynd i goed y Llannerch i ddal gwiwer yn fyw, fel y gallent ei defnyddio pan fyddai'r ysgolfeistr yn gweinyddu'r cerydd a ddisgwylient y pryn- hawn hwnnw. Wedi cryn drafferth, llwyddas- ant i ddal y creadur bach, a charcharwyd ef yn ddiymdroi y tu fewn i siaced un ohonynt. Aeth yntau a hi yn ddiseremoni i'r ysgol. Toe daeth yn adeg gweinyddu'r cerydd, a phan waeddodd yr ysgolfeisbr ar y bachgen "Come forward," yn ol ei arfer, gollyngwyd y wiwer yn rhydd. y Neidiodd hithau gyda'i chynefin sbonc o ysgwydd i ysgwydd, nes aeth yr ysgol yn annhrefn drwyddi draw a gorfoledd o chwerthin via llenwi'r lie. Yn lie defnyddio'r gansen ar law'r plant, rhedodd yr ysgolfeistr gyda hi dros y meinciau ac oddiamgylch yr ysgol fel gwallgof, wrth geisio dal y wiwer hoyw wyllt. Tybiodd mai neidio a wnaeth i'r adeilad trwy un o'r ffenestri agored, ac ni argyhoeddodd neb ef yn wahanol. Yn ei ffwdan a'i hylibylw anghofiodd gosbi'r tros- eddwyr, a mawr oedd eu llawenydd hwythau yn dianc rhag ei lid. Mae hela'r wiwer yn yr ysgol yn ddarlun o hyd ym meddwl pob un o'r plant sydd ar dir y byw heddyw. Yr oedd David Jones yn yatyried bob amser ei fod wedi cael braint ac anrhydedd wrth gydeistedd ar y fainc a derbyn yr un ddis- gyblaeth a'r athronydd mawr sydd ym Mhrifysgol Glasgow. -?   COFIO TEILWNG.-Er cof am ei fab ieuengaf, Arthur, yr hwn a laddwyd dro'n ol vm mrwvdrau y Dardanels, mae Mr. E. S. Powell wedi cyflwyno bursary gwerth £ 30 y flwyddyn i'r Manchester Grammar School. Yno yr yfodd y mab ei addysg mor rwydd ac effeithiol. -Or -O- P RIO DAS,—Yng nghapel Chorlton Road, bore dydd Sadwrn, Medi 4, priodwyd Mr. Ed- ward Lodwick, Kirkdale, Lerpwl, a Miss Sallie Williams, Richmond Road, Chorlton- cum-Hardy, merch v diweddar Thos. Will- iams. guard. Blaenau Ffestiniog. Gweinydd- wyd gan y Parch. M. Llewelyn. Gwyn fyd a digon o fel i'r ddau o'r awr hon hyd byth. Hardded yw gweithredoedd cariad rhagor y cymaint gweithredoedd cas sydd heddyw'n goddeithio Iwrop. + -9' C YF 4.RFOD YDD.—Cynhaliodd eglwys y Wesleaid sy'n Church Lane, Moston, eu cvfarfod diolch am y cynhaeaf y bul diweddat, a phregethodd y Parch. J. Felix y bore, y Parch. D. R. Rogers, M.A., yn yr hwyr, a chaed cyngerdd y prynhawn.—Mae cyfarfod pregethu yr Annibynwyr, Lord Duncan Street, nos Sadwrn a'r Sul nesaf, a r Parch. Ddr. Owen Evans yno'n pregethu. Bydd cyngerdd amrywiol yno prvnhawn Sul.—Ail- agorir capel y Bedyddwyr, Upper Medlock Street, nos Sadwrn a'r Sul nesaf, wedi ei adgyweirio ar ol ei fedydd tan. Pregethir gan v Parch. E. K. Jones, Brymbo, a'r prynhawn yn Saesneg gan y Parch. J. E. Roberts, Union Chapel,
IAm Lyfr. -I
Am Lyfr. I Heb fympwy wrth feio, STa gwenlait i wrth ganmol. Y DiHFY EFENGYL A PHETRAU ERAILL. Gan GWILI. Pris 1 net. Caerfyrddin W, M. Evans a'i Fab, swyddfa Seren Gymru. DYMA lyfr bach saith pennod. ae wedi ei gyf- Iwyno i fam lesg ac oedrannus yr awdur mewn englyn tlws a thyner fel y eanlyn :— Dewr angel ar dir ingoedd—a oedodd, Pan ehedai'r lluoedd Glan adref, i greu nefoedd Yma i mi fy mam oedd. Seilir y bennod gyntaf—Y Ddwy Ejengyl— ar yr adnod hon Gvvyr eich Tad nefol fod arnoch eisiau'r holl bethau hyu. Eithr yn gvn taf ceisiwch deyrnas Dduw a'i gvfiawnder ef, a'r holl bethau hyn a roddiri chwi'n ychwan- eg"; ac a'i trinir dan y ddau ben—(1) Efengyl y pethau hyn, (2) Efengyl y Deyrnas. Y mae swn y Sowth ar y bennod, caays yno, rhagor yng Ngogledd Cymru, y mae'r dygyfor mwyaf gwyllt a gwrthwynebus rhwng pethau hyn Plaid Llafur a phethau'r Deyrnas Plaid yr Eglwysi. Y mae'r driiiiaoth ymi'n addfwyn-a gonest yr un pryd, heb guddio dim ar safon ysbrydol yr awdureihun na dim o'r cyfarth llidiog ar arwoinwyr v mudiad sosialaidd yr ydys yn hen gynefin ag ef o enau rhai efengyl- wyr cul eu gwelediad a chyndyn ddisyfl dros shiboleth diwinyddol sy'n hysb ac anhymig ers canrif a mwy. Nid teg barnu arweinwyr mudiad rhyddid y gweithwyr (ac ni wneir hynny yma) oddiwrth y rhai gwylltaf a mwyaf dibris a safnrwth o'u mysg, mwy nag y mae'n deg barnu'r eglwysi oddiwrth yr aelodau hynny sy'n byw ac ymddwyn gymaint islaw eu proffes. Rhaid cydnabod difrifwch toreth y dynion hyn, a'u bod yn cael eu cymell gan y dibenion goreu wrth ymladd dros yr hyn a dybiant hwy yw angen mawr a chynt- at y gweithiwr. Y mae pob dyn da i fwriact a'i fywyd yn aelod o'r Eglwys Anweledig, prun bynnag a ydyw o'r un weledig ai peidio a byddai'n dda i ami sectyn gofio nad oes neb yn cael syndicatio Dwr y Bywyd, ac mai hen ddihareb ardderchog o wir yw'r hen ddihareb Gymraeg honno Eglwys pob dyn ei galon e'i hun. A defaid eraill sydd gennyf, y rhai nid ynt o'r gorlan hon." ebc'n Meistr Mawr a lie bynnag y bo bwriadau gonest ac ymdrech wirioneddol i ddatod hualau gor- thrwm a chael gwell tegwch rhwng dyn a dyn, gellir bod yn bur dawel mai ffrwd o eigion Canad Cuw ydyw honno, prun bynnag a fyddo'r pleidiau'n gvybod a chydnabod hynny ar y pryd ai peidio. Y gymwynas a wna'r gyfrol hon ydyw dangos mai'r ffordd i bontio'r pellter rhwng y Ddwy Efengyl ydyw olrhain pob aidd am ryddid a chyfiawnder i Dduw trwy Grist, ac felly ddwyn arweinwyr y mudiad gweithfaol a chymdeithasol i wolcd mai o'r un fan y tardd eu cariad hwy at ryddid a thegweh ag y tardd cariad yr eglwysi at sancteiddrwydd. 0 Dduw y daw'r ddau; ond y mae un i fod yn gyntaf ac yn bwysicaf a gair disyfl yr Eglwys wrth y byd ydyw hwn Na cheir byth mo'r materol yn iawn i ddyn cyn y bo'r ysbrydol a'r dwyfol yn iawn mewn dyn. Ac ebe Gwili yn ei lyfr :— Ni all arweinwyr defiroad llafur droi cefn ar awdur pennaf eu rhyddhad,—ar Iesu o Nazareth a gresyn fyddai iddynt droi cefn ar yr eglwysi." Dyna fo'n union a phan y'u cymodir, ac y daw'r 11 ddwyblaid ddig yn un," drwy ddir- nadaeth gliriach a dyfnach o'r gwirionedd hwn amGrist y deuant. Naid go bell, a go chwithig hefyd ar y teimlad cyntaf, sydd o'r bennod gyntaf i'r ail, sef ar James Howell, y Cymro o Langamarch a ysgrifennodd un o glasuron lien Lloegr,—y Familiar Letters, sy mor anhysbys i'r Cym- ry rhagor ydyw i'r Saeson. Aiff y nesaf—sef homili ar Pregethwr yr Efengyl ac Efengyl y Pregethwr-a ni'n ol fwy na heb i awyr a byd y bennod gyntaf ac yna, yn y bedwaredd, cawn driniaeth dlos a meistrolgar dros ben o'r Ddau Ofuned, sef y ddwy agwedd sy bob amser yn hollti bywyd cenhedloedd—y rliai Celtaidd yn enwedig. Gofuned Lien, ac Awen yw un, Gofuned Moes a Chrefydd y llall. Codir Goronwy Owen fel enghraifft Gymreig o'r gyntaf, a Pherganied- ydd Pant y Celyn o'r ail. Bu llawer ffr-ae rhwng arweinwyr y ddwy ofuned, megis y mae heddyw rhwng pleidwyr y ddwy Efengyl; ond olrheiniwch hwythau i'w bon, ac wele un ydynt. Yr enghraifft fwyaf arbennig a nodir yma yw'r Brodyr Llwydion, sef yr offeiria :d. yn edliw ei serch gonxwydus i Ddafydd ab Gwilym, a'r bardd yntau'n celliw eu surni sych-sanctaidd iddynt hwythau'n ol, a'u bod yn mygu anian. Enghraifft arall, ond na nodir yma, yw'r ffordd y bu piwritaniaeth crefyddol Cymru yn drwg-ameu'r Eisteddfod mor hir, ac yn cilwgu arni megis y bae hi'n chwaer i circus y Sais. Ond y mae'r Eistedd- fod a'r Seiat wedi hen gymodi, ac fe gymodir pobl y Pethau Hyn a Phobl y Deyrnas hefvd toe. Fe ddylai gwyr Mori, led y byd, weld Can Owen Michael am Gaer Gybi sydd yn y bennod nesaf-Tros y Dorm a'r cerddorion hwythau weld yr hanes dwys i'r byw sydd ar ei diwedd am gladdu rhyfedd Crych Elen- awdur Y Bwthyn Bach To Gwellt--N ri Slating- ton, America,—hanes a dynnai ddeigryn o'r galon galetaf. lawnderau Dyn yw testun y bennod olaf ac wedi dangos datblygiad athronyddol y pwnc o'r hen amseroedd i lawr, dywedir amryw o bethau teilwng o ystyriaeth wrth gymhwyso'r casgliad at gyfundrefn addysg Cymru. Goddefer hyn o ddyfyniad i ddangos fel y mae syniad gau am swyddogaeth addysg yn esgor &i' fursendod annioddefol :— Am yr addysg ganolradd, carai rhai ohon- '5 om weled dysgu llai o bynciau, a chanol- "bwyntio mwy ar bethau defnyddiol ar "gyfer brwydr bywyd. Gresyn yw'r duedd sydd mewn rhai o'r ysgolion—ac yn enwedig yn ochr y merched—i fagu u rhyw ffrwmp hanner-bonheddig a gwac- saw, ac i wneuthur i blant gweithwyr caled, lawer tro, anghofio'r graig o'r hon II y'u naddwycl a'r ffos o'r hon y'u clodd- iwyd. Nid ffriper-iaeth sydd arnom ei eisiau yn yr ysgolion canolradd, ond rhuddyn gwir addysg." Ym mhennodola'r Ilyfr-Ai drychiol aeth yw'r Iesu ?-atebir damcaniaethau cywrain ond coegion y gwyr hynny, yn Lloegr a'r Cyfandir, a fynnent ein hysbeilio o lesu hanes, ac a ddywedant mai'r Christ Idea sy'n bwysig, ac nid o ble na sut y'i caed. Ond, a dweyd fy ohrofiad fy hun, ni waeth gen' i siglo crud gwag, heb yr un bahan. ynddo, na cheisio cofleido Christ 1 dea'r Testament Newydd oni bo dau lygad Oen Duw yn tywynnu mewn cnawd o'r tu 01 iddi. Diolch i'r awdur am ei lyfr byw a gwerth- fawr. Un gwelliant arno, gennym ni, fuasai ei gyfleu'n wahanol, sef symud James Howell a Thros y Donn i'r diwedd, a'u dodi dan ben Y Pethau Eraill," or mwyn i'r llithoedd eraill, sydd a wnelont fwy neu lai a'r Ddwy Efengyl, fod gyda'i gilydcl. Y mae ei iaith yn goeth, heb ddim o idio-rnai-i.r estron i fer- wino dust dyn a pheri iddo gau'r gyfrol ac y mae'r hyn a ddywedir ar ei phynciau'n deilwng o ystyriaeth pawb a garai weld yr Hen Wlad yn tynhau ei gafael yn yr oreu o'r Ddwy Efengyl, ond yn gwneud hvnny heb gau ei llygaid a phlannu ei phen fel yr estrys yn y tywod rhag clywed probiemau dyn a daear yr Ugeinfed Ganrif yn curo wrth ei drws am atebiad. J. H 1 J.H.J.
Advertising
urRINGING Machines Wanted, Wringers Re paired, practical men employed; New Rollers from 3/6. Butterfleld, WriDg#«- Expert, 96, 98 Presoot-st. (reI. 3917 Royal.) J. HUGHES9 TAILOR. 20 OXTON ROAD, 4? BIRKENHEAD. Also at III. No. 157y el lilt JlItlr1111, Price St., Lillit 1881143, BIRKEIIEII. MM! Rl* ? hadies' VP.210.D.n UItaOdUilceSs* :? /?? Costumes "ry # ? g0? Mtf ??/ ? /? Gentlemen .V ?°' /? A? ??' & 50/- ?? King up for Pattern. DIM TALU YMLAEN LLAW. ARIAN YN FENTHYG, (yn ddistaw bach), mewn symiau bach nea fawr (heb fod llai na £ 10) AR ADDAWEB Y BBNTHYGIWR EI HU* 8EFYDLWYI) ERS 45 MLYNEDD. ac yn awr yn rhoi £ 80,000 YN FENTHYG BOB BLWYDDYH Am daflen a thelerau ymofynner a George Payne a'i Feib., 3 Crescent Road, Rhyl, a 168chool Lane, Liverpool. Coleg y Gogledd, Bangor (Un o'r Colegau ym Mlirifysgol Cymru). Prlfathraw Syr H. R. Relchel, M,A.; LI-D Dechreaa'r tymor nesaf Hydref 5, 1915, Para- toir ar gyfer Arholiadau Prifysgol Cymru, rhai o eiddo Prifysgol Llundain, y Cwrs Meddygol ym Mhrifysgolion Llundain, Edinburgh a Glasgow, ac arholiadau ereill. Rhoir addysg arbennig mewn Amaethyddiasth (yn cynnwys triniaeth coed) ac Electrical Engineering. Mae yn y Coleg adran normalaidd i athrawon elfennol a chanolraddol. Cynygir nifer o ysgoloriaethau yn amrywio mewn gwerth o S40 i Flo y flwyddyn. Mae Ysgoloriaethau John Hughes yn gyfyngedig i fechgyn aned yn Sir Fon neu Sir Gaernarfon. Ysgoloriaethau Richard Hughes i drigolion M6n ac Ysgoloriaeth Piercy i drigolion Sir Ddinbych a Sir Fflint. Dechreua'r arholiad am danynt Mai 2. Ceir pob manylion gan J. E. LLOYD, M.A., Ysgrifennydd a Chofrestrydd: ALLAN RMÛl LINE To CAMAIDA LIVERPOOL, GLASGOW, LONDON & HAVRE TO CANADA, NEWFOUNDLAND & U.SA. ALLAN'S, 19 James St., Liverpool; 14Cockspni St., S.W., and 103 Leadenhall St. London, B.C. LIVERPOOL The SHAFTESBURY," MOUNT PLEASANT, About 4 wins, walk from Lime St. ct Ctntral Stat HI. • A First-class Temperance Hotel. Moderate ch TfÙ.: Shaftesbury Hotel, L'pool." Phon, Coup on"Rhad=Yswiriaeth (Peidier a'i holltrn rhydd), BYDD I'A GRESHAM fire and Accident Insurance Society Ltd St. Mildred's House, Poultry LONDON, E.C. daln £ 100 (can punt) i gynycbiolydd cyfreitbio a phezaonoi y sawl a fo'n ddiles-ddaliwr y coupon hwn, os y bo iddo f o neu hi gael eu lladd yn hoilol ac yn uniongyrchol drwy d dam wain o fewn y Deyrnas Gyfunol i dren unryw Gwmni RedSordd, Tramcar, Omnibus, Gab, neu Gerbyd Trwyddedig a LlOg yn yr hwn y bo'r daliwr yn cael ei glifdo fel teithiwr tocyn a chlud, yn ddarostyng-edig bob amaer i'r amodau arbennig a ganlyn sydd l w ystyried fel rhan a chyfran o'r cytundeb- (a) Fod y marw'n digwydd o fewn denl niwrnod ar hugain wedi'r ddamwain (b) fod rhybudd ohoni'n cael ei roi i'r Gymdeithas o fewn saith niwrnod yn eu Prif Swyddfa yn Llundain; (c) fod ycyfryw dystiolaeth res- ymol parth achos y farwolaeth yn cael ei ff wf Yjo a fo'r Gymdeithas yn ei ofyn; ?) fod y daliwr wedi 'sgrifennu ei arwydd- enw arferol, cyn i'r ddamwain ddigwydd, â, inc yn y lie darparedig gogyfer a hynny (e) na bo'r Gymdeithas yn gyfrifol i fwy nag un person parth mwy nag un coupon yn y papur hwn idar un cyhoeddiad arall; (f) na bo r ys- wiriaeth hwn ddim yn gaffaeladwy i bersonau tan ddeuddeg na tliros-ddeg a thrigain mlwydd oed, ao a ddeil yn ddilys am saith niwrnod o 12 o'r gloch y dydd y'i codir, ArwytM/Yiod y ÐaU¡w1' Tngfod I Danysgrifwyr. Raid i dderbynwyr cyson y papvr hwn ddim arwyddor Coupon os ca'r Gymdeithaa awbl sicrwydd a phrawf el fod yn cael eu anfon iddynt yn ddifwlch. p Lloyd Jones FUNERAL DIRECTOR, 364 Stanley Itoaa LpcAol. TELEPHONE—261 BOOTL.L.- TELEPHONE-575 Anfteld.? J. T. JONES, Funeral Undertakeft EVERTON. LIVERPOOL Funerals personally arranged to all parts. Telephones—290 and 309 Anfield. 16 Whltland Rd., near Sheil Ad.,y Fairflol R. W. EVANS, Funeral and Wedding Director, All orders personally attended to through- out at moderate charges. Highestf testimonials can be seen. D. GRIFFITHS & SON 221 Sreck Rd,, and 9 Moss St., L'pool. Pianos & [Organs by all the'leading makers. From 8 i- per month. TEIEPHQ5ES—456X Anfield & 3772 ROYAL.*□ Y DDRAIG GOCH." THOMAS a JONES, Bookseller, 16 BROWNLOW HILL (opposite Midland Adelphi Hotel). Large stock of Welsh Books, new and second hand. PEIDIWQH A DIODDEF TYNNU DANT IAOHI 1117/ 11 (Peidiwch byth a mynd TI FffC l 1"^ I WW & 11 at Dynnwr Dannedd ya Jl. IVl^ & T T %?,H n clnus a chan glynm). UET" For TOOTHJAAC'oHE, BH?SBaSEfaa !?? NEURALGIA, a? Wglggm ALL NERVE PAINS in the Head, Face, or Limbs from Colds, Chills, etc. Post free, 13Jd. WB W? R.W8TEVEN80N,no,OSMASTOMRD..DERBY. V WW And ALL CHEMISTS. Testimonials from all parts. Estab. 70 Years. mmmmmmmmmmmmmmmmBomm GWELLHAODD FILOEDD, A MEDR EICB GWELLA CHWITHAU I PAM? ANWYD, PESWCH, INFLUENZA.—Maa rhai'n gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyfoew- idiol fod llawer o ddioddef oddi wrth Beswch, Btonohitis, Pas, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdxa, Difbg Anadl. Y mae yr hen feddyxiaiaeth "DAVIES'S COUGH MIXTURE" eto ar y blaen, ao yn cael ei gwerthfawrogi yn fwy W erioed, bob amser wrth law, yn felys, yn oynhesc. y frest, ac yn rhyddhau y phlegm. Bydd doso mewn pryd yn ddigon, Is. lie, a 28. 90. (postage, Sc.).—HUGH DAVIES, Chemist. MACHYN- LLETH. GWYNEB PBYDFERTH.—" Sarzine Blood Mixture at glirio y croen, a phnro y gwaed. Y mae yn myned at wraidd y drwg, ymlid ymaith bob math o pimples, cochni, yafa, senrvy, pen- ddynod. Gwella hen ddolnriau. coesau drwg, orydgymalan, gan adfer y croen i'w harddwoa naturiol. 2s 60. y botel gan bob Druggist; ■ vn yohwanegol gyda'r post -HUGH DAVIR3 hemiat. MACHYNLLETH. For Bedsteads and Bedding. W. WHITTLE SON & STOTT, LTD., 116, 118 & 120 WHITECHAPEL, LIVERPOOL. II 0 0 0 Telephone 2137 Royal. CAETHDRA Y Mae A MEDDYGINIAETH BRONCEITUS VAUGHAN DarUennwch hwn oddiwrth 1R FREST Do,rllennweh hwn oddiwrth ynr.h.o!go!, !yng?do?<p?ar?ha?otacaf PHILIP C. CRFAGHF,, unwaithfha?CMthdra.Bronceituaa Ynad Trigiannol Ballymena. Chiwy'r Owair. Y mae Mrs. Creaghe yn dioddef era llawer blwyddyn oddiwrth Glwy'r Gwair a Chaethdra. Gallaf ddweyd yn ddibetrus iddi dreio pob meddyglyn y gwyddid amdano, ond i ddim diben. Yr haf hwn y clywaia gyntaf am Feddyginiaeth Vaughan i'r Frest, a da iawn gennyf gael dweyd iddo roi gollyngdod parhaol ao ar unwaith. Y mae ei effaith ar anhwylderau'r anadl yn rhyfeddol tuhwnt. a /i a 3 yn rhad drwy*r post oddiwrth  GWELLHAD British Agents, 108 Patrick Street, CORK.1 YN Y FAN
I . I AR GIP, MEGIS.
AR GIP, MEGIS. Cwyn a glywed ym Mwrdd Gwarcheidwaid Bangor a Beaumaris, ddydd Gwener di- weddaf, fod rhai o'r tlodion tufewni'rTyyn sgrifennu llythyrau i bobl o'r tuallan, nes peri ffraeo a phwdu rhwng rhai teuluoedd. + Ymao Benjamin Hughes, hen feudwy sy'n mynnu byw ei hun mewn bwthyn unig (Llety yr Allt Wyllt) oedd yn wag ers eryn ugain mlynedd, ar un o lethrau Dyffryn Conwy, yn peri blinder i'r Cyngor Dosbarth. gan ei fod yn gwrthod yn lan a mynd o'r lie. Nid oes yno ddim dodrefn ae ar wely o redyn y cwsg yr hen gleiriach gwydn ac ystyfnig. Yr oedd ar Mr. John, y sanitary inspector, ofn am ei fyw- yd mynd at y lie. Pasiwyd fod tynnu'r ty i lawr, aed y meudwy lle'relo. Ymwisga'n un- ion fel Die Aberdaron aè ymhle y gwelwyd trempyn mor garpiog a glafoeriog a hwnnw ? Daeth gair i rieni Edward Jones. Pownall Row, Wyddgrug, fod eu mab wedi ei ladd yn Gallipoli, Awst 10. Y mae'r 2nd Lieut. Rockfort, un o'r Scots Guards sy newydd gael y V.C., yn nai i Mrs. Gough, Plas Caerhun, Conwy. Mewn ffair ocsiwn yng Nghaernarfon ddydd Sadwrn diweddaf, aeth fferm y Belan Las, Llanwnda, yn eiddo i'r Anrhyd. F. G. Wynn, am £ 3,050. Ddeng mlynedd ar hugain yn ol, gwerthwyd yr un ffari-n yn union am. X4,200 a gwarixiyd X500 arni i'w gwella ar ol hynny. Y mae Mr. Burnett, hen orsaf-feistr Caer- narfon, wrthi'n gwasanaethu ei wlad ar waith transport yn y Dardanelles. Y mae yn 78ain oed yn byw ar ei bensiwn yr ydoedd yn y Rhyl ers pymtheng mlynedd ac a dderbyn iwyd i wneud y gwaith uchod ar ei daererfyn- iad ef ei hun. Y mae'r Tyst (A.) wedi cael gau y Parch. Fred Jones, Rhymni, i sginfenna colofn Gloeivi'r Gymraeg iddo bob wythnos, sef i ateb cwestiynau a chyfarwyddo rhai sut i osgoi Cymraeg drwg. Y mae'r Parch. D. Tecwyn Evans, B.A., Birkenhead, yn gwneud yn gffelyb yng ngholofnau'r Cymro (Dolgellau) a'r Parch. R: S. Rogers, B.A., yn Seren CymriCx Bedyddwyr. Fe ddaw'r iaith i'w lie bob yn dipyn. I Y mae yna wall bach go ddigrif yn Y Tyst diweddaf, sef Hwfa Man-am Hwfa Mon, canys 'doedd dim byd man o gwmpas corff na llais na dyehymygV cvn-Archdderwydd cawraidd. I Yn Half-a-Moon y troes y Daily Telegraph ei enw un tro wrth gofnodi hanes rhyw Eis- teddfod neu'i gilydd. Dyna beth syn ae anghyffredin a welid yng Ngwrecsam ddydd Llun diweddaf. sef y Capten Fitzhugh, GiNTr Meirch sMaldwyn, yn mynd i'r bocs gwerthu ac yn rhoi nifer o ani- feiliaid—gwarthega defaid ac wyn-ar ocsiwn er budd trysorfa'r Groes Goch. Gwerthwyd gwerth mil o bunnau ac yr oedd dawn y Capten i guro'r morthwyl a llifeirio canmol- iaeth am ben rhinweddau dihysbydd y da byw, yn ddiderfyn. A'r un diwrnod, yn Pfair Trallwng, caed tua phum cant o bunnau drwy ffair ocsiwn gyffelyb ar anifeiliaid a roddid yn rhad gan fferm wy" r y Sir i'w gwerthu er budd Cym- deithas y Groes Goch. Rhwng hyn heddyw ac a heliwyd o'r blaen, y mae ffermwyr Mald- wyn wedi codi tua £ 1.300 at yr amcan da. -<>- Daeth y newydd i Gaernarfon ddydd Llun diweddaf fod y Cynghorydd D. T. hi dwards, maer y dref yn 1912. wedi marw yn un o glaf- dai Lerpwl. Yr oedd yn chwech a thrigain oed, ac yn un o wyr mwyaf hofl a phoblogaidd yr ardaloedd.   Ymysg y swyddogion Prydeiflig a urddwyd gan y Tsar am eu glowder, ceir y Lieut. Pyers G. J. Mostyn, Royal Welsh Fusiliers. Y fo'n ddwy ar hugain oed, ac yn gefnder a Syr Pyers Cha-s. Mostyn, Talacre, Sir Ffiint.