Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
O Lofft y Stabal. | - . I
O Lofft y Stabal. | I XII MISTAR GörNGYDD,Fel y crybwyllis i o'r hlaen, rydw i'n credu fod tuadd burgyfltredini d rychyd i lawr ar weision ffermydd achos nad vdyu nhw'n fawr o sgleigion. Wel, a chan- iataii nad ydan ni. ddim mor ddysgedig ag erill, mi ddadleua i'n stowt gyddeiriog yn erbyn i bobol feddwl fod hynnu'n rhoi leisans 'iodyti nhw'n dirmygi-i ni. Rwan, syr, a chaniatau nad yd an ni'n gimm o siTIeigion a rhw ddosbarthiada erill o weith- iwrs, mi leiciwn i wbod ar bwy ma'r bai. Rydw i'n deud ma nid arnon ni'n unig, os o gwbwl a deud y gwir. Onid oes yna rhw syn- iad barnol miawn cymdeithas nad oes dim angan i was ffarm fod yn ddysgedig ? Mi allwn i feddwl fod y distyrwch cyffredinol o r gwas ffarm, yno'i hun, yn awgrym nad oes dim eisio iddo fo neud dim ymdrech i ddi- willio'i hun fodd yn y byd, ond bodlom i drin deuar a nifeiliaid fel y deudir wrtho fo am neud. Rydw i'n dallt, wrth Y BRYTHON yeh bod chi'n partoi at gynnal Steddfod yn Byrcinhed cin hir. Wei, rydw i wedi darllan hanas steldfoda ar hyd y blynyddoedd, ac wedi sylwi ar destyna celfyddid ynyn nhw. Ond hyd y sylwis i, welis i ddim testun o gwbwl wnai i neb feddwl fod yr un cnygiodd o wedi gweld Llofft Stabal. Mi welis wobor yn catel i chynnig miawn steddfoda bach a mawr am y cynllun gora o agos bob math o ad eilad a, ond welis i'r un rioed yn cael i ehynnig am gynllun o Lofft Stabal. Mi welis gynnig gwobor, ma'n wi r, am gynllun o dy gweith- Îwr ac roedd y beirniad yn camol y cwt mohynoedd gin un yn ymuI y ty. Does dim • llawar o amsar er pan oedd pwyllgor rhw steddfod bach oedd yn yr ardal yma'n cynnig gwobo r am veynllungorao "gwtieir ''—dim son am le fel y Llofft ma. A dyna chitha, pobol gall Lerpwl a Byrcinhed, mae'n debig veh bod chi bellach wedi dewis ych testyna' Rwan, syr, mi awn ar fy 11 w, taswn i'n arfer gneud peth felly, nad oes gynnoch chi'r un testun wnaiff i neb feddwl am Lofft Stabal. Ond ma peth fel hyn yn gwilyddus, ydi wir. Fasa fawr i rhw bwyllgor steddfod feddwl cimin ahynnu ohonon ni. Ac rydw i'n dadlu fod y dull yma o'n distyru ni'n gneud cimin fedar o i'n hargvhoeddi y dyla ni fod yn titotals ar ddiwillio'n penna, beth bynnag aIn fod felly oddiwrth gwrw a chwisgi. Cin i gymdeithas yn sbeitio ni am fod yn an- llythrennog ac anwybodus, mi ddylai ymddwyn aton ni fel tasa hi am inni fod yn wahanol. A fedra i ddim, o gydwybod, Iai-na deud y marn am lawar iawn o'r ffarmwrs. Ar y cyfan, fuon nhw ddim mor gefnogol i addysg ag y dylsan nhw fod. Dydvn nhw ddirn wedi argraff ar y meddwl simpil i i bod nhw'n awyddus iawn am i gweision a'i mrynion fod yn gwbod fawr fwy na sut i labro'i dwrnod gwaith. Yn wir, mi welis i rai ffarmwrs braidd yn ofni dyn fydda'n gwbod tipin am fywyd y byd mawr, ac yn leicio'n well y gwas na wydda fo ddim, ond trwy glwad, am un man ond yr ardal He inagwyd o. Mi sonis wrfchoch chi am Mari'r forwyn nla.ac ma reit d,da gin i Mari, wyddoch,—i bod hi wedi dysgui preplan Seusnag yn reit bethma. Wel, yr hyn. nath iddi hi ddysgu hynnu oedd drwy fod eisio iddi dendio ar fisitors fydd yn arfardwad ymao Loigarynyrha. Middaru Miss J6s, y ferch ma, i phyrswadio hi i ddysgu er mwyn gallu gneud i gwaith yn well; a dydw i ddim yn beio Miss Jos. Rydw i'n siwr ych bod chi, svr. yn gweld i ble rydw i'n myno,-ni(I at Mari, neidiweh a meddwl. Dim ond i chi argraffu ar feddwl gwas ne forwyn bod arnoch chi eisio iddyn nhw ddysgu a gwella'u hunain, mi wnan. Ond fel y deud is i, d yd, i'r ffarmwrs, ar y cyfan, ddim wedi cefnogi addysg yn v wlad. yma, yn ol y marn i, i'r gradda y dylsan nhw. Ma nhw fel pe'n ofni, os coiff h?giec'r wlad lawar o ddysg na fodlonan nhw ddim i fod yn weision ffermvdd. Ac os da rydw i'n cofio, mi gry- bwyllis o r blaen fod ma rhw ddrwg yn yfan yrtm. Ma'n ddigon gwir fod tuadd gref iawn miawn bechgyn fu'n dipin o sgleigion i droi at rhw alwedigaeth yn hytrach na bod yn weision ffermydd. Ma nhw'n cael i prentisio yn siopwrs, yn glarcod, yn injianiars, yn fanears, yn fets ne gapteiniaid llongamawr, yn ddoctoriaid, athrawon, personiaid, pry- gethwrs, a phob math o waith a swyddi,—• rhwbath, meindiweh chi, i sgoi bod yn weision ffermydd. Ddaw'r un oVtacla yma i Lofft -?i-lwbath, rneindiwch ell i i s,p-i ac l a i 'n )t my w v Stabal dros i grogi. A fedra i'n y myw DGidio dwad i'r casgliad fod pobol fel hyn o'r farnnadydi Llofft Stabal ddim yn lie i ddyn fydd wedi cael tipin go lew o addysg, mwy nag ma rhyf al yn lie i bobol ddeud y gwir. Achan ma fel hyn y ma peth a, nid rhyf add fod y ffarmwrs heb gynnal cwarfod diolchgarwch am y cneua addys sy'n y wlad ma; ac nid rhyf add fod y rhai na fedran nhw gael dim arall, ond bod yn weision ffermvdd, vn myllwng i'r syniad nad oes dim eisio iVWvn nhw ddvsgu dim—ond digon i fod ar y blaen i'r nifeiliaid, fel ag i fedru gneud y gora ohonyn nhw. M,ia-,vn difri, 'bedi'r achos o hyn i gy.(i ? Mi fydda i'n meddwl llawar am eiria ddeudodd Man'r forwyn ma wrth Miss Jos, pan brofodd hi rhw flas drwg ar y menyn,—" Ma rhwbath ynradicli rong arno fo, Miss J6s," ebra hi a lllgada 'nserennu'n i phenhi. Achinwirad i chi a bod Gronwv Owan wedi marw a John Moras Jos yn-fyw, ma rhwbath yn radicli rong ynglyn a'n hachos ni, ac mi fasa'n dda gin i taswn i'n medru cloddio i lawr hyd at sylfeini'r drwg. Mi fum i'n ymlafnio,'n"fy ffordd drwsgwlfy hun, i geisio dangos nad oedd dim "gwahan- laeth hanffodol rhwng gwas ffarm â rhwun arall o ran i dynoliaeth. Ddaru mi ddim honni fod yn gwaith Iii'r mwyaf anodd i neud iiacyngofyncimino thrylith ameclara llawar math o waith. A deis i ddim mor bell ag yr aiff rhai y dyddia hyn fel ag i hawlio y dyla cyflog pawb fod yr un faint, beth bynnag fo'r gwahaniaeth yn' y galwedigaetha. Ond cin y bodlona i i gymdeithas drychyd arnon m dosbarth gwannach i cynheddfa meadwl na phobol yn gyffredin, ac fel tasa ar if arm ddim lie i dyfu penna dvnion, yn gystal a thyfu gwair, yd, tatws,rwdins,maip,moron, a nifeiliaid-wel, mi fynna neud cimin a hyn beth bynnag,—mi dafla mhrotest dros y clawdd o'r cae i'r ffordd fawr, at y bobol Sy'n mynd heibio, a waeth gin i'n y byd pwy fo nhw. Rydw i'n dal, syr, fod gynnon ni gystal penna a phobol erill, tasan ni wedi cael man teision gwell, a chael Llofft Stabal ag yni hi iW1 o awgrymiada parchus-fel ma inistar wedi gneud y He rydw i yno fo rwan. Diar mi mae o wedi rhoi dwy silff imi ddal fy llyfra, ac ma gin i fwrdd bach a chadar. Pan yn sgwennu fel hyn, mi fydd arria i eisio'r bwrdd i gyd, ac mi fydda'n rhoi'r ganllwll ar dalcian hen gist sy ginni. Gyda Haw, rydw i'n ddiwedda-r yn medru arbad lot ar y gannwll, wrth godi dipin yn gynt, a dwad yma'n union ar ol swpar noson ne ddwy, yn lie aros i gyboli efo Mari. Ac ma ma gloc fel y deudis i, ond fod y loh ddim yn mynd. Rydw i'n teimlo fod cimin a hyn wedi newicl llawar ar y myd i. Ond, yn sicir i chi, ma arna i eisio llawar mwy na hyn i'r genhedlaeth bresennol o weision ffermydd oes, mwyn dyn Wn i ddim y(iif peth yn gyff redinol ai peidio, Ond yn hynnu o'r byd ma welis i ma'r siopwr, y saer, y teiliwr, y crydd, ac amriw grefftwrs erill, yn llwyddo, ar y cyfan, i ddallt pyncia'tu allan i galwedigaeth yn well na ni. Oes rhywun ddyfyd i mi fod i gwaith nhw yno'i hun felly, yn fwy manteisiol i dynnu enaid dyn alian ? Os oes, rhaid iddo fo ddeud ynhirjawn cin y coelia i o, achoeliwni mono fo'n y diwatld chwaith. Ydyn nhw am i mi goelio fod mwy o urddas miawn trin cwyr crydd nag miawn trin maip ? fod. mwy i agor natur dyn allan miawn llifio a churo hoelion i goed marw na gweithio ngolwg a than gysgod y coed byw ? fod m w3 o farddoniaeth miawn darn o lian nag miawn cae gwair ? fod mwy o ogoniant miawn gyrru nodwydd ac ed a trwy glytia nag miawn gyrru pladurtrwy gnwd o yd melyn ? nefod mwy o sbrydiaeth i enaid dyn ynghanol gwreichion a gefal, yn swr yr engan—a'r go i hun cin dduad a'r coblyri,-nag sydd i was ffarm sy'n byw yng ngola'r haul, ac yn swnmiwsig adar y nefoedd ? Os ydi'n traed ni'n y baw, a'n dwylo ni weithia'n y pridd, ma perarogla'r meysydd yn yn ffroena ni, a dracht o awyr ffres yn dwad i'n sgyfant ni efo pob anadliad. Ma'r prygethwrs ma'n son liawar rwan am gylchfyd," abod hwnnw'ndeud ar feddwl a chymeriad dyn. Os dyfyd neb, meddaf eto, fod cylchfyd yr un o'r galwedigaeth a enwis i, o ran y defnyddia ma nhw'n i trin, yn fwy manteisiol i dyfu dynoliaeth iawii,oiphenilw thraed, rhaid imi gredu fod y fath un yn wirion bost. Yn wi r, mi fu amsar ar 3 byd ma pan oedd y dynion gleua'i penna, dwyfoia'i meddwl, a dewra'i calon yn cael i tyfu gan Ragluniaeth yn yr un cylch ag ma Llofft Stabal yn i gynrychioli. Tasa gin i fwy o bapur, mi faswn yn galw Uu o broffwydi a dynion mawr o'r Beibl i gerdda-d drosto fo-— a'r hen Jac Jos annwul efo nhw. Ond rhaid i cadw nhw hyd rhw dro arall. Ia, syr, eisio gwell chwara teg sydd arnon ni,-yr un chwarae teg ag ma gweithiwrs erill yn i gael,—ac mi ddown yn fwy diwyll- iedig. Ma gynnon ni rai felly, er gwaetha pawb a phob peth. Rydwineoifohefydfod rhai byddigions ffeind, ó Lerpwl a manna erill, wedi codi neuaclda a llyfrgelloedd ar yn cyfar ni, miawn rhai ardaloedd. Diolch iddynt. Ond y nadl i ydi y dyla cyfiawndar rhwng dyn a dyn ofalu fod cyflwr gwas ffarm yn cyfatab i werth i waith ac urddas i ddynol- iaeth o fel rhwun arall ac hyd nes y daw petha i hynnu, mi fydd tuadd miawn meibion a merchaid. i sgoi'r ffenhydd. Leiciwn i ddim gorffan y llith yma heb ddeud ma nid y ff arm," rs sy'n gyfrifol am yr holl ddiffyg. Ma llawar ohonyn nhw'n gorfod g weithio cingletad a'i gweision, a dydio ddim ond tegwch i ddeud fod rhai ohonyn nhw mor anllythrennog aninna. Ond ma drwgjmaw tu cefn iddyn nhw. Mi ddarllenis miawn Sboniad ar y Closiaid am rhw Roegiaid yn dysgu fod y byd wedi i neud, ac yn cael i lywodraethu, gan res o rhw fodau cyfrin, o uwch i is, fel tasa. Tydw i f'hun yn credu dim o'r stori. Ond ma na ribidires o fodau'n llywodraethu tir ffordd yma. Y nesaf at Lofft y Stabal ydi'r ffarmwr. tu cefn i'r ffarmwr ma'r mistar tir, tu cefn i'r mistar tir ma'r Wladwriaeth, tu cefn i'r Wladwriaeth ma'r Bo Lol, ac mi allwn i feddwl, erbyn I heiddiw, fod y Caisar wedi mynnu mynd tu cefn i'r Bo Lol i hun -o HEN WAS I
Adolygiad. ''I
Adolygiad. I Cylchgrawn Cymdeithas Hanes y Methodistiaid C,alfinaidd.-Mae hanes dechreuad Method- istiaeth yng Nghymru o ddiddordeb nid yn unig i bob Methodist ond i bob Cymro a fyn fod yn hyddysg yn hanes ei wlad. Oblegid rhan o ffrwyth y Deffroad Crefyddol yn hanner olaf y ddeunawfed ganrif yw'r Cyf- undeb y mae ei hanes o hynny hyd heddyw i raddau mor helaeth yn gymhleth a hanes Cymru. Ymledodd dylanwad y Deffroad hwnnw dros fywyd ein cenedl ymhob gwedd arno, nes ei chodi i'r tir y saif arno heddyw yn addysgol, yn wleidyddol, yngymdeithasol, yn ogystal a moesol a chrefyddol. Mae'n wy- byddus fod yn Nhrefeca gasgliad mawr o lawysgrifau, o eiddo Howel Harris ac ereill, sydd o werth amhrisiadwy fel prif ffynhonnell hanes dechreuad Methodistiaeth. ond bvrf vn hyn nid yw eu cynnwys yn wybyddus ond i ychydig. Bu son trwy'r blynyddoedd am gyhoeddi y rliain,felycylioeddwyd dyddlyfrau Wesley, ac yn 1910 penodwyd pwyllgor gan y Gymanfa Gyffredinol i ystyried y mater. Bu gwr cyfarwydd o benodiad y pwyllgor am rai blynyddoedd yn ddiwyd yn copio'r llaw- ysgrifau, ond wrth fynd ymlaen gwelid fod y gwaith yn llawer mwy nag a feddyliesid ar y cychwyn, ac heblaw hynny fod rhan fawr o'r llawysgrifau yn ddim amgen nag ailadrodd- ladau o bregethau, a gweddlau, etc., fel na fuasai o un diben cyhoeddi'r cwbl fel y maent. Yn wyneb hyn, yn 1915, penderfynwyd ffurfio Cymdeithas Hanes," gwaith yr hon fydd hyrwyddo astudiaeth gywir (scientific) o'r hanes a rlJenyddlaeth a berthyn i Fethod istiaeth Galfinaidd trwy, ymchwiliadau i ffynonellau gwreiddiol yr hanes yn Wh reveca, a pha le bynnag y'u ceir. Cyhoeddir y defn- yddiau hanes hyn yn eu ffurf wreiddiol mewn Cylchgrawn hanner-blynyddol, ynghyda nod- iadau eglurhaol, ae erthyglau, etc. Diau y cydnabyddir fod y cynllun hwn yn tra rhagori ar y llall, a gellir disgwyl trwy hwn y bydd yr holl ffeithiau a chynnwys llawysgrifau sydd a fynnont a dechreuad Methodistiaeth yng nghyrraedd y cyhoedd, fel ag i sicrhau hanes cwbl ddiduedd a chyflawn o'r symudiad pwysig hwn. Mae eisoes y ddau rifyn cyntdf o'r Cylch- grawn wedi eu cyhoeddi, ac y maent o ran diwyg ac argraff yn bob peth ellid ei ddymuno Ceir ynddynt hefyd adargraffiad o ddarluniau gwreiddiol o Howel Harris a Daniel Rowland Un o'r pethau mwyaf gwerthfawr ynddynt yw Llyfryddiaeth Methodistiaeth" (A Bibliography of Welsh Methodism). Ceiryma restr fanwl a, chyflawn o ysgrifau, llyfrau. erthyglau, pamffied i, etc., yn d wyn perthynas a hanes Methodistiaeth a'r Tadau, a bydd y rhestr hon o werth dirfawr i bob efrydydd o'r maes diddorol hwn. Mae yma erthyglau hefyd yn dwyn ffeithiau newydd a diddorol i'r golwg am Daniel Rowland a Richard Tibbott, ynghydag amlinelliad o deithiau HowelHarris i Ogledd Cymru, wedi ei ddyfynnu o'i ddydd- lyfrau ef ei hun. Elai a gonnod o ofod i ni geisio manylu ymhellach ar gynnwys y ddau rifyn gwerthfawr hyn, ond v inaent yn ernes ragorol a gwyd ein disgwyliadau am rifynnau dyfodol, a chynghorwn bob Cymro—boed Fethodist neu ara!L—addymunawybod rhyw. beth am hanes y Deffroad mawr ganrif a hanner yn ol, a hynny o lygad y ffynnon ei hun, i ymuno a'r "Gymdeithas Hanes," a thrwy hynny gael y Cylchgrawn. Yr ysgrif- eunydd yw'r Parch. M. H. Jones, B.A., Eryl, Ton Pentre, Glam.-H.H.H.
rSUFELL Y EESROD I
rSUFELL Y EESROD I ff sjshjnrohioa goffer i'r golofn hon i'w oyf- FBDROGt, 217 Presoot R)ad. Liverpool PLAR "GWYNT." I ErN plaau, heidiau ydynt;—a rhoi wnaf Y fam hon amdanynt:-A Y blinaf bla ohohynt, A'r hwya'n gwella, yw gwynl.—PI-;DROG. ER COF am Glyn, mab lIfrs. Roberts, Plas yn Llech, Lleyn, a laddivyd yn 23ain oed yn y rhyfel yn Ffrctinc. AR ei ol gelyn creulon—hwyliai her A ddoluriai'n calon Ond ni lam hyd y ne' Ion Elyn dery Glyn dirion. O'i dywydd os nad oedd aianc—o'r lie, Yn awr Hid a chyfrane, Onid yr lor gadwai dranc 0 galon hoyw Glyn ieuanc ? Gwyliodd ei addfwyn gaIon-roi ei hun Dan driniaeth Duw Seion iNi rwystrwyd yn nhir estron I'w ran faeth o gronfa Ion. Ca bellach mewn iach gor uchel—newydd Gywair yn ei ddwsmel; Cana ei gainc, yno gwel Fwynder heifn di-ryfel. Yn ol doddf oi Orseddfainc—y daw Duw Gyda'i dorf felvsgainc, 0 loywon engyl ieuanc, I'w ddeffro ef o bridd Ffrainc. GwaredWr anllygradwy-'—ic'do sydd, 0 0 serch ansigladwj Ag Ef ca ddi-nam dramwy Claer binaci aur heb un clwy'. Ein hiraet,h blin a'i eiriau—anafus, Sy'n ofer drw, v'ii dyddiau Glyn o'i fodd ga'i lawn fywhau Yn rheng Diddymwr angau.'—Elfyn. PRIODAS AUR MR. A MRS. W., ROB* ERTS, CARNO. LIIAwen ydwyf, ddeuddyn dedwydd, 0 gael anfon gair I'ch llongyfarch, pan yn dathlu Eich priodas aur. Llawen fyddwch chwithau hefyd Tynion fydd pob tant Yn eich calon, wrth atgofio Hynt yr hanner cant. Diwrnod pwysig fydd yng Nghamo, Mwyaf ddydd mewn co' Dyna'r pam y mae yr Eos Wadi dod j'r fro. Cadd yr adar gwrdd blynyddol (Dyna goeliaf fi), A phenodwyd'y bencerddes I roi can i chwi. Cadd orchymyn i ddatganu'r Alaw fwyaf lion, Er i bigin fod yn brathu Yn ei chlwyfus fron. Boed y dydd yn llawn llawenydd, Llawn o gerdd a chan, Wrth i'ch' wrando yn Nrefnewydd Donau Cymru Ian. Blwyddi lawer eto gaffoch, Llawnder gyda llwydd A'ch dilyno nes cyrhaeddoch Ben eich trigain mlwydd .GWILTK. Y CAISER. (Penillion Telyn). MAu'r Caiser a'i haeamaidd ddwra A'i oddaith ffwrn yn mygu, Mae'n crechwen ar ei esmwyth faine Tra daear Ffrainc yn crynu Ac yn John Bull y rhoes ei ddant A'i drachwant gaiff ei drechu. Teym dialgar, creulon, cas,— A gwr o drtts rhyfelgar Ffrwd dialedd red o'i fron I'w gadfridogion anwar; Daw'r Steam Roller heibio toe, Rhydd shock i Billy'r Butcher. Caiser anfad, am ei fai Fe fferai calon Pharo Pe gwyddai heddyw am ei rawd Fe'i galwai'n frawd i Nero Ar ei drack daw Cossack cas A'i deyrnas gaiff ei darnio. Gyrrodd Ewrop oil yn fflam Ac am y cam fe'i cosbir; Caiff weld ei ddelw yn y drych, A'i wych foustache a dorrir; Dyna glwy fydd dwyn ei gledd A'i orsedd ef falurir. Belgium druan dan y don, Uwch hanes hon crechwena; Ond cawn weled cyn bo hir Y telir i Attila A chaiff uno gyda ch6r Telynor Sant Helena. The British Lion will advance, With Belgium, France and Russia I And these Allies will fight as one, With brave Japan and Serbia; And in Berlin to Kultured King They^U sing Old" Rule Britannia Lerpwl. .-(1- BA Rl,WYD ON. I -(» I
AR GIP. I
AR GIP. I Yroedd yr Ysgol Sir ienetliod, ym Mangor yn dod i'w hoed—sef un flwydd ar hugain- ddydd Sadwrn diweddaf, a daeth y genethod a'u rhieni, a llu o garedigion, ynghyd i gyd- yfed te, ac yna aed i Neu-idd Bowys y Brif- ysgol i wrando anerchiadau llongyfarchiadol gan Dr. Phillips, Miss Gwen Price, Mrs. St. Bodvel Griffiths, Miss Greenwood, Mrs. Glynne Jones, Syr Harry Reich el. Dr. Evans, a Mr. H. Glyn Williams (ysgol y Friars) yn traddodi anerchiadau, ac yn cyflwyno tysteb i Miss Mason, pennaeth yr Ysgol Sir. Y mae Mr. a Mrs. W. E. Bebb, Ceri, Sir Drefaldwyn, wedi colli un mab, Corporal yn y Welsh Guards, yn y rhyfel a bu mab arall farw'n ystod ei training. I Un o orchestion barddonol y ddiweddar Cranogwen oedd curo Ceiriog ac Islwyn ar gan i'r Fodrwy Bnodasol, a. liith all ei hun heb briodi erioed. y maehaid o ferched wedi dechreu gweithio ar y tir yn y Drefnewydd. sef yn teneuo maip ac yn y blaen ar fferm bedwar can acr, lie nad oedd ond y tad a'r mab wedi eu gadael i'w thrin hi a'i ehnydau. Mewn ff airocsiwn yng Ngh aernarfon, ddydd Sadwrn diweddaf, ar ran y Groes Goch, gwerthwyd wy ffres am £ 2 17.s. acymysg yr amryfal dda byw a aeth dan forthwyl yr arwerthwr, ceid merlen o stablau Syr T. E. Roberts; heffer, dau genaw llwynog, ieir ac yn y blaen o bias Glyn Llifon (F. G. Wynn) a thomen fawr o lysiau a ffrwythau a phob ystryw hudol i beri agor y pwrs. Am gylymu ei tu ol i gerbyd, a'i orfodi i red eg wrth lathen o dennyn am saith milltir o ffordd, nes oedd yn friwiau a, gwaed drosto, a phrin yn medru sefyll ar ei draed, dirwywyd Robert Jones a Griffith Roberts. Nefyn, i 301- a 20/- ym Sftiwllheli, ddydd Mercher diweddaf. Dywedir fod Miss Olwen Elizabeth, merch Mr. a Mrs. Lloyd George, wedi ei dy'weddio i briodi Capt. T. G. Carey Evans, I.M.S., F.R.C.S., mab hynaf Dr. Evans, Ffestiniog. Nid oedd yr un carcharor pendrist i ddod gerbron yn llys chwarter Sir Ddinbych yn Rhuthin ddydd Gwener diweddaf, a chafodd cadeirydd y faine bar o fenyg gwynion.  R. T. Jones, Mewn atebiad i'r Canon R. T. Jones, Bangor, dywed y Cadfridog Owen Thomas nad oedd dim gwir, hyd y gwyddai ef, yn y si a'r cyhuddiad fod a wnelo ystryw Eglwysig na dylanwad v Dafarn ddim a'i symudiad ol swydd yng Nghinmel. I Gofynnai'r pladurwyr o 30 i 32/- yn yr wythnos a'u bwyd a'u Hety yn ffair gyflogi i'r cynhaeaf a gynhelid yng Nghricieth ddydd Gwener diweddaf, sef cymaint ddwywaith a'r hyn a gaent flynyddoedd yn ol. Y rna,e Mr. J. Herbert Lewis, A.S., wedi bod yn dioddef gan neuralgia ers wythnosau, ac wedi cael gorchymyn meddygol i orffwys oddiwrth ei waith seneddol ac arall nes y bo yn ei gynhefin iechyd. v Ddydd Mawrth diweddaf, cleddid Mr. Robert Williams, goruchwyliwr swyddfa'r Faner, Diubych, a hysbys led Cymru fel trafaeliwr llyfrau dros Mri. Gee. Bu'n llwyddiannus iawn yn ei waith, ac wedi heu had da a magu mwy o flas at ddarllen nag a wna'r llyfrfaoedd cyfundebol. Yr oedd yn bymtheg a thrigain oed, a daeth tyrfa fawr i'r angladd.
Advertising
Coupon Rhad-Yowiriaeth (Peidier a'i hollti'n rhydd), BYDD t',& GRESHAM fire and Accident Insurance Society Ltd St. Mildred's House," Poultry I LONDON, E.C. I data £ 100 (can punt) i gymyohiolydd cyfreithio I < f. -g 7 r'lt- dd1!d- d y cou I h .1 F' ryi dd If neu M dt 4 I en lladd y C"r ao yn nniongyrchoi drwy ddamwain o fewn j Deyrnas Gyftmol i dren unryw Gwmni Beilffordd, Tramcar, Omnibus, Cab, neu Gerbyd Trwyddedig a L18g yn yr hwn y bo'r daliwr yn cael ei gludo fel teithiwr tooyn a chlud, yn ddarostyngedig bob amser i'r amodau arbennig a ganlyn sydd i'n ystyried fel rhan a ohyfran o'r oytundeb- (a) Fod y marw'n digwydd o fewn denl niwrnod ar hugain wedi'r dciamwain (b) fod rhybndd ohoni'n cael ei roi i'r Gymdeithas o fewn saith niwrnod yn eu Prif Swyddfa yn Llun dain (c) fod y cyfryw dystiolaeth res- ymol parth achos y farwolaeth yn cael ei gyftwyno ag a fo'r Gymdeithas yn ei ofyn; (I) fod y daliwr wedi 'sgrifenna ei arwydd- I enw arferol, cyn i'r ddamwain ddigwydd, ag ino yn y lie darparedig gogyfer a hynny (e) na bo'r Gymdeithaa yn gyfrifol i fwy nag an person parth mwy nag un coupon yn y papot hwn oa r un oyhoeddiad arall; (/) na bo r ys- wiriaeth hwn ddim yn gaffaeladwy i bersonau tan ddeuddeg na thros-ddeg a thrigain mlwydd oed, ao a ddeil yn ddilys am saith niwrnod o 12 o'r gloch y dydd yi oodir. Arvryddnod y D4liWr I Danysgrifwyr, Raid I dderbyitwyr cyson 7 papnr hwn ddim arwyddo'r Coupon os ca'r uymdelthas gwbt slcrwydd a phrawf ei fod ya cael on anfon tddynt yn ddifwlch. W. & J. VENMORE9 Estate Agents & Valuer* 200 SCOTLAND RD., Liverpool Bl&BFW»ra Ma 4216 Soyal (S lines). ALLAN tES LINE To CANADA LIVERPOOL, GLASGOW, LONDON ABAY118 TO CANADA, NEWFOUNDLAND & U&A. Allan's, 1$James St., Liverpool: MCodh?K St?8.W?andlMLetdemh&U8t..London,R.O. 0, W. RUGHESG.& L T s c fbIHCQdtJ, Omm m Wfhmpil M.C. PW)Mtt,Wt«tf Arweinydd Cymanfaoedd Canw, Beirniad, ac Arholwr. Parotoir Ymgeiawyr at Dystysgrifau uwekm Oeleg y Solffa, Htn Nodiant a Solfu, 70 KINGSLET ROAD Lltap J. Lloyd Jones, & Co., ESTATE AGENTS, Ac. 6 Lord Street, Liverpool TULMFUOMM <111 llfl FRANCIS & HOLLAND, Sight Testing Optacum, AFRICAN BOUSE, < WATER STREET LIVERPOOL (Close to the Town Hall). HARTLEY I CO., LivørpDDl -202LONDON ROAD. UJdII BY AUCTION BVBRY funDAY AND FRIDAY AT ONB, BATURDAZ NIGHTS AT SEVEN TA.LUABLD HOUSEHOLD FURNITURE OF All DBWRIMI ONS. NEW ASS SB43OND-IUNDPIL IMOAW GMBNLT ARGE VARR=M OF BBD8TEAD8. BEDDING, & BVJBY KNOBUITY OR HOUMKBBMNO. ?NNDTSIMB SALES AND SAVE AT LBAM .i PEBOHNy. a MAGNmOBNT BELNOTION U STJPEBIOB FUBSTTUBB IS ALWAYS KEFS XV STOCK, AND ANYTHING MAY BB PUBOHASEO BY PRIVATE TREATY. GOODS STOBED. 0n view 8.80 a.m. t0 9.30 p.m.; Batozday 1 Totephone 1798 Royal. OONSIGNMKNXS (EITHEB LABGB OR SMA OF ANY DESCRIPTION INVITED FOR HIII SALES. BEST RESULT GUARANTEED. If you want The most Comprehensive POLICIES An THE BEST TERMS write for particulars to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices. Head Office 1 L St. Mildreds Hovee II Poultry. LONDON. BJ. Bf?nch OMos 1  014 ExchM« B'ld a I LIVElUtOOL { JAMES B. SCOTT, Gtaml Maaacw I Balls' Wedding Rines. Guinea Gold Wedding Rings from 7/6 to 601-. Half dozen Best Electro-plated Spoons given to each purchaser of a Bins. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33 LONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Siae Card post free. Close on Wednesdays at 1 o'clock. io Yn awr yn Barod. COFIANT THOMAS GEE, GAN THOMAS GWYNN JONES. Cynnwysa y cytrol 650 o dudalenau yagw ag amryw ddarluniau. Fris wedi ei rwymo mewn Ilian haxdd 61- Cyhoeddedlg gan ORB a'i FAB :Cyf, DInbyoh