Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
CYMMRODORION LLANELLI. I
CYMMRODORION LLANELLI. I Galwyd gan y Cymmrodorion am Symbylau a Hoelion," ac atebwyd hwy yn llawn gan y ffraeth Mathryfardd, Crosshands, nos Fercher, Ionawr 27ain. Nid oes angen dweyd wrth neb sy'n gyfarwydd a Mathryfardd ei fod wrth naturiaeth yn ysmala. Dangosodd i ni ei symbylau a hoelion, a choeliwch ni, yr oedd graen ei fferylliaeth yn ddwfn arnynt. Yr oeddent yn bywiocau pob yni sy'n werth ei 'sparduno i gyrhaedd camp urddasolaf bywyd. Yr eedd yr hoelion, drachefn, yn gryf i ddal y banau. Diareb Feiblaidd awgrymodd y testyn, ac er mai "Parchedig" oedd yn traethu arno, eto athrylith a hyawdledd yr areithiwr oedd yn swyno fwyaf. Ni raid iddo liffygio dangos ei arfau sy'n gyru yn eu blaen y saw l sydd am dynu gwys bywyd i dalar dyrchafiad. Ffigwr i osod allan foddion i esgynllethrau bryn enwog- rwydd, yn ogystal ag argae o gwmpas y llecyn gwyrddlas sydd megys gwobrwy am ei gyr- haedd, feddylir wrth symbylau a hoelion. Ategodd ei osodiad yn odidog iawn yroedd yn ei feddiant lu mawr aesgynasanti entryehion enwogrwydd o bob gradd. Moesoldeb a chreyfdd oedd pegwn uchaf ei ymdrafodaeth. Rhoddodd le amlwg i'r man- teision a gyfyd wrth ein traed, o afael ynddynt yn iawn, a'n cyfodant i orseddau anrhydeddus. Gadawodd y gynulleidfa a'r gwres-fesurydd yn codi, gydag I fyny b'o'r nod." Diolchwyd yn gynes i Mathryfardd gan Mr. Penry Davies, brethynwr, Stepney Street, ac eiliwyd gan Myfyrfab. Talwyd pwyth cyffelyb i Miss Gwenny Williams, St. George, am ganu mor eglur gyda'r delyn, gan Cynghorydd D. C. Parry a Mr. Richard Davies, Emporium. Llywyddwyd gan Henadur Joseph, a therfyn- wyd trwy ganu yr Anthem Genedlaethol. Da genym hysbysu y bydd arlunydd y Graphic," Mr. T. R. Thomas, yn traddodi darlith, ac yn cael ei egluro ar ganfas hen gelfau Celtaidd, nos Fercher, Chwefror 17eg.
"IOAN" A SWEDEN BORG.
"IOAN" A SWEDEN BORG. MR. GOL. Y mae loan" yn parhau i ddweyd mai camsyniadau yw yr oil a ddywedaf am Swedenborg. Os felly, bydded iddo ef brofi yn wahanol, yr hyn nid yw wedi ei wneud hyd yn bresenol. Y mae "loan," yn ei lith diweddaf, yn dyfynu ychydig o waith Swedenborg (am y tro cyntaf) i geisio profi ei fod yn credu yn yr adgyfodiad, y Drindod, ac iawn dirprwyol Crist, ac yn ei ymgais a'i ymdrech galed i gyfiawnhau y gau-broffwyd hwn, y mae loan wedi syrthio yn bendramwnwgl i'r ffos. Nid wyf yn amheu nad oes gan y Sweden- borgiaid adgyfodiad, lawn, a Thrindod, ond y pwnc ydyw, a ydynt yn unol a'r Gair ? Gwel y darllenydd yn llith diweddaf loan ddyfyniad o Swedenborg ar adgyfodiad y meirw, a thrwy nad yw wedi bod yn ddigon gonest i roddi i ni y gwirionedd fel y mae yn Swedenborg, cymeraf yr ysgrifbin ac ysgrifenaf ei eiriau ei hun ar adgyfodiad y Swedenborgiaid, a'r bywyd y maent yn ei dreulio yn y byd ysbrydol ar ol icldynt adgyfodi, a chaiff y darllenydd weled y pethau sycid yn dod i'w meddyliau, yr hyn y maent yn ewyllysio a'u gweithredoedd;" a rhoddaf her i Toan i wrthddywedyd yr un gair :—" After death—I. When they have died, ¡ and live again as to the spirit, which is tiommonly on the third day after the pulsation of the heast has ceased, they appear to them- selves in a body like that which they had in the world, so that they know no other than that they live in the former world; yet they are not in a material body, but in a spiritual body, which, to their senses, which are also spiritual, appears as if it were material, although it is not. II. After some days, they see they are in a world where various societies are instituted, which world is called the world of spirits, and is intermediate between heaves and hell. All the societies there, which are innumerable, are wonderfully arranged according to natural affections, good ai i, evil; the societies arranged according to good natural affections communi- cate with heaven, and the societies arranged according to evil affections communicate with hell. III. The novitiate, spirit, or spiritual man, is conducted and introduced to various societies, both good and evil, and examined as to whether and how he is affected by truths, and whether and how he is affected by falses. Those who, in the world, presided over com- panies of men are here and there set over societies in the world of spirits, in general or in part according to the importance of the offices they had exercised, but as they neither love truth nor justice, and cannot be enligntened so as to know what truth and justice are, after some days they are dismissed. I have seen such transferred from one society to another, and administration given them in each, but only to be as quickly and repeatedly dimissed, and then they are led away into a solitsde, where there are cottages, and they enter, and where work of some kind is given them as they do it, they receive food, but if they do not, they hunger and receive none. Food there is similar to the food in our world, but it is of a spiritual origin. Nothing is given to the idle, because they are useless. After a tiiae, they lothe work, and then they leave the cottages, and ifrthey have been priests, they dere to build; and then and there appear piles of hewn stones, bricks, rafters, and boards, also heaps of reeds and rushes, of clay lime, and bitumen, at the sight of which the lust of building is kindled. But what they build during the day falls to pieces during the night; and the next day they gather, materials from the fallen rubbish, and build again, and this they continue to do until they are weary of building, If anyone does evil to another, he is cast into a corner of the cavern, upon a certain bed of accursed dust, where he is miserably tormented, until the overseer perceives in him signs of repentance, and then he is released and ordered to do his work. He is told also that everyone, after his work is done, is allowed to walk about, to converse, and afterwards to eep; and he is brought into an interior part of the cavern where there are harlots, from among whom each is allowed to take one to himself as a woman, promiscuous intercourse being forbidden under pain of chastisement. Of such caverns, which are eternal workhouses, hell wholly consists. It has been permitted me to enter and view some of them, in order that 1 might make it known," &c. Mr. Gol., nid oes angen dyfynu rhagor na hyn yn bresenol, ond fe garwn gael cyhoeddi y frawddeg ganlynol o eiddo Swedetiborc, (1) Men, for the most part, rise again on the third day after their decease, and they know no other than that they are still alive in the world. (2) All flock into a world, which is in the midst between heaven and hell, called the world of spirits. (3) They are there introduced or trans- lated to various societies, and thereby examined as to their quality. (4) The good and faithful are there prepared for heaven, and the wicked and unfaithful for hell. (5) After preparation, which continues some years, a way for the good is opened to a certain society where they are to dwell to eternity but for the wicked a way is opened to hell, besides many other particulars." Gofynaf i'r cyhoedd, a yw yr ysgrifeniadau hyn o eiddo Swedenborg yn unol a'r Gair ? Ac os oes rhywtm yn amheu fod y pethau hyn felly, y mae iddo gyflawn roesaw i gael y 11yfr yn ei law ei hun, ac ykia caiff weled pa fath adgyfodiad, lawn, a Thrindod sydd gan y Swedenborgiaict. Mr. Gol., ymae y geiriau canlynol i'w gweled yn Million of Facts" Sir Richard Phillips, tud. 1071 Emanuel Swedenborg, Establisher of the New Jerusalem Church. Born 1688; died in London 1772." T. HARRIES.
PITMPHEOL.
PITMPHEOL. Yn nyddiau ein Harglwydd, nid oedd neb yn myned i blith y beddau ond y bodau hyny oedd yn cael eu meddianu gan y gethern ddu, ond yn y dyddiau diweddaf hyn y mae siop lyfrau wedi ei hagor yn mhlith y beddau, neu, o leiaf, dyma y Ile mwyaf cyQeus gan ddoebarthwyr rhai cylchgronau i werthu eu nwydclau. Yn mae y cyfryw rai yn bur lwcus DaO. yw yr hwn wnaeth chwip o fan reffynau yn dod yn awr oddiamgylch fel cynt, neu cawsem weled y gwerthwyr cylchgronau byn yn gadael daear ar ol, a'u papyrau hefyd, cyn pen nemawr o eiliadau. Kid lie i werthu papyrau yw mynwent capel. • Cymerodd priodas ddyddorol le yn Horeb dydd Mawrth diweddaf, rhwng Mr. William Davies, Gellyhir, a Miss Sophia Phillips, Gorsdonkin. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch. O. Johns, Ponthenry, yn ngwydd y cofrestrydd. Ar ol y briodas, ymneillduwyd i aneddle y gwr ieuanc, a chyfranogwyd yn bur helaeth o frecwast a chiniaw o'r fath oreu. Yr oedd y gwahoddedigion yn ami, ond y groesaw yn fwy; felly, cafodd pawb eu llwyr foddloni. Dymunwn i'r par ieuanc bob llwydd a chysur yn y dyfodol. T.J.
NODION 0 PONTYEATS A'R CYLCH.
NODION 0 PONTYEATS A'R CYLCH. Er nad oes ond un mis o ddeuddeg wedi pasio o'r fhvyddyn hon, y mae angeu yn teithio yn gyflym yn ngherbyd amser trwy y gymydogaeth. Y mae teimladau amryw deuluoedd wedi cael et), rhwygo a'n dryllio drwy fod angeu'n ysgar rhwng cyfeillion hoff a plierthynasau anwylgu a'u gilydd, ac wedi gadael yma wedd wac amddifaid yn y pentref a'r gymydogaeth hon. Bydded i ni feddwl vii bryderus am y cyfnewidiad sobr ■ac ann>sgwyliadwy sydd yn ein hamgylchiadau. 'Does ond yr Hwn sydd yn eistedd ar y llifeiriant all ddirnad mfer yr amgylchiadau droir i'r amlwg gan gylch- droadau cyn diwedd y nwyddyn, ond gallwlI ni, fel bywiolion y llawr, ragddywedyd y byddant yn lluosog ac yn bwysig iawn i amryw o'r rhai hyny a gant y fraint o weled ei therfyu. Cynaliwyd cyfarfod cystadleuol llwyddianus iawnyn y Meinciau prydnawn dydd Sadwrn diweddaf. Da genym gael ar ddeall fod yr elw yn myned tuag at gyuortbwyo teulu mewn gwir angen am gynorthwy. Teimla y cylch am yr anffawd ddygwyddodd i'w mab yn Nglofa Tynywaun, yr hwn sydd, wrth bob tebygol- rwydd, yu anobei thiol o wellhad. Mae amgylchiadau bydol y teulu hwn y fath fel nas gallant gael cynaliaeth iddynt eu hunain mewn cystudd, fel sydd wedi bod yma, beb gynorthwy; felly, gallem feddwl fod elw y cyfarfod bWll yn gymwynas i'r angenus. CymhoIlir ni o'r pwlpudau i gynorthwyo'r Indiaid duon sydd mewn gwlad estronol. Mae'n wir fod y ddeddf foesol yn ein rhwymo i'r ysbryd hwn, fel cariad gweithgar at ddyn, ond er y cyfan, yr wyf yn meddwl y dylai fod yn ein natur i gotio am ein brodyr a'n cymydogion gartref sydd yn dyoddef eisieu cyn gwraudo ar gymhelliadau pobl i helpu estroniaid. Araf yw masnach yma, fel mewn manau ereill yn gyffredin eto, mae pob glofa yma, hyd yn hyn, yn gweitbio yn dra chyson. Llawer o beth yw hyny pan y mae newyddion tra gwahanol yn ein cyrbaedd o wahauol fanau. DEWI AB IOAN.
I.-BETHANIA, LLANON.I
I. BETHANIA, LLANON. I Y mae Gobeithlu wedi ei gyehwyti yfca a rhestrwyd 32 o dan y faner y noson gyntaf. Cafwyd anerchiad anogaethol gampus gan ein parchus weinidog ar yr achlysur, a theimlir yn ddiolchgar iawn iddo am dani. Etbolwyd Mr. John Jenkins, New Cottage, yn llyw- ydd Thomas Jenkins, Llanglasnant, yn is-lywydd Herbert Morris, Pantyddauddwr, yn drysorydd Owen Hughes, Llythyrdy, yn ysgrifenydd; a William Jenkins, Pleasant View, yn arweinydd y plant. Pen- derfynwyd fod y cyfarfodydd i'w cynal yn bythefnosol, ac fod yr ysgrienydd a'r trysorydd i ddarllen papyr- au yn yr ail gyfarfod, a chafwyd papyr ardderchog gan y Trysorydd ar 11 Y ddiod a'u challlyniadau" a phapyr arall gan yr Ysgrifenydd ar "Y Gobeithlu." Ychwanegwyd 20 at y rhif. Cafwyd hefyd anerchiad tra phwrpasol gan yr is-Iywydd. Da genyf hysbysu fod nifer yr aelodau yn awr ym 91. Carem weled llawer o hen aelodau Bethania yn rbestri o dan y faner er cefnogaeth i'r ieuecctyd. Dewch yn llu. I YSGRlFENYDD. I
I PONTYBEREM..I
I PONTYBEREM. I Y mae'r annuwioldeb garir yn mlaen ar heolydd y Ile hwii ar nos Suliau yn ddychrynllyd. Nid oes dim i'w glywed o un pen i'r pentref i'r llall ond rbegfaydd, ac nid oes diwedd ar aflonyddu pobl pan ar eu ffordd gartref o'r gwahanol addoldai. Y mae y ddau seindorf bres wedi uno, ac y mae Mr. Harries wedi cymeryd at yr arweinyddiaeth. Hyderaf y cipir-y gwobrwyon yn yr eisteddfodau yn y dyfodol. Nid y Sabbath yw y dydd i skato a chwareu ystranc- iauaryria. Ond felly y mae ar y llyn sydd yn yr ardal. Pa hyd y godclefir chwi, fechgyn ? Y mae Ilygad yr Hwn a wnaeth y Sabbath, ac a'i cysegrodd iddo ei hun yn eich gwylied. Y mae dirwest yn parhau i fyned ar gynydd. Dymuuaf iddi pob llwydd. Y mae y Temperance Drum and Fife Band mewn bodolaeth o'r diwedd. Clywaf fod swn eisteddfod yn yr awyr y dyddiau I hyn. PSESWXLVUD i
LLONGYFAROHIAD PRIOD-I ASOL:
LLONGYFAROHIAD PRIOD- I ASOL: Cyflwynedig i Mr. William Thomas, Mbert-road, Llanelli, a Miss Letifcia Treharna, Gatygarn, ger j Llanelli, ar eu huniad mewn glaa briodas, Rkagfyr 24ain, 18.96. í Mor ddymunol ydyw canu Wedi cael rhyw destyn ittwn, Pwy yn wir a fedr dewi Tra mae'r ysbryd ynddo'n llawn Ambell destyn sy'n rhagorol Gwell na hwn nid oes yn bod, Llongyfarcbiad priodasol I Will Thomas, Gilbert Road. Bu ein cyfaill mwyn yn carai j 4 N ffyddlon ia.wn am amsar hir, Caru'r eneth f tvyaf gwisgi Wisgodd esgixl yn y sir Ei Letifcia ydoedd hono Ddenodd William, aeth a'i serch, Pwy a fedr hvyr egluro 1 R fath ddylanwad sydd gan ferch ? William aeth fel oen diniwed At yr allor gyda hon, 0 mor sionc yr oedd yn cerdded Ac mor ysgafn oedd ei fron Yno'n Mon yn ngwydd y tystion Y tynghedodd iddi hi, "Yn wr tyner, diwyd, tirion, I chwi mwyach fyddaf ii." "Ffarwel mwy i hett lancyddiaefeh," Meddai'r cyfaill gyda gwawd, Genyf fi m;ti gwraig dda odiaeth, Cyfnewidiaf mwy fy rbaiyd Gwr wyf ii (ac nid hen fachgen Sydd a'i helbul arno'i gyd, Cefais wraig-wel, dyma fargen Heb ei hail o femi y byd." Priodas dda i chwi, fy ffryndiau, 0 fy ngbaloii ddwedaf fl, Hawddfyd gaffoch hyd eich angeu, Heb un croes o fewn eich ty Cariad fyddo yn teyraasu Ar eich aehvyd drwy eich oes, Hedd a llwydd fo byth yn gweuu Heb un coll i bery loes. Bendith Duw fo ar eich uniad, Duw fo'ii rhaii i cbwi -o hyd, Dyna ydyw ein dymulliad- Ha.rdd a gwyn y byddo'ch byd Yna wedi treulio'ch amser Dan ei gysgod y" y byd, Bywyd gwell fo ar eich cyfer Yn y Gauaan nefol glyd. I Ger Llanon. CYFAILL.
I ELIAS AR BEN CARMEL. i
I ELIAS AR BEN CARMEL. I [GWOBRWYEDIG.] Yr haul aeth lawr, er mwyn i'r nos Gael Ile i ro'i ei Ileni Dros wyueb siriol bafaidd dlos Y dydd oedd ar derfynu, Tra proffwyd Duw ar Carmel fry Yu ngwyneb Baal a'i gewri, Ar amser drefnodd Un yn Dri l'r offrwm gael ei roddi. Proffwydi Baalim yno sydd, A siom ar eu gwynebau, 'Rol treulio'n galed haner dydd I waeddu am ei wenau, Ac yntau, gwas ei Dduw, ei hun Yn mhlith y llu yn lloni, Wrth weled na ddeffroes oi hun I ateb Hu y 11w) ni. Ei lygaid gwyd i entrych nef- Y uef mor agos ato- A dyrch ei lais yu glir, yn gryf, Heb amheu nac arswydo Yn ddystaw mae y lleill wrth law, Tra yntau'i himi yn galw i Ar lor ei dadau i ro'i taw Am byth i'r Baal-dduw marw. Faint gwell y byddi, broffwyd ffol, Er codi'r allor fyny ? Fe dry dy weddi yn ei hoi: Yn sicr, cei dy siomi! Nid oes yn Israel mwy un Duw All achub, ie, gwraudo Ar gri ei bobl galon friw, Gwell, gwell yw rhoddi beibio. Na na mae ffydd yn swn ei lais I'w chlywed yn llefaru Duw Israel etyb, Gwna dy gais," Os metbodd Baal waredu, Mae'r mor a'i ru i'w glywed draw Fel pe b'ai'n dweyd yn hy\ Jehofa mawr, efa a ddaw, Gwrandawa ar dy gri!" Ar ol y weddi. wele dan Yn syrthio i lawr o'r nef, Gan ysu'r offrwm, lleibio'n lan Y dw'r o'i allor ef Y coed a'r ceryg-llosgwyd hwy, A'r llwch 'r un wedd i gyd Y prawf a gawd yr Arglwydd mwy Sydd ben-arswyded byd Plant Israel oeddynt gynt yn gaeth 1 allor Baal ro'nt lef, Bloeddiant, unant mewn un iaith, Nid tebyg i Dduw'r nef! Elias wed'yn roddodd arch Am ladd proffwydi'r duw Oedd ar y mynych mor ddibarch, Na chaffed uu gwr fyw Tra rhed yr afon Cison Yn gyflym tua'r aig, Tra deil ei dyfroedd gloewon I guro troed y graig, Fe gofir am y frwydr Ar Carmel, He rhodd Duw Dystiolaeth wir y medr Feudithio ffydd sydd fyw. Llanelli. MORLANFAB. I
PENILLION (
PENILLION ( Ddarllenwyd ar adeg dydd pen blwydd Mr. D. T. Evans, Rock Cottage, Ionawr 16eg, 1897. Amgylchiad tra rhagorol Wnaeth alw'r beirdd yn ngbyci Gael bwyta o'r danteithion Prydweddol, hardd, a drud Dydd hynod yw o'r dyddiau Yu baiies pawb fan hon— Dydd dathlu pen blwydd Glasfryn, Ein cyfaill ieuauc lion. Dros ysgwydd un ar ugain 0 flwyddi maith yn ol, Bu D. T. Glasfryn Evans Yn fabi yn y shol; Cynyddu wnaeth yn hogyn Glasyddol ar y graig, Nes cyrhaedd un ar ugain Heb lwco i gael gwraig. Bu Glasfryn. do, o'r golwg Am flwyddi lawer iawn, Pryd nad oedd neb yn canfod Ei dalent goeth na'i ddawn Ond mynu wnaeth ymddangos, Enillodd barch a bri, Gwobrwyon lawer gipiodd Mewn eisteddfodau lu. Traethodwr ac adroddwr Enwoca'r Cwm yw Dai, A charwr anghydmarol, Heb ynddo ffug na bai Ac os yr ymegnia, > 'R un fath a'r blwyddi fa, 'N y gadair genedlaethol Canfyddir Glasfryn ni. Ymddadblygu wnelo Glasfryn, Uwch i'r Ian yr el o hyd, Caffed fendith Ion yn gymhorth I'w gysuro yn y byd Diolch am y bywyd dysglaer Dreuliwyd gan ein hoffus frawd 'R hyd yr un ar ugain blwyddi Bu yn teithio ar ei rawd. Ffodus f'o, 'n llwyddiauus frodor, Yn y blwyddi maith sy'i ddod, Cadw wuelo'i lan gymeriad Tra b'o yma is y rhod Dysglaer wastad gan weitbgarwch J Fyddo'r llwybrau ar y llawr Pan derfyna, helaeth groesaw Gaffo i'r trag'wyddolfyd mawr. Nid do*' 'vyddwch, wedi'r cyfan, Ellir v.ysgwyl i ti gael, Yn y byu helbulus yma, Heb it' fod yn hogyn hael; Rhaid it' gaffael, fel dy bartners, Cyn y gelli dori chat, I Hogen wresog i'th gwmpeini, 'Ngbyd a rhychiog bowler hat. ARTHUR, UN o'i BABTNEBS, 1
Jjiyfr Newydd i'r leuenctyd…
Jjiyfr Newydd i'r leuenctyd (Anenwadol). GEIRIADUR Y TEUIJU A' It YSGOL (Ysgrythyrol a Duwmyddol), gan y Parch. JOHN LLEWELYN HUGHES, Awdwr "Grammadeg y LIenor" ac Elfenau ¡ Grammadeg." Bgrttir yn Iled gyffredin y byddai Gteiriadur Bychan, i cynnwysfwr, ymarferol, a rhad, yn dtlorbyniol abadd- iol y-ta nhai y gweithwyr ac ereill. Nid os gan lawer o ddeiliaid yr YsgoL Sul fodd i bwrcasu GeiriMur o bris uchel, ac y mae eu hamser hamddeuol yn ami yn rby brin at ddarllen erthyglau meithion a chwmpasog. CXNNWYSIAD.—Cyflewyd yu y Geiriadur hwn ystor, lied helaeth o egluriadau ar faterion Beiblaidd, ac ym- drechwyd ei wneud drwyddo yn flId-diol a cfcywrain, gan gynnwys sylwadau cryno, ac i bwrpas ar yr hall airiau a'r pynciaa Ysgrythyrol y tybir y cAr yr ieuenc- tyd gael eglurhad arnynt. Traethi-r ynddo yn nghylch gwledydd, dinasoedd, trefi, adeiladau, moroedd, llyn- oedd, afony(id,, ffyiiiionan, nsyuyddoedd, dyffrynoedd, ynysoedd, persoiiau, cynghorau, swyddi, deddfau, secft- aN, gwyliau, abertbau, defodan, arferion, dodrefn a gwisgoedd y Cyssegr, creaduriaid byw, coed, llysiau. meini gwerthfawr, metteloedd, arian bathol, pwysau, mesurau, amserau, geiriau d-yeithr a dyrys, athraw- iaethau, dyledswyddau, &c., y sonir am danynt yn yr Ysgrythyrau. Tra yn ei ysgrifenu, ymgynghorwyd a gweithiau awdwyr o awdurdod, a chyfiewyd ynddo lawer o gynuyrch yr ymchwiliadau diweddaraf mewn hanesiaeth, daearyddiaeth, &e. Ameauwyd iddo fod yn bollol anenwadol. OKGUAPH.—Ymgeisiwyd at ei lythrenu yn unol ag orgraph Grammadeg y Lienor," a chymmerwyd ei holl ddyfyniadau Ysgrythyrol o'r Beibl yn unig, ac heb newid eu llytbyreniaeth i orgrapb y gwaith hwn hyn yw y cynllun mwyaf cymmeradwy gyda'r Ys- grytbyr. Hefyd,o'r Beibl yn uuig y cymmerwyd rhifau y pennodau a'r adnodau, hebymddiried yn nghywirdeb unrhyw lyfr arall; pethau lied gyffredin yw cyfeiriadau aughywir, hyd yn oed mewn rbai llyfrau rhagorol. AEOBAPHWAITH.—Y mae i gyd yn barod i'w argraphu a chyhoeddir ef yn fuan mewn Pedair o Ranau, Swllt y Rhan. Ni wyddys yn gywir faint fydd rhif ei du- dalenau, ond ymddengys oddiwrth faint yr ysgrif y bydd tua 370 neu fwy mewn llythyren lied fan. Bydd ei blyg yn olygus (Crown 8vo), ei bapyr yn dda, a'i lythyren yn eglur. Gyda y rhan olaf y bydd ei wyneb- ddalen, y rhagymadrodd, cynnwysiad, a'r Map o wlad Canaan, yn unol a'r drefn arferol o argraphu. Bydd yn ortlawn o fater. TANYSGRiFwrit.—Disgwylir i'r sawl a gymmero y rhan gyntaf i gymmeryd y Heill, beb hyn bydd colled o bob tu, gan fod llyfr anghyflawn yn anfarchnadol. Hefyd, disgwylir y tal am bob rhan wrth ei derbyn. Bydd hyn yn fantais er dwyn y gwaith yn mlaen yn fwy rheol- aidd, gan fod y draul yn lied fawr. RHAGOLWG.—Eir ag ef i'r wasg yn lied hyderus, gan y byddyn llyfr a hoffir yu ddiau ganyr ieuenctyd y mae yn fath o lyfrgell fechan ynddo ei hunan. Y mae o ran arddull yn eglur ac ymarferol disgyna yn ddiymdroi ar y pynciau yr ymholir fynycbaf yn eu cylch. Nid arbedwyd llafur na gofal er ei wneud yu llyfr pwrpasol a defnyddiol, a byderir y bydd o wasan- aeth nid bychan mewn teuluoedll lie y codir bechgyn a merched a hoffaut efrydu y Beibl Sanctaidd. Argrephir y rhan gyntaf yn uniougyrcfaol ar ol derbyn 200 o enwau Tanysgrifwyr, a hyderir y daw y tair ereill allan, un bob deufis. Ceir ef drwy y Post yn rhydd o gludiad ar dderbyniad y tal (Swllt y Rhan), yr hyn sydd yn ol 60. y mis, neu lie, yr wythnos. Er ei gael allan yn fuan, anfoned y Tanysgrifwyr eu henwau yn ddioed i'r Awdwr,—Rev. J. LL. HUGHKS, Five Roads, Llanelly, Carmarthenshire. Y mae llawer o enwau mewn llaw yn barod. Saith copi am bris chwech i Ddosbarthwyr.
Advertising
I Oal 'Makes Boots and Harness Da leAsk e Waterproof as a duck's back, N KSWNt??SB' ?"? soft as velvet. ?h????N????? Adds three times to the ™ es wear and allows polishing. GOLD MEDAL 10 EXHIBITION  W M ? HIGHEST AWAKDS. ubbi 0 Tins 2d., 6d., Is., and 2s. 6d. DI |BQi|M Ml I Of all Bootmakers, Saddlers, ?M?N?t'WMMtH?M«?NtaJ?ttM M J< Ironmongers, &c. Important Notice. TO THE INHABITANTS OF LLANELLY AND DISTRICT WILLIE WILLIAMS, Practical Tailor and Draper, (LATE OF SWANSEA ROAD,) BEGS to inform the Inhabitants of Llanelly and 13 Neigbbourhood that he has OPENED BUSI- NESS at the CLOTH HALL, MARKET STREET, LLANELLY, With a Perfectly New Stock of Hats, Ties, Collars. Cuffs, Braces, &c., &c., at the LOWEST POSSIBLE PRICES. Tailoring done on the Premises, and a Trial Order is respectfully solicited. Note the Address WILLIE WILLIAMS, PRACTICAL TAILOR AND DRAPER, Cloth Hall, Market Street, LLANELLY. Jl. Why ft** ? J&FIDLERS' SEEDSHg ARE THE BEST TO GROW II neconse ivory puaM la tested before btID, ■eat out. and at 60 less cost. I ThOBIIBds ot Prizes gained by FIDLERg' SEEDS. SXSORIRAVB PRICB LIST FREE TO ALL. FIDLER & SONS, READING. >— — RES! STEREO ITRADE MARH DIWYDRWYDD Y CYMRY." PARRY & ROCKE, WELSH WOOLLEN MANUFACTURERS, SWANSEA. Manufacturers of Guaranteed Welsh Hosiery and Knitting Yarns, All oar Goods are labelled with our Registered Trade Mark for Protection of users. Should there be any difficulty in obtaining our Manufac- tures, please drop a postcard, and we will at once send you address of nearest Draper or Dealer. SUPPORT YOUR HPME INDUSTRIES. WHOLESALE ONLY. To be had of Retailers in every town n Wales. THE BEST HOUSE IN TOWN FOR General Printing IS THE MERCURY, UPPER PARK STREET. Neatness, Cheapness and Despatch Guaranteed. THE CHEAPEST HOUSE IN SOUTH WALES FOR EVERY DESCRIPTION OF DRAPERS', GROCERS', AND CHEMISTS' HANDBILLS, &c. t' I I CLUB CONTRIBUTION CARDS & NOTICES, CASH, CONTRIBUTION, and MINUTE BOOKS, RULES OF PUBLIC SOCIETIES, PARTICULARS & CONDITIONS OF SALE, CHEQUE BOOKS, PAMPHLETS, CARDS, BOOKS, TRACTS, TESTIMONIALS ARTICLES OF ASSOCIATION, RECEIPT FORMS, BUSINESS CIRCULARS, GUMMED LABELS, MERCHANTS, TRADE LISTS, MUSIC, PLAIN and COLOURED POSTERS, CALLING CARDS, INVITATION CARDS, TOAST LISTS AND MENU CARDS, CONCERT PROGRAMMES AND TICKETS, BALL PROGRAMMES AND TICKETS, EMBOSSED ENVELOPES, EMBOSSED LETTER HEADINGS. Orders by Post or therioise will always receive prompt attention. 40* NOTE THE ADDRESS- 'Mercury' Offices, UPPER PARK STREET, LLANELLY. Sale of Ironmongery this day at RANDELL & SONS. i See advertisement. MATE OR PARAGUAY T E A THE ONLY TEA FREE FROM TAN NIC ACID. NO ASTRINGENCY. FIFTY-FIYE MILLIONS of the Most Healthy People in the World Drink MATE TEA. Sufferers from GOUT, CONSTIPATION, FLATULENCY, INDIGESTION, DYS- PEPSIA, SLEEPLESSNESS,, and NERVE EXHAUSTION, will get immediate relief by drinking MATE TEA. MATE TEA has a Sustaining Power which neither India or China Tea, Coffee or even Chocolate can claim. Travellers drink- ing Mate Tea, can go six or seven hours without feeling the want of food. Write for Pamphlet and Medical Opinions, Lancet, British Medical Journal &c. To be obtained from the MATE TEA COMPY., 39, Victoria Street, Westminster. Price 3s. per lb. post free. Agents In- vited. AARON STONE, A UCTIONEER, v ALUER,, P C., GREENFIELDS, LLANELLY. Explosions! Explosions! F SAFETY tE???S::?? TO' BE VALVE Sjjp. For preventing ?? I'j l-ij HAD ONLY Explosions ?j)?????., in Domestic and other Bath rgjjPNpl^ AT Boilers. ? t Boilers. n T. PUGH JONES', Builders'Merchant & Ironmonger 48, STATION ROAD, &XD V LLANGATHEN YARD LLANELLY, Builders and Contractors promptly supplied with every requisite. .A WONDERFU.L MEDICINE. «S<*s P PILLS "t Are universally admitted to be worth a Guinea a Box for Bilious and Nervous disorders, such as wind and pain at the stomach, sick headache, giddiness, fulness and swelling after meals, dizziness and drowsiness, cold chills, flushings of heat, loss of appetite, shortness of breath, costiveness, scurvy, blotches on the skin, disturbed sleep, frightfu dreams, and all nervous and trembling sensations, &c. The first dose will give relief in twenty minutes. This is no fiction, for they have done it in countless cases. Every sufferer is earnestly invited to try one box of the Pills, and they will be acknowledged to be WORTH A GUINEA A BOX. ORTH A GUINEA A BOX. WORTH A GUINEA A BOX. For Females of ali ages they are invaluabl. No Female should be without them There is not a medicine to be found equal to them for removing any obstruction or irregularity of the system. If taken according to the directions given with aacii box they will soon restore Females of all ages to sound and robustliealtli. This has been proved by thousands who have tried them, and found the benefits which are assured by their use. TDEECHAM'S TpILLS. For a weak stomach, impaired digestion, and all disorders of the liver they act like "MAGIC," and a few doses will be found to work wonders upon the most important organs of the human machine. They strengthen the whole muscular system, restore the appetite, and arouse into action the whole physical energy of the human frame. These are FACTS" testified continually by members of all classaj of society, and one of the best guarantees to the nervous and debilitated is BEECHAM S PILLS. BEECHAM'S pILLS Have the Largest Sale of any Patent Medicine in theWorld. Prepared only and sold wholesale and retail by the Pro- prietor, T. BBECHAM, Chemist,St. Helens, Lancashire, and by all Druggists and Patent Medicine Dealers every- where. In Boxes, Is. ld, aud 2s. 9d. each FITLI, DIRECTIONS ARE GIVEN WITH EACH Box. FOR EVERY DESCRIPTION OF PRINTING, GO TO THE "Mercury" Offices, UPPER PARK STREET, LLANELLY Printed and Published by the LLANELLY MEBCCBK PRINTING COMPANY, LIMITED, at their Offices, Upper ParK Street, Llanelly, in the County of Car- marthen, February 4tb, 1897.
DIWYLLIANT.
gwlad ni lieddyw, ond yr annysgedig, dr anni- wylliedig ei faddwl fynychaf yw yr anfoesol, t'r olaf mewn cymdeitha3. Cyhoeddodd Crist waeau uwchben y rhai oedd yn rhodio yn nghyngor yr annuwiolion, ac yn sefyll yn ifordd pechaduriaid, ac eistedd yn eisteddfa y gwat- warwyr. Nid oeddyn cyfiawnliauiyr un annuwiol o herwydd ei anallu i ddewis y da oddiwrth y drwg, ond ei gondemnio. Gprfodir pawb dynifm i ateb drostynt eu hunain, oblegyd perthyn i bob (iyn feddwl, syddyn aliuog i'vv dynu oddi- wrth y drwg /(1ewii1 y cla. Ar waeau i'r cyaeddfau meddyliol moesol a chrefyddol yna, y mae ereill yn hawlio diwylliant, sef y cyneddfau meddyliol deallol. Ni amvyd dyn i'r gyd i fod yn segur, ond y mae gwaith o fliien pob dyn, a pha fwyaf fydd ei ddiwylliant, ravvyai i gyd fydd y gwaith all gyflawni. Gwelir hyn yn amlwg yn bresenol yn ein gweithfeydd. Bu llawer dyn diwylliedig ei feddwl yn alluog i wneud gwaith deg neu ddwsin, ac efallai rhagor o ddyni-en, drwy gynorthwy rhyw beirianau a ddyfeisiodd,. at y gwaith. Edrychwn eto ar ,ddiwylliaiiti,ir, a gwahanol beth au ereill anian, onid gwaith meddwl dyn yw yr amrywiol offer- ynau sydd er cyflawni y gwaith. Onibai am gryfder meddwl dyn ni fuasai bodolaeth i'r aradr er gwrteithio y tir, i'r cyfegydd er cloddio goludoedd tanddaearol,: y cerbyd i'r tei-toiwr, y Hong i'r morwr a'rymfudwr, ac amrywiol bethau ereill nas gellir braidd bod hebddynt. Peth arall ofyna am ddiwylliant y meddwl yw y greddfau anifeilaidd a berthyn i'r natur ddynol. Arweinia y rhai hyn ddyn i wneud gweithredoedd annheilwng o hono ei hun. Annifeiliaid sydd yn cymeryd eu llywodraethu gan reddf, ac nis gitliant hwy godi i un lyiv-odr- aeth arall. Dyn anniwylliedig nid yw yn uwch na'r creadur yn yr ystyr yna, oblegyd cymer ei arwain gan ei chwantau annifeilaidd, a thrwy hyny y maeyn amddifad o gysur a dedwyddwch. Y mae y corff befyd yn gofyn am ddiwylliant. Nid yw diwylliant y corff mor bwysig a diwyll- iant y meddwl. Nid yw y corff ond offeryn drwy yr hwn y mae y meddwl yn gweithio ac yn sefyll o dan ei lywodraeth, gan ei wasan- aethu. Dibyna nerth corftorol dyn, yr un modd a'i nerth meddyliol, ar ei ddiwylliant neu ei ym- arferiad. Gallwn ddweyd am y diogyn sydd yn treulio ei amser o foreu i hwyr yn y gadair gornel heb demtio gweithio na symud o'r fan, na wel oes faith, am nad yw y corff yn cael y driniaeth briodol, a thrwy hyny marwolaeth ac afiechyd yw ei ran. Y mae lluaws o bethau anianyddol, ac yr ydym wedi crybwyll am rai o honynt yn galw arnom am eu diwyllio, ond y mae dyn mor fawr, ac mor bwysig fel na fedrom ddweyd ond ychydig iawn am danynt,—y mae mor fawr fel yr ymddibyna y rhai hyn oil arno am eu diwylliant. (I'w barhau.)