Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
. GWLEIDYDDIAETH.
GWLEIDYDDIAETH. Mae y byd yn symud, yn anianyddol a moesol, ac mae y golygfeydd symudol yn aneirif ac amrywiog, fel mae yn anhawdd gwneud detholiad buddiol i'w osod lhwng colofnau y Mercury er adlewyrchiad cym- deithas; a cban fod tudalenau y Mercury" yn berffaith foddlon i ddangos i'r byd ei wrthddrychau fel y maent, efallai y bydd i fy ngwael bethau i, fod yn fanteisiol i fod ya gyferbyniol i ohebiaethau rbagorach, am mai yn ymyl y gwa-el ymaeyn hawddaf gweled rhagoriaethau. Pe bawn yn un o feibion athrylitb, byddai yn hyfrydwch genyf ddy- ddori darllenwyr y Mercury a chynyrchion ar amrywiol symudiadau a byddai yn dda genyf pe bawn yn medru dethol y pethau mwyaf cyfaddas a llewyrchiol er adeiladaeth y werin-bobl yn gyffredino!. Mae yn rhes, niol iawn i ni, ar brydiau, i geisio olrbain a dyfalu tynged ddyfodol ein gwlad, ond eto teimlwyf yn wylaidd i draethu ar destyn mor fawr, eang, dyrys, a dirgeledig, i'r cyhoedd, o flaen pobl ddiwylliedig ac athronyddol. Ond beth bynag, gan fy mod yn ddinesydd, gan gadw fy a'm cltjstiaii yn agored i S3 Iwi ar ddulliau, ac egwyddorlun, à symudiadau pobl mewn gwahanol ddosbartbiadau 0 gym- deithas-yn neillduol yr amser presenol, %i,edi sylwi gyda dyddordeb ar y prif symudiadau yn y byd gwleidyddol trwy gyfrwng newydd- iaduron y gwahanol bleidiau—dyiwn fedru eich dyddori am ychydig wrth geisio rhoddi barn mewn perthynas i ddeddfwriaeth ein gwlad, ac yn arbenig felly yn ngwyneb y ffaith ein bod yn byw mewn gwlad ag y mae ei deddfau a'i cbyfreithiau yn hawlio ac yn gorchymyn i'w boll ddeiliaid fod yn gyfranog o'i ffurfio chyn y gallwn gael unrhyw fath 0 ddirnadaeth o sefyllfa ddyfodol ein gwlad, mae yn rhaid cymeryd cylchdroadau olwynion y cynoesau, yn ogystal a'r presenol, i ystyr- iaeth, ac er gwneud hyny, nis gall y meddwl mwyaf treiddgar gyrhaedd sicrwydd am y dyfodol,—y tebygolrwydd yn unig ydyw terfyn eithaf y meddwl ain ffeithiau dyfodol mewn ystyr wladwriaetbol. Fel mae yn wybodus i bawb, trwy Ysgrif Diwygiad 1867 y daeth yr etholfraint i fedd- iant y dosbarth gweithgar i'w defnyddio, ac yr oedd rboddiad yr etholfraint iddynt yn weith- red o iawnder gwleidyddol, ac yn gosod yn eu meddiant yr hyn a deilyngant fel deiliaid heddychlawn. Yr oedd hyn yn deilwng iddynt gael ar amryw gyfrifon. Yn un peth, am mai hwy, trwy eu llafur a'u diwydrwydd, sydd yn cynyrchu golud y deyrnas; ac hefyd y maent, dan wahanol amgylchiadau, wedi rhoddi profion amlwg eu bod yn ddynion o anrhydedd ac o ymddiried, ac hefyd eu bod yn hyddysg mewn gwleidyddiaeth eu bod yn caru pa bethau bynag sydd gyfiawn a chan- moladwy. Mae meddu y fath nodwedd, dybygid, yn gymhwysder hanfodol i etholwr, a chredwyf eu bod yn meddu y cyfryw nod- wedd; a chan eu bod, yn y cyffredin, o olygiadau rhyddfrydig, ac yn bleidiol i'r hyn sydd gyfiawn, teg, ac anrhydeddus mewn llywodraeth, credwyf eu bod yn hollol deilwng o fod a rhan yn ngwneuthuriad deddfau eu gwlad. Fel y tybid, y mae y Llywodraeth Bry- deinig yn unbenaeth derfynedig, yn cael ei cbyfansoddi o dri dosbarth, sef y teyrn, y bendefigaeth, a'r cyffredin. Mae y tri dos- barth hyn yn cymeryd eu hawliau a'u breintiau arbenig. Mae y teyrn yn gofalu am fuddianau y teyrn, Ty yr Arglwyddi yn gofalu am fudd- ianau y bendefigaeth, a Thy y Cyffredin yn gofalu am fuddianau y werin-bobl yn gyff- redinol, a thybygid mai yn y Ty hwn y dylasai fod yr awdurdod i wneuthur deddfau, ac i osod trethoedd a'u tynu ymaith, yn ol fel y byddo angen am hyny er lies y wlad yn gyffredinol, am mai yn y Ty hwn y mae cyn- rychiolwyr etholedig y bobl yn cwrdd am hyny, mae yn ymddangos yn beth hollol iawn fod gan gynrychiolwyr y bobl allu dirwystr yn nhrefniad a gosodiad allan yr arian hyny mewn modd cynil, gweddus, ac effeithiol. Ar 01 cael allan y fath gymhwysderau yn nghyn- rychiolwyr y bobl, gellir tybied fod Ty y Cyffredin yn Senedd wirioneddol, heblaw mewn enw, ac fel rhai yn cyfyngu arnynt am eu rhyddid a'u hawliau i ffurfio a chyhoeddi y cyfreithiau dan ba rai y llywodraethir y deyrnas yn ol eu teimladau a'u golygiadau bwy. Bu amser pan oedd gweinyddiad y llywod. raeth wladol yn gyfyngedig i'r dosbarth uchaf, neu yr arglwyddi. Pwy feiddiai ddweyd gair yn erbyn Ty yr Arglwyddi ? Dyma'r Ty mwyaf pendefigaidd, Did yn unig yn Mhrydain Fawr, ond yn yr holl fyd. Dyma Dy 0 dywysogion, duciaid, ieirll, arglwyddi, ac esgobion. Yma mae mawredd, cyfoeth, dysgeidiaeth, ac aw- durdod wedi cyd-gwrdd. Yma mae hufen creadigaeth Duw, urddasolion y ddaear, pre- swylwyr y palasau, perchenogion yr etifedd- iaethau, meistri yr afonydd, meddianwyr y mynyddau, ac etifeddion coluddion y ddaear. Mae yn y Ty hwn archesgobion ac esgobion, y rhai a hdnant eu bod yn olynwyr i'r Apostol- ion. Dywedir fod lluaws 0 geiliogod ac ieir heddyw yn Rhufain yr honir eu bod yn olynwyr i'r ceiliog hwnw a ganodd nes argyhosddi Pedr. Y mae mor rhwydd i gredu hyny â bod llawer o gymeriadau yn olynwyr i'r Apostolion. Yn y Ty hwn, y mae gallu i rwystro unrhyw Fesur rhag dyfod yn ddeddf gwawdio cynhwrf y bobl, a chwerthin am ben ymdrechion politicaidd Rhyddfrydwyr. Nid oes ymenydd, egwyddor, na gras gan neb ond ganddynt hwy. Ty y cyfoethogion-duwiau y byd hwn Ty y deallyddion. Nid oes wahaniaeth yn y byd pa mor wag ydyw yr ymenydd os bydd y boced yn Hawn. Mae annhraethol fwy 0 bwys yn cael ei osod ar y boced nag ar yr ymenydd. Mae y dyn sydd a llogell lawn ac ymenydd g-A Aa yn athronydd ond mae'r dyn sydd ag ymenydd Hawn a llogell wag yn ffwl. Nid oes neb yn dalentog ond y cyfoethog. Nid oes neb yn ddylanwadol ond perchen daear a pbreswylydd palas. Yn nwylaw hwn y mae gallu i roddi a chymeryd. Braidd na eUir ei alw yn hollalluog. Druan o'r dyn t'lawd nis gellir ei gymeryd ond islaw sylw. Edrychir arnynt gan lawer o'r dosbarthiadau uchaf fel peirianau, neu fodau defnyddiol a gwasan- aethgar, yn debyg i'r Gibeoniaid gynt yn Israel—yn rhai defnyddiol fel cymynwyr coed a gwehynwyr dwfr i'r gynulleidfa felly yn yr oes hon-edrychir gan lawer o'r uwch- raddolion ar eu his-radd yn unig fel rhai da i I wrteithio'r ddaear, adeiladu tai a llongau, clcddio glo a mwnau, i doddi haiarn, plwm, a chopr, a gwneud gwahanol orchwylion ereill 0 ddefnydd i gymdeithas. Ond nid ystyrir hwy yn gymhwys, o ran gallu, deall, gwybodaeth, barn, a chydwybod, i fod a rhan mewn gwneuthur deddfau gwladol; ond trwy yr etholfraint sydd yn eu meddiant, a chynydd eu dealldwriaeth a'u gwybodaeth o'u hiawn- derau gwleidyddol, gallant honi eu hawl mewn awdurdod i ddwyn yn mlaen achosion y llyw- odraeth trwy eu cynrychiolwyr. Oddiar helaethiad yr etholfraint trwy Ysgrif Diwygiad y flwyddyn 1832, mae amryw o Fesurau daionus a rhyddfrydol wedi eu cael- oud nid heb ymdrech galed-y rhai ydynt, yn mblith lluaws ereill, Ddilead Treth yr Yd, trwy yr hyn y ceir bara am bris isel; Dilead Treth y Newyddiaduron, trwy yr hyn y daeth y newyddiaduron o fewn cyrhaedd y gweith- wyr; Gostyngiad y Llythyrdoll, trwy yr hyn y mae y gweithwyr yn alluog i ohebu trwy lytbyrau am ychydig 0 draul; Dilead Treth y Papyr, trwy yr hyn y daeth mantaisi'r gweith- wyr gael newyddiadur a llyfrau rhid. Yr holl Fesurau daionus a fwynhawn, er gwaethaf y dosbarth uchaf y cawd hwynt. Wedi i'r wlad etbol mwyafrif o aelodau Rhyddfrydig, a'u ffurfio yn Wladwriaetb, ac wedi i'r aelodau hyny dreulio amser i gynllunio Mesur diwygiadol—os bydd hwnw yn tueddu at gydraddoldeb, mor fuan ag yr anfonir ef i'r Ty Uchaf, bydd yr Arglwyddi yn gwneud byr waith o hono. Byddant yn ei daflu i'r gwynt i'w chwythu ar wasgar. Un Ty yn casglu, a'r llall yn gwaegaru un Ty ar ei oreu yn ceisio ysgafnhau y beichiau, a'r llall yn eu trymhau un yn ceisio goleuo y bobl, a'r llall am eu cadw yn y tywyllwch. Edrychwn ar eu hanes yn yr oesoedd aeth heibio: maent wedi profi eu hunain yn gasbawyr symudiadau daionus, yn amddiifynwyr gormes, ac yn gefnogwyr traws- arglwyddiaelh. Meddylier am gaeth-wasan- aeth-y gyfundrefn fwyaf ormesol fu ar y ddaear erioed bu hon yn cael ei phleidio am flynyddoedd. Dyna Agoriad y Prifysgolion, Dadwaddoliad yr Eglwys Wyddelig, a llawer o Fesurau ereill a gawd yn y gorphenol. Onid trwy lawer 0 rwysfrau y cawd hwynt ? Pa Iês ceisio gwleidydJao dan y fath amgylchiadau-a hyn ? A ydyw yn rhesymol fod rhyw ychydig 0 gyf. oethogion i gael lly wodraethu miliynau o ddeil- iaid Prydain Fawr, a'r rhai hyny heb eu hethol trwy lais y bobl i gynrychioH na sir, na thref, na phentref ? A'r unig reswm ei fod yn arglwydd yw am ei fod yn fab i'w dad. Ond eto mae yn rhaid addef fod yna ddynion egwyddorol, pur eu cymeriadau, a dynion o ddysgeidiaetb, ac hefyd ddynion a garant les eu deiliaid. Ond pwy maent yn eu cyn- rychioli ? Onid yw yn rhyfedd mai y dynion na chynrychiolant neb yw y rhai a honant fwyaf o awdurdod ? A ydyw pethau fel hyn i barhau ? Ai y bobl sydd i gael eu dymun- iadau, neu ynte yr Arglwyddi sydd i barhau yn eu hawdurdod ? Os yr Arglwyddi sydd yn myned i'n llywodraethu, cider drysau Ty y Cyffredin am byth ond os mai cynrychiolwyr y bobl sydd i'n llywyddu, ymaith a phob rhwystr oddiar ffordd cerbyd diwygiad i fyned yn mlaen gyda rhwyddineb. Fel y mae yn hysbys i bawb, y mae adeg yr etholiad ar y drws, ac y mae yn adeg bwysig i etholwyr i deimlo yn ddigon gwrol i ddefoyddio yr etholfraint sydd yn eu meddiant yn newisiad un i'w cynrychiou yn y benedd yn unol a chyfarwyddyd eu barn a'u cyd- wybodau eu hunain, ac nid i ymollwng dan ddylanwad trais a gorfodaeth. Rhy fach o'r hunan-barch a'r ysbryd annibynol hwn sydd wedi bod gan lawer i etholwr yn y gorphenol, fel yr oedd awdurdod y tir- feddianwyr a meistriaid gwaith yn gryfach o lawer na llais eu cydwybodau eu hunain. Yr oeddent yn anmharchu eu hunain gymaint ar ddydd yr etholiad fel yr oeddent yn pleidleisio yn groes i'w golygiadau eu hunain, er mwyn cael gwen neu rhag ofn gwg eu meistriaid. Dylai pawb etholwyr geisio deall y ffordd orea i ddefnyddio yr etholfraint yn newisiad cynrychiolwyr, fel y byddo Ty y Cyffredin yn gynrychioliad teg a gwirioneddol o'u teimladau hwy: yna bydd iawnder,rhyddid ac heddwch cyffredinol yn teyrnasu yn y I Wladwriaeth, a bydd cydweithrediad y tair plaid mewn awdurdod cyfartal yn gwneuthur y Llywodraeth yn gyfiawn a chadarn. 1- Talybont, Trimsaran. T. E. I
ICwrdd Cystadleuol Hebron,…
Cwrdd Cystadleuol Hebron, Dafen I "Y LLOER." I NODIADAU. Derbyniwyd pedwar cyfan- soddiad. Llymrig iawn yw gwedd, a bratiog iawn yw gwisg eiddo "Ysbryd o Dafen." Peth ynfyd yw i neb fyned i ymgyrch yn anfedrus. Anturiodd y cyfaill bwn i'r gys- tadleuaeth cyn cyfarwyddo ag elfenau'r iaith, a deall nod angen mydryddiaeth. Cyfyd "Seren Unig" radd yn uwch, er ei fod yntau yn euog o gyngor parth ileoliad yr h." Arfera hefyd ormod o fanigion—neu eiriau diacen-yn ei linellau, nes eu gwneud yn fantach hynod—megis :— Dy fod beunydd ar dy wen," "Llosgi gan ogoniant Ri," "0 dy orsedd rwng y sêr," Mae dy wgn i mi yn hedd," "Fod ffyddloned i fy Ri," "FeI cawn pan yn gado'r glyn," &c., &c. Penillion swynol yw eiddo "EiJiwr Salm yn Ngoleu'r Ser, ond arfera yntau ormod o fanigion a geiriau unsillafog ynghyd, effaith y rhai yw gwanychiad syniadau a chloffiad y mydr. Gyrodd Llwcbyn" bryddest i'r gystadleu- aeth hon o ugain penill wyth llinell, a llamgyrch. I ba beth fu y golled hon ? Ni ofyna safon y gystadleuaeth mwy na 'chydig benillion tlws. Dylesid arfer barn a chwaetb, a chofio mai dawn werthfawr yw deall bryd i dewi. An- urddir cerdd "Llwchyn" a'r un diffygion ag a geir yn y ddau flaenorol I dy orsedd yn bamddenol," Y bu Duw o'i ras a'i gariad," "Ac er cymaint yw dy oed," Gwelaist lu o feddau'n cau," Gwelaist agor lu o feddau," "Dyma drefn anfeidrol Ri," Yn dy greu a gair o'i enau," Ac nid oedd yn ryfedd hefyd," "Can's fe fethcdd Duw'r cyfanfyd," "A dy wedd yn gocb," &c., &c., &c. Ceir ganddo hefyd safaist," yn lie "sefaist." Trded i'w ramadeg am gyfnewidiad y dosbarth yma 0 ferfau. Pe arferasai Llwchyn" fwy o chwaeth, a gochel y man wallau a nodwyd, enillai y wobr; ond y tro yma Eiliwr Salm yn Ngoleu'r Ser" bia'r bathodyn, ar gyfer tlysni a naturioldeb ei benillion. MARWNAD-" Y DIWEDDAR SAMUEL I JOHN." Derbyniwyd pump 0 gynyrchion, a thybiaf, yn ol y llawysgrif, ac arddull y cyfansodd- iadau, eu bod agos oil i mewn ar Y Lloer." Arbeda hyny'c drafferth o fanylu, am y ceir yr un gwallau yn y gwahanol ddarnau. Un anghyfarwydd yw Ab Dafydd" mewn mydr ac iaith, ac yn herwydd lluosogrwydd ei feiau erys yn mhell yn ol yn y gystadleuaeth. Aeth Lief o'r Glyn" yn beryglus ddwfn i fro'r tywyllwch, nes iddo lynu yn y gyrs: casglodd y niwl o'i gylch, ac ni allodd ddianc o'r mwll. Er nad aeth "Adsain Parch" i'r niwl ddyfned a'i gyfaill LIef o'r Glyn," disgynodd yn agos iawn ato. Yr un beiau ddifwyna'r cyfansoddiad yma ag eiddo "Seren Unig" a Llwchyn." Gwna'r sylwadau hyn y tro am eiddo Yn Alar Troes fy Nhelyn." Nid oes esgus dros y gwallau hyn, a dygant ddim ond anghlod i feirdd awengar y gystadleuaeth ragorol hon. Gornes y beirdd hyn yw-nid tynu daclun naturiol o'r gwrthddrycb, ond ymdrech i sicrbau ei gadwedigaeth, a chael, iddo le yn mhlith goreuon y gogoniant! Dyma bechod parod y beirdd Cymreig. Mae gan "Deigryn" farwnad ragorol, ond nid Samtiel John ddarlunir ynddi. Tebycach ydyw i duchan wawdlym na marwnad. Siom- edig fu'r ymgyrch, 0 ddiffyg gonestrwydd amcan; ond gwobrwywn Yn Alar Troes fy Nhelyn," am y dengys fwy 0 nodweddion y gwrthddrych. I "Y CWRDD GWEDDI." Dwy ysgrif ddaeth i law—" Dewi57 ac Iestyn." Nid oes obaith i ymgeiswyr anghyfarwydd enill gwobr mewn cystadleu- aeth agpred. Dywedir hyn, nid i ddiffodd ysbryd, ond fel apel i ymwroli a mynu gallu I ysgrifenu iaith eu gwlad yn hawdd a deallus, yn lie bod yn nod gwawd gelynion hoffant godi bys danodiaeth at Gymry na fedrant ysgrifenu nodya yn iaith eu mam Yn wyneb manteision y dyddian hyn, nid oes esgus dros yr aflerwch yma. Mae beiau ysgrif Dewi yn rby luosog il' nodi. Mae eiddo Iestyn yn llawer rhagorach, a dengys radd o fedrosrwydd y lienor Cymreig. Diffyg yr ysgrif yw i'r awdwr linellu mwy nag a allodd gwmpasu yn y gofoJ gofynpl, a cheir felly lawer o frawddegau swta, ac anorphenol, parth syniadau. Er hyny, ysgrifiragorol iawn yw hon, a tbeilwng o'r wobr gynygir. EURWEDD. SYR,-Caniatewch, os gwelwch yn dda, i'r ychydig linellau hyn i ymddangos yn eich wythnosolyn poblogaidd, sef i ddiolch yn garedig i "Nid Cystadlenydd" parthed yr eisteddfod uchod, am ei fod wedi bod gar- ediced a gwneud y fath sylw parth y beirniaid ddewisir i glorianu adroddwyr y dyddiau hyn. Yr oeddwn inau yn bresenol yn y cwrdd uchod, a gallaf dystio na chlywais y fath feirniadaeth parthed yr adrodd yn fy myw. Efallai nad wyf yn deall dim yn ol syniad clic adroddiadol Llanelli a'r cylch (amryw o honynt, beth Lynag). Dywedodd rnywun, er's ychydig amser yn ol, na ddylai neb feirniadu adroddwyr cnj adruddwr profiadol, ac nad oedd bardd—ie, awdwr darnau adroddiadol Cymru brcn igyd—yn deall dim. Cawn wel'd, Mr. Gol., pa un ai gwirionedd yw y dywediad yna yn y dyfodol agos. Nid af i ychwanegu rhagor yn awr, ond dysgwyliaf am ateb ac eglurhad beirniad v cwrdd uchod i ofyniad Nid Cystadleuydd." Ydwyf, &c., dros gyfiawnder, I Y GWIR YN ERBYN Y BYD.
ICymdeithas Cymrodorion Llanelli.
I Cymdeithas Cymrodorion Llanelli. I Dymunwn adgofio ein darllenwyr o'r ffaith fod Mr. J. H. Davies, Cwrtmawr, Aberystwyth, I yn anerch Cymrodorion Llanelli a'r cylch nos Wener nesaf, Rhagfyr gfed. Y mae ganddo destyn gwir ddyddorol, sef Morgan Llwyd o Wynedd," awdwr Llyfr y Tri Aderyn." Dysgwyliwn weled, yn llewyrch y goleuni gawn gan Mr. Davies ar hanes Morgan Llwyd, fwy o ogoniant yn ei lyfr rhyfedd. Deallwn fod y llyfr dan sylw yn ffurfio maes efrydiaeth y dosbarth llenyddol o dan ofal Eurwedd yn yr ysgol hwyrol. I lawer bydd yn newydd-deb i wybod mai brawd-yn-nghyfraith y diweddar Tom Ellis, Marchog rvirion," yw yr areithydd. Teilynga gael cynulliad teilwng o'i wasanaeth i Gymraeg a Chymru.
Clywedion o Bontyates a'r…
Clywedion o Bontyates a'r Cylch. Clywed fod holi mawr o hyd pwy yw Ponti." Peidwch beio y youngsters, y mae nhw yn eitbaf rhydd. Clywed fod nifer go luosog wedi d'od i'r ambulance class nos Sadwrn diweddaf. Da iawn yr wyf yn credu y bydd yn lies mawr i'r He, ac yr wyf yn credu y gwna y meddyg enwog-sei Dr. Smith, WeBfield-ei oreu. Y mae yn ddyn o'r iawn ryw at y gwaith, y mae wedi bod yn dysgu classes mawr o'r blaen. Clywed fod achwyn mawr ar y tywydd oer yn Pontyates. Keep yourselves going, ladies, a gadewch y decs yn llonydd. Clywed fod dosbarth i chwareu y crwth wedi agor yn y lie. Da iawn. Clywed fod myn'd mawr ar Barleycorn yn awr. Too bad hefyd, ond y gwaethaf yw fod proffeswyr crefydd yn y rhes flaenaf efo John. Clywed fod rhai becbgyn yn achwyn ei bod yn gwlawio yn awr bob nos Sul. Trueni fod gwlawleni y merched cyn lleied eu maint. Prynwch un i chwi eich hunain, fechgyn. Bydd hono yn hwy: Y mae pethau yn myn'd yn mlaen yn grand yn y swyddfa, ond dan yr amglychiadau y mae fy amser yn brin y tro hwn i roddi yr hanes, ac y mae ei hanes yn wael iawn befyd, gwaethaf y modd. PONTI. -0- MR. GOL.A fyddwch cystai a rhoddi ychydig 0 le yn y Mercury," yr hwn sydd yn enwog iawn yn Pontyates yn awr, oddiar pan y mae Ponti" a Crwydryn" wedi dechreu eu hen nonsense. Yr wyf yn rhyfeddu atoch chwi, "Ponti" a "Crwydryn," eich bod mor ddwl ag ysgrifenu y fath sotbach. Yr wyf yn sicr fod genych chwi, frodyr, ffitach gwafth na hyna. Yr ydych yn iselhau y lie, fel y gwyddoch yn iawn. Nid ydych ond yn crafu hen grachenach a phethau felly. Os nad oes genych rywbeth i'w wneud yn y nos ac yn eich amser hamddenol,aroswch yn y ty ,a chymerwch fwgyn bach ar bwys tan, neu gwnewch ryw. beth i ddifyru y wraig a'r plant. Cofiwcb, frawd neu frodyr, pwy sydd yn cael eu barnu gan lawer-y fi a rhyw ddau neu dri ereill, ac ychydig sydd yn eich barnu chwi a'ch cwmni. Nid yw pawb yn credu eich bod chwi mor ddwl. Gadewch y youngsters yn llonydd, ac i gael eu ffordd yn nghylch y caru a phriodi, ac yn y blaen; a gadewch y gwragedd yn llonydd, peidiwch myn'd i hala rhyw ddlflasdod a drwg-feddyliau rhwng y gwyr a'r gwragedd. Ni fydd yn rhaid i chwi ateb yn lie neb. Os oes rhywun yn gwnethur rhwybeth allan o le, neu yn dweyd rhyw air anweddus, ewch atynt yn bersonol a rhoddwch gynghor iddynt os oes genych un i gael i roddi, yn lie ysgrifenu rhyw lot o wagedd o byd. Gadewch y lie a phawb yn llonydd. Cofiwch fod y papyr hwn yn enwog, nid yn Pontyates yn I unig, ond yn llawer i Bont a lie arall. Diwyg- wch yn awr. Hyn yn fyr oddiwrth UN O'R RHAI A GAM-FEIIR. I
.CYFARCHIAD I
CYFARCHIAD I I Ceirwyn, bacbgenyn Mr. a Mrs. Tom Griffiths, Princess Street, Llanelli. Ha I Ceirwyn bach, wyt werth y byd, Hyn dd'wed dy fam o hyd, o byd Ac mewn llawenydd d'wed dy dad Mai ti yw bachgen perta'r wlad. Hawdd maddeu iddynt am dd'weyd byn, Mae baban bach yn angel gwyn Os nad oes edyn ganddo ef, Fe ddaw i'r byd a darn o'r nef. Ddiniwed, brydferth faban bach Dy lygaid byw a'th fochau iach Sydd yn rhosynau tlysion. byw, 0 erddi goreu cariad Duw. I Ceirwyn bach boed einioes hir, A hono yn un ffrwythlawn, bur; A thyfed ef ar fron ei wlad Yn gredyd idd ei fam a'i dad. CYFAILL. I
Advertising
■aiiliaiaiiiBiaiiiaRiiBiiiiiiiiiiiiiBiiiaiiiiBiin For Winter Evenings S YOU CAN GET THE i PURITAN Square j i Puzzle quite FREE [ Simply send a wrapper from æ Puritan Soap-the household soap !M<A the cannot harm guqranice 5 to I [ CHRISTR. THOMAS & BROS. 5 Ltd. Bristol
I DYCHYMYG.
I DYCHYMYG. Pan oeddwn ryw ddiwrnod o gartref, Yn teithio rlrwy bentref o dai, Canfyddais withddrychau lhyfeddol, Ond liynod ddefnyddiol i rai Gwnaf gynyg ddarlunio eu n,.)daii, Rlio'f bob chwareu leg i chwi gyn,- 'Hhai hyn < edd ag amryw o lygaid, Ond eto yn gweltd dim byd. Hwy gerddant a rhedant ar drui< n, IIwy ant dros y dnr i chwi'n f;iin Mae ganddynt (iafoflau-iliai hirion- Ac liefyd mae clustiau gan Yn sicr, maent liwy o dair elfeti,- Eu dwy o'r elfenau yn fyw, Tra'r llall oedd yn nghrombil ein dacar, Heb dafod, na llygaid, ra chlyw. Ie, dwy o'r elfenau fu'n fywiol, Ua gerdda ar byd tir ein gwla', Tra'r llall, hon safai'n ben-uchel, Fel pe b'ai yn berchen nr 'st;ii Chwi feirdd mwyn y pentydd a'r bryniau, J Gwnewch ateb, a hyny'n ddi-frawl: Am at el), pan de'wcli chwi i'r Bynea, Cewch bobo lon'd kola 0 gawl. Byaea. VAGA.
Advertising
FOR Mild Breakfast Bacon Welsh Butter & Welsh Eggs, TRY D. S. PHILLIPS, 80, WATERLOO STREET, LLANELLY. Also every Article in the Grocery and Provision Trades of the Best Quality at Lowest Possible Prices. ESTABLISHED 1872. 8008 Nat Telephone, No. 0151. Important to Farmers! W. H. THOillA S CORN, CAKE & MANURE MERCHANT Has all kinds of Feeding Cake and Feeding Meals in Stock at- VAUXHALL STORES. Inspection Invited. Lowest Prices on application ANALYSES and PURITY GUARANTEED. Farm Seeds, Oats, Barley, Clover, &a., always in stock, and sold at Cheapest Market Rate. Agents for the Noted MOLASSINE MEAL Telegrams, "Palatine," Llanelly. All Gommanica- tions to- VAUXHALL STORES, LLANELLY. 4188 J. DAVIES & SON, A.M.I.C.E., M.S.A., CIVIL & MINING ENGINEERS, ARCHITECTS, SURVEYORS, VALUERS, ESTATE AGENTS & AUCTIONEERS, COWELL HOUSE, LLANELLY, AND LLWYDCOED, CROSSHANDS, Sales by Public Auction or Private Treaty of Pro- perties, Plant, Stock, etc. Surveys, Plans, Valuations, Reports, Life, Fire, Accident, Illness, and Workmen's Compensation Insurances. Telegrams:—"Davies, Surveyors." Telephone 367 National. Established 1854. 2426 WT 'B'is for BLISS. Bliss stands for |H best-best family I H medicine. Bliss Native Herbs strik es at the root of disease by purifying ■ the blood. m/m It restores wasted tissues; strengthens ■■ every organ. ?? A tablet at night;  ■ next morning feeling  bright. ? Faithfully used will ?!? H banish Rheumatism,  H Constipation, Dyspep-  H sia, Kidney and Liver H Disorders. B Be sure you secure the genuine Bliss Nativo Herbs-in a yellow box HH ■■ bearing the portrait of Alonzo O. Bliss. jt) 200 tablets 4/- Money back if not satisfied. ■ Ask the Bliss JHF ■ agent. ■• l i; AGENTS WANTED. Please Note-40 days' Treatment, Is. l-d. SOLE AGENT— WILLIAM DAVIES, GLASFRYN, GOWERTON. Mrs. EVANS, 30, TREBANOG Eu., CYMMER, POBTH, says: "I was crippled by Rheumatism and had to use crutches. Bliss Native Herbs has conquered the pain and made me well." HARMLESS, IMMEDIATE, PURE. NOTHING DANGEROUS IN PRESTO DOWDERS B for Hea d ache. I for Neural gia, — for Toothache, for Quina? ACCEPT NOTHING ELSE. RUN NO RISKS. J Box of 12, I W. DAVIES & CO., Glasfryn. I Agencies 1 Is. lid I G-owerton, Sw ANSEA. offered. FOR BALB.-Stephena' Ink (the beet in the market), Carr's Inks, and Webster's Inks, Fountain Pens, Letter Files, and all kinils of ■tatiouery useful to house or office, at loweat prioea, at the Mercury" Office. 21 Market NOTICE. LATE JAMES JONES, BILLPOSTER, STATION ROAD, KIDWELLY. THE ABOVE BUSINESS has now leen taken over by the Eon. All work entrusted to him wiM be ececuted I personally, and to your satisfaction. An Inspection invited. a I When ws were Children we had Childish Ideas." i MM I We are now Married and are wiser, so we will FURNISH at LLEWELLYN BROS., 37, High Street, SWANSEA. I There are many kinds of Furniture Stores-some only talk Value. Here we give it, and the Savings are as represented. The City Supply Stores FOR XMAS FRUITS. f CURRANTS from3id. perlb.^j ALL NEW ?RAisiNs „  V ALL NEW ALL NEW (CANDIED PEEL. ? 4?d. „ J ALMONDS, MUSCATELS, NUTS, etc., at Lowest Prices. Try the City Blend of Tea at 1/8 This Tea is growing in Popularity each week. MONEY RETURNED IF IT DOES NOT GIVE SATISFACTION. NOTE THE ADDRESS- 35, Stepney Street, Llanelly. XMAS IS COMING. ORDER YOUR CHRISTMAS CARDS EARLY, IN ORDER TO AVOID DISAPPOINTMENT. Excuse me, I wait; I have i found out that W. B. W. B. JONES & Co WILL FORWARD THEIR I' Excellent Sample Books l TO ANY HOME ON RECEIPT OF A POSTCARD. ? TO ANY HOME ON RECEIPT OF A POSTCARD.