Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
"""TigLuiLu I BANBB AC ANSERAUCYNBU.…
TigLuiLu I BANBB AC ANSERAUCYNBU. -? I y 5uuun i m {MMddir hi ddvywMth yB_yr ?yum?, ? « ddydd jiuvha a dydd pfSpSSdydd'M????. Bi Ph'45 tm ?Mter, M cymmerfr 2, 4,6,MU nM-hyy M?M dan yr un M? yw b. 2g. OR4 t&lu ?n mJMB; nM 2iL 6c. M na wneir hyny. Ei ?h?wedi ei BtNmpio yw So.; neu 3s. 3c. y .hwvter,ond talu yD MIMS; a ? 60. M na vnefr hyny. Ot  Md a'lk ei elml trwy ddosbMthvr, dauf? T. GD hi yn rheolaidd drwy y Post yn 01 y teleran UaenoroL me'r chwuta yn terfynu ddiwedd Mjiwrth, Mehefin, Medi, a Rhagfyr. Yn mhob am- rflehiad anfonir hi yn mlaen nes y ceir gwyb = .1 bod i,. Itt-L Pria argrashiad dydd Sadwrn yw lg. yr un ond phria am chwarter drwy'r post yw 2s. 2g, Er talu yn mlaen; neu Sb. 6c. oa na wneir hyny. Anfnnir 4,8,12, &a. yn ddidraul drwy y post gan y cyhoediwr am y prisiau hyn, sef yn y Ig. 1" on. w' W' rb' yw ra' l dderbyn dawy FAmin •ef dydd ? -.hr a dyd?S.d?-n, gyd.u rilydd dan un .en, eu pr!s Iydd 4a. 4c., y dr d- I. eu pris lydd 40. 40-1 Y DOSBlRTHWrR rw ElSIe.
TSLBRAU Alt HYBBYSIADA117.…
TSLBRAU Alt HYBBYSIADA117. I Wyth Un4 a than hyny, 2s. y tro. iJros wytb UmeU, tMr ceiniog y Ihmeu-
AT EIN GOHEBWYR. -I
AT EIN GOHEBWYR. I T G.-Gan eich bod yn atteb gohebiaeth a ymddangos- odd mewn papnr aT all, nis gallwn adaeliddiymddang- 01, gan fod hyny yn groes i'n rheclau. Yr ydych yn dyweya fod golygydd y papur arallwedi el gwrthod nid jdjw hjny 3 n deg, o blegid dylai adael i chwi amd-iffj-n eich hun yn igwyseb ymosodiad, os Bad oes rhywbetb etall yn peri iddo wrthod eich ysgrif, sef ei bod yn rhy fcersonol; yr hyn a fyddai ynddigon o reswm genym ai, pe beb ddim aral., l w gwrthod. J. J.-Ymddangosodd eich adroddUd yn rhifyn dydd Mercher. Yr ydym yn derbyn lliaws o erfytiadau am i adroddia-'au gael ymddangos mewn rhifyn pennodol; ordMs g.)?n yn ein b?w ddyhd i fyny &-ugofyn. iadau. gan ein bod yn eu rhoddi yn y t?U Fa»EE yn He y Mt er mwjn hwy!?dod. Y mae l!awer yn tvbied f:.ii::ågt:a:ud:id:d,& I tMl en tann i r hsged, neu M din?tno. pryd, mewn ewlrionedd, mai mown rhifyn MaUybyddimt. A ydd i!n gohebwyr gadw hyn mewn eM Ioruerth.-Csiffeiob ]lytbyr ymddargo3 yn bur fuan; ond dymunwnofyn i chwi, osbyddwch yn anfonrhyw beth i ni etto, a fydd i chwi eiysgrifenu mor eglur ag sldd modd. Yr ydym yn cael cryn lawer o waith i wneyd rhai geirian allan. Yr ydym yn derbyn the; ysgrifau nas gallwn yn ein byw wneyd dim o honynt Dafydd Lluyd.—Pan ddaw ei dro. Y mae yma amryw ereill o'i flaen, Carwr trtfn.-Ceisiwch etto. Y mae thai gwaelach eu dechrenad na chwi wedi dyfod ynawdwyr ysgrifau da a vhwysie. Ymgeisiwoh at i'r hyn a ysgrifenwch fod mor eglur ag sydd modd-rid y llawysgnfen a feddyl- iwnf y mas hono yn un eithaf da. Tmholydd-Yiynt, y mae pcbl Henllan wedi actio yn iawn byd yn hyn, ac nid ydym yn disgwyl iddynt wneyd dim yn amgenach-Rhyddfrydwyr o'r right Stamp ydynt. Er eu :bod lyn ymyl tin y gslyn, Did ydyw hyny yn effeithio dim arnynt er fod y gelyn yn eu gwynebu, nid ydynt yn troi cu cefoau arno: ond, fel y dywedodd Mr. Gee am danynt ar amgylch. fad arall, gwynebant ef fel "meibton y Spartiaid, T thai oeddynt yn dyohwelyd o'r frwydrbob ameer & r laetban yn eu bronau, fel prawf i'wmamau lddynt fod yn ddynion, ao na throiesnt eu cefuau ar y gelyn, ond ei wynebu fel y gwna gwrenlaid, ac ymladd. Y mae gan y blaid Ryddfrydig bob byder yn ughan- liniadau yr etholiad—y mae y Rhyddfrydwyr yn dlfod allan o ddifrif yn mhob man. Nifl oes itob yn breuddwydio am goUi y dydd wrth weled golwg mor obeitbioi ar betbau. Ond er mor ofceifcviol y mae pethan yn edryoh, ein dyledawydd ydyw peidio llaesa dwylaw, ond dal ati hyd y funyd olaf. Y mae yn ddiammheu y bydd y blaid arall yn cadw gwyliadwr- iaeth fanwl ar hyn, ac y cjmmerant y fantais le'af i geisio gwanhau ein neith. Caerd^dcl.—Wedi ymddangos elsoes.
Family Notices
GENEDIGAMTHAU. Awst 3ydd, priod Mr. Jt. H. Jones, grocer, &e., Liverpool House, ZJansannan, ar ferch. PBIODASAtT. GorpteMf 2SMC, yn ewyddh y cofrestrydd.Llm- rwr\}:'Bjb;.5.D'W1Îi:di!:n :!tHo:dl: rwst, Mr. John T. & Miss Elizabeth Owen, Pant yr byddod, Bettws y Wed. Main, yn Oulop, air Henffordd, gan y Farch. Andrew Pope, John E. Thomaf, Yew., mab bynof y diweddar Mr. Joseph Thomas, Plas y wern, Rhiwabon, ftg Eliza Ann, nnig blentyn y diweddar Thomas Lewis, Yaw., or Geili, neu Hay. G Yn 'd&weddar, yn ngbapel Bethesda, Ffestiniog, gan y Parch. David Davies, Abermaw, Mr. Job Lewis, Cefc, & Miss Catherine Jones, Rbiw-y ddau o Ffestiniog. MARWOLAETHAU. Gcrpbcnaf, 29ain, yn flwydd oed, Winefred, merch feet an Mr. a Mrs. Giiffitb, Shop, Llanelltyd.
[No title]
Y mae Arctesgcb Caergaint wedi gadael y deyrras ben ifyned am droary Cyfandir, o blegidaficchyd a bydd yn abiencol chwech ncn wjth o wythnosau. Dywed y New York Tnlune fod Mr. Goldwin Smith wedi derbyn y Bwydd o fod yn broffcewr Hanesyddiaeth Saetnig a Cbyfansotdiadolyn Mhrif- ysgol Cornell. Y Ffynnon ddufnaf yn y byd.—Tunidccgj s fod yr Artesian well, yn St. Louis, Unol Daleithiau, yr ho l a gloddir ar draul y sir, wedi cyrhaedd dyfnder, o 3,147 o droedfeddi, a'i bod y ddyfnaf yn yr holl fyd. Nid oes dim dwfr wedi ei gael hyd yn hyn. Y mve y gwaith yn myned yn mlaen er's chwe mis ar hngaio. D)wcd gohebydd o New York tod y Cadfrido Grant, yn unol 1 arferiad, yn gwrthod traddodi at eithiau, na chaniatau i unrbyw arddangosiad gael ei wneyd ar ei ran. Tcaehyn mor groes i'r arfer gyfiredin fel yr oedd ei gefnogwjr wedi caeteu taflu i ddyryswch, ao yr oeddynt yn ofni am ei etholiad hyd nes y cynnygiwyd ef gan y Democratism. Y mae yn ymddangos fod etholiad Mr. Grant fel ar- Jrtfyd yn breiennol yn tier.
Y SENEDD-DYMMOR D1WEDDAF.…
Y SENEDD-DYMMOR D1WEDDAF. I As deifyniad y senedd'dymmor diweddaf, ac ymddattodiad y senedd, fe allai mai nid an- nyddorol nae annerbyniol gan ein darlleawyr fyddai i ni roddi adolygiad brysiog &r raij o'i phrif weithrediadau. Galwyd y senedd ynghyd y tro diweddaf, trwy ddirprwyaeth, ar y 19eg o As Tachwedd. Yroedd yn ddeall- edig ar y pryd mai prif, :os nad unig waith yr eisteddiad gauafol a fyddai y rhyfelgyrch i Abyssinia, er hyny yr oedd yr araeth frenhin. ol yn cynnwys math o raglen o'r hyn a fwr- iadai y llywodraeth ei wneyd yn ystod y senedd-dymmor. Gan fod Mr. Gladstone yn cymmeradwyo gwlalywiaeth Abyssini-iidd y llywodraeth, ychydig o ddadleu a fu ar yr ar- aeth frenhinol; yn wir, yr oedd y cwestiwn Italaidd, sef adfeddianniad Rbufain gan fil- wyr Ffraingc, yn tynu mwy o sylw nag achos Abyssinia yr adeg hono. Yn ganlynol i byn, amlygwyd anfoddlonrwydd tuag at ymddyg- iad y llywcdraeth, a thuag at Arglwydd Stanley yn neillduol, am sicrhau, yn nyddiau olaf yr eisteddiad blaenorol, nad oeddid yn bwriacu gwreutliur dim mewn perthynas i Abyssinia, tra nad aeth ond ychydig o ddydd- iau heibio heb iddynt benderfynu ar y rhyfel- gyrch a anfonwyd yno. Modd bynag, pleid- leiswyd yr arian gofynol i ymgymmeryd a'r anturiaetb. Dygwyd i mewn ysgrifau yr Ysgolion Cvboeddu", a'r Metropolian Foreign Cattle Mtrktt," ysgrifau ag y bu cryn dwrf yn eu cyleh wedi hyny. Y chydig o waith oedd gan Ir Arglwyddi i'w wneyd; ond un prydnawn, dygodd Arglwydd Russell gyfres o benderfyniadau yn mlaen, agwnaeth araeth ar addysg, eithr ni wnaed dim. Ar yr 9fed o Ragfvr, gobiriwyd y ddau Dy hyd Chwefror y 13eg. Ar yr ail ymgynnulliad, cynnygiwyd amryw feaurau gan aelodau snni- bynol, ac yn eu plith mesur Mr. T. Hughes, ar FaEnach ar y Sabbath, yr hwn a dynwyd yn ol. Tua'r un adeg, daeth Mr. Disraeli ag Ysgrif Deisebau a Llwgrwobrwyon etholiadol yn mlaen, yr hon, at ol Ikwer o ddadleu a cbyfnewidiadau, a basiwyd yn gyfraith yn yr wytbnos ddiweddaf o'r tymmor. Yr ail ddydd wedi ymgjfarfyddiad y senedd, galwyd sylw y Ty at addysg genhedlaethol gan Mr. W. E. Forster, yr hwn a hysbyswyd gan y llywodraeth fod mesur yn cael ei ddarpaiu ar y mater. Yn mhen ycbydig, dygwyd yn mlaen fesur y llywodraeth gan y Due o Marl- borougb, yn Nh sr Arglwyddi, prifnodwedd yr hwn ydoedd cynnyg appwyntio Gweinidog Addysg, ond fel liawer o fesurau ereill, syrth- iodd hwn hefyd i'r Uawr. Gel ir crybwyll yma fod Mr. H. A. Bruce wedi cynnyg ei fesur yttau ar Addysg, ond iddo drengu fel y Hall. Pasiwyd mesur yr Ysgolion Cyhoedd- U3 trwy Dy y Cyflredin, ac aeth yn llwydd- iannui trwy Dy yr Arglwyddi, hefyd yn y mis diweddaf. Yr oedd Arglwydd Derby yn absennol o Dy yr Arglwyddi bron o hyd y pryd hwn. Ar yr 17eg o Chwefror, daeth Ysgrif Ddiwyg- iadol Ysgctland o dan sylw y Cyffredin ac wedi i Mr. Baxter, Mr. Mc'Laren, a Mr Bouvevie lwydde i gael amryw o welliantau ynddi, fe'i cymmeradwywyd. Ynghylch yr un adeg, ail ddygodH Mr. Coleridge ei Ysgrif Prawflwon y Prifysgolion; ac er iddi basio yr ail ddatlleniad rai wythnosau yn ddiweddar- ach, syrthio i'r un pertwr a'r ysgrifau gohir- iedig a fu ei thynged. Ar y 19sg o Cnwef- ror, cyflvynodd Mr. Gladstone ei fesur pwys- ig a llwyddiannus ar gwest'wn y Dreth Eglwys i sylw'r Ty. Yr oedd y mesur hwn wedi ei gyfansoddi mor fediu-, fel yr oedd yn cyfarfod gclygiadau pawb oedd yn awyddm am gyttundeb (compromise); aeth yn fuddug- oliaethus trwy Dy y Cyffredin, ac er fod rhai o'r arglwyddi yn teimlo ar eu calon awydd cablu ychydig arno, aeth yn llwyddiannus drwy eu Ty hwjthao, hyd yn oed mewn tTurf mwy Rhyddfrydig nag y dygwyd ef i mewn. Yn yt un mis, daeth Mr. Hardy &'i fesur i mewn dns weinyddu cosp mnwoheth o fewn muriau y carcharau, yr hwn hefyd a basiwyd. Ar y 25ain o Chwefror, darfu i Arglwydd Malmsbury yn Nby yr Arglwyddi, ac Ar- glwydd Stanley)n Nhý y Cyffredin, gyhoeddi ymddiswyddiad (resignation) Arglwydd Derby ac appwyntiad Mr. Disraeli yn brif weinidog. Mewn canlyniad i hyn, gohiriwydhyd yr 8fed o Fawrth ac yn y cyfamser, penhodwyd Ar- glwydd Cairns yn Arglvvydd Oangbellydl, yn He Arglwydd Chelmsford; a Mr. Ward Hunt yn GangheJljdd y Tryecrlys. Yn ei araeth agcriadol, yn Nby y Cyffredin, fel Prif Arglwydd y Tryscrlys, dadganai Mr, Disraeli y byddai iddo yn rhinweddol barhau i ddilyn yr un wladlywiaeth ag Arglwydd Derby. Dranoeth, gvrnaeth Mr. Otway ei symnr udiad gyda gclwg ar ffltngellu yn _y fyddin; a'r pryd hwnw, ac wedi hyny, efe a lwyddpdd, er fod y liywedraeth yn wrthwynebol iddo, i ryddhau milwyr oddi wrih gospedigaeth o'r natur yma mewn amser heddweh. Yr oedd Mawrth y 13eg yn gyfnod pwysig yn yr eis- teddiad, o herwydd dyna y dydd y daeth Mr. Maguire &'i gynnygiad yn mlaen ar sef- yllfa )r Iwerddon, ac yr oedd y ddadl faith a galluog a ddilynodd yn nodedig am ddau beth-y cyntafydoedd dadganiad o wladlyw- iaeth y llywodraeth tuag at yr Iwerddon, gan Arglwydd Mayo. Cynnygiai y' llywodraeth ddwyn yn mlaen fesur prawfiadol ar ddal tir; cyfeirio yr holl gweetiwn o berthynas i'r tir, a'r holl gwestiwn o berthynas i'r Eglwye Wyddelig, i ddirprwywyr; a gwneyd darpar- iaeth i waddoli Piifyfgol Babaidd o dryeorfa y wlad. Y digwyddiad nodedig arall ydoedd dadganiad dibetus Mr. Gladstone, fod yn rhaid i'r Eglwya Wyddelig, fel sefydliad gwladol, ddarfod-dadganiad a gorphorwyd ganddo yn ei dri phenderfyniad a'i Fesur Attaliol. Yn yitod y ddadl hon, traddododd Mr. Blight araeth ragorol ac anattebadwy. i Dydd Gwecer, Mawrth yr 20fed, rboddodd Mr. Gladstone rybuld o'i fwriad i ddwyn yn mlaen benderfyniadau yn dadgan barn Ty y Cyffredin, y dylai yr Eglwys Wyddelig gael ei dadgyssylltu oddi with y llywodraeth a'r dydd Llun canlyncl, efe a osododd y pender- fyniadau yn ffurfiol sr y bwrdi; dydd Gwen- er, y 27ain, rhoddodd Arglwydd Stanley ry- budd am welliant ar y penderfyniadau byny, i'r effaith na ddylid gwe t'medu yn y mater hyd nes y byddai i'r ddirprwyaeth oedd ya eistedd ar yr achos ddwyn i mewn eu had- roddiad ac ar y 30ain, agcrwyd dadl fawr y senedd-dymmor gan Mr. Gladstone, yr hwn a gynnygiai ei benderfyniadau. Mewn ar- aeth led wangalon y dygodd Arglwydd Stacley ei welliarit yn mlaen ac aeth y ddadl yn mlaen y naill noson ar ol y Hell; yn mblith y rhai a gymmerentran yndd', yr oedd Mr. Hardy, Mr. Bright, Mr. Roeluck, Mr. Henley, Cadfridog Peel, Mr. Lowe, a Sjr Stafford Northcote. Gwnaed trefniadau i ddwyn y ddadl i derfyniad dydd Gwener, Ebrill 3ydd a'r prif siaradwyr y noson hono oeddynt Mr. Coleridge, Arglwydd Mayo, a Mr. CaTdwel[l; a dil),n%vy(i hwy gan Mr. Disraeli mewn araeth ddiofal, annl refr.us ac aneglur, am yr hon y dywedai Mr. Gladstone, yn ei attebiad, mai cynnjreh dychymmyg amrwd," ydoedd. Gwitbodwydd gwelliant Arglwydd Stir ley gan fwyafr';f o un ar bym- theg a deugain. Cafodd yr wrthblaid adeg i gymmeryd eu hanadl ar 11 yr oruchafiaeth hon; gan fod gwjl'au y pasc yn dechreu; adgyfar- fu y Ty ar yr 20fed o Ebrill. Yn y cyfamser yr oedd Arglwydd Cranborce wediei dd) rch- afu i Dý yr Arglwyddi o dan y taitl o Ardal- ydd Salisbury. Ni chyfodwyd gwitiwyneb- iad i'r gjllideb a osodwyd o flaen y Ty gan Mr. Ward Hunt. Y gotchwjl cyntaf a wnaed ddydd Llun, Ebrill 29ain, oeid pasio anerchiad longyf- archiadol i'r Franhines, ar y ddiangfa a gaf- odd y Due o Edinburgh rhag syitbio yn abeith i ymosodiad y braalofiudd, ac yn dci- oed wedi hyny, aed yn mlaen i ystyried pen- derfyniad cyntaf Mr. Gladstone ar yr Eglwys Wyddelig. Nid oedd dim hynodrwydd neill- duol yn nodweddu y ddadl a ddilynodd, ac a barhaodd dros y Mawrth a'r Iau canlynol; dangoswyd yn jr ymraniad a'i dilynodd fod y mwyafrif o bu-np a thrigain ynfbleidioli ben- derfyniad Mr. Gladstone, yr hyn a ystyrid, with gwis, yn fuddugoliaeth ysblenydd. Go- hiriwyd y Ty hyd y dydd Llun canlyncl, er rhoddi amser i Mr. Disrieli a'r weinyddiaeth i ystyried cu eef) fa. Rhoddodd Mr. i D'.eraeli ar ddeall y diwrnod hwnw, er fod ganddo lawn awdudod i ddadgorphori y senedd ar unwaith ar gweetiwn yr Eglwys Wyddelig, mai ei benderfyn'ad oedd myned trwy y gwaith angecrheidicl, yn cynnwys mesurau diwygiadol Ysgotland a'r Iwerddon, ac yna i appelio at y wlad ar y ewestiwn hwn; mewn gair, efe a ganiataodd i'r ail a'r tryd- ydd penderfyniad i basio yn ddiwrthwyneb- iad. Derbyniwyd cenadwri oddi wrth y iren- hines ddydd Mawrtb, Mai y 12fed, yn hys- bysu fod ei Mawrhydi yn cydsynio a'r all- erchiad yn mha un } r oedd yn gotphcredig y penderfyniadtu ar yr Eglwys Wyddelig, ac yn cyflwyno ei nawddogatth o'r Eglwys Wyddelig i reolaeth y senedd am y senedd- dymmor hwnw. Dygod I Mr. Gladstone ei Fesur Attaliol i mewn yn ddioed bu cryn ddadleu arno, ond ar ei ail ddarlleniad, dydd Gwener, Mai yr 22ain, pasiwyd ef gyda mwy- afrif o bedwar ar ddeg a deugain. Cymmer- odd y trydydd ddarlleniad le ar y 15fed o Fehefin. 0 hyn allan, yn Nby yr Arglwyddi yr ydym i ddlyn helj £ t;on y mesur; ar y 25ain o Fehefin y decbreuodd eu harglwydd- iaethau y ddadl ar ei ail ddarlleniad. Agor- wyd hi mewn araeth eri galluog gan Ar- glwydd Granv lie, a chynnygiwyd ei wrthod- iad gan Arglwydd Grey. Ystyrid fod y ddadl, yrbon a baraaodd am dair noson, yn arddangos gallu a medru-rwydd mawr. Un o'r digwyddiadau mwyaf nodedig ynddi oedd dadganiad Arglwydd Caernarfon o'i bleidgarvvch i'r metur; tra^yr oedd ymosod- iad Arglwydd Derby yn un hynod o chwtrw ar Rjddfrydiatth yn gyffredinol. Yr areith- iau mwyaf nodedig ereill a draddodwyd oedd areithiau Esgob Rhydychain, Iarll Shafte8- i bury, y Due o Argyll, ArialyddSalisbury, a r Arglwydd Ganghellydd Caiins. Fel y db, gwylid, ar yr*ymraniad, gwtthodwyd y mesar gan fwyafrif o bymtheg a phedwar ugain, Y mae y senedd ddiweddaf wedi tynu es thraed i'r gwely, a marw; ac er ei boll ddi- ffygicn, gellir dyweyd iddi wneyd thai peth I- rhagorcl, a phaeio rhai meturau canmokdttt Cyn pen ychydig wythnosau, gelwirar y wIld i ethol senedd arall, ae felymae jt ameer 1 nesau, yr ydym yn teimlo ein bydtr yn alt hau, y bydd i'r ttholwyr newydd ddefnyddio y gallu sydd wedi ei roddi yn en dwyla" 10 anrhydedd iddynt cu hunaio, a dyiohafiad i achos Rhyddfrydiaeth yn gyffredinol. I
[No title]
Y mae drcs wyth g«nt o enwau ar reitr ttholm'.r bwrdeisicl y Drefnswydd. °1?r Nid oedd end dau achos i'w bun yn mra1rd Fon. Dedfrydwyd un carcharor i ddau 0 0 l.flell ariud a rbyddbawyd y Hall. 0 garch. Yr oedd y gwres yn Uoegra Chymra ya nKhrm vr wytbnos hon yn Ua?a cyn boethed .rYdecbreu India'r.Dwyrain. 111' 111 Beyn Eglwys.—Dydd Gwener, wytbnoi i'r ? eddaf, cymmerodd y ?rug ar fynydd Brya Egl hr, dan, a pharbaodd i )o?i am amryw dd d; Ofnid y teimlid anhawsder mawr i'w ddUhdd. fau, Y mae gwaith glo Talwrn yn FoedpMth or iftj er's dfo? pytbefros. Ychydig ddydsiau y. a chwytbodd Nmseth?r o'r ei w Owen Jcnes ei fe? ydd allan yn Coed eiu, ger y Wyddgrcg, oherwyMei fod yn gorfod ymadatlo'i Berm. el Y mae Arglwydd Napier o Magdala i gyrbaedd i Trallwm heddyw (dydd Sadwrn), lie y bwriedir rhoddi derbyiiad croesawgar ac anrhydedduf iddo. Cyonelir ciniaw yn y Lion Hotel er anibydeddu » digwyddiad. 1 Coewen.—Dychwclad yr Anrhydeddus C. S, Wynn.— Yr wytbnos ddiweddaf, cyrbaeddodd yr Anrbydeddus C. B. Wynne, percbenogetifeddiaetb. au Rhug, yr hwn sydd newydd ddychwelyd o'i daith yn Ngwlad Canaan, i Gorwen, a cbymmerodd YE. tafelloedd yn Ngwestty Owen G!ytdwr. BhiWABON.—Yr Etholuyr ntwyddion.—Oiii wrih Bo sir yr Etholwyr, yr hon a ymddangosoddarddrwj yr Eglwyo dydd Sul diweddaf, yr ydym yn citel led nifer y persocau sydd yn hawlio pleidleisiau fel y canlyn :—Ftntre Ctistiouydd a Coed Crikt;onydd, 29; y gweddill o blwyf Rliiwtbon, 63; cyfanrif 92. Nifer yr ben etbolwyr yn y plwyfydyw 1,030. SIR Drefaldwyh —Taetiir y gair fod ymdrechfa etholiadol yn debjg o gymmeryd lie yn y bwrdeis- drefi a'r tir. Dy wedir mai yr ymgeisydd yn erbyn Afr. Tracy fydd Cadben Severiie. Ond nis gailwa ) n ein byw gredu fed yr adroddiad hwn yn wirion- edd. NI bydd y Toryaid byth mor ynfyd se sflon- Jddu ar Mr. Tracy, eieteddie yr hwn sydd yn her- ffaitti ddiogel. FFORDD HAIARN BALA A Dolgellao.—Dydd Mawith diweddaf, y 4) dd o'r mis Iiwn, agorwyd y iliecil hon i deitLwyr. Dydd Llun, gadawodd cer- byd Mr. Chalton y Bala am Ddolgellau am y tro di- weddaf. Gwnaelh y cwmpeini ymdrech egniol i'w bagor erbj n wythnos yr EisUddfod, yr byn a -odd- odd gyficuslra i lawer toddi eu prebenroldtb ytddi. TAN mawb AR "Wiiixail Moss. 0 dd(uta prtbetaos yn ol, rhyw fodd, taniodd Wbixall Moss- mynydd yn Uawn o fawndir, grug, eitbin, brwyn- ger Jr Eglwye Wrn, ac tr pob ymdrech a wnaed i'w ddiflodd, y mae yn parhau i losgi hyd yma, ac yn yiriedu gyda clij flymdra mawr. Perthyra y than fwyaf o bono i Syr John Hanmer; a'r gweddill i Lady Kenyor, a Mr. Foster. Huna,,zaddiad.- Y mddengYI fod Jane Williams, brodor o Cynwyd, ger Corwen, wedi cyflawni hun- anladdiad.fel y tybir yn yr afonDyfrdwy yn Nghaer. Yr oedd y drangcedig, yr hon oedd o ddeutu 23am m'.wydd oed, yn gogyddes yn ngwasanaeth Mil. Cbivaf, o Queen's Paik, a thytiriddi sjrthio irewn cariad a r-crter ffordd boiarn, o'r enw Asprey, yr hwn ni ddychwelodd ei scrcb. Y canlysiad fu iddi gyflawni hunanladdiad, fel y credir, trwy foddi ei hUD. DREFSEWY»D.—Ychydig ddyddiau yn ol cynnal- iwyd trengholiad yn yr Yttafelloedd Cyboeddns, o flaen Dr. Slyman, trengholjdd, a rheithwyr, i wneu- thur ymchwiliad i'r achos o farwolaeth Richard Edward., yr hwn a fu farw yn ddlisymmwth; befyd Susan Morgacs a Harriet'Mcrgans, wyreeod t f aehM, y rhai oeddynt 011 yn gorwedd yn farw yn yr un lie. Barnai y treughdydd fed y plant wedi marw or cholera Prydeinig, yr hwn oedd yn flym i "ddau helaeth yn mhob rban o'r dref. Wedi ilr rheithwyr weled y cyrpb, gobiriwyd j trengholiad am ycbydig ddyddiau. GLYKCEiMoc. Corphenaf yr 23ain a'r?n, cyonaliodd y Bedyddwyr eu cyfarfod, er cydnaboa. mewn modd cyhoeMu), y Parchedig W. Enos, L!ai.fMrT?haiart),ynwMnidfgynyHe''cMo. Gwcinjddwyd ar yr achlysur gan y ParchedlgloD .J. Robimon, Ltanntin; J. Jo[e, Brymbo; W. Iiam<Garth;?.DayiM,aeH.JoM? M, Llau' goUen! H. C. Williams, Staylittiej ao 8. E,Iis (CY'l' ddelw), Caernarfon. Cawsom gyfarfod ''???'?.i ddecbre. iw ddiwedd-g?r?daw.aj ?'  ardderchog, a phre?thauefenxy a-dd. Hy?r"  bydd yr bad da a hauwyd yn cael dyfnder daM, 50 y bydd dyfodiad Mr. Er^ns i'n pli?h 0 danJf°'ji8elh ,efoedd, a gobeitbiwn ybydd' n. brawdol:ae grefyddol, yn (ngai! a pbraidd.gael,My ,fr?a? o {ygcd yn mlaen fel liu banerog, mewn cysur a dea J ,wel1. LlASSix-iN. Mynydd ar dan.—Ycbydig  ?n 01, torodd t? allan ar fynydd y Gyrn, yr b .ydd erbyn hyn wedi ymleda dros ei hoU ar?' dinys!rio yr h.H eithin, y gr.g, a'r '?n o? _? tyfua?. Saify?rno ddtutum.HMa et i'r gogMd-orttewin i LaneHyn, a chycnvy? a rw^ yn. ebedd o tua 90 o (rwau Y mae yn ffurfio 0 etifeddiaetb y diweddar Mr. Wh'tnetd.. £ frlD M.?hF?.acyn'aeyncaeteiamg'?hyn?a? wastadtiroedd diwyitiedi?, He y mae ]llawer jawn o wenith ae ydau ereill yn MfyH. P'^ey t'roedd cyfagos ydyw Syr Watkin W. Wyunn nf > jjr- DaviM, ?antorwtB, Mr. Morctin, YscweBanti )1 Hughes, Plasnewydd, ac ofnid am beth 3DIBer  ymledai y tin i'? t-roedd hwy. egnid, attaliwyd ef trwy gael o ddeutu dau ""0 ddynion i dot! ffosydd dyfnion a llydain.