Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
xAMFFYRDD CYNGHOR DINESIG…
xAMFFYRDD CYNGHOR DINESIG ABERDAR. -0-- Ymchwiliad. y Bwrdd Masnach. —oi ■ Dydd. Mawrth, yr wythruos ddiweddaf, yn "Ystafell! y Cynghor, Aberdar, eisteddiodd) Major Drewitt i wmeydi ymchwiliad i'r tramt- ffyrdd uchod, yn ol archiad, Bwrdd Masnach. Cymerwyd dyddordeb mawr ym y giweithcedL- iadau, ac yr oedd yr ystafell yn, orlawim oi aelr •odau y cynghor a'r cyhoedd yn gyffredinol. Yr oedd Mr C. B. Stanton, goruchwyliwr y ^glowyr, yn bresentol i roddi umrhyw dlystiol- aeth. Of blaidi y cynJItim, pei amgem, yn nghyd ag aelodau blaenllaw Cynghor Celf a Llafur, Aberdar. Yr oedd Mr Rhys Wiliams (yn •acl ei gyfarwyddo gam Colonel T. Phillips), yn bretsenoJ i gefmogi y cynllun; Mr Noble (yn cael ei gyfarwyddo. gam Mr Imgledew) fiefyd! yn erbyn, a.r ran Cwmni Rheiiffordd y Taf; Mr Arthur Lewis (cyfarwyddedig gam Mr Kens hole) yn erbyn Tramffordd Rhif 3, ar ran Cwmrai'r Powell Dyffryn; a Mr John I Saakey (cyfarwyddedig gan Mr Kemshole) ym erbyn a,r rani rhai tir-ddalwyr ai Chwmni Clüfaol Cwmaman f 1 trethdialwyr; Mr BanI- rcroft ynl erbyn eto ar ran Cwmni y, Great Western! Railway; Mr' Trefor Lewis a,r ran yrniddiriedolwyr ArdiaJyddl Bute a Syr1 W. T. Lewis, Maerdy; a, Mr Allen aT ran Cynghor 'sirol Morgaiiwg, yr hwn: a ddywedai ei fod yn gobeithio) y gwnelid trefniadau gyda'r Cyrtghor Dinesig fuasent yneu galkiogi, i gefnogi y mudiadi, ac nid i'w wrthwynebu. Yr oeddi yr Henadur J. W. Evans, Uwch- gwnstab I Aberdar, yn bresenol hefydi i brcfi tod penderfyniadafUi yn ffafr y mudia.d wedi <cael eu p,asio,me,waii ryfarUxh M cyhcieiddus. Wrth agor yr achois, dywe<dd Mr Rhys Williams1 fod y Cynghor yn ceisio am awdur- dodl i adeiladu a gweithio tramffyrddl 0 fewn .eu dosbarth eu. hunain. Yr oedd; y dosbarth yn un 01 boblogaeth fawr, yn cynwys Aberdar a'r cylchoeddi poblogedig cyfagos. Rhif fpobloigaeth y dosbarth oeddl 45,000. Yn y :cyfriflaid olaf yr oedd ynl 43,457, ond yr oedd -wedicynyddiu yn fawr oddiar hyny. Gwerth rtrethiadbl y dosbarth oedd £157,446, yr hYllI a olygai fod! ganl y Cynghor1, dani Ddeddf Jechyd y Cyhoeiddy awdurdbd: i fenthycai dwbl y swm hwmw1. Yr oeddi gwerth prisiadol y 'rethi wedi: cymyddu ym aruthrol yn y blyn- yddbedid diweddar. YI] 1892 yr oedd yn £147,754, ondl cododd i 98,494 yn T901. Nid oedd benthyciom y Cynghor, foddl bynag, wedi codi, Cyrhaieddant swm tra isd-hdiim ond ^78,448, fel yr ceddi yna. "margin' 'fa,wr rhwng ^78,000 a ^318,000, yr hyni oedd y terfyn eu pwerau benithyciol. Nid oe\didJ riraul y tramffyrddl i fodi end ^57,000. Ag ystyried! y boblogaeth fa.wr, ym mghyd a "ffigyrau y dJrafnidiaeth a gymerwyd, credid y CIY buasai y mudiadi yn ddiddadl yn um a, ddiygai telw. Cefmogidi y Cynghor yn y golygid hwnw (gan v ffaith, fodi y British Electric Traction Co. wedi gwneyd apel i redeg trams ym y d(,s- barth ar eu traul eu hunaim, ondl gwell gam y Cynghor oedd rhoi yr dw ym llogellau y 'trethdalwyr, ac miidl i eiddo cwmni preifat. H yd y linell gynygiedig; oedd 4 milldir; 6-3 ■"hains, a rhoddai efe (Mr Williamis) ystadeg- -teth i ddanigeis fod trigoliion yr ardal 0 natur telthiol. Meddyliai efei y gallasai dtliwieyd 'od y dosbarth isaf yn y gymydogaleth i radd- au ym gyfoe.thog. Yr oeddynt yn lowyr yn ibenaf, a, phersomaaii yn ymcldibynu ar Iowx r, .ac yn ddiosbarth. oedd) ym abl i ddiefnyddio y "trams. Yn y dbsbarth hiwrn yr oeiid1 92 a -ifrakes yn rhedleg, wyth motor car, 380 gabs,. .e tc; onid yn y cyfamwm, yr oeddi y na 131 o ,;ge:rbydau cyhoedHuis. Rhwng Chwefror 27ain a'r 5ed: 0 Fawrth, heb gyfrif y Sab- lboth, teithiOlckîJ 22,138 0 bersomau yn y cer- .foydaiu hyn. Y ta,l lleiaf oedd 2C., y neraf .,3C-, ac amrywient i 6c. Yr oeddi y Cynghor 'wed'i cyfartalu y symiaui hyni. Cyfrifent fodi ,3,000 wedi talui 3c., a'r gweddiill a gyfrifemt :fel wedi ta,lu 2C., gan ada,el y 6c. 'fares' alian. 'Golygai hyn fodi y swm o ^196 19S 8c wedi •cael ei dalu meiwm "fares" mewn. um wythnios; yn umlg, a, hyny yn ystod1 y gauaf. Dylai y '(trams trydaaol gario. tair gwaith gyTnadnt y t, leiaf ag y gwnai y me,tors a'r cerbydau hYL, O berthym?.;S i wrthwyniebiadl y G.W.R., sylwai Mr Will iams nn, effeithid hwy 01 gwbl, '■•on.d am y T.V.R., yr unig orsaf ganlddynt hwy yn y dbsbarth, rnewni 11a w yedd Aber- amani, a, rhodd!wyd ffigyrau yn dangos mai ;sJchydig ia,wm oedd y nifer a. deithient rhwng yr orsaf honiGi ag Aberdar. 0 berthymas i ivrthwynebiacl: y glofeyddi a gynrychiolid, nid ceddynt wedi g;w:eled el. bod: yn wertb i osod ^wrthwymebiad'au 6 fiaeu Bwrdd Masnach. Mewn cyfs.j'fotdyd'd cyhoeddbR yn ffafr y cyn- llirm, cymieradSvywyd! ef, a'r nnig rai a wrth- "wymebent oedd y ,rha,i a "whipiwyd" i fvny ;vgan Mr Kerishofe a g\vasanaet!ydd-ion y T.V.R. (chwerthin). Yn nglym a'r "front- agers," allan o 1,480 nid oedd yn, awr yn gwrthwynebu and: 26. Yna cyflwynodd Mr Owen Williams, sur- veyor CyraghoTi Aberdar, am y 12 mlynedd diweddaf, gerbron gynJIunf ac adraraaui, yn ■nghyd ag amicamgyfrifiailau o draul y drarn- 'ifordd gynygiedig. Hyd, 4, milldir, 6-3 -chains, a ha, rai y dKvbl 3 ffyrlong a, 5 chains ax gyfer lleceddi i basic. Bydd yr oil o'r dra.mffordd! o fewn y dbsbarth dinesig, ac }"n ■cael ei rhamu fel y camlym: Tramffordd; Rhif l, 1 filldir 2 nyrlo.ng, yni diechreu ym y Ceme- ,e^-j £ )ad!, Gadlys mad, High street, Canon -.treet, Victoria square, ac yn terfynu yn Car- diff street, islaw y Boot Hotel, ac ami bump i ba,sio. Tramffordd Rhif 2, 1 fili- al r ff> 1 JT i chain, yn de-chren yn Cardiff .street mewnf cysylltiadi a. Thramffordd Rhif I: j — rwy Cardiff street, Cardiff road, ac ynl tefynu ar bwynt ym Cardiff road, tua -61 Hath i'r de-orllewira Üi Gwmaman, gyda .saithi a leoeddl i ba.w- Tratmfforcid rhif 3, i filldir, i ffyrlong, 53 chains, yn dechreu yn 'Cardiff ro,a,d, rnewn cysylltiad a, Thramffmdd rhif 2, yn myned heibio Cardiff roadi, ac yn Serfyncj wrth Bont Abercwmboy, yr hyni yw terfymgylch Cymghoir Dinesig Aberdar, gyda ,dau le i basio. Bydd yr boll dramffyrcld, •oddieitbr ar y lleoedid pasio, yni 3 troedfedid, ■6. modfedd o led. Yna! cefnagodd. Mr Wil- liams ystadegaeth y twrnai o berth yna, s i nifer y brakes:, etc., a'r teithwyr. Nifer y teith- ivyr gariwyd o orsaf Aberdar i orsaf Aber- amani o Iomawr iaf i Chwefror 28ain oeicldl 930, fel y canlyn Aberdar i orsaf Aberamam, dosbarth yr ail, 25; trydydd1 dosbarth, 672 o Aberamam i Aberdiar, ail ddosbarth,, 17; trydiydd dasbarth., 33 2., Yna deli odd' Mr Wil- liams a'r rhannu hyny He' yr oedd y front- agers" wedli givrtbwyniebu y cymllun, ac a'r heo-lyddi culiani, a;'r miodd y gallesid eu Iledu, etc. Hefyd deliodd a gwrthwynebiad y T.V.R. Dywedai Mr Trefor Lewis yn a\vr fod ganddioi wrthwymebiad cyfreithiol i'w osod ger broil y; Commissioner. Yr oeddi wedi cael ei osod i iawr yni Adraru 9 o'r Ddiedidf, mewn heiol gul, ois oeidcl) tair rharn o'r "frontagers" yn wrthwynebol, was. gallai Bwrdd Masnach baisiot y cynllun. Dyna oeddi yr achos ymia yn nglyn a rham o'r dramffordd o'r Mardy i r Victorial 1m. Gwmwd) yr un! gwrthwymeibiadl gan Mr Noble ar ran Cwmni y Taf. Dywedai Mr Rhys Williams nad oedd y Mardty yn y dref. Mr Trevor Lewis A ydych yni ystyried fod y Mardy yn y diref ? Mr Owen Williams: Ydwyf (chweithin). Dywedai Major Drewett y cawsai y pwynt ei godi o fla,en cynghorwyr cyfreithi.ol. y Bwrddl Masnach. CodKvyd yr un gwrthwynr ebiad! gam eireill, ac ym ddiweddarach gosod- odd Mr Trevor Lewdsi 01 flaeni Major Drewett yr achosioni ar ba, rai yr ymddibynai efe arnynt. Y na croesholwydi Mr Owen Williams. Mewn atebiadi i Mr Noble, dywedai nad oedd efe wedi symio i fyny y draul o ledu yr heol- ydd, oblegyd nid OIeddl ym credu fod y cyfryw lediad yn angemrheidiol. Yr oil o:'r llei;edd oedd angen enn ledtu oeddynt ar Dramffordd Rhif 2. Ynl yr a.cho;sioni hyny, as hawlid gan y Bwrdd Maisnach, geliidt llediu hwynt ar bris isel rJrw): gyvtogi y gerddi, o flaem y tai. Yr oeddl efei wedi diarparu amcangyfrifiadl a,r sail profiad mewm manau ereill. Gan gymer- yd yr amicangyfrifiad lleiaf o fod. 4oaim gwaith, y boblcgaeth yn defnyddioi y tramifyrddi ym ystcdi y llwyddyn, rboddi hyny 34,6150 deithr wyr yr wythmos, yr hyn, yn ol i c. y teith- iwr, agynyrchai y swmi o 0,937 ics. Rhcddai hyn ehv sylweddiol ar yr ymgymer- iad. YIlIa, arboihvydl ef yn nglym a, phoblog- aicth Cwmbacb, Abernant, a manau ereill, el i b-a, rai ni fua,saii y dramtffoirddl 01 un dyben. Ag eithrioi Cwmbach, foddi bynag, barnai Mr Williams. y byddai i'r gwyr hyn. ddefnydd^- io yj dramfforddi i raddtau helaeth. Ni ed- rychai efe ynl edrych ar y dramfforddi fel liineU. gysyHtioli ag eiddo Mountain Ash, ond fel un lleol. Nidi oeddi ganddbi wybodaeth o gynllum traimfforddi Moumtaim Ash, oddi- gerth yr hyn a glywsai. Os ca,wsai Mountain Ash y cynllun, by,ddiai i Aberdar ffurfio c\ -\iitiadi a; hwy. Cymerodd efe y nifer o, deithwyr <; Aberdiar i Aberaman) dnvy gymer- ydl tocyn' ei hiunam. O berthynas 1 nifer y teithwyr miewm brakes a basient, os byddai i un basioi o'r Heathcock heibio i'r Blaen- gwawr Irani, cyfrifid ef fel dafji, gam y bua,sai ym talu "double fare." Deailai fodi pwerau i, redeg drois y lefel crossing ym Aberamam gan Gwmni y Taf, end ni wyddai fodl gant- ddynt, hawl i redeg teithwyr a, nwyddau drosti. Yr oeddynt wedi addaw1 i ddi^rprwy- aeth o Gwmamani, ai ymiAveloddi a,'r Cynghor, i gario aclram i fyny i Gwmaman. Mewm atebiad i Mr Arthur Lewis, addefai fod trafnadiaeth lofaol diram dros y crossing level yn Aberaman, omdi ni chredai y byddai unrhyw berytgl difrifol wrth groesi yno. Gwyddai efei aim y trefniadau wnavd rhwng y British Traction Company ag eiddo y Powell Duffrym o berthyniais i'r bont, a gwnawd cynyg cyffelyb i'r1 Cynghor. Buas- ai hyny) yn rhyddhau yr amhawsder, ondl ar beth traul. MewllJ atebiad) i Mr Sankey1, d'ywed'ai Mr Williams fodi y Cynghor yn bwriadu rhedeg wyth o gerbydlaui, y rhai a gariemt; 40 01 ber- sioinaw yr un. Nidi oeddl efe wedi myned i fewim i gwestiwn y dxaSul oJn gweithio:; buasai tyst arall yn rhoi hyny. Yna eroesholwyd ef yn nighylch y codiadau: a'r cwympiadau. ar yr I heolydd. Cyfrifai y gwnai; 4oaim rhan or boblogaeth dcltefnydldioiy trams,, ondi gwnai hyd ym nod ornd 30 yi cant, dalu. Mewm ateb- iadj i, Mr Treivoir' Lewis, dywedai Mr Williamis fOld: y Cynghoryn wrthwynebol: i gynllum y British Traction Company. Bwriad; y Cyng- hor oedd trefniu lleoeddi priodbl, i aros ym- didymt ar hydi y llimell. Ni fwriadenit i'r trams i sefyll, pe gelwidi arnymt ar yr heoL Nidi oeddl y lleoeddi hyny eto wedi caei eu dewis, ondl ni fuasent mewm un lie cul. Cyfaddiefai fod yr, heol ger y, Mardy yn gul, ac nad oeddi modidl ei lleidu: yno. Yr oedid ffcrd'd ara 11 dlrwyWindi street a Cross street; yr oedil hono, maei'm wir, yn dra. serth, yn enwedig a,r y troadi 01 Wind1 street i Cross street. Yr (:Ied:dr gwaisamaeth presenol y motor cars yn hollol afreolaiddL Yr oedd traul y "genjera-tinig statiom' wedi ei gyfriF. j BycMiai i drenls rhad i'r gweithwyr redeg foreu a hwyrr. Mewm atebiad' i Mr Bancroft:, des- f grifioddi y codiad'au ym yr heolydd, ac mewm 1 ateibiad i, Mr Alien draehefn, yr1 hwm a gyn-1 rychioJai y Cymghor SiroJ, dywedbdd, ei fod yn ymigymerydl, ar rain, y Cymghor, i wmeyd, y cwbl oedJd angenrheidiol i gy far fod ag hawl- iaiui y Cynghoir. Bvddai i'r Cynghor Deis- barthol ga,rio y Ilia-11 i ganol Pont Abercwmt- boy, os cawsemt yr a,wtliurdbd. Yna dywedbdd Mr Arthur Ellis, aelod o Goleg y Peirianwyr, a, pheiriamyddi i Gwmni Trydanol a, Goleuol Caerdydd, iddo. fymed1 dros yr oil o'r1 ffordd fwriedid i'r llimell ei rhy- me:rvd, a, chredai y byddai a cldefnydd1 a chyfieusdra mawr i'r cyhoedd, wrth gymeryd i ystyriaeth y nifer mawr 0: clieithwyr a. gludid gam y, brakes; a'r motors. Mr Edmtunidl Mills Hann, peirianydd swyddogol (J, mwnawl, aelocl o'r Cynghor Ders- ha,rthol, o'r Cynghor Sirol, a goruchwyliwr1 cyffrediincxl Cwmni y Powell Duffryn, y rhai a, berchenogent lofeydd eang yn y plwyf, a ddywedai fed; y cynllun wedi caiel ei gynyg ganddb ef, ac iddb ddbd, i'r casgliad y bydd- ai y dramffordd, .gynygiedig yn un o fantais a,c oi elw i'r trethdalwyr. Cwmni y P.D. oeddynt y trethdalwyr mwyaf yn y dosbarth. Talent rhyw J-2333 o flwyddyn allan 0 gyfamsym, 01 1,900. Crediai y gallesid gweithio. y dramffordd1 gydag elw. Mr J. W. Evans a ddywedai ei fod ef yn gyfreithiwT, yni aelod o'r Cynghor Dinesig, ym Hemadur o Gynghor Sirol Mcrganiwg, ac ym Uwehgwnstabl Miscyn Uchaf. Bu efe yn aelod1 o Fwrdd y Gwarcheidwaid a'r Bwrdd Ysgol. Mewtni atebiadi i gei,s,iadau wnawd ato, galwuddi efe nifer1 o gyfarfodyddi mewn gwahanol ramau 01'r dosbarth i ystyried y cynllun. Y cyntaf a gymaliwyd yn Nhre- cymom, ac er i Mr Kemshole ddbdi yno i siarad ym erbym y ml"diad, pasiwyd penderfymiad yn ffafr y cyfryw, a, chariwyd ef ym unfrydbl. Dygwydidodd yr un peth yn Aberaman^ ac yn y dcliau Ie bu yno. gynulliadi ma,wr-y neuadd- au yn llawini. Ym y cyfarfodl yn Aberdar, dim omdl ychydig ddiaeth yn nghydi, gam fod cwrdd arall yr un mosoni, ond yr oedd. gwasam- a.ethyddion y T.V.R. yrno mewm rifer da., na.w 01 ba rai a, ddaethoiu 01 Ferthyr. Gohir- ioddefe y cwrdd, hyd y nos Fereheir, yn, y Carmel Hall, yr hom neuaddi oedd yn orlawn, ac yn y cyfarfod! hwmw cariwyd penderfyriad yn ffafr y cynllun gydiag ond 16 o withwyneb- wyr. Croesholwyd Mr 'Evans o. barihed rhai sylwadau a wnaeth ym nghyfarfod y Carmel Hall, a therfyiHKkl hyn. yr achos dros hyr-s wyddwyr y dramffordd. Ni alwydl tystiolaethau, gan y rhai a wrth- wvnebent v cynllun. Mr Noble oedd y cyntaf i anerch y Com- missioner. Wrth wneydi hyny, dywedai nad oeddl amgemrhaid ami y dramffordd wedi cael ei brofi; ac na thalai ei ffordd; ac yn 3yda, nad) oeddi yn gyfryw ag y dylai Bwrdidi Mas- iiach,ei chaniata.u. Byddai i'r cyniluni gys- tadlu; a Rheilfforddl y Taf, Yl1 emv.edig: os ceridl hi i Abercwmboy, ac yno ei chysylltu ag eiddoi Moiuaitaini Ash. Yn wir, yr oiedd cynlluniau y tramffyr'didi hym yn cael eu tynu allan i'r dybem hWDiW. Amcam yr hyrwydd^- wyr oedd cael cysylltiad; benb,ygilydid' i'r Rhondda" fel y gallasent gael llimell gyfla,wm i gystadilu. Y nOl troddi ei sylw at agwedd. arianol1 y cyfryw, gan bwyntio allan: IliCl thalai lei ffordd. Mr Arthur Le-wis hefydi a, siaradodidi yn wTthwyiieboi i Dramffordd1 Rhif 3, ac ancgai Bwrdd Masnach i daflu, allan y rhaa'n homo o'r llimelL Pwyntiai Mr J. Sankey allan draehefn, nas gallai y cynilura droi allan yn llwyddiant arianol. Yr oedd y sail a. wnawdi dros yr elw yn rhy isel.. Gydag wyth. cerbyd, i wneycJ elw) byddai yn rhaid iddynt ar bob siwrne gludb! 65 y cant 0\1 cyflawn allu. Yr oedd hyny, meddai, yn syml al'lan 'c'r cwe=tivvm. Yna amerchwyd y Commissioner garn Mr Trefor Lewis. Yn y lie cyntaf, ni ddiangos- wydi fodi un anigen am danynt;, a,c felly, yr oedd ymddiriedolwyr yr Ardalydd Bute yn casglui, ac yn caisglu yn ia,wn: fel trethdalwyr yn y dbsbarth, ma fuasai y cynllum yn IlwyicM- iamt arianol. 0 barthed i'r heol gul ger y Z> Mardy, yr oeddl y Surveyor wedi addef nas gellid "ei lledlul, ac addend hefyd! mai yno yr oedd y brif fynedfa i'r ty, er fodi Mr Williamis Avedi awgrymu; ffordld arall drwy heoil serth i me wn 8. Siaradbdld Mr Brodrick hefyd, gan udHveyd fod y dramffordd wedii ei bwriadtt mewn gwiricnedd i fod yn llinell gvfan. o Aberda.r Mountain Ash i Benriiiwceibr, cylchoedd a wasanaethidi yn dda. eisoes1 ganj y rheil- zn rfyrdd. Ar ran y Cynghor Sirol, cliywedb.ddi Mr Allen os nai chierid allani Dramffordd. Rhif 3, bydid'ai yn dyfod yni dldyledswydidi ar y Cynghor Sirol i adystyried ei bendeirfyniad 01 bar,th,ed i gefmogi y cynllun. Terfynodd hyn yr ymchwiliad, a, diywed- odd y Commissioner y byddai iddo rod adroddiad i Fwrdd Masnach, yr hwm, can gyntedi ag yr ystyridi y pwyntiau cy %-eithiol gant eu cyfreithwyr, a roddai ei ddymtiad i'r gwahanol bleidiau oeddynt ym dal c iylit- a'r mudiadi o
NODION MIN Y FFORDD. C!h~—
NODION MIN Y FFORDD. C!h~— GAN Eos HAFOD. -0- Perfformiwyd y gantawd y "Gentle Shep- herd," gan Obeithlu Bodrimgallt, nos lau diL weddaf, diani lywyddiaeth y Cymghorwr E. T. Davies, Ton. Datgamwyd yr umawdau gan Misuses Mary Morgan, Jenny John, Sarah J. Thomas, Maggie M. Jones, Sarah Rees, 'Edith Griffiths, Masters Myrddin Evans, a Trevor Watkins. Arweiniwyd gan Mr D. Da;vies, Bryn terrace, a, chyfeilivvyd gar] Miss Sarah J. Williams ai Sam johm. Mwynhawyd yr hyn wrandawyd. Dyddl Mercher diweddaf cynaliwyd gwaEY- anaeth i ddathlu St. David's yn eglwys o'r' un enw yn ardal y Ton. Pragethwyd gan y Parchn. Hirman, S. Rees, ficer Abertillery; J. H. Jenkins, Ffynon Taf; a, Deon Howen (Llawdden), Tyddewi. Cymerodd COir yr eg- lwys a enwyd a Sant Ped'r ran yn y glva,s.élJ}}-. aeth camyddbl. Canwyd ganddynt anthem- au, Salm-donau, etc. -0- D,aieth, cynulliad lluosog lawn yn yr i wrando Llawdden. Dewisodd Temi Solo- mom yni destyn. Clywais fod ei ymadro-ud1- ion a.'i hyawdledd yn afaelgar iawn. Deall ei fodi i ddarlithio cyn hir eto: yn y cylch bwmi ar "Emynyddiaeth Gymraeg." -o- Yn ei p-hresnylfodi nos Fercher diwiecklaf, bu farw Mrs Phoebe Thomas., William str. Dywedir mai ffit oedd1 yr achos. Ymoillyng- odd i'w heffeithlaiu 01 fewm dwy awr1, heb ymg- an gair. G\\Taig yndbiedd1 i'r diweddar Mr Evan Thomas, pwyswr, Bodrimgallt. Yr ctrdd' vn chwaer-yra-nghyfraith i'r Parch. Thomas Thomas, Llanymddyfri; ac i Mr John Thomas, prawf-bwyswr, Femidale. CI.a.dd\vyd ei gweddillioni dydd Sadwm di- wedd'af, yn mghladdfa. Trealaw; y PaJch. T. Lloyd, Bethel, yn gwasanaethuL ,¡ I -0- Yn nerwydd cael eu blino gan y scarlet fever, mae p.ulwar oi blant Mr a Mrs, Isaac Owem, Gelligaled! road;, wedi bodi am rai wythmosau ym Ysbytdy Ystrad, Rhondda. Mae tri 01 hcnynt wedi dyfod .gartref, ac wedi caeil llwyr wellhad1. Male y bachgeni hynaf, Isaac, tua, thair-ar-ddeg, yno'. Hysbysir fod 01 yntau yn llawer gwell. -Of- Dydd Tau. diweddiaf agorwyd rha,n,a,u, mew- ycld o'r clafdy uchod. Areithiwyd gan y Milwriad C. Curre r Jobm D. Llywelyn, Baxnwr Givilymi -n,s,, a Dr. Morris, Tylorstowm. Iu.c._ .de ynddb i 32 01 oddef- wyr heimtiol. Mae y draul o'i adeiladu wedi cyrhaedd! y swm: o ^13,385. Yr arch-adei]-| a dydd oedd Mr W. D. Morgan, Tan.. Gel- wir y clafdy hwm yn, Rhondda. Isolation) Hos- pital yn Gymraeg, Ysbyty Argeledd y Rhonf- ddai Llywyddi y cyfarfod1 oedd Mr W. T. Jones, Trecrci. -0> U mvyd mewn glan brioda.s yr wythnos: didi- weddiaf Mr Benjamin. Rlees, Ystrad, Rhonr dda, a Mrs Emily Fletcher, Tyntyla road, yr um ardal. Cymterodd y briodas. le yn swydd- fai y cofrestryddl, Pontypridd. Maei y priodi- fab yn a,dlroddiwr gwych ia.wn,, a,c ytai um peryglus i\v gyfarfodi mewn cystadieuaeth air araeth ddifyfyr eisteddfodol. Mab ydlyw i'r diwetldar Mrs. Gwen Lewis, a,c mae'n frawd ii Mrs David) Gravel. Mae y Parch. J. D. Evams, Pan teg, Pcnty- pool, wedi dierbym y gwahodidiad i Ficeriaeth Treherbert. Llamwodd y cylch o gurad yma, rai blynydldaIU yn ol. Cawn y bydJd iddo ddlechreu ar ei waith pwysig t-ja. Ivlai nesaf. Bu farw John James, 2, Victcria. street. Ystrad, yni nghlafdy Caerdydd yr wyttinos ddiweddaf. Blinwyd ef gan y cancr, a bu o dan lawfeddygwaith Yill y sefydluad. Nos Wener diweddaf cludwyd ei weidiliicm gar- tref. Mae wedi, gadael gwedd-w a nifer o blant. --0> Yn ystafell berthynol i EglwTs Sant lean., TOIDI, nos Iau diweddaf, cynaliwytl cyfarfod buddiol o dan lywyddiaeth. y Parch. J. M. Raymond. Yn mhlith petnau dyoVjorol ereill clywais Mr Richard Price, Geili, yn chwareu y "Per Alaw" (Sweet Pichard) yn rhagorol iawn. Mae y gyfres gyfarfodyddi hyn yn parhau i hawlio sylw. ■—o—• Gwnaedi y tri phenill canlynoJ gan weinid- og i Y sbytdy newyddi neillduedig, y Rhcndda, dydCU lau, Mawrth 13eg, 19°2. Diochwm heddyAv o eigion calon,, Am le cyfleus neillduedig i gleifion, Er rhwystro lledaeniad blim glefydonj, I rwygo teuluoedd! eiIlJ broi vnYvloii. Bemdith o wertb annghyffrerEIl1 Yw sefydliad.au o'r fath hym i'r werim; Ond bendith fwyr ei gwerth ma hyn Fydd bod heb neb yn eu mofyTi. I 'j- Ond pan elwir ami eu gwasanaeth, I dderbym unigoliom eirt cym'dogaeth;, Boed rhwydd hynt i'm meddygom a7u gwaith, 1'w dychweilyd! i'w hamwyliaid eilwaith. -0-- Yr wythnos dJdiwecldaf, yn SWyd:Gf3 y cofrestryddl, Pontypridd, unwyd mewm hardd ,T briodas Mrs. Margaret Jane Davies a, Mr Jonathan Thomas, Y strad, Rhondda. Mae Mrs. Thomas ym ferch i'r Parch. Benjamin Thomas, yr urn He. Mae eu cysylltiadau teuluol a chymdieithasol yn barchus.. -0- Dydd lau diweddaf bu farw Mrs. Anne Jones, gwieddw y diweddar ls.-brrf--wyddog Hedd'geidwadbl Sir Forgamvg:, &ef Mr Evan Jones (Ieuaim Glym Cothi). Eu meibiom yd- ynt Mri. Colemzo Jones, cyfreithiwr; a, Miltom Jones, Clerc Bwrdd Adysg P ontypridd. Cydymidleimilir a, hwynt, a'r plant ereill, yn eu galar air ol rhieni gofalus a thymer iddynt. -0- Mae adrami Ystrad, Rhondida, o Gymdeith- as Feiblaididl BrydJeinig a Thram^r \wdl cyf- lwynol 4"5 i os., wedi talu yr boll dreuliau i Drysorfa y Gymdeithas UdlOdL D)"ddiad yr axlTcwMad yw Mawrth 3iaint, igcr. Y swyddbgiom ydynt, Mri. Benjamin Thomas, llywyddi; trysory-dld, David Louche r; ysgrif- enydd1, Cymghorwr Thomas Thomas. Syl- ,vn wrth y crynodeb fod! gweitbgarweh wedi eu hamlygu ganddynt, y casglyddor. ac ereill. --{)- Yr oeddl Mrs Rachel Price, gwraig ba.rch- us Mr David Jobm Price, 3r, Llanfoist st., Ton, i fyn'd 0 dam lawfedd^gwaith yni Nghlafdy Caerdydd, dyddl Liur, Mae yn Jam i amryw o blant. Mae i'w ol>eithio fod gwell had yn hanes iddi. Maent mewn cysylltia,d parchus ag leglwya F edyitldáedig Ton. 'dig -0- Mwynhaodd cor Eglwys Sant Stephan, Y;s.tradl, swper yn mghyd nos ian diweddaf, yn yr ystafell berthynol iddi. Crea cyfar- fyddiiadi fel hwm frawdgarweh, a rylwid ar hyn yn ystod y wledd. Cafv.yd1 caneuon derbyniol gan rai o aelodau y cor. Yr offeir- iad ymroddgaryw y Parch. Henry James. —o— Mae BrawdJys Morganwg x;ec\ ei hagor unwaith eto yn Nghaerdydid. Hysbysir fed tuai chant o berson.au i sefyll eu prawf. Ofnir fodi y nifer ym fwy nag arfeicl Mae cyfleusderaiii rhagorol yn caei ern cynyg yn bresenol i, bobl ieuainc fel ereilL Eim ciyled- swyddi yw eu. cefnogi, gam fod hYUlY yn ffordd briüidbl i ddyogelwch.
-:0:-CYFARFODYDD AGORIADOL…
-:0:- CYFARFODYDD AGORIADOL EBENEZER, ABERDAR. -0-- Bu y capel uchod yn cael ei adnewybcFu yn d'nvyadi, a¡'i belaethu- yn ystcxli ydeng mis di- weddaf ac nid oes amheuaieth mad yw yn awr yn un o'r capelau, mwyaf tiws y sir. Nos lau, Mawrth y 7led, yr oecJ yr eg- Iwysi wedi trefnui myned i mewm iddoi gynal y gwasanaeth cyntaf. Daeth yr egJwys a'r gynulleidfa. yn bur gryno ym mghydi erbyn 7.30 o'r gloch. Dechreuwydi y gwasanaeth cyntaf hwm tIiVY i'r gweinidog, J. Grawys Jones offrymu gweddi. Wedi. catau (vmyn, darllenodd Salm lxxxiv.. a, g'vtddiwyd' gam y ddau ddiaeon hynaf, Dafydd Lewis Edmund! a Morgan Williams. Yna traSribdcdd y Parch. J. Grawys Jones bregetb fer, eddiar yr yma,drodd, ((\Vele. rhoddais o'th flaem ddrws agored."—Dad. iii., 8. Cyfarfod pur lawn o deamladau tyner oedd hwn. Edrychai y rhai hynaf ym ol ar flynyddoedd Deheulaw yr Arglwydd. Cof- ient hwy y dyddiau gynt-blynyddceddl v diwygiadau mawr, 1849 ac 1859. Ond edrych yn mlaen oedd y liu pobl ieu- anc--am nynyddoedd Iawer i fwynhau y deml newy-dd, a gweithio yncldi dros Grist. Ar ddiweddi y bregeth, darlleir.vyd nifer o beniliicni tarawiadbl i'r adeiiaci newydd, gwaith Jacob Treharne (Tiberog), un o ddiaconiaid yr eglwys ac awdwr "Hanes Eg- lwys Ebenezer. Dylid crytbwyll hefyd maci. Mri, D. M. Roberts a'i Fab, Porthmadoc, oedd y cyn- lluimwyr, a Mri. John. Morgan t:'i Fat- Aber- dar, oedd yr adeiladwyr. Rhodd'odai y odau waith godidbs,. -0-- Adnewyddiad Ebenezer, 1902. Er teithio. anial blim, Trwy lawer storom groes, A godidef garw hin Ar ddyrus Iwybrau oes, Mae Ebenezer ar ei sedd Mewm prydferth wisg ar newydJ wedd. Ma:erhoidarluniadlla.wn 0 addurmadau'r ty, Yn anhawddi, anhawdd iawn, I eididil fel myfi Ond trwy yr add'umdadau gwiw1 A'r gwir addolwr at ei Dduw. Rhaid dechreu wrth y drws- Y prydferth borth i'r lie, Mae addurniadau thvs Yn gylch 0'1 amgylch e. iMynedfa gysegredig yw I sancteicldiolaf deml, Duw*. Yr oriel geinwych sydd O'r cylch fel gemwaith hidd*. Ac ar ei siriol rudd Tlysimeb, dwyfol chwardtt; Gall duties celf weTd) yma'i Hun Tnvy ddarlun hardd: o'i gwaith ei 'K.urt. Mor ogoneddus yw Addurmo men' y ty, Mewm harddweh gwisg a Iliw Yn yrno-vsanu sy' A'r disglaer heirdd1 lusemau c-aio Yn rhoddi urdJelas a,r y rhai:n. Mae'r llawr fel pairmant clir, A'r seddau ar ei froa Yn d'angos pa mor buf Yw'r Sanctaidd Demi ncn. Mae gan y coed a'r muriau ia. ith All droi yn fendith yn y gwaith. Y pwlpud hardd ei wedd, Mor ddwyfol brydferth yw, Lie gall cena,don, hedd Gyhoeidrii Cyngor Duw. c' Mae ad,sain cewri oesau fui Yn adlewyrchu amo fri. Ar fin) ei gam' mlwycid oed Edrycha'ni lion ei wedJ, Mor ieuanc ag erioed, Heb arn.'o noda.u'r beddi; Mae Eb'e'nezer .eto.'n fyrl Yn dal o hyd ogoniant Dl:v. Y cwmwl tyst ion. fit Yn Ebemezer gynt 0:1) hamigylcb heddy^v sy Fel engyl ar eu hynt, A SWll gorfoledd sy'm eu hia'fY l'a, calonogi yn y gwaith. Mawrth 7 fed, 1902. Tiberog. -0-- Dechreuwyd y cyfarfodydd agoriacEol borexi Sul, Mawrth 9fed. Pregetbvyd gan y Parch. Rhys J. Huws, Bethel, Arfom (Jos. 4., 6). Yn. y prydnawn dechieuvyd yr oed- fa gan. y Parch. R. Jenkin Jones, M.A., Hen- dy-Cwrdd, Capel yr Undodiad, sef y capel Ymneillduol hynaf yn y plwyf, a'r nesaf ato o ran oedran yw Ebenezer. Pregethwyd }m Saesonaeg gan y Parch. Will. D. Thomas, A.T.S., Altrincham, sef wyr i'r diweddar Barch. William Edwards, Ebenezer, a mab i'r Parch. David Thomas, Cheshumt. 'Ei destyn ef oedd! Isaiah 42-3. Daeth v fath dorf fawr yn nghyd yri mhell c.yn dau o;r gloch, fel bu raid1 trefnu cwrdd1 arall yn Bryn Seion (M.C.), He pregethoddi y Parch. Stanley Jones, Caernarfoa. Yn mhell cyn amser Y cwrdd chwech yr hwyr, yr oedd' y dorf yn Uawe* mwy drachefn, fel bu raid rhanu eto. rhwng Eben- ezer a Bryn Seion. Pregethodd Rhys J. Huws ym Brym Seion (Seph. a—12). Pre- gethwyd yn Ebenezer vr un pryd gan Stanley I I Jones. Boreu Llun, am 10.30, dechreuíYyd gan y Parch. D. Silym Evans, Siloa, a phre- getho,dd Stanley Jones (Ezeciel, 43, 1-2). Darparwyd cyflairader o luniaeth yn rhad gan yr eghvys yn Neuadd Ebemezer, rhwng cwrdd1 y boreu a'r prydaawn, ac yn anlstT te. Methodd ugeiniau ddod' i fewn i'r capel y prydnawm, gan mor fawr oedd y dorf, -Pre- gethwyd yn Gymraeg gam Rhys J. Huws (Eze. r o, 14). Ar ei ol pregethodd! y Parch. Elvet Lewis, Llundain, yn Saesomaeg (Jer. 18, 2-6). Yn yr hwyr drachefm daeth Lhiav.-s. mawr ym nghy'd awr cyn, amser dechreu. Bu raidi j trefmu cyfarfod. eto> jmi Bnn Seiorx Pregeth- odd! Rhys J. Huws (Matt. 2, 2). Yn Eben- ezer pregethodd, Stanley Jones (Dad 3, 8), a Elvet Lewis. (I Sam. 17, 4c). Parhawyd y cyfarfodydd Y. inJaem nos Fawrth a. nos Fercher. Tregethwyd nos Fawrth gan y Parch. D; Sily> Evans, Siloa, a'r Parch. Wrn. James (M.C.), TBethania, 3:a. Aberdar; a, nos Fercher gan y Parch. John Morgan (M.C.), Brym Seiom j a R. E. Wil- liams (Twrfab), (B.), Aberdar. Profodd y cyfarfcdydd' YTI. rhai rd.hriad-ol iawm o'r dechreu i'r diwectd—mewn llucsog- rwydd: cynulliadau, mewn. nerth ysbrydoJ, ac yn llwyddiant y casgliadau anhawdd genym gredu fod nieb yn cofioi y fath gyfarfodydd a'r rhai hyni yn Trecynom. 13u yr eglwys yn d'diwyd! iawm yn dHvyn i fevrn. ei hadrfewidiom,; at vddvledL Yr 'oebdrvs ^c>.sc><? y red ar gasglu mil o bumau erbyn divredid cyfarfod- ydd: yr agcriad. Ondi erbyn. nos Fercher yr cerMf y C}"fansvnii v,-e'7i dod fT-r; ^1,162. Cafodd! yr edwys ei chr.1- .r-oci VTJ fawr gan: garedigruydc hs.elionus llawr o rai fagwyd! ymddi flynydidoedd ym 0$, ond ydynt I bellach ?s wasgar mewn g^h,ar»c>l ardaloedd I Derbyniwyd rh^dicm hefyd oddiwrth am- j ryw gyfeilliom r, v-ahsnot enwadau yn c g-stal, a, chyfeilliom hynaws. 0 With jr Anni- bynwyr. Symbyiwyd y casdu ar y cychwyn i gan, umfu am ddeiiddeg mlynedd yn ddiaeon'! o'r radd flaemaf yn Ebenezer, sef T. WiI-: hams, YSvY. Y.H., Gw-aelodygarth^ yr hwn a gyfranedd £5°, ac cry diwedd claethiD.'E". ) Williams, YSï\>" Y.H., Hirwat'n, yn mlaen i | gan bwlch y mil pcjsvau i fyny gydag £ 20. j Yr Axglwydid' a dynion a wnaefhamt i ni | bethau mawrion; am hjmy yr ydym vn I Haw en.
-o: - j WORKMAN'S HALL, CVMAMAN,…
-o: WORKMAN'S HALL, CVMAMAN, Mawrth y icfed. 1902. --{)-- Cyngherdidi Gystadleucl. -0- Ar gais nifer dr c^staclt-- r v cyhoeddir y nodiadaiu caniynoi ar yr adi d idfcai ym y gystadleuaeth uchod. Axii d (a,gored i bob oedram). Gwobr, ics Och., a, chwpan ariam gw-erth^i is. 1. Maud: "Hamlet"; adiYxltdiad cywir, ac hynodi gydbwys tn>ydido ydy w; b-"l1, end yn brin o lafur dH gy:lm,aru a SW!;1 y wük. 2. Dewi: "Dafyüldi a Goliath'j nid ydyw y desgrifiad) ofr ,llanc> yn ddigoa tyw ac edtnygol. Yr oedid; yn rhy undbriog ei ar- ddi-ill hefyd, a gwan nuewm pwyslais i fod yn ,L adiroddiaxi dylanwadjol dr 'Llanc' yn gorch- fygu'r 'CaA\T.' 3. Gwenfron Aberg\ymfi: "Yr Ystorm"; amrai o wallau ieithyxlkicJ, y pumed pertUTyni h}m.od wan mewm desgrihadaeth, Adrodd- ia,d cyffreclim oerdd' hwm. 4. Gwilym: "Progress of 'Madness" ;1 adroddiad' cynhyrfus a d}"tanyvadola a cbariai ei wallgrofrwydd: i'r meddwi ystyriol gydag effaith mawr. Mae hwm yn un gwir dda. 5. J.R.L.: "Progress of Madness"; gwpil.. us, esgefcilus, a chyffredin ydyw hwn. 6. Nellie: ay n Aberth er dy Fwym;' YV oedd' amrai ranau yn wamiiyd yn yr adrodd- iad hwn, Aneff eithiol oedd. hyd" yn nod, y, weddi. Beth am y canu. yma? Yn sicr, )4 mae canu wrth adirodd; YU rnihvrio mwy 3-a erbyn nag yn ffafr y cj'stadieuydd. J 7. Ap I ago. Aet.h yn fethiant ar fepn—. torodd Iawr. 8. Go-Wain: "Lord Elms & Co." Adi"8iIiJ. iad da,, ai gynhyrfiadau o dan reolaeth ofalus. Y mae i hwn le amlwg yn y gystadleuaeth non 9. Arthenfab: "Dinystr Jerusalem." Ad- roddiad cyffredin; prin mewn llafur, nid oe:dd yn fedrus gyda'r cyngbaneddion, a gwan mewn desgrifiadaeth. 10. Gtantawe: Dyma adroddiad gwyssh. Yr cyedd desgrifiadaeth y gwahanol olyg- feydd1 yn glir a dylanwadol Yr oedd coeth- der yn amlwg yma hefyd. 11. Rcsaiim: 'The False Light of RosiHey.' Dyma. adroddiad rhagorol. gyda thafocl llithrig, ac arddull fe^trolgar. Y mae mini ar gryman adroddiadol y toneddiges hen- cydgyfarfyddiad o SW)T1, c(Jlethder,. a diifrif- wch 12. Meirionydd: ''Christmas Day in the Workhouse," Adroddiad da eto-y desgrif- iadau yn gryf a naturiol. Yr oedd ynyr 'yspryd.' Ylli anffodus, digwyddodd rai cain- ?yniada.u geiriol pwysig, o ddiofahveh, gaflwa dybio. Nid gwaith hawdd :-w curo hwrt 13. Teithiwr: "Y Groes Ddu." Rhai ma.nau gweimion, Y ilinellau- "Lawr a'r lies tri dwfr," etc., yn ddieffaith. Xid oeddi yn ddiwall gyenr iaitb. Cyfyd y gwendidau hyn ym dystioa yn erbyn llwyddiant yr adroddiad hiva 14. D.L.: •'Breuddwyd Olaf y Llofrudci." LIawer o wallau ieithydtLol, yn. neilldaiol mewm geiriaiuj dau-sill. Nid oedd yn ddigon amgerddol i gwTdd ag amsawdid: gyffrous y darm hwm. Yr oedd) yna, rhyw anysnvythder i'w deimloi hefvd. I5- Bry-cham: Areitneg anmherffaitb wrth csdesgrifio, ac undo.mog ei arddull VI" hwn. Xid ydyw yn adrodid ag arddeliad. 16. C.W.S.: "Merthyrdod Stephan." Cyffre'dim iawm. iawn. Haeddai "Merth}-?" cyntaf Cristionogaeth rhagorach adroddiad na hwn. 17. Gla-n Rhos: "Y Danchwa." Amry,v wallau ieithyddoi. Teimiwn fod v "'Diafv cfiw a yn rhy drwmi iddi. Yr oedd mewn llawn merth yn y manau tyneraf. Pan oed'd eisiau merth at y synus ar cyffroius, nid oecd i'w gael. 18. Rendon. Adroddiad da can belied ag yr oedd ynt myned. ond swm y llafur yn rhy brini gwrdd a'r wo-br. 19. Gwenynen y Dan-en: "Y Groes DdXl" Adroddiad rhagorol. Yr arddull yn goeth, I Cl yi cyTneriad.au a'r golygfeydd yn fyw a ch-s-ff rouc,, a'r dirwyniad i fyny yn orchfygot. Campus. 20. Hen Adroddwr: "Y Medd:wTll Hunan- lofruddiol." Adroddiaci dot ydoedd hwn. Yr oedd fel mewm trafferth yn" ceisio dod o hyd i'r "Hunandof orddi old' Xid oedd' ar- ddeliad ar y gwaathi. 21. Iago; Y Mab Afradion." Adrodd- iad cn-f. end anorphemedig fel cyfan-waith. Nid oedd yr 'AfradJon;' yn.. afradlon neilldiuoL 2 2. Ap Emlyn: "Ti Wyddost beth ddywoo fy -ghalo-i-L," Gwallau amlwg, a ch yffredID- edid: mor amhvg a. hyny dnvy yr hoJl'ddaixi. z' I 23. Dan: "Ymson Judas." CyffrediI1 iaw-n, a dieffaith oedd hwm. Y tri goreu }xl!yntGwilym, Rhosalin, a Gwenynen y Darren. Y inwvaf gorphen- .edig—y lla,wnat o dan, ar ffrwd: gnlaf o b w hyawdledd i gario cenhadaeth y testyn i clxe' ydyw -'Gwenynen! y Darren." Iddi hi y pert hyn y fuddbgoliaeth yn y gy stadieiK a:eth hem. Adroddiad (cyfyngedig i rai dan i6eg oed). Gwobr, 7s. 6c. i. Maud: "Angladd Diwmod y Cyi> hauaf." Adroddiad coeth a. naturiol. Yr oedd yr ychydig ganu yn tynu oddiwrth ei werth, ac yn oeri gwres Maud wrth fymed rhagddi. J 2. W. D. L.: "Yr Ystcrm." Digwyddbdd amrai o f tiau gan; hon. Yr oedd yma, an-- ystwythder hefyd; a gwan oedd y desgriiia.d o'r ystorm fa"T hom. 3. Myfanwy: "Yn Abenh er dv Fwym. Actro'tdiaf? cywrr, onri yr oedd yn rhy wan i ddesgrifio y golygfeydd sydd yn y dam hwn gydag arddeliad. Pan oedd1 eisiau merth, nid, oedrl i'w gael—daeth tony ddi aeth i'r llais yn Ue'r sefydlognvydd gofynoi yn ol natur y dam, .1. Ap Cyffredin a dieffaith—dim. yn neulduol. 5. Glan Rhos: "Mr Moody & Go." Dyma, adroddiad da. effeithiol, ac o duetid lesol. Y ntae Glan Rhos a,'r cl-e'rn-ii hxir,, -i deaD eu gilydd, a. theifl ddylanwad i'w pin- adwri d:aiomus. Hi ydyw y goreu a theilwng o'r wobr. Aberdar. M b. -n'-
Advertising
Llanharran Eisteddfod. -0- THE TENTH Annual v Eisteddfod Will be held in a Spacious Marquee on VlHIT TUESDAY, May 20th 1902. ADJUDICATORS- Music—Mr. D EVANS (Eos Dar), Mardy D. CO AYIES. ESQ., Cardiff. Bands—PAUL DRAPER, ESQ., Penarth. Literature and Conductor for the day- TOM JOHN, ESQ., Llwyn pia. Accompanist— MADAM F. JONES REES, C.R.A.M., Llanharran. Male Voice Test Prize. 'Sparten Heroes prize, 15A. and a gold medal to conductor. Mixed Choirs, Yeo-yo, come travellers;) prize, lOp. Brass Band Contest, Turline (Wright & Round;, first prize, 8p 2nd, 3p. Marching Contest prize, If Further particulars from Sec.- 11R. SAMUEL GRONON, Coed-bychan, Llanharran. —o— Yn yr Oddfellow's Arms, Aberdar, foreu dydd GweneT. bu Mr John Sehvay, y gwestaywr, farw: yn sydym iawn mewn lle^ryg.