Tarian Y Gweithiwr

r mm m = | = BAB AN. I Penod VIII. .1 Mrs Bray yn derby 11 sfpyn yn cynwys dau cant o ddoleri. Dru ia o'r babaa Mae .yn rhaid i mi e Irvea ar ei ol yn well. Pinky yn cyfarfod a geneth ieuanc o'r wlad Of wylofus menyw. Lladrad. Pwy sydd yn gyfnfol ? Nid oedd yr eneth yn teimlo yn hollol wrth ei bodd. Hid yn hyn nid oedd wedi bod yn alluog i giel golwg ar wynebpryd Pinky, ac yr oedd rhywbeth yn ei llais oedd yn peri iddi deimlo yn anghysurus. ) Nid wyf yn hidio am giniaw yn awr,' meddai ki, oherwydd nid oes ei chwant arnaf o gwbl.' 'Mae ckwant ciniaw arnaf fi beth bynag; felly, tyr'd. Wyt ti ynhoFf o my strys ? j Ydwyf.' 1 Pa grefft wyt ti yn meddwl am dani ? Oes dim un neillduol ar fy raeddwl.' j k Pa fodd y buaset yn hoffi rhwymo nyfrau ? Yr wyf yn adnabod dwy neu dair geaeth sydd yn gwneud hyny, ac maent hwy yn gallu eniil o bump i ddeg doler yr wythnos. Dyna'r grefft oreu a glanaf wyfi fi yn gwybod am dani.' 0, wytti?' gofynai Flora a'i dyddor- deb fel pe yn ail-enyn. Ydwyf fe siaradwn am hyny tra yn bwvta ciniaw. Dyma'r ffordd.' Wrth ddywedvd hyn trodd Pinky heibio congl heol fechan oedd yn arwain ymaith oddiwrth yr heol boblog oeddynt wedi bod yn cerdded ar ei hyd. Y raae yn 1. distaw ac ymneillduedig, lie Bad oes neb ond y bobl oreu yn myned iddo,' meddai hi drachefn. Mae llawer o ferched sydd yn gweithio, a rhai sydd mewn ystordai yn bwyta eu ciniawau yno. Fe gyfarfyddwn a rhai o honynt, oes dim dadl; ac os digwydd i rai o'r rhai yr wyf fi yn eu hadnabod fod yno, feallai y clywn am le da. Dyna'r peth sydd yn eisieu, onide ? Mae yn cida gan fy nghalon i fy mod wedi cyfarfod a thi.' Yr oeddynt wedi cerdded i lawr dros haner yr heol, pany safodd Pinky o llaen masnachdy cogydd. Yr oedd nifer luosog o deisenod,- a phasteiod a melusion yn cael eu harddangos yn y ffenestr, ac yr oedd yn argrafiedig ami y geiriau '.A..clfcrdy Boneddigesau.' Dyma'r lIe,' meddai hi, a chan agor y drws aeth i fewn, yn cael ei chanlyn gan yr eneth ddieithr. Rhoddwyd arwydd o ragrybudd an- weledig gan Flora, i eneth oedd yn sefyll y tufewn i'r cyfnewid-fwrdd. Pa fodd wyt ti am gael dy wystrys, wedi eu berwi, ffrio. neu eu rhostio ? Oes dim gwahaniaeth genyf fi-ulli- rhyw fodd,' meddai Flora. Yr wyf fi vn eu hoffi wedi frio. Myai di hw ynt yr un modd ? Rhoddodd Flora nod o foddlonrwydd. Gad iddynt fod wedi eu ffrio ynte. Tyr'd, fe awn fvny'r grisiau. Oes rhyw- un yno ?' Dim ond dwy neu dair.' Oes rhai o'r merched sydd yn rhwymo llyfrau yno ?' Yr wyf yn meddwl hyay.' 0, y mae yn dda genyf am hyny. Mae eisieu gweled rhai o honynt arnaf. Tyr'd Miss Bond, ] Wedi i Picky ddywedyd hyn, sisialodd air neu ddau wrth y *einyddes, ac arwein- iodd y ffordd i ystafei] fyny'r grisiaa, yn mha le yr oedd nifer o fyrddau bychain. Yr oedd dwy eneth yn bwyta wrth un o'r byrddau hyn, wrth un arall yr oedd geaeth yn eistedd wrthi ei hun, ac wrth un arall eto yr oedd dyn ieuanc a geneth. Pan yr aeth Pinky a'i chyfeilles i fewn i'r ystafell, syllodd y rhai oedd yno arnynt, a wincias- ant a chilwenasant ar eu gilydd. Ni sylwodd Flora ar hyn, ond teimlodd rhyw fath o ofn a phryder disymwth. Eistedd- asant i lawr wrth un o'r byrddau heb fod ya rnhell oddiwrth ffenestr. Disgwyliodd Flora am i'r gorchudd i gael ei symud fel y gallasai weled gwyneb ei chyfeilles newydd I ond cadATodd Pinky hono x lawr yn agos. Dygwyd y wystrys i fyny yn mhen oddeutu deng munycl. Hefyd dygvvyd dau wydraid o ryw fath o wirod. Yr oedd darn o gorcyn yn nofio ar wyneb un o honynt. Z, Cymerodd Pinky hwn a rhoddoid y Hall i'w chyfeilles gan ddywedyd mai math o l%smgaree gwart ydoedd. Bydd yn sscr o'th adgyfnerthu ar ol dy flinder,' meddai hi, yr wyf bob amser yn hoffi rhywbeth gyda wystrys, y mae yn cyn, orthwyo i'w gwnead yn ysgafn ar y cyila.' Yn y cyfamser yr oedd un o'r genethod weli croesi atynt i siarad a Pinkv. Ar ol gair neu ddau gofynodd Pinky idii- Otlid ydw) t ti yn gweithio yn un o'r gweithdai rhwymo yma, Miss Peter ? 'Vdwjf,' ydoedd ei hatebiad yn ddi- fcetrus. Yr oeddwn yn meddwl hyny. Gid i mi dy introdusio i fy n^hyfeilles, Miss Flora Bond. Y mae yn dyfod o'r wlad, ac mae eisieu myned i un o'r sefydliadau hyn ami Yr oedd yn siarad am ystordy, ond yr oeddwn i yn meddwl y buasai gweithcly rhwymo yn well iddi.' 0, lawer iawn yn well hefyd,' ydoedd atebiad Mis) Peter. Yr wyf wedi profi y ddau, ac nid awn yn ol eto i ystordy ar un cyfrif. 0-s gallaf fi fod o ryw wasanaeth i dy gyfeilles, bydd hyny yn bleser miwr i mi.' Diolch i ti,' me idai Flora, 'yr w n garedij; iawn.' 'Dim o gwbl vr w f bib amser yn lla ven pan y gallaf fod o ryw wasanaeth i rywun. Wyt ti yn meddwl y caret fyn'd i weithdy rhwymo ? I Ydwyf. Yr wyf wedi dyfod i'r ddiias i gael fy nghyflogi, ac nid oes Uawer o ddewis genyf.' Nid oes un lie fel y ddinas,' meddai y llall. Buaswn i farw yn y wlad-oes dim yn myn'a yn mlaeri yno, ond chroni di ddim yma. Pa bryd y cyrhaeddaist ?' Heddyw.' Oes ffryndiau genyt yma ? Nac oes, ond mae genyf lythyr i fy nghymeradwyo i foneddiges sydd yn byw yn y ddinas.' Beth yw ei henw ? Mrs Bray.' Trodd Miss Peter ei phen fel nad allai Flora weled ei gwyneb. Yr oecld yn eglur wrth ei hymddangosiad ei bod yn adnabod Mrs Bray. 'Wyt ti wedi ei gweled?' ydoedd ei gofyniad. Nac ydwyf. Yr oedd allan pan y gelwais. Yr wyf yn myn'd yn ol yn mhen ychydig.' Eisteddodd yr eneth i lawr gan siarad fe! hyn tra yr oedd y ddwy arall yn bwyta. Yr oedd Pinky wedi gwaghau ei gwydraid o sangaree' cyn ei bod hi wedi haner gorphen ei wystrys, a pharhaodd j, aoog Flora i yfed. Paid ag ofni ei yfed o gwbl, fy ngeneth i,' meddai hi mewn modd caredig a pher- swadiol; 'o'r braidd y mae llawn gwniadur o win yn y gwydryn i gyd. Bydd yn sicr o liniaru dy giau, a pheri i ti deimlo lawer yn well ar ol hyny. (l'w karhan.)

I be yda chi yn gadael i'ch barf dyfu ? gofynai Huws. 1 Gwisgo tei roth fy ngwraig yn anrheg i mi ydw i,' ebai Ned Falch. Mae'n gas gen i Huws, y teiliwr yna" ebai Brown. Fe faswn yn hoffi 'i ladd o Pa'm na thalwch chi'r bii yna sydd arno chi iddo, ycte ? ebai Jones < fe fydda farw o syndod wei'yn.' Os y dalia i eich ci chi yn bwyta 'nghyw- ion i, fe'i saetha i o,' ebii Die Ffraewr. Dim ods gen i,' ebai cymydog piirod ei ateb, os bytiff o un o'ch cywion chi, fydd dim aLt;Q i saethu o. Fe fydd farw hyny.'

I BOSSES, CATTLE, DOGS, B*RBS. j ¡' lELLS^IAN E'.V.A. BOOK. 193 paajfls. cloUi board eovers, 230,000 copies issued. —. ANIMALS, I A KNOWLEDGE OF ITS CONTENTS f anses the EII man FirSt Aid Book (E F A.) aniiiiiils ij-eatrrfMi. t be kept lian'iy for ry;uiv refi'r- «"C* jn c (»>» of »ccidtnt* to ani! aiiiuents of Hoks'es, ( .vttlk, Dogs Bi K»s.8i»ch an teg tmubtes, 1'he iri;a- iisiu,Ctimmon Cold, leurisy, Congestion or Tip- Lives' »"•' L.jo is<». etc, mi Horses; Coin two- .\Unv-itti of <-»ttt e. ot Unas, nnrt of Birds. Price Is. -t fi<i to all t>»r1* of ihe w..rM (Koreiau starai-s ncc.»|)i,ert). (ii-npou' tertu to he fonni! npon a la^el affixed to Wte utsi'i of trie buck of the « rapper of bottles, 2s ,2k. M., 3« 6d: sizes ELDMAM S ROYAL EMBROCATION. ELLIM^N's for Snrains Hbeum^tism, Curbs, i^plintswhen formicg' Sprung Sinews, Capp- ed H^cks, Over-reaches Bruises. Cuts Broken Kne^p, Sore Siiouiders, faore Threats ^ore backs m Hordes; Sprains m Bogs, Cramp in Birds, etc. The D-\ £ -Bird action. 54- pa^es only, may be h-vrt The D-\ £ -Bird action. Si pages only, may be h-vrt apart from thft roinploie >K>ok of ll^o x>age8, and Hr.s seri al alone (54 pages) Tree and. post f.ree. A size at, 7d. is now on for owners of Do#? and Birds rmj'siring t-> use r small quantity only of ELLlMAN'S EMBK0CAT10N, ELLIMAN, SONS & Co., SLOUGH, ENG.

Hen Lafurwyr y Winllan. [Parhad.J Credwyf mai un o Fro Mor^a^vg osdi Mrs Edwards, sef ardal PeaHm, ond gwelwa mai yn ardal Peahsotgeryg y treuliodd ei bywyd ilifuru-s a fffddloa. Tebyg fod gan Richard Edwards lawer o berthynas,m ya America yn fLirmio yn y wlad eiru, ya herw/dl deillais yn ddi- weddar fod brawd iddo wedi ei gladdfi YIJO rhai blynyddau yn ol yn hen iawn. Credwyf fod Mrs Edwards wedi ei chSaddu rhai blvnyddau o diei Richard, felly bu ef am flynyddau gyda T Wdliams a Letitia, sef ei ferch a'i fab-yu-ngbiyf- raith. Yn ei hen ddyddiaa, a piian wedi rnethu gan henaint, rhyfedd m')r hoff y ZD byddai o'i Feibl, yn herwydd darllenai hwn yn gyson, ac o hono y tynai ei holl gysur. Mae gan yr hen bererinion ffydd- loa le i droi bob amser i giel cysurmewn cyfyngderau a chystuddiau, felly Richard Edwards a dynai gysur a nerth o'r hea fferm yn ei ddyddiau olaf, ac y mae ef a'i briod wedi cael digon yn Ei addewidioa cyfoethog i fyw atn byth. Hen fvawr oedd Richard ac wedi cloddio Haver am fwyn yn y mynydd ymi, ond yrosld yn gwybod am fwynglawdd atir Calfarra ac yn delio yno a chasglodd ddigm i fyw am byth. Gwnaeth ddefnydd o'r presen- ol i ddarparu ar gyfer y dyfodol. Felly, ciwn Richard Edwards wedi bod wrthi yn ddiwyd yn ei ddydd ac yn If/ddba yn ngwasanaeth ei Arglwvdd am haner oaarif neu ragor, ond daeth y diwedd ac yntau yn ddeuddeg a thriugain mlwydd oed., Bu farw a'i lygaid yn gweled iachawdwr- iaeth yr Arglwydd wedi dod i broftid Simeon, set Yr awrhon y gollyn^i dy was mewn Tangnefedd.' Ba farw ddiwedd y flwyddyn 1872 a chladdwyd ef ddachreu y flwyddyn 1873. Bydded iddynt bellaoh orphwysfa ddedwydd, a chael jel piwb o'r saint godi yn hardd eu weld yn y boreu mawr. Thomas Williams a Letitia ei wnig, fel wyf wedi nodi, gyda hwy y treuliodd Richard ei ddyddiau olaf. Gwelwn fod Letitia wedi treulio ei blynyddoedd o Gelli Deg, Penywaia i Benheolgeryg, a Thomas wedi treulio tua deuaaw ml/neid a deugain. Oredwyf mii ua o ardal Pontyberem yw Tomos ac wedi dod yma yn ieuanc. Colier yw Tomos Williams, ac wedi gweithio dan y d iae ir er's tri ugain a chwech o flynyddau, ac er ei fod tua 76 mlwydd oei, etDmae yn tori y trysor du bob dydd. Mae ef a'i briod wedi codi taulu lluosog, a llawer o hoaynt yn magu teuluoedd ac yn byw ar Ben- heolgeryg, ac yn ddiwyd ac ymirechol bob un. Credwyf fo*d Tomos a'i briod wedi deckreu eu gyrfa grefyddol gyda'r Annibynwyr, oad bedyddiTvyd hwy tua deg neu bymtheg mlynedd ar h ugain yn ol. Teg i bawb g eu bedyddio trwy drochiad os argyhoeddir hwy yn ngoleuni y Testament Newydd a goleuni'r He a zn Destament hefyd. Mae y ddau wedi bod wrthi yn ddiwyd trwy eu bywyd i godi y taulu yn ofalus, felly mae Tomos VVilliams wedi bod wrthi yn ffyddlon yn tori y gwr du yn nghrornbii y mynydd ymi, a Mrs Williams wrthi yn cynllanio a threfna i godi'r teulu lluosog yn y modd mwyaf trefnus posibl ar gyfer y byd hwn a'r byd a ddaw. Mae Thomas Williams yn ddyn tawei, distaw, ac hynod o ffyddlon yn y moddion ac yn athraw diwyd yn yr Ysgol Sul yn Nghalfaria. Mae ynddo grm allu meddwl; Did yw un amser am dcaisgos ei hun fel b/dd arfer rhai, ond gwna wrandaw yn ystyriol a chofia, yr hyn a wrandawai a chanddo allu i bwyso a mesur yr athrawiaethau, a chymhwysder neillduol i siarad bron ar bob pwnc. Dywedais mai brawd distaw ydyw, ie, un o blant tangncfedd ydyw yn herwydd nid oes dim a fyno glywed nac adrodd yn annymunol. Mae yn gall fel y sarph ac yn ddiniwed fel y glomen. Gall gynorth- wyo a chydymdeimlo a'r gwan, yn herwydd y mae yn debyg i'w feistr yn hyn, sef ni phar glywed ei lef yn yr heol, corsen ysig nis tyr a llin yn mygu nis diffydd. Dyna fraint yw gallu bod yn dawel ac yn llawn cydymdeimlad a'r gwan ac yn foddloa bod o rhyw help a gwasanaeth yn nhy Dduw. Nid meistroli, nid ordro a thrawsarglw^ddiaethu ar etifeddiaeth Duw, ond gwasanaethu, nid dangos ei husaa, ond yn gydostyngedig a rhai iselradd. Gallu mawr yw gwybod pa bryd i siarad a gwybod pa beth i siarad a gwybod pa fodd i siarad. Oyna dri pheth mawr y dyleai astudio. Cred- -1m£! wyf fod Tomos Williams wedi rholdi lie mawr yn ei fedlwl a'i fywyd i'r pethau uchod, a'i fod yn hynod wyliadwru-3 rhag rhoddi rhw/str ar ffordd neb, Mae rhoddi ystyriaeth i deimladau ac ym drechu i dleall y natur ddynol yn fantais fawr yn neillduol i swyddogion i alia iawn arwain cyiadeithas yn bnodol, felly credwn fod y saint i fod yn fwyn, yn dyner. a doeth, a diniwed wrth arwain y do sydd yn codi. W81, meddai y brawd Thorn is Will iaais o'r Pitch ar gryn gym- hwys ier yn yr ystyr yma. Digoa tebyg ei fod yn esiampl i lawer sydd yn ieueng- ach nag ef yn ei. wasaaaeth ya nglya a'r Ysgol Sul. Cynaaiat o giatach a gair yn ein Hysgolion Sul i gael afchrawon yn neillduol ar y dosbarthialau lleiaf, ond mae y brawd Toang Williamj, er yn 76 mtwydd oad nsu rajor, yn baro I at was anaethu, a hyny g/da rhai o'r dosbirth- iadau lleiaf. Madr droi yn rhvydd gyda'r dosbarthiadau uwchaf, oad nid pomp a mawredd a gwynt sydd yn llyw- odraethu Tom33 William y Patch, ond ysbryd i tod 0 wasanaath a m3 lr wiaeud gwaith miwr. Nid dyn am fo I yn y blaen ydy w, nac am gael ei wale 1 ch waith, ond 03 bydd rhywbeth eisieu ei waeud fel gwasanaeth bydd yn barod b)b aa-ser. Ma3 yn fenlith cael hen fro lyr pirol a g)styngedig fel yaaa mawn e^lw/s yn llawn yshryd mwyn, tiwel. he l ivchol fel Tomos Williams, Dafydd Harris,'Gruffydd Hall, &3. Caf sylwieto ar ereill wrth rolli de^h- reuad yr aohos vn. Nghalfaria. Mie Tonus welt dirllea ei Feibi ao yii ei ddeall yn d:1a, iawn, ac yn gillu trin gwa- hanol ganghenau yn dra madrus, as y byddai y tilau ya gytlrelia ya hoflf iawn o'r hen athrawiaeth ac o'r hen darmau dawinyddol, ac y mie yn m^ddu ar graffder m lwr, Nodais hafyd nad oes ynddo ddim i fagu'r aonymuaol. Mae yn cerdded mor ysgafn yn yr ystyr yma fel na wna. ddymuno dim niwed i neb. Wel, syr, rhai felly yw y saint i fod. Yn awr, mi roddaf enwau y rhai ddech- reuodd achos y Bedvddwyr yma yr ail waith — Thomas Williams, y Patcil Gruffydd Hall a'i wraig,-Thorn is Richards a'i wraig, Dafydd H 1rris a'i wraig, Catherine Jones, sef mam Tomos Jones, a Dafydd Jones sydd yn cvrchn-ya ffrdd- lon i GaUaria, Henry Hirris a'i wraig, Elizabeth Rees, sef g-veddw H Rees gladdwyd yn Mdiweddar o Absrcanaid, Mathias James, Rjes Hirris, T Williamg, y Winch fawr. Maeyim rai wedi mvaed oddiwrth eu gwaith at eu gwobr, sef Kittp Jones uohod. a Mrs Harris, gwraig H flirris, \1rs Hill, a Mrs Richards. Gwel- wn fod pedair o'r chwiorydd wedi myned y rhai oedd yn deehreu yr achos y tro di- weddaf tua dang mlynedd yn ol. Mae yma wyth o frodyr yn aros ag oedd yma yn deehreu yr achoi ag lltl chwaer, sef Liz a Hirries. Mae y chwaer Elizabeth Rees wedi symnd i Abercanaid. Go- beithio y caiff Mrs Harries nerth i fod yn fam yn Israel, yn h^r^ydd y mie wedi cael ei gadael ei hunan fel un o'r chwior- ydd a ddechreuodd yr achos. Gobeithio y caiff thunders yr achos nerth i birhau yn ffyddlon'yn ngwasanaeth eu Harglwydd a bod yn weithgar o blaid llwyddiant a threfn y gwaith da, yn herwydd yr ydym yn edrych arnynt gyda pharch mawr am eu gwaith vn agor achos ya y lie, a go- beithio cawn ddigon o ras i birchu hen- aint a chydnabod llafur brodyr a chwior- ydd yn yr Arglwydd, yn herwydd nid anturiaeth fach oedd i 14 i ddechreu achos ar Bsnheolgeryg. Felly, nid oes genyf ond dymul10 pob bsniith a llvvydd i'n brodyr a'a chwaer fel 'ffolHld ers achos y Bedyddwyr yn y lie. Gras mawr fvddo* ar bawb medd caloa ■;

Dyna hen dro,' ebai'r tydorwr fel y llaw- gyffid ef; ddoe diwedda yn y byd yr ocddwn i yn cael toti fy ngwalk. Be ydi eich hatebiad chi i hon ?' gofyna i j aflonyddwr ar gyfarfod Syr Conan Doyle, yn Calashiels, fel y daliai dorth fawr i lyny ar flaen ffon. Yr ateb pirod oedd: 'Cymerwch hi adref a bwytewch hi.' Yda chi yn frodor o'r lie yma ?' gofyn- ai ymwelydd i ddyn yn y wlad. Ydw i yn be' ? gofynai'r olaf. 'Os gan'o chi ddim synwyr, kobin ? > gofynai gwraig y dyn o'r wlad, fel y deuai o'r ty at yr yrrlwelydd ac yntau oes gan'o chi ddim sens, y gwirion. Gofyn i chi mae'r boneddwr a oedda chi yn byw yma pan anwyd chi, ynta anwyd chi cyn i chi ddechreu byw yma ?' ■f

d!IIo- Y Dysgybl-Athraw. [Gan IDRISWYN.'J Fel y gw/ddis, y 'pupil teacher' a feldylir wrth ddis^ybl-athraw, ond, ryw- fo id-lichon mai o herwydd ei anys- tWJthder-nid yw'r enw wedi bod erioed mewn arferiad cyffredinol yn Nghymru, er ei fod i'w gael yn mhob tref a phentref a'i fod yn cydawni g>vaith pwysig. E5- wyddorwas — gair arall nad oes ond ychydig iawn o ddefnrd lyn cael ei wneud o hono genym, o herwydd fé),1 gair arall byra,ch wedi ei feathyca o'r Saesneg, set preatis' sgwyddorwas yw y disgybl- athraw i'r pwyllgjr fydd ya llywodr- aethu'r ysgol lie bydd yn gwasanaethu ac y mae i gael cyfleusdra i berffeifchio ei addysg ac i ddoi yn gyfarwydd ya y gelfyddyd 0 ad lysgu ereill. Nid yw y rtiati olaf o'i waith wedi peri 11 a war o boen na phryder i'r awiurdoiau, ond y mae cvyno byth a hefyd gyda golwg ar hyfforddiant addysgol y disgybl-athraw. Y mae y dref 1 wedi ei newid droioa ac y mae mor anfoddhaol heddyw ag erioed, mae'n debyg er fod y beehgyn a'r geneth- od sy'n bwriadu myn'd ya athrawon ac athra^esau a sefyll am Y sgoloriaoth y Brenia yn treulio haner eu hamser bob wythnos mewn Ysgolioa Canolog o dan athrawon neillduol. O'r hyn lleiaf, dyna fam arweinwyr addysg yn Nghymru, a chynalid cynadiedd dyd.1 G^eaer c/n y diweddaf yn yr Amwythig i drafod y cwestiwn. Cynygiwyd, ar ran C/nghor Sirol Dinb/ch, fod y cynllua preseaol yn cael ei newid fel y gellid cadw y disgybl- atbrawon mewn Ysgol Ganolraddol am un flwyddyn a'r flwyddyn arall yn yr ysgol elfeaol. Mabwysiadwyd y cynygiad, ac yr oedd yn amI wg mai hynod anfodd- haol ydyw y system bresenol yn ol bam y gynadiedd.

Diddymu y Trepliant. Yn wir, fe ddygwyd yn mlaea welliaht fod y trefniaat preseaol yr/ cael ei ddi- ddymu yn gyfangwbl. Yr oedd Prif- athrawon y Colegau a'r Prolfjswyr yn ffafrio hyny. Dywedai y Prifathraw Reichel fod Sweden wedi ei roddi i fyny fel trefniant anfoddhaol a dififygiol a bod America yn ei wawdio, ac eta nad oedd un o'r ddwy wlad yn teimlo un anhaws- der i gael athrawon. Oredai y ProfFeswr Phillips y byddai yn HaNer gwell dileu y system o rwymo bechgm a merched yn brentisiaid, ac y byddai digon o athrawon j i'w cael wedi i'r Ysgolion Ganolraddol ddod i lawn gwaith. Condernniai y Miiwriad Pryce. Jones y trefniant presenol am fod cymaint o ysgolfeistri yn mynd i Loegr ar ol i Gymru daiu am eu haddysg a;u hylforddiant. Dadleual Arglwydd Stanley o Alderley fod y Llywodraeth wedi lladd y system o ddisgybl-athrawon, ac nad oeddynt yno oad ceisio clytio ychydig ami. Yr hyn sydd eisieu,' meddai, ydyw trefniant effeithiol ar gyfer y dyfodol, a chredaf y dylai'r Llywodraeth roddi rhyddid i'r awdurdodau addysgol yn y wlad i dynu allan y cynllua goreu fvddo yn ddichonadwy i ateb anghenion Cymru.' Y r oedd yn y cyfarfod deiniad cryf dros basio penderfyniad condernaiol, ond y. blaid fwyaf cymedrol a gariodd y dydd am y tro.

Cynghor Addysg i GymTu. Yna cynyeiodd y Proffeswr Rees y dylid sefydlu Cynghor Addysg i Gymru a,r unwaith er cael ychwaneg o golegau i hyfforddi athrawoa. Vr oedd patvb yn unfrydo! yn cefnogi y penderfyniad, a dangosodd y Proffeswr Anwyl yr angen- rheidrwy id 0 hyny os oeddid yn dychmygu am gael trefniant cenedlaethol i hyfforddi athrawon, a dywedodd y dylai y cyfryw gynghor fod yn gyfansoddedig o gynrych- iolwyr goleuedig o bob parth'o Gymru er cael allan beth yw angen neillduol bob rhanbarth o'r wlad. Pasi wyd penderfyn- iad yn galw ar y Llywodraeth i sefydlu y cyfryw Gynghor ac ar' y Cynghorau Sirol i gymeryd y cwestiws i fyny o ddifrif, fel na byddo i'r wlad ddioddef llawer yn hwy oddiwrth brinder caiegau i addysgu athrawon ac ai hrawesra. Y mae hwn yn feddylddrych arddercho: ni bydd sefyllfa addysg yn Nghymru yn foddhaol hyd oni sefydiir y fath gynghor; ac ni ddylai un godi o un cyfeiriad i ymddiried addysg ei phlant ei hunan i Gymru—gwladsydd wedi aberthu cymaint er mwyn addysg a gvvybodaeth, ac sydd yn barod i wneud hyny eto yn hytrach na gadae-1 i'w phlant ddioddef r unrhyw gam. Ya wir, y mae'n an-1 mhosibl i'r Bwrdd Addysg yn Llundain I feddu y wyfeodaeth angenrheidiol am | anghenion Cymru fel ag i reoleiddio ei hysgolion a'i haddysg yn effeithiol; a dylid ymddiried y gwaith i Gynghor Cenedlaethol yn cynwys y dynion goreu o bob rhan o'r wlad,

Rhaicl iddo fod yn Genedlaethol. Ie, cofier, rhaid iddo fod /n cynrychioli yr oil o Gymru yn ei buddianau yn fydol a llenyddol a. ehrefyddol. Anlfawd ddinystriol fyddai iddo syrthio i ddwylaw a rheolaeth awdurdodau y colegau, y rhai, hyd yma, nad ydynt wedi dangos ond ychydig gydymdeimlad a ni fel cenedl yn eia hymdrech i gadw a phuro ein hiaith ac i gyfoethogi ein lleayddiaeth a glynu wrth ein nodweddion goreu. Yr oedd yn amlwg yn nghynadledd yr Am- ,7 eki wythig fod proffeswyr y colegau yn barod i ddiddymu ar unwaith y drefn bresenol o godi ysgolfeistri a dibynu ar yr Ysgolion Canolraddol am gyflenwad o honynt, yn feibion a nierched. Yn y fan hon y mae perygl Cyraru, Dichoa y gwnai trefniant OP fath y tro yn Lloegr, ond byddai'n golled genedlaethol i Gymru. Y mae'r Ysgolion Ganolraddol, fel rheol, yn rhy Seisaigaidd eu hamgylchoedd, a byddent yn sicr 0 ddiffodd pob llygedyn o genedl- garweh fydd yn mynwes y bechgyn a'r merched ac, yn hytrach na'u cid w mewn sefydliadau o'r fath hyn, y mae'r drefa bresenol yn annhraethol ragorach i gyfar- fod ag anghenion neillduol Cymru. Dis- gwylir i'n hathrawon yu y dyfodol, nid yn unig fod yn alluog i ddysgn Cymraeg i'r plaut, ond i fagu ynddynt falchder yn eir cenedl a hoffder at efrydu ei hanes a dar- Hen ei Ilenyddiaeth. Mae'r un moi afresymol disgwyl i Ysgolion Caaolraddol a Cholegau Cenedlaethol presenol Cymru. gynyrchu y fath ddosbarth o yagolfeistri ag a fyddai disgwyl i bistyll o ddwr oer gyayrchu ager i yru'r tren. Ac hyd nes y cymer chwyldroad ie yn y cyfryw .sefydliadau addysgol, fe waa yr hen system lawer yn well i Gymrn yn genedl- aethol. A pha gyfnewidiai bynag a gymer le yn y system o godi athrawon i Gymru, gofaler fod y trefniaat newydd yn debycach—ie, yn Wi1', yn sicrach—;> droi allan yr athrawon yn Gymry dysg- edig a gwladgarol a ehref;1Io1; ac yna ni foddlonwn-dim cynt-i ymidiried ein plant o dan eu gofal. Yr ydych wedi fy ninnygu wedi i/ ngwrthod/ dolefailr gwr ieuane. 'Ond, na hidiweh, fe af allan i'r byd prysur. Fe ym- iaddaf ac fe enillaf. B/dd fy enw yn adna- byddus, a byddis yn eiddigeddus o fy nghyfoeth Yna, pan y byddwch wedi gwnead hyny, gofynwch i mi eilwaith eich priodi chi, a fydd raid i chi ddim gofyn ddwywaith,' ebai'r fun.

IDEAKINS) S MIRACULOUS ■ ICHEST COUGHI I LUNG HEALER.! p For SOKE WEAK CHEST and if LUNGS, COUGHS, COLDS, CROUP. If a ASTHMA, SPITTING OF BLOOD, H If WHOOPING COUGH, BIZONClil- TIS, CONSUMPTION. HOARSE-B NESS, p Extraordinary w Rapid Recoveries H m for all H Hstonndifig Proof l I and Testimonials. II fl BOTTLES ONLY, 1/1 aild 2/3, B B By Post, 1{3 and 2 6. K ,THE GREATEST TONIC II AND LIFE-SAVILR THEH B -VQRIi £ CAN pRQ|)lJCE- B 1- M SOLE PROPRIETORS INVENTORS, B G. DEAKIN & HUGHES, H The Inflammation Remedies Co., S it BLAENAVQN. j| "Local'A^ents Mr. Emrys Evan.rf Chemist; Pegler's Stores, and Co-op^ ferative Societies, Aberdare.