Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
Y Diweddar Eglwysbach.
Y Diweddar Eglwysbach. Mae T'wysog mawr y pwlpnd yn ei fadd Fy enaid ay'n cygroi, a gwelwalm gwedd, Hen Arfaeth Dnw, dirgelwoh wyt i ddya Alth wei'.hrediadau syna'r doethat un. Nid edrych lor fel yr edryehwn ni, Mae ganddo hawl i'r dynion rawya'n bri, Efe a'o rhoddcdd yn en dawn a'a nherth, Ao a csododd arnynt fri a gwertb. Fy enaid llesg rho ddiolch nawr i'th Dad: ft m Eglwysbtsoh i ddifrifoVo gwlad, Os yn y pridd ei Innisidd gorflE ay'n awr Ei bnr gymeriad wisga newydd mawr, A awynion geir o'i hanes bob rhyw ddydd Oedd cyn ei angan ni oil yn Egudd, Ei bersoBoliaeth ymddadblygai'n hardd, Gan berarogli megya blodan'r ardd, Ei lais meJodaidd giywir, gwneir yn hir Mewn adsain leddf dros fanan pell pob air, Ei wen nefolaidd I!j'O ymdoni'a gain, A'i hawgrymiadaa'n Ddwyfol yn en sain, Mae'r tafod arian erbyn hyn dan glo, A'r enaid mawr yn byw mewn Dwyfol fro. Ni chlywir osnad Dnw byth mwy Ya traetha 6m y olwyf &'r gweed, Ar edyn engyl fe aeth drwy Storm angau'r oohor draw fe'i osed Er iddo godi yn y byd, Ei enaid fynci dreiddio'n tlwch, Ac wtth roi Ilam i'r drigfan glvd, Sefaphaidd la a waeddent, Clywob. Y ddaear beddyw 'sgafnaoh yw, Mae'r N»fcedd fawr yn llawer mwy, Ond oalon Cymry Bydd yn friw Ar ol y gelled, dwfn i'w olwy: Weeleyaetli gefodd ergyd drom Drwy golli'r seraph Eglwysbaoh, Ei chorion ey'n gymhato! lorn— Mae ef ei hun inewnpalaa iaob. Ni welwyd grnddian gwlad mwy gwleb Ar ol un cenad aeth o'i pnlith, Ao ni aiarsdwjrd mwy am neb, Ni theimiodd Oymry 'rioed mwy chwith; Y gwr ysgydwodd genedl groD, Maletorm yn ysgwyd ooedwig gref, Yn wrthddrych marwol eaeth i'w fron, A'i enaid ffodd i gwmni'r nef.1 Mae heddyw yn y drigfaa wen, A holl ofidiau'r byd ar ol, Dnw roddodd goron ar ei ban, Ac a'i cymerodd, do i'w go], Mae rhyfeddodau'r bythol ryd Yn ohwareu tanauli enaid mawr, Ao nid ces dim all ddwyn ei fryd At bethan goreu gwisd y Hawr. THOMAS HENRY WILLIAMS. Barry Dock.
NODION 0 BIRMINGHAM
NODION 0 BIRMINGHAM Cynaliodd y Wesleyaid Cymreig, Wesley Hall 34, High Street, en oyfarfod pregsthn, yn aghapel yr AnBibynwyr, pryd y gwaaanaethwyd gan y Parchn T. O. Jones (Tryfan) ao R. Mon Hashes Llangollen. Cafwyd odfaoogwhthog y oynn Iliad an a'r casgliadau heb fod i fyny a'r Uynedd. Y mae gan y Wesleyaid Cymreig bedwar 0 breg- ethwyr oleni yn Ngholeg Hands worth. Collaaant ddan yr haf diweddaf, sef y Parch W. Owen, Meifod a'r Parch W. H. Davies, Penisarwaen. Llwyddiant i'r brodyr anwyl. Anfonodd Dnw dri arall i lonw ei lie, sef Mri W. H. Prichard, D. Charles Griffiths, ao E. Davey Thomaa a J. E. Thomas, yr hwn sydd yma ar ei ail fiwyddyn. SUL, Hydref 30, pregethwyd yn Wesley Hall am haBer awr wedi deg gan Mr E. D. Thomas; ao am haner awr wedi ohwech gan Mr D. O. Griffiths. Yr oadd y pedwar student yn bresenol heno, a chafwyd gair gan bob un; oyfarfod bendigsdig. A gaf fi ofyn nn gymwynaatrwy y Gwyliedydd i bob gwein. idog a blaenor Wesleyaidd trwy Gymru ? Y mae hyn wedi ei ofyn o'r blaen. Ond y mae y brodyr anwyl nohod yn anngbofio yn fuan iawn. Oa bydd aelod nell wrandawr yn do'd i'r dref hon i fyw, Dell i aroa am ychydig amser; brodyr anwyl, wrth roddi papur aelodaeth iddyct, danfonwoh lytbyr nen boat card i hyabysa y brodyr, ao oa yn boeibl ea hadresn I Mr W. Williams, 66, Springfield Street, Monument Road; nen i Mr E. Jenkins, 104, Anglesey Street, Lozells, Birmingham nen dtrnfoowoh i H?»BdBworth College, at unrbyw nn o'r myfyrwyr,—Cymro. Ya nniongyrohiol at yr egiwya a enwir ganyoh y dyleoh anfon y rhan olaf o'ch 11, tbYI-GOL ]
HIRAEL.
HIRAEL. MAKWOLAETH MRS CAPT. THOMAS. — Gyda gofid yr ydym yn gorfod hysbysu fod y chwaer uchod wedi huno yn dawel yn yr Iesu yn 81 oed. Dychwelwyd hi at Grist 35 mlynedd yn ol o dan weinidogaeth y diweddar Barch Griffith Jones. Pregethai Mr Jones yn Hirael, am 2 o'r gloch prydnawn Sabboth, ar y gøiriau-" Canys nid apwyntiodd Duw ni i ddigofaint," &c. Glynodd y gwirionedd yn ei chalon, a rhoddodd hithau ei hunan i'r Gwaredwr. Byth er hyny bu yn ffyddlon iawn i Grist a'i achos, ac yr oedd yr achos mawr bob amser yn agos iawn at ei chalon. 0 ran tueddfryd naturiol yr oedd ein chwaer ymadawedig bob amser yn dawel a dis- taw, ond eto yr oadd ei chanad at Grist a'i waith yn ddwfn iawn. Bu yn briod anwyl a hoff am 50 mlynedd namyn un mis. Yr ydym yn cydymdeimlo yn fawr a'r Cadben Thomas sydd wedi ei adael yn 80 oed, a'i ddwy wyres sydd yn nawdd a chysur iddo yn ei hen ddyddiau. Tra- ddodwyd pregeth angladdol iddi gan y Parch John Kel) y, nos Sabboth diweddaf, i gynulleidfa luosog. Nawdd y nef fyddo dros y teulu yn eu galar a'u colled— loan.
RHOSLLANERCHRUGOG. ^ *
RHOSLLANERCHRUGOG. Feallal y bydd rhai o'ch Iluosog ddarllenwyr yn hofii cael ychydig 0 hanes ninau yn yr ardal boblog hon, ar ol ein huniad a chylchdaith Cefn Mawr. Y mae yn dda genym ddyweyd ein bod fel eglwys yn gweitbio 0 dditrif ar gyfer y tymor gauafol sydd o'n blaen. Buom yn ffodus iawn i gael y Parch Edward Davies yn weinidog cyntaf i'r lie. Y mae efe wedi cychwyn cym- deithas ddiwylliadol yma; ac nis gallasem gae I gwell Llywydd nag efe. Y mae y "Rhaglen" am y tymor wedi ei thynu allan ac yv ydym yn sicr o fod yn llawer gwell ar ol myned trwy- ddi. Cynaliwyd y cyfarfod cyntaf nos Fercher, Tachwedd 2; a chymerwyd rhan ynddo gan y I rhai canlynol: Anerchiad gan y lIywydd can gan Miss Matty Price anerchiadau ar wahanol destynau gan Mrs D. Price Mrs John Williams Miss Mary Williams, a chan gan Mr Edward' Williams i derfynu y cyfarfod. Hefyd cych- wynwyd y Gobeithlu o dan ofal Mrs D. Price, a, Mr Richard Williams, Pentrebychan Smithy a. Mr Edward Williams, yn Ysgrifenydd. Yn sicr o dan ofal y:f ath rai fe ddygir y plant i fyny yn ddirwestwyr o'r iawn ryw. CYFARFOD CENADOL -Nos Iau, Tachwedd 3, cawsom y fraint o gael pregeth genadol gan y Parch R. Mon. Hughes, Llangollen. Ei destyn oedd Matthew xiii, 31-33. Pregeth wir gen- adol, fydd yn sicr o'n symbylu i gasglu a chy- franu at y Genadaeth eto y flwyddynhon. CTFARFOD DIRWESTOL.—NOS Sul, Hydref 30, cynaliwyd Cyfarfod Dirwestol yn ein capel am g o'r gloch o dan lywyddiaeth ein parchus wein- idog, pryd y cafwyd anerchiadau campus gan y Parchn Dr Pan Jones, Mostyn; a Mr H. B I Williams, Llandudno. Yr oedd yn gyfarfod da mewn gwirionedd, y capel yn llawn, y gwrando yn astud, a'r cynghorion buddiol a roddwyd. •—Ap,8. [Derbyniol! Byddant Y mae newyddion cryno bylion am symudiadau yr Achos yn dderbyn- iol bob amser.—GOL.]
.DINBYCH.
DINBYCH. I MARWOLAETH A CHLADDEDIGAETH Mas PARRY (GROESEFA GYNT) 35, TBEFGL TEBRACES DINBYCII,-Oddeutu blwyddyn ya ol y sym ododd Mrs a Miss Parry o Groesefa i'r dref i fyw. bu yr ymadawedig yn trigianu yn Groesefa am 15 o flynyddoedd. Ymunodd ag achos ei Gwaredwr yn fore ar ei bywyd, pan oddentu 15 oed, ec arddeloid ei enw Ef am 64 o flynyddoedd. Yr oedd Mrs Parry yn un o ragoroSion y ddaoar. Cufoddgras Daw well chwarea teg i wneyd cymeriad rhagorol o honi hi nag o'r cyffredin. Nid oedd gymeriad prydferthach na UlWY oymeradwy yn yr holi wlad. Perchid hi gas gyfoethog a thlawd fel ea gilydd. Ni fa neb yn perthyn i'n henwad ffyddlonach, mwy ei pharch "0 pregethwyr s'a trefniadau ao yr ydoedd yo wraig nodedig o grefyddol. Collodd ei phriod bymiheg-ar-hugain o flynyddoedd yn ol, ond? cadwodd hi a'i mheroh eu ty ya agored i groesawu pawb fyddanfc yn d'od i Landyrnog i gyflawni rhyw wasanaeth yn nglyn a'r achos. Ac ni fu dwy fwy airiol a chywir en croeaaw erioed na Mrs a Miss Parry. Wedi ea symudiad i Ddinbych i fyw, ymaelododd y ddwy yn Salem. Er v caomolai yr ymadaw. edig ei He yn fawr yn Salem, eto am Landyrnog y siaradai. Bwriadai yn sier gael bod yn Llandyrnog yn y cyfarfoj bbnyddol, ao wedi gweled nas gallai, trefnai i Miss Parry fyned. Ond ychydig ddyddiau oyn y cyfa-fod teimki nad oedd obaith i Miss Parry gael myned yno ychwaith, ond meddai, rhaid i ni wneyd fel arfer gyda'r oyfarfod; mae y pregethwyr yn dyfod o bell, ao hefyd mae y ooatau y glanhau/7 A phan elwais i edrych am dani y dydd Sadwrn cyn iddi farw rhoddodd yn fy llaw rodd sylweddol er cynorthwyo yr eglwys i dalu. y treulion. Yn ei chystodd olaf dyoddefai yn dawel, a diolohai am y cymwynasau lleiaf Dywedai fod pawb yn garedig wrthi, ond fod Iesu Grist yn rhagori ar y cwbl. Honodd ya yr lesu prydnawn LIun, Hyd. 31, a chladdwyd hi yn mynwent Llangwyfan ddydd Gwener, Tachwedd 4. Preifat oedd y oladdedigaeth yn Ninbych, ond yn un oyhoeddns yn Llan- gwyfan, a daeth torf fawr yn nghyd i weini y gymwynas olaf iddi. Dyddaned yr Arglwydd ei hunig ferch yn ei galar mawr ar ei hoi. E. JONES.
Advertising
A MARVELLOUS GUINEA PARCEL. .1 C-, ri F I Containing; 1 Pair White Witney Blankets, 1 lbs. weight, 21 long by 1£ wide. 1 White Under Blanket, whipped both ends, 21 long by It wide. 1 Handsome Mosaic design Quilt, fast colours, 3 long by 2; wide. Pair Heavy Twill Sheets, 2$by 2, and 2 Cotton Pillow Cases, Full Size, Buttoned Ends. STJPEBIOR QUALRRS AND FINISS: Estab. over )S!<M< C(/¡'f'Ii(J,De raM on receipt ) 100 Years, „ of P.O.Q. r BROOKHELD'Sgket sql, STAFFORD.
BARDDONIAETH.
BARDDONIAETH. 0 dan Olygiaeth CADVAN D.S.—Ar<foned y Beirdd eu cynyrchion yn uniongyrchol i CADVAN, Carnarvon.
Y Parch. Thomas Gee.
Y Parch. Thomas Gee. Liawn o ryct fel lienor oedd gyrai ffag Ar ffo &'i alluoedd Treiddiai dryghin flin o'i fioedd, A thrycan o'i weithredoedd. CADYAN.
HANES YR ACHOS WESLEYAIDD…
HANES YR ACHOS WESLEYAIDD YN SQAS, RHYL. Saith o'r glooh bore Sabboth, Ebrill 21, 1895, gailosid gweled tyrfaoedd yn cyrchn tus'r oapel newydd, i'r odfa gyntaf. Boron hyfryd, Dnw yn gwena arnom mews mwy nog un ystyr. Oynaliwvd oyfarfodydd arbenig ar hyd yr wythnoa ao am rai Saltan yn olynol. Nis gallwn wneyd yn well na rhoddi taflen yn dangoa pwy fa yo cymeryd rhan yn y oyfarfodydd agoriadol. CYFARFODYDD AGORIKDOL CAPEL NEWYDD U SOAR," RHYL. „ Fe] y canlyn yr oedd trefn y oyfarfodydd Ebrill 21, 1895, am 7 y bore, deohreawyd gan y Parch William H. Eracs trwy ddarilan Exodna xl a phregethodd Mr EvaDs ar Ezeciel xliii. 12; am 10, dsrllenodd Mr W. Griffith, Llanfairtalhaiarn Haggai ii., a pbrogethodd y Parch Hcgh. Jonca ar Salm xxvi. 8; am 2, darilencddi Mr Eichard Williams, Rbyl, 1 Own. v: a phresjethodd y Parch Hugh Jones ar Matt. xiii. 44; am 6, darllenodd Mr Joseph Owen, Rhy), Matthew vii., a phregethodd y Parch Hagh Jones ar 1 Padr iii. 14. Ebrill 22 am 10, darllenodd Mr Edward Thomop, Moelfre, 1 Pedr T., a phregethodd y Parch Hugh Jones ar Dat. iii. 20; am 2, darllenodd Mr Rcbart GrifBth, Rhnddlan, Matthew v., a phregetbodd y Parch Edward Hnmphreya ar loan i. 41, 42; am 6 30 (yn Brnns- *»ick), darllecedd y Parch T. Shackiand Nehemiah IV., a phregethodd y Parch Edward Humphreys or i a'r •^arc^1 Hngh Jones er I. Padr iii, TR«R, DU 23' 6ni yr hw?r» darllenodd Mr Thomaa y}' Lkc X7-> a phregethodd y Paroh E. ? <idllLM.!Iattliew xvi. 21—26. Ebrill 24, am or Isaao Evans» Actan iii,, a phregethodd y Parch Evan Jones. EbriU 25, am 7, darllenodd y paroh w> Ca9E0^ Jon0fl h P"r0,ge ^°j pr \C°*- vii- 29—31. EbriJl 26, am 7, darllenodd y P^oh W. Caenog Jones I. Bren. xyiii. a phregethodd ar I. Bren. xviii 21 24 "38 V) n A,n Ebrill 27, am 7 Zeob. viu., a phregethoda ar Phil. i. 27. Ebrill 28 am 10, darllenoad y Paroh Phillip prloe I. ioaa m a phregethodd Pr loan in. 1—5; am 2, deohrenodd Mr John F. Griffith, Rbyl, a phregethodd Mr D H Dariee, Dinbych, ar Ehuf. xii. 9; am 6, dechreuodd y ;Paroh Phiilip Price, a phregethodd ar Titus ii 18—13. Ebrill 30, am 7 30, dechrenodd y Porch E* Lloyd Jones, a phregethodd yn Saesonaeg. Mai 2, am 7, darllenodd Mr James Davies, Llanelidan' loan XT., a phregethodd Mr DavIes er loan xvi. 7 a Mr Thomas Wynne ar fihiif. viii. 16. Mai 5, am io, dechrenodd y Paroh Ezra Jones, Prestatyn, a- phregethodd ar Matthew ix. 2; am 2, pregethodd Mr William Koberts, BaDgor; am 6, Mr Robertc, Bangor, ar Judos 20. Mai 12, am 2, y Parch John bmitb, Maro i. 15; am 6, y Parch John Smith, Rhaf. i. 16. Mai 19, am 2, Mr John Phillips, Llandrillo, Judas 24 am 6, Mr Phillips, loan i. 18. Mai 26, am 2, Mr D. H. Daviee, Dmbvoh, loan i. 45-49; am 6, Mr Davies, Heb. i. 12, 13. Er wedi oael dechrea o dan ntngyichiadan mor gyearr.8 a llwyddianns, nid hir y bn yr eglwys cyn cael ei thafln i brndd-der, oherwydd marwoiasth un o'r Blaenoriaid. Medi 24, 1895, bu farw Mr Joseph Hughes ya ddyn ieuano gobeithiol. Dywedodd on o'r beirdd am dano Meddai ar gymeriad trylwyr, A'i oymhwysai at y gwaith, Nis anghofir am ei lafur, Ni ddileir ei efSaith ohwaith." OY9 tarfynn fy llith, dylwn alw iylw y darllenydd at ddwy gymdeithas flodeuog sydd mewn bod yn Soar. Y naill ydyw "Cymdeithaa Ddirwastol Soar "a'r llall ydyw y Gymdeithas Duwinyddol." Sefydlwyd y GYMDEITHAB DDIRT/TSSTOL Ebrill 21,1889, ao er Mai 14, oedd nifer y rhai a ynmnodd gyutaf a hi. mae ei gyrfa 0 hyny hyd yn awr, wadi bod yn lied lwyddianus. Cvnhelir y oy- farfodydd nnwaith yn y mis, ar ol yr odfa nos Sab- both. Mae amodan derbyniad aelodau yn bnr ayml, rhaid iddyvt fod yn llwyrynawrtbodwyr oddi- wrth bob math 0 ddiodydd meddwol, aoni ddorbynir neb 0 dan 12 mlwydd oed. Dywedir fod yr arferiad wrthun O ymyfed fel rbeol yn cael ei flnrfio gan yr ieusnotyd pan rhwng 12 a 18 mlwydd oed, a chan nad oedd yna ddarpar. iaeth ar gyfer y dosbarth hwnw yna (mwy nag eydd mewn llawer lie arall, ysywaeth) penderfynwyd sef- ydlu cymdeithas i fod megis mar o gylch y gwan, rhag ymosodiadau Satan. Mae y Gymdeithaa wedi rhoddi yr ardyatiad dirweatol i 140 hyd yn byn a derbynir rhai o'r newydd braidd bob mis. Ssfydlwyd y GYMDEITHAS DDUWINYDDOL. mewn cais i gyfarfod angen y cyfeillion ieuoiBC cedd yn gortod myned yn athrawon, ao HEB gariddynt gyfleusderan i yohwanegu at eu gwybodaetb, fel y dymuneni. Nis gwn yn iawn pa bryd y safydlwyd y gymdeithas hon, maeeofnodion o'n gweithrediadau yn ymestyn dros gyfnod o ddeg mlynedd. Y peth sydd yn taro nn a syndcd wrth edrych dros hen ragleoi y gymdeithas. ydyw oanfod fel y mae yr amser yn llithro ymeith nid ydyw end megis ddoe, bethan ddigwyddodd 10 mlynedd yn ol. Mor fnan yr eheda bywyd, mae yn myn'd fel gwenoi gwelydd, nid rhyfedd i Dewi Peris gacn 'Bwy'n myn'd i rywle, myn'd o hyd, A myn'd mae pobpeth fadd y byd; Mae'r afon fach yn myn'd i'r mor, A'r gwynt yn myn'd wrth arch yr lor Mae'r ban), a'r lloer, a'r ser nwoh bea Yn myn'd yn gyson drwy y nen, A myn'd felllwythog long mae'r byd, Er maint ei ferw, myn'd a hyd." YnyBtodydeag mlynedd, ceir ar gof a chadw 24 a ragleni, dylasai fod yna 32 end y mae 8 ar goll. Y mae gwahaniaeth chwaeth y pwyllgoraa i'w gac- fod yn amlwg wrth gydmara y naill raglan gyda'r Hall. Byddai ambell i bwyllgor yn ffnrfio teatynau mewn' brawddegau hirion, tra'r pwyligor arall yn eu ffurfio mewn brawddegau hynod fyr. Dangys ambell i raglen hefyd y byddai ambell i bwyllgor ya myned i draffarth wrth ddewis teatynau trsa mae He i gaaglu oddiwrth ragleni eraill nad cedd y pWJIJ. gorau byny yn llafurio llawer er mwya gwneyd rhagleni di fai. Credaf mai y rhagisn oraf ydyw yr nn ddiweddaf yn yr hen gape], a wnaed gan dri, o ba le y mae dan 0 honynt wedi croeai afon angau, oyfeirio yr wyf at y brodyr Joseph Hughes a Robert Haghes. Wrth edrych dros yr holl raglen, gwelir fod yna doraath o destynau wadi cael traetha arnynt, aydd yn sior 0 fod wedi gwneyd rbyw gymaint o Jes i'r rhai fn yn llafurio wrth eu darparn, ao i'r rhai oedd yn gwrando. Ceir rhestr o'r teatynau, oivy fa yr. traethu arnynt, yn yr ysgrif nesaf. (I'w otlrhau.)
J 1 MANCHESTER.
J 1 MANCHESTER. CONFENSION YN CENTRAL HALL. — Dyddiau Mercher ac Iau, Tachwedd 2 a'r 3, cynaliwyd yr uchod yn y ddinas hon.IY ddau ddiwrnod cyfar- fyddodd y gweinidogion yn unig am un-ar-ddeg- Cymerwyd y gadaif yn mhob cyfarfod gan Lywydd y Gynadledd- Bore Mercher anerch- wyd y cyfarfod gan Dr. Randies ar Grefydd Bersonol." Cynaliwyd yr ail gyfarfod am dri o'r gloch, pan y daeth Ymddiriedolwyr, Swydd- ogion Eglwysig, Arweinwyr Cerdd yn yr addol- dai, &c., yn nghyd, pryd yr oedd yn agos i ddwy fil yn bresenol. Darllenwyd papur a'r" Wasan- aethu Byrddau, gwasanaethu Duw," Mr John Cooper ac un arall gan y Parch W. J. Burrow a'r Safle Swyddogion Eglwysig." Yr oedd y papurau yn dra galluog. Y mae yn y ddwy Dalaeth, sef Manchester a Bolton, tua 7,000, o Swyddogion Eglwysig, ac yr oeddynt wedi ymuno yn y Confension hwn. Am saith yn yr hwyr, cynaliwyd cyfarfod mawr arall yn St. James' Hall, y neuadd fwyaf yn y ddinas hon. Cyfrinr tod yn y cyfarfod hwn rhwng naw a deng mil 0 bersonau. Yr oedd y He wedi ei lenwi i'r eithaf. Cafwyd cyfarfod hynod frwd- frydig. Anerchwyd y cyfarfod gan y Parch Simpson Johnson, ar Beth y mae Methodist- iaeth yn ei wneyd ar gyfer ein pobl leuamc." Anerchiad arall galluog gafwyd gan y Parch W. E. Codling ar "Ddirwest," ac ar ei ol ef anerch- iad ar "Chwareuon," gan Mr R. C. Roby. Dylasem grybwyll mai cyfarfod i Athrawon yr Ysgol Sul, swyddogion mewn cysyiltiad a'r gobeithluoedd, cymdeithasau dirwestol, &c oedd y cyfarfod hwn. Caed anerchiad byr ond hynod gynwysfawr gan Lywydd y Gynadledd. Dydd Iau, am un-ar-ddeg y bore, cyfarfydd- odd y gweinidogion ac am dri yn y prydnawn, cvfarfyddodd blaenoriaid y rhestrau eglwysig. Cyfarfod i'r blaenoriaid oedd hwn. Darllenwyd papur tra galluog gan Mr Thomas Walker, Bolton, ar "Ereintiau a Chyfrifoldeb Blaenor- iaid." Ac ar ei ol ef darllenwyd papur galluog arall gan y Parch J. Clapham Greaves, ar Werth y Rhestr-Gyfarfod." Yr oedd y ddau bapur yn werth myned yn mhell o ffordd i'w gwrandaw. 1 r oedd ynddynt wersi gwerthfawr i bawb, yn ddiameuol. Yr oedd y cyfarfod hwn yn sicr yn rhagori, yn ol fy meddwl i, ar y lleill ar amryw gyfrifon. Cafwyd anerchiad llawn bywyd ac yni gan Lywydd y Gynadiedd. Yr oedd naws grefyddol a dylanwad cryf yn cyd- fyned a'r gwaith yn y cyfarfod hwn. Yn yr hwyr yr oedd Uyfarfod Pregethwyr Cynorthwyol y ddwy Dalaeth. Yi oedd y cyn- I ulliadau, yn yr holl gyfarfodydd, yn lluosog iawn. Ni fu y fath gyfarfod o'r blaen, ac y mae yn debyg na fu y fath gyfarfodydd yn y dref. Sicr ydyw ca welodd y rhan fwyaf o honom erioed y fath beth. Hyderwn y gwelir ffrwyth toreithiog ar ol hyn.J.E.L,
MOUNTAIN ASH.I
MOUNTAIN ASH. Gorchwyl pruddaidd iawn sydd genym yr wythnos hon, sef cofnodi marwolaeth y chwaer anwyl Mrs Bound, priod Mr Joseph Bound trydedd ferch Mr John Lloyd, Glyngymwydd Farm, Belan, ger Llanidloes. Y mae teulu yr I ymadawedig yn Wesleyaid ffyddlon, ac yn gol- ofnau cedyrn gyda'r achos yn y Belan, fel yr I hysbyswyd yn y llythyr a ddygwyd gan Mrs Mary Ann Bound, pan symudodd i'n plith, tua phedwar mis ar ddeg yn ol, ar adeg ei phriodas. Adnabyddir y teulu fel un o'r rhai parchusaf yn yr ardaloedd. Am Mr Bound, gweddw yr ymadawedig, y mae efe yn aelod ffyddlon gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac edrychir arno gyda pharch ac hoffder mawr. Cydymdeimlir yn awr gydag ef" a'r perthynasau yn eu galar dwys yn herwydd colli un oedd yn anwyl iawn gan- ddynt gyda'r fath sydynrwydd. Blodeuyn hardd heb ymagor i'w lawn faintioli oedd Mrs Bound: 30 mlwydd oed. Disgwylid am flyn- yddoedd lawer iddi wasanaethu yr Arglwydd, ond Croes i hyny maent yn d'od" ydyw y ffaith yn yr engrafft hon eto, fel mewn llawer eraill; a dywed yr Arglwydd, Nid eich medd- yliau chwi; yw fy meddyliau i; ac nid eich ffyrdd chwi yw fy ffyrdd i." A gellid gofyn Pwy a edwyn ffordd yr Arglwydd" yn Ei weinyddiadau 1 Hi a fu farw nos Sul, Hydref 30, a boreu dydd Iau, Tachwedd 3, am saith o'r gloch y boreu, cludwyd ei chorff o'r ty i gyfarfod y tren cyntaf, i'w gludo i Lanidloes, ac oddi yno mewn elorgerbyd, i'r gladdfa yn Llangurig, lIe mae ei mham yn gorwedd o'i blaen. Arwydd o'r parch mawr a'r edmygedd tuag at teulu oedd y ffaith fod ytath dorf fawr wedi dyfod i'w chludo o'r ty i orsaf Mountain Ash am saith o'r gloch y boreu. Collodd eglwys Mountain Ash y chwaer ffyddlawn, hynaws a charedig, Mrs Bound, a'i cholled sydd fawr iawn, fel y cafwyd arwyddion amlwg iawn yn y gyfeillach nos Iau, dydd ei chladdedigaeth. Gweddi yr eglwys yw am i Dad yr amddifad ofalu am ei baban anwyl, wythnos oed, ac i'r Hwn fu yn cysuro teulu Bethania, gysuro y perthynasau oil, a phawb sydd yn galaru ar ol un oedd yn hoff iawn gan. ddynt.-Goh. °