Y Gwyliedydd

CERDDOR GOBEITHIOL. Foneddigioc,—Yrjwyf yn ei theimlo yn ddv- ledswydd, gyda'ch caniatad, hysbysu eioh dar- llenwyr o lwyddiant parhaus, ao yn wir, ychwanegol, y cerddor Cymreig ieuanc o'r Cefnmawr, Mr Thomas Thomas. Dydd Sadwrn, Tachwedd 5, efe, a gafodd yr anrhydedd o dderbyn ymrwymiad i ganu yn y London Ballad Concart cyntaf o'r 33 tymor, yn Queen's Hall. Y cerddorion eraili oeddynt Miss Evangeline Florence, Miss Clara Bntt, Mr Edward Lloyd, a Mr Plunkett Green. Yr oedd yn anrhydedd nodedig nid yn unig oael bod yn y fatb gwmni, ond hefyd cael canu ar agoriad y gyfres. Trefnodd yr arweinydd i'w roddi yn y fan fwyaf cyfrifol ar y rhaglen, sef yn olaf ond un ar rhan gyntaf o honi. Yr oedd pob un o'r artistes wedi canu o'i flaec, a pheb uq wedi cadw'r hwyl i fyny, a'i chwyddo, fel y gofynid dewrddyn, a cherddor gwycb, i wynebu yr argyfwng. Ond daetb Mr Thomas yn mlaen, er yn llednais eto yn hnnanfeddianol, a chanodci Salve Demora yn fynegiadol ao yn swynol ryfeddol. Hyd yr wyf yn cofio ni chlywais ond Mr Ben Davies yn rhsgori arao. Cafodd dderbyniad ardderchog gan y tair mil oedd yn breaenol; a bu raid iddo ail-gana. Ar nnwaich cafodd ei sicrhau i ganu yn mhob un o'r cyn- gerddau sydd i ddylyn yn ystod y gyfres. Bo yr nn mor llwyddianus yn cann yr ail item. Ategaf yr hyn a ysgrifenais gyda'r difyniadan a ganlyn :Fel hyn y dywed "Y Times": Caffaelodd Mr Thomas lwyddiant arbenig yn 'Salve Demora.' Edmygwyd mor galonog ac ar unwaith ei lais tenor prydferth fel bu raid iddo ail-ganu." Hefyd y Daily Chroniole" a ddywed: "Rhoddwyd hefyd ffafr haeddianol i'r tenor ieuanc galluog Mr Thomas Thomas Dymunaf ei lwyddiant barbaa, ya ysbrydol a thymorol, fel y byddo yn addurn i'w wlad ac i grefydd.—Yr eiddocb, &o. D. ROBERTS.

"Y GENINEN" AM 1899. Gwelir oddiwrth raglan ein oylchgrawn cenedl- aethol y bydd y rhai oanlynot yn mblith y pynciau yr ymdrinir a hwynt yn y oylohgrawn yn ystod y flwyddyn, a thai o honynt eisoas ar ganol oael en trafod ynddo" Llenyddiaeth Gymraeg y Ganrif Breaenol: Pa nn ai gwella si dirywio y mae ?"- Yr Eisteddfod A ydyw yn werth y draul oli chyrsl Pwlpud Oymru: Pa nn ai oryfhau ai gwanhau y m&e ei dyianwad ?"—"Enwadan Cre- fyddol Cymro: A ydynt yn gweithredn yn gyaon a'n oredoaD 2" (y Mae llenorion o fri, Eglwysig ao Ymneilldnol, wedi ymatyngori a thraethu en lien bob nn ar ei eglwVs a'i enwad ei bUD). Hefyd yn y rhifynan dyfodol, fe barheir yr erthygSau ar 1, Fywyd ao athrylith enwogion ymadawedig," megis yr Hybaroh Arohddiaoon Griffihs B.D. fo.B., 0. Thomas, D.D., Elis Wyn o Wyrfai, Thomas Aubrey, EBS Llechyd, Thomas Gee, Goleufryv, Ap Fyohan, Matbeibefl, Syr G. Oaborae Morgan, A.S. D. Roberts, D.D. (Dswi Ogwen), John Ey'ans (Sglwyabach), loan Emlyn, y Deon Vaughan, Yaioan, Oynddelw, J. Tbomtis, D.D., Tndno, Glan Alnn, Aled o Fon, GlasynyB, Gwenynen Gwent, Taliesin o Eifion, Glanmor, lihisiartDdn o Wynedd, W. Nicholson, Oreuddynfab, Giraldns, Scorp on, Ioiwerth Glan Aled, W. B. Joseph (Y Myfyr), J. Phillips, Bacgor T. Stephens, Dewi Wyn o ilssyllt, Nathan Dyfed, Dewi Glon Dalap, Llallawg, Una Fychan, Gwrgant, Owen Gethia Jones, Trebor Mai, Y Thesbiad, lolo TrefaldwyD, &a. Yu y rhifyn nesaf (lonawr, 1899) ymddengys erthyglau arbeaig o eiddo'r awdcron hyglod a gauiyn :—Y Prifathraw John Rhys, M.A., Ll.D., Hwfa Mon, y Prifathraw T. F. Konerts, M.A., Evan Jones, Caernarfon; W. Jones, A.S., Glanystwyth, yr Hybaroh Ddeon Howell, B.D. (Llawdden), Dyfed, Waldo, y Proff. Anwyl, M.A., y Proffaewr Ellis Edwards, M.A., y Prifathraw L. Probert, D.D., D. Stanley Jones, Elphin, Emrys ap Iwan, Pedrog, Cadvan, Gwyllt-y- Mynyod, R. H. Morgan, M.A., Dr Morgan (Lleurwg), Gwynedd, Tcfolog, Berw, Gwylfa, Charles AehtOD, Alavon, Watoyn Wyn, D. Jamee Daniel Davies, Ceulanydd, B.-ynfob, &o., yn nghydalf lIenor ion ymadawedig I D. Ffraid, Yaioan, Nioan. der, Cynddelw, Ap Fyohan, &0. flefyd> parbeir v ddadl ddyddorol rhwng y Paroh B. H Moreen M-A.PfrCh t F-er Aberefob; ar ««Fetbodistiaeth Galfinaidd a'r Eglwys yn Nghymrn." Diau mei prin y rhaid 8n0J e'jQ darllenwyr i roi pob oefnogaeth i'r oylohgrawn trwyadl genedlaethol hwn, °

= NODION 0 GYLCHDAITH LLANRBAIADB. LLANUKOJi.- Y mae yma aohos da iawn amryw o bobl mwyaf cyfrifol yr ardal yn parthyn i'n y tie. Ugain miynedd yn ol nid oedd gy. ag nn plentyn yn gwneyd i fyny y gynnlleid- °nd fe geir yn awr ar nos Sal ddenDaw o blant ■!» V* adnodan. Mae yr hen frodyr oil wedi eu 8wobr °g eithrio yr hynawo Dafydd • "Ofte efe yn dal yn dirf ao iraidd: yn Wesleyad i'r earn, ao yn ffyddlon iawn i bob path yn y oyfarfod obwarter. Yn wir y Mae ei air yn ddeddf yn eglwys Llanarmon, a'i amnaid yn gyfraith y fcy. Y mae yma ddynion o gymeriad oryfion yn perthyn i eglwys Llanarmon a gobaitb am achoa da ya y dyfodol. TsEGKiMCG.—Ba yr aohoa yma yn wan iawn rai blynyddoedd yn ol, a rai pobl dda yn meddwl mai gwell fnasai rhoddi y lie i fyny. Ond yr oedd yr yohydyg ffyddloniaid yno yn selog dros gadw'r drwa yn agored. Erbyn hya y mae pethan wedi newid er gwell. Y mae 70apel wedi ei helaethu a'i adgyweirio; yr eglwys yn rhifo 29 o aelodan, gyda 14 o blant ya perthyn i'r Gobeithln; a'r brawd hynaws Edward Thomas, a fa yn ffyddlon pan yr oedd yr aohos yn wan, yn awr yn lion ei bryd wrth weled fod yr aohos yn llwyddo. GLYNCEIRICG.-Dyml achos newydd, ond nid y gwanaf er hyny. Mae yma wyth ar hngain o gyflswn aelodau, gyda 19 o blant, ya oael 80 oyfrif i'r cyfarfod ohwarterol. Oapal newydd wedi deol reu ei adeilado, i gostio rhwag pedwar a phamp oant o bnnan. Terfynaf gyda byn. DiBgwyliwn yn mhen yohydif o wythnosan i roddi yohydig o hanes deohrenad yr aohos yn y 111", banes gosod meini coffad Ariaethol y oapel newydd &o.—Llxoyi.

GWYL GENADOL MANCHESTEB. Sabbotb, y 6 oyfisol. ymunodd y fam eglwys, Dewi Sant, a'i mheroh Seion, Gore Street, i ddathla yr wyl flynyddol ncbod. Siorhawyd gwasanaeth y Parohn J. Hughes (Glanystwyth) a D. O. Jones. Prydnawn Sabboth oaed pregeth Seisonaeg gan Mr Hargraves, yr hwn a fa yn genadwr. Yr oedd ensioiad bendigedig ar yr holl odfaon. Caed one. gliadan da. Nos Lan oanlynol cynaliwyd oyfarfod sreithiol y genadaeth. Oymerwyd y gadair gan Mr J. Gnnnah. Cafwyd ganddo araeth ddosiol iawn, ilawn ffraethebion, a synwyr oyffredin; ao yn gor- bwyso y oyfan rboddodd 5p. 53. at y gwaith d%. Oymerwyd rhan yn y oyfarfod gan Meistri W. Rowlands, D. Bees. Baioh araeth Mr Bees oedd owyn na buasai aelodan y gylohdaitb yn oyfranu yn helaethaob. Er hyny, ohwaren teg i'r llaaws, dyiid oofio nad yw y llnaws wedi bod mor ffortanos a obael ei prentisio gydag Alexander y gof aar, ond yn hytraeh rhbid iddynt "ffitio y gwadn fel bo'r troed." Glanystwyth oedd arwr y oyfarfod a thraddododd araeth fywiog a gafaelgar. Ya cilyn hyn oaed sylwadaa grymns gan ein gweinidog. Bn I yr wyl yn llwyddiant, a chaeu gweDan y nef ar yr i holl lafur. f Goiemed.

BLAENAU FFESTINIOG, Anbschiaxi.—Nos Iau, Tachwedd 10, unwyd dos- barth Mr Evans a dosbarth Mr Richard Jones i wrando ar anerchiad gan y Parch David Pughe. Deohreuwyd gan Mr Robert Roberts, Capel Garnaou ac yn ddilynol cymerodd Mr Richard Jones, y gacji air, ao wedi anerchiad byr i egluro amcan ein cyfar- fyddiad, efe a alwodd as y Parch David Pughe i roddi ei anerchiad ar "Berthynas Cristionogaeth a Llafur." Yr oedd yr anerchiad yn un rhagorol. Rhoddwyd i ni werai buddiol, a dangoswyd ein per- thynas a Duw, a ni ein hunain, ao a'n cyd-ddyn. Siaradwyd gan amryw, yr oU yn dwyn tyetiolaeth uchel i lafur a gwptbgarwch Mr Pughe er pan y mae efe ar y gylchdaith. Wedi diolch i Mr Pughe terfynwyd y eyfarfod gau Mr J. P. Roberts, station master.—'S.afodfab.

NODION 0 LANAU Y DYSYNNI. a, Non Linn olaf yn Hydref, yn Nhowyn, bu y Paroh O. LI. Davies, Lerpwl, yn pregetha i gynnlleidfa fawr yr hoa oedd yn mwyshaa ei weinidogaeth gyfoetbog. Yr oedd yn llawenydd gan bawb ar y glanau yma wel'd Mr Davies yn edryoh mor dda yn ei hen ddyddiag. —o— WESLEY GUILD.-Y mae hon eto eleni wedi cyeh- wyn yn Nhowyn gyda rhagolygon dysglaer. Noa Fawrth diweddaf darllenoddy Llywydd, sef y Parch Henry Haghes, bapyr ar y Gweithiwr." Yr oedd yr ystafell yn orlawn. Y mae aelodan y Guild tna 60 mewn rhif. Nid yn ami y ceir y fath wledd ao a gawsom y noson hon. Siaradwyd ar y papyr gan y brodyr L. Lewis, liar, W. E. Jones; a'r Parch R. Jones, yr Is-lywydd. Y awyddogion eraill ydynt, Miss Margaret Williams, Trysoryddes; a Mias M. H. Jones, Ysgrifenyddes. —o— Erbyn hyn y mae ein gweisidogion newyddion wedi cartrefu ar y elan yma ao yn ymddangos yn hoffi eu cylohdsith newydd, a'r gylohdaith yn en toffi hwythau. Er fod y Paroh Robert Jones wedi ymneillduo o'r gwaith rheolaidd y mISe eto mor fyw i waith ag erioed, ao yn Ilenwi oJlohoedd pwy- sig yn y dref, Dymaniad pawb ydyw am iddo ef a Mrs Jones gael hir ddyddiaa yn ea ty newydd hatdd. Dydd Linn diweddaf golehwyd oorff dyn i'r laa ar y traeth yn ymyl Towyn. Ni ohafwyd dim ar en berson i gyfarwyddo neb i wybod o ba le yr oedd, ond yn onia fatho dlwsao yn gerfiedig arno, Mairy Forwys, a Joseph a'r baban." Anfonwyd i'r Aber. maw at Father Willoock, yr hwn a ddaeth i Towyn i'w gladdu. Y cyntaf o urdd Eglwys Rhafain a gladdwyd yn y fyuwent newydd. Y Parch J. O. Thomas, M.A., Aberdyfi, ydyw oadeirydd newydd Bwrdd Ysgol Towyn a Pneaaal, a'r Parch Robert Jones yn Is-gadeirydd. —o— Clywsom fod Pwyllgor Eisteddfod Gadeiriol Towyn yn dechrea parotoi at gael un etoy flwyddyn nesaf. -0- Y GOBEITHLU wedi deohrea ar ei waith yn llawn rwyeg yn Nhowyn eto eleni. Y mae gwaith da wedi ei wneud gyda'r plant yn y blynyddoedd a aethaat heibio, er ei Befydliad gan y Paroh Riohard Morgan (A) pan ar y gylohdaitb. Oymerir gofal y plant eleni gan y Parch H. Haghes, Mr John Evans; a Misses Hughes a S. A. Parry. -0- Y mae y Temlwyr Da, Teml y Dysynni," yn gweithio o ddifrif. Cynelir oyfarfodydd bob nos Wener yn ysgoldy gyflans yr Annibynwyr. Ceir oyfarfodydd lluosog, fwyaf yn bobl ieaaino. Caras- em weled mwy o rai mewn oed yn dod allanyn gyn- orthwy gyda'r aohos do hwn. Y mae gormod ofytied o'r tu arall heibio i'r rhai sydd yn gaethioc i'r diod- ydd meddwol ar y glanau yma fel gynt, ond yr ydym yn dioloh er hyny fod yma rai yn teimlo dros y rhai sydd ar lawr, ao yn ymdreohu i'w hymgei- eddu a ohadw eraili rhag syrthio. ILAR.

RHYL. Ctjideithas Dduwintddol Bkunewick.—" Edi- feirwoh :oedd y pwno nos Wener diweddaf. Yr oedd nifer o gwestiynau ar y mater hwn wedi oael en bargraffu wythnosau yn fiaenorol ao wedi oael eu rhoddi yn Haw yr hot! aelodau. Daeth llnaws yn ngbyd, a chafwyd cyfarfod hynod o dyddorol a sylweddol. Y dosbarth ieu ngaf o'r aelodau wedi ffurfio atebion i'r gof- yniadau ao yn cymeryd rhan flaenllaw yn y cy- farfod. CYFARFOD rE.- Y mae chwiorydd caredig ao ymroddol Brunswick wedi ymgymeryd eleni eto a chynal te parties ar brydnawn dydd Iau. Y oyntaf y tymor hwn i gymeryd lie prydnawn dydd lau nesaf yn ysgoldy Brunswick am 5 o'r gloch; Mrs R. J. Williams, High Street, sydd yn garedig yn rhoddi hwn. Disgwylir y bydd yr ystafell eang yn llawn.—Wesley Aratf.

LLANDEBIE. CYFARFOD Y BOBL IEUAINC.—Deohreuwyd y oyntaf dydd Sal, Taobwedd 6, am 11-30 o'r gloob, dan arolygiaeth Mr William Thomas. Cawaom gyfarfod da. BAND OF HOPE.—Deohreuwyd hwn nos Fawrth, Taohwedd 1, dan lywyddiaeth Mr Henry E. Thomas (yagrifenydd dirwestol y gylohdaith). Cawsom ddeohrenad da. Cynydda bob wythnos, ao yr ydym yn gobeithio y parha felly i gynyddu. CYFABFOD YSGOL.—Oynaliwyd y oyfarfod hwn nos Ssl, Taohwedd 6 y oyntaf o'r hyn fwriadwn gynal yn chwarterol. Deobreawyd trwy weddi gan y blaenor ffyddlon, Mr Thomas Evans. Wedi hyn oaed anerchiad gan y oadeirydd, Mr John Thomas, Cafwyd adroddiadau, unawdau, denawdau; a chanwyd amryw ddarnau gan y cor. Cafwyd gair er anogaeth i'r plant a'r ieuenotyd gan y brodyr hynaf yn yr eglwys. Oyfarfod da. Edryobir yn mlaen yn awyddas at ein oyfarfod pregetha dyddiau Sal a LIuD, Taohwedd 20 a'r 21, pryd y gwasanaethir gan y Parch Peter Jones, Llanelli; a Mr W. 0. Jones, Absr.—Ebenezsr.

LLANASA. Yn ystod y misoadd diweddaf mae yma lawer o symudiadau wedi oymeryd lie yn ein plith: angen wedi gadael ei ol ar ein heglwys, He ami i un yn wag a fuasai gynt yn ffyddlon, ao amryw eraili o herwydd amgylohiadan wedi symud i gylobdeitbiau eraili. Yn en plith symudodd y brawd ieaano selog a gweithgar John Edward Jones, Pioton. Ba efe yn flaenor y gan yn hen gapel y Groes am gynyddoedd; ao hefyd llanwodd swyddaa eraili pwysig yn Bglyn a'r aohos. Yr ydym yn dymano pob llwyddiant iddo yn eigartref newydd, sef Caer. gybi. Bore Sabboth diweddaf oawsom eiliJbreiotio a gwasanaeth werthfawr ein hail weinidog, y Paroh W. J. Williams, Cawsom bregeth ryma. ao adeil- adol, seiliedig ar y geirian "O'r dyfnder y llefais arnat." Credwn fod dyfodol dysglaer i'r brawd iaoano hwn. Nos Sabboth traddododd y Parob H. Carry, bregetb genadol hynod o bwrpasol yn. Yetod ei sylwadaa apelsodd yn daer at ei wrandawyr i barhaa yn ei ffyddlondeb at y Genadaeth.-Goh.

MISS PUW A MR. ELIAS JONES. ELIAS JONES.—Peidiwoh a churo'r drws, MisB Puw dowch i mewn, os gwelwch yn dda mi a'oh gwelais yn dyfod trwy'r penddor. Dowch i mewn. Y mae yn dda. gonyf ei gwel'd. Miss Puw.-Diolch i chwi, Mr Jones. Yr oeddwn yn galw i ddyweyd i chwi fy mod vn v Band oj Hope heno. J J y y E.J.- WeJ, a ddendsoch chwi stori yno ? leMISS P.—Do'n wir, Mra Jones, mi a ddywedais stori; a thrwy eich caniatad mi a'i dywedaf i chwithau hefyd. E.J.-Ho, y mae yn debyg fy mod wedi ei clywed hi lawer gwaith, o ran hyny. Miss P.-Nid wyf mor sicr a hyny. Y Parch- edig Charles Garret a'i dywedodd ya nghyfar- fod mawr Manchester, yn y Free Trade Hall, lai na mis yn ol- E.J.—Charles Garrett, ail ? Wel gadewch ei chael hi-snt yr oedd o'n ddyweyd, Miss Paw ? Miss P.—a Mi a gyfarfyddais a darllawydd," eb&i Mr Garrett. E.J.-Ho, yn wir Yr oedd o'n dyweycl stori y gwyddai ef ei hun am dani, fely. Ewch yn mlaen, gwelwch yn dda. Miss.— [ s siwr, Mr Garrett ei hun oedd yn dyweya j c hyn n glywodd 30 a welodd a'i glust-iau ao a'i ilygaid ei hua. Efe ei han oedd yn dyweyd fel byn: -'Mi a gyfadrfydais a darllaw ydd, dyn da yn ei ffordd, nn a fa yn aelod ac yn swyddog yn ein heglwys am flynydoedd.Yr oedd efe yn ddyn caredig, haelionus, parod i helpu unrbyw un a fyddai mewn cyfyngder, a gair tyner i unrhyw un a fyddai mewn trallod. Efe a m cyfarfydodd, ac wedi ini ysgwyd dwylaw yn galonog. efe a ddywedodd, 1 Wei, Mr Garrett, y mae yn debyg eioh bod gymaint o ddifrif gyda thitotaliaeth ag erioed.' Ydwyf, ebai finan, yn hytrach yn fwy felly. 'W el/ ebai yntau,' Y mao hyny yn burion wyddoch. Y mae hyny yn eioh boddhan chwi, ac nid yw yn gwneyd drwg yn y byd i minan. Y ffaith yw, ni bum erioed yn gwneyd yn well nag yn bres- enol ? Cyn hir wedi hyny gwelais ei ail fab yn dyfod allan o'r buarth mewn delirium tremens, gyda thn o ddynion yn ymdrecha gyda ef, ei wythienan allan fel rhaffan ar ei dalcen, a'i lygaid yn melltenu yn ei ben, Gwelais ef yn syrthio, a'r dynion yn ei gario i'r ty. Ya mben haner awr wedi hyny clywais ei fod wedi marw, aa aethum i geisio oysaro y tenia; a phan aethum i'r ystafell, yr oedd y corff marw yno, ao ar y naill ochr yr oedd y fam yn feddw, a'r brawd yn feddw ar yr ochr arall. Fdl y safwn ao yr edrychwn ar yr olyfa erthryslawn bon yr oedd geirian y tad megys yn swnio dracbefn yn fy nghlustian, 'Ni bam erioed yn gwneyd yn well' EJ.—A ddywedodd Mr Garrett ystoriyna ei han ? Miss P.-Do, Mr Jones, yn nghlyw miloedd o o bobl. Ac yr wyf am eich gadael i feadwl am dani. Nos daweb.

GAIR 0 DREFFYNNON. Etholiad y BWRDD YSGOL Newydd.—Creodd yr ymdrech gryn lawer o ddyddordeb, ond aeth yr oil heibio yn hynod dawel a didramgwydd dangosai y cyaulliad lluosog. Dyma fel y safai y pleidiau:— F. LI. Jones, 1408; Thomas Thomas, 1346; Samuel Jones, 1157; Joseph Jones, 962; Robert Foulkes, 783 Thomas Humphreys, 732 H. V. Lloyd, 618; Thomas Jones, 558 John Lloyd, 549. Y mae'r ddau uwcnaf ar y rhestr hon yn aelodau newyddion, y naill yn Fethodist Calfinaidd a'r llall yn Eglwyswr. Y saith blaenaf sydd yn cyfansoddi y Bwrdd ysgol newydd yr Annghydffurfwyr yw y mwyafrif o un. PREGETH Angladdol. — Nos Sul diweddaf, yn nghapel Pendref, traddododd y Parch Joseph Owen bregeth angladdol y diweddar chwaer ieuanc fiyddlon Miss Mary Jane Hughes, merch hynaf Mr a Mrs Thomas Hughes, Well Street, yr hon, ar ol hir a blin gystudd, a bunodd yn yr Iesu y nos Iau blaen- orol, yn 34 oed. Daeth tyrfa luosog yn nghyd i hebrwng ei gweddillion marwol i'w gorphwysfa yn y cemetery. Gweinyddwyd yn y gwasanaeth gref- yddol cyn cychwyn ao wrth y bedd gan y Paroh Joseph Owen. Yr oedd yr arch yn orchuddiedig gan dorchau o flodau prydferth, o'r rhai yr oedd un yn dyfod oddiwrth aelodau cor y capel, o'r hwn y bu yr ymadawedig yn aelod am flynvddau lawer, a'r Hall oddiwrth ddwylaw melinau y Welsh Flannel Com- pany yn ewasanaethu am dymor maith. Fel y cry- bwyllodd Mr Owen yn y sylwadau rhagarweiniol i'w bregeth ddwys, yr oedd ein chwaer ymadawedig wedi bod yn nodedig o ffyddlon fel aelod o'r Ysgol Sul, ac o'r eglwys, ac wedi mynyohu moddion gras gyda chysondeb drwy y blynyddoedd. Yr oedd ei chym- eriad Cristionogol yn ddilychwln. Dangosodd yn e chystudd maith mor werthfawr oedd canlyniadau dwyn yr iau yn ei hieuenctyd. Bu farw mewn hedd- wch; a rhoddwyd yr hyn oedd farwol o honi yn y pridd mewa sicrwydd gobaith o adgyfodiad gwell. Quilsyn. »

PENIEL, Cylchdaith TREGABTH. NOB Iau diweddaf cafwyd oyfarfod dyddorol o dan lywyddiaeth y Parch Charles Jones, Shiwlas, mewn perthynasachymdeithas pobl ieuainc Peniel. Dar- d papur ar "Peryglon dynion ieuainc" gan Mr VV. J. Jones, a phapur ar "Ddyogelwoh dynion ieuaino gan Mr William Owen. Canmolwyd y ddau bapur yn fawr gan y gymdeithas. Cafwyd F' *?' ■ 7 gaa ^aa Mr H. fl. Williams, a deuawd gan Mn John Morris a William Owen. Teimlem yn falch fel cymdeithaa o'r talentau dysglaer cerdd- orol a llenyddol sydd yn ein plith. Cafwyd rhydd. ymddyddau ar gynwys y papurau, a therfynwyd cyfarfod difyr ac adeiladol iawn. Dyma y cyfarfod cyntaf a gawsom o'r natur yma gan fod genym feua- ydd eraill, ac mai unwaith yn y mis y cynelir hwynt. Un wythnos y mae y Parch W. O. Evans, Bethesda, yn garedig yn dyfod atom; a chawn gyfarfodydd buddiol gydag ef wrth ymdrin ar yr "lawn" (Maes Llafur) tra yr wythnos arall y cymerwn yr wythfed benod o'r Rhufeiniaid gyda y Parch Charles Jones, a chynaliwn y cyfarfod o'r natur yma unwaith yu y mis er mwyn a.mrywiaetb.-Yig.

♦ MWYAR DUON. Addawodd y Parch Ishmael Evans, ar ran cylch. daith Gymreig Llundain, yn ngbyfarfod mawr Capel Wesley, yr wythnos ddiweddaf, ddau gant o ginis at Drysorfa'r Ugeinfed Ganrif, yn nghanol uchel gymeradwyaeth y cyfarfod. Mr Herbert Lewis, A.S., a ddywedai yn Mwcle y dydd o'r blaen mai sir Fflint oedd y gyntaf yn y deyrnas i fabwysiadu Deddf Addysg Gelfyddydol; ao y byddai i'r arian a werid ar yr addyag hon gael eu talu yn ol yn helaeth yn y pen draw. Gwnaeth Arglwydd Salisbury gyfeiriad tyner iawn at Elizabeth o Awstria yn nghiniaw Maer Llundain wythnos i heddyw. Ceisiai Mr J. T. Hughes anrhydedd merthyr ym Ninbyeh wythnos i heddyw. Dywedai mai am iddo adael yr Annghydffurfwyr a myned i'r Eglwys y bu iddo golli ei sedd fel Henadur yn Nghyngor y dref. Y mae can bawb ryw fodd i ymgysuro. Etholwyd Mr William Oulton yn Arglwydd Faer Lerpwl ddydd Mercher diweddaf, eithr nid yn unfrydol ehwaith: yr oedd wyth yn ei erbyn, ond nid am fod ganddynt ddim yn ei erbyn yn beraonol, eithr am iddo droi yn Undobwr, Gresyn oedd hyny. Pleidleisiodd 85 o'i blaid. Y mae y Rbyddfrydwyr wedi adfeddianu eu hen safle yn Nghyngor Caer. Bu i ddau Undebwr gael eu troi o blith yr Henuriaid, a rhoddwyd dau Ryddfrydwr ya eu lie. Rhyddfrydwr ydyw Maer Fiint, a Bangor, a Chonwy. Testyn y ddadl rhwng y Liverpool Post" a'r "Mercury" ydyw pa un o'r ddau sydd yn cael mwyaf o dderbyniad. Rhoddodd Mr Herbert Roberts, A.S., gydnabydd- iaeth ddyledus i ddewrder a phenderfyniad Mr S. Smith, A.S., am ddechreu y cyffro condemniol a ddygir yn mlaen yn erbyn Defodaeth. Yn ei araeth yn Nghlocaenog y gwnaeth efe hyny. Dywedir yn y Methodist Times ei bod fel arfer pan y mae Gweinyddiaeth Doriaidd gyda pholisi Dramor gref-polities cartrefol wedi marw.

ABERDARE. PRIODAI. Dydd Marcher diweddaf oymerodd priodas le rtwng Mr Thomas Griffith Thomas, brodor o Aberystwyth, a Miss Mary Lizzie Jones, meroh Mr D. Jones, Aberaman, Aberdare. Gwein- yddwyd gan y Parch J. D. Jones. Nodweddid yr holl wasanaeth gan yr urddas Cristionogol a weddai i gytundeb mor bwysig mewn bywyd. Gwahodd- wyd nifer fawr i'r wledd, a siaradodd amryw ar yr aohlysnr gan ddymuno hir oes a llwyddiant mawr i'r par ieuanc. Derbyniasant nifer laosog o an- rbegion-rby lucsog i'w henwi—oddiwrth gyfeillion ao edmygwyr pell ao agos. Adnewyddu'r Cafel.—Bydd yn hyfrydwoh gan amryw glywed fod y gwaith o adnewyddu ao harddn y oapel hwn wedi ei ddeohreu eisoes.—B.E.J.