Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
ENGILiYN
ENGILiYN I'r diweddar Atchdderwydd "Hwfa Mon." Hyifwyn a mawr oedd- Hw£;a,-o'i febyd Yn fab yr are-rthfa Hen wr doeth a lienor da, Gwyliwx banddfoniaeth Gwalia. iCein-Coed. STANHANOS.
MlAlBEL CORONA,
MlAlBEL CORONA, AllIwyl blentyn Mr a Mrs E R Evans, Cam- brian, Tal-SiarDiau. Bu farw Ma.wrth 5ydd, ,a cbtaddwyd ei gweddillion. marwol yn Soar, Miawrth 7.fed>, 1906. Gwywoidd y dyner, hawdtdigar flodeuyn Pan ar ymagor yn andal y byd, L'law anwelladdig a'i ciipiiodd yn sydyn Uwchlaw gofeddau i'r Gian:aan glyd. Mlaibel Corona, wnth golld'n hanwylyd 'Collasoim frenhines oedd' uebel eibri, 'a Ontd endill brendndiaeith wniaeth Mlaibel Corona A ibyw dan ei otooron am byth y ma,e hi. Dydd y Corondad Oedd dydd gene-diigae'th (Mabel fach hynaws, fe gofir y p.ryd', Ond coron v dyddiau i Mabel Corona Ofedd dydd ei choronia!d mewn neifol fyd. Pedddwch a grwgna.ch, fy nheulu galarus, (Medd Maibel Corona o'r Wynfa lan, Byw ydwyf heddyw uwch law byd tnafferthus Yn nighiwmni yr lesu yn Uichèl fy ntghan. Talsarnau. W.L.L.D.
CYiMiRU LAN.
CYiMiRU LAN. Yn oist.edd yrma wrth y tan '!R,wy' heno. heh neib yn gwmni, Yn ceis'do llundo p'wt o gan I Gymru lan eleni; Ac os y llwj-'cMaf gyda hon, 'R-wy' bron a meddwl weithiau Mai ca.nu wnaf am flwyddyn gron Heh huddo'r canlyniadan. Mae Cymru wedi goddef gwawd A gonmes am flynyddau, Hi wyr beth ydyw bod: dJla,wd Ac fel mae wedd dioddau, Prin m-eiddiarr Cymro, diruan, ddweyd Eli fod yn berchen enaid, Fe wasgwyd Cym-ry nes ei gwneyd 'Rlun fel ag anifedlliaid. Y/mladdodd dle,wrion Cymru fu Yn galed am ei hawlda-u, Ein tadau anwyl a,eth yn llu 0 aberthau byw i'r fflamdau, Er mwyn ca-el tynu Cymru Sydd Yn rhydd o drais a chamwedd, Bu llawer Cymrb fyw trwy ffydd Yn ddiwyd hyd ei ddiwedd. 'Pa fadmt dddblchwn am gael bod A'n baner aiin-ilbynol Yn chwifio'n uwch na' bru erioed, •O'n'd yw o'n beth rhagorol ? Foci gen-ym feobigyn yn y ty I wy]d!e'd ein hen Wa.lia, Yn mteddddo diwevd mewn geiriau cry', "N be,rt itawn,, "0 rule Briitiannda." STEPHANOS. Ceifn-COe d-Cymer.
Gwyl Coffa Ceiriog.
Gwyl Coffa Ceiriog. ANERCHIAD GODIDOG GAN Y PARCH. D. GWYNFRYN JONES. Nos Llun diweddaf, o dan lywyddiaeth y Dr J Spinther James, ymgynullodd oddeutu 60 o Gymry Llandudno i ddatblu coffadwriaeth y Bardd Ceiriog. yn ngwestty y Caergrawnt Cawsom anerchiad teilwng o'r gwrthddrych ac ohono ei hun gan y Cadeirydd, a chaneuon ac adroddiadau rhagorol allan o weithiau Ceiriog gan nifer o gyfeillion ieuainc. Enillwyd y bathodyn arian am adrodd y dernyn mwyaf aruchel o waith Ceiriog gan Mr John Williams (pregethwr ieuanc gyda'r Wesleyaid), Abergavenny House —Wele fraslinelliad o araeth y Parch D Gwyn- fryn Jones:—Tra y gellir yn gyfiawn, hwyrach, ein cyhuddo fel cenedl o or-foli ein beirdd yo y wasg ac ar ddydd yr eisteddfod, prin yr & ein teyrngarwch iddynt yn mhellach na moliant. Os yw y molawdau meddal ar ddydd yr eisteddfod yn ami, mae'r colofnau mynor i barhau enwau'r beirdd, a'r cymdeithasau i astudio eu gweithiau, yn brinion. Eto, y mae argoelion diwygiad yn y naill betb a'r Ilall y mae llai o or-foli a mwy o astudio'r beirdd nag a fu. Un o ar- goelion iechyd yn y cyfeiriad hwn oedd yr Wyl Coffa eleni, ac yr oedd yn dda ganddo ddeall mai i wyr ieuainc Llandudno y perthynai y glod o gynal gyntaf wyl i goffhau ein telynegwr mawr. Teilynga Ceiriog ei gofio. Wrth ysgrifenu ar awen Dafydd lonawr i'r "Traethodydd" yn 1852, sylwodd y gwr mawr, Dr Lewis Edwards, fod yn Ngbymru y pryd hwnw feirdd ieuainc allasent heb nemawr cywilydd eistedd yn Iled agos at Tennyson, serch ei fod yn fardd brenhinol; ac ond iddynt gael yr un hamdden ag ef, a'r un gefnogaeth i roddi eu holl enaid yn y gwaith, y byddai iddynt ragori arno. Yr oedd Ceiriog yn un o'r beirdd ieuainc hyny ag yr oedd blagur glas eu hawen yn broffwydoliaeth am y grawn tecaf eto. Un craff oedd y Doctor. Mae barn y wlad yn 1906 yn gwireddu barn y lienor yn 1852. "I do but sing because I must, And pipe as but the linnet sings," ebai Tennyson. Hawdd gallasai Ceiriog ddweyd hyny hefyd, canai am nad allai beidio. Yr oedd llais o'r tu fewn iddo yn erchi, ac nid oedd ufudd-dod ond anhepcor. Ond gwrandawn ar raio nodau croewaf ei gan. Dau o'r nodau hyny ydyw lledneisrwydd a defosiwnedd. Ceir holl gan Ceiriog bron yn oludog o'r rhai hyn, a Ileted ydyw'r termau fel gan nad i bd le yr If bydd yn anhawdd i neb fy nghyhuddo yn gyfiawn o fod yn cefnu ar fy nhestyn. Ond manyler ar y rhai'n. Cymerer yn gyntaf y term "Lledneisrwydd." Mae'r "llednais," yn ol y geiriadurwyr, yn gyntaf yn ddestlus; yn ail, yn wyl; ac wedi hyny yn dyner. Mae'r pethau hyn yn eIfyddau amlwg yn awen Ceiriog. Meddyliwch am ei ddestlusedd. Mae 61 Bwyell Llawdden ar ei holl gynyrchion, ac ychwanega hyny yn fawr at eu gwerth. Nid ffurf ydyw barddoniaeth, ond ni cheir b irddoniaeth heb ffurf. Nid peth gormesol a osodwyd ydyw mydr: gellir olrhain &ch mydr yn ol i natur ei hun. Mae mydr hefyd yn dwf naturiol o deithi y Gymraeg. Gwyr pawb fod ein beirdd unwaith wedi lladd eu hunain ft defod, ond am nad all y Celt odid byth gofio fod y da yn y canol, mewn eithafion arall y gorwedd perygl enbydys y bardd Cymraeg heddyw,-nid gorwneyd ffurf, ond ei hanwybyddu,—casglu pentwr o feddyliau, a'u taflu blith drafflith, heb fynegiant ddg, heb odl na mesur. Os yw barddoniaeth rydd i fyw, rhaid cofio fod gwahaniaeth cydrhwng traethodi a chanu. Nid taflu meddyliau atom fel creigiau geirwon wnai Ceiriog; yr oedd ganddo gynion mân, ac fel cerfiwr cynefin, cyn ein tywys i'w 'studio,' naddai'r marmor yn gerub. Wele engraifft-un o ganol cant-o allu mydryddol:- "laith fy mam, 'wyf fi am Ganu dy geinion, Canu beirdd geinciau beirdd i Gwalia o galon; Cadw gwyl gyda hwyl Deilwng o'r delyn, Dyma'r tant, plant fy mhlant Ddaliant i'w ddilyn. 11.- Ei wylder. Mae dylanwad byd allanol y bardd ar ei awen yn un o gyfrinachau y byd ysbrydol. Deil don ei chylchfyd fel y deil y llyn llonydd lun y seren. Nid bro gwylltineb enbyd fel yr Eryri yw Llanarmon. Nid yw Carnedd Dafydd yno, nac un Llewelyn, na'r Wyddfa, ond mae blodau'r grug yno, mae'r briallu yno, mae cnu aur blodau'r eithyn yno. Ie, mae Nant y Mynydd" yno, hafqtau llwydion y bugeiliaid, mae arad goch Alun Mabon. yno; ac yn awr, myntumiaf fod y dyffryn hwn o brydferthwch dystaw, tan gysgod y Berwyn, yn ddelweddiad cywir iawn o awen Ceiriog. Ychydig o arucheledd enbyd sydd yn ei gAn, ond ceir digon o dlysni. Gallai Islwyn ganu am ystorm, a mOr, a chorwvnt, a phethau mawr y bydysawd, yn well nag ef; ond gallai yntau ganu yn well nac Islwyn am y "Garreg Wen, a "Nant y Mynydd," a chariad Men ac Alun. Un wyl oedd ei awen- nid un arwrol, ond un swynol. Serch ei gariad at y tlws, a weithiau at y dychrynllyd, ond gwy- ddom ein bod yn ei ddal yn ei wendid. Canodd i'r mor, mae'n wir, ond amheuwn a yw'r mSr yn ddiolchgar iddo. III.—Ei dynerwch. Ac wrth dynerwch ymay deallwn 'reticence'—nid 'pathos,' Ceir digon o'r olaf yn Ceiriog, ond nid yw hyny yn bwnc genym yn awr. Ni byddai un amser yn gorwneyd y trist, ac felly yn ein gyru oddiwrth y gofidus yn lie ein gwasgu ato. Ni bydd ganddo nos byth heb fod yno ryw seren yn ei mynwes yn goleuo yn esmwyth. Mae rhywfaint o liw boreu mirain o Fai ganddo bob amser ar frigau noeth coed yr Hydref. Rhydd yr adgyfodiad a'r bywyd i gerdded bob amser yn nhywyllwch y fynwent. Un lednais oedd awen Ceiriog. Rhaid gadael y defosiwnedd, oblegyd aethy nosymhell, ac y mae pethau eraill da i'w gwrando—(uchel gymer.) -101- "M.ae'r sawl sydd beib ei fai heb ei eni," oedd yr hen ddywteddlad. iMae dyndon emwog yn. meididu ffiaelleddau, ond nid yr un ffael- eddau, wrth gwrs. Yr oedd yr enwog Ddiac- itor Johnston, gyd'a'i holl phdltasoiphd, yn llawn o o&rgoeldo'n, ond nid oes gofod i enwd difm cad un neu dJdJwy o honynit..Bydidad blOb amsier yn oifalus rhag rhiodtii ei d-roed aswy yn mliaenaif wrth fyned i mewn i ysitiafell; ac os ddigwyddiad wneyd hyny, byddai'n. aicr o fyneld yn. ei ol, i roi adit gynyg arm, ac fellly gael rhoddi'r troed die yn mlaenaf. Yr oedd ef, hefyd, daiOs ei holl, fyiwyd mewn oifn imar.w, ac niiis galOlasad wriandlo ar n¡eib yn son am fasw. Yr oedd Julius (Caesar, i'r hwn yr oedd. bloedddiadau mdloedd o'i elyndon yn beroriaeith, yn gyfryw nasi gallasai oddef srwn taran belb chwdlio am rhyw ffordd i tymed '0 dan y ddaear d ffoi iddo, rhag y twrf. t
Nodion o Benmachno.j
Nodion o Benmachno. GAN J.W. A Ibbrnu xhif cawodyldd Ebrill, bydd Miaii yn igyifoethog ei Rodeu. ;Eisoes mae ffenes. tri y gw;an<wyn yn dangos teleidion yr ha,f. fWfedi mdsoedd o weithio psdwar diwrnod yn chwaIleil 'Rbteru£alchno; diaerfch y nlewydd o esityndad yr amser allan yn syidyn a chiliodd Ji prydter aelwydydd fel niwl y .boreu. Giwr prysur ydyw iMr iD1 PPyce, Da vies, arweinydd y gan. Yr oedd y Groglith yn y Bala, a Llun y PaSlg yn Eglwystoach. Mae'n deibyg ei fod yn un o ych-yddg yr enwad fedr rfeirnriadu a ichanu, a ,pha ryfedd ei, fod yn ca,e1 galtw&dau miynych. IDla glenylf hefyd' gaterl cyfleirdo at rwydd- iant bardd arall), isef Mr E Lloyd Williams, Fourcrosses, yn Eglwys!ba)ch, ar benillion coffa i'r diweddar ,Ba.rch J Price Roberts, Gan 'fod Cadvan yn f-eirniad a gwobr dda am danynft, rhadd eu bod o dteilyngdoid. Z, iCynhaliwyd cwrdd terfynol Gobedithlu Be- thanda Sadwrn y Pasg: t., yn y prydnawn ac 88 o iblant yn diifa y itrugareddiau ei cysur a maeth. iOwrdd ,adrodd a chanu y nos, o dan -arweliniad y Parch Edward 'Davies. C'ymer- wyd rhan gan Annie Evans a Nellie Wil- liams, Jennie Evans, Lily Morris, Kate Tho- mas, Annie Williams, R Glynn. Jones, Em- mie Williams, Mary Lloyd Williams, John Ellis (Williams, R 0 Williams, Rhys Thomas Richard Thomas, Harry Roberts, David Jones Willie Thomas, Catherine Williams, May Jones, Nellie Vtaughan Jones, Mary Da- vies Jones, Sarah Roberts ac Emmie Wil- liams, Oiwen Williams, Wynn Jones, Ellis G.rim;th iRolbents, Evie V,aughian Williams, William: Ellis, .Sarah Roberts, Nellie Wil- liams, Jennie lEivans ac EnLmie WilLiams, Mabel Griffiths, Karte J'ones, Jennie Evans. Canodd1 y pla.mt gyda'ai giilydd amryw dd.ar- nau yn rhagorol. Wedii diolchdadau arferol di weddiwyd itrwy i'r planit ganu yn swynol. Mae clod yn ddyledus i Mr D Pryce Davies am. eu dysgu i ganu, a pharotod 10 at dyst- ysgrifiau y ftwyddyn gyntaf a tri at dystys- rif yr iaiil flwyddyn, ar un modd ein gwein- idog igweithgar am lafur y gauaf ac arlwyo o'r llafur o'r g'o'¡.wg wledd mor ragoroi—wneir 'byfth ormod o'r plant, a phe wedi cael y sylw I dyledus. flynyddiau yn ol, buasai graen gwia- hanol hedd'yw. Gofbeithio y bydd cwrdd ter- fynol y plant bellaich yn derfbyn efi gylchdro imor g'yson 'a'n itymorau. Wedi Mynyddau b gysttudd, er nad yn or- weddiog, daeth y diwedd fel diffodd canwyll i'r icyfaiill William Roberts, Carrog, Cwm. I Er i'w nerth. giael ei ddarostwng ar y ffordd, ni rwgnacbodd ac ni ddywedod'd yn ynfyd. [ Hianai o linach Wesfeyaidd adnahyddus. Ei I dad yn flaenor yn ei ddydd yn Shiloh, yr hon swydd y daeth y maib Humphrey Rob- erts, a dygai yr yimadawedig fawr sel dros ei ■enwad. Prif ntidweddion ei fywyd oedd cy- wirdeb. a didwylledd. Yn ei farw oollodid egllwys y ICwm aelod teilwng, a'r ardal gy- mlerdad prydferith. Yr oedd Tugo 'o dan. yr un to a'r hen igapel yn Carrog wedi dweyd ei hia,nes lar ei yspryd, a. gwyn ei fyd y bohl sydd a'u bywyd yn .adduirn i grefjidd. Cafoddi gliaddedigaeth 'deilwng, er i'r gwlaw ddiisgyn yn drwm.
Advertising
B 8 a! m B s ? 'c- MaBittXMBhaa • REGALIA TEA I —— "■ W W W (Jewels frim the Tea Gardens). Y TE MWYAF BLASUS MN HAUL. OR "CREAM OF TEAS" (Mild Juicy Ceylon Blends). To be had IN PACKETS ONLY I ro m. ALL GROCERS, BAKERS, &c. WHOLESALE ONLY from the Proprietor SUMMERFIELD & CO., TEA IMPORTERS, 56, Htanley Street, Liverpool. To be had in Llanr/wist from.1 J KiOBElET EGBERTS, Victoria House.
Advertising
¡ )nm A WNEYD TEISENI A « SCONES" r Fod Walker's, o St. Bees, Cumberland, wedi wyddo i ddadrys pwncanhawdd, sydd hysbys oawb a drigant jn ngogledd-barth Lloegr, ac eu derbvniad ya nhai y bobl wedi profi yn 01 bendiithion mwyaf. ^ydyeh yn brin o amser ac adooddau, ac i .Jmuno cael Te'sen a "scones" cartref i byrddau, rnae pacedi o flawd teiseni y Jtte!stri WALKER yn barod mewn amrywiaeth awr am 4ic. y pwys (yr hwn a wna deisen Pwys). GeHir dethol Blawd i wneyd TZEisiEicsn: CIIERRY MADEIRA, SULTANA, R COKERNUT, CARRAWAY SEEDLESS, FRUIT, ALMOND, CHOCOLATE, LEMON, CURRANT, CARRAWAY SEED, SNOW, a PLAIN. Ni raid i chwi ond rhoddi i mewn y cyfartal- €ucl o ytnenya (neu lard) a nodir yn y cyfar- ^yddyd sydd ar bob pecyn pwys o flawd, ac Jchwanegu llefrith a wyau i'w gymysgu, a Sosod eich teisen mewn llestr oddifewn i bobty Jydd yn cynhesu yn araf, i sierhau canlyniad 'ydd yn llwvddiant perffaith—ar y telerau, bob atnaer, wrth gwrs, fod y eyfarwyddiadau yn cael eu dilyn. ^ae Blawd Scones drachefn yn gwneyd SConesJ Teiseni, Gingerbread, • Raspberry Sandwiches, NEU Boiled Puddings r math ysgafnaf a mwyaf blasus. The Early Riser taking Powder Co." ellw nodweddiadol y ffirm anturiaethus o BEES, ao oddiar wybodaeth. bersonol o Morion gwladgar Cumberland a'u eywirdeb Qastlachol, gellir yn galonog argymhell y i roddi prawf diymdroi ar y nwyddau Uch"a,T y 7 bwydydd da, pur, ae iach «od wedi eu pacio yn awyrgylch ddymunol thaD y.m^r yn brawf ychwanegol i'w yr hyn a werthfawrogir yn tawla gan y dosbarth hwnw o'r eyhoedd sydd ar .j^awrhau deddfau ieehyd. Ceir rheswm Ce cryi o'u rbagoriaethau yn y ffaith fod j K ^resi arbenig yn cludo y nwyddau uchod ■cyfl rban o'r deyrnas, lie y gwelir fod y pacedi ^eug h.yn yn gweithio eu ffordd ac yn sefydlu SQach ar raddfa eang. ^fria y gellir credu, hyd nes y deuir i'w 8?n e^enau anwlyb>rog yn 5^ T^ssdig yn mhob pecyn o flawd ar gyfer y ac v 5°* deiseni, ond y mae hyny yn foddhad yt 'antais anrhaethol, gan ei fod yn arbed arferol o'n pwyso mewn clorianau, sicrbau llawer mwy o lendid. d Mae pacedi yr Early Rising Baking Pow- o&d yn ^diamheuol yn fudd ac yn fendith, teig y-n ychwanegol at hyn, gan fod blawd y ^5dei11 ^edi ei gymyegu yn barod, cyrhaeddir amSe u,, af yp 20fed ganrif, sef arbediad anaQr'i, ^ae P°*> elfen yn y nwyddau o'r aw<*d uchaf yn bosibl. merched Cymru fod yn sicr nas gelli teisen ^afal eiddo Walker's i wnepd 1 a scones fyddant yn hyfryd i'r arch- ac yn fantais i'r cyfansoddiad. ik Ilhodder prawt arno, a cheir gweled fodyr a Qdywedir yn wir. WHOLESALE AGENT: .JY.rr a John Edwards, 24, Chapel Walks, Liverpool. i
gUivfctumtactlj.
gUivfctumtactlj. Dan O'lygiaeth Cadvan, Aberystwyth.
DÐIGRNN
DÐIGRNN Ar fedd Mr Robert Jones, Pregetfewr Cynor- .thwyol yn Xgbylchdai'j'a Weslieyaidd Biag- AHt, ia fu farw yn ddeid'wydd' yn. yr Ang'liwydd Elbrill 14eg, aic a gladdwyd yn M'yniwenit St. Miair, 'BagiHt, Ebrill 181fed, 1906. Gweillaf v/eddw yn gliwyfedig, Gwdad: chwaer yn drist ei gwedd Dagr*au trdsitwch a.r eu grudddau, Galiar yw ar Ian y bedd; OwÏt ni raid i'r dagnau ffrydi'o I aml'yigu cariad dwys, Mae teimlada.u na. all dagrau Ddweyd eu haneis yn eu pwys. Daeit!h ball Fagillft yn eu dlagmu Tiua'r gladdifa'n dorf ddihedd Clywid' dwystion ocheneidiau W-nth ei ollwnig lawr i'r bedd; Yn nghwiTiiperind hen adgofion, iDa,n ganghenau'r ywen werddj, Cyn. i lena'r htwyrdidydd dddsgyn, iGeisdaf ganu addo gerdd. Eel preigetliwr cynOnthwyol •Ffy-ddlawn, iu ar hyd y daith lOylichdiaith fawr Wesleyaidd Bagillt, Teaitihiodd trwyddd lawer gwaith E-niw Rjobert Jones, Preiget'hiv/r," (O'add yn anwyl yn mhob lie, Teiimlai pamb, mai ar ei oreu Yn mhob oedifa 'roedd efe. Grym esiiamipl dynion duwiol, Dyma wna,eth ein cyfaiH mad Yn gymerdad dylanwadol I ddyr,chafu moes ei wllad; IW\elœ bLwyddi o y.mldedthio I ibreget'hu Crist a'i GrOes, iD'aet-h yr awr bu raid ffarwelio, Giwnaeth a allad yn ei bes. Tra y glygiai'r haul i farw Ar obenydd aur y dydd, [Robert yntau blygiai'n welw Ar oheinydd e-sinwyith ffydd Ma.ahludi wnateth yn ogoneddus Z, Yn ngo rite win pell y gilyn, A thrwy'i fywyd pur enillodd Dajvel fedd cymeriad gwyn. Ar ol caled1 wadth, yn ara' Tua "Soar" cyrehai e.f; Gwledd i'w enai'd g'ai'n rnhoib oed fa, Yimigartrefad'n- mhethau'r Nef; ORh'oddo 1'1 wylbmu gwyndon rhinwe'dd Oedd diifyrwch p,enla'i oes.; Llawenbai wrth d-d'weyd ei brofiad, Trdgai beunydd wrth y Groes. Weddw unåg, yn y dryghdn, Ymdddrdeda yn dy iDiduw (Nii adawa E,f ei bkntyn iHteib roi olew ar y brrw Er na chlywir mwy gynighanedd Ei bareidddol hudtol lef, Deil ed tarch er gwaethai angeu Yn marn pawib a'i 'naibu ef. >Hi £ ddwc:h bellach dddo huno Nes d'od dydd y deffro, mawr; ''R awel uwch ei fedtd yn gwyldo (Hyd y gwawrio'r dedwydd awr; 'Pan Vo'r be'didau'n bwrw'-r meirwon Ü hien fynwent o'er Slant Mair," Yntau'n ogoneddus d,dii.gon Gwyd ar archiad mawr y gair. iB-agdllit, JOSEPH EDWARDS Eibrill 18fed, 1906. (Flfynnonwyson).
I Damwain Alaethus.
Damwain Alaethus. Y .DlWlFjDfDAiR CAD BEN H. REES, BiAJRlRJY ISLAND. iDrwg genym hysbysu ddar,fod i Cadben. Hiugh Rees, Phyllis Street, Barry Island, gy- ifarfod ia dajmwain. angsuol ger No. 1 Dock, B'airrj^ boreu dydd G;wener, Ebrdll 27ain. iBerfhinig IMiasiter" yn y lie hWlnw ydoedd ar hyn o bryd. Yr oedd yn uchel yn nghy- meradwyaeth -ed feistrd, ac fe'i cerid yn fawr gan biawb o'i gydnaibod. Mab i'r diweddar Gadben a Mrs Rees, (Beach Grove, Borth, ger Aberystwyth, ydoedd yr ymadawedig, a ibraw.d i Mrs Roberts, priod y Parch R Ro- berts '(Ro'bertus). Ymibriododd a Lizzie, ,merc,h y diweddar Air D Williams, Cynull- mlawr Farm., Talylhont, Sir Aberteifi, yr ho-n sydd wedi ei gadael yn weddw a chwech o iblant i alaru ar eiol. M'agwyd ef ar aelwyd grefyddol, ac mewn hen garitref dedwydd pregethwyr Wesleya-idd yn y Borth am flyn- yddoedd lawer. Yr oedd iddo un brawd, sef Cadben David1 iRees, Barry Island a chv/aer, sef Mrs Roberts, a enwyd uchod. Er nad yn flaenllaw iawn gyda chrefydd, fel ei rieni duwiol, eto i gyd yr oedd efe yn glynn wrth y ceribyd ac yn fawr ei Sral dros WesLeyaeth. Ein hyder ydiyw {er na chaifodd1 hiamdden i ddyweyd llawer yn ei funudau olaf) ei fod wedi cael llwyr ddiangfa itrwy wiaed yr Oen. Bydded i'r weddw al:ar,us allu dywedyd gyda'r Salmydd, ".0 Dduw, fy nghyfiawnder: mewn cyfyngder yr chengaist arnaf," a boed i Dad yr amddifad a Barnwr y weddw diaenu ei aden dewglyd ac amddiffynol drostynt holl ddyddiau eu heinioes, yn nghyda'r holl Iberthynasau galarus. GALARWR. Nid cyffyrdldiad! y wenynen ar y blodau sydd yn casglu'r mel, ond ei harhosiad arnyrit am befh am.ser, a'i gwaith yn tvnu'r melusder ohonynit. Nid yr hwn sydd yn darllen fwy&f, ond yr hwn sydd yn myfyrio fwyaf, ar wirioneddau' dwyfol yw y Crdstion d'Oeithaf a chryfaf.