Y Cymro

Polisi idr. Lloyd George, Bore Sadwrn, yn y Central Hall, Westminster, agorodd Mr. Lloyd Georgeei ymgyrch ethcliadol fel Arweinydd y Blaid Unedig. Dy- wedódd fod gaJIl y blaid raglen gynhwysfawr i ddwyni mewn y cyfnod ncwydd yn hanes: y wlad,— yn eu mysg enwodd tai i weithwyr, cwestiwn y cyflogau, iechyd, trefi-i gweithfaol a diwydiannol, amaeth- yddiaeth,, rheoleiddi.ad; cyfryngau cludiad yny wlad,—gwelliantau ag y gall goreu pob plaid ymuno Tw dwyn oddiamgylch; ac hid oes am- heuaeth gemiym nadMr. Lloyd George yw y gwr cymhwysaf i ax- wain gyda'r fath raglen. Gyda igolwg- ar y cwestiynau Uosgawl,— y cwestiyruau aig y gwahaniaetha y pleidiau arnynt, ni wnaeth, ond ein cyfeirio at y llythyr a anfonodd i M Bonar Law, ac hyd y gwelwn yn ei bwyntiau yn y llythyr hwnnw, y mae Mr. Lloyd George yn dra giofalus ac yn cerddedi tir holliol ddiogel, a chredwn y gall y wlad, ymdditied ynddo. Ynglyn a chwestiwn diffyndollaeth, derbyn- ia benderfyxmad y Gynhadledd Ym- erodrol, ond nid yw hynny yn gol- ygu rhoddi treth ar fwydydd. Barnal fod sefyllfa ac ymddygiad yr Iwerddon yn ei gwneud yn am- hosibi cario allan Fesur Ymreol- aeth ar hyn o bryd. Atgofia ni fod Mesur Ymreolaeth ar y Deddf- lyfr, ond add ef odd nad oedd yn credu mewn gorfodi Ulster i dder- byn Ymreolaeth. Atgofiodd ni hefyd fed Mesur yr Eglwys yng Nghymru ar y Deddflyfiyond barn- aj fod sefyllfa yr amseroedd yn gyfryw ag y dylid ac y gellid dod i ddealltwriaeth ar gwestiwn y Dadwaddoliad, Nid ydym yn arighofio ychwaith yr ymigyrch tir- 01 oedd gan Mr. Lloyd George cyn y rhyfel. Dyma y cwestiynau y bydd' yn amodd i'r pleidiau hedd- ychu arnynt; ond hyderwn wedi i'r geniedl fymed yn unol drwy ffwrnaisy rhyfel, y bydd yn unol sefco i gario allan boiisi Mr. Lloyd George tuagat greu cyfnod na wel- wyd ei debyg yn hanes ein teyrnas.

Germani lieddyw. Ceir arwyddion fiod yr ys- ibryd milwrol balch afc; uchel yn Germaini wedi cael et ysgubo ym- aith. Ni ddylid di:sgwyl i bethau fyned yn esmwytli iawn, a chael ein boddloni ym mhob peth a. ddiJgwydd yno. Y cwestiwn cyntaf yw, A- phwy yr ydym yn myned i. drafod heddwch ? Cyhoeddwyd enwau Cabinet y Llywodraeth new- ydd, ond a oes J siorwydd ei fod yn ddiogel, ynte a ddaw croeswynt o y gynwrf y chwildroad i'w daflu g.v vntau ymaith ? Aetli y Caisar ali blaid o'r ffordd, ag eithrio Hindienburg-sydcl yn aros, eb efe, yn ben y fyddin, i gadw tix-efn ami, .ac un neu ddau eraill. Doeth y gwnawn dderbyn rhybudd y Prif Weinidog, nad yw yn anihosibl i. ystad pethau yn Germani fyned yn debyg i Rwsia. Yn y cyfam- ser, mae'r genedl fawr ar ei glin- iau megis, yn erfyn am i nil beidio ei newyniu. Gyda"i welediiad pell, .anfonodd yr Arlywydd Wilson at- ynt y gwneid popeth i'w oodii ar eu traed. "Ni bydd newyn yn help i ail-adeiladu Germani, ac mis gellir darganfod rhyddid wrth lewyrch fflamdorchau," meddait. Dibyna. y cwbl yn awi ar Germani, —os y trefna, ei hun, bydd y Cynghreiriaid yn barod i'w helpu; ond os fel arall y bydd, nis gallwn ond aros nes y "daw trefn. Ym mysg pethau eraill, hysbysir fod yr Ymerawdwr Carl wedi. ymwadu a'i orsedd yn Awstria Hungari; fod tin llynges wedi cyrraiedd Caer- cystenyn; ac fod telerau y cad oediad yn cael eu carlo allan. Bore Llun cyflwynwyd drosodd 21 o'u llongau rhyfel mwyaf, ac el ein milwyr ymlaen i feddianmi y tir yr ochr yma i'r Rhine.

Yu ol i wynebu ffeithiau. Yn Nhv'r Cyffredin, ddydd Mawrth, cynhygiodd Mr. Bonar I,aw y bleidiais ariannol aim, 700 miliwtl. o bunnau. Gwnaed y bleid- llais cyn i heddwch ddod, ac er y byddai y swm yn fwy nia. diigon i gyfarfod a'r txeuliau, barnai nad doeth fyddai lleihau dim arm!. Hyderwn na bydd eisieu byth mwy godi arian at gario rhyfel ymlaen, a phe y gwerid y swm anferth hwn bob dimai byddai yn wario air beth gwir angenrheidiol, sef y gorchwyl enfawr o ddatod hualau y rhyfel, —cychwyri cael ein maiwyr adref a throi y gw'eiithfeydd cadairpar i wasanaeth uwch--troi y cleddyfau yn sychau, a'T gwaewtfyn yn blad- uriau. -Er fod ein dyled yn lleth- ol, eto i gyd hyfryd yw meddwl nad yw i gael myned yn drymach.

CYMRU RHYFEL. Nos Saboth, Taehwedd 3ydd, oynhaliwyd cyfarfod coffa i Mr. Trefor Owen, mab Mr. a Mrs. Richard Owen, Cae Mattw, Bettws. Collodd Trefor eI fvwvd ar faes y frwydr yn Ffrainc, ar yr 2ofed o Hydref. Bachgen tawel, distaw, 11a wn o 'humour,' er hynny, oedd Trefor. Chwith gaai y gymydfogaeth ar ei, ol, chwith gan dad a mam. bid siwr. Daeth cyn- ulliad mawr ynghyd, yr hyn ddang- osai mor.hoftus ydoedd. Cymer- wyd rhan yn y gwasaoaeth gan y Parch. Arthur Morris (W.), a'r Parch. 0. Ffoulkes, gweinidog. Collwyd tri or Bettws erbyln, hyn, sef Robert Roberts, Penlan; Thos. Jones, Tanlan, a Trefor Owen. Dydd Llun, Hydref 11 eg, tuag awr cyn y newydd am, heddwch, daeth Lieut. Dr. D. Davies, M.C., Biiich Hill, Llangeitho, adre am ychydilg seibianit, wedi bod yn Ffrainc am ddeg mis yn gwneud gwasanaeth gwerthfawr i'r milwyr clwyfedig. Enillodd y Military Cross' mewnchwèch wythnos ar y maes. Yr oedd yn amser i'w gofw yn Llangeitho rhwng y new- ydd fod ein meddyg wedi dychwel- yd a, heddwch yn cain/lyn. Ma:e y Dr. yn dychwelyd eto i Ffrainc. Mae Ihwero waith yno, i"w wneud. Mae yn un o hen gyff Methodiist- iaid Llangeitho. Teulu'.r Glyn", fel y maent yn adnabyddus. Mae si dad yn flaenor yn Llan-geitho. Brawdl yw y Dr. i'r diweddar Barch Herbert: Davies, B.A., Abergwaen. Cynhaliwyd gwasanaeth coffa- dwriaethol i TudiQll1 C. Worthing- ton, Selwyn College, Cambridge, ncs Sul diweddlaf yn eglwys Llan- geitho. Cafodd y gwr ieuanc ei ladd yn Ffrainc ar y 29 o fis Hyd- ref. Cynhailiodd y Methodist- iaid eu cyfarfod yn y prynhawn, er mwyn mynied i'r gwasaniaieth eÖffa. dwriaethol yn yr hwyr. Llanwyd yr eglwys bob congl ohoni, ac yr oedd ugeinia-u oddiallan. Da'r- llenwyd, y gwaisanaeth claddu, a phregethwyd gan: y Parch. D. M. Davies, Ficer, Nantcwnlle, a dar- llenwycl y llitli gan y Parch. J. O. Thomas, Bala, a cha:fwyd anerch- iad addysgiadol a. chvsurlawn gan yr Athro ar y diwedd. Yr oedd Mr. Thomas wedi bod yn gaplan yn Ffrainc. Y mae y rhyfel creu- lawn a barbaraidd hwn yn dechreu dwyn ffrwyth eisoes. G wnaeth colli bywyd Tudor C. Worthington uno Eglwyswyr a chapelwyr Llan- geitho yn un yn eu haddoliad nos Sul diweddaf. Nos Iau, Tach. 7, priegethaj, Mr. John M. Howell, Aberaeron, yng nghapel Fronwen, Llanarth— preseth diolchgarwch am y cyn- haeaf— ond a oedd a, pherthynas mwy a diolch am ddiweddiad y rhyfel. Yr oedd y gwasanaeth wedidarfod gyda chanu yn wresog iawn "Yr holl frenhiniaethau a dreulir, Ar ddelw f-alwir ii lawr." Ac wrth fod y gynulleidfa ar ynl wasgar, daeth dyn i: fewn a llefodd, "Y mae'r rhyfel dtosodd, y mae telegTam wedi dod i'r; pentref yn awr." Arhosodd y gynulleidfa heb symud o'u Ueoedd. Dywed-' odd Mr. Howell, "nis gwn pa But i rci mynegiant Vn teimladau yn awr. Pa beth a dialwn i'r Arg- Iwyddl" "A wiiewch chwi godi ar eich traed, ac adrodd Ps. 116 a 117?" Cododd pawb fel un gwr, ac adroddwyd y ddwy Salrn gyda brwdfrvdedd. Yna canwyd "Marchog Iesu yn 11 wyddiannus" k,, .■

METHODISTAIDD YN BENNAF. Cyrdialiwyd cyfarfod cyntaf Cymdeithas Lenyddol Methodist- iaid Bala nos Fawrtli diweddaf dan lyvv}7ddiiaeth y Parch. R. R. Wil- liams, M.A. Mae un eto o aelodau capel Methodistiaid Llanfair wedi oalel ei ladd ar faes y giad, sef Pte. T. E. mab hynaf Mr. a Mrs. Evans, Ty Capel, Uanfair. Bydd oolled mawrar ei ol oherwydd yr Oiedd yn bo'ologaidd iawn C'ynlialiwyd cyfarfod oyhiooodus ynig nghapel Methodistiaid Pen- llwyn er apelioi am gynorthwy i Hostel St Dumstan's i Filwyr Dall. Cymerwyd y gadair gan y Parch. D. Morgan, a gwnaeth y Parch. D. Hughes, y pregethwr dall, apel 'stirring' am gynoirthwy. O'r rhai oedd yn pregethu yn Sasiwn Towyn ym Mehefin 1885, nid oes yn aros ond un,—Dr. John Williams. Pregethai. efe yn yr oedfa cliwech o'r gloch y bore, ac fe ddywed yr hanes y gwnaed hynny "er rhoi manitais i wr I ieu- anc ddangos beth oedd ynddo." Go dda TÓwyn! O'r rhai oedd yn siairad yng nghy feiste* Idf odau Cymdithalsfa 1885, pump sy'n aros,—y Parchn. H. Barrow Wil- liams, J. Gwynoro1 Davies, T. Gwynedd Roberts, Lewis Ellis a William William's, TaJysiarn. Mri. Edwin Jones a Richard Jones, Ty- mawa-, oedd yn gofalu am v trefri- iadau lleol, a'r saier dan gamp -Mr. Owen Roberts, Talsarniau, a god- odd y stage. Gan gofio mae Castor a, Pholux,—dau adolygydd y Gymdeithasfa yn fyw! Peth hynotaf y Sasiv/n- oedd yr ordeio- iad ar y maes.■ -< Bu y Proff. David Phillips, M.A., Bala, ar ymweliad a Mom yr wy thnios ddiweddaf. Deuai yma dan, nawdd Undeb Myfyrwyr y Bala i annerch y gweinidogion Methodistaidd yn y sir ar faterion oedd yn cynyrchu diddordeb yn eu pliith. Tach. i8fed, cynhaliwyd cyfarfod Cymdeithas, Gweiinado'gion M.C. Moni yn Ysgoldy Motiah, LlàngefnL Gan fod llywydd y gymdeithas, y Pairch. W. J. Wil- liams, Llanfair, ar ymweliad y dyddiad hwn a Chyfarfod Misiol Dyffryn Clwyd, cymerwyd y gadair am 10 a 2 gain Dr. John Williams. Traddododd y Proffeswr anerchiad go leu a chlir iawn ar "Ogwydd Diwinyddiaeth heddyw," ac yna cafwyd ryw awr o amser i'r gweini- dogiiiom dfyn cwestiynau a cheisio goleuni ar bwyntiau dyms iddynt meWIli diwinyddiaeth, a'r Proffes- wr yn ateb, a gallwn dystio i, bawb fwynhau y dull newydd hwn o gario ymdritni.aeth ymilaen. Yn y 0 prynhawn cafwyd eto anerchiad gan yr Athro ar Genhadaeth y Cyf undeb heddyw, a phapur rhag- orol i'r un cyfeiriad' gan y Parch. Percy G. Hughes, ac yna trafod- aeth fywiog am agos i ddwy awr ar waith gweinidogioni yin wyneb cenadwrj y Cyfunideb yn yr amser- ceddpreseTmoI. Credit fod bron bawb oedd yn y gynhadledd wedi cyrnryd rhan, ate erys ymweliad y gwr. dyslgedùg a'r gymdeithas yn ysbrydiaeth i ni yn hir. Y mae y rhyfel wedi gwneud llawer o ddrwg, and1 o ambell i ddrwg del daioni, ac ur] peth da sydd wedi dod ydyw y, cyfle ddaw fel hyn i. athrawon y colegau diwinyddol ddod i gyffyrddSad agos air g^eim- dogion sydd yn llafurio mewn meusydd p&11. r