Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
14 erthygl ar y dudalen hon
IECHYD YMERAWDWR GERMANI.
IECHYD YMERAWDWR GERMANI. SEFYLLFA BERYGLUS EI FAWRHYDI. Yn unol a'r newyddion a dderbynir yr wythnos ton o Potsdam, mae yr anhwylder yn ngwddf Ymerawdwr Germani yn gwaethygu yn barbaus, gymaint felly fel nas gall lyncu unrhyw ymborth, ac ond ychydig wlybur. Os na ddaw cyfnewidiad er gwell, ofna ei feddygon nas gall ei Fawrhydi fwy mwy na phythefnos, ac ofnir iddo fygu bob munyd. Mae y uewyddion hyn wedi creu galar cyffredinol drwy ei ymerodraeth eang, a dangosir Uawer o gydymdeimlod [a'r teula Ymerodrol yn eu galar. Mae yr Ymerawdwr wedi gwaahau yn ddirfawr, ac os y llwyddir i'w adgyfnerthn, y farn gyflredin yw fod ei adferiad yn beth anmbosibl, gan fod yr anhwylder blaenorol wedi achosi an- hwylderau peryglus eraill.
ARGLWYDD STANLEY YN CANADA.
ARGLWYDD STANLEY YN CANADA. Cyrhaeddodd Arglwydd Stanley i Quebec ddydd Sodwrn diweddaf. Rhoddwyd derbyniad croes- awus iddo ar ei laniad. Cyfarfyddwyd ef gan y Rhaglaw.Gadfridog Syr J. Ross. Ymadawodd Arglwydd Stanley yn ddioed mev.n'cerbydres ar. fcenig am Ottawa.
ETROLIAD ARLYWYDD AMERICA.
ETROLIAD ARLYWYDD AMERICA. Moa parotoadau arnthrol yn cael eu gwneyd Sogyfer L%'r Etholiad Arlywyddol yn yr America. lv.1:ae cynhadledd yn cael ei chynal yn St. Louis gan y Demooratiaid y dyddiau hyn. Mr. Cleve. land a Mr. Tbnrman fyddant yr ymgeiswyr. Tra tnae Cleveland mewn parch mawr, a'i lywod- dros ddiwygiad cylEdol, e,O, mae Tariff 1hU Mr. Mills, sydd yn bresenol o flaen y Senedd, yn peryglu y rhengoedd Democrataidd. Bu c n. oead^ y Democratiaid yn Philadelphia yr an h CefQOgwyr Thurman yn gryf yno. Parodd Calif6^8^ cadeirydd—^r* Stephen White, 0 n 0rQia—& ffon o arian solid gan ddirprwyaeth °iorado frwdfrydedd neillduol yno. Yn nghyn- a edd St. Louis bu cryn anhawsdra mewn 6^s Pwyllgorau, gan fod y ddiffyndollaeth yn fhanu; ond cafwyd allan ei nerth cymhar-! ^aethol ar bwyllgor y llwyfan. Sicrhaodd cadeir- d plaid masnach rydd 22 o bleidleisiau yn erbyn y diffyndollwyr. Bu y gynhadledd yn anfon- Saidd iawn i ddirprwyaeth o wragedd oedd ^edi dyfod i argymell etholfraint y gwragedd ajQynt; rhwystrwyd ea cynrychiolydd i siarad gan. Beindorf.
Y CADFRIDOG BOULANGER.
Y CADFRIDOG BOULANGER. :eu y Cadfridog Boulanger yn y Senedd yr ythnos ddiweddaf, a mynegodd ei neges fawr a ^Wodd Ffrainc yn y fath wewyr ain fisoedd, sef ^ygio y cyfansoddiad. Darllenodd ryw fras ^Uun, ond ni chafodd wrandawiad astud." \\0 araith yn dangos ei gynefindra â iaith y Q oherwydd yr oedd yn siarad yn debyg i'r ^fridog Bonaparte yn dychwelyd o'i fuddugol- gan ofyn i Senedd o bum' cant, beth oedd- gty wneyd & Ffrainc. Yr oedd ergydion QetWdlYID Floqnet yn cyraedd yn ddwfn, ac yn yn cymeradwyaeth. Penderfynodd y Senedd g,xru ei araith drwy Ffrainc.
IlLywo])RA-ETII IIWSIA AG…
IlLywo])RA-ETII IIWSIA AG INDIA. Un^ y ce*r swn ar^au* ^ae ya benderfynol o gadarnhau ei hun, yn syrnudiad amheus a chyfrwys-ddrwg y d ai Gwyddis fod Rwsia yn estyn ei rheil- ^raws-Caspiaidd yn mhob cyfeiriad ag a SySeus i arwain i India, Par hyn i %Uif)S0^0ri ^rodorol yr India ddyfod ag arian a II er gwasanaethu yr Ymherodraeth.
[No title]
■j, Cy "13Ydd GAWS AM ATHROD YN ERBYN Y "TIMES." v y^D2aws Mr* O'Donnell am athrod yn g ^nes ddyfod ymlaen ar y 19eg o'r mis ^hla'd ^wrnai Cyffredinol yn ymddangos 2newyddiadur. Mae Mr. O'Donnell q rhybuad Syr George Trevelyan ac pencer i ymddangos o blaid ei achos.
DAMWEINlTir^S^^ BD D.
DAMWEINlTir^S^^ BD D. Mae adroddiad wadi aichyboeddi gan y Bwrdd Masnach o'r damweiniau a gymerasant le ar wahanol gledrffyrdd y Deyrnas Gyfunol y llynedd. Lladdwyd 33 o ber&onau a niweidiwyd 647, yn erbyn 12 wedi eu lladd a 696 wedi eu niweidio yn 1886. Digwyddodd 31 o wrthdarrwiadau rhwng cerbydresi teithwyr, trwy yr hyn y lladdwyd 25 o borsonau, ac y niweidiwyd 244 o deithwyr a 14 o weision, a chymerodd 42 o wrthdarawiadau le rhwng co-ebydresi teithwyr a cherbydresi nwyddau trwy yr hyn y lladdwyd gwas, ac y niweidiwyd 6 o geidwaid anifeiliaid a 24 o weision. Bhedodd 58 o gerbydresi oddiar y ciedrau, teithiodd dwy gerbydres i gyfeiriad camsyniol, rhedodd 23 o gerbydresi i tewn i orsafoedd a sidings gyda gormod o gyflymdra, a rhedodd 116 o gerbydresi dros greaduriaid, &c. <to
Y LLOFRUDDIAETH YN MANCHESTER.
Y LLOFRUDDIAETH YN MANCHESTER. JACKSON WEDI EI GYMERYD I'R DDALFA. Ar ol osgoi gwyliadwriaethau yr heddgeidwaid ymhob parth o'r Deyrnas Gyfunol, da genym hysbysu fod Jackson, yr hwn a lofriiddiodd geidwad crchar Strangeways, Manchester, rai wythnosau yn pI, wedi ei gymeryd i'r ddalfa tra yn dilyn y gorchwyl o dori i dy yn Bradford am ddau o'r gloch boreu ddydd Llun diweddaf, er n a wyddid ar y pryd pwy ydoedd. Wedi ei gymeryd i orsaf yr heddgeidwaid, cafwyd lie i greduymhen saith neu wyth awr ar ol ei garchariad mai efe ydoedd y dyn a geisid, a phan gyhucldwyd efo byny cydnabyddodd fod tybiaeth y swyddogion yn wicionedd, a dywedodd yn mhellach, Ie, fi ydyw y dyn da genym eich. bod wedi fy nal, oanys yr wyf wedi cael amser ——— o galed." Dygwyd Jackson gerbroa ynad cyflogedig Brad- ford ddydd Mawrth, a throsglwyddwyd ef i ofal heddgeidwaid o Manchester, lie y cymerwyd ef i'r llysdy, ac ar ol rhai tystiolaethau y gohiriwyd ei brawfhyd ddydd Mereher.
TAN DINYSTRIOL YN lAN-CEINION.■
TAN DINYSTRIOL YN lAN- CEINION. COLLI PEDWAR 0 FYWYDAU. Nos Sadwrn torodd tan allan mewn masnachdy llyfrwerthydd bychan yn Standrew Street, Man- eeinion, yr hwn a gedwid gan ddynes o'r enw Martha Gains a chyda hi yn y lie yn byw yr oedd ei mab, David Gains, 26 oed morwyn o'r enw Mary Owens, 17 oed; a dau fachgen, o'r enwau Thomas Owens, brawd y diweddaf,14 oed, a Charles Clagg, 14 oed. Torodd y tan allan ar ol iddynt fyned i'w gwelyau, yr hwn a gynyddodd gyda ehyflymdra aruthrol cyn i'r tan-frigad gyraedd i'r lie. Pan lwyddwyd i'w ddiffodd deuwyd o hyd i Martha Gains, y forwyn, a'rddau fachgen wedi eu IJosgi neu eu mygu i farwolaeth. Llwyddodd David Gains i ddianc yn ddianaf.
AD-DALIAD I DAFltHNyVYR.
AD-DALIAD I DAFltHNyVYR. Yn y newyddiaduron ddydd Sadwrn, cyhoeddid fod y Llywodraeth wedi penderlynu tynu allan o'r Mesur sydd gerbron Ty y Cyffredin, yr adran drwyddedol sydd yn rhoddi iawn i dafarnwyr, ond mewn rhai cylchoedd dydd Mercher, hysbysid nad oedd unrhyw wirionedd yn byn, ond y cyhoeddiad cyntaf sydd yn wir.
MARWOLAETH Y MILWRIAD KING…
MARWOLAETH Y MILWRIAD KING BARMAN, A.S. Bu y boneddwr uchod farw yn ei breswylfod, Rockingham, Boyle, sir Roscommon, am haner awr wedi deg boreu Sul diweddaf, yn 50 mlwydd oed. Ar adeg ei farwolaeth yr ydoedd yn aelod dros Ynys Thanet, Kent, ac yn is-ysgrifenydd dros yr Iwerddon. Fel y mae yn bysbys i'n darllenwyr, creodd ei benodiad i'r swydd hono ddadleuon brwd yn Nhy y Cyffredin, gan fod y Parnelliaid a'r Radicaliaid penboeth yn gwrth- wyneb talu cyflog iddo am lanw y swydd, pwnc sydd hob ei benderfynu eto. Enwir lliaws o foneddigio,n fel rhai tebygoli'w olynu yn Nghastell Dublin, ond nid yw y penodiad wedi ei wneyd etc.
GWRTFIDAIIAWIAT) AR Y ERElL-FFORDD.
GWRTFIDAIIAWIAT) AR Y ERElL- FFORDD. DAMWAIN I DDEG-AR-HUGAIN 0 BERSONAU. Tua phedwar o'r gloch prydnawn ddydd Sadwrn cymerodd damwain beryglus le yn ymyl gorsaf rheilffordd Newcastle on-Tyne, Rhedodd tren o deithwyr yn erbyn tren o nwyddau a ddigwyddai fod yn sefyll ar yr un llinell a hi. Lluchiwyd y van berthynol i'r tren diweddaf i ddyfnder o ugain troedfodd. Yn ffodus, yr oedd y swyddog a ofalai am dani newydd ei gadael cyn i'r ddamwain ddigwydd. Cafodd amryw o deithwyr yn y tren arall eu niweidio. Yr oedd deg-ar-hugain o honynt mewn sefyllfa mor ddrwg fel y bu raid myned a hwy i'r yspyty. -— — „
HUNANLAPDIAD YN Y TREN.
HUNANLAPDIAD YN Y TREN. Ar gyrhaeddiad tren o King's Cross i Peter. borough, foreu ddydd Sadwrn, deuwyd o hyd i gorph boneddwr wedi ei saethu drwy ei galon mewn cerbyd o'r dosbarth cyntaf. Yr oedd llaw- ddryll ar lawr yn ei ymyl. Enw y dyn anffodus ydoedd Robert Tickell, yr hwn a wasanaethai fel ysgrifenydd i'r Dublin Evening Mail, nowydd. iadur a berchenogir gan ei dad. Yr oedd yn ddeugain mlwydd oed.
------------'__---------------------__._--_.iletogWitoii…
iletogWitoii CpffctUtnol. BRENHINES YSPAEN.—Mae gan Isabella, cyn- frsnhines yr Hispaen, inewm blynyddolo ddau can' mil o bunau, ond y mae er hyny yn barhaus mewn dyled. YMFUDIAETH CIUINEAIDD.-Mewn canlyniad i waith awdurdodau y Trefedigaethau Awstralaidd yn gwahardd i Chineaid ymfudo i ran o'r cyfandir, y mae anfoddlonrwydd mawr yn mhrif ddinas China-Pekin, a cbredir y caiff y Llywodraeth Brydeinig drafferth fawr i ddarbwyllo y Llywodr- aeth Chineaidd i wneyd cytundeb & ni yn debyg i'r un a wnaeth a Llywodraeth yr Unol Daloithiau y llynedd. Pe buasai Llywodraethau Victoria a Deheudir Cymru Nowydd wedi gadael i'r Chineaid a gyrhaeddasent y porthladdoedd dirio, a phellebru i Hong Kong a phorthladdoedd Chineaidd eraill, nad oedd ychwaneg i gael tirio, buasai rhyw obaith am ddyfod i gyd-ddealltwriaeth. GWEETHIANT ETIFEDDIAETH EANG.—Y dydd o'r blaen, rhoddodd Mri. Dowsett a'u Cyf., yn unol a chyfarwyddyd y diweddar larll Caven, ystad Dyffryn Tanetan ac Ynys Achill, yr hon a fesura 2,068 o erwau o dir rhydd-ddaliadol, gyda thy, caban, a 53 o fythynod, i fyny ar arwerthiant. Dywedodd yr arwerthydd fod yr ystad wudi costio llawer o filoedd o bunau, ond yr oedd yn rhaid ei gwerthu ar y pryd. Dim ond 243 o erwau o'r 2,068 oeddynt wedi eu rhentu, ac yr oedd y deil- iaid heb daludim ardreth, er's tair blynedd. Y cynyg cyntaf a roddwyd am yr ystad oedd £600, ac wedi i'r cynygion gyrhaedd zC630, heb fod neb yn cynyg mwy; cyhoeddodd yr arwerthydd fod yr ystad wedi ei gwerthu. Felly, gwerthwyd y tir am 6s. yr erw—y pris iselat a dalwyd erioed am dir yn y deyrnas hon, a phob teyrnas arall yn Ewrop. Byw AM 140 MLYNEBD.—Haera ysgrifenydd yn y Journal o' Man, a gyhoeddir yn Boston, fod terfynau cyrhaeddadwy hir-hoedledd dynol yn cael leu tangyfrif gan y proffeswyr meddygol, a chan y farn gyffredin. Yn lie y terfyn Ysgryth- yrol o ddeg-a-thriugain," meddai, amcangyfrif- asom y swm hwna ddwywaith, neu 140 mlynedd, fel ideal age hirhoedledd (iàCh, po yr epilid ac yr hyfforddid dynolryw gyda'r unrhyw yni doeth ag a dreulir ar geffylau a da. Ni ddylai nifer mawr o'r hil iselwaol (scrub) bresenol fod wedi eu geni, ac ni ddylid caniatau iddynt drosglwyddo eu hanmhsrffeithderau i olafiaid." Y mae yn dal ei fod yn cael ei ategu gan y nifer o bersonau o'r oedran o 140 mlwydd a gafwyd yn Itali dan census gan un o'r x Ymherawdwyr Rhufeinig. Cynorthwyir ef yn mhellach gan,nifer y personau yn y wlad hon sydd wedi pasio terfyn y cant. Y WASG NEWYDDIADUROL.—Dydd Sadwrn, cynhaliwyd cyfarfod brwdfrydig yn Llundain ynglyd & Chronfa y Wasg Newyddiadurol, pryd y cafwyd anerchiadau gan Syr E. Clarke, A.S., a Syr A. Borthwick. Swm y tanysgrifiadau a gafwyd yn y cyfarfod ydoedd £ 1,200. CWNINGOD DIFAOL.-Yebydig flynyddau yn ol dygwyd cwningod i Awstralia mown trefn i'r boblogaeth eu cael yn ymborth; ond yn awr y maent Wedi lliosogi i r fath raddau yno fel y maent mewn perygl o fwyta y boblogaeth. Gwariwyd uwchlaw can' mil o bunau i geisio eu difa yn Victoria yn unig. ARIANDY CAERDYDD.—Yn Nhy y Cyffredin ddydd Iau, mewn atebiad i Mr. Howell, dywedodd Canghellydd y Trysorlys mai nifer byohan iawn oedd hyd yn hyn wedi danfon i fewn eu hawliau mewn perthynas i'r Ariandy hwn, ac fod yr uebel. lys wedi penderfynu danfon cylchlythyrau i'r perwyl a nodwyd at yr oil o'r buddsoddwyr, ynghyd a ffurf reolaidd i'w llanw fel yr awgrymai Mr. Howell. PLENTYN YN NHALYBONT WEDI EI LOSGI I FARI'VOLAF,Tll.-Ncs Sadwrn diweddafbu i fachgen Thomas Jones, Talybont, gyfarfod a'i farwolaeth trwy losgi. Ymddengys i'w fam, pan ar gychwyn i Gaellwyngrydd, ei gau ef a'i frawd hynaf yn y ty, yr hwn a ddiangodd allan ichwareu, gan adael trancedig (yr hwn nad oedd fel y cyffredin) yn y ty ei bun. Oddeutu deg o'r gloch bu i Alre. Evans, cymydoges, arogli rhywbeth yn llosgi, a daeth i'r ponderfyniad mai o dy Thomas Jones y deuai yr arogl, ac aeth i mewn drwy ddrws y cefai pryd y canfyddodd y bachgen wedi syrthio mewn fit i'r t&n, ac yr oedd y rhan fwyaf o'i gorph wedi ei losgi yn arswydus. Bu farw oddeutu haner nos oddiwrth yr efieithiau. Yr oedd yn naw mlwydd oed. DYMON YN Y BLAED MARS, -Y mae pawb yn lied gydnabyddus a'r dyn yn y lleuad, ond y mae M. Faye, seryddwr yn Paris, newydd ddarllen papyr dyddorol yn y sefydliad gwyddonol yno, yn yr hwn y rhydd efe rai manylion dyddorol ynghylch y dynion sydd yn y blaned Mars. Awdwr yr ysgrif yw M. Perrotin, perthynol i sefydl seryddol Nice. Y mae y boneddwr hwnw wedi bod ya edrych ar y blaned Mars trwy ysbienddrych cryf, ac oddiwrth yr hyn a welodd, y mae y blaned wedi ei phoblogi a dynion, a'r rhai hyny yn ddynion celfyddydgar, y rhai ydynt yn gwneyd camlesi sydd yn rhoddi holl gamlesi y byd hwn yn y cysgod. Y mae M. Perrotin yn dweyd fod rhai o'r camlesi sydd wedi eu tori o. for i f6r eto heb eu gorphen. Y CYNWRF GWRTHDDEGYMOL YN LLANNEFYDD.— Y mae y llythyr canlynol wedi ei anfon gan Reithor Bodffari at un o'i denantiaid yn Llan- nefydd. Y mae y, llythyr yn egluro ei hun Bodffari, Trefnant, R.S.O., Mehefin y 9fed, 1888. Syr,—Y mae'n ddrwg iawn genyf glywed eich bod heb dalu eich ardreth Eglwysig i Mr. ficer Llannefydd os felly, yr ydych yn ol o gyf. lawni telerau eich cytundeb gyda pherchenogion eich fferm. Os gweled yr ydych fod rhai'n yn rhy gaeth, eicli lie chwi fyddai rhoi rhybudd ymadael"" Rhag i chwi fy nghamddeall, dy- munwn eich hysbysu os oes genych bwrpas o arcs yn y rhown gyngor i chwi dalu yr hyn sy'n (Myledus arnoch o dan y cytundeb a wnaed yn nghyfnewidiad y degwro, a'r hyn a ymrwymasoch with gymeryd eich fferm. Byddai'r Phariseaid gynt yn degymu y mintys a'r anis a phob llysieu- yn, ac yn myned heibio i farn a chariad Duw; y pethau hyn oedd raid ou gwneuthur, ac na adewid y Ileill heibio (Luc xi. 42.) Y mae'n amlwg, ynte, mai y pethau oedd raid eu gwneuthur oedd degymu pob math o gynyrch y tir, a'i dalu hefyd, heblaw gwneuthur barn, hoffi trugaredd, ac ymostwng i rodio gyda'th Dduw. Yr eaboniad goreu ar y geiriau hyn o eiddo ein Harglwydd Iesu Grist a geir yn y xiii. benod o Epistol Paul yr Apostol at y Rhufeiniaid. Y casgliad a ellir ei dynu oddiwrth y cwbl yw hyn; sef fod Phari- seaid yr hen amser gynt, er eu bod yn rhagrith. wyr, megis amryw o'u hefelychwyr yn yr o<is oleu hon,' yn onestach' o lawer na gwrth- ddegymwyr crefyddol' Llannefydd a manau eraill yn Nghymru. Pob dyn cydwybodol a diduedd a farna nad oes gan y sawl a wrthoda dalu ei ofyn- ion cyfreithlon fawr o barch i athrawiaeth foesol y Testament Newydd.'—Yr eiddoch, &c., T. B. Ll. B.—O.Y.—Y mae i chwi gan' croesaw anfon hwn i'r Faner, neu i neb arall ar a fynoch."