Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
Y SALMAU YN Y BEIBL A'R LLYFR…
Y SALMAU YN Y BEIBL A'R LLYFR GVVEDDI, At Olygydd "Y Llan a'r Dywysogaeth Syr,—Allwedd y dyryswch y mae Gronwn ynddo sydd i'w ohael yn y ffaith ganlynol:—Pan ail-gyfieitkiwyd y Beibl Saesneg yn 1611 gadawyd y Salmau yn y Llyfr Gweddi fel yr oeddynt yn yr hen gyfieithiad, am eu bod eisioes ar dafodau y corau ac yn fwy llithrig i'w canu. Tyndale, Coverdale, Rogers, a Cranmer oeddynt yn atebol am y cyf- ieithiad hwn, ac y mae yn ymdebygoli i'r Septuagint a'r Vulgate yn hytrach nag i'r Hebraeg. Ni chafodd y Beibl hwn ei droi i'r Gymraeg, ond cafwyd ei well ddeng waith drosodd yn y flwyddyn 1588 trwy lafur yr Esgob Morgan. Diwygiwyd hwn drachefn gan yr Esgob Parry yn 1621. 0 hwn y cymerwyd y Psalter i'r Llyfr Gweddi Gymraeg, ond er ei fod yn gywirach, nid ydyw mor esmwyth a llithrig i dafod cerdd a'r hen gyfieithiad Saesneg. Gormod o waith fyddai dwyn yr holl Psalter i gyd- gordiad a'r Saesneg, ac fally ni wnaed hyny ond yn y Canticles yn unig.-Yr eiddoch, &c., J.H.
"GWARFFRWD" A CHYLCHREDIAD…
"GWARFFRWD" A CHYLCHREDIAD Y LLAN. At Olygydd Y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,—Mae Gwarffrwd yn ngholofnau Y LLAN o wythnos i wythnos yn chwythu bygythion ar Eglwyswyr Llanafan a Gwnwa am eu hesgeulusdod lUewncyaylltiad a chylchrediad Y LLAN. Yr ydym yn cael golwg ar ei lithiau miniog yn wythnosol-y lUae yn dynoethi ei ddanedd ac yn chwythu t§n digllonedd alan o'i enau yn arswydus. Gwn fod llawer yn rhy ddifafer gyda golwg ar gylchrediad papyrau Eglwysig, ac nis gellir, beio Gwarffrwd am Smdrechu symbylu y cyfryw, po bai yn gwneyd ond hyny. Ond carwn gael gwybod pa fodd y gallai efe haeru mae difaterwoh ein Periglor yw y theswm na fuasai llawer o gopiau o'r LLAN yn dyfod yma ? ac hefyd paham y gwanaeth gyhuddo dim ond y ddau blwyf uchod yn unig ynghylch Y LLAN ? Yr ydwyf fi, gydag eraill, wedi bod, ac yn bod yn barbaus, ar ein heithaf i hyrwyddo cylch- rediad Y LLAN yn y parthau hyn, ond y mae yn fiaith anwadadwy fod y syniad wedi gwreiddio yn ddwfn yn ein calonau mae papyr unochrog ydyw Y LLAN. Mae ein syniad yn seiliedig ar yr hyn a ganlyn(1) Paham y caniateir i lythyrau Gwar- ffrwd ao eraill ymddangos ar dudalenau'r LLAN pan nas rhoddant eu henwau priodol wrthynt, acy gomeddir yr un cyfiawnder i Pentalfan ?" (2) Paham, eto, nas gadawyd i lythyr J. F. Tregoning ymddangos ychydig wythnosau yn ol, pan y darfu iddo roddi ei enw priodol ei hun wrtho? Rhaid cael gwared o'r ysbryd unochrog yna cyn y ceir Hawer o fywyd yn Y LLAN, a chyn y gellir disgwyl i lawer yn Llanafan a Gwnws ei dderbyn. Ond os ceir atebion boddhaol i'r cwestiynau uchod mae yn ddiddadl y bydd llawer yn Afan a Gwnws yn dder- bynwyr ac yn gynorthwywyr gwresog i'r LLAN un- Waith yn *hagor. Mae llawer iawn o bethau Eg- lwysig a chyffredinol yn eymeryd lie yn Llanafan, mewn gwirionedd dylent gael eu cofnodi ar dudalenau'r LLAN, ond ohetwydd yr ysbryd un- ochrog yna sydd yn bodoli yn ein hunig newydd- iadur Eglwysig, ni fyddai o unrhyw leshad i mi na naoarall ° Llanafan dreulio ei amser yn ofer, gan y mod yn hollol gredu mas gwrthod fy ysgrifau 1Qau a wnaech, fel ag yr ydych yn barod wedi gwtthod ysgrifau y rhai a enwais uchod. Yn "gwyneb yr auhawsderau yma, fe hofIwn yn fawr i Syr> neu ryw un arall ein cyfarwyddo.—Yr &c., AFANFAB. ^afan. T'Irallwn fod yn ei gohebydd ysbryd teg, a. bod aWYdd ynddo i wneyd ei ddyledswydd fel E'glwys- fX tuag at Y LLAN, felly yr ydym ya cyhoeddi ei lythyr, ao yn oydsynio a'i gais. Yr ydym yn toaddeu iddo am ei ddesgriflad o Gwarffrwd a'i erthyglau. Tebyg ydyw i'r plentyn sydd yn gym y ineddyg draw am fod ei feddyginiaeth yn chwerw. Y mae yr hyn y mae GwarfErwd wedi ei wneyd edi ei gyfiawnhau ganwaith drosodd gan ycanlyn. ladau, ac y mae yn wir dda genym fod Afanfab" ^edi traethu ei farn mor garedig a gonest. Pyweder a fyner y mae yn ddyledswydd ar esgob- lon ac offeiriaid ein Heglwys i hyrwyddo cylch- rediad Y LLAN, a naturiol ydyw disgwyl iddynt hwy fod yn atebol os nad ydyw y newyddiadur yn cael ei dderbyn yn eu plwyfydd. Nid oes un dyn teg a wna. ameu hyn. Y mae "Afanfab" yn addef nad oes cylchrediad i'r LLAN yn Llanafan a Gwnws, a'r rheswm dros hyn, medd efe, ydyw fod Y LLAN yn unochrog. A yn y blaen i brofi ei gyhuddiad drwy ofyn dau gwestiwn parthed i'r ohebiaetha dderbyniascm ar y pwnc yn ddiweddar. Dymunem adgofio "Afanfab fod cylchrediad Y LLAN wedi pallu yn y gymydogaeth uchod er's talm, felly nid ein hymddygiad tuag at y goheb- wyr hyn ydyw yr achos. Os oes unrhyw bwys yn I ei achwyniad rhaid wrth brofion eraill, yn cuddio y gorphenol, cyn i Gwarffrwd ddechreu ysgrif- enu. Ein hateb, fodd bynag, ydyw hyn (1) Goddefir i Gwarffrwd ysgrifenuyn ein colofnau am ei fod yn trin pwnc cyhoeddus, ac yn cyfeirio at bersonau, os 0 gwbl, yn eu sefyllfaoedd fel dyn- ion cyhoeddus. Ysgrifenu wnaath 11 Pentalfan J ge",inol Gwarff rwd a thystiolaethu i wir-' itnedd ei osodiadau Gan ein bod wedi gwrthod I llythyrau gohebwyr eraill yn ysgrifenu yn wah&nol gwrthodasom ei lythyr yntau hefyd. (2) Gwrthod- v»yd llythyr J. P. Tregoning am ein bod yn ei ystyried yn annheg ac anghyfiawn tuag at Y LLAN. Nid oes un reol, ao nid yw rheswm chwaith, yn galw arnom i adael unrhyw ohebydd sarhau Y LLAN yn Y LLAN, ac y mae yn sicr genym pe bai Afanfab yn ein lie y buasai yn ymddwyn yn yr un modd tuag at lythyrau "Penybigws," J. F. Tregoning," a "Mynyddwr." I tnae Gwarffrwd," fel yr hysbyswyd ganddo ef el hun yn ei ysrifau, yn sior o alw heibio plwyfydd eraill y gymydogaeth, felly nid rhaid i Llanafan a a.* Gwnws gwyno oblegid hyn. Gallwn sicrhau em gohebydd a phob gohebydd arall hefyd fod Y j^AN yn barod i gynrychioli yr holl Eglwys yn lifghYIDIU, ao nad oes ynddo y duedd leiaf i fod yn 11110chrog, ond yn hytrach yn ddrych cywir o'r holl Eglwys Gymreig. Afanfab," rhoddwch eioh °yoorthwy.—GOL.
[No title]
gv?.er,^r mai Mrs. Warren, 0 Colorado, yw y ddynes vn i'r gorllewin o'r afon Mississippi. Y mae god! 6r*h *na 10,000,000 0 ddoleri, y rhai a wnaeth trwy oWr, gwartheg pan oedd hyny yn tain yn well nag y 0 ua yn awr
-¡LLITH UW'iHYN GWLEDIG.
¡ LLITH UW'iHYN GWLEDIG. Y mae Hen Domes, di'r help, am ddywedyd gair bach yn ei amser y tro hwn ynghylch y cyfarfodydd diolchgarweh am y cynhauaf. Y mae argoelion ar y meusydd y cawn ni gnydau toreithiog eleni, ac y mae yn ddyledswydd arnom feddwl pa fodd i dalu diolcb i Dad y trugareddau. Hyfryd iawn yw gweled y cyfarfodydd hyn mor gyffredinol trwy y wiad, a'r ajjrnulliadau mor Iliosog, <md pell ydym 0 gfe^m eu bod wedi cyraedd pWffeithrwydd. Nidges dadl nad ydynt wedi gwne Iles annhraet I i'r Eglwys fel y MaeDt, oh r d y mae wedi dangos i'r Ym. neillduwyr fod all regethwrol yn llawn mor nerthol yn yr c 'aid ag ydyw ymhlitli yr enwadau. Ond yw diben y cyfarfodydd hyn ? Nid y yf condemnio pregethu yr efengyl, ac yr "f o'r fa nad yw yr offeiriaid yn gadael i'r go ni sydd yn nt lewyrchu gerbron dynion yn gonol yn yr tyr hwn. Dylai mwy 0 y&wid pwlpudau, 0 gyfarfodydd chwartarol a blynyddol, a mwy akamrywiaeth yn moddion gras gymeryd He. Bai awr blaenor- iaid yr Eglwys trwy y blynyddau y eadw 0 fewn yr un channel yn barhaus. Nid oesViuc beth a'u cael i droi allan i'r cefnfor. Tin ar eu croen yw unrhyw beth newydd. Ond, bobl fach, credwch chwi fi, bydd i'r llanw mawr sydd yn ymweled a'r Hen Fam yn bresenol eich dwyn chwi allan i'r Bay of Biscay rhyw ddydd, ae ni bydd rhyw lawer o'r ding-dong-bell style yn perthyn i chwi y pryd hwnw Yr wyf yn erbyn excitements, pure and simple. Y mae yr Ymneillduwyr yn myned i eithafion gyda pethau felly. Ond y mae lIe i ofni ein bod ni yn eithafol ai yr oehr gysglyd Credwch chwi neu beidiweh, dyna y gwirionedd. Y mae genym Church Army, ac y mae Canon Howell, Wrexham, yn siarad yn uchel am dani. Pwy oedd awdwr y gyfundrefn hon ? Nid Eglwyswr Y mae genym Wasg Eglwysig, ond nid yw, hyd y blynyddoedd diweddaf hyn (os ydyw eto), yn cael cefnogaeth penaetlriaid y bobl. Rhaid oedd cael prawt arni yn gyntaf yn nwylaw yr Ymneillduwyr cyn i fawrion yr Eglwys orphen chwerthin ar ei phen! Y mae genym gyfarfodydd llenyddol yn bresenol yma a thraw, ao y mae offoiriaid yn dechreu gweled fod gallu yn y rbai hyn. Ond bu amser pan nad oeddynt yn cael y gefnogaeth leiaf gan yr Eglwys. Gallwn enwi rheetr lawr 0 bethau sydd wedi cael' eu mabwysiadu gan yr Eglwys ar ol iddynt hen- elddio yn ngwersyll y Philistiaid Y mae y gallu iddyfeisio a chynilunio pethau newyddion yn brin iawn ynom, neu ni fyddem yn foddlon ar gopio ar ol dynion eraill. Yr wyf am fod ar y blaen ar bawb. A gadewch i ni osod gwell trefn ar y cyfarfodydd diolchgarwch eleni. Tyner i ffwrdd yr alfen bregetliwrol i raddau mawr, a llanwer y gwagle a sain can a moliant. Byddai un bregeth y nos o'r blaen yn llawn digon, a gwssanaeth corawl hwyr a boreu y dydd can. lynol, ynghyd ag offrwm/lar ol pob gwasanaeth tuag at achos Duw. A ylai yr offrwm fod yn rl,l bwysig o'r diolchgarwch. Dylai y bobl gael eu d i beidio ymddangos 0 flaen yr A rglwyd n wagi Medr llawer cybydd cauad-law u a eddio, yn ogoneddus, ond byddai ei offinton Jn ddiolchgarwch o'r galon Ac fel rheol, rha byddIyd tost yw y ffermwyr, a phe byddent m falus o'u harian bob amser ag yn amser cas/liftakni fyddai tymhorau drwg yn cael fawr o effaith a nt! Na adawer allan ar un cyfrif, yfcasgliad fl^cyfarfodydd diolch- garwch, ond tafHer i waelocw mor y preachina matches pechadurus perthynoNiddynt. Beth yw swm a sylwead hanesion y cyfarfodydd hyn yn y newyddiadunbn ? Ehywbeth yn aawru yn drwm o wag-qgo ant ac ymffrost ) Npanmolir y go pregethwr xaawr i'r eithafion, a dy\edir ei fod "fel arfer yn ddoniol," "arucbe1;N II Yll ei r ch hwyliau reu," wedi myn'd a'r belt 0 tldigon," a rhyw lol botes o'r fath yna! Rhoddir gogoniant wedi hyny i'r cor a'r "arweinydd medrus am eu canu gogonsddus." Yna daw y boneddigesau i fewn am glod am addurno yr Eglwys mor arddercbog," ac enwir pob un fel pe byddai o'r pwysigrwydd mwyaf! Ar ol y rhai hyn daw gwragedd y te i gymeryd rhan o'r gogoniant dyledus iddynt hwy am y cyflawnder o "ymborth blasus" cynwysedig o "de a bara britb," &c. We1 f. dyna'r clod a'r gogoniant a'r diolchgarwch i gyd wedi cae eu rhoddi i ddynion I Os mai diolch i'n gilydd yw diben y cyfarfodydd hyn, y maent yn iawn fel y cynhelir hwynt yn bresen- ol; ond os mai diolchgarwch i Dduw sydd mewn golwg, cyfnewidier y dull ar unwaith. Yr wyf yn ofni fod yr amcan mawr yn myned ar goll. A gallwn i feddwl mai testyn priodol i'w drafod mewn cyfarfodydd yn ein deoniaethau gwladol ydyw. Barned y parchedigion. -1-- Gan nad wyf am amddifadu ein cynulleidfaoedd o'r hyfrydwch 0 glywed y pregethwyr goreu yn ein plith, yr wyf am sefydln cyfarfodydd blyn- yddol ymhob Eglwys, a bydded i'r casgliadau y dydd hwnw fyned tuag at wahanol gymdeithasau yr esgobaeth. Ac os byddai yn bosibl, carwn weled yr Esgob a pbrif offeiriaid yr esgobaeth yn bresenol weithiau yn y rhai hyn. Nis gellid dis- gwyl iddynt fod yn yr holl gyfarfodydd, ond byddai yn adeg gyfleus a dyddorol iawn i gynal conffirmasiwn rhwng y cyfarfod boreuol a'r un hwyrol, pryd y byddai y lliaws ynghyd. Byddai cymeryd mantais ar adeg fel hon yn gwneyd yr ordinhad yn fwy adnabyddus i'r rhai sydd oddi- allan, ac yn dwyn y cysylltiad rhwng yr Esgob a'r bobl 0 fewn rhwymyn adnabyddiaeth ac an- wyldeb. Beth bynag a wneir gyda golwg ar y cyfarfod- ydd diolchgarweh, dylid trefnu rhyw Iwybr i beidio eu cynal oil yr un pryd. Ac yn bendi- faddeu ni ddylai rhai gael eu gwahodd i bregethu i un 0 honynt. Yr wyf yn golygu y dynion hyny sydd yn y pwlpud beb un bregeth ganddynt! Buasai yn well genyf fi gael y ddanodd lawer iawn na gwrando un o'r rhai hyn llynedd Dyna lie yr oedd, druan ag ef, yn ystumio a bloeddio am rhyw dri chwarter awr, a gallasech osod sylwedd y cwbl a glybuwyd mewn gwniadur a'ch bys ar ei ol! A chredai y gwalch gryn dipyn am dano ei hun hefyd Wel, gan nad yw dynion fel hyn yn adnabod eu hunain, a chan eu bod yn myned 0 amgylch i boeni cynulleidfaoedd a'u cawl," dylai offeiriaid fod yn ofalus i beidio eu gwahodd. Byddai yn dda iawn gan Hen Domos, di'r help, allu d'od i ro'i tro am danoch chwi i Lun- dain yna. Unwaith y bum i erioed yn eich pen- tref bach chwi. Os y bydd i etholwyr sir Gaer- fyrddin roddi M.P. i mi, fe ddeuaf fi i ro'i tro am danoch chwi eto. Byddwch yn blant da hyd hyny. Mae cwn bach Cwmtawe yn cyfarth yn dost! HEN DOMOS. R Y WASG YN GERMANI.
HYDDID Y WASG YN GERMANI.
Newyddion 0 Paris a fynegant fod dau ohebydd Ffrengig wedi eu gorchymyn i ymadael yn ddioed o Germani. Bernir mai yr achos o hyn ydyw ymddangosiad amryw erthyglau gwrthwynebol i'r Ymerawdwr presenol yn y Gaulois a'r Matin rai misoedd yn ai, ac fod yr Ymerawdwr wedi dial y cyfle cyntaf a gafodd.
LLIFOGYDD AllSWYDUS YN :JAMAICA.
LLIFOGYDD AllSWYDUS YN JAMAICA. Hysbysir 0 Mexico fod Ilifogydd arswydus wedi digwydd yn Nhalaeth Guanajuato, a Hwyr ddinystriwyd 300 0 dai yn nhref Silas, lie hefyd y collodd niier fawr 0 bersonau eu bywydau. Gor- lifodd yr afon Soleman hefyd dros eu gianau gerllaw Quereturo, a boddwyd lliaws o, bersanau. Mae y cnydau am filldiroedd wedi eu disystrio yn hollol.
DIWEDDAR YMERAWDWR GERMANI.
DIWEDDAR YMERAWDWR GERMANI. 4 Cynhaliwyd amrywiol wasanaethau yn eglwysi Llundain a lleoedd eraill ddydd Sul diweddaf er dangos parch i'r diweddar Ymerawdwr a'i deulu. Dygid yr holl wasanaethau ymlaen yn yr iaith Germanaidd, ac yr oedd nifer fawr 0 urddasolion yn bresenol ymhob un 0 honynt.—Hysbysa newyddion 0 Berlin a dderbyniwyd ddydd Llun fod teimlad cryf yn bodoli yno i erlyn Syr Morell Mackenzie, y meddyg Seisnig fu yn gweini ar r Ymerawdwr Frederick. Sail y cyhuddiad a fwriedir ei ddwyn yn erbyn Syr Morell Mackenzie yw ei fod wedi datgan ar hyd yr amser nad oedd yr anhwylder i'w briodoli i'r cancer. Ni chredir, pa fodd bynag, y dygir y cyngBWS ymlaen.
[No title]
Oddeutu wythnos yn ol Uwyddodd Dr. J. J. Chisolm, Balitmyre, Md,, i drosglwyddo lIygad cwningen i ben dyn a fuasai yn ddall er's blynyddau. Ond ni ddywedir fod y dyn yn gallu gweled trwy ei Jygad impiedig. Ychydig amser yn ol bu farw bacbgen nn-ar-ddeg oed yn Tamsqua, Pa., trwy i'w galon yrschwyddo yn aruthrol-mewn canlyniad i ysmo^io cigarettes. Lleddir canoedd 0 fechgyn America bob blwyddyn gan y peth- aa gwenwynig hyny. Dywed Consul Cyffredinol y Talaethau Unedig yn Ynysoedd Sandwich fod llawer o wahangleifion yn ym- fudo o'r Ynysoedd hyny i America. Dyna reswm arall dros wylio yn fanylach gymeriad y tramoriaid a fynant ddyfod i ymsefydlu gyda ni. Ar y 3ydd cyfieol yr oedd Jeff. Davis yn 80 mlwydd oed. Teimlai yn weddol iach ar y pryd, a llawenheid ef gan nifer a gwerth yr anrhegion a anfonid iddo ar yr achlysur. Teimlai ddyddordeb bywiog yn ngweithreA- iadau ei barti yn St. Louis y dyddiau canlynol, a dy- munai gael marw gyda'r blaid a geisiodd rwygo y Llywodraeth yn ben ar y Llywodraeth yn Washington. Ond y mae Jeff, druan, yn Ddemocrat rhy drwyadl i gael pleidleisio dros Mri. Cleveland a Thurman.
AT Y BEIRDD. f
AT Y BEIRDD. f Rhaid i ni erfyn ar ein cyfeillion barddonol fod mor garedig i a thalu sylw i'r rheolau canlynol o hyn allan :— 1. Defnyddier note paper, ac ysgrifener ar un tu i'r ddalen. 2. Ymdrecher dewis testynau o ddyddordeb cyffredinol, ac astudier tlysui a byrdra yn hytrach na meithder gormodol. 3. Nis gallwnddychwelyd cyfansoddiadau annerbyniol, na. barnu teilyngdod eyfleitliladau heb weled y gwreiddiol. DEWI MAi.-Rhaid bod y papyr yn ddrud yn ardal Dewi. Da iawn yw ei tarddoniaeth. Moes eco. Y MAE lliawB o'r beirdd wedi myned i hepiati5 ar y tywydd hafaidd yma. I lawr a'r telynau oddiar yr helyg, bobl anwyl.
AFON CEIDRYCH/
AFON CEIDRYCH/ o I afon feohan Ceidrych, Ai dyna yw dy waith ?— Ymlwybro'i lawr drwy'r anial mawr, A chanu ar dy daith ? Mae hyn yn orchwyl anhawdd I In o honom ni, Ond credaf fod amgenach n6d I'w gyraedd genyt ti. Y mae rhyw genadwri Fach swynoI yn dy gan I'r gwych a'r gwan o gylch dy lan Sy'n dewis bod yn ltn "0 deuweh bawb heb arian," Yw iaith dy ganig fad, js Y mae fy mryd 0 hyd o hyd I'ch golchi'i gyd yn rhad 1" Yr ydwyt fel yn chwerthin Am ben y meddwyn cas, Pan gwyd ei lais, gan wneuthur cais < I wadu'th beraidd flas Hen ddiod iachna natur, Wyt ti 0 loew liw, Yn tarddu'n lion yn don ar don 0 hen ddarllawdy Duw 1 Yr wyt yn lleddfu syched Rhyw Haws ar dy daith,, Wrfch fyn'd i'r mor 'n ol trefesaat A'i foli yn dy iaith; Ac er fod llu 0 rwystrau Yndy gyfarfod di, Ni thaw dy gan nes myn'd yn-lan I fynwes Iaith y llil. Mae'r Mynydd Dn arwrel Fel teyrn yn dyzchu'i ben, A'r Trichrug mawr fel cadarn gawr A'i dwyni yn y nen I Mae'r ddau'n warcheidwaid gwrol I ti, afonig fach; Gan hyny dos y dydd a'r nos 0 hyd gan gann'n iach. Lion gluda'r awel furmur Hen Sawdde i dy glyw, Ac uno a hon mewn cywair lion Wnai di mewn cyngerdd gwiw Cydganu wnewch yn llawen Wrth ymdroelli'i lawr, Drwy gwm a d61, nee myn'd i gol Ir.,enwog Dywi fawr I Pan, fo'r cymylanln tywalit Ea cynwys yn ddibaid I'n daiar ni, canfyddir di Heb degweh yn y llaid Ymdeithio wnei yn chwyrnwyllt; Mewn twrw mawr a nwyd A digter du ymddawnsia'n hy' A'r wedd dy wyneb llwyd Fryd hyn wyt ya yrawisgo i Mewn dialeddol nerth, Gan daflu ffwrdd bob rhwystran gwrdd: Oddiar dy lwybr serth, A mynn gorachafiaeth t. Ar bob anhawsder blin,— Hyn yw dy nod pan wyt yn d'od Yn Ilidiawg iawn dy lun Darllenir penderfyniad v Bob amser ynot ti, t Wrth fyn'd yn ffraw heb ofa na braw Yn mlaen i wely'r Hi'; Nid wyt yn digaloni, Byth, byth, afonig fad, Wyt ddarlun gwir o'r Cristion pur Ar daith i dy ei Dad. Mae'th dbuan fel yn dangos Khifedi'm dyddiau'i gyd, A d'wedant im' wrth fyn'd yn chwim, Fy mod bron gadaw'r byd I 0 boed fy lief yn gyson, Am gyraedd Gwynfa'r lor, Fel yr wyt ti o hyd a'th gri Am artref yn y mor! DE WI MAr;
|DYFFRYN TEIFI.
DYFFRYN TEIFI. b'1 Deifi fydenwog, mae'r tir yn anghysbeli Oddeutu y fan y dechreni dy hynt; Ai tybedmai natur sydd yn dy ddargymheIl I ddyfod o swn torcalonue y gwynt ? Rhyw hen artrefleoeild unigrwydd yw'r bryaian Sy'n gwisgo penllwyclni o amgylch dy lanau, Nid rhyfedd dy fod di wrth olchi ei gwadnan Yn ceisio ymdreiglo yn gynt ac yn gynt Nid ydynt yn clywed ond syniau awelon, Yn herio y creigiau daneddog xiwcbben Ystormydd yn chwiban digofus awelon, A brochus daranau yn crynu y nen Yr wyt fel mewn dychryn yn chwysn yr ewyni Wrth dd'od yn drafferthus i lawr cua'r dyffrynj. Lie gorwedd cartrefle y prydferth a'rdillyn, Ac Eden flodeuog yr hen Ynys Wen. Yr wyt yn arafu wrth dd'od i'r gwastadedd, Gan ddechren ymdeimlo yn uchel dy fryd, Fel pe byddet bellach yn falch o'r anrhydedd Fod dyffryn mor hardd ar dy enw i gyd Wrth glywed yr adar yn mrigau y coedydd Yn llanw y gwigoedd & chyngan ysblenydd,- Ha I braidd nad arosi, ferch loyw y mynydd, I wrando eu cathlau yn fynych yn fud. Ol hen ddyfryn Teifl, mae'th agwedd farddonol Yn ddigon i ddotio yr awen mewn bardd Yn nghanol prydferthwch dy wisg addurniadol Rhyw ddarlun o ddwyfol ddoethineb a chwarddt Y Llaw anweledig ei hun fn yn lliwio Y lifrau amryliw sydd yn dy arwisgo, Nid oes un drychfeddwl barddonol all baentio Ond rhan o'th ogoniant-yr wyt yn rhy hardd I Rhyw lanerch ddymuaol i'r dyn meddwl-dreiddiol Wyt ti i fyfyrio pan fo ar ei daith Yr ydwyt yn troi tadalenau rhyw gyfrol 0 wersi i'r hwn sydd yn deall dy iaith; o I fan i anghoflo gofidia-a yn hollol, Adirwyny meddwl yn rhwydd a naturiol o gyraedd cadwyni helbulon daiarol I welld yr Aufeidrol mewn drych yn ei waith. DEWI MAI.