Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Sgabpta^au Atasnarbal. -r-I"r-J'j..r,j'f'rk/ YMODDtWMEYBEtCHDtODEtCHHUNMM Guna PQtel Chive' Cheiniog Chwe' Galwyn o honi. OLD WELSH ^^X^CHUS AC ANPEDD,^ "j 1IJf 1 FINIE Z04 > OLD V" TRADE MARK. S°).l' rlUDE MARK. Sylwedd dwysedig o Lysiau Chwerw, Peraidd, a Pheraroglaidd, a Brag, a hopys. Cynyrcha ddiod flasus, iachus, a dymuaol. Yn meddu bias naturiol, lliw gloew, ac ewyn (foam) dysglaer, cyfartall unrhyw defied mewn poteli. Mawr ganmolir hi gan bawb a'i profasant. @) Ar wertb gan Grocers a gwerthwyr med<tyginiaeth Breintebig (Patent Medicines). jg- Telir cludiad symiau o dri dwsin o boteli ac uchod i unrhyw orsaf rheilffordd \S|\ lO?)gWk yn y deytnas. Anfonir potelaid fel sample trwy y Post ar dderbyniad 7ic jafcj je%L mewn Stamps. Rhoddir Telerau Cyfanwerthol (Wholesale), i'r neb a'u ceisiant. Cyflenwad o SHOW CARDS a HANDBILLS i werthwyr. Jg** Goruchwylvoyr yn eisiau yn mhcb tref a phentref yn y Deyrnas fit jj&L jSP*!1 Gyfunol. Darganfyddwr ac unig wneuthurwr. J MORGAN W. JAMES, Wholesale &• Manufacturing Chemist, i UMWUU, SOUTH WALES- llgsbijsia&att JftasnarljflL QUININE B[TTERS GvVILYM EVANS. DAUdAtiFYDDIAD PENAF YB OES BABSENOL mewn MEDDYGIN- XA.ETH LYSIEUOL YW QUININE BITTERS GWILYM EVANS. Ar gyfrif ei rinweddau iachaoi rhyfeddol cymeradwyir hwn gan brif feddygon gwahanol wledydd fel meddyginiaeth eicr a diogel at holl anhwylderan y Cylla, yr Afa, a'r Giau.—Ceir miloedd o dystiolaethau o bob parth o'r byd yn tystio i'w effeithian iaoh- nsol, ac ystyrii ef gan lnoedd yn Feddyginiaeth Anmhrisiad w. TYSTIOLAETHAU DIWEHDAR. Trallwyn Terrace, Carmel, Upper Llandwrog, Hydref 24ain, 1888.— Anwyl Syr,—Yr wyf yn creda y buaswn wedi marw, oni bae am Quinine Bitters Gwilym Erana. Bum am ddwy flynedd yn methn gorwsdd, gan mor ddrwg yr oedd fy lungs wedi myned, ac mor wan- ilyd nes byddwn yn chwyan hyd yn nod ar fy eistedd; cymerais chwe'potelaid o'r Quinine Bitters; ac erbyn hyn yr wyf yn ddyn iach, ac yn dilyn fy ngorchwylion bob dydd yn y chwarel. Yr eidd- och yn wir, H. WILLIAMS. CRYNIAD Y GALON A PHOEN YN YR OCHB.-4, Tanner Terrace, Porth- madog, Rhag. 16eg, 1888.—Anwyl Syr,—Yr wyf yn dra diolchgar i ohwi am eich meddyginiaeth wertbfawr. Yr wyf wedi bod yn dioddef gan gryniad y gakra, a phoen mawr yn fy ochr, ac yn methn cael dim i wneyd lleB i mi, er treio liawer. Ond cymheJIwyd fi gan gyfaill i ro'i prawf ar un botelaid, 4s. 6c., o Quinine Bitters Gwilym Evans, a heddyw yr wyf yn bolliach. ELLEN OWEN. CLEFYD YR YSGYFAIST.—16, Upper Gongh Street, Birmingham, Rhag. 3ydd, 1888.—Anwyl Syr,—Bum yn dioddef am ddeng mlynedd gan Glefyd a Llid yr Ysgyfaint (" Bron- chitis and Inflammation of the Lungs"), Oerfel yr Arenan, a Phoenan yn y Cefn. Cymhellwyd fi i roddi prawf ar Quinine Bitters Gwilym Evans. Yr wyf wedi oym- eryd dwy o boteli byebain, ac un hotel fawr, a gallaf eich Sicilian fy mod eieioes yn teimlo yn ddyn arali hollol, a gallaf ddilyn fy ngorchwylion lawer yn rhwydd- ach yn awr. Yr eiddoch yn ddiolchgar, J. PRATT. Swyddfa'r Observer, Mumbles, Mawrth 25ain, 1889.—Anwyl Syr,— Mae yn bleser mawr genyf alia tystio i effeithiolrwydd Quinine Bitters Gwilym Evans mown achosion o Wendid, Diffyg Yni, ac Iselder Meddwl. Profodd un botel- aid o les annhraetbol i mi. Yr eiddoch yn gywir, ROBT. MOBKISON (ien.), Golygydd y Mumbles Observer. Peidiwoh dioddef poenan tra y gellir eich gwella trwy Idefnyddio QUININE BITTERS GWILYM EVANH. Pris, pot-fli, 28. 9c eto dwbl faint, 4s. 6c. j biwch yu cynwYB tair potel ddwbl, 12a. 6c. G«i! ic cael Quinine Bitters Gwilym Evans yn Alutrioa oddiwrth y prif ocucliwyliwr, R. D. Williams, Medicnl Hall, Plymouth, Penn. I'w lJ.el ytabob man. Gornchwyliwr ymhob partb o'r (wd. "Os ceir nnrhyw anhawsder i'w gael, danfouir ef n-tis y prteian uchod yn rhud a diogei drwy y Pest i nufby«/ gvtfdriad yu y Deyrnaa Gyfnnol yn nnion* {jyrahol oddiwrth y perchenogion Quinine Bitters' JiA-^iu'u.bturvng Company, Limited, LiaiidlSy hoatb WEIN AND (JOMPANY (LIMITED), AKK PREFAKKL) TO EXECUTE FoR THE TRADE J^llLNTING -Letter-press & Lithographic. ■ .ENGRAVING—Writing and Ornamental, LJ I'EREOTYPING—Type high and thin, j) (K)KB IN DING, Kuling and Numbering. ADDRK.SS— WESTERN MAIL BUILDINGS, CARDIFF. Stoma for Abbertiaing. 8. d. Parliamentary Kotices | Oo. perLiue Legal and Public Notices ) per Insertion Legal and Public Notices per JyisertirTf Auction Announcements ] 4D. per Line I J per Insertion Religious Services and Lectures 1 to 5 2 0 Bazaars, Concerts. & Eisteddfodau I ( 6 to 11 16 Publishers and Educational > < 12 to 25 13 Announcements — I Business Addresses 26 and up. ) Q PREPAID ADVERTISEMENTS. One Three SIX On. Tliree Six Words. Insertion. Insertions. Insertions. s. d. s. d. s. d. 20 1 0 2 0 3 0 30 1 6 3 0 4 6 40 2 3 4 6 6 9 -0_- CHBQCKS and Posr OFFICB ORDERS should be made payable to DANIEL OWEN & Co., Ltd., Publishers. F Llan" Offices, Cardiff, 3§n (Bman, WANTED, a Curate at the end of Septem- ber. Priest. Stipend, £ 120.—Apply to Rev. D. Jones, Llangendeirn Vicarage, Kidwelly. 417 fAY-READERSHIP Wanted till Christmas. Experienced; bilinguist; good vocalist; salary no great object.—Address Dewi, LLAN Office, Car- diff. 416 LAY BEADER Seeks re-engagement; educated; experienced; bilingual; married highest references.—Address, R. Price Hughes, Pren- tel, near Tremadoc. 413 THE Professorship of Welsh at St. David's College, Lampeter, will be vacant on or about September 27th, 1889. Candidates are requested to send in Testimonials to the Principal not later than July 24th. Preference will be given to candidates in Holy Orders, and qualified to teach Theology. The post is worth J6250 per annum, with rooms.—Further information may be obtained from the Principal. QtylJaebbinbaut &r. JL CANTATA GYSEGREDIG, Pria 6c. yn yr Hen Nodiant; 4c. yn y Tonic Solffa. Pria 6c. yn yr Hen Nodiant; 4c. yn y Tonic Solffa. I Dwsin o'r Hen Nodiant, 5a.; dwsin o'r Tonic Solffa, 3e. yn rhydd trwy y Post.—Anfoner at Griffith Williams, Curate, Wrexham. 372 ANTHEMAU GAN Y pAROH. ^yiLLIAM JJOWELL (" HYWKT, IDLOES.") "MAWR YW YR ARGLWYDD." Sol-ffa, 2c.; neu Is. 6c. y dwsin. "LLAWENYCHAtS PAN DDYWEDENT." Sol-ffa, 2c.; neu Is. 9c. y dwsin. Yr uchod yn yr Hen Nodiant, 3c. yr un. All orders, prepaid, to be sent to the Author, Garth- brengi Vicarage, near Brecon, S. Wales. /)\ P A B E L L D OFYDD: SEF CYFRINION Y GREFYDD DDERWYDDOL, Wedi ea dadguddio (Pump ar hugain o 3enodan) gan MORIEN, B.B.D., Llwyn Onn, Trefforest, S.W. Rhydd gydaJr post am 2s. 2a., oddiwrth yr awdwr. Principal Edwards-" Llyfr dyddorol iawn." Glan. ffrwd-" I Pabell Dofydd' yw nn o'r llyfran mwyaf dyddorol ag aydd wedi dyfod allan o'r wa6g Gymreig nddiar amser Iolo Morganwg. Fel llawlyfr i'r Oreedd nid oes genym ddim cyffelyb iddo mewn un iaitb." Y Parch. W. Parry, Pontypridd—"Y mae PabeU Dofydd' yo hyood o ddyddorol." 391 at tín Oobtblugr. Dymunvrn alw syhv in darllenwyr, eohebwyr, a dosbarth- wyr at y cyfnewidiadau canlynol sydd wedi eu gwneyd mewn cysylltiad a dygiad allan Y LLAN. 0 hyn allan cyfeirier;- NEWYDDION LLEOL A HYSBYSIADAU fel y canlyn THE EDITOR, LLAN Office, St. Mary Street. Cardiff. BARDDOSIAETH Rev. N. THOMAS (Marlais), The Vicarage, Llauddarog, Carmarthen. CYFANSODDIADAU, YSGRIFAU, A GOHEBIAETHAU cyhoeddus a chyfrinachol, &c., ynghyd 9, Llyfrau ïw hadolygu:— Rev. LL. M. WILLIAMS, The Vicarage, Beaufort, Mon. Dylai yr oil fod mewn llaw ddim yn ddiweddarach na boreu ddydd Mawrth. Buasai yn dda gan y Cyhoeddwyr benodi dosbarthwyr i wertlm Y LLAN 11B nad oes rhai eisioes. Am y telerau anfoner i'r swyddfa. DALIER SYLW.—Oherwydd prinder gofod nis gallwn addaw gosod i fewn ysgrifau incithioil; a clian fod nifer ein goheb- wyr caredig mor lliosog, erfyniwn arnynt fod yn fyr a ciiryno. Khoddir y flaenoriaetii bob amser i adroddiodau ii newyddion Ueol. YN DisawYr. su T.Ro.-Adolygiad "Yr Hyfforddwr Eglwysig," Gohebydd Aberystwyth, The Prayer of Habakkuk." MEWN LLAw.-Dafen, Llansamlet. DAN YSTYRIAETH. The Liberationists becoming desperate." DIOLCHWN yn gynes i "Irfonydd," a Gohebydd Llangynwyd am eu dymuniadau teg a'u haddew- idion.
AD-HNDEB CREFYDDOL.
AD-HNDEB CREFYDDOL. YN yr erthyglau blaenorol yr ydym wedi ceisio dangos pa fath Eglwys ydyw Eglwys CRIST i fed yn ol y Gair Dwyfol, ei hundeb, a'i hanfodion. Ein hunig amcan wrth wneyd hyn oedd cael allan a oes cangen o'r Eglwys Gatholig, yn cyfateb i'r darnodiad Ysgrythyrol o'r hyn ddylai Eglwys fod, yn ein plith, a hyny er mwyn profi mai y gangen hon yn unig ydyw man cyfarfod gwahanol grefyddwyr ein gwlad. Dangos- asom ar un Haw, na ddylai yr Eglwys hon gael ei dosbarthu i fan sectau yn ol mym- pwyaeth dynion, ond y dylai fod yn ddigon cynwysfawr i gofleidio pawb sydd yn caru yr ARGLWYDD IEsu o galon bur, ac yn dal prif fannau y Ffydd Gatholig, ac eto yn rhy gyfyng i groesawu cyfeiliornwyr. Er bod terfynau dros ba rai nis gallwn fyned, eto dylai y terfynau hyn fod. yr un a'r unrhyw a osodir i lawr yn y Gair Dwyfol. Dyma y gwahaniaeth sydd rhwng yr Eglwys a'r sectau. Y mae pob sect (fel y mae y gair yn arwyddo) yn tori oddiwrth rhyw gorph neu gilydd. Y mae o angen- rheidrwydd yn cau allan ac yn esgymuno y rhai nas gallant fod o'r un golygiadau; ac am hyny y mae pob sect neu enwad yn un- ochrog ac yn hanerog, ac yn dal rhyw un gwirionedd gan golli golwg ar yr holl wir- ionedd. Po fwyaf y chwiliwn i fewn i'r gosodiad hwn, mwyaf yn y byd y gwelwn mai felly y mae. Nis gellir bod yn Fedydd- iwr, heb gredu mewn trochyddiaeth; nis gellir bod yn Galfin trwyadl, heb weled etholedigaeth trwy un drych; nis gellir bod yn Wesley heb roddi pwys neillduol ar ewyllys rydd ac felly yn y blaen am y 150 neu ragor o enwadau dynol eraill sydd yn britho ein gwlad. Ond y mae yn hollol wahanol yn yr Eglwys. Gall ei haelodau gredu mewn trochyddiaeth, mewn ethol- edigaeth, mewn ewyllys rydd, &c., ac eto barhau yn ffyddlon iddi. Hyny ydyw, ni ddylai ein bod yn methu cydweled ar am- rywiol bynciau ein gwahanu fel addolwyr a brodyr. Nid oes eisiau rhwygo corph CRIST am nas gallwn gydolygu; oherwydd y mae i bob gwirionedd ei wahanol agweddau. Pe y rhoddid mewn gweithrediad egwyddor- ion (?) Ymneillduol i'w heithafion pellaf, dylid dryllio yr Egiwys i gymaint o ddarnau ag sydd o opiniynau, ac y mae cymaint o opiniynau ag sydd braidd o benau Gan hyny, rhaid dyfod i'r easgliad mai yr Eglwys o ba un yr ydym yn aelodau sydd yn dyfcd agosaf (er nid yn hollol berffiith) I i'r darlun a. roddir yn yr -Ysgrythyr o'r hyn ddylai fod. Ac felly, os oes unrhyw gangen o Eglwys CRIST ar y ddaear a all at-dynu Cristionogion o bob math, Eglwys Loegr yw hono. Y mae Eglwys Groeg ac Eglwys Rhufain yn dal gormod ar draddodiadau dynion a chyfeiliornadau y canol-oesoedd y mae yr aneirif enwadau Ymneillduol yn rhy ddrylliedig, yn rhy hanerog, ac yn rhy gyfyng i gyfanu mur y ddinas sanctaidd. Ond y mae yn meddiant Hen Eglwys ein gwlad y Ffydd Gatholig yn ei chyflawnder a'i eangder, o ba ffydd rhyw agwedd neu ran sydd yn cael ei gredu gan y cyfundebau crefyddol eraill. Y mae yr oil yn cynwys y rhan, a'r mwyaf y lleiaf, ac rid y lleiaf y mwyaf a'r rhan yr oil: gan hyny yr Eglwys all gynwys yr enwadau, ac nid yr enwadau yr Eglwys. Y cwestiwn mawr yd.¡w. Pa fodd y gellir dyfod a'r Eglwys at yr enwadau, a'r enwad- au at yr Eglwys ? Fod dyheuad angerddol am undeb o ryw fath sydd amlwg. Y mae rhai yn gwaeddi am i'r gwahanol enwadau i leihau eu nifer drwy ddyfod yn ddau enwad mawr. Eraill am i'r oil golli eu gwahaniaethau, a dyfod yn un corph cryf, ond eto tu allan i'r Eglwys. Ond y mae pob un o'r ddau gynygiad uchod yn berffaith anmhosibl. Os oes undeb i fod, rhaid iddo gymeryd lie yn yr Eglwys. Nid ydym yn meddwl am foment na ddylai rhyw ddiwyg- iadau a gwelliantau gymeryd lie yn yr Eg- lwys cyn y daw yn fan-cyfarfod Cristionog- ion union-gred. Ond ynddi hi yn unig, os byth y digwydda, y gwelir y cyd-undeb daionus a bendithiol yma. Yn awr, ymhob ymgais at gymodiad a dynesiad gwahanol bleidiau, rhaid gweith- redu ar yr egwyddor o roddi a chymeryd." Dyma rai pethau nas gall yr Eglwys roddi i fyny ar un cyfrif:— 1. Ei hathrawiaeth iachus ac ysgrythyr- ol, wedi ei grynhoi yn y Creadoau, y rhai a gadarnhawyd gan Gynghorau Cyffredinol yr oesoedd boreuaf a phuraf. 2. Ei thair gradd o weinidogion a'i sac- ramentau, y rhai sydd yn foddion cyfleu a chadw y Ffydd a rodded unwaith i'r Saint," ac i feithrin bywyd ysbrydol yn y Corph dirgeledig. 3. Ei ffurf-wasanaefch o fawl a gweddi sydd yn arddangosiad eglur o'i hadd- oliad a'i defosiwn. Ac y mae arwyddion fod y goreuon a'r mwyaf dysgedig ac ysbrydol ymhlith y 0 gwahanol enwadau yn dynesu at yr Eglwys yn y pethau hyn, ac yn ei hefelychu, fel nad yw yr anhawsderau sydd i'w gorchfygu yn gyfryw nas gellid eu symud oddiar v ffordd. 1. Y mae gan agos i bob enwad rhyw fath o Gredo neu amod aelodaeth, ac y mae tueddiad at ymdrech i fod yn union-gred yn yr hyn a gredir. Erbyn hyn, y maent wedi dyfod bron i weled nad oes yr un Erthygl yn Nghredo yr Apostolion nas gallant roddi eu Hamen o gydsyniad iddi, ac um hyny, oddieithr gan ryw gymaint o anwybodusion, gellid ei ystyried y rhwymyn cyntaf o undeb. 2. Er na phroffesaut fod tair gradd o weinidogion, eto mewn arferiad cydnabydd- ant yr angenrheidrwydd o dri math o swyddogion. Y mae i bob cyf- undeb ei gadeirydd nen lywydd, yr hwnyu fynych a anrhydeddir il'r teitl "TraPharch- edig," yr Hybarch," &c., heblaw y rhai a elwir yn weinidogion a diaconiaid," ac felly nid cam mawr fyddai neidio yn ol i'r hen ffyrdd," yn y rhai y ceir Esgobion, offeiriaid, a diaconiaid. Dyma yr ail rwymyn. 3. A chyda golwg ar ffurf-wasanaeth a defodau, y maent yn dyfod yn nes atom bob blwyddyn. Mewn cynulleidfa ddysgedig ymhlith yr Ymneillduwyr, ceir yn ami ffurfiau o weddiau, y fcsalmau yn cael eu canu, lie priodol i'r cor, organ, Gown du, cadach gwyn, ffenestri lliwiedig, croesau, &c., &c. Dyma y trydydd caingc yn y rhaff y gellid ein huno a'n gilydd. w Yn awr pe ceid gan yr Ymneillduwyr crefyddol gydnabod y Credo, Gweddi'r ARGLWYDD, a'r Deg Gorchymyn fel safon cred, addoliad, ac ufudd-dod, ac hefyd i sylweddoli fod yr Eglwys yn Gorph gweledig ac unedig, gyda'i swyddogion o dair gradd, a'i deddfau, a'i haelodaeth drwy y ddau Sacrament, ynghyd a'i mynegiant o addol- iad drwy lyfr oesau o ddefosiwn-yna hawdd fyddai cyfaddasu i gyfarfod ag am- gylchiadau yr oes heb Efathru dan draed egwyddorion. Pe y gellid eu dwyn i weled y priodoldeb o gyd-gymuno wrth yr un allor dair gwaith o'r hyn lleiaf yn y flwyddyn, ac i gydnabod awdurdod a swydd gysegredig y graddau offeiriadol, yna hawdd mewn cyd- mariaeth fyddai caniatau amrywiaeth ac ystwythder mewn materio. sydd heb fod yn hanfodol. Gallesid ystyried y Capeli a'u heiddo, y pregethwyr a'u cynulleidfaoedd, yn alluoedd er daioni yn troi o amgylch hen Eglwys y plwyf fel canol-bwynt undeb, cariad, a chydweithrediad. Rhaid fyddai caniatau rhyddid (i'w fwynhau o fewn terfynau trefn) a chydnabod hawliau ac iawnderau. Hyd nes y daw yr adeg hyfryd hwn i ben, gwnaed y ddwy ochr eu goreu i hyrwyddo undeb, aei feithrin cariad a brawdgarweh. Bydded i'r Eglwyswyr astudio hanes diweddar, ac felly i ystyried yn ddwys yr hyn sydd wedi achosi ymraniadau; a bydded i'r Ymneill- duwyr ddarllen yn ddiduedd hanesyddiaeth hen i weled dechreuad, parhad, a gwaith yr Eglwys. Bydded i'r Eglwyswyr fyw i fyny i safon uchel yr Eglwys fel ag i atdynu trwy lafur, daioni, a gweddi; a bydded i'r Ym- neillduwyr roddi i fyny eu casineb, eu cen- figen, a'u herlid. A bydded i'r naill a'r Hall gydweithredu ymhob gwaith moesol a dyn- garol nad ydynt yn peryglu egwyddorion. WI.<