Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
15 erthygl ar y dudalen hon
ADOLYGIADY WASG. I
ADOLYGIADY WASG. Alvl IIAI. Llongyfarchwn ddyfodiad "Dysged- ydd y Plant" a "Tlhrysorfa y Plant" drwy beryglon y tanforolion bethau. Yn y "Dysgedydd," gwelwn' darluniau dyddorol o'r Parch. Rhagfyr Jones ac Eos Dar, y ddau wedi gadael ein byd yn ddiweddar. Yn y "Drysorfa" y mae darluniau o William Harrison, Oaplan Milwrol Cymreig, a dyddorion eraill. Cyraeddodd yr "Ymofynydd" yn gynarach na'i arfer y tro hwn gyda'i gynwysiad o Lanw'r G-wanwyn gan Anthropos; Ymson y Myfyriwr; Geri- zim ac Ebal: Ymweliad a'r Iseluiroeda; Gweddi: Her i Umlodiaid; Cyfar- fodvdd y Pasc; Manion a Hanesion, &c. Byddai yr heT a ganlyn yn gymwys- iadol at enwadau eraill lief yd: "Chwi Undodiaid. Sir Alberteifi," meddai, "na ymffrosthvch yn eich duwinyddiaetli iaohus nac yn gymaint yn eich crefydd rydcl, eithr ymffrcstiwoh yn hytrach os y gallwch yn eich ymarweddiad di- iychwin, fod eisch bywydau yn esiampl- au i'ch cynsydogion ac i'ch cyd-ddynion yn gyffredinol. A ellwch chwi yn gyd- wybodol ddwcyd fod eich bywydau yn well, yn fwy tebyg i eiddo le.su, nag ekklo ei-ch brodyr a'ch chwiorydd Iawn-ffyddol sydd. yn byw o amgylch i chwi? Os na ellwch mewn gwirionedd wnevd yr honiad hwn, peidiwch, da chwi, ymffrostio yn eich duwinydd- iaeth. canys goreu i gyd no leiaf ddy- wedwch am dani." Cawn y Nodiadau fel arfer yn y "T^lusern," a dylynir gan "Dysgei^ d- iaeth Crist a'r Presenol; 0 gylch y Groes; Maurice Maeterlinck, &c.; Gwersi yr Ysgolion Sabbothol: Hun ac Adgyfodiad y Cristion, &c. Dyma ddy- wed y Gol. ar b-wnc y rhyfel: "Y mae pob peth gwerth ei feddu wedi ei sicr- hau trwy v'mladd am dano mewn rhyw wedd neu gilydd. Camgymeriad, fodd bynag, fydclai tabled mai brwyd.ro yd- yw yr amcan terfynol, nid brwydro er ei fwyn ei hun 1110 bono, ond brwydro er mwvn enill tir uwoh. er mwyn enill safle newydd yn y greadigaeth. ymladd er mwyn heddweh." Yn "Sylwadau ar Ddvgwyddiadau y Mis" yn y "Cyfaill," ca y rhyfel gryn sylw, ac anhawdd deall pa fodd y llwydda rhai cyhoeddiadau Cymraeg i ga.dw y rhyfel allan. Dylynir y "Syl- wadau" gan vxnwaghad yr Arglwydd Tesu: y Diweddar Barch. W. R. Evans, Gallia, 0. (parhad): Gwaed y Groes yn Sail Ail Enedigaeth; Mrs. Mary T. Jones, Racine, Wis.; Gwersi yr Ysgol- ion Sabbothol; Notes on Christian En- deavor Topics; v Rhai a hunasant; Sylwadau ar Lyfrau. Dyma fel yr edrych y G ol. am dvnged y German- iaid: "Dileodd Duw yr Amaleciaid oddi ar y ddaear am iddynt ymosod yn an- nheg ar Israel yn yr anialwch, s.ef ym- osod ar y gwragedd, y plant a'r hen bobl. Am y weithred annheg ho'n o'r eiddynt dywedodd Duw wrth Moses, Ysgrifena, hyn mewn Ilyfr yn goffad- wriaeth, canvs gan ddileu y dileaf goffadwriaeth Amalec oddi dan yr hol-1 nefoedd." Y mae cynwysiad y "Drysorfa" fFawr) fel y canlyn: Edward Jones, Y. H., Maesmawr Hall (gyda darlun); C,ro,ez. a'i Cors: Y Rhyfel a chyfieusder- au Cenadol; Dyddanwch y Tair Nos; Pech<?d„ yn ol Dysgeidiaeth Crist: Seiat yn Rhosgadfan: Adgoflon am John B. Gough; Yr Ail Epistol at y Corinthiaid; Nodiadau y Mis: Adolyg- iad y Wasg. ac at ein gohebwyr, &c. Dynia fel y sylwa y Parch. John Evans, Abermeurig, yn ei ysgrif "Y Rhyfel a Chyfleuvsiterau Cenadol": Mae pawb sydd yn gyfarwydd a'r Beibl yn gwy- bod fod rhyfel yn ddysgawdwr rfiagor- 01. Nid oedd dim mor llwyddianus 'i gadw cenedl Israel yn ei lie nag ys- garmesoedd rhyfel. Yr oedd y proff- wydi yn methu: ond pan godai Duw elyn i ryfela ,i'w berbyn,' dechreuai feddwl, edifarhau, ac ymostwng. A p'han y byddlai y gelyn yn ddigon trech na hi. ac yn dechreu anrheHhio y din- asoedd,. a goresgyn y wlad, yna "pan laldai efe bwynt, bwy a'i ceisient. efT ac a ddychwelent ac a geisient Dduw yn fore." Oeir yr arlwy arferol yn y "Dy.sgerl- ydd," ac yn eu plith yr ys-grifau hyn: Hunangofiant y Golygydd Hynaf; :Mr. Owen y Person a Buddugoliaeth 1868: Gwlad Du a Gwyn; Dadgudd'iad ac Ys- •brydoliaeth; Adolygiad -"Crefydd a Bywyd" yr athraw Miall Edwards; Nodiadau Misol; Blodeu'r Flwyddyn; Nodion Enwadol, &c. A ganlyn. yw cynwysiad yr "Eur- grawn": Y Parch. J. Williams Davies; Crynhoi ipob peth yn Nghrist; Adgof- ion am Hugh Jones, D. D.; Emynwyr Cymru; Adgofion y Parch. E. Lloyd Jones; Cymru yn y 18fed ganrif; Yr Ymohwil am Dduw; Ein cyngorfa; Gwr Pen y Bryn; Eisteddfod yr "Eur- grawn:" 0 Gell y Golygydd. Pe amser yn caniatau, gwnaem sylw helaethach ar y gwahanol ysgrifau. Gwelwn fod yr "Eurgrawn" wedi mabw-ysiadu yr Orgraff Newyd'd, a gwelwn "haeddu'i ganmol" tua diwedd y rhifyn. Paham y sillgollir "e" rhwng "u" ag "i," nis gwyddom. Os y gellir fforddio dyblu yr "n". a'r "r" a rhoi "yng" am "yn," credwn y dylid parohu y gairbychan "ei." Sain rhyfedd i ni yw "u'i;" y mae yn gyffelvb i ryw wirionyn yn ceisio cbwerthin! Y mae ystor o ysgrifau yn y "Geninen" fel arfer: amryw ar y rhy- fel. Nodweddir y Cymry gan eu tuedd i gymysgu rhyfel a duwinyddiaeth, ga.n yradrechu rheoli v naill a'r llall. Ni ellir rheoli un nwyd ag un arall wrth- gyferbyniol. Nis gellir gwrthwynebut gryrn a gwendid; na thrais a thrugar- edd. Ni adeiladwyd eymdeitbas a gwareiddiad felly. Yn y rhifyn hwn hefyd, ceir dwy ymdriniaeth a phwnc Dadgysylltiad a Dadwaddoliad. Dyma bwnc eto y meddylia llawer o Gymry fwy o hono nag o berygl Pryda in. Y mae ynddo amryw ysgrifau eraill, ac amrvwia.otli o ddefnyddiau darllen dy- ddorol. Gwelwn fod yr Orgraff New- yd'd wedi ymosod ar org-raff y "Gen- inen," a'i chymysgu. Yma eto y cawn yr Hen a'r Newycld ac amrywion eraill yn gymysgedig, er blinder i ddyn yn hoff o ryw. fath o gysondeb. Ar tu dalen 95, Igwelwn "dadgysylltiad" a, "datgygyilltiad" yn o agos i'w gilydd. Cawn ddyblu yr "n" lie nad oes eiisieu, ,a'i cliau allan He y dylai fod, sef yn An-Nibynwyr." Y mae yr O. N. wedi taflu yr Orgraff yn Nghymru i'r un cyflwr ag oedd Israel yn amser y Barn- wyr, sef "Pob un a wna yr hyn sydd uniawn yn ei olwg ei hun." Y mae icymwysiad "Cymru" fel y can- lyn: Hywel Llywelyn; Gwledyd'd y Rbyfel; Profiad Milwr; Cipdrem ar Venezuela; Llyfrau a LJenorion: Oriel Ffestiniog: Ailin (parhad): Thomas John; Blodau'r Gynganedd: Cbronicl y Misoedd: Brwvdrau Ysbrydion; At Ohebwyr. Y mae ynddo hefyd lawer o waith yr a wen: Mae, Gal wad i'r Gad, Afon Prysor, Ser y Nos, a chaneuon eraill. Credwn y cyfeiria y Gol. mewn un man at rai o ohebwyr y "Drych" ein Saisgasawyr ar yr cchr 'hon: "Ty- ibir gan ambell hen Gymro yn Amerig fod Prydain dan sawdl y Sais awdur- dodol o hvà. Mae Sais a Sais: nid oes lywodraethwr gwell na Sais rhadlon, caredig a rhyddfrydig," &c. Y mae Cym-ro a Chymro hefyd, &c. Y mae y "Welsh Outlook" yn rhifyn dyddorol: Notes of the Month: Art and Life: The Sword; The Central Welslh Board; The Life and Oninions of Ro- bert Roberts, &c. (continued): A Welsh Explorer: Welsh Agriculture; A nodi cnri Lessons: Rheims and its Cathedral: University' and Theology; a Belgium Sculptor; a Literary Supple- ment, &c. Y mae ei ddarluniau yn odidog: Lincoln, Savior of the Slave: The Address at Gettysburg: Rbei.m,s Cathedral; The Orator, the Docker, etc.: Entrance to Riheims Cathedral. ———— < ————-
Advertising
Llyfrau a Cherrfdoriaeth. Cyflawnder Bendith; Pregethau gan 26 o weinidogion y T. C. yn Nghymru (D. Mardy Davies), $1,25. Crefydd a Bywyd (D. Miall Edwards, M. A.), $1.10. Cofiant Thomas Gee (Gwyn Jones), $1.75. Gweithiau Glaslyn (Carneddog), $1.00. Straeon Chwarel (R. H. Williams), 35c. Rhamant Owen Tudur (Parch. W. Pritchard), 35c. English-Welsh Welsh-English Dictionary (Richards) in one volumne, $1.00. Welsh-English, Spurrels New Edition (Bodvan Anwyl), 85c. Maes Llafur y Cyfundeb 1915. Es- boniad II. Corinthiaid gan y Parch. Hugh Williams, Amlwch, 75c. Llaw- lyfr ar Wyrthiau Crist (E. 0. Davies, B. Sc.), 30c. Gwerslyfr Cymraeg neu Saesneg ar Wyrthiau Crist (E. O. Davies, B. Sc.) 5c. yr un; 50c. y dwsin. I leisiau meibion, "The Reveille" (Elgar), 25c. a 15c. Y Gariad Goll- wyd (Dr. Vaughan Thomas), 10c. a 5c. Daw dydd ar ol nos (W. Davies), 10,c. a 5c. The Lord is a man of war (Handel), T. B., 5c. Goleuni yn yr Hwyr (J. Pryce Hughes), S., 35c. Dyffryn Hiraeth (Treharne) C., 35c. 0, 'Rwy'n, Cofio" T. (D. Pughe Evans), 35c., 0, Gymru Wen (Protheroe), Bar., 35c. Vulcan Song (Gounod), B., 40c. Mae y gerddoriaeth uchoij, yn gystad- leuol yn Eisteddfod Utica, 1916. Tel- erau arbenig i gorau. Y Marchog (Dr. Parry), B., 40c. Y Niagara (Dr. (Parry), 40c. Y mab afradlon (T. Osborne Roberts, T. neu. B. 35c. Baner ein Gwlad (Dr. Parry) T. 35c. Songs of Wales, llian,$2.00; amlen. $1.0«0i, H. N.; Folk Sopgs (Mrs. Herbert Lewis. M. A., yn y ddau nodiant a'r ddwy iaith, 4Qc. Folk Songs, Sir Fon (Miss Gwyneddon Davies) yn y ddau Nodiant a'r dclwy iaith, 35c. Y Delyn Gymreig yn y ddau Nodiant, 450 o hen benillion, 35c. Pob math o gerddor- iaeth i'w gael yma. Prisiau mwyaf rhesymol. Mail orders promptly attended to. W, GASRWENYDD THOMAS, 2 CLARKE PLACE. TTTICA, N. Y.
WANTED. '
WANTED. A young girl IS or 20 years of age to assist in light house work.—Phone 52 6 8 J.
Advertising
DAVID J JONES Successor To WILLIAM W. JONES. BAR RE—QUI NCY—WESTERN MONUMENTS SHOP—1506 MILLER ST., UTICA, N. Y. Celwir ar gais unrhyw un i ddangos cynlluniau a samplau. Argraf f u Pestlus Nid yr argraffu rbad yw y goreu bob amser, eithr yr ar- graffu destlus. Y mae Swydd- fa'r "DRYCR" yn troi allan y math goreu o argraffu am bris- iau rhesymol. Gan fod Argraffu Cymraeg wedi bod yn rhan helaeth o waith y Swyddfa hon am gyf- nod o haner canrif, gwyddom sut i'w wneyd yn gywir, glan a destlus. Gwahoddwn chwi an' fon eich argraffu yma THOS. J. GRIFFITHS Swyddfa'r "Drych' Utica, N.Y. HYERPQOL J. H. Lewis & Co. PASSENGER AND RAIL.ROAD AGTS. 21 Water St., Liverpool 3ydd Mr. Lewifl yn eyfarfed. pm Hon* yn y I^anding Stage, wad Caei tqol- yn cilaen Haw. Rhodda gyda baggage, ac arbedir beiljiil i delufe wyr drwy eu hebrwng i'r too., Ac Yetorir nwyddau a b iggas^o, Sl-c nwyddau, dodrefu, a pharsell o os. natb. i bob rhan o'r byd. Codir Tooyuau dostj^itfe (lat, 1m s. Sydd) gyda'r prif ilnellau a uztThT't bcrtbladd. Tocynau Mor a Tboeyaa^ i fefiu y daitk. Pob c ohyagor yn rhad. Mas Mr: yn ea«c?lfel o B1ø.roMI Ff»0tlnlos yn Gyamro pUff. I ^rpwl m^r.t-dcs
Family Notices
GENI-PRIODI-MARW Gofynir Tal, yn ol 25 cents am bob ped- air llinell, am gyhoeddi Barddoniaeth yn Ngholoft1. y Genedigaethau a'r Mar- wolaethau. BU FARW. LEWIS.—Mai y 9fed, 1915, yn Ixonia, Wis., bu fanv Mrs. Mary Lewis yn 59 mlwydd, 3 mis a 9 diwr- nod oed, ac ar y 13, ymgynullodd tyrfa fawr i hebrwng ei gweddillion i'r gladdfa, y Parchn. J. E. Jones ac Owen O. Jones yn arwain y gwasan- aeth crefyddol. Bu yn -wael am fiwyddyn neu ychwaneg-weithiau yn well ac weithiau yn waeth. Yr oedd allan ac yn teimlo yn lied dda ryw bytbefnos cyn ei niarwolaeth. Merch ydoedd i'r diweddar Mr. a Mrs. Rich- ard Humphrey, ac felly yn gangen o un o'r teuluoedd lluosocaf yn yr ardal ac yn berthynas ageos i'r diweddar G. f-T. Humphrey, Utica, X. Y. Bu iddi bump o fr,-Cyr-pedwar yn fyw ac yn bresenol yn ei bangladd: ond y hi oedd yr unig ferch yn y teulu. Yn 1885 priodwyd hi gyda Lewis D. Lewis o'r un ardal, a sefydlodd y teulu ar dyddyn o fewn rhyw filldir i'w hen ?;artref, a bendithiodd Duw waith eu dwylaw a'u cla a gynyddodd ar y ddaear. Ganwyd iddynt un ma'b, David R., yr hwn yntau erbyn hyn sydd briod ac yn cartrefu gyda'i dad. Am nodweddion personol Mrs. Lewis nis gallaf wneyd dim yn well na dy- fynu o lythyr oddiwrth un o gwn- weinidogion yr eglwys, v Parch. John D. Jones, Ottawa. Minn.: "Gwraig ra- gorol oedd Mrs. Lewis; gwraig gared- ig, ddoeth a duwiol, o'r hyn lleiaf dyna fel yr adna.byddais i hi. Un o ysbryd dwys a phrofiad melus ganddi. Pvddai yn dda genyf ei gweled yn dringo i fyny yr allt i'r seiat bob am- ser, a braint oedd cael ei gwrando yn adrodd ei phrofiad. canys gwycldai pawb mai profiad ydoedd. Mae ei choffadwriaeth yn fendigedig i'r rhai ¡ a'i hadwaenai ac fe erys felly bvth." —John E. Jones.
I MINNEAPOLIS. MINN. I
I MINNEAPOLIS. MINN. I Mai 22ain.—^N^eithiwr ymgynullodd nifer o gyfeillion Mr. J. W. Williams i'w gartref eang a hardd i'w adg-ofio am ei enedigaeth flynyddoedd yn 01. Ni fum mewn cwmni erioed lie yr oedd pawb mor amlwg yn mwynhau eu gil- ydd. Y mae y pren almon wedi blaguro er's blynyddoedd i Mr. Wil- liams. Y mae wedi cyraedd a gadael amser yr addewid er's meityn. Ni raid iddo'farw i gael clod. Y mae ei enw da yn wastadol yn enaint gwerthfawr Un o golofnau y capel Cymraeg er ei ddechreuadv ydyw—arweinvdd diguro, cyngorwr cad am a thad darbodus a thosturiol. 0 herwvdd ei 0eo a'i iech- yd nis gall cl,eithio i wledydd pell. An- rhegwyd ef a llyfrgell fechan o dclar- lithiau ar deithiau yw mron boll wled- ydd y byd, mewn rhwvmyn godidog, ac yn cynwys darluniau bywiol. Gall drafaelio bellach yn ddvogel a di-draul yn ei gadair esmwyth a'i blant cysur- lawn o'i amgvich. Kir oes iddo ef a hwythau. meddem. Bu y Parch. John Davies. Racine, a'r Parch. David Edwards. Lake Crystal, yn pregethu yn nerthol a chymeradwy iawn yn ein plith ychydig wythnosau yn ol. Bu William M. Jones a'i deulu ar wibdaith yn nhalaethau y Tawelfor yri ddiweddar gan ddychwelyd trwy Den- ver. Dyna yw y ffasiwn yn awr-talu ymweliad a ffair" Ran Francisco a thynu het neu wneyd cyrtsi i ''n hen weinidog Mr. Morgan wrth fyned neu wrth d'dychwelyd. Y rhyfel ecbrydus a nharhaus achos- wvr1 gan benaethiaid pobloedd yn Ewrop yw testyn ein hym-ddyddan a'n gweddiau yn feunyddiol. 0 am derfyn ar y cyndynrwydd, balchder a thrais. 0 am arweinwyr ac athrawon ag pg wydd orion union deb a hedclwch yn eu calonan.Cyfai11.
Advertising
UNDERTAKING JJARVEY KESILB.ACH UNDERTAKER, 512 Columbia Street, Utica, N. Y Phone 3691 ROBERT u .1 H. F. Cc »*aeior» 8 & 6 BlAndmn. WOMaEia Exc t Open day and nigct. Phone n L AL.NKTON, WHITE A OiiCK!KS?- U N DK RT A ICE] R &. Mr. White formerly with n. F ¿;l2.Vf Wll; Mr. OTOcker "formerly of F. A. C&s- \d:,r Co. 98 Genosee Street. C).,p-n ;11,,7 and night. Telephcne No. 4. F. A. CASSIDT 00. 41 GENIDSEBi ST., UTICA, N. i Yn agored ddydd a nos. Teiepiicna Williams, Undertaker, 1141 WEST ST. Corner EagJe St Utlc-a, N. Y. TELEPHONE 2600 J. iiiiiiiiiiiiiiitimiiiitiiiiiiiiititiiiiiiuuuimi i H.D. SHELDON ft, := = tilOERTCKESi I Ji. [" ,< d ø = "Official Undertaker to the § E Cambrian Fienevolent, s = Society 4 2 E of Chicago" | | 912 W.MadUonSt., chiearp i I Telephone Monroe 393 lilt
MAEW MB. WILLIAM JONES. A.…
MAEW MB. WILLIAM JONES. A. S. Un o Garwvr Goreu Cvmru. Yn Pendyffryn, Upper Bangor, bryd- nawn Sul, Mai 9fed, bu farw Mr. Wm. Jones* A. S. Arosai yn Mangor gyda'i gefnder, Mr. Jones, Pendyffryn, er's tua saith wytnnos yn ceisio adferiad oddiwrth nfiechyd gafodd tua diwedd lonawr. Hanai Mr. Jones o cleulu Cymreig, ac ania-thydool o'r ddwv oclir, ac yr oedd ei feddwl a'i galon yn- tau v/edi eu hama'ethu yn dda. Gall- wyd ef mewn tyddyn ger Penymynydd, sir Fen, yn y Hwyddyn IS GO: ond bu ci dad farw pan nad oedd ond plentyn bychan, a symudodd ei fam i Langefni. Dechreuodd ei addysg yn yr Ysgol Genediaethol, ac yn ddylyno] yn yr YEigol Frytanaidd. Aeth i ddylyn cwrs colega.wl i Goleg Normalaidd Bango-r. Cafodd ei apwyntio yn athraw yn sir Aberteifi. Yn ddiweddarach bu'n gwasanaethu dan Fwrdd Ysgol Llun- dain. Dewiswyd ef gan Tonybee Hail 1 sdvcllu ysgol baf yn Rhydychen i ath- rawon ysgolion elfenol. Daeth hyn ag l ef i gysylltiad parhaol a Rhydychain,a bu yn gwasanaethu gyda llwvddiant. i barotoi ar gyfer gwaith y coleg. Er ei waith yn y cvfeiriad yna bu yn vm- drechgar ar hyd yr amser gyda'r Symudiad Cenedlaethol pan yr oedd y diweddar Tom Ellis a Lloyd George yn herwi y wlad gyda'u cenadwri. Aelod dros Arfon. Yn 1895, etholwyd ef yn aelod fel oiynvdd i'r diweddar Mr. William Rathbone i gynrychioli Arfon yn y Sen edd. Yn 1906 cafodd iwyafrif o 3,412 ar ei wrthwynebydd, ac yn 1910 a 1911 etholwyd ef yn ddiwrthwynebiad. Bu i'w wasanaeth dillino a llwyddianus i'r "Blaid Rydafrydol gael ei gydnabod drwy ei osod yn un o is-arglwyddi y Trysorlys; ac yn ddylynol gwntted ef yn un o Chwipiau y Blaid. Yn mlynyddoedd diweddaf ei fywyd bu yn trafaelio llawer ar hyd a lied y byd. Gyda Dirprwyaeth Addysgol Mosely bu ar ymweliad a'r America; a bu yn yr India gyda'r diweddar Samuel Smith, gyda'r hwn yr cedd yn bresenol yn y Delhi Durbar. Yr oedd William Jones yn un o'r rhai mwyaf pohlogaidd yn y Ty, ac yn cael ei ystvried yn un o'r areithwyr mwyaf hyawdl a chyfareddol. M.vi-- vfh v selwid am ei wasanaeth, a bu yn cymeryd lie y Cangellydd pan fyd,dai galwadaij eraill yn ei rwys'tro i lanw ei addewid. Mae Cymru yn marw Mr. William Jones yn colli un o'i gwlad- garwyr puraf a gonestaf, a gellir gyda chywirdeb ddweyd am dano, "Yr hyn a allodd hwn, efe a'i gwnaeth." Nid ydys yn gwybod beth wneir gyd- a'r etholaeth eto; ond y mae'n debygol na fydd i'r Toriaid ddod ag ymgeisydd ar y maes. Mae'r teimlad yn gryf am gael Llafurwr yn deall amgylchiadau y chwarelwyr i'w cynrychioli, ac enwir R. T. Jones, YSlgdfenydd Undeb Chwarelwyr Gogledd Cymru, fel ym- geisydd posibl. Derbyniod.d Pentir Williams, goruch- wyliwr etholiadol y diweddar Wm. Jones, A. S., bellebyr oddiwrth John Redmond yn dadgan gefid y Blaid Wyddelig ar farwolaeth Wm. Jones: "Yr hwn oedd yn gefnogydd parhaus a brwdfrydig i'r Iwerddon."
I MANKATO-MINN. - !
MANKATO-MINN. Gan Gv-yngyll.. Yn ddiweddar, ymgyfarfu cynrych- iolaeth o eglwysi Seion a Mankato yn mhreswylfod y diacon Humphrey.T. Roberts, gyda'r amcan o drefnu er cyn- i orthwyo eu bugail, y Parch. W. E. Evans, i ddwyn treuliau yr oruchwyi- iaeth lawfecldygol yr ymostyngodd oddi dani. Galwyd ar y brawd Roberts i gymeryd y Ilywyddiaeth. Wedi YTIldra-1 fodaeth fanwl, daethpwyd i'r pender- fyniad mai y moddion mwyaf effeithiol fyddai cynal donation am iiawn a hwyr, Ebi-ill yr 2Sain. Am y dyddiau rhagflaenol bu cryn ruthro i mewn a myned allan yn muarthau amaethwyr Seion, mewn ymbaroto,ad ar gyfer y dydd. Chwiorydd y dref, hwytbau a ymroisant o ddifrif gyda'u ihochr hwy i'r amgylchiad. Ymdoddai y dref a'r wlad yn hapus i'r un amcan o'i wneyd yn llwvddiant. Gwawriodd y dydd, ac o'i gynes fynwes fawr ymarllwysai pob math o ddefnyddiau gwledd i'r tlodion a'r cyfoethogion rai. Wele'r byrddau'n huliedig a'r olwg arnynt yn wir dden- iadol. Ar yr awr benodol vmgrynhoai y tyrfaoedd o bell a,c 0 agos. Profai y modd yr ymestynent at eu cynwys ei bod yn wiedd o'r fath a garent. Yn fuan wele'r doleri yn disgyn fel dafnau mawrion o gwniwl. Ymgrvfhaodd y gawod, nes sylwi o un fod yn rhaid fod rhywun yn gweddio. Wedi i'r gawod hono fyned heibio, parhai rhai defnyn- au i ddistgyn am ddyddiau. Pan hwyr- haodd hi ac i'n trysorydd a'n hysgrif- enydd ymchwil i gynwys y drysorfa, cafwyd fod y swm yn mhell uwchlaw pob dyfaliad. Yn awr, a hi yn hwyr, a drysau yr ariandai yn y gauad, cyfodai y gofyniad Da fodd y dyogelid y fath swm dros y nos. Daethpwyd o'r an- hawsder, ar waith y Parchedigion J. D. Jones, Elim, a D. R. Jones, Tracy, yn addaw bod yn angelion gwarcheidiol i'r trysorydd hyd dranoeth. Felly fu, a thranoeth profiad. pob un o ddeiliaid y ty hwn ydoedd, ddarfod iddynt fwyn- hau y cwsg melus'af erioed. Os oedd Iladron yn y ddinas y noswaith hono, meddylient am rywle arall i glodd,io a thori trwodd. Ceisia y Parch. W. E. Evans'arnaf ddadgan ei ddiolchgarweh nnvyaf gwresog i'w luosog gyfeillion drwv, y sefydliadau a'u ddinas am eu caredigrwydd tuag ato yn y eyfyngder hwn. Nis gwyr pa mor agos i'r dibyn y bu. ond fe aeth y ddwyfol fraich rbyngddo a'r dibyn gan ei ddwyn yn ol i'r och-r hon. Pa genyf hyslbvsu ei fod yn parhau i enill nerth ac iechyd, ac y bydd yn fnan yn alluo.g i wasanaethu v pwlnud a hyny am fiynvddau lawer ni obeithivv n. Mr. a Mrs. William Rowlands a ddy- chwela.sant o'u gauafol ymdaith yn Nghalifornia gan deimlo adnewyddiad vn mhob ystyr. Ni wrthwynebwn eu mvnediad 'y,no am dro fel hyn, ond ni a hyderwn na ddenir hwv i vinsefvdlu ""•no. Mr. Humphrey Parry o Lafay- ette. Colo., a chvn hyny o Ffec-tinioig, G. C., sydd wedi 'vraedd ein clinDs ac fedr anfcm am Mr". Parry a'r plant. Gwna.wn ein goreu er eu cysur. nvihi v cvfeillion ieuainc canlvnol vn graddio o'r High Pehool eleni: Lee. mab bynaf Mr. David E. Davies; WilLard. mah Mr Richard Wifley, Jud- son Mary, merch Mr. Peter Lloyd, o'r ddinas hon.
Advertising
Ii II 118I1I1111!! I! II r £ III II I é ¡ II ¡ I a ¡! H nUll U 111111 HI III ¡ I i ¡¡ ¡ II n:! I i I ¡ t ¡ 1111 II I ¡ II i I n u 1 El FLA S -iV HWAETH Y *R 11"V..t1 ê !BAKEtTS COCOA I = Yn Bucddiaiiol Bohlogaidd, E E Bwyd-ddiod holiol bur, hyfrvd a §' í E hollol iachusol, wedi ei wneyd gan | | gymysgiad gwyddorol o fTa Cocoa I rad(i uebel, o ddull-wneuthuriad 1 1 II peirianol perffaith, = f 4 1 o Mynwcti yr un didwyll, wedi ei wneyd yn unig gan ê = Walter Baker & Co. Limited i E RogTcter^. Established 1780 Dorchester, I P. 114. I. II 11 In U 1& U III_ 1.1.i_H III:I:II:I.' ¡ IIIII HI 1; H I ¡ II! I I:i U: ¡ I:' :'h: I. UI i ™ u. S. i'at. S gwalia house. 609 W. 23rd STREET, 'C"' rORK CITY. Y Ty rd, y S';i: a.T -¡('icaI:; Hues. Gwerthir i \.)00 parth o'r byd aa,, PrjI'JÍ2.l J.s.l- f gyda'  Y r wy" t ? aroq,.d -Jeau, telly a mantais ] :cr.û.all y Ue- ) cHid t¡OfE':i. l' ).!1awh one; -:a.eJ gaiT vn Llet: glan a drmmûl i nnwMl- -AVTi' WILLIAMS. wy^- Priaiau rhesymol
LANSFORD. PA. j
LANSFORD. PA. j Gan Gwilym Ddu. Y mae masnacli y dyffryn hwn wedi adfywio cryn dipyn yn ddiwedd- ar. Ar ol bod yn gweithio baner yr amser y mae y rhan fwyaf yn awr yn gweithio amser Hawn, a chysur mawr yw hyn i deuluoedd y fro, gan fod pob peth mor ddrud. Gobeithio y bydd iddi barhau fel hyn am hir amser. Ddycld SuI, Mai 23, sef dydd Sul y Sulgwyn, fe bregethodd y Parch. W. Glyn Williams, o Wilkes-Barre, yn yr hen eglwys; Cymraeg yn v boreu a Saesneg yn yr hwyr. Cafwyd pre- gethau gwir amsero1.. Y mae Mr. Williams yn llithrig yn yr iaith Saes- neg a'r Gyniraeg. Fe gawsom ei bre- senolde-b yn y doisbarth yn yr YsgoT Sabitothol, v mae yn wir hyddysg yr ysgry thy ran. DerbyniaM lythyr y dydd o'r blaen oddiwrth un o hen frodorion Cwm- gwrach, dyffryn enwog Nedd, sef Thomas Jenkins, Leon, Monroe Co., Wis., ae yn darllen iicb peth sydd yn ymddangos ar dudalenau y "Drych" o'r'lle hwn. Yr oedd wedi darllqn ychydig o hanes Mrs. Josiah Williams yn y "Drych," ac wedi peri iddo fyned yn ol i'r gorohenol pell. Fe ddaeth y teulu i'r wlad hon yn 1858; enw ei dad ydoedd Evan Jenkins, ac a(lr-.abyddld ef wrth yr enw Evan o'r Argoed. Enw morwynol ei fam ydoedd Margaret Williams. Yr oedd- ynt yn saith yn dyfod i'r wlad yma, y tad a'r fam a phedwar o feibion ac un ferch. Nid oes yn fyw yn awr bnd dau frawd ac un chwaer, y chwaer, 5 sef Elizabeth Williams yn byw yn i >11 YN YNEl' ADD L; iDGS, L f .A NT'A r;F!C HA N, G. C. ?. ? ?L I ? )I ?- ) l? I'? Scranton. Y mae Mr. Jenkins yn tyw ar yr un fferm er's mwy na deu- gain mlynedd. ————  < ?.———
SYLWAEAU. I !
SYLWAEAU. Gan Gwilym Ddu o Went. Pan yn darllen yn y golofn 01ygYti0011' y "Drych," Ebrill 29, fod mamau yn MhrydaiTi yn boycotio yr enw William am mai dyna enw melldigedig y Kaiser I ac yn ei restru gyda Cain, Judas, Ananias, daeth i fy meddwl am eiriad- ur Arfonwyson, He mae yr awdwr yn gosod ystyron i'r enwau, a dywed mae ystyr yr enw William ydyw "cJidwad porth uffern." Er fy mod i o'r enw William, gobeithio na bydd rhaid i mi fod yn agos i'r porth hwnw, nac yn ag- os at y fintai fydd dan lywodraeth y Kaiser. Dywedir yn un o bregethau y diw- eddar Barch. John Daniels am y lie annedwvdd hwnw uffern fel y canlyn: j "Dengys y Beibl fod rhyw gynwrf yn uffern ei hunan, pan elo ambell ddyn j annuwiol yno. Pan aeth enaid fcrenin Babilon yno, uffern odditanodd a gyn- yrfodd. Cynyrfodd ei hen gymdeithion annuwiol, sef holl dywysogion v ddaear, a holl freninoedd y cenedloedd. Cei dithau, bechadur, er .dy wae, weled dy hen gymdeithas annuwiol yn eodi i'th gyfarfod yn uffern. Dyna hen f\wyd annuwiol y ddaear yn ail ym- j ffurfio i fyned rhagddo yn y byd tra- gwyddol!" Felly dywedaf pan elo; Kaiser yno fa fydd y trychineb cynyrf- iol yn o.fnadwy pan y fhydd ef yn geid- j •wad y porth. Y mae tywydd yr Hen Wial wedi dod i'r ran y ffordd hon gwla'v am oddeutu tair wythnes. Y mae pot peth fel yn tyfu yn wyllt. a darogenir y bydd y cropiau yn fendigedig; rhai o'r papyrau yn dweyd ei bod yn gwlawio doleri. Gobeithio mai felly y bydd. Mae y dinystr a nodais wnaeth ceil- iogod y rbedyn yn Wilson Creek ddwy wytbnos yn ol wedi ei oddiweddyd. ond aorfu i'r ffermwyr ac eraill weithio N n. galed trwy dori ffosydd dair troedfedd i i o ddyfncier a cliodi byrddau ac hoelio alcan a'r y byrddau i'w rhwystro i ym- ledu. Cyn-r-rodd awdurdodau y sir at y gwaith trwy dd-anfon cymorth i'r ffermwyr, eto gwnaeth goilel. fawr i amryw o'r ffermwyr. Gwelaf fod y Parch. S. E. Prytherch, Nantymoel, ar dir 'Newyrth Sam. Clywais ei dad William Prytherch lawer grwaith: y tro-diweddaf yn Tabor Ffynoii Taf, tua deugain mlynedd yn ol. Dyn o daldra gweddol a chorff yn cydbwys, gwyneb crwn, talcen uchel llydan. a'r gwallt wedi ei dynu o ochr v pen i guddio y talcen moel. Yr oedd yr olwg arno ar y llwyfan yn urddasol, craffus, cywrain a gwen ar ei wyneb hawddgar talentog. Nid wyf yn cono y testvn, ond cofiwyf beth oedd ganddo dan sylw, sef malais, rhyfyg a rhag- vith, ac yr oedd yn wir g-ritic yn ei trin. Clywais ei fod weàipreethu yr un bregeth trwy y evmydogaethau ar ei daith. a bod son am y bregeth afael- nr ac effeit-hiol a'r sylwadau wedi rwneyd lies i lawer o'r eglwysi. Ni ohefiais y fraint o glvwed ei fab. ond f'eallwyf ei fod yn ysglodyn o'r hen gyff. Dymunwn iddo yn nawdd.. tra ar ei daith trwy'r Talaethau ac a ferdithio ei lafur yn ein nlith. Yr oedd y tad ynsiaradwr llithrig.
[No title]
■Mawr y malu ,fu ar sioaoau German- iaid Lerpwl a Birkenhead—chwalwyd nwvddau a dodrefn cryn gant a haner o honynt yn vs-gyrion, a dyfethwyd a Hadratawvd gwerth canoedd o bunau. "Beth fp?dyliech chwi o'r helynt yma?" ebe un edrychydd wrth y llall. "Y mae fel pe bae caead Uffern wedi caei ei dynu, a'r holl Gethe-rn bygddu wedi! rlianc allan," ebe'r llall.
KINGSTON. PA. —i
KINGSTON. PA. — Gan Gohebydd. Y mae yn Hawen gef, ac yn sicr y ) bydd yn dda -gan ein cenecll sydd yn darllen y "Drych" gloyw gael geiriau mwy calonogol a gobeithiol y tro hwn am gyflwr iechyd yr anwyl Dr. T. C. Edwards. Y mae yn awr er's dyddiau hellach mor reolaidd a'r haul yn dy- fed allan o'i ystafell yn y boreu, ac yn disgyn nid esgyn fel yr haul, gan wneyd ei ffordd am yr ystafell isaf-y sanctum—lie arferai dreulio ei ddydd- iau. Mae y cyfnewidiad yn dderbyn- iol iawn. Mae yr ystafell wely yn gysurus iawn yn y nos yn oriau cwsg, ond ffwrnes boeth y bu i'r Dr. am wythnosau, canys yno y dyoddefodd ■ hcenau annyoddefol bron, a dyoddef- odd yn wrol ac mewn ffydd fod hyn yn gweithio iddo ac nid yn ei erbyn. Ni chollodd ei dymer a myned yn chwerw yn y !pair, ond safodd yn addfwyn, urddasol a dynol. Hyd nes daw cvs- tudd, nid ydym yn gwybod fel y dy- wed Longfellow: "Know how sublime a thing it is To suffer and be strong." Diolch am fod y Dr. wedi cael dod allan Q'r poenau mwyaf a ddyoddefodd '■rioed. Nid yw yn ddiboen yn awr, ond nid yw ond bychan at yr hyn a fu. Hyderwn y gwelir ef yn ei bsvlpud yn nihen pythefnos. Y dydd o'r blaen b'] v Parch. Owen Thomas, Buttonwooa, ar yrnweiiad a'r I Kingston Sanitarium, ac yno y cafodd \— ysgrifenydd ymgom ag ef am oddeutu awr o amser, a da oedd genyf ei weled yn edrych ire hoenus ar ei ddvchweliad o'r gorllewin wedi l>o^ am amser yn y wind yn yfed dlaeth j gan ffermwyr da Iowa. Neithiwr cafwyd darlith yn nghapel vr A. gan un Dr. Wilson ar Butte, Montana Mynegodd ei fwriad yn nglyn a'r gymdeithas genadol i gyfar- ?od ag angenion mawrion v ddinas b?bl?g ho?o yn gymdeithaFCl a chr?f- "(1001. Gymry Butte, roddweh bob ^efncgaet]) i'r mudiad hwn.
Advertising
CUNARD  IfNf < Mewn Bodolaeth er's 49 Mynedd. I Yr Sfeilliaid (Screw Steamers), LUSITANIA AND MAURETANIA. ¡ SI.500 Tunell. 31,937 T'LMSIL I Quadruple Screw Turbine Steamers. AQUITANIA, Yr ageriong Brydelnlg fwyaf. LACONIA, 1S.1M Tuneli. CARMANIA, Triple screw turbine, U.NM tuneH. CARONIA, twin screw, K.?t tuneli FRANCONIA, 18,142 tunelL CAMpania, 12.950 tunell. Yn Mhlitn Agerlong-au Mwyaf. Cyftymaf Ardderchocaf y Bvd. Tn morio DDYDDIAU MERCHER. < SADWRN rhwnj New York. Boston Lerpwl, gan alw yn Queenstown. SALOON ODIDOG AIL GABAN A STEERAGE DIGURO I DEITHWTE AR BOB AGERLONG. TRANSYLVANIA, June 4, 5 P. M. TUSCANIA, June IS, 5 P. M. Piers 54-56, foot 14th St., North River, New York. THE CUNARD S. S. CO., Ltd., 24 State St., New York. AGENTS YN UTICA. N. Y.-A. M. Ro&- efts, 58 Howard Ave., J. H. McGarrity. Mann Building. POULTNEY.- W. :-1. Rowland. NEW YORK MILLS.-Grlff Williams GRANVILLE.Rees G. Williams. MILWAUKEE, WIS.—J. E. Jones. SO Shepard Ave. SLATINGTON, PA.-Daniel G. Pierce. 1859 1915 fERRIS & CO. GENERAL INSURANCE Removid to New Location I 66 Genesee St. Room 2 tt3 Utica Trust & Deposit Co. WILLIAM D. FERRIS ARTHUR D. JONES. DENVER, COL, Y CAMBRIAN (Cartref y Cymry) RHAD! CYFLEUS! CYSURU8! Telerau Arbenig I Letywyr Sefydlog Dan Arolyglaetb. THOMAS OWEN 1300 Curtis Street, Denver, Colo. A Home For Welsh Travellers In Los Angeles, Cal. 318 South Flower St. Mrs. Lily Davies, Prop. LIVERPOOL THE SHAFTESBURY, MOUNT PLEASANT NEAR STATION. Mt. Pleasant cars Irom Laudin Ptsit stop at the door. A first class Temper ance Hotel with electric lightg &u4 modern conveniences and nioderatf charges. Welsh spoken. Tel. SSh&ite»> bury Hotel, Liverpool. shock mv AHBt 386 Wist St., NEW YORK OFFICE, PALACE HOTEL Agent Cymreig Hynaf y White Star. C unard a'r American lines yn New York. Bydd yn cyfarfod pawb a brynant en tocynau gydag ef ac yn eu gosod ar y ageriongau. Cyfeirier ato fel uchod. HOTEL GWAL14 UPPER WOIURN PLACE, LONDON, W.t situuiejd witivia :J.,1.4"L;.t1 walk of Euston Station. nooniB Luxuriously Furn!«hc<tt Passenger lift to every tl->cr, ?ii the raoi ern itnprovsments; beautifrj mar bie Entrance Hall, Bed, Breakfast, Morning B&th and tendance, 5b. tacb person Telephone No. 3468 Central. Managing Director, John W. JenkllM. Telegraphic Address, "Gwynfa," London R. D. JONES 2841 West Adams St. CHICAGO, ILL. Olynydd W. Deudraeth Jones yn agent i'r DRYCH. Agent yr holl gwmniau agerlongawl i ac o'r Hen Wlad. Goruchwyliwr werthu TE y BRENIN a'r Brook dale Tea. I deithwyr a brynant docyna l ganddo cyfarfyddir hwynt yn stations ar eu ffordd i'r Heil Wlad. KENNETH HOTEL FIRST AVE. a CHERRY STS. SEATTLE, WASH. Ystafelloedd glan a chysurus. Y gwesty Cymreig agosaf a mwyaf cyfleus i'r agerlongau, ac o fewn gwaith ych- ydig fynydau o gerdded i orsaf y rheil- ffordd. ff ordd. MORRIS JONES, Perchenog. Eglwys Hebron, Chicago, III. Adams St., congl Francisco Ave. Cenadwr: GWILYM E. JONES, 2942 Wilcox St. Ond anfon ato, cyferfydd ein cenadwr Gymry dyeithr ar eu dyfodiad i'r ddinas neu eu mynediad trwodd. Telephone, Garfield 6195.