Y Brython

Awdivea<iai!Iawe!wch' I YMOEisiODD saith.—Ta.wedog, Y CystuddioL Min yr Hwyr, HoSwr Heddweh, Hwyr Hedd, Barnabas, a DIgynwrf. Gwelais yn Eisteddfod y Rhos well cystadl- euaeth na hon ar y cyfan. Yr oedd y testun yn un gwir dda, ac yn un o'r testynau ay'n eg1ur i bawb hydonicheisireadeninio'n fanwi. Dylasai unrhyw fardd deimlo'i fod yng nghanoi y testyn hwn yr eiliad y clyw- odd neu y gwelodd et'. Nid oes angen manylu ar bob cyfan?oddiad, na dyfynnu'r holl wallau cynghanedd sydd ynddynt. Modd bynnag, fe sylwir ar nodweddion cyffredinol y cyfansoddiadau;' gan amiygu'r seiHau fydd gennyf i'm dyfarniad terfynol. Ta.wedog.-Cyfansoddiad anaeddfed iawn yw hwn, ac yn frith o waDan mewn iaith a chynghanedd. Er hynny, ceir ynddo lawer Ihnell gampus, a phronon egtur fod yn yr awdur bosibilrwydd pur fawr fel bardd. Mynned ddea!! iaith a chynghanedd, a gall yn fuan gyfansoddi'n wych iawn. y Cyqtuddiol.Mae ei bennill cyntaf yn nodweddiadol o'r holl awdl i Oh Dawelwch dialaeth,—g&d i mi Godi 'mhen mewn anaeth, I fyd heulog dy fodotaeth,—a gwau Hoywber seiniau i'th bur wasanaeth. Llenwir y cyfansoddiad a gormod o am!- eiriaeth dibwynt a gwaagarog. Nid ym- ddengys yr awdur fel un a gaiodd weiedigaeth eg!ur o'i nod a'i yrfa. Ni atebwyd ei ddeis- ynad yn niwedd yr englyn hwn I un gwan o dan gyni,—yn hwyr oes Difyr yw dy gwmni Yng nghaled nos caiedi,— I fro dydd cyfeiria di. Dwg i fewn amryw wrthrychau nad ydynt bwrpasol i'w lbwne. Er,enghraifft': Fel planedau yn y nennau Awyr-Iongau, yn hir lengoedd, Dawel wibiant.— nes cyrhaeddant Yn eu nwyfiant dros y nefoedd,-— Rhoddant dro drwy'r cylchdro eel, Chwareuant uwch yr awel. Mae gnawer o bethau tawelach na'r "'awyr. longau." Ac mae trwy'r awdl braidd ormod o bwyslais ar dawelwch" fel achus yn hytrach nag fel effaith. Gwir fod y ddwy agwedd yn perthYll i'r tostyn, ond nid ffodus mo'r cyHead a geir yraa o dawelwch fel cynnyrch mantoliad mUnI o nerthoedd fel y dywedodd rhywun. Mae'r gynghanedd yn lied ddifai, ond yr iaith yn frycheulyd yn amL Cywirach am fochyn nag am eryr fai'r gair tirio Tirio wna hyd gaatau'r nen. A go dila yw hyn am yr eog Yr eog chwareua,—diolchgarwch I Dawelwch dala. I Ond yn hon hefydtbrofiol1 diam- heuol o ddeunydd awdlwr rhagorol, ond iddo fynnu dysgu'r gel fyddyd L'farddon ol. lIfin yr Hitnjr.-Ceir yma well meddyliwr nag awdlwr. Credaf y gallsai sgrifennu traethawd rhagorol ar y testyn, canys teim- ir ar hyd y ffordd ei fod yn gwybo(ifymhlo y maepreswyJfeydd Tawelwch. Daw o hyd iddo yn natur, mewn unigedd, mewn mynwent, mewn cydymdeimlad, mewn cyd- wybod, ac yn nhangnefedd yrlesu. LIithrai ambell wa!I" cynghanedd. Ond mae ganddo rai gemau ymhob ystyr. Dyma darawiad dibareb Mae tewl ym myd deali Yn n6d gwr hynod o gal!. Bu agosJddo;,vneuthur:un:arall mewn;paladr englyn Ni wel gweryl a garo—dawelwch, Dolurus yw ganddo. Ond gollyngodd wait i'r cyrch, ac un[hawdd iawn i'w osgoi hefyd. Dyma gwpled da Noddwr oes dan goron ddrain, A dyhirod i'w arwain. A dyma linell .fagorol A'i osteg yn orchestwaith. Ond az, g37for y' sydd ynddi, mae yn yr awdl hon lawer o ddarnau pur gySredin, Hac eu hardduH. alb!oesg eu mynegia.nt. Er eiighralfft?- Ond distaw medd y tystion Daenodd Dmw annedd, y don, Ac eagtiraiNt o'r mud gynghrair Oedd creu'r byd i gyd a gair, I Rhoddodd sol ar dawelwch Gwneud ei tun, yn gnawd o Iwch. Dyn a Duw yn ei duedd Arwr byd ni tygra'r bodd. Dyma weithred fawr Eden,' Ni chain air braidd uwch ei phen. Etc Ob!egid tyrr y b]agur Heb na chan, triban, na chur. Mae'r atalnodaeth, fel y gwehr uchod, yn esgeuius iawn. Gresyn fod yn y gyatadieu- aeth hon-—fel y ceir yn gySredin—gymaint o'r gemau a'r Haid yn gymysg." Amlygir graddau helaeth o awen farddonol, ond fod y ge!fyddyd yn ddiSygiol, a'r oyfansoddwyr yn rhedog trwy eu gwaith yn rhy frysiog a diofaL Ceir enghraint o hynny yn yr awdl hon. Hoffwr I-leddwch.-Nid oes yn y gystad!eu- aeth drech cynganeddwr na hwn. a gallai darHeaiad difeddwl o'i awdl hudo un i dybio'i fod yn cySawni gwaith rhagorot. Ond, wrth graffu amo, fe welir yn fuan nad yw sy!wcdd y cyfansoddiad agos cystat a'i wisg. Gwenr hynny yn ei agoriad 0 Dawelwch duwio!af,—el enw Annwyl a fawrygaf Ac yn ei nawdd canu wnaf,—am wersi, Gwres a daioni y gras dianaf. Y mwynaf air dymunol Aed Hu'r ddaear ar ei ol; A'u didwyll weithrediadau Dirif i gyd o dorf gau. lach dawelwch dihaJog,—nreinied Y fro annwy! enwog Mae yr oil ym Ihnno Hog Mor addaa a mawreddog. Wrth dda lywodraeth ddiledryw—cafwyd Y cyfan heb ystryw A buddiol reol pob rhyw Yn y gofres ddigyfryw. Ac fel yr eir ymlaen trwy'r gerdd, telmHr fod yma fwy o glodfori Tawelweh na'i djangos, neu beri inni ei sylweddoli. Dygrr tiawer iawn o bethau amherthynaso! i mewn, a defnyddir ansoddeiriau pur ddi- bwrpa.?. Nid ymddengys ddarfod i'r bardd gael ei feddiannu gan ysbryd Tawelwch, a'i fod yn canu allan yr ysbryd hwnnw. Cyffred in iawn yw HineHan fel hyn Cyn i'r eodwm Ilwm roi'r He Diddig yn fan diodde', Rhwng y blodau'n ddau mor ddel Yn dewis rhodio'n dawe!, A dail y coed a'u heutog hedd Yn hawdd chwarae'n ddi chwerwedd.- Ymdr6dd yn rhy hir yn '-Eden. Daw oddi yno at yr apostohon," a gostegiad y dymesti ar For Galitea. Yn sicr ddigon, ni Iwyddodd yr ymgeisydd hwn i gymuno'n ddigon agos a dwfn a'i destyn, ae nid oes fawr o gyd-ddi!yniad yn nhrefn ei syniadau. Hwyr Red'd.—Dyma'r cyfansoddiad mwy- af llcheJgeisiol yn y gystadleuaeth. Trefn- odd ei awdl yn dair rhan—Tawelwch yr Oed, Y Tawelwch Col), a'r Tawelwch Tra- gwyddoL Ceir arno ddelw'r duH diweddar o ganu a ddefnyddir gan ddosbarth o feirdd Cymru. Sonnir yma am bau y duwiau," ''macwy," "rhiain," etc. Pert-hyn i fardd ei hawl i ddewis ei dduU o gyfansoddi, end iddo wneuthur iiynny'n gyson ag unrhyw safon gydnabyddedig. Er hynnv, credaf ddarfod i gynllun y gerdd hoo*fod yn anfan- tais i'r awdur i wneuthur y goreu o'i destyn. Rhed syniad dwfn o tan yr ho!! walth/ ac fa'i dygir i bwynt grymus ar y diwedd ond teimUr nad yw'r cyfansoddiad trwyddo'n sefyll yn deg ar y testyn, nac yn peri i'r darHenydd sy!weddo!i ei bresenoldeb cyfar- eddoJ. Ysbryd yn ymchwit am daweJwch yw syniad Uywodraethol yr awcH, ac o'r diwedd —wedi IIawer o ymofyn a dioddefamt -yn ei gaet. HenSych fy ngharfref Wele fanwy!yd. Ddi-i'raw ei chalon, yn ddifrycheulyd, I mi nid gwyn fai'r gwynfyd-hebddi hi, Ddyfai ei hasbri, ddwyÏoJ ei hysbryd. Ond ychydig iawn o gyfnewid mewn rh&i geiriau a wnaethai'r awdl mor briodot i unrhyw ddyhead dynol mawr ag ydyw i'r dyhead am Dawelwch, ac yn fwy. Cri am orSwysfa a dedwyddweh sydd yma ond mi gredaf uad hynny yw Tawe!wch. er ei fed yn cynnwys hynny. Er yn defnydd- io'r gair tawelwch," ni tbeimlwn fed y ilinellau hyn yn ddigon penodol arno WyJtaf am draethell elwch,—am yr Oed, roi¿Am yr hwy! a'r golwch,— Wylaf am nei Tawelwch Yn nhud trals ag enaid trwch. Mae fy nghwynfan am y canu—yng nghd Y Hong wen sy'n braenug Ym mhrudd-der y dyfnderdu, A chwre! yn ei charu. 0 na chawn, yn lie nych enaid,—hoew Ddihewyd pau euraid, LIwybrau ceinder yn lle'r !!aid. Hoen, a gwen y nen gannaid. Heolydd a hualau,—a mwg tost, lit" Dirmyg teyrn, a beichiau Annhirion fyd, yw y rhan fau Annedwydd, ac ucheneidiau. Mor amhenodol a:hyn y mae rhannau he!aeth o'r gerdd. Lhthroddambell dol' mesu1' i'r cyfansoddiad, a thuedda'r fydryddiaeth weithiau at lacrwydd. Gal!eai'r awdur hwn wneuthur yn IIawer gwell diwy fed yn fwy naturio! ac yn Hal cywrain.L Dyma'r Hcnc' r goreu o'i hoU gydymgeiswyr. BarnabI18.-Defnyddía gryn lawer o eir- i iau anarferedig, a rhai pur amheus. Sonia am ebn¿ gwaith," "breudwy'r awen," etc. Mae ganddo amryw frychau cynganeddol, a chynifer" a hynny o wallau gramadeg. Er hynny.perthyn iddo un rhagoriaeth, cenys Ilwyddodd i fynd i fewn i "gylch cyfrm" ei destyn, a chadw yno'n bur gyson ar hyd y Rordd. Teimlwn ein bod tan swyn Tawel- weh yn ei gwmni—yn ei ddar!un o doriad y wawr, a min yr hwyr, cydwybod.'yr Jpsu— yn yr ardd, y Hys, yr adgyfodiad, a'i Ysbryd, Y diffygmawr yny gwaith yw graen celfyddyd a gloywder ardduiL Mus- grel! dros ben yw rhannau helaetit o'r awdL Wedi amryw gynyrddiadau da mewn dariun o dawelwch y bore, ceir;y IHneHau dibwYnt hyn; Nid swn dawn ond sain dyner—yn taenu Mown atynol geinder, Diym.son hi ddyd am?er, Yn nrain i fore Ner. Yn ysgafn fel sang yr angel—yn lanwedd, Gyf!wyna mor dawel Ddigyrrith hedd y gorweL—ac edrydd Ei bore newydd drwy'r ddibrin awe!. Nid gorffenniad Nodus i ddarlun o dawelweh y bore oedd y ddibrin awei "-digon o wynt Diofat iawn yw ef, fel amryw ereili, am ei atatnodau. Sylwer ar y tro hwn Ond trown i fyd truanaf yw—byd dyn, Byd twrf dia. ydyw. Arweinir ni at ''gddair wag "-—gwag o fab roam weddw. Fe ddechreu'n dda, a dyry ambeH gyrfyrddiad tyner a phrydferth i'r darlun, ond nid bob amser, ac fe andwya'r cyfan yn y diwedd Y gadair wag ydyw'r un Ymhola am ei heulun, Y llanc ieuanc a hoyw, A Huniad hardd yn Hawn tw, ? Mab ei fam o bu ef fyw, Yn addwyn ond ow heddyw Ei hufudd aer ni fedd hi, Ond ei iun i'w hadIonni Arwr oedd a'r awr hon, Y gorwedd ym medd gwron'. Rhyw arwrardro hwyrach-yno Mvg, 'Mhlith blagur a deilach Ei Hn, i gael cyfrinach,— Gwersi ei fedd a'i groes fach. Y ddwy !yth'ren ddarllenai—a'i gaton Yn sibrwd gwron yr ysbryd garal, Ac fel hyn trwy'r holl gyfansoddiad. Yn !-icr, fe ddylai awen mor dda gae! gwell gwisg, ac mae darnau goreu'r awd] hon yn feimiadaeth lem ar y pethau gwael sydd ynddi. Digynwrf. Ymddengys fod papur yn brin yng ngwiad yr ymgeisydd hwn, canys dir- wasgodd ei awdl i cyn Ueied o ofod ag oedd ddichonadwy, ac mown IIythrennau man. Nid yw ei gyfansoddiad yntau'n ddifrych- eulyd. Mae'n eglur i rai gwaHau ddigwydd drwy ddiofalwch, ac mae atalnodau -esgeulus yn tywyllu ambeU syniad. Nid yw'r awdup ob amser yn ofa.!us am y gair a, ddewisa. Er enghraiSt, y gair senedd yn a ganlyn 0 dawelwch, ein Duw wyIia--l"enedd Swynol na heneiddia. Heblaw bod gwall cynghanedd yn ei linell olaf, ac ana<?th, yn ]Ie anatth, yn yr od!, yn yr od], penni!! gwae! yw hwn I dawelwt'h Hid a!a€th—a'i boenau, Dibenwyd mewn alaeth A'i deiyn wna Ion dalaeth—i'r galon, A i haur,Iawon, heb ofn marwolaeth. Ond yr holl ddiSygion a'r brychau, mae'r awdl hon o gryn deilyngdod. Mae ynddi fwy o galon y testyn nag y sydd yn yr un o'r ileiij. We!e ychydig ddyfyniadau Mor ddifyr y mae'r ddafad—yn pori 0 swn perig] anfad Man heb dwrf, mwyn heb dyrnad,—bro dawej I gynnes awe! gysgu'n ei suad. Tawelweh glan y mor Paradwys d]y'r ysbrydion—anc.nydd Fe] i huno'n foddlon Distaw ynt, ac nid oes d6n Lem i welwi 'i ymy)on. Tawelwch y rhew LIoer a scr hyd y Uawr sydd, Awyr-Iuniau'r fro ionydd Portr0ad pert i'r Awen A'i nwyf o wyrth y net wen. Y gwr pwyllog Gwr o bwyli rhyw gerub yw—yn gwy}io"i Galon ym mypg amryw Mae'n nawdd barn amynedd byw, Gwaredwr pwyUgor ydyw. Dyn tawel a Duw'n tywys—yw angel Cyngor ac ewyllys I ddosbarth daw hedd hysbys Araf frawd i rai ar frys. Dyn araf a gaf yn gynt Er yn o!a'n trin helynt. Tawelweh y Saboth Mae rhyw barch ym merw y byd—w 8aboth Roes heibio'i geKyddyd Mae wedi taith gwaith i syd—yn fawr j6dd Y Duw a luniodd y dt Wfl ennyd. Can yn gryi ar osteg v.cdi rhyfel, pc yn enwedig ar dawelwch -Sl-,rydol Grasusau y Groes esyd—ei oim.u, Dyfnioii o'i feddylfryd Duwiol foes wna dawe! fyd A hafan ei nef he fyd. Nid 7ces yn yr holl gystadleuaeth fy&tal !hneU a hor.-mor swvnol a chynhvy&f&wr/i —" Duwiol foes wna dawel fyd." Fei y gwelwyd, nid yw'jf awdi hen hcb ei ffaeleddau, a da fai iddi gael ei throi i'r orgran safonoibresenno!. Ond erdatohonoi y diffygion i gyd ar gyfer y rhagorieethau, credaf yn sicr mat hon yw'r oreu o ddigcn ar y testyn, a'i bod yn hawlio i'w hawdur y gadair a'r wobr yn Eisteddfcd Bhcsi Hanerchrugog am y flwyddyn 1919. Cadei-r- ier DIgynwrf.—Ar Air a Chydwybod, I PEDRCG.

IipwyclFot.D YR CLWYNicN, ? Cynhaliodd pob) Rhos LJannerch Rugcg EIsttdd- fod dri chyfarfod dsn gEmp ddydd L!un diwcddaf. Dymar bob! a irodd yr olwyniün :—Ns.wddog- wyr :— Y Gwir Anrhyd D. Lkyd George, Syr R. J. 'Thomas, Bar., A.S. Mri. Jchn Mahler. A. E. EvanF,Y.H. SyrWatk'n WiJjiams Wynn,B: r, E('ward Hug h es;, Y. H Gwrecs,- Hughes, Y.H., Gwrecssm; Dr.! A. Lloyd Davies. PIas-yn-Rhos Dr. J. C. Lawton Roberts, P!as MaeJor;; J. E. PoweU, Gwrecspm; John Jcnes, (pennaeth PwII yr Hafod); Thos. Jones, Y.H., Gwrecsam. Swyddogton y Pwyltgorau :—PwyI!gor CyfFredInoI Llywydd, Mr. C. Morgan, Y.H. Is-!ywydd, y Parch. D. Wyre Lewis. PwyHgor Ce:ddorol Liywyc'd, Mr. Dan Roberts, A.C. Is-Iywydd, Mr. Joseph Dodd; ysgrifennydd. Mr. D. E. Dodd. PwyHgor LIcnyddo! Hywydd. y Parch. T. Idwal Jones Is-iywydd, y Parch. W. Bayley Roberts, M.A. ysgrifennydd, Mr. J?mes Edwards (lago Ddu). PwyMgor Arlanno! Llywydd, y Parch. Wynn Davies ysgrifcnnydd, Mr. J. R. Jones. Y PwyUgor Gweithio] Mr. C. Morgan, y Parcbn. Wynn Davies, T. Idwal Jcnes. W. Bay!cy Robert?, M.A., D. Wyre Lewis, E. T. Jor.es (curod) J. HoweU, Mri. Jnmes Edwards, Dan Roberts, A.C., D. E. Dodd, Joseph Dodd, Samuel Parry, R. D. Evans, J. R. Jones, W. \atkin WilIié"ms, L.Mus V.C.M., A Morgan Owen. Trys., Mr. Samuel Jones. Ysg. Cyffrcdmo!, Mr. Joseph Dav;es, Bryn Cerdd- Bemiaid :—Canu Mn. HopJdn Evans, Ysw., Must Bac., J. C. Maciean, F.R.C.O., Aberyctwyth. Csnu PenIIl!on;Mr. Jacob Edwsrds (Alt;w Maclor). Canwr PeniIIIon, Mr. Jacob Edwards. Telynores, Miss Nancy Richards ('Id)'nore, Alaldzc-yt'). Cyfeilwvr, Dr. Caradog Robertg. Mus.Doc., Oxon Mr. J. Wirinms, F.R.C.O., A.R.C.M. Arwfinydd y Bore, y Parch. Wyre Lewis y prvnhswn, y Parch. E. MitcheU yr hwyr, y Parch. Wynn Davies. Beimiad y Farddoniaeth, y Pnf Fardd Pedrog. Adrodd ac Areithjo, Mr. J. H. Jones ('Go!ygvdd r Brython). Llywydd y bore Syr R. J. Thomas, A.S.; y prynhawn, A. T. Efans, Ysw., Y.H. yr hwyr, y Parch. Paterson Morgan, Bangor is y Coed (ncer). Cafwyd Gorsedd am 8.30 y bore yn Duke Street, ar y bor.c a'r badel! dan gamp i beth felly sydd ar odre'r dre. Pedrog oedd y pennaeth yn honno; a thiws oedd y dorf o gannoedd y b!ant o phob oed a swatiai mor achtuet o gwmpas y Maen Hog. Mr. Wm. Grimths a ganodd y Corn Gwlad, gan droi i'r pedwar pw,-nt:; y Parch. E. T. Jones (curad) a weddtodd Weddi'r Orscdd Dyma rai o anerchiadau'r belrdd, hebJaw erain y methasom a'i cac! ac nid oes Ie i'r cwb! Dyma rai o wreichion barddono! yr Orse4d Dyma orsedd hedd Iddi—gemau'r iaith Gymraeg a geir ynddi Deil hon nawdd i'n cenedl ni Dirge! wen Duw'r go!euni.—r Parcb. y. Ellis Williams (caaeirfardd Eisteddfod Gencd!aerhoJ Aber. ystwyth, i9t6\ Pwy o oedran einPcdrog—a!! weini OwyJ Rhos!!anerchrugog, ll Bardd yr Wyl annwyl enwog, Er mwyn !!es ar y Maen Liog.-Eilly-41?,rd. Gorsedd !an a hedd arni-yng cgoJeu Haul, Uygad goienni, Gynhelir gennym '!eni, Heb ofn cledd i'n c!wyfo ni. Ein Pedrog enwog anwy!—yn wresog, Groesawn i'n priiwyi, Er mor brysur o'i breswy!, Galwyd hwn I godi hwy!. Bydd rhaid cac! pabell cyn bo hir, Rhald, yn Rhosnanerchrugog. Wedi ei thoi, mae'n ddigon gwir, a ehlamp o wrthpan rhesog, Un pen ]ddi yn Connah's Quay A'r IIaH yng tighartfet Ceiriog.fctvil,#. WeIehcddywyrEisteddiod Etoyneipharcha'ibri; Gyd a'i Gorsedd yn cyhoeddi GwieddoganaL!cnini. Dyma Wy! anwylaf Cymru— k-. Cadw mae ein biaith yn A diwyllio'n. hoM dalentau Roddwyd inni'n rhad gan Dduw. Rhwyga hon holl furiau picidiau Asectyddiaethwaelddiwerth, Trwy dden'roiejn gwii- w!adgs)wch Syddynfwybendithiclnerth. Teilwng ydyw yr Eisteddfod 0 gefnogaeth Hwyr ddinam PobgwirGymroynyrardaI Sydd yn caru laith ei fam. Deuwch, feHy, i'r Pafiliwn Heddyw'i gyd mewn Mawcn hwy!. Fe] y cawn am unwaith etc G)'dfwynhau ein hannwyl wyL—.4. R. Dt:<f!s\ Mewn mangre dawel heb dwrf msgnelau, Na tanc cynhyrfus. na tmciFn srfau. Yr Wyl ga fcci ar ot gcf'dip.u. 0 been a hiraeth, bydd ei bmerau Mewn pur hedd mwy yn pajhau.—a'r byd b<.n. Yn wyrdd fel EcfB,—yn ardd o flcdau. Heb rawth daeth Gwr r Brytha;-í roi gair 0 gu serch ei gaicn, Di ystryw, heb trad estron.. Yw'rpybyrdifyreid<"n. I swyno'r Rhos yn yr Wy!—" Cwr y Drych Ge;r a'i drcm i'r perwy! EmPcdrogf'nwogfnnwy! Wna gyda hoen godi hwyJ.-Jcan Maelof". Wedyn. caed r.ne!'chi:id cddjsr y Mscn gr.n ,C!) gydd ) na go: P c a v !\1: w i, 'cr a dibcnnwyd yn swn Hn W!ad r; N/:adcu cddjsr delyn Miss Nansi Richards. Wcdi cau'r Orscdd acd yn orymdaith fel y cuniyn :—Tiwy Duke St., HiH Street, Market St., High St. a E;crd S'. i'r PanHwn, yn y drcfn a gsniyn '.—Y fener; Se'ndcTi Arian y Rhos Ckddyf yr Orsedd Mcrchcd rmvn Gwisg Gymreig; F!fnt Dosbaithifdau Hynaf yr YsgoHcn; Boy Scents; /:mbu!rnce Ei;gEde; Pwyiigor Cvrfredinol yr Eistcddicd Cync,or fJwy y Rhos: Y 'Cyhccc'd. C!ud)dd y ('I( c e, Mr. Levi Jarvis. Gotuchwy!wyr yr Orymdaith, h an Mae!or, Ap Rhys. Mri. A. R. Davies a R. J. Th( mf"=. M chyrh<_deJcdd i he. i mey 11 r i 0

I ¡: I it ( I t)R fneUI )U mönCtdn(Vn. I Cental on y Su! nesaf Y M:E1 B ( ,DWlJ.AIN ('.A IFŒAJDD W J.RRJK(;T, N- R Parry J ene, Bolte n ?"T YE AF1\1'BYWYR F f.: g' BOOTH ST.—Jf'p.M I lewfiyn,M5,Dr O'iver.TK.Syncn OBOJU.TO M Dcvejvn, 2.3C, T CJcnee LD.r:rNrA*t!-T.—l03f'a6.l. Honii<wccE—]0.8f a 6J., H Mcnfa Parri W Y WESLEAJD.E lnWI 8H'f-lf¡.SI1 a II BfRtr—U'.Sf: W Bcwtf.nds, e J E Winh ma Bt..n AB— 2.H. a. f.31: J F. ]ix. CA) FAI:'A-]O.3f V G Jope", 6 T BpSc Eyans W F,&sTi -3 0 i',O J Felix, J T Elli- T BEDIDT!WYR. UP. yXDIoCB L01\GUGl!1-HI.3.' a C.' r'. UN[!E101. EcfjES :C3t} JWj]]jallp,1 sUr 1),6.3f ,'LEnns.Cu!cLeth I EL\' CYA1LEI'J b'A6 GENEDIAE'lb'OL —Nos Wenfr c'divcddaf yn y MiJtcn HaH, cynhaliwyd cyfarfcd Mynyddo! y Gyjrdeithas uchcd tan J:) wyddiHth y Paich. Morgen LIewe!yn. Y cynuJiied yn ivy nap pj er, ac ysbi-yd ceredJaethol cryf yn ei ncdwccdu. Dar!'ern(dd Mr. Frarcis WiMiems weith. rcdiccsu y cyfarfcd blacncroh a (Lyfv. N rcdd yr scrcddisd arisnroi a èdwgcfai fed rhifedi'r aelcdau yn uwch ceg ehced, ac fed £47/2/3 with gefn. Eiholwyd y rhain yn swyddcgion em y Ewyddyn resaf Uywydd, Dr. W. 0. Jcnes, Fcm-(Icn Is- iywydd, y Parch..J. H. Lloyd WUhcms, B.A. Cofncdydd, Tv.r. Ceinicnydd Foberts] Trysorydd, Mr. Hugh Jcnee; Ysgrif€r:yddicn/ E. D. E, ans a Frar.cis Winifn-s. Y Cyngor :—LIywydd, Mr. J. P, Edwards is-!ywyddion, y Farch. M. Ueveiyn a Mri. John Jonep, Jopua Bcgers a Jc! n Fct fttp. Aeloclau: (1) 8B-i Bwyddyn—Mn. lbilip Hughes, J. E. Lister, J. W. Merfdhh, E. Thcmas a T. J. RcwJands. (2) Pm dc7wy Rynedd—Cynghorwr R. J. Daviep. Mri. E. H. Parry, Lkw. Roberta, J. G. Jcr-es, W.R.WiHiEms. Fprdcrjyrwyd i va!-cdd yr Eipteddfcd Genedlaethol i Faneeinicn, a dewiswyd y rhair) yn Ddirpiwyaeth i Gojwen wythnos gyntat'*A\'st:—Dr. W. 0. Icres, y Parchn. M. LIeve'yn, R. Wiilifn-f-. Tjpfor Jones, B.A., B.P., J. H. Lloyd WiM.em B.A., y Cynghoiwr R. J. Da\ic.=, IHri. Mason PoweH, J. G. Jones, T. E. Jcnes, Hugh Jones, J. Pryce Jones. J. Even Morris, L. C. Evans (CIprc Tref SaHcrd). R. G. Edwards, T. J. Rowland, P. Lloyd Reep, a FrancJs Williams. CROE80 HOLLINWOOD.-Nos gadwrn bu eglwys HoHinwccd (A.) yn crceFE,W u y berhgyn fu yn Iluoedd ein gwJad. LI\wydd- wyd gan Mr. W. Parri Davies, un o b)ant Ceegybi. Adroddwyd gan Mr. Eirw D Davies, Misses Bessie Radcliffe a Maty Griniths. Canwyd gan Miss Alice, Mri. D. EHis a Meirion Roberts, a Mr.Aiilur Mcrris wrth yr organ. CySwynwyd tystysgrifau Cymraeg prydferth i'r bechgyn gsn v gweinidog (y Parch. J. Morris). Y becbg n wedi gwasanaethu ym Melguim, Fframc, PaJesteina, yr Aifft a Suv)a Bay. Cafwyd anerc-hiadau gan y Parch. T. J. Davies a Mr. John Evans. Ar y diwedd mwynhawyd gwledd ragorol a ddarparwyd gan chwior\ dd yr eglwys, a diolchwyd iddynt gan y Parch. H. M. Parri a'r cadeirydd. NOS FERCBER NESAF.-CynheIir cyf. farfod cyhoeddns yn y Central Halt nc s Fercher nesaf am 7.PO i ddathtu'r Heddwch yn Gymraeg. Y dathliad tan nawdd hoJI eglwysi Cymraeg Maneemion, Salford, Stoc port., ac Oldham. Cynorthwyir gan y C6r Cymreig, a threfnir i'r tanenni, yn cynnwys trefn ac emynnau'r gyfarfod, fod yn y gwahanol eg!wysi y Saboth nesaf. Crce;o i bawb. Dewch yno. __f'- EINCN.

No! Su! ddiweddaf, wedi cystudd byr, bvr, bu farw Mr. Evan Roberts, P!as Newydd, JLIan«annan, yn 6$ain oed. Yr oedd yn un o ;rnaeth'yr cyhocdd- usaf sir Ddinbych. Y maeawdurdodau Bctws y Cord yn cynnyg- g"mbr bwy bynnag a ddalio'r pcdwar rlyirgi 8y'n tiaf- lyncu pob cog a bnthyH bron sydd yn afcn Cenwy. Y mae John Peter Hughcs, mat- ferm ym Mryn- cglwys, wedi ei fwrw gan ynadon Lhngolkn I sefyll ei brawf ym Mrawdlys Sir Ddinbych ar gyliue-di-.7d o rol telsi gwair ac adeiladau Rhos Lydan, Bjyn- eg)wys, ar dant