Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
-__-____-__._-"_-..-.-._-__-'-_m___._-.-.-^v3iuflj)^ot^vS…
_m_ ^v3iuflj)^ot^vS Cmitvrig.  I MORGANWG. j AgorWYft y prawflys livvr. yn Caerdytid, ar 1-7 Æhrphcnhaf, o fiaen y Barnwr Wightman, Thomas Martin a Michael Leary a gyhuddid o lofruddio John Williams, yn mhIwyf Abertawy, ar ttoson yr 8fed o Fai diweddaL A., 3, noson bono, vmddengys fod cynnulliad o'r hyn a ehvir "civrw bach," (" noson iawen yn y Gogledd,) mewn olvth- yn anghyfaneddedig, ar ochr y ffordd rbwng Lachar ac Abertawy. Dyben y eyfarfodydd anfoesol liyn ydyw casglu arian i gwpI ieuanc a fyddo ar ymbrlodi. Yn ol yr arferiad gyffredin, yr oeddynt oil wedi jneddwl. Dau Wyddai oedd y carcliarorion. Yr oeddynt yn ymdaith ar y ffordd gyda thrl Gwyddel araU, a thruisant i mewn j'r bwthYlI o gyleh iianer nos. Buont yno yn lied dawd am enyd, ond o'r diwedd cododd cweryl rhyngddynt a rhai o'r Cyniry. Deebreuad y cweryl ydoedd fod y Cyrury yn danod iddynt eu bod M Gwyddeiod yn cerfded ar draws j?w?d ac yn gwneuthur nhved i wei?t?yp cartreM, trwy yveUhio am lai cyfiog. Yn yr anghydfod cod- odd pawl) ac aethant allan ar ffrwst, ac mewn moment caf?yd fud John Williams wedi ei frathu ??n gyilfH at y gahn. i (I fmn wedi'n clywyd Cymro arall yn gwaeddi "Mwrdwr," a chafwyu fod hwnw hefyd (Jenkyn Ifan oedd ei enw) wedi ei frathu at galon, yn ol pob tebygolrwydd gan yr un ltaw a'r un gyliell. Diangodd y Gw'ddelod ymaith yn tihawyllwch y nos, ond trwy ddyfalwcli yr bedd- -idwaid, dilynwyd ar eu hoi, a chafivyd gafael arnynt yn ys-tod y dydd dranoeth. Yincidangos-,ti gan y carcharor Martin gyliell tiniog yn ei feddiant, j a'i fod yn lied barod i'w harfer. Ar ol manwl yen-1 cluvil yn erbyn ac o biaid y carcliarorion, dygwyd xheithfarn Euog o lofruddiaetb '1 yn erbyn Thomas lartin, ac Euog o gynnorthwyo yn erbyn Mich- ael Leary. Cyhoeddodd y barnwr ddedryd marwol- ;aeth arnynt ill dau. [Yrydymyn deall na clirogir ano Leary, ond yr alltadir ef am ei oes. Gwnaed ymgais gan am ryw i gael gan y llywodraeth i arbed bywyd Martin, gan yr ymddangosai rhywbetli yn lied amheus yn y brif dystiolaeth yn ei erbyn ac y -pae yr ymgais wedi llwyddo mor bell ag i gael oed- iad o'r crogiad. Yn y cyfamser, dian y gwneir yta- iioliad manwl i'r holl amgylchiadau.] v€ AERF Y RDD IN, Pump o garcliaronon ottld yril3< Nid oedd dint lsynodynun o r achosion, yn amgen tift pfftrt-f o lygredigacth calon dyn, a'r perygl iddo yrtiolhvug' I nveithredu o dan lywodraeth drwg-aitwydau. Prof- 'wyû Thomas Corey Adams am dwylJo ariandy trwy Rug-,vsgrifrititij. Ni(i oedd ei fater ond profi mor fedrus ydyw ambeH un i wiieuthur drwg, ond wedi'r .cwbl nail yw yn ddigon rnedrus i allu gochelvd y ildalfa nac osgoi y gosb. TREFALDWYN. Agorwyd y IIys bwo yn Nhrefaldwvn, Gorphenaf 22, o flaen y Barutyr Syr Thomas Wilde. Nid oedd joia ^nd ychydig o faterion i'«v trafod. Yr achos rrnvyaf p4tys;,g oedd un Edtrard Evans, yr Jiwn a gybyoWid o ddyn laddiad Jeremiah Price, yn y Tral1wng. Yr oedd y ddau ddyn ya yfed mewn tafarn yn y dref, pan ddarfa i'r trengedig herio neb dyn yn y ty i ddyfoil allan i ymlatld ag ef. Nid ym- ddengys fod neb wedi dywedyd dim yn gross wrth y trcngedig, i'wyru i yspryd yinladd, ond ei fod wedi any tied Mly ya gnU; c dan elfalth died. Aeth y carcharor allan gydag ef i faes eyfagos i ymladd, ac yno y buont yn dyrnu eu gilydd am dri chwarter awr. Syrthiasant afael yn ngafael, a bu farw Jeremiah Price. Yr oedd y ddau yn bur feddw. Nid oedd yn yaiddangos fod dim annhegweh wedi cael ei arfer gan y carcharor, ond yn unig ei fod, fel y Hall, yn ymladd ei oreu. 11 Di-euog." MEllUONYDD, AgorwydylUs hwn yn Dolgellau, ar brydnawn aydd Merclier, Gwnaeth y barnwr sylw canmolad- wy o foesau trigollon y swydd. Cjhuddid John Richards, o Lanfihangel-y-traetii- au, am anudoniaeth. Addefodii 11 Euog;" otid wrth i'r barnwr chwilio i mewn i'r amgylchiad, cafodd allan fod ryw wall yn y gyhuddgwyn, Wedi liyii perswadiwyd y carcharor i ddadleu "Dï-euog." Tyngwyd rheithwyr ar ei achos, drgwyd rheithfarn "I Di-euog," a cliatodtl ei ryddhau er maivr syndod iddo ei hun. Dygwyd Tsgrif gywir hefyd yn erbyn Evan Jones, Llaudderfel, am anudoniaeth, a rhoddwyd givarant o'r fainc i'w ddal.
I.ENGLYNFRAMSERAU.
ENGLYNFRAMSERAU. Boed Hwyddiant rbwyddiant i'th ran-i gyrhaedd Pui) goror yn fuati I enill, a dwyn allan Oleu mwyo Ila Man. DERFER MEIRION.
ENGLYNION PR WAWR.
ENGLYNION PR WAWR. Ar doriad v wawr dirióo-p heiisa Yr haul ei belydron A deihawl yvr'r benditliion, Kydd i'r ddaear hygar hoa; Y tywyHwch tew hollawl—a giliodd O'rgolwgynr?ddawl; I AdarfugweHdirfa?M'a?I Y ser a'r lieuad siria?l. i'r awel flydd sydd a'i si,—yn yrigaa 'Trwy ;;anga.u'r prysghvYlli'; HoiianiansyddynHoni, • Gan ci hardci olygou hi. y ffraeih odiaeth ehclion—iyn gwau Yo y gwyll gerddi mwynion A'r blodau a'u iIiwiau lIon, »« golvrg tona'r galon. • y lIncyc mad sy'n gadaw.ei anedd, Gan boenus ymdeithiaw Ei wded ef yn eiliaw Mor Won, yr o'm bron bob braw. TAa- dynkt-, 'nawr yn ymdynu- i'w gwaith, Gyda gilre-ri wrth syllu Ar y gelllydd, coedydd cu, Ya ittfhus iawenychu. 'OlflDe1,{ ddaeV ?'c ?w.Htf,?t? I!y6tS? ]Kaifles;'awl. -4n Y cyfitu sv'n aaf anu Clodydd mad :'a Ceidwa? cu. Ii. T. OsagoiGioM, f
au.f
au. f Y FFOTiDD I Gyfoeth.—Os dywed rhywon wrth-1 ych Y gallwch fyned yn gyfoethog ar ryw ffordd yn amgen na thrwy lafur a chynnildeb, na wrandewch ar n o—eel wy dd w r ydyw.—Franklin. Pabtddiahth.—Bu achos ymgyfreithiol o fiaen sylw Ty yr Argiwyddi yn y mis diwpddaf. Apeliad ydoedd odduvrth fans Arghvydd Ganghellydd yr I Iweiddon. Bu farw Mr. Alexander M'Carthy, mar- siandwr goludog yn Core, yn y fivvyddyn 1843, heb wneuihur ei ewyliys. Yr oedd ei eiddo yn wsrtli o gyleh can mil o bunnaa, Gadawodd ddeg o blant ar ei ol. Yr oedd dsvy o'i ferehed weds eymeryd adduned gwryfdod cyn iddo farw, ac wedi myned i sefydtia,i o'r nattir htviiiv I fytv, yr liyn sl,(I(i arferol gvda'r Pabyddion. Dylid sylwi mai Pabaidd oedd y teulu. Talodd eu tad fil o bunnau dros boh no yn eu myuediad evntaf i'r sefydliad. Gan fod yn adduned yn cynnwyso byvvyd pariiaol fel gwyryfon, yn j}}.byd- ag ymwadiad holiol a'r byd, fybiodd y tad na hyddai i ganddynt bawl mwy i feddiannu diai </i fiddo, Ond I tybiodd penuaetklaid y sefydliad yn amgen Gan fod eu tad wedi raarw yn ddiewyllys, mynent iddvnt honnÎ eu cyfran a haerant eu bod hwy a'u heiddo v.il -idtio y aiii bytli. Mynai an o bonynt I drosghvyddo ei holl liawl i'w broclyr a'j chwiurydd, ond bygythid ei hattal o gymmandeb yr unig wir eglwys," y byddai yn euog o bechod marwol, ac y I byddai tragwyddol gosb yn ei haros vi- oclir draw, 0 dan ddylanwad y hygythion oychryollyd hyn, Ilawrodotld weitiii-ed yn trosgUvyddo ei chyfran o'r cyfoeth i'r sefydliad y perthynai iddo. Syrthiodd wedi hyn jn bur glaf, a oyrysndd yn ei syn wyrau. Yr oedd Arglwydd Ganghellydd ivverddon wedi pen- derfynu yn erbyn y Gsvryfdy ac o blaid y teulu. Tystiwyd fod y ddwy chwaer wedi rhoddi eu heiddo i'r Gwryfdy o dan ddylanwad ofn, ae nid o wir ewyliys: a dadleuid fod en badduned wirfoddol o wryfdod yn eu can allan o bawl i gyfran o'r eiddo. Fodd byn nag cafodd argiwyddi cyfreithiol ryw wall yn null dygiad y mater yn mlaen, ac y mae yr achos yn bresennol yn gymniwys yn yr un man ac yr oedd vn ei gychwyaiad. Ond dengys yr haerlingrwydd, y twvJl a'r trachwant a berthyn i gau-grefydd, ac mor heryglys ydyw i feddyliau gweinsaid syrthio yn ysglyf- aetii iddi. Nid oes na chydwybod, na theimIad ua gonestrwydd yn perthyn iddL Segukwye.—Dywedir fod jan ddyn o radd uchel wedi cydnno am cyngwystl o fil (I ginis, y byddai un 0 lionynt werthu miliwn (deg cant o liloedd) o II)rcliau mti,,Clle,5 0 ystod dwy flynedd, i beiilij gwerthu rhagor na pliecUv&r blwcli arn gein!og, na gwerth chwe' cheiniog i'r un dyn. [Os gwir hyn. y mae gan "ddaa ddYIl (nid boneddwyr mo bnnynt) o radd uchel" ffordd hynod o brofi i'r hyd fod gan- ddyat fwy o arian a segurdod nag sydtl gM.tJddynt o synwyr.] ¡ BRENIN yn Ddirwestwr.—Nid bysbys iawn ydyw y ffaith fod Siarl y 12fed—" brenin gwallgof Sweden" fel Y'i gclivitl-,vn. ddirwestwr. Yr oedd yn nechreuad ei deyrnasiad yn yfwr pnr fawr, ond rywbryd yn ei feddwdod ymudygodd yn arimbarcbus tuag at i fam. Boreu drannoeth, pars adgofiwyd iddo ei gam-ymddygiad, aeth i ystafell ei fam, a gwydraid o win yn ei law. Dywedodd wrthi Ma- dam, yr wyf yo dtaH imi ddoe yn fy niod ymddvvyn yn anmharchus tuag' atoch. Yr wyf yn dyfod heddyw i grefu eieh maddeuant; ac i'r dyben o atal yeyfryw I beth rbftgllaw, yr wyf yn yfed iechyd da i dlwi- hwn gaiff fod y gwydriad olaf a yfaf yn fy ocs." Cftdwodd ei air a gallwn cbwanegu na oddefodd un I brenin erioed fwy o galedi nag ef yn ei amryw helyntion rhyfelgar, ond na bu brenin erioed j'ii iach-,tch na breiiiii y (Iwfi- IIynt Gwajlltgofes.—Yr oedd garddivr yn bysv yn Kearsley ger Bolton, ac yr oedd ei wraig druan wedi anmhwyllo. Ar ddydd tau gadawodd ei thy bob i neb syiwi ami, a cbychwynodd ymaith ar I ymdaith na wyddai yn iawn i b'!c. Dywedai v I druanes wrtb gymmydogion ei bod yn- eyebwyn at y Bendefiges fillesmere i osod deiseb yn ei Haw. Wf-di cyraedd saie Ciifton, ar y reilffordd rhwng Bolton a I Manchester; gwelai gerbyd boneddwr yn sefyll yno. Yr oedd y cerbyd yn aros y train i mewn, gan ddvs- I gwyl boneddwr Ffiengig ag oedd yn dyfod i dalii ymweiiad 1 W bercheûog. Dygwyddai y boneddwr Frengig a'r wraig wallgof fod yn cyd-deithio yn yr un oerbyd, dixgynasant, a daethant at gerbyd y glvr I boneddig oedd yn aros. Aethant ill dau i mewn. Tybiodd y gweision en bod ill dau wedi dyfod o Ffratne, a thybiodd y Ffrancwr ei bod yn perthyn i I deulu perchenog y cerbyd, Wedi cyraedd palas y gwr boneddig, derbyniivyd hi i mown fel cyfaill neu bertbynas i'r Ffrancwr. Yr oedd ei wraig a'i hiaith yn peri syndod i'r tculu bod y fath un yn I canlyn boneddwr 0 Ffrainc ac o'r ochr arall synai I y Ffrancwr bod y fath un yn perthynu i deulu mor foneddigaidd. Yr oedrl y ddvry ochr wedi ynuldy- rysu, ond ofnent ymhoJi rbag peri tramgwydd. O'r diwedd pan oeddynt wedi cyd eistedd wrth wledd I ddanteithiol, daeth ymddygiad y ddynes druan mor afreolus, fel yr oedd y Sais yr. edrych ar y Ffrancwr t gyda syndod beth all'sai beri iddo gymmeryd creadur- es o'r fath i'w ganlyn ac edrychai y Ffrancwr ar y Sais gyda cllyffelyb syndod beth all'sai beri iddo lochi y fath un yn ei dy a'i derbyn atei fwrdd. O'r diwedcl yr oedd y druanes orphwyllog wedi myned mor ddireol fel y gorfuwyd cael a rhoddi esboniad y naill ochr a'r Hall. Ni wyddai y teulu ddim am I dani ond iddo ei ehael yn y cerbyd a anfonid i'w gy- I farfod. Gorfutvyd anfon am heddgeidwad cyn y )1 symudai g-am o'r ty, ac y mae hi ya bresennol yn Ngwaithdy Bolton. I Twyll Mjleinio.—Ycbydig nosweithian yn ol fel yr oedd boneddwr ieuanc yn cerdded i Douglas o I V "1 iVeuaiine, yn Ynys Mariaw. tyuwyd ei sylw gan I ruddfanan tost ycbydig bellder o'r ffordd fawr sydd I yn arwain 1 Castletown. Rhedodd yno yn union, a I gwelai ddyn yngorwedd ar y llawr ac vn ymddangos I yn bur glaf. Cynnygiodd iddo, gyda dyngarweh canmoladwy, ei gynnorthwy ar y daith byd nes cyr- raedd Douglas, a cheisio iddo gymmorth meddygoi wedi cyraedd yno. Pan wedi cyd yn;daith am ryw bellder ac wedi cyraedd no pur unig, tarawodd y I fiien y Samaritan da oedd yn ei gynnortbwyo, I j.cbarrcg drwm yr byn a'i gWnaeth yn anmheimiad. wy. Dygwyddai yn S?t-dus fod trwst tramwywyc i'w ?!ywcd ar y pryd, a rhedodd y n'en yma!th. 1, iD a buasa hyo, diau y c"wsai y bcneddwr ei ysbeilio os nad e. hfraddio, ?an naa oedd y snhveh a'r ?ruddfanau ond twyll i'w arwain i'r faL D?wedir fod cryn lawer o grwydraid Gwyddeli? yn br«aenol yn crwydro yma a thraw ar hyd yr Ynys, ac heb an I gorchwyl na dyben mewn golwg, i brnti Cod eu ham- f can yn 0 nest. [Y mac y Gwyddtdod yn blft hyood I yn rnhob gwlad y dyddiaa byn. Y mae eu ajuesau yn ddigon o brawf beth ydy" effeithlao ofuadwyJ I coel-grefydd-I CLADDU'R P_Hn.yS'- Yu mis Ateiit-fiti diweddaf, I mytiodd dyn tlawd o'r enw Dickenson, yr hwn oedd yn oyw yn High ('onsiiscHft'e, ei gladdu yn y ddaear, i'r dyhen meddai efe o wella y parlys ac oedd wedi ¡ ddifFrwytbo un ystlys iddo. Trigiannydd vn ¡ Shields ydyw J>ickenson, a dygwyddodd iddo lufar- fod ya yr heal a oedranus, yr hwn a dilywedai wrth,) mai physygwr o Edinburgh ydoedd, ac a'i ¡ cynghorai i gymeryd y lhvybr hwn o gael meddyg- iniaetb i'w ddolur. Yr oedd raid iddo iyned i ddaear ei J« .yeneiligol, a cbychwynodd y truan tuag yno yr, llasvn fTydd, gan bjsgo el gorff cgwau goreu y g-allai. peilder a gerddodd yn agos i ddeugain niHldir. Cafodd afael ar ddyn i dori hedd iddo. Gnwaeth dwll iddoyn. yr hwn y gorwedd y clwyfus, a thaflodd bridd arno hyd ddwy droedfedd 0 ddyfnder. Yr oedd y claddedJgaetb i barar. am bedair awr, ac ¡ yn nihen o gylch chwarter dechreuodd y truan ehttysi yn drwm iawn, a bu mewn chwvsfa fawr I byn ddiwedd yr amser. Teimlodd boen dirfawr yn yr fchr barlysiol Yr oedd ei boen mor fawr fel yr ornei syrtitio i lewyg, ond calonogid ef i ddyoddef gan ddau neu dri o gyfeillion a safent gerllaw iddo. Pan y'i codwyd o'r bedd ymddangosai yr ystlys glwyfus yo grychlyd fel breichiau dynes wedi crwJ diwrnod caled o olclii. Gwisgwyd am dano a'r pridd t 0 amgylch iddo, a cberddodu oddhvrth y bedd yn fwv ystwytb nag y cerddudd iddi. Y r oedd. hyn yn i bawb. Pa un a ydyw y gwelliant yn un pr.f?.nol a'i pc.idio, sydd.etoyn beth na eilir ei sicrau, ,rr we I odd ysgritenydd yr banes Irvn ef yn y pryd- 'I nhswn, a dywedai wrtb a ei fod yn llawer iawn gwHI, a theimlai yn hynod o ddyolcbus mcwn can- lyrjjjd. Dywedai fodd bynnag fod* y porn a deimlodd ¡ yri ei ystlys iiior lymdost-ystlys na theimlodd o'r ) bt.Spu t'rd llawer o ilynyddau—fel na fynai eto fyned trwvy eyffelyb driniaeth pe yr aehubai hyny ei fyw- wy i. Dywedai y dyn a'i claddodxi hdyll. iddo droi yniei Ivyneb mor ddu a'r I)i)di.ygl yn fuan iawn wedi ei gladdu, ac iddo gael dyebryn dirfawr ar yr olwg arriu. T? AR F?RDu LM?G YN Buis I ol.—Boreu djy? L!un ddiweddaf, :h'Yn? nn a dau o'r ?!uch, Y"if)eroedd tan ar fwrdd y sloop NeptHne, yn ¡ Bris^ij, yr hon a ddaetbai o Newport gyda phum tayell o diarcoaJ, ac amryw bethau,e;i-eill. Yr oedd I y capten ar y ian, ond cysgai yr is-gapteri a llengcyn ieuangc, (ned i'r capten), yn y caban. Deffrodd yr 1 is-gapten o dan deimlad o fogiad a pheswch, a ohan- fyAdai y He yo lIawn e fvvg, a gwnaeth ymdrech i ddsffro y llanc, ond nis gallai. Aeth ar y deck yn y fau; a rhoes allan yr alarwm. pryd y daeth y police I htc), f, gwelwyd wedi agor yr hatches fod y charcoal i Wfidi ymeiiyn, Aethant i'r caban, a chawsant fod y Hoi; ?'c wedi mygu. Yr oedd gtithÍwr yn cys?u yn r y pen blaen hefyd, a chafwyd hwnw hefyd yn farw. I Trw}' ddyfodiad prydion y ta':ernu? (?''e CKC?), dilfmkhvyd y tan yn bur fuan. Dougi.as.—Dysgwyiir i ni ddyiveyd rliybeth arn yAe hWfI wcithiui. Wei, nid yw y pysgodfa pen- wfeig wedi bod mor llwyddiannus yr wythnos ddi- weddaf, -if, yn yr vvythnosau hlaenorol, Y mae y pyvg.id yn ?ha?or? o dda. Yn P?e! nos Ian, yr oedd yr helfa yn aodcdig o lwirfliiannus, ar I 48. 3c i 5s. y cant. Y mae y cnyd?H diwy yr lad $$$% yn ymddangos yn bur dda, ac yn aeddfcdu yn [ cnIVd p* vtatw yu rhagorol iawn. I
Family Notices
ESGORODD4 Srorphenaf 17, Priod y Parch. Muses Rees, Groes- wen, ar fereh. Gorphenaf 20, Priod Mr. John Thomas, Caepant, Merthyr, ar ferch. Gorphenaf 27, yn Llansaintffraid, Swydd Mynwy, boneddiges T. Arthur Jones, Y sw., Lianartli, ar fetch. Gorphenaf 30, Priod Mr. William Hughes, lliein- ydd, ar tereb. I I PRIODWra. Gorphenaf 34, yn Nghapel Maesyrbaf, Castellnedd, M'1. David Roberts, pHrianydd, a Miss Elizabeth j George, y ddau a Gwmafon. II i (torphenaf 23, yn Nghapel Brynbyfryd, Abertawy, Mr. Win. Mainwaring, maensaer, a Miss K. Rees. Gorphenaf 25, yn Nghapel Maesyrbaf, Castellnedd, Mr. Jones, mab ieuangaf Mr. Lewis Jones, II suiowr, Britton Ferry, a Miss Ann Thomas o Hen- bontarogwy. 1 Gorphenaf 27, yn Penfro, y Parch. W. Pryse, Ccn- nadvvr y Trefnyddion Calfittaidd i Fryniau Cassia, a Miss A. Edwards, inercb Mr. Thomas Edwards, ,tr- oljgydd y cyllidyn Penfro. Gorphenaf isi, yn St. Andreas, LIundain, Mr. Jolin (twen, a Mary unig fereh Mr. Williams, breth- ynwr, Weiis street, LIundain. Awst 2. yn Caergybi, Mr. Hugh Evans, 0" lIythyr- Sprightly, a Miss Mary, sjopfercb, o'r dref uifcod. Gorphenaf 3, yn Eglwys Ysceifiog, Swydd Flint, ¡ Mr- W. Williams, Merilyn, It Miss Elizabeth Ed- wards, Gatehouse, y ddau o'r phvyf ucbou, EU FARW. Gorphenaf 14, yn nhy ei dad ger Aberystwyth, I I Mr, Thomas S, Williams, diweddar Atl-raw yr Ysgol Pryianaidd yn y Coed-duott. Bu hefyd yn pregefhu A-ydll'T Annibynwyr am yr wyth mlynedd diweddaf. GlJrpherwf Hi, yo 88 oed, Mrs. Hannah Hughes, I o'r Parcian, piv-if Newport, Sir Benfro. Gorphenaf 15, yn 72 oed, yn nghanol parch pawb a'i badwaenai, y Parch. Thomas Lloyd, gwe.il)itll)gl irydu'i Trefnyddion Calfinaidd yn Abergele. Gorphenaf 28, ar ol deuddydd o gystudd yn 28 oed, I Humphrey, mnb y diweddar Mr. Humphrey Owen, Xyddvrironeu, ger Pwllheli. ¡ Gorphenaf 28, yn 87 oed, Mr, Henry Jones, Peny-I bryn, Lianiestyn. Gorpltcnaf 27, yn frawychus o ddisymmwtb, Mr. Evan Roberts, bragwr, LlangoHen. Awst 2, yn 8S oed, Mr. John Jones, hosaneiwr, %?3' ,Gorphenaf 21, vn St? oed, David Roberts, y Foci Gpoiii Llanddeinioleu, swydd Caernarfon. Efe oedd ydiavon hynaf yn eglwys y Bedyddwyr yn Sardirs, yii y phvyf uchod, a theimlir colled fawr ar ei ol fel y cy/ryw gan yr eglwys yn gyffredinoL Yr oedd D. |t. fel cymmydog yn barchus, yn adnabod ei leyo dda fel pen teulu, ynwr cadaru yn yr ysgrvthyrau, ac\yn ?nsttua dirodres, ac o ymarweddiad diar- gyhoedd. M?tefm 13, yn BrynHwyd, ger BetheEdg, Arfoo, EUzabeth, gwraig Mr. Richard Wil!iamss gynt o Forthamtt, M6n, yu 64 mlwydd oed. Bu yr ymzd- I *wedSg yu ae'od parchus efu'r Annibynwyr a.? 32 o flyoydduedd. Ac hyderwn ei bod ar ol dwyc y grees i yasa, yn awr ya catlgwisgo coron y bywyd.
- -..-..-.- - ____n____-,-,…
_n_ L(Itillier ftitcttm cbr'¡jiD:' a pfysyUtiedig* ag Lnd<?h yr Ysgolion Sabbothol yn Manchester, y man dros naw mil o blant, a 9 1--a%v iyiii o biptit, n rhagor no. naw cant a haner o athrawon. Caftryd eRgyrri dau gorff dytiol, gwryw a benm, wedi eu claddu o dan lawr ty yn Heol Pieydell, yn LIundain. Gweithiwr wrth ddilyn ei orchwyl cafodd. Tybir eu bod wedi eu claddu er's o gylcli again mlynedd yn o!. Ba y ty gynt yn "dy drwg. Y mae dau offeiriad Eglwys Locgr, vn Sydney:, wedi troi at y Pabyddion. Dywedir fod y diweddar Dywysoges Sophia yn byw ar dair mil o bunnau yn y fivvyddyn, tra yr oedd ei derbyniad yn un-ar-bymthec o filoedd Ylll flynyddo!. Gall hyny, casghvyd cyfoetb mawr. Dywedir fod gwerth yr wyau agludiro Berwick i Lundain yn ddeg mil ar ugain o bunnoedd yn flvu- vddol. Cyhofddir y bwriedir yn faan ffurfio estrobaeth phenorii esgob newydd y„ Nghacrgaint. Bvdd v wlad hon yn fendigedig cyn bir, oslluosvgiad esgfJ- ion a'i gwna felly. Y mae pendefig, p'r enw Is-arghvydd Arbntbntfl, wedi. bod yn euog yn ddiweddar o ffug-vsgrifraith, ac wedi gwcled yn dda vmgadw o'r ffordd. Tybir illdo ffoi i'r Amtrig. Anfynych y mae synwyr a barddweb, mivn, na gwirionedd a newydd-deb, yn gydgysylltiedig. Crefydd ydyw'r arfegaeth oreu, ond y fantell wacthaf, Nid it-iaii ydyw yr unig beth i'w defnyddio, Y mae amser, meddwl, gwybodaeth, a dylanwad nsoes- o! yn bethau a dderbyniwvd oddiwrth Dduw. a riiala rhoddi cyfrif iddo am y defnydd a wneir o honyat, Dywedir fod Mr, Roebuck, v diweddar aelod seftt- eddol taleutog, ond anynad, tros ddinas Bath, fu bresencd yn brysur iawn yn ffendo ei dir ei han, ta Hampshire. Dichon y gwna fwy o les yno nag yn 1 Senedd. Yo ol cofnodiad a geir yn ngweithdy Hull, gweltf nad oedd treth y tiodion J'lw, gan' mlvnedd yn of, ond pedwar cant ar ddeg yn y flwrddyn. Y mae yn bresenoi ) n ddcunaw mil o bunnau Y mae un o brif sefydliadau y Siartiasd yn Lli/a- dain, (John-street, Tottenham-court Road,) wedi tori i fynu yn ddiweddar, o ddiffyg arian i fyned gorcluvylion yn mlaen. Nid yw annibyniaetb dyn i'w fesur yn ol pwysaa ei bwrs na nifer ei acrau tir, ond yn ol nerth et feddwl a'i ddiystyrwch o nvystrau bychain. Y ffiae v meddygon yn LIundain yn fWf lluosqg na'r cigyadiun, ac yu bur agos mor iuosog a'r ptJh yddion. Dywed y Mihvriad Thompson am y senedd bre. senol, Yn bresenol arferiad y tv ydyw hyn, tie! siarad trwy'r nos ar bob píVnc, ac wedi hyny gohirift am ei bod wedi myned yn hw) r." CafwyÚ llawer o ffug-bres bathedig yn ninas Glas- gow yn ddiweddar. Ceiniogau a diuieuau oeddynt wedi ea gwneutbur o bhviii, a math o olwg copr ?v e e a 4 wedi ei roddi arnynt, Tybir hldynt gael ett gwneathur yn yr Iwerddon. Y mae Mr. Andrew Smiti., rli?itf-wneothoryi.id( ya Poplar, gcr Uundain, wdi gvvnouthur yn ddiweddar un a'r rhatfau mvvyaf hynod a wnaed erineu. Y mae yn dri chant ar ddeg o latheni o hyd, ac yn pWYSG psdair tyrell a phedwar cant ar ddeg. Cydsyniodd y llywodraftli i roddi dogn o bum' mil o bunnau yn flynvddol, am ddeg mlynedd, i getnogi ager dramwyad rhwng y wlad lion a Phenrhyn y Gobaith Da. 0 gylcli un mlynedd ar ddeg yn ol, collodd gwraig crydd yn Girfan fodrwy lied wertbfawr. Yr oedd f pryd hWllW yncadlV bunch. Lladdwyd y fuwe. ycbydig ddyddiaa yn ol, a chafwyd y fodrwy yn ei chj lle. Y mae prynivr y fowell yn gwrthocl rhoddi y fodrwy i fynu, ac y mae cryn anghydfod o'r her- wydd. Y mae y rlian fwyaf o'r ilaw-weitlifaoedd Yn Stockport yn giveithio llawn amser yn bresenol. Buont am fisoedd beb weithio ona tri diwrnod neu bedwar mewll wythnos. Lladratawvd llythvr o'r Liythyrfa Gyffredinol yn eynnwys papurau o werth chwe' mil c bunnau. Yn Swydd Somerset, cymerwyd dyn i fynu o'r enw Caleb Bartlett, bron yn bedwar ugain oed, a thraddmllVyd ef i garchar i aros ei brawf. Yr oedd yn perchfen cryn gyfoeth, a thybid gan bawb ei fdl yn barchus. Ond ymddengys ei fod am flynydd.'ca lawer mewn cyngrair a haid o ladron 1 dwyllo ac yspeilio yn mbob modd. Gwilym y III. a ddygedd gyutaf i'r wlad hUb yr arferiad ddiraddiol o yfed gin. Y mae y seiri meini yn New Zealand yn eniil i) ellive, swlit a chwe' cheiniog i wlth swllt y dydd o gvflog.
v • DYCHYMYG,
v • DYCHYMYG, Fel'roe<if!wnyny)nf!atthfyhunan,. M'<dd diddan ar doriad y wawr, ''1 Canfyddais iyif wrihtych, 'rwy'n hoc:, yn crogi t wn.- neridd a Mae yno er dyddiau'r hen oeso'dd, < Er hyay ni chrogodd ej hun: Bvdd yno aIr, oesoedd i'w ganfod. • vVych hynod, ni wyddoeh pa ua. i • W;tb graffu gwnawn ganfod ei gyiiffo,ii A'i rhediad yn union i'r llawr, A hono'u ddau har.er; er hyny JRwy n methu cael allan ei sawr. Ni chlywodd fwyneidd-bieth y man blu*, baeru, ar d'rawiad o'r dre'; Os credwcb, clyix-edaf wir icbwi- Ilae"il honi perthynas a'r ne*. Ni cbafodd ef damajd i'w fwyta, I'an gynta' y tiaeth ar ei liyat Hyd yma. nid ydyw yn haeddu Dim miry na'! ddiwaHu a'r gwynt, Anfynyeh y cymer el gamrau ? A'i gartrau i barthao go beil: Mae'n hoffi bod yn ei gynefin, 'N ainddffyn g^'rtiirychau sy' welf,, Mi dybiwn fod dosbarth o ddvnion, Rhai fu yn lied lymiou bud lawr, Trwy offer y gwrthrych tan sylw Hwy g -.wsaot ryw enw pot fawr. CU cosliwcb, ni ellir diwfilkt y taulu betidigaid hel) hivn, Er hyny fe deimlir ei ardretb Gan ooblach yn ftnfertb o bwn. A gaf 6 atebiad, 'mhea fipyn, Gan rywun, ni waeth geny" pwy, Pa beth yw y gwrtferych, beb amau, Mewn tair o lytbrenao a IfangoJUn. Bilwtof4 DD%