Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
,r.lt'1I « -110"'8:: NEWYDD EI GYHGEBDI, .de ar tccHk gun D. JENKIN, Argrapkydd y Papur lillm, ac umryto Ddosparthicyr JJyftaa ytig Nghymru, PUIS \YVTII CEIXI0G, WATTJI PRYDYDDOL SJOX Llewet-YV, }f o Goed-y-CvmmiT, ya y Friynor, sir Frecheiiibg, set, D?yrnt-c?JJniH-aK!, Jhiaiiti'?'tystynaid, I'w cwitmi argynnydd, M.'?':t<!?in ;n.?t!'<?v<d if'l'¡; i¡'l:l:' j Ar amryw (testatum: WEOI EU ( VL-ANSODDI AR FESUR CENOD. GYDA NAW 0 HYMN All- DUWIOL AR AilRYW DESTUNAU, Cymmwys cams mown Addoliadcyhoeddus. Cyhocddir lief yd ynfmn, gun yr un xlrgraphydd, rnrs w\T>r CF.ISIOU, I 1" I) 1)" Flares Poetarum Britannic&fum: fEF, ELODELOG WAITH Y PRYDYDDION BRY- TANAJDF). n Gasgliad y diweddar 11 arch. Br. J. VA r lS, ac ereill. y mae. vii cynnwys hefyd LLYFR IJARDDOJUAETH 0 waith ■y Capteif WICXI.VM MIOIJCKTOX ynghyd ag • ENHLYXION fan amryw Awtluron, a Diricau ar amryw Desiimaii, or ^v yn y riai caru syuwyr yu fwy na, cliynghauedd, gan ab DCII t. AKGKAFFiAJ) NEWYDD. -licddj-ic y Cykocfkbcyd, mewn ten Llyfr, Wyth-jdyg, AC AR WEllTil CAN D. JENKiN, Argraffydd y Fa pur liwn 'Jenkins, bertawe; Daniel, Evan" lIarris, a White, Caer- tyrddin; Davits, Ilwiiibrdd$North, Aberhondduj Wil- lnot, Pentro'; Tudor, a Heath, Fynwy; a Broun, Caes- nevkvdd-ar-wyse, A I.L\:Y YE. I^SWA WEDI El DYNU YN IIAKDB, All TiTUS ,Ntin ISEL. A TtlRI SVVLLT, %tfici/$j?dd Solo;non i lech yd, (YN YR iavth SAESNI:) N r, IT Gyfarwyiklyd i'r ddau Ryw (Gwrryw a Picuyw), MEWN AMRYVVIOL AXIIW VLOERAU. II wn a amlyga yn gyttawn, mown modd bvr ,1C c:1nr. y modd I«I\s v;if hawdd i ymdrin caiilymii, ynghyd Meddyginiaethnu imvyaf .lnUlin!. v rhai a. driiiir o dan ou Henan nciilduol s ,ucM.E?)rtaan- .\nadi Asthma ) tel: 'Ül'l";l\:lJ¡ ;it Fwv(l it",¡1 ¡ad IJarreHtisss) ?fryd-tt<'ii?'t!(?.?«6) I! J Glosni (Chlorosis) D?-yn"<nt '? a.i:fV,e(i-4 "'?(tauji?ir.w?dd ???-y?n(F<) '.?"tar_Uf)"(f??..<) ??\nt(?r?y(<d ( ?'?M.?)!ce) ?!'<'r!tf-?:'<'it<jn(r?cM.,) {(ronarrhte-a) tl!fd-y-ddllq?: (FlI¡pocllOn- dria) neu y Dolvir pritdd gh\\fus Anhwybtcrau rydfyuedol a l?clchioi>rv>y(id Diflyg/raul bwyd yn v cylla A aaortlu'.or ioaenctyd Isfldcr Ysbryd A rii;)!»siadau niisol Cicfydau y.io^ (Jvrrvous) OiKHiiacth, neu Drythyllucii d ir^cl BciciiiijgrMvdd Peswchu Gevvymvst (Rhetimatism) (Scrofula) YClefri poiHli (Scurvy) o ai- ) &r. I "4* iii' hyn yr $chwanegir Traelhaml ar y Freeh Ffreilgig 1 ( • uiciTai Dijerfif-arc/wU, a Gwendiduu hadutoi. Gan S. SOLOMON, M. D. v V n y oyboeddiad dcfnyddiol Invn v ^welir Traeiltawd nr 'Ie! chui f¡l,'n v \udd, y Doluriau (r-wyii»g, t'U'lyd-y- a'r DartSotlcdigactli. (-yinmcradvvyir y llytV liwn i I '^ynion ienainc a bcciijryn; rhybudfiMX rhaj; syrihio ar 1;r¡li;; ang;hoo«l (ar yr lion v lilac mllodd wfdi "n cytVi;olli), ?' i tod yn lodciion i'? ca?hy rbag :d)C-?!y?, a'a hoH gyn- cddfan rhag dinysstr. ?m:)i.r??aithit-.thH?(Uor!nvn yn iTi Wyth llafur Ibuvcr ??y"')<"ifM)?? ht'?'?t a lIlw ar ganlyniadau niwciiiiol t.¡;yw fai dii'!d a diny;;trit>l, ac mown ti\du i gad ii?iity? t''?ct.i! i'r hwn y laac'r Aicddyg uchod wedi cysso^vii r!:au ?ynf <-i (\?y(i. N i ddyi:u pcrchcuo?ion ys^oiiou-cyd- 't"teiûl (?rt?g-.scAo?. Heu athrof?yctd fod hchf);!?. ?'?noda y lly" fryn h? n v mtwld nnion?yt'ch 1 i:?!mu o'r )'?!ior?a?ia,ncD liad-liV, i Siphi)issr'y<!)?. At Y)'))yu ?.ychwantgn- Traethawd ar Diytiiyllw'Ji dirgi L, YHHWI- "? ar A aalluo^nvydd gwrrywaiVui, a JKll'Avythdor a l)i- ?aidd-dra pcrthynui i Hi'a?cdd, A< o'-ytmxhodd ;ir !'ai t?yhocddadinYstriot, HC 'anorchiad i RtFni, Y )T!p.<-I?dd- j DyscavvdwyV, a'r thai sydd a ?:')M dy??d icucnrtyd 'h? ?'y'it. Mefyd c\u?))- i YmoIclMvyr (/lathers) yn y vliai a <nn)r gan G!ci\dauGewyno{r. Y cvvbl ?? cg'ur&u, a't a:ytrwn?-vasgaru, f'? atn)'y\vni.t'<h o t?a .?M.n ?w:rn)ncddo),' y rhm na chyhoedd?yd ('Hoed n 'r y?"' ?" yr!nu yt-cgiurirarwvddioi!, V duU o ymdr;)), I' "'eddyginiaetiiau, Yn amrywiot r.u?dcithiau'r Cldn I il)- n G?Uian?hvyf, ('fcfYd-y-bt-enin, y Gymm?vst, (;c- j «ynvvst' ar Rity I)Uii(til)]l i ddyn?H ieu- I .w,,c :nny pery?! u gymdoi(iias ac ymdfllHaeth amrcndus; 1 I- Ua..aiii.y aftfiriuvri^ ?t-wvddian y Freeh Ffrcn<í< a'r mai a yn fy,?..? am j??yn? b < "lL0 adIos ¡boil ?y" ? ''?? ryw ran "'f ?v?'' !'?n? yn Vviw ieuenctyd o'r ddau ryw, y rhai mewn modd af- I L o'i- (ida, tl l' y '.1- ??.??ns a rodda?mt <n.r.!d i y? tivyllodrus, f'??.7, a &))?j,)? S?n t)t'.v?'tdi'? en hicciiyd, a dystrvwio ':ll, I'.oll ? <' L?? ?''?V ?''?': ?'?' ?'??- rdd a ?- ..q;lIIla.(th{;l./r-li/,Il'íí:' wrih d.dankll y (ju?l oy?n?chaua I 4 ^'tl' U,ir y ??M?.,?,M i lachyd. rJ rl¡a;"oïül yr.yfrs?! yr?nry? y llyfr gwel yr am ryw .d t .1/ c.ij,lfi:er!I1' N i M'cbon di.n fod yn brawf cadarn- k'h o ddehiyddtf.hict. y Hvtv hwn n,,t'r N,b | 4, na C?A? ?fL c COn\Ua\terth- )do honm mcwu ycaydig iawn ? nin?r. f ^'FS°n «V C?? a ??:e?. ? G:M:? hicn yn V Sun, Star. T I ?urier, AlolOn, 1 ,n?c?> Dai]y Advertiser, A?rnt!)? (hro- :¡: a'r r.?n <{;H?< o ?Mt??toH ??'c?'??M Mwr<;p r ^yw> vn meddu'r hyfrydwch i amjvaru, fod ar?a? :?) ?.raH o aughydmaro! D ? ? Y S ? DD U Sc. !YD ? J ? i ? ?"mon wedi ?yhoeddi; I!yfr ? sydd yn Mcr w,-i t car]?-v Ilert na u f?i iiso 0. d i L?,,l mcddy?o! asty?.?.,),), ??? ?? (!> oen.oed. Wrtii ei ddar!!cn yn f.m?L bvdd i'r af??h farfod a l1a\'{'r 0 'n!D!lori(\n:L ChvLr\)'YLl,liI'I;:¡¡¡ tmldi\)]' 1 od a 1,1%1-er ? chy-f?rwyJJta,tau buddiol; v mae r meddyginiaethau I,zl,I a'r mwyaf d"l'hvn¡ol yn a la yn caci eu dynod) ar fjfer yr amrywinl aninvyldorait dd,trmHif yn, PeilW«ol vndjo, yn ?\.?a) a c:?f;u-?dd- 54aw at N,r.chy(.1 Yn'i;y"l 'A? l? ddyjn. < Jt¡ yn mho? sefy'M?." Genn- cael  T:.dlï SOlomon i Irchyd" sran boh tg ^ertiiwr Hyii?u tnvy? ?eyrnas, am 2s, yr Hn. JUST PUBLISHED, And may be had of CR A DOCK and JOY, Paternoster R ( London; JjAviii jJJNIVIN, Printer of this Paner; and all other Booksellers, In One Volitme Octavo, WITII A MAP OF THE SEAT OF WAR, PRICK IW> IN BOARDS, 4 VWW of the FllKXCll CAMPAIGN In J..M. RUSSI A, in the year 181'2, collected from the oflicial and otiicr Docimients of both Nations, from the time of the eiiticu.ee of the French into Konmi to their retreat from Moscov. and the sulwouuent disasters attending their inarch, from the time. Bonaparte iled from his army at Smor^enie By an OFFICER. Of iclmm also mat) be had, in one vol. 12mo. 3s. boards, A PLEA for (lie DIVINITY of our LORD JESUS en RUST, in a Pastoral Letter addressed to a Congregation of Protestant Didseuters at Cambridge by 11. ROBINSON.— A new editioii, yilso, in one vol. Pro. A 1)ESCH 1 PTION i)fSAVA -,N A audits MNVTKONS, comprcher.dHig every tiling v»(irihy of noiice for the infor- mation of the stranger.
jI'-sI-.I IIYSBYSIAD.I - -…
j I' s I IIYSBYSIAD. I -1 II At Gar&yr (I Cy-i;i.- deiihasau Ccnhadot. I YR ydys yn buriadu ffurfio CYMDFilTlIAS • GEN HA DO I<, cynnortliwvol i GYMDEITHAS GENUA DOL y ^DYDDW YR, yn fuan. yu ABER- TAWE, ac i g.iel CVFARFOD LLIOSOG ar yrachos yn yr IIAF N 1%SA l'\ vvyr mwyaf doniol yu Lloegr ac yog ghymru i bregethuar y radIOS. Dibcn y rhybwdd cynnar hwn yw rhoddi atnser Cyfaddas i yr anuywiol Eghvysi i wnetuhnr Casgliadan erbyn yr araser, a gwahodd pob ewyllysiwr da galluog i ¡ roddi ei cmv f(.,] ¡ y gorchwyl caninoladwj- o efengvleiddio .Eiltui-addohvyr, ac i ddymuno ar y rhai sydd yh-efengylu taugncfedd, a piiob cefnogwr gwaith ceuhadol, i ystyried pa un gyiniiwysaf II fyddai uno holi Ddeheuljarth Cymru yn «a Gytndeithas fawr, neu ynte i bob sir ll'arfio Cy:rideithas Gcnhadül ar ci phen ei hun. Mewn trefn i annog Cristianogion i vmdrcclai vn o! en galln i ddanfon y ncwyddion da o lawenydd mav.r i'w c\d- grcaduriaid y rhai ydynt yn cefnu ar amser ac yn brysio i ¡I dragywvddoideb, raid i ni end ea had^oiio mai Crh- tiaHogion ydynt—fod, y Grcfydd Gristianogol wedi cad ei ¡ hartaethu i fod YJI ^refvild gyliVedino!, focl c) ri-Ltit peilaf y ddaear wedi eu rhoddi mewn addewid, yr hon ni- g% Iiir ei I sylljd o'i He, i'r Gwarcdwr, yr hwn a ragdystiolaetltodd, v I byddai i'r efcngvl gaol ei phregethu trwy'r ho'l f\ d er tvst- I ioraetli i'r holi Gcnhedtoedd, ac a ysbrydolodd ei was i I ragddywedyd udganiad udgoru y scithfed angel, yr hwn a I ddywed ar yr amsor pennodedig, Aeth lioll deyrnasoedd y byd yn ciddo'u liarglwydd ni a'i Grist er." A'chydig hyddysgrwydd mown hanesyddiaeth ysgrythurol ac cg- lwysig, sydd ddion i ddaugos mai tnvy otferynau ac yiu- arfer a'r moddion trefnedig, y mae'r llollill arferol o ddwyn ei holi waith mfactitodi?; i ben, a chyJlawni ci holi addewidion grasol. Tnvy ?ro?cthu'r cfcn?yt y mae gwy- bodacth o'r Gwarcdwr i I?n?D'ddacar; cr nad ;:w moddion dilim hcbddo of, otto gan mai trwy foildion v bwriadodd ¡ ddnyit ei amcanion i ben, ni una yatef ddim lieb y eyf- ryngau hyu. Nid vw'r drefn addas yma lhlim yn bychanu I t ei ras, gan nad oes dim yn fwy cymmvvys nag i'r rliai ydynt o du Dduw i gael cytle i ddaugos y tnecld hwnnw. Y mae cymmaint o fawredd y Jehofah yn yinddangps yn ei waith yn peri i'r yd dyfa a ii'rwytho, ^vedi g« aith a llafur i ealed triniwr y ddaear, a phc buasai yn cnydio'r ddaiar a lluniaeth i ddyidon lieb eu trallerth a'u hclbut hwy; canys wrth w iieutiuir v cyntaf, rlsod »!r prawf diymwad o'i alhiog- r-.vydd t }naWlilr ad. J rwy arudd a l!\yyddo rdenyl er iecltydwriaetii dyaifui, y mae yn antlygu ei ras yn gyinmaint, os nid yn fwy, a phe 3 1 enniil pawb i wyhodaeth o'r g'.ririoiiedd bob 5uidrechiac.au dynol i efengy!; o herwydd ni bUasai'r petli yn ol yr ystyriaeth olaf hyn yn gadael cyfie i ddynion dtlangos vr un graddau o barch a scirchavrgrvvyd'd at y Goruchaf. Dylem sroho mai tnvy ddanfon prcgetlnvyr y gellir pregetlm, ac am mai nid angylion ydynt, rhaid eti eynnal, a rhoddi niblau yn rhad i eiltm-addolwyr y rhai ni's guyddant cu gwerth. n ol v cyfrif cywimf a fcdrwvd wneuthur o drigolion y byd, ocs un o bymthego honVnt yn myned dan yr enw Cristianogion Protestana'uld; dengys hyn fod y macs yn helaelh, a digon o le i ix»b enw o Gristianogioii ym Mryda.m, 'ie, a holi Ewrop Brot;'scanaidd, i weithio, heb aclios i 1111 gyfyngu ar y Hall; III th raid i neb ofni y dau- fonir gonnodd o bro £ cthwyr, neu y ccsglir gormodd o arian i roddi "Siblau i I'.ilmi-addaiv. yr a Mahometaniaid tra fvild- onthwy byw. Ac nid cysson yw i neb ddywedyd eu bod yn gweddio yn ddiragrith am lwyddiant gweinidogaeth y cymmod, tra fyddont yn c?gcnluso defnyddio'r unig foddion a drefijnvyd i lu-laethu'r deyrnas nefol, yn neilldnol pan fyddo Rhagluniaoth yn eglur ddangos fod y drws ynagored, y ivaivr yn torri, yr airialw^ch yn dechrcu blo,deuo, i'Ll bro- dyr ym mharthau jjellaf y byd mewn peryglon yn gahv arnom gan ddywedyd, Gristianogioii, cynnorthwywch ni;" achvilwr y hyd gre.-ynfd yn eroch-iioeddio, Clnvi wyrhyddysg yn nhrefn iechydvvriaeth, to\;turiwch \HthYIil ni." ¡ Nid oes din llai ym mwriad Cristianogion yr oes iion na llwyr oresgyn yr holi fyd Paganaidd, a'i orchfvgu trwy Dduw; y dechrcu; rhy ddiueddar yw gofyn yn awr, ai doethineb cynnvg efengyleiddio'r Eilnn-addolwyr at peidio ?—rhy ddiu edditr yw codi gwrth- I ddadleuon adywedyd Had yiv'r ainser wedi dyfod, a honni haw 1 i'r enw Cristiauogol. Yr uaig ofyniad teilwng yn awr yw, Pa im ai o du Pagaiiiaetii lieu Gristianogaetii yr ydym ? Os y blaenaf, boed i ni wfyll i fynu feI dynion, a dadln yn e?i?yn pob ymdrech i enniil fiihm-addolv/yr i n'ydd Crist, ac ymorchestwn i baganciddiO hoU ?le?ydd crcd; trwy haeru yn gadarn nad yw'r efemyl 0 werth ei I chad,—mai gwell yw byw mewn gwlad lie yr aberthir y plant i'f Sharks a'r Aligators, lie y llosgir cannoedd o weddwon yn flynyddo], ac y dinystrir lluoedd dirif dan olwynion pwysig cerbyd yr angiienlilaidd Juggernaut; ond os o du'r cfengyl, dangosw'ii hynny trwy bob ymdrech o'i phlaid yn ol cin gal in; nid achos yw hwn i fod yn am- I lileidgar yn ei gylch; melldigivyd Aierox am fod yn am- ideidgar mewn aches llawer llai ei bwys; os felly Pa fodd y cliingii-ii iii, os esgcu'luswn ymegnioo blaid ieciivdwriaeth gyjnmaiut." I Ym mhlith amrju-iol Gristianogion ereill, ni !J¡¡'r Bc- dyddwyr yn Lloegr gyda'l' olaf i ddcllVoi at y gorchwyl teilwr.g hun. (Jyttunwyd ynghynimanfa Nottingham, yn y tiwyddYIl 1781, ar fod i gyfarf5d gvvcddi aeI ei ar h nyr y dydd LInn cyntaf o bub mis, i ymbil am leiauiad yr 1 elfiigyl yn gyi]ralh). yjryrlioll eg!wy;i. ac yu hyji yr ym- naodd Cristianogion o enwan ereiil yn fnan, ac hyd y 'dydd hwn v mae c.yfarfodydd gweddiau yn cael eu cynnal ar yr amser dy wededig trwy Loegr, ac men 11 llawer o eglwysi yng N'gliyuiru, megis Abertawe, a. llcoedd ereill. Yr oedd .\1r. Carey, (Dr. Carey yn awr), Gwcinidog yr Eglwys yrt Moulton, yn myuych ddywetlyri, ".Y niae eisiau gwneuthur a Mr. Thomas yn Ber.gal; ac aetii ceuiiadon ereill ar eu hoi, Air. Ward, Air. Marshmau (Dr. Marshman yu awr), Mr. Fountain, ]\lr. Grant, a Mr. Jirunsdon. Bimat yn dysgn r iaith, cyfieitliu'r Bib., a phregethu *i*r brodorion dros amry w iiynyddau cyn i'r weimdogaeth hvyddo. Wedi hir lafnrio dryijiwyu cadwvu y cast, ,beifyddi\v'yd rliai o'r Bramiiis, neu oileiriaid yr eiitm-dduwiaii, y rhai ydyist yn awr yn bregethwyr o'r efcngvl. 'Y-0: ee'uhtuloii-y Gym- dcitiias hon wedi ymwassgaru ym mht$|liivj-ih c" gjlydd, ac yn pregcthu mewn deunaw 0 wahanor ardabiedd, lie y mae o 30 i 40 o bregethwyr yn ddyfal yn efengyiu tang- nefedd; y mae ychwaneg na phuinp cant o llbuioos, Maho- metaniaid, Armeniaid (trigolion gwlad Aniiisria..), Portu- guese, ac ereill, wedi cael eu bedvddio ar hri. p'¡ i:dd amryw gannoedd o blant y brodorion yn Ci^l eu dvi-gu mewn ysgolion rhad; yr yggrythurau wetii cael cucyffeithu i amryw ieitiioedd, tmy i- ddiwydrwydd ac \teh, d'vsg- cidiaeth v cenhadon; dewiswyd Dr. Carey i fod yn Athraw Cadeiriog (Professor) ym Alhrif Athrofa Calcutta; agosodir yrholl genharton ar waith i gytieithu ac argrapliu cyfan- soddiadau mwyaf dysgedig yr Hindoos, gan y Gymdeithas emroccaf yn y byd am ddysgcidiaeth Dwyreiuiol, achidau pennaf vr hon a drigant yn y lie. Y mae Dr. Carey, Dr. Marshman, Air. Ward, ac ereill, yn enniil rhai miloedd o hlllWaH yu ilynyddol, trwy ell dysgeidiaeth, cithr nid ydynt yn cadw cciniog at eu hachos cu hunai)), mul rhoddi'r cwbl at achos y Genaaihvri. Ha« dd fmisai i Dr. Carev ddanfon ei ieibion zidrt-f i brynu tiroedd hclaeth, a IIyw mewn rhod- res fel i)oiihoddigion goludog, oiul yn lie hynny, y macnt, nor cwyllysgar ""II tad, yn pervglu eu bywydau ym mhlith r; anlrp.vdd caufod y fath amlygiadaii o huiiaii-ymwadiad yn ('in dyddiau iii. Dengys y pigio;i can- lyiiol fawr ddiwydrwydd a medrusrwydd Cenhadou y CJyin- deithas hon, wrth y goreinvyl o gyfieitiiu'r ysgry thurau:— Y mae'r argraphiad mawr o'r Testament Newydd yu y Tain ill, trwy ddiwydrwydd (yr hwn sydd agos a bod yn aiighrcdadvvy) y Conliauo-n yn Senunpore, wedi ei gwbl beriieitliio."—" Nid ocdd y Ccuhad?n yn S?ra?porew?di ,citiia(loti 3-11 Hythyrennau i'r Bibl Armenaidd (yu yr liyn y dywedir eu bod wed i Ilwyddo mewn modd rhyfeddol), rail ddacth gahyad o'r nehydd am ya.drechiadau Bilil fiymdeithtis Calcutta o IrarUl arali."— mae dog argraphwasg ar waitii yn gyssmi yn S"ram-> pore, a jdirin y mae diwrnod yu myned heibio iie;) f«d rhy w I>rawf-len (proof sheet) ysgrythnrau yn myned trwy ddwylaw eu hysgrif-raglaw."—" Y mae eich gweitinedwyr J (committee), gars ddeail fod rnyi?dfa trwy Hn:sia i Ynt?? odraeth Chitia, ?cdi?yrru am yr. ysgry thurau (?nIa:??N Chinese) o Canton a Seramporc." ??t IJijihyr oddixrth y Dr. Ca;'?, C?c;??, n/;?.10?F.]3. mae'r cais ychwanegol a tiiarr am y r vsgvy duirau sanctaidd mor fawr, fel nas gellir ci atteb, er ;:0:1 gennysn ddeg argraphwasg at- waith yn gysso-.i. Yr ydym heb isiV o'r Testatncnt New ydd yn y Beagalaeg a'r iiindaeg, er ys agosi chwech mis; y gal wad an inynycu a thaerion am da- ti g os i c l i?,N-e(- h m;s; y lil y IIYC4 t t li,.icl.ioi) iiti nynt o amryw barthau <)\ w!ad ydynt yn ?ytt'y? fd yr ydym yu gorfod rhoddi llyfrau'r Efengylv.yr yuiaith cyn argrapliu y rhaaau ereill. Ileblaw'r cyfieithiadau a ddygir ym mlaen dan ein arolygiaeth ein liuiiain (y rhai ydynt yn awr yn till ar hugain o rifedi, o'r rhai y nile un ar bymtheg yn y wasg), yr ydym yn argraphu'r Testament Newydd yn y Cingalese, ac argraphiad Hindoostanaidd a liy thyrennau Pers.iaiiid, gan y divreddar Mr. Martyn; ac yr ydym yng- hykh dechrcu dan argraphiad o Fiid Malay, im mewn llythyronnau Rhufeinig i Amboyca, a'r llaU YIl yr Arabaeir i drigolion Java.: ac y mae llythyrennau yn cael eu gwneu- thur i holi Fibl yn iaith yr Armcniaid. Er yr holi gyfieithiadau llyn, yr wyf yu gwyhod am saith neu wy th o ieitiioedd ar gyfandir Asia, i'r rhai nid OC5 sill wedi ei gytkithu; ac at y rhai hyn gellir yeiiwanegu o leiaf tlc net; ddourldog yn yr yny soedd. Am liymiy, v mae rliifedi'r ieitiioedd, i'r rhai nid ydys wedi deehreu evfieitha gair Duw, mor lliosog yn y Dwyrain a'r rhai ag y mae yndclynt.—- Pa toed bviuiag, dygir y gwaith ym mlaen yn ddiammeu. hyd oni chl.ywo'r holi genhedloedd, yn eu hiciih- ocdll eu hunaiii, fawrion weithredoedd Duw."—- Tenth Re- port of iha British and Foreign Bible Society", page 18, HI, O, L32. Ileblaw'r amrywioi gyfieithiadau uchod o'r ysgrythurati, cyhoeddodd Dr. Carey y Rauiayuna o Vabneeki yn«:iyd a ciiyfieithiad Saesneg, yn dri llyfr petSvvar-plvg—ieitiiadnr (grammar) ac ymddiddanion yn .y IJengalacg— leithadur yn iaith Mahattra—(iciriadur Mahattra—ac leithadur Sungs- krit, pcdwar-plvg. Ac, medilai Arglwydd Minto, Rliasjlaw India, o llaeu Arglwydd Moira, yn ei araeth wrth »anu'ii iacli i ludia, yr hon a draethwyd ganddo, iMedi 20. 18 Li',— Y mae efe (Dr. Carey) newydd gorphen argraphn | leithadur yn iaith y Punjee; ac y mae ganddo yn awr yn y iN leithaduron y Telingaa'r Carnatic. Ac y inae he- fyd yn ysgrifennn JLCithadurou i'r Kushmeere, y Pushna, Y Kalloclice, a'r Orissa. Mewn ychwanegiad at y llafur het- aeth ac amryyvioj llyn, bydd iV Gweinidog duwiol, a'r ysgolhaig diluddod 1m II, orphen ei Eiriatjur Beagalaeg mewn dwy thnedd yrn mhellach. Y mae leithadur yn iaith Burtnah, gim ei fab Felix Carey, yr hwn sydd cisoos yn dilyn llwybrau dmriol a dysgedig ei dad, yn a^* grallVasg^ y Cennadon yn Seramporc. Y mae Dr. Marshman wedi dechren eyhbeddi .^waitJi Confucius, ynghyd a chyfieithiad ac esboniad. (.yfausodd- odd waith dan yr enw Ctavis Sinlca, nen Allwedd- i Iaith China; cyhoeddvvyd y lhan gyntaf, a bydd y cwbl o 4 i 500 o du-daleonau pedwar ply. Y mae yr ymadroddion Chi- nacg wedi eu hargraiin ar lythyrennau syinmudoJ, yr hyn a ddygwyd gan y Dr. Marslnnan a'i gvdwrfSihwyr, trwy y cyv. reinrwydd a'r barhau mwyaf clodfavvr, i'r i'ath bcrifeithrwydd ag oedtf yii anhysbys'o'r blaen. Cyhoeddodd Mr. Ward, Iwfyd, yn ddiweddar i argraphiad o'waith ar Grefydd, Ysgrifomiadau, a Moesau'r Hindoos-, yn bedvrar llyfr pedwar ];ly; j Vr wyf yn jirofi'r dywenydd mwyaf didvvyll Wrth dd yfÍ (cilyn¡;:rlod ysgoliicigaidd Mr. Marshman, aeaelodau parchedig ereill Ccr.nadwri St'rampore, i cytlrcdin^ a dwyu fy nliystiolaeth gwaith mawr ac anarferol', ag y galluogwyd y Gymdeithas ayrria.i gySawni. Ac nid llai IVoddhaol geimyf yvr y cytle a rydd eu cydawniadau dysgedig i mi amlvgu fy sylw o wertli pa- trynol eu bywy-dan, a'r t'wyddor fnddio! sydd yn rhcoli yr aiuryw sefydliadau defuyddifd a d'uriiwyd ai a'r rhai a ddygir ym mlaen gaiiddynt cu hvtv<uxi."—Lord Minto s d(ty ir via ell W edi dangos o lionom yn y m'Iif h(yn gvllwr gre?ynol rhan fwyaf u drigolion y hyd, cymhwysdcr y Cenhadau a ddanfouwyd alian, a llvvyddiant cu hviridreehiadan, Yl1 ydy.it yn gobeiduo na bydd i ueb o gyfeillio:: ymdeithas (ienhadol y Bedyddwyr 'y^'vsogaeth, a swyild Mynwy, esgeuluso ca^iu r. thaasgriUo yn helaeth yfiol Óu I Sep cyiiVediii yr llaf iiesaf, pryd yr ydyrir y dull aV modd a ymddangoso oren i ddwyn ym mlaen a«5iosh>ivy Gyindei- thas. Ruoddir rhybudd amser^l am amscr y Cytarfod ev n ¡ y eyiiiiiierc) le. Gelwir yn nchcl ar drigolion Cynrni ddHyn anghreiflYiau cu brodyr yn Lloegr 5 am debyguli cii fero<Jvr India nid gwiw yngan, cauys tyhia llawer na iu ymddygiadtWjic yin- drech nemmavvr yn c!eii\\JJg- i'w ..ystadb l'r eid(..J.y.-t hwy wedi yr oes • apostolaidd. Anhav.dd gwybdd am flbnld i gyflaivni y gorcshymmyn, Trysorwcti. i.chwi eicis lumain drysorau yn y uef," na tiirv.y gynnal Cc-nnadoii a dosparthu Biiilau ym mhlith cilun-addoiwyr. Yr ydym ni yn c;u-glu ic yn sryr i India, ar rhai hynny yn gyrru'r trigolion i'r nofoedd. a pha dryscr gucll a aliirn fod yti oilerynol ddaufon yno.
I-V;$l (ld'-Ll';Jul &-;--Litf…
I -V;$l (ld'-Ll';Jul  & -Litf e?, S-c.  1>Y1)D ] I II Y D 11 T F (j. YBorp h?n dorhyniasoni bapuran Paris am IL ddydd LUm diweddat". C\rnlmysa¡¡t hoeddiad o (,idc!o ?- I.1., )'1' mae yn rlsyddhau trigolion yvtys Heligoland oddi j wrth cu 11 w o ilyddlüudeb iddo ef, o hervvydd fod yr ynys Jiotnto yn cael ei rhoddi i Frenin Prydain, yn. gyfattebol i'r cyttandeb a clcrfy n- t wyd at y 14eg o Fehefln cliweddaf. Y new- yddion pennaf yn y papurau hyn ydviit yn^hvlch teithiail gwyr mawrion o un lie i'r llall; ac ym- Iilith ereill, dywedir fod Brenhiuoedd ])enma.rk a \Virtem^>erg wedi eyrliaedd Vienna, a'r Arrh- ddJgcs Maria Louisa wedi myned i Berne, a Ihywysoges Cymru i Lnusatme, ar ei ifordd tua Geneva. Y mae amryw o lyfr-werthwyr wedi cael eu cynimeryd idda'tavn Pans. dan y n- li ii (I (I i a(', o %i-ei,tliu a clos',I)artliu Dywedir fod vsgrifenwyr traethiadau terfvsgiyd j i yn def'nyddio j.ob moddion i dynnu'r bobl Vn gyffrediu ar gyfeiliorn and am fod y bobl w edi cael eu twyilo mor fynyeh, nid ydvnt yn ehwen- nycli eu darllen. Gwnaeth rhvferthwy dvchrvnllyd, ar nos v Ay dd o'r mis dhveddaf, lawer o golied yn Hong- j r' I 1"\ 1, 'J ¡')" •atorth aiiiitoiia s(-.cld,)(,d i i) y portli, a drylliwyd chwech yn Hiiuvaneg Li I, Cyftiniau, a choiiodd yughylch H piddyidon eubywy dan. Ifys])) sir mown !lythy ran o Palermo fod yr etholiadau yn agos a chael eu gorphea yn j ar y 1<2fpd o'r mis dtweddaf, a'u bod yn disgwyi i'r Se/tieddr newydd eistedd yn lied fuan. Ar y diweddaf, dr.etli lions i M GfSLua o ^Naples, cadpen yr hOIl a ddvwed i lihvr sacthu at y Brcnin Murat ar v t23ain, oedd efe yn adolygu fyddin, ond mcthodd a'i niweidio, cithr clwyfodd y belett gadweiny'dd p: ei ymyl yn Itylildost. focl y iadau a dorrasant allan yn ddiweddar yn riiialaeth Tessin, wedi darfcd) ond hvsbysir dan y pen Zurich fod gweithrediadau terfysglyd wedi cym- meryd !{c yn nhalaeth St. Gall, ac yn ThaI, a Mai-bach, yn y Reinthal. Yr ydym wedi derby n pnpurau Brns-els a Ffrankfort, i'r ail o'r mis hwn. Nid ydynt yo cynnwys un math o hysbysiaeth o Ghent. Y mae deddf bwysig ynghyleh rhydd-did yr ai,- I graphwasg Wedi cael ei chyhoeddi yn Brussels. N-id yw yn ymddangos fod un cyfawsoddiad yn ddarostyugedig i gael ei chwilio a'i farnu cyn ei gyhoeddi: ond bod yr awdur Llt, cyhoeddwr yn attcbol ari i, hyn a ysgrifcnant ac a gyhoeddant: ac os na bydd yr awdur yn aduabyddus bydd vr argraphydd yn aitobol am yr hyn a dy 1:110 efe trwy'r wasg. Ymddengys wrth y darpariadau crybwyllcdig yn y ddeddf ddy wededig fod rhvdd- did yr argraphwasg vno yu .gyiibiyb i'r modd ag y mae ym Mhrydain. Derbyniasom bapurau o St. John, yn Kew- I fouudland, i'r 13eg o'r mis diwcddaf. Yr oedd sou yn llynnu yno (yr hwn a ddygwyd gan y liyngesag oedd "enydd dyfod yno o Bermuda) fod Baltimore, yn yrAmerie ar a bod Llm- I dain Newydd wedi cad ei chynunoryd. Ond y mae yn Iled debyg fod y son hwn yn gynt na'r amser. ]3r\vg gellllym fod herwiongaif r Americ yn parhau ianrheithio ein masnach yn y parthau hynny, er lioll lafur aC ymdrech ÜillHIÙr-d y Llyugesydd Reates dim ilai nil 17 o feistriaitl 0 llongau a osod wyel ar dir yn ddiweddar yn Sf. Jolm, llongau y rhai a gynvmerwyd neu a ddi- nysti-iwyd gan y gelynicn. Soddodd y ilong Robert, Cadpen Peaison, o Lerpwl i Picton. ar y (Jfed o Awst, mewn ystorom; cymmerwyd y gwyr 0 honi gan y liong Carricks, ychydig cvn myned o honi i'r gwaelod. Yr oedd-y dynion truain yn dra Huddiedig With siignedeiddio .(pumping) y dwi'r o'r Hong i'r diben i'w chadw rhag soddj, ond yr oedd eu holi ymdrcchiadau yn ddlPlhuth. Soddodd Hong arali, o Lundain, enw'r hon oedd anadnabyddus, a threngodd yr holl a.r oeddvnt y¡¡ddi rn V d)-fuder. holi ddynion ag oeddynt ynddi yn y dyfnder. Cynhwys>r yr hysbysiaeth canlynol ynghyicli ysgafapHad a dinystr gwarchglawdd Washington, mewn llythyr oddiwrth swyddeg yn Hong ei j Fawrhyd: y Rcguius, yr hwn a amserwyd, ar yr • I^tnexent, Awst 30:—" Ar fore'r 25ain, dar.fonwyd fi ynghyd a thri swyddog a, 200 o wyr i ddinystrio gwarchglawdd Washington, vr hwn a adeihulwyd i rwy^tro Uon?au i ddy fod i fynu H' hy? yr afon, i ymosod ar y d??;l. Yt p ,I l, yy oedd ynghyleh 150 bari'aid o bylor (pozcrier) a gafwrd yma, wedi cael eu taliu i IleU bydew y\i yr arnddidyufa, ac mewn modd anned- "11 :1 't 1 I 1 J) | wydd goliyitgodd un o'r mangsielwvr Brenhinol | ychydig dan i svvthio i'r pydew, ac aeth yr holi bylor* ynghyd a llawer o belenau ceaon (Hhells). r thai -fit mown cad-drysorfa, ynghyleh |dcuddeg liathen oddi YllÖ, ar dau, gydA'r iwrf | mwyafdychrynllyd a gjywais i orioed • yr hwn a jysgydwodd amryw o7 tai nes iddynt svrthio: vr | oedd darnau mawrion 0 gerrig, pridd.. j)riddfei5ii. mangnel-belaU) cau-belan, &c. yn hedeg awyr, ac yn syrthio yn ein mysg (y rhai oeddym hr-h le i Itbi, gan ein bod ya sefy ii ar le cul a'r afosi yn agos o'n hamgylch) a lladdafant ysig- hylch deuddego'n gwyr, a chlwyfasant vnglndcli [' ii:h:> dog ar hugain ereill, ) rhati fwyaf yn ilymdost. Vr "odd griddfannau'r dynio:? y !h; op.ddvnfc v.cd' cael eu cisddu yu 3 g os y? y d ?car.nc I r\ (1 Z'e''hiJ is:r. }'li ;ll'L !? gwele(i O"lr!ILI 0P go!?cdd eddi??i- gy 1cm yn fil ni?y goMu? i'r nisddwl na'r holt gü-Letl a ar y macs, y dydd or biaen." G C-laodv.yd corph Arglwycid iVjonfgomery yu Gibraltar, ar y ICfsd o'/ m ?; dL?-cdd?f, g-.u? iinwer o rodres. Bn farw ei Arglwyddiaeth y? [onwr diweddaf, yn AHcn?t. pan cpdd a/ e? gychwynfa adre f o Pa lernio, (ie y b?-a: yu !c; a(('n,/a (;,i;;¡()0l:\1 'i.eh?u? (?n yr hwn y crybwyllasom yn ddiweddar) yn !ic:? inmyn Gibrn?ar. Bu l'LU 0 lihvyr y'cj?rcd Dillon yn glaf, old y maent yn gwella. Cadpen D'AvriHe o'r gatrod iioinia, yn' uaig swyddog A b d_ 1. L U í. J ,)- b a. fu farw o'r defyd. CaJwyd ymofynlad ynad llofruddiaeth ddoe, ger broil Gemge ilodson, Yswaiu, yn Kentish Town ar Kii/.abVth Dobbins, yr hon a. loiruddiviyd y nos o'r biaen. Cyltun- odd y rbeithivyr, w edi ychydig gydvmgvnghori, ar y rheithfarn—llofrudiiiactk gx/rfoddol, yn e, I odyngwyd o'r carchar newydd, yn vderkenweii, ar amser v brawdlys diwcdduf, He N- carclia.-asid cf djos Uwyddyn am ryw ddrygau a ?',t!?Vi:?d cyn hynny. iJofrnddiarth.—Nos Iau rhwng 11 a 12 o'r glocli. cymmerodd ymfysoii leyn Heol y Brejdu, St. George's in the Frist, pan gafndJ Baruev Shields, y g«-i!\yr, ddy mod angheuol gan ddyn o'r eiiw William Barney, fel y lll farw yn y Dyn cadarn o Wyddel, chwech troed- ledd o Uchder, a 30 mi wydd oed, oedd v Hof- rudd yr hwn sydd weili lloi, oncl v ilJc-r pi wyf wedi l:) unyg gwobr am ei ddal.
[No title]
?ap't-hpbI yi-'fTy?pdtn y?smry?i?yneu. G'?'EM;r?7. ba'nyngityichyrpH?dh?ddichunysgafaeHad \Vashnigton, gael ar L-ywcdraeth vr Unol Da- Icithau. Oddiwrth ?ym-?e:'iad cvudyn Madison? iybh l'hai y bydd i'r gwarth a fwriwyd arno yn ddiweddar chwerwi ei fdkhy!, a': ?;;cuthur yn fwv ymroddgar t ddwvn y rhyfel ynilaen yu egntol nag erioed end o'r tu arali, dylid coiio, rw hclaethrwydd mawr ei av.dtirdr.d yn v- wlad yn derfynol ar yr achos hwn. A phan oedd uchnf mown mawredd ac ymlnost vr oedd plaid gadarn yn yr Americ yn wrihwvnebol i'w berson, ac i'w fesurau i?y?'odrnc?.oi, ac nid yw aiiwyddiant a dymchweliad arferol o lioso^i (:y feiilion oc ¡ ltt{'I-I;¡(:I' dvision, mewn sefviifa- I cpdd uche!. A;? hy?ny nattuncd vw c?s??u r.a fvdd gwaith Prydain vn honni haul i chwiiio Mongau'r. An?ric a e;?a'.?'I'?c ar y i!o!'?hvrt'ii a farno hi yn'angenvheuliol mewn ;;n;er ;'b fcJ. a ph'dh?u ère¡1J i spfyH vu !uf ? nliordd hedd?ch: o; i d y mae o fwy i vstyrie'd pa cyn belled ym?epo}d )t- L"?cI i)td('i?'? yn fodd!o?i'?' jattagnpf yn ei waith yn honni hawl i forio ar y Llyn'no?dd, i bysgotta ar gyŒniau Newfound- !aud? ac i fasnaehu a dpiUatd ein LlywodraetK j:d yn Asia. Deallir fod L'y?'?di-M?h Fry- tanaidd yrt llawnfwriadu t'»v cauad hwy .dhm ('r L'ynnbedd, ac i'r diben L:" y mae gwedi ar- i:aiitiidd (demand) rhan o'r tiriogae'.b Americaidd o gylch y Llynnoedd, i fod i'cl gwregys c'? hamgylch, yr hwn a'u perfi'aith ddioge'.a thag dyiiesiad y gelynion iddynt. j .Derbyida?crn L?ys-nr?r..p?T? t?y:as H?yi!, y s; ]\n, :?Ei )I; 1: csodiad ar y gwethrvfe'wvr vn Sabonnn, r.unvn' cennadiaetii oddiwrth Dywysog Limbo at y Drenm. Yr c?dd y s?'?"y?elwvr wedi an- gaeru eu :iH?ah) yc .Sabour!n" ac wedi cynnull ]L?werof;i.ngneIn?i''i'3",??odd?'t i amd(d?y:i CU hun-tin hyd yr c?h/f; Ha-.vr'.fw.mdodd Ty- wysog Limbo ymosod arnynt yn eu ilochesau, j ac i ddadymelnvelyd eu hamcanion, a Ihvyr ddinystrio eu gwelthiau: ?Y Y23m.- b Chw?f?or? ymo?od?'/yd RU?U harnddHfynfa ?r dryllfidawg; wnacth y gidynion Y gwrthwynebiad rnwyaf (, ?y?nig a "hy¡'¡dyn, ond ofer fu en h(d! Y.T??'ch- '?aduu, aeth Huoedd v Brctth) dro? bob rh?'y?tr, eunU'?sant yr amgloG(1bu, y 1ro:'d\ a'r areddi- nyiifa yn hollol: a syrthiodd y rhai a ddiangasant | (o'r gw rthryf dwyr) rliag dryll-fidogau v. gwvr traed, gan gleddyfau'r gwyr meirch, y rtia- torrasant yn ddarnau: cymmerwyd eu hoU fin fel, a'r lioll wyr a ddiangasant rhag •• r