' Y IXYMKITIWI:.I|1877-06-07|Y Genedl Gymreig

' Y IXYMKITIWI:.I

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

Y IXYMKITIWI:. I „ n L elur ei lwyaa—yw ru yn gwaw<l1O obrw'dd .l^a^rcmgwycUl o wirod' ?l.,d. (\- 1(,-ho=twng ??.??,??..y?-tu<?)d"?y<? 0 d vw'u Ill" i 'HIaW'JI ?'f ?'?' b?".?'"rar.?, ?"?, • r ,„ wT i bplru, ..??.?,?ibv<!ru, "'?ha'?y"y?" .mi,v iiopwr cndurn a'i .gylla ?.,?.ys haÍiml, t' ?-??'?'vfan. .1,1 '11 lie- v fan). 4 ?" I.kg • uu Koiiy.v D»v ER-VKI.

V,. VKNT WIOL YX MARW. I

Y GAWOD. I

PAX FO'CH TEGWCII WEDI CILIO!I

Y DIOGYN. -j

PEXXILLIOX I

Y MANX A.

Y 'i,i.,],YNOI, BACII.I

CASTELL CONWY. I

[No title]

IIA WL.

NOD.I

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

NOD. MYNWENT LLANHWROO.—Y mae treulio awr yn mysg y beddau i mi, ar brydiau, yn gymaint moddion o ras ag awr yn yr addoldy. Ac yn mysg mynwentydd ereill ein gwlad y mae hen fynwent Llandwrog yn gyfoethog mewn beddfeini dyddorol i'r ymwelydd. Ar hen gareg uwchben gweddillion un Henry Williams, a fu farw y lOfed dydd o Chwefror, 1776, y mae yr englyn canlynol o waith Dafydd Ddu o Eryri Troedfedd llaiarfedd derfyn-tyangeu Yw tynged anwylddyn; Talaith na chly wir telyn, Tir ango tuith trengiad dyn. Mac y dyddiad uchod yn rhy fore, ond odid, i Dafydd Ddu, a dichon mai ar farwolaeth un a gladdwyd yn ddiweddarach yn yr un bedd y cyf- ansoddwyd yr englyn. Huw Ifans, y clochydd, yw fy awdurdod i dros ddvweyd mai Dafydd Ddu yw yr awdwr; ac o ran hyny, gallasem gasglu oddiwrth ei saerniaeth mai y Bardd Du a'i cyfan- soddodd. Bydd genyf ry-wbeth eto i'w ysgrifenu am y fynwent hon yn eich rhifyn dyfodol. G. I "AWBSGERIH¡ PERIS."—Digwyddodd i mi gael benthyg y Hyfr uchod gan Mrs Laura Owens, ,?. n (merch yr hon a briodwyd gydr mab Gwilym Padarn), ac wrth droi ei ddalenau deuais o hyd i Bcnillion yn nghylch y Rhyfel, a chysgadrwydd yr Eglwys, yn y flwyddyn 1803," ac feallai mai nid anmhriodol fuasai en cyhoeddi y dyddiau hyn. O! ystjT, Brydain, faint y pwys Sydd braidd a sorphwj-s arnat; Y mae'r March Coch a'i anferth rym Yn gyru'n gyfliin atat. Yn nRwyneb hyn. gofidus yw Gwel'd byddin D-w yn sefyll, Heb allu co,li ei lief o'r llawr, Ac arswyil mum drwy'r gwersyll. Yn wyneb barn, arswydu^ yw F. Sion Duw yn eys>ra; Ac er byprytliio'v eleddyf dur Mae'r wlad yu ja'y.-iur bechu. 0! Sion, p I'? ? ?31" o i. dýt;. 11f;o 1 Er uwched llais Efen?y) hedd, A nud i'r c)edd dy ddcffro Ond yw'th athmwl\1\ yn pavhau I draetlm pethau mawriont 0 dod arddeliad tunllyd Nef .?Ld mewu Hef at Mou. On'l a Teml y ?ctaidd lor Heb fawr o esaor ynddi! d Y chydig baeh a 1:"11 yw'r praidd, Yn t?v?M glodfoli, ?' Nant Peris. E. E. J. YMPDIDDAN- RHWNO PECHADIR A CHYDWYBOD.— Dyma i chwi gan ryfedd eto o Garolau a Dyriau Duwiol Mr Thomas Jones, Corwcn, argraphedig yn y flwyddyu 1606. A oes neb o ddarllenwyr lliosog a dvsgedig T Gated! Gymrcig yn barod i roi rhyw hysbysrwydd yn nghyich yr awdwr ? Yr wyf yn deall fod llyfr T. Jones wedi myned trwy bedwar o wahanol argraphiadau o'r hyn lleiaf, a gellir cael copi o'r pedwervdd argraphiad yn ystorfa fawr o hen lyfrau Mr Robert Jones, Bethesda, Bangor. CYD. NOS dafr planddj-n ifangc cry,' P'l(» cao \1' letty lu-n PECH. Nos d" i olt iiiach llwyd, Paham yr wyd ti'n rhodio CYD. Am nad c»ts na 11,?, Han, Na ohro**o dan y w y bmn 'Rwyf i,a\'(l''l.?iiüi BVlhen ddyu Iu aiubon. PECH. Dywed iini bcth yw d'oeù Xi bu erioed dy lanach Beth vw d'enw JUne dy -]ad N. fydd anynad glel.-h, CYD. FU'M g?netl i' Mhai-adwys fawr, Mewii xui awr a pheehod; A" 0 ddwedyd ^fwir i "hwi, Fe'm gelwir i C?,,Iwybd Pahain vv wjt mor chwidi' 1fol, Ac o ?th ?l ,? ?dn,,h ? Dh:wy], diah bam, 'ar fedd, Xa fvdded ryfedd genych, PECH. 0! 'r lieulfRsiwn 'rwyt ti i gyd, Mi wmuta' Bvd yn methu; Dy?i' f?.?\?h? 0 ?"? Neu yu rny hir yn cysen. CYD. D"lnma \sixionedd i ti ei gyd, With Uuiio'r B'd ewmpas-grwn, Pan oedd 1)ttlii r ??'d? ? Yi- .?.(] ?(L'I y ffas^iwn.. PECII? P, h:?ti h?.Myw a t'?wu tv, X'u Ar^rlwydd fiy, nen l>arwn, F,- 'th titheu'ii ?.4wr, :\Iegi "Wl' 0 Annwn. CYD. Nid a fi i'r un o'u t?d, Kbag amlod bai a'i hyder, -Na(- i B" Fel dyna nyth y bai chder. PECH. 0 ba le daethost. i ha ""I' IÙ, O. pob rhyw dai ni eheri, Madws i ti tyn'd o'r Byd, 0, beian i gyd a lysi ? CYD. 31 iti, P'le mae 'nhw'n gweini'r awmn ? Roed i mi UII a elwu* Owir, A lnvu o'r Tir aeth ullan. PEen, DOS i ly.s yr IUITU* i'ry i Igeisdo llctty heno. CYD, Nac at ddim, m fynnai fod Mo gydwybod yno. Efe a rodde I.-n ar R.. Yn erbyn mani a pwedd-dod. Nid a h?w bvth i"r ef, Nid edwvn ef Gy b?od. PECH. Dos i lys Y Mareho^ cry', C?i ?, yn ty ae anan, CYD. Berr ei Liw, a mawr ei glod, Fe Gydwybod allan. PECH. Dos i bias Esgwier hael, Lie da i guffaellletty, ern, Ni char mo'm math yn ei wydd, Mi rodda'r swydd i fyay, Codi ardreth, prynu tir, Y sJ,Jeilio ei sir a'i breibio, A rhOlllriall v mae'n lIog, N i waeth i'm grog nag yno, PEeR, Dos i dy'r Marsiandwr gwyeb, Yr hwn sydd ddrych i'r gwledydd, Sydd a'i bIas y.?h?,? y d?e; Bydd dy le di'n ddedwydd CYD. Pwysau by(;hain a llathen ferr, A 11"trau ofer ddigon; Nid oes i'm neges gydg ?f Tra byddo ei lyfre'n ifeilsion. PEcn. Byddi allan heno'n siwr, Yr wyt ti'n wr pocnedig, Ti gei groeso a sir rrm Ti ITdi ?U'li i Ñ: lddig, C?D. Ynnill arian am Wld mt, Mi wranta ei chwant yn ormod; I ?n- ?l?ifo. gydg Nid .?s .r U. i Gyd.-ybd. FZCH. D,e g?r o ,tdt;J' Cei l? yn ty Be amlder, CYD, Cymrd awy.fem gmi d(lwy blitid. Ni,( ,I yno caid cytiawnder. Pmn. DOS i dy'r llafurwr yd, Sy'n dwyn ei fyd Yn oerll?. CYD. Mi a gawm yno groeso fal Gan wr IIi thai mo'i ddegwm. PEcn, Dos di tua'r Eglwys fry, Bydd heno'n nhy'r offeiriad, Nell allan byddi heno'n siwr, Yr wj't ti'n wr anynad. CYD, GWJT yr Eglwys sydd eu gyd, Ar ol y byd 3,11 pace1O, Mynner person fwy pes eae, Mor isel roue f'en eneifio. PECH. Od oes ariaii yn dy god, O/theri ddiod gadarn, A chwmpeini hyd y nos, Am heno dos i'r dafarn. CYD. Meddwon fyddant ar en dott Wrth en pott, a'r d(li?A Yn y dafani byth IÙ bydd, Na chwfl?-dd na ehy(I;T??bod. PECH. Cu:ydbod, Cd le yn ty yn rhywle, 0 bwytei di fa- a 11.?th ,?,,h ?i di waeth 11a ?hme. CYD. Nid lie i gydwybod sydd Yn y niyn.?Nd hefyd, Dwedw pawb niO cywir yw Y b s y 'n bv?w'ii segurllyd. PECH. Pa;r¡ w.?dd, f ti, Yr wyt yn ddipi ddigon, Ond y??ubor neu fol bryn, Y gwr ni fyn gymd Ttl;ion. CYD. Nid mewn down neu wely plu Y do fi i gyscu heno; M3qai le'n dy 4,nwes di, 7?,? r!?!dd I i "'d h?ibi.. PECH. Nih{ffr\) d "y,?? ï' Yn dy flew cedenog, Nythu yn agos at fy i?hr?,.n, Na chymer boen; dos rhagot. Dos lie byost tros y mor, Fel dyna'r cynr gore, Ni ellir 1 ti d,üm o'r lies, Ni chei di wres yn imlle. Ffarwel, yr hen ddyn ffola 'nghred; Ble cai dy weled etto T Llwyd ?i wb-l?, llaes ?i glo8, Attolwg, d08 i .di.. M. Cei fy ngweled i Ddydd Fam, Fel dyna gadarn ?,,tpi p!¡'hillthg;¡Ýst, Mi fyddai'n dyst yn d'erbyn. 0 daw gofyn pwy wnaeth Hyn yna o araeth hynod, Dyn sy'n goddef llawer gloes, Dy Am nad oes Cydwybod. EDWARD PRYB,

GWE Y PRYF COPPYN.

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

GWE Y PRYF COPPYN. O'i wiw wy i weu e a."—Sen linell. GWE XVII. Yn inka un y mae'r awduir yn myned ar teib oddiwrth y pwnc ae yn crynhoi ei sylw ar freuddwydio. Rhag blinio fy narllenwyr i gormod 0 wyddon- iaeth, a rhag blinio fy hunan, yr wyf y tro hwn fel y gwelwch wedi newid y pwnc. Nid oes angen am ddamodiad o freuddwyd, canys fe wyr pawb beth a feddylir wrth y gair, ond yr wyf yn lied sicr nad oes ond ychydig iawn wedi treiddio i mewn i'w athroniaeth. Dyna fy nghyfaill y Gof, er engraifft; mae efe wedi treiddio i mewn i hanfod llawer iawn o bethau yn ystod ei oes, ond hyd yn hyn nid yw breuddwyd iddo ef namyn breuddwyd. Feallai mai y rheswm am hyn ydyw na ddarfu iddo eto wneyd ymgais i egluro y pwnc, ac ar y cyfan mae hyn yn beth tra tebygol. Oherwydd pe elywech ef ambell i dro yn dadleu ar rhyw bwnc duwinyddol neu uwchanianol gyna'r Cigydd a'r Athronydd, buasai'n anmhosibl-i chwi amheu ei allu. Ar yr adegau hyn, yn enwedig pan y bydd y ddadl yn un boeth, bydd fy nghyfaill yn codi ar ei draed ac yn bwrw allan ei resymau ar ben ei wrthwynebwyr, gan symud ei fraich ddeheu i fyny ac i lawr fel pe buasai am eu euro i mewn i'w deall fel y bydd yn curo'r hoelion i garnau y ceffylau pan yn eu pedoli. Pe clywsech ef un- waitk fel y dywedais, buasai'n anmhosibl i ehwi amheu am fynyd fod ei feddwl yn ddigon treiddgar i orchfygu pwne mor ansefydlog a diflanedig a breuddwyd—pe ceisiai. Yr anffawd ydyw ei fod, fel pawb o'r bron, heb droi ei alluoedd i'r eyfeiriad yma, ae i wneyd y diffyg hwn i raddau i fyny yr ysgrifenais y sylwadau canlynol. Cyn son am freuddwydio, rhaid i ni yn y lie cyntaf ddeall beth ydyw y gwahaniaeth rhwng cysgu a deffro. Pan y bydd dyn yn effro mae ei ymenydd, yr hwn sydd yn ffurfio ei beiriant meddyliol, yn llawn o waed, a phe torech ddarn o benglog dyn i ffwrdd, gweleeh yr ymenydd yn euro i fyny ae i lawr gyda phob curiad o'r galon. Pan y bydd dyn yn cysgu cawn ei ymenydd wedi ei waghau i radda'.i mawr o'r gwaed ag oedd ynddo o'r blaen. Gyda'r cyfnewidiad materol hwn cawll hefyd fod ei feddwl wedi ymdawelu. Gallwn gasglu oddi- wrth hyn fod gweithrediadau meddyliol yr ymen- ydd yn dibyuu ar y eyilenwad o waed sydd yn ymdywallt iddo, ae mae y casgliad hWll yn cael ei gadarllhau gan amryw ffeithiau. Heb fanylu ar hyn gallwn sylwi fel ffaith gyffredinol fod gweith- garweh yr ymenydd yn dibynu ar, ac yn cyfateb i'r SWIll o waed fydd ynddo ar unrhyw adeg neillduol, fod llawer o waed yn peri fod llawer o feddwl; ac ychydig o waed yehydig o feddwl. Gadewcli i ni weled yn awr pa fodd y mae dyn yn syrthio i gwsg, Gan fod gwaith yn ddieitliriad yn peri traul, neu yn hytrach yn cael ei wneuthur trwy draul, cawn fod yr ymenydd trwy barhau i feddwl, yn treulio. fae pob dr chfeddwl, ie pob argraph, yn achos traul, neu yn cael en haehosi, i siarad yn gyffredinol, gan draul rhyw ronynau o'r ynlenydd, Amlwg yw pe buasai y traul hwn yn narhau, v buasai vr ymenydd yn fuan iawn yn diflanu oil; ae yma mae Xatur yn dyfod i mewn yn drugarog, fel arferol, ae yn gosod i lawr ddeddf i'r perwyl nad yw yr ymenydd i weithio ond ychydig orlau, ai fod ar ol gorphen ei waith i orphwys, ermwyn adferu y draul fu arno. Dyna i beth mae ewsg yn dda. Amser ydyw i'r ymenydd, ymadnewyddu ac ymdrwsio. Yu hyn o beth, mae'r ymenydd fel pob peiriant arall; rhaid cael olwyn newydd yn y fan yma, echel newydd yn y fan draw, neu dynhau sgriw mewn man arall, eyn y gan weithredu yn effeithiol fel arferol. Oiid pa fodd y mae y ewsg yma yn dyfod eto ? Fel hyn, wedi gweithio, ac oherwydd gweithio trwy'r dydd wedi treulio, mae ei allu yn diffygio- Gyda'r diffygiad hwn cawn ef yn colli, neu feallai yn hytrach yn vsgafnliau ei lywodraeth, ar bob rhan o'r corph, ac o ganlyniad, cawn y cyliyrau yn ymollwng, ) r amrantau yn cau tros y llygaid A'R GALON YN ARAFU, AC YN GWAMIAU YN EI CHLRIAD. Effaith naturiol gwanliad curiadau y galon ydyw, lleihan swm y gwaed yn yr ymenydd, ac effaith y Ileibad hwn draclicfn ydyw, fod gwaith meddyliol yr ymenydd yn lleihau hefyd yn araf, araf, ond eto yn sicr, nes ar funud, dyna'r gwaith yn aros yn hollo], a'r dyn yn syrthio i ystad o anym- wybyddiaeth. Pciriant ydyw'r ymenydd ie, ond peiriant sydd a gallu ynddo i reoleiddio ei holl symudiadau ei hunan,. sydd yn troi yr ager ymaith oddiwrtho. ac yn ei orchymyn ato draehefn. Peiriant, ie, ond peiriant sydd yn atal ei weith- rediadau ohono ei hun, ac yna yn ymdrwsio ac yn trefnu ei hunan i ail ddechreu ei waith dra ;hefn. Sylwch hefyd mor fanwl y mae Y11 gwneyd hyn, mor gywir y mae yn buniu pa faint o'r gwaed— o'r ager-sydd yn angll'heidiol iddo y nos, unio1 ddigon i'w gadw yn fyw, ae i'w aUuogi i wneyd y draul fu amo i fyny, oud dim digon iddo orfod gweithio mewn meddwl. Sylwch hefyd fod YX RHAID i hyn ddigwydd. Gwir y gall dra o dro i dro gadw ei hun yn effro am amser maith, ond mae cwsg yn rhvrym o'i orchfygu cyn bo hit. 0 drugaredd y Bod Mawr y mae hyn hefyd. Ere sydd yn gwylio y peiriant, yn estyn ei law drugarog allan i attal ei rwysg, ae yn gofalu fod digon o ager wrth law i'w ail gych wyn drachefn tra bydd y dyn yn anauuog i wneuthur hyny ei hunan. Ond i symud yn mlaen, gadewch i ni ystvried pa fodd y mae dyn yn breuddwydio. Os ydyw ein hesboniad ar gwsg yn gywir, amlwg yw nad oes dim yn angenrheidiol i ffurfio breuddwyd ond ychydig rhagor o waed yn yr ymenydd, digon ohono mewn gair i ddeffro yr ymwybyddiaetli heb orfodi yr lioll ymenydd i weithredu. Mae'n amlwg hefyd y gellir gwneyd hyn trwy wneyd argraff cryf ar yr ymenydd, megis trwy wneyd twrw yn agos i un yn eysgu. Yn yr achos hwn eawn y own yn effeithio ar y glust, a thrwy y glust ar yr ymenydd, yn deffro yr ym- wybyddiaeth i sylwi arno ac ohono i ffurfio breu- ddwyd. Oherwydd, sylwcli, mae'r llifeiriant drychfeddyliol, unwaith iddo gael ei gychwyn gan argraff o'r fath, yn llifo yn mlaen o honi ei hun trwy gasglu o'r cof bob dryehfeddwlneu argraff syddyn debyg i'r cyntaf. Cymerwn engraipht: dywedodd fy nghyfaill, y meddyg, wrthyf fod dyn wedi gosod plistrin ar ei ben un noson i geisio gwella cur, a'i fod wedi cysgu cyn i'r plistrin godi. Pe freuddwydiodd ei fod yn yr Amerig, ac wedi ei ddal gan lwyth o'r dynion cochion, ac fod y rhai hyny yn ol eu harfer yn tori darn o groen ei benglog oddiar ei goryn. Tra yn dioddef dan arteithiau yr oruchwyliaeth yma fe ddeffrodd, ae wele breuddwyd oedd, OXD YR OEDD Y PLISTMN WEDI CODI. Yn awr, dyma'r esboniad,-fe laddwyd poen y cur gan y plistrin, ae yn yr esmwythdra fe syrthiodd y dyn i gysgu. Ond yn ei gwsg fe ddechreuodd y plistrin ei boeni ar ei goryn a deffrodd ei ymwybyddiaeth i sylwi ar y ffaith, a mwy na hyny—i'w HESIIONIO. Ond gan fod rheswm a barn y dyn yn cysgu a dim ond y cof ar gael-sef ymwybyddiaeth o'r gorphenol- cjsylltwyd y boen a hanes am yr arferiad crybwyll- edig yn mhlith y dynion cochion, ac yn y fan dyma'r dyehymyg yn dyfod yn mlaen ac yn dar- lunio iddo yr holl weithred fel un yn digwydd iddo ef. O'r diwedd, cryfhaodd y boen gymaint nes ei lwyr ddeffro, a gwrthodwyd yr esboniad breudd- wydiol o achos y boen yn y fan. Dyna engraipht o argraph yn achosi bieuddivyd. Sylwch yn nglyn a hyn nad oes dim yn ein synu mewn breuddwyd. Waeth pa mor bell y byddwn yn teithio yn ein breuddwydion, pa mor erchyll fo y gweithrediadau gyflawnir genym, na pha mor ynfyd fo y cymysg- edd drychfeddyliol gymhellir i'n eylw, y mae'r dyn yn hollol ddi-syndod yn eu eylch. Dywedir am un gwr boneddig yr hwn oedd yn hoff iawn o'i gyfaill ac yn hynod o addfwyn ei dymher, ei fod wedi breuddwydio ei fod yn ymladd a'i gyfaill a'i fod wedi ei drywanu i farwolaeth trwy yrti ei gleddyf trwyddo. Y peth rhyfedd yn ei gylch ydoedd ei fod tra yn y breuddwyd yn falch iawn o'r peth, a dywedai wedi hyny na theimlodd gymaint o bleser erioed ag a deimlodd pan y gwelodd, yn ei freuddwyd, flaen ei gleddyf yn yialdangos rhwng ysgwyddau ei, hoff gyfaill! Rhyfedd onide ? Sylwn yn mhellach, fod dyn yn meddwl yn frysiog iawn tra yn breuddwydio. Prill y mae y twrw wedi cyrhaedd yr ymenydd neu'r pelydr o oleuni wedi treiddio iddo trwy y llygaid nagy mae breuddwyd yn dechreu sydd yn parhau I'R DYS tros flynyddoedd meithion o amser er ei fod yr eiliad nesaf yn effro ac WEDI EI DDEFFRO GAS YR UN 8WN DARODD Y BREUDDWYD. Pa fodd y mae hyn ? Wel, dyma'r modd. Mae y llifeiriant drychfeddyliol yn rhuthro yn mlaen trwy'r ym- wybyddiaeth gyda'r fath gyflymdra nes y mae'r dyn yn cyfrif yr amser oddiwrth eu nifer, a chan ei fod yn gwybod fod eisieu llawer o amser i'r fath nifer fyned trwy ei ymwybyddiaeth pan yn effro rnaeyn cymeryd yn ganiataol fod amser maith wedi digwydd neu yn digwydd yn ystod y breudd- wyd. Wrth gwrs, mae'r eamgymeriad yn un haws i'w wneyd trwy fod y rheswm a'r farn a'r deall heb ddeffro ae yn analluog i gywiro y camsyniad. Weithian cawn fod breuldwydion yn cael eu hachosi gan rhyw ddryshfeddyliau sydd wedi bod dan ystyriaeth bwyag yn ystod y dydd. Mae'n lledidebygol fod yr ua esboniad yn gymwys at ddigwyddiad y rhai hyn. Dywedwn, er engraifft. ein bod wedi bod yn h7 wl yn drwm am rhyw beth o bwys trwy'r dydd heb ei benderfynu, ac wedi cysgu o flinder y nos. Mae rhyw dwrw neu argraph arall yn deffro yr ynwybyddiaeth, ond yu lie sylwi ar y twrw wele yr ymwybyddiaeth yn troi ar unwaith at y pwncfu yn ein dyrysu y dydd, ac ar adegau yn ei benderfynu. Dywedir fod twrnai galluog yn yr Ysgoilaud un tro wedi bod mewn penbleth am gryn amser yn nghyleh un achos ymddiriedwyd iddo. Ond un noswaith tra yn cysgu breuddwyd- iodd am dano, a mwy na hynY-IJREUDDWYDIODD EI FOD 1N EI DDADLBU YN Y LLYS AC FOD GANDDO RESYMAU MOR GRYFION SES IDDO ENILL El ACHOS. Pendorfynodd godi i ysgrifenu yr araeth i lawr ond yn y fan deffrodd. Cododd modd bynag i geisio ysgrifenu yr hyn yr ydoedd yn ei goflo ohoni ac aeth at ei fwrdd i'r pwrpas. Agorodd y lie yroedd ei bapyrau ac i'w syndod CANFYDDODD YNO Til HOLL ARAETH WEDI EI HYSGRIFENU YN EI LAW ISUUIF EI HUN A'U INC HEII SYCHU!! Dywed- wyd witho wedi hyny gan ei wraig ei fod wedi codi ac ysgrifenu am gryn awr a'i bod hithau heb ??o dd gy?g? wrtho am y tybiai EI FOD YN BER- FFAITH EFFRO Y peth rhyfedd yn nghylch hyn ydoedd fod y gwr yna yn GWYBOD EI FOD YX BREUDDWYDIO a'i fod wedi ffurfio penderfyniad Y11 ei freddwyd i'w ysgrifenu i lawr ae wedi cario y penderfjTiiad hwnw allan.

—————————I IYN Y TREN. I

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

————————— YN Y TREN. Nos LUN. Fel ag yr oeddwn yn teithio y dydd o'r Naen o G- i g elywais yr ymddiddan canlynol rhwng dau cliwarclwr :—u Syt a fu i ti golli y tren cyntaf heddyw Dafydd ?" 11 Wel, a dyweyd y gwir Tomos, drysu ddaru fy watch, lie felly yr wyf finau wedi drysu am heddyw, os nad am yr wyth- nos. Pan y byddaf fi yn colli y tren cyntaf bore dydd Llun, bydd pob peth yn dyfod yn groes i'r graen gyda fi trwy'rwythnos." "Yr wyf wedi synu dy glywed yn dyweyd, fod dy watch wedi drysu Dafydd, oblegid mi'th glywaist yn brolio ychydig amser yn ol, fod y patmt lever a brynaist gan Mr yn Nghacmarfon rhyw bum mlynedd yn ol, yn myn'd yn ardderchog, ac y byddai holl hogiau y chwarel yn dyfod atat, pan fyddai arnynt eisiau regulatio eu watches." "Y mae hyny yn eithaf gwir Tomos bach, ond cymerais fy mherswadio i ymadael a'r watch hono, ac yr wyf wedi cael fy ngwneyd yn ofnadwy. Daeth dyn o'r chwarel acw y dydd o'r blaen, a bocs du dan ei fraich, ae os daw acw eto, bydd ganddo 'lygad du' hefyd cyn myn'd oddi acw. Dywedai ei fod yn dyfod o Birmingham, ond y mae yn lied debyg mai tua Jerusalem (nid Bethesda) y ganwyd y gwalch, yr oedd tipyn o arogl luddew arno, ae medde fo wrthyf, TIL YOU IIVY A VATCII, a chyn i mi allu dyweyd no thaiiciw, 'yr oedd wedi agor ei shop, yr oedd ganddo yn ei foes bob math o bethe aur ac arian, a phres' hefyd am wn i, ae fe ddallodd yr olwg arnynt, fy llygaid yn gyntaf, ae wedi hyny fy synwyr. Ond i dori y stori yn fyr, fe aeth yn fargen rhyngom, ac fe drodd hon allan yn fargen' llawer gwaeth na'r un fargen a gymerais cyn y strike. Rhoddais fy 'mhatent lever' i'r luddew, a chyda hyny bedair sofren felen, cefais inau yn eu lie y wtitch a'm drysodd heddyw boreu, ac a fu yn achlysur i mi golli y tren, ae y mae wedi bod yn foddion i mi golli llawer ar fy nghysgu. Beth rhwng gofid fy meddwl oherwydd cael fy 'ngwneyd' gan luddew, a'r wraig acw yn elUiw i mi fy asynciddiwch, buasai yn well i mi pe buaswn wedi I rogi yr hen watch wrth fy ngwddf fel maen melin, a thaflu fy hunan i Lyn Ogwen." Wei, aeth Dafydd a Tomos allan o'r tren yn station B-, a chefais inau hamdden i gymeryd notes o'r scwrs. Yr wyf yn deall fod eryn dipyn o drafnidiaeth 'oriadurawl' yma yn cymeryd lie tua'r chwarelau, a bod llawer chwarelwr wedi cael lei' wneyd' wrth wneyd %usnes gyda'r gwyr o had AbrahLm, Y mae y dynion yma yn honi eu perthynas a'r patriarch. Wei, efallai eu bod yn iawn, ond y mae yn lied debyg genyf mae o linach Ishmael y maent yn tarddu, ac y mae yn dra sicr nad oes dim bargen i'w chael gan Ismaeliaid. Yr unig ddyn a gafodd fargen erioed gan Ismaeliaid oedd Ptitiphar, tywysog Pharaoh, Brenin y Aipht, pan brynodd efe Joseph. Yr wyf yn clywed fod llawer hogyn yn ymadael a hen watch ei dad, er mwyn cael un dipyn yn fwy ffasiwnol yr olw- arni ond fel llawer o bethau ffasiwnol ereill, yn hollol ddifydd. Gresyn fod dynion call fel gweithwyr ein gwiid yn cymeryd eu hudo gan ryw wandering Jews, sydd yn myned ar hyd a lied y wlad, fel haid o locustiaid. Y mae yr Ismaeliaid yn lied debyg i'r gwenyn, yn gwybod yn mhle i'w gael. Y maent yn cymeryd mantais ar sefyllfa lwydd- iannus masnacli sir Gaernarfon i heidio yma i werthu eu nwyddau. Tra y mae masuacliwyr cyfrifol wedi hen ymsefydlu yn yr ardaloedd, yn gwerthu y cyfryw bethau, paham y mae y gweith- wyr yn cymeryd eu llygad-dynu a'u hudo, gan haid o ddieithriaid. Y mae pob dyn synwyrol yn sicr o ddyweyd fod y chwarelwr a bryno oriawr gan ddyn na welodd erioed o'r blaen, ac y mae yn debyg na wel byth drachefn, yn tcbygu i Evan Benwan, Blaeuyewm, cyfaill niynwesol Moses Joseph Parri-pa rai y mae Ceiriog wedi anfarwoli eu henwau yn Oriau'r Hwyr. Os na bydd i chwi, gyfeillion, ymwrthod u haid sydd yn dyweyd wrthych Vill you buy a Vatch," byd(L yn rhaid i mi yru Syr Meurig Grynswth i'eh plith pan ddaw i 'Sted(Ifod Caernarfon, ac os syrth yr anvr fflan- geliol arno, gwae chwi a'ch watches hefyd. Bydd ar eich cefnau yn y Van." Gwelais yn y Genedl ddiweddaf fod WESLEYAID LLANGEFNI wedi cael rhodd o oenbras" gan frawd haeliollus, Wel, yn lie cadw yr oen at wasanaeth y corph," daethpwyd i'r penderfyniad o wneyd raffle ar yr "oen diniwed,"—shilling a hedd, er mwyn gwneyd tipyn o broffit o hono, tuagnt dalu dyled y capel. Nis gwn pa faint a wnaed o'r ralffe, na pha beth oedd tynged yr oen diniwed. Y mae yn lied debyg mae'r gyllell oedd ei ddiwedd. Clywais ddyn ag oedd yn myn'd lieibio Llangefni gyda'r tren i Lanerchymedd, yn dyweyd fod arogl Lamb ainint sauce" yn lied gryf yn y gymydogaeth. Ond y pwnc mwyaf pwysig ydyw, a oedd gwaith y Wesleyaid yn Llangefni yn cymcryd y ffordd a gymerasant i wneyd elw at bcthau crefydd, yn weddus ac mewn trefn. Gwyr pawb nad ydyw raffles yn bethau cyfreithlawn, a buaswn yn meddwl fod yn groes i drefniadau y Conference fod rhai o'r eglwysi yn arfer y fath foddion. Gwyr pawb fod digon o ffyrdd heblaw raffles i dalu dyled capel, a chredaf nad ydyw pobl Llaiigefni heb wybod am danynt yn eithaf da. Bydd genyf ychwaneg am Langefni yr wythnos nesaf. Pe buasai y fath beth a'r olyniaeth apostol- aidd" yn bodoli, a phe buaswn inati wedi fy nghynysgaeddu ag awdurdod i fwrw allan gyth- raeliaid, ° rwy'n meddwl mai un o'r rhai cyntaf y buaswn yn ei yru yn nghylch ei fusnes fuasai D-L V WASG. Rhyw ychydig amser yn ol, pan y cefais yr hyfrydwch o fyned trwy swyddfa eang y Genedl, gofyuais i'm harweinydd pa le yr oedd cell d—1 y wasg, gan ddisgwyl ei wel'd wrth gadwen gref. Sicrhawyd fi nad oeddynt yn cadw yr un, yn y swyddfa, ac nad oeddynt yn bwriadu gwneyd hyny. Ond pa fodd bynag, ymddengys fod un wedi ymweled a'r swyddfa yr wythnos ddiweddaf, a chyffwrdd a rhai geiriau yn fy Ilythyr a'i fachau. Tebygol yw mai taflu flying visit a ddarfu iddo, ai fod wedi ehedeg yn ol cyn hyn i'w le ei hun, ANDRONICUS.

UNDEB YR EGLWYSI HENADURIAETHOL.

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

UNDEB YR EGLWYSI HENADURIAETHOL. LLYTHYR III. SYNIADAU Y J'RESBYTERIAJD DIWYGIEDIO AR UNDEB. 5.-Gyda golwg ar athrawiaeth dan yr ail ben o'r program, tra mae'r Henaduriacth hon yn dal y gall yr Eglwys imrhyftr amser ddiwygio ei safonau cyffesiadol, en tdlfyru neu eu helaethu fel y bo amgylchiadau yn galw am hyny, a thra nad yw unrhyw weithred o'r natur hyn yn cynwys gwadiad neu gefniad ar unrhyw wirionedd cynwysedig ynddynt, erhyn oU hwy a amheuant yn barchus y I priodoldeb o ddefnyddio, yn uniongyrchol nac yn animioiigyrchol, unrhyw ysgrif yn lie y Gyffos Ffydd, a byddai yn llawer iawn gwell genym ym- lyniad syml wrth ei gosodiadau aeddfed a phwysig ar athrawiaethau efengylaidd Cristionogaeth, fel yr athrawiaethau ag y mae gweinidogion yr efengyl yn rhwym o'u eredu a'u dysgu i ereill. 6.—Ar y scithfed pen o'r program, sef Cynal. iaeth y 'Veinidqgacth,' tra y gall yr Henaduriaeth hon fod yn amheus ai nid allai y drein a arferir gan Eglwys Bresbyteraidd Ddiwygiedig fod, mewn eglwys feehan, ar y cyfan y gyfundrefn oreu, ond er cynhaliaeth weinidogaeth ar gylch eangach bamwn fod y cynllun a awgrymir yn yr adroddiad yn meddu manteision mwy, er hyny y mae yr Henaduriaeth hon yn barod i ymgymeryd ag un- rhyw gynllun a farna yr Eglwys y mwyaf eyfaddas er cynaliaeth briodol y weinidogaeth Gristionogol. Dyna fel y siarada Henaduriaeth yr Eglwys Bresbyteraidd Ddiwygiedig ar bwnc mawr y dydd yn mhlith Presbyteriaid mawrion Scotland. A pha bryd, tybed, y bama Presbyteriaid Cymru yn briodol i droi eu bryd at y pwnc dyddorus hwn ? Y mae yn beth digon dymunol eu clywed drwy y lliaws blynyddoedd sydd wedi myned heibio yn pasio penderfyniadau brawdol a Christionogol iawn gan awgrymu y buddioldeb o nesau at eu gilydd gan eu cydnabod fel brodyr yn coleddu bron yn hollol yr un golygiadau athrawiaethol a disgyblacthol a hwy eu hunain; a dyna y cwbl ar ben, hyd nes y daw y Presbyteriaid i'r Cymanfa- oedd Cymreig draehefn. Beth yw ymddygiad o'r fath ond chwareu plant a dynion parchus ae enwog iawn. Ac nid oedd ryfedd yn y byd genym ganfod Dr Wright, o Southampton, yn tori drwyddi ar unwaith yn Xghymanfa Pwllheli rai blynyddau yn ol, ac yn gofyn gan y Gymanfa rod(li ei hateb di- amwys yn y fan a'r lie, pa un a oeddynt am fabwysiadu rhyw gynlluniau er tynu yn nes at eu gilydd. Ac erbyn i'r hen Ddoctor bwyso amynt yn lied drwm fel hyn, am ryw ateb penderfynol ar unwaith, for neu against; ond dear me, 'doeddynt hwy mevm un modd am dori i fyny yr ymgyfeill- achu oedd wedi, ac i raddau yn parhau i fod, yn cael ei graal i fyny rhyngddynt. Ac addawent dalu sylw dyladwy yn y dyfodol i'r mater teilwng hWIl. Ond, ysywaeth, y mae'r haul heb erioed dywynu ar y dydd hwnw eto. Dyna fel y parlieir drwy y blynyddoedd i ymddwyn at y Presbyteriaid. Ond dyn cato pawb, y maent wedi penderfynu bellach yn y Gymanfa Gyffredinol ddiweddaf, a gynhaliwytl yn Liverpool, y gwnant iawn am bob palliant o'r eiddynt yn yr amser a aeth heibio, trwy anfon dim llai na deuddeg o genadon i'r Cyngrair Mawr Presbyteraidd o holl Bresbyteriaid y byd, yr hwn a gynlielir y dyddiau nesaf yn Edin- burgh. Peth rhyfedd iawn na fuasai yr Annibyn- ivjrr Methodistaidd y gwyr liyny nad ydynt yn gweled bron ddim ond Cynnulleidfaoliaeth yn y Cyfundeb Methodistaidd, na fuasent ar unwaith yn dyrchafu eu lief fel udgom yn erbyn cam mor ofnadwy o annghyffredin a hWll i dir henadur- iaetliol. Ni a hyderwn y gwna y cam hwn lawer iawn o leg yn symudiad y Cyfundeb yn nghyfeiriad undeb agosach rhyngddynt a'r Presbyteriaid bellach; ac nid dangos i'r byd annghrefyddol eu bod yn diystyru dymuniadan pawb ar y mater hwn, heb eithrio hyd yn nod ddymuniad Pen Mawr yr Eglwys ei linn. Ac heblaw hyn, ein cred ddi- y.sgog ni yw y byddai y cyfryw uuiad nid yn unig yil rhocldi anrhydedd mawr amynt, ond y gallai fod o les mawr i'r naill Gyfundeb a'r Hall hefyd. Yr ydym yn gweled prawf o hyny yn uuiad y Secession a'r Relief Churches yn Scotland flynyddau yn ol. Dywedant hwy eu hnnam fod eu hymuniad wedi bod o'r lies mwyaf iddynt. Paham na fyddai felly i'r Methodistiaid ? Diameu y byddai. Gaulllld yw y Cyngrair Henaduriaethol uchod i gyfarfod yn anilach nag unwaith bob tail- blynedd, tybed nad oes perygl mawr i'r teimlad dymunol a gynyrchir yn awr lwyr ddiflanu cyn daw y tymor i fyny. Tybed na fyddai sefydlu Presbyterian Magazine rhad, tebyg i'r Weekly Christian Teacher gynt, o'r uu bris, a thebyg o ran ei gynwysiad, ac i gynwys ifrst-rate articles ar wahanol gyfeiliornadau y dydd, a phob rhifyn i gynwys portrait prydferth o rai o weinidogion cnwjc?f y Cyngrair, a r hou elw i'w gyfaddasu at ryw amcanion daionus yn ei gysylltiad a'r Cyngrair, fel y gvmeii gan y Cyng- rair efengyl?iAd. Beth pe byddai i'r Gcnadaeth Gymreig dynu sylw y Cyngrair at y piiodoldebo fabwysiadu yr awgrymiad uchod. Dyna yr unig ffordd, yn ein bryd ni, y mae cadw y teimlad yn fyw yn yr Eglwysi, neu y mae yn sicr o brofi yn fethiant. vn fnall neu yn hwyr. PRESBYTEHIAD CnrnEIG.

GWREIDDIOLDEB BARDDONOL.

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

GWREIDDIOLDEB BARDDONOL. FONEDDIGION,—Yn y Genedl, dyddiedig Mai 31ain, o dan y penawd "Barddouiacth," ym- ddangosodd nifer o benillion swynol yn lighyd ag amryw linellau diodl penigamp gan un Gwilym ap Robert," Ruthin, ar y testyn mawreddog hwnw "Belshazzar," Gan mai ar ddalenau eich newydd- iadur y portreadwyd y wledd ryfedd gyfeiriedig, credwyf y bydd i chwi fod mor garedig a chaniatau ychydig o'ch gofod i minau o barthed awduriaetli y cyfansoddiad yn ogystal a profi gweithred haer- llug, anheilwng, ar gymeriad, luoesgarwch, a boneddigeiddrwydd. Y chydig fisoedd yn ol,dygo(ld y cyhoeddwyr Mri. J. II, Evans, & Co. Maenun, Llanrwst, trwy y wasg, lyfr o ganiadau melus y Bardd gwobrwyedig EUdevrn," yn dwyn yr cnw "Oriau Ilctiiid(lenol. Yi? nhudalonSTo'rUy?f ar y testyn "Belshazzar," gwelir yr un llineliau yn gwbl fel y eyhoeddwyd hwy ar yr un testyn yn y Genedl gan Gvrtlym ap Hobert. Nid wyf yn gwybod a'i yr un person a olygir wrfh "Gwilym ap Robert" ag "Elldeyrn," ond hyn a wyddom, os un ydynt YUllrddel y ddau enw, ei fod yn weith- red annlieg u plirynwyr cvfansoddiadau y bardd, yn gystal ag i'r bardd athrylithgar ei hun- Os personau gwahanol ydynt, cyhuddwn Gwilym ab Robert," o Ruthin, o'r llenladrad iselwael a beidd- gar. Credwn fod yr arferiad o brynu cyfansodd- iadau a honi hawl dywyllodrus i ffrwytli llafur goreuon ein gwlad, wedi, ac yn bod yn mhlitli amryw o feirdd yn wartli dirmygedig arnynt hwy a ninau fol cenedl. Feallai fod Giiilym ab Robert" ys dywedai "Eryr Berw" yn "Rhyw gawr yn mhob rhagorion," ond nis cyhuddwu d ?ll iddo brofi awduriaeth y Uiuellatl hyn yn ughyd a'g eglurhad cyflawn trwy golofnau y Genedl, a'i a ydym, neu nad ydym, i goflo mai cwr, gwir frawr lladrataol bartldonol vdyw. Caernarfon, Meiiefin laf, 1877. J, Ioc\wlt.

j Itobiott o'r ilfknMr.

Newyddion

Dyfynnu

Rhannu

j Itobiott o'r ilfknMr. LLYS Y GAN, DYDD SADWRM. Bu yr wythnos ddiweddaf yn un ystormus an- nghyffredin gyda ni yn y Deheudir yma, yn neillduol pan ystyriom ein bod Yll cyflym nesau at GANOL HAF. iihuai y gwynt, a disgynai y gwlaw yn rliaiadraa diatal ddydd a nos nes gorlifo yr afonydd. Y mae yr hinsawdd y flwyddyn hou hyd yma wedi parhau yn hynod o annhymoraidd, ac os na cheir gwrcs a thes cyn hir, bydd yr oerni yn sier o effeithio yn ddwys ar ein cnydau. Rhoddwyd l'hybydd yn NGWEITHIAU ABERNANT fod pob contract rhwng meistri a'r gweithwyr i derfynu. ar ddiwedd mis Mai. Deallai bawb wrth hyn y bwriedid gostwng y cyflogau, a chafwyd allan fod y cWDmi yn golygu tynu y cyfryw i lawr ddau swllt y bunt. Dydd Gwener, cynhaliwyd ?y far' od mawr gan y glowyr peithyno i'r gwa- ?.n.? byllau er ystyried y mater. Yr oedd ton y siaradwyr oil dros dderbyn y gostyngiad dan yr amgylehiadau presenol, a phenderfynwyd fod yr holl lowyr i gofrestru eu pleidleisiau trwy gyfrwng y ballot heddyw (dydd Sadwrn). Cafwyd mwyafrif. dros fyned i weithio, a derbyn y gostyngiad. Gan nad beth am Sultan Twrci, Joe Sraith, Brigliam Young, a'u haml wragedd, y mae yn debyg fod genym ni rai yn ewyllysio eu hefelychu. Mewn llys ynadol arbenig yn Nbredegar, dydd Jau, wythnos i'r diweddaf, gwysiwyd un o'r enw George Buttrey ger bron, ar y cyhuddiad o briodi Caroline Grist, ar y 23ain o Dachwedd, 1873, tra yr oedd ei wraig Elizabeth yn fyw, Wedi myned i mewn i'r achos a holi y tystion, cafwyd fod j brawd stumogus yn briod a thair gwraig, a'r tair yn fyw ac yn Lbresenol. Gohiriwyd yr achos, ac aeth y I TAIR GWRAIG gyda'u gilydd i westy cyfagos i gael rhyw adlon- iant corphorol yn eu hadfyd bliu. Y mae yn anhawdd gwybod o ba ddefnydd y mae rhai dynion wedi eu cyfansoddi, pa un ai o india rubber neu o cast steel. Mwy na thebyg y bydd yn rhaid i Buttrey fod yn absenol oddiwrth ei dair gwraig yspaid er boddloni cyfreithiau ei wlad. Dydd Mercher; darfu i ddyn o'r enw David Parcel wneyd ymgais i gyflawni hunan-laddiad yn ei gell yn ngorsaf yr heddgeidwad yn LLANELLI. Yr oedd y dyn wedi ei garcharu am guro ei wraig, ac yn niffyg meichiau digoiiol, yr oedd i fyned i garchar Caerfyrddin. Tua deuddeg o'r gloch y prydnawn, ymwelwyd ag ef gan un o'r swyddog- ion, a bygythiai Parcel wrth hwnw os na ryddheid ef y byddai iddo roi trafferth. Tua chwarter; awr wedi hyn, yr oedd y swyddog yn pasio y gell a chlywai ryw swn gyddfol yn d'od oddiyno. Agor- odd y drws, a dyna lie yr oedd Parcel yn grogedig wrth ei cravat o un o farau y ffenestr. Modd bynag, yr oedd yn ymgynal i fyny, trwy osod un droed ar y gwely, ond pan ddaeth y swyddog i mewn, symudodd ei droed a duodd yn ei wyneb cyn y gallwyd ei don i lawr. Tybir nad oedd handdo un bwriad difrifol i ddinystrio ci hun. Bu helfa DAEAll-FOCHYN yn nghymydogaeth ?ontypridd dydd lau, pan ddaeth tyrfa fawr yn nghyd. Ychydig yw nifer y daear-foch yn Mhrydain ar hyn o bryd. Y macnt hwy a hen fwystfilod brodorol yr ynys bron a chael ei chwynu allan o fodolaeth. Daliwyd y mochyn hwn yn ardal y Lan, trigfan Dr Morgan, ac yr oedd yn greadur mawr. Gollyngwyd ef allan o'r sach mewn cae, a ffwrdd ag ef yn gyflym tua'1' coed, pan ddilynwyd ef yn fuan gau yr helgwn, ac mewn cwr o'r cae daethant i gyffyrddiad ag ef. Ymladdodd yn ddewr a'r awn am yspaid, aryr oedd wedi gafaelu yn ochr safn y glewaf ohonynt, pan neidiodd Mr Thomas, Ynysfeio, gan osod ei droed ar ei wddf fel y lladdwyd ef. Priii yr ydym yn meddwl ei bod yn deg i ddynion a chwn ymosod ar y poor badger. Ymddcngys fad DINBYCH Y PYSGOD, neu fel yr adnabyddir hi yn gyffredin wrth yr enw Tenby, i gael ei hanrhydeddu yn fuan ag ymweliad (yr lleg eyfisol,) oddiwrth Lysgenhadwr Japan, yn nghwmni Mr E. J. Reed, A.S. Ysgrifena Mr Reed fel y canlyn Byddwn yn gadael Llundnin prydnawn Sul y lOfed, ciniawa yn Ngliaerloeyw, a dyfod gyda cherbydres y nos gan gyrhaedd Tenby yn foreu dranoeth." Bwriada y Cynghor Trefol gyflwyno anerchiad iddo, Ar yr Ried, bydd i Mr Reed roi gwledd yn ei balas yn y brifddinag, i Lysgenadydd China. Y mae Mr Reed yn wr enwog mewn adeiladu llongau rhyfel, a deallwn fod un llong yn barod yn ngweithiau Penar, i Japan. Bu gwrthdarawiad ar ygledrffordd ger QUAKER'S YARD "'II yn acuweuuar rhwng dwy gerbydres nwydclau, trwy yr hyn y lladdwyd un o'r gyrwyr, o'r enw Willinm Corner, ae yr anafwyrd eraill yn dost. Agorwyd yr ymchwiliad goliiriedig dydd Iau, yn Aberdar, a holwyd amryw o dystion. Ifite yn debyg mai esgeulusdod y traneedig arweiniodd i'r ddamwain trwy iddo beidio talu sylw dyladwy i'r signals- Wedi gwrando amryw dystiolaethau, gohiriwyd y trengholiad am wythnos yn mhellach. Nid oes genym unrhyw newyddion calonogol yr wythnos hon eto am sefyllfa MASNACII yn y Deheudir, gan fod gogwydd y farehnad to tuag i lawr, a'r gweithian haiarn heb gyffro dim. Clywsom o rai parthau o'r wlad fod y giveithiau alcan yn myned yn mlaen yn lied reolaidd. Yn ngwyneb fod y gweithiau haiarn wedi sefyll, y nno y pyllau glo wedi eu gorlanw gan weithwyr. Yr oedd llawer o ddynion craffus yn. barnu y ceid adfywiad mewn masnach y gwanWYll hwn—ond nid oes un wawr eto wedi tori. Gobeithiwn er hyny n?d yw y dydd euraidd yn mhell pan ail-ynr ein meliniau haiam-

Papurau Newydd Cymru

Y Genedl Gymreig

17 erthygl ar y dudalen hon

' Y IXYMKITIWI:.I

V,. VKNT WIOL YX MARW. I

Y GAWOD. I

PAX FO'CH TEGWCII WEDI CILIO!I

Y DIOGYN. -j

PEXXILLIOX I

Y MANX A.

Y 'i,i.,],YNOI, BACII.I

CASTELL CONWY. I

[No title]

IIA WL.

NOD.I

GWE Y PRYF COPPYN.

—————————I IYN Y TREN. I

UNDEB YR EGLWYSI HENADURIAETHOL.

GWREIDDIOLDEB BARDDONOL.

j Itobiott o'r ilfknMr.