Y Genedl Gymreig

.M- BANGOR. ?_. BWIIDD LLEOL.—Yn nghyfarfod y Bwraa hwn, a gynhaliwyd ddydd Ian diweddaf, yr oedd yn brescnol Mri. C. Bicknell (yn y gadair), R. Koberts, Josiah Hughes, E. H Ellis, a John Roberts. Dar- llenwyd Uythyr oddiwrth Mr Jolm Thomas, clerk i Fwrdd Dirprwywyr Bethesda, Y11 hysbysu y bwr- iedid ymdrafod pwnc pryniad y gwaith dwfr a nwy yn nghvfarfod dydd Sadwrn. Dywedodd y clere (Mr Gill) ei fod wcdi derbyn awdurdod oddiwrth Ddirprwywvr Prif Ffordd Amwythig a Chaergybi, i wneyd troedlfordd oddiwrth y clafdy at Belle Vue Hotel ar yr ochr ddwyreinioi. Mewn Haw, ar y cyfrifiad cyffredinol, 82p 6s 3c; eyfrinachol, lp 17s 1c; amgueddfa, 39p 18s; trethoedd heb eu casglu, 671p 8s 2c.

BALA. ANGLADD TEGIDON.— Derbj-mwyd y newydd o farwolaeth Tegidon gyda syndod a gofid yn y dref hon. Yr oedd yn cnedigol o'r Bala, ac wedi bod yn gweithio am flynyddau fel argrapliydd. Symudodd o'r Bala i Gaer, ac o Gaer i Borthmadog, fel goruchwyliwr dros y Welsh Slate Company. Cymerodd ei gladdedigaeth le yn y Bala ddydd Jau, Mai 31ain, sef cynhebrwng bach." Cladd- wvd ef yn eglwys St. Beuno, Llanycil.

BEAUMARIS. ? Mae y l'arCh lioairey Davies weui ueruyn gaivvau eddiwrth yr Eglwys "Bresbyteraidd yn Aberhon- ddu, ac wedi ei hateb yu gadarnhaol. CARCKAROR YN eEISIO DIANe O'R CARCHAU.— Dydd Sadwrn, gwnaeth Reilley, yr hwii oedd mewn dalfa yn ngharchar Beaumaris ar y cyhuddiad o ladrata yn Mhorthaethwy, ymgais i ymryddhau o'i gaethiwed, a bu i raddau yn llwyddianus; ond gwell fuasai i'r adyn aros lie yr oedd a bod yn dawel. Llwyddodd i ddringo y mur, ond fe'i I ysgydwyd eymaint wrth ddisgyn i lawr y mur ar I y tu allan fel ag i'w analluogi i fyned o gyrhaedd y gwarchodwyr, ac fe gafodd ei hun yn fuan yn ei gell, He y'i sierhawyd yn fwy ua'r tro cyntaf.

BETHESDA. ? Dit TAN JONES, MOSTYN.—JJyaa baoootn, y 2/am o Fai, pregethodd y Dr Joues yn nghapelydd Bethesda, Treflys, a Salem, a gwnaeth apeliad effeithiol ar ddiwedd yr oedfaon ar ran capel Seisnig Mostyn. Codwyd y capel hWll gan y Dr ac un brawd arall, yn hollol ar eu cyfrifoldeb eu hunain, heb un sicrwydd am arian i dalu am dano, ond yn y ffydd a feddent yn haelioni caredigion yr efengyl. Ymddengys fod agwedd foesol y Saeson yn Mostyn yn bur isel cyn i'r capel hwn gael ei adeiladu; ond erbyn heddyw y mae pethau wedi cyfncwfd er gwell, ac y mae y gwaith yn parhau i fyned ynlllIaeu er cysur mawr i feddwl y Dr Jones, yn neillduol. Y mae rhan fawr o'r ddyled wedi ei thalu; ond y mae rhai cannoedd eto yn aros. Yn ol eu harfer, gwnaeth chwarelwyr Bethesda eu rhan yn effeithiol yn yr achos da hwn, a dymuno y Dr Jones dalu iddynt ddiolchgarwch diffuant am eu curedigrwydd a'u sirioldeb. Y CO-OPERATIVE STOKES.—Gwelaf fod un o'r sefydliadau hyn ar gael ei sefydlu yn Bethesda. Siarada llawer o'i blaid, a siarada llawer yn ei erbyn. Os bydd iddo ddilyn ol sefydliadal1 newyddion ereill, cymerir ef i fyny yn y dechreu gyda brwdfrydedd angerddol, ac yna gadewir iddo farw o farwolaeth naturiol. Dyna hanes yr ardal gyda materion fel hyn. Cychwyn yn rhy dda, a darfod yn swta. Mewn ardal a fyddo yn amddifad o gyileusderau masnaeliol, gallai wneyd mawrles; ond mewn lie fel Bethesdi, lie mae cymaint o gystadleuaeth rhwng gwahanol fasnachwyr a'u gilydd, prin yr wyf yn meddwl y gall wneyd lies mawr, gan fod pob nwyddau i'w cael yma am y prisiau mwyaf rhesymsl eisoes. Ond ar yr un pryd, cithaf peth yw rhoddi prawf arno, fel y gellir boddhau cywreingarwch a chwilfrydedd y natur ddynol. Y DDAMWAIN DDIWEDDAK.—Hebryngwyd gwe- ddiUion Mr Elias Jones, Penybraich, yr hwn a laddwyd yn y chwarel y Llun blaenorol, i fynwent St Anne's, prydnawn Sadwrn diweddaf. Anaml y gwelwyd angladd mor liosog a pharchus. Yn yr eghvys canwyd anthem gyfaddas i'r achlysur, gan y cor, a chwareuwyd y Dead Uarch" aryr organ gan Mr J. Hughes, Ty'ntwr. Yr oedd y gwasan- aeth ar Ian y bedd yn effeithiol iawn, a dangosid y cydymdeimlad mwyaf a'r teulu galarus. Yr oedd y trancedig Yll ddyn caredig, ac yn cael ei hoffl gan bawb. YK EISTEDDFOD.—Nid wyf yn sier pa un ai myfi fy hun, ai ynte y cysodydd, a adawodd enwau Mr J. J. Evaus, Brynderwen, a Mr W. J. Parry, allan o restr llywyddion yr Eisteddfod, ond boed a fyno am hyny, y mae y ddau foneddwr uchod i lywyddu pi ystod yr wyl. CAPEL Y TAUERNACL.—Ymddengys fod eglwys weithgar y Bedyddwyr yn y Tabernacl wedi pen- derfynu gosod gallery yn eu capel.—GWILYM JONES.

CORRIS. I CI.ADDF.DIGAETH PmOD Y PARCH W. WILLIAMS ? —Dydd Mawrth, y 29ain cynfisol, y talwyd y gymwynas olaf i lwch ein hanwyl chwaer, er fod dros ugain milldir o ffordd o Corris i'r Castell Mawr, Llanegryn,—cartref rhieni Mrs Williams, aeth tyrfa liosog a pharchus yno gyda'r train yn y borcn, i ddangos eu parch i'w ehoffadwriaeth hi, yn gystal ag i ddangos eu cydymdeimlad dwfn a Mr Williams. Cyn cychwyn oddiwrth y ty, ar ol cann cmvn, anerchwyd y dorf gan y Parclm W. Davies (T.C.), Llanegryn, D. Owen (W.), Corris, a J. C. Williams (A.), Corris, agweddioddy Parch D. Jones, Llanbedr. Yna ymffurfiwyd yn orym- daith, yn cynwys yr elor-gerbyd, lliaws o ger- bydav, meirch, a thyrfa fawr ar draed, a cherdd- wyd yn araf i eglwys y phvyf, Llwyngwril. Yn mhriddellau'r fynwent hon y rhoddwyd y fam a'i baban bach i orwedd. Dilychwin ei chymeriad, a pluir ei ehrefydd, oedd tystiolaeth ei chydnabod am dalli. Yr oedd wedi bod yn brysur iawn yn parotoi at ddyfod i'w thy newydd i Gorris i fyw, ond 0 ganol ei defnyddioldeb a'i gobeithion, tor- wyd hi i lawr yn ddwy ar hugain oed; onid oedd yn ffodus ei bod wedi parotoi ar gyfer byd arall hefyd: Yn mhlith y dyrfa gwelsom y gweinidog- ion eanlynolY Parchn J. C. Williams (A.), Corris; D. Owen (W.), eto; Hugh Roberts, W. Davies, John Davies, Bontddu H. Roberts, Siloh; John Davies, Dyffryn; R. H. Morgan, Barmouth R. Parry, Ffestiniog; J. Roberts, Cwrt; J. R. Williams, Pentre Uchaf; D. Jones, Llanbedr; R. Owell, M.A., Penal; a II. Pugh, Abertrinant. Traddodwyd pregeth angladdol y noson hono yn ngftapel y Bwlch, Llanegryn, gan y Parch J. R. WiHiams., PeHtre luchaf. Y DDARI.LEXFA.—"Agos i ddiflanu" yw scfyllfa bresenol y sefydliad hwn, vdym yn ofni. Bu yma dipyn o zel o'i blaid ar y cyntaf, ond y mae wedi oeri er's tro, gresyn fyddai iddo orfod tynu ei draed i'r gwely i farw cyn cyrhaedd ei ddwy- flwydd oed, a hyny am y rheswm na chafodd y maeth u'r swcwr angenrheidiol genym fel ardal- wyr.

CAERGYBI. CiTAKFOD CllWARTEROL BEDYDDWYR MON. Cynhaliwyd cyfarfod chwarterol y Bedyddwyr yn Nghaergvbi ar y 29ain a'r 30ain cynfisol. Cynhal- iwyd y gynhadledd ya nghape! SaesnegN?w Park- invydy ai l?%dau o'r gioch ddydd Mawrth, o dan lywyddiaeth y Parch G. James, Llangefni. Yr oedd yu bresenol gynrychiolwyr dros wahanol eglwysi y sir. Penderfynwyd fod y gymanfa fl ?ddo? i'w chynal eleni yu Llanerchymedd, G,i??..af y 19eg a'r 20fed. Cymeradwywyd y brawd leuanc addawol Hugh Jones, Caergybi, fel ymgeisydd am waith pwysig y weinidogaeth.—Yn yr hwyr, nos Fawrth, a thrwy ddydd Mercher, cafwyd pregethau nerthol a chynulliadau lliosog yn nghapel Bethel. Pregethwyd gan y gweinidog- ion a ganlyn :-Parchn T, Hughes, Llanfachraeth; G. James, Llangefni; D. Thomas, Llangefni; a W. Thomas, Rhydwen. CYMANFA GERDDOIWL BEDYDDWYR Mos.—Pryd- nawn ddydd Mawrth, cynhaliwyd pwyllgor y gymanfa hon yn nghapel New Park-street, o dan lywyddiaeth Mr J, Lewis, Llanllibio. Dymunai yr ysgrifenydd Mr W. D. Jones (Seiriol Wyn) wneyd yn hysbys ei fod wedi derbyn Uythyr oddi- wrth y Parch G. Davies, Llangollen, yn addaw dod i'r gymanfa i wasanaethu fel arweinydd a beirniad cerddorol. Hefyd dywedai fod ymdrechion can- moladwy yn cael eu gwneyd drwy y sir ar gyfer y gymanfa, ai fod wedi derbyn amryw draethodau, barddoniaeth, ac ysgrifau ereill, ac hefyd amryw a fwriadant gystadlu, a cliredai y ceir cymanfa lwyddianus. Penderfynwyd ar fod i'r gymanfa gerddorol gael ei chynal yn Llangefni, ar ddydd Mawrth, Awst 7fed, y cyfarfodydd i ddechreu am lianer awr wedi deg, a haner awr wedi dau o'r gloch. Penderfynwyd hefyd ar fod i ymdrech gael ei wneyd er sicrhau presenoldeb cymaint ag a elhr o'r arweinyddion o wahanol barthau y sir, yu Llanerchymedd ar y dydd y cynhelir y gymanfa gyffredinol, er iddynt ddeall eu gilydd ynnglyn ar gerddoriaeth. CYNGHEUIID.—Nos Wener diweddaf, cynhaliwyd budd-gyngherdd i Mr J. W. Thomas yn y Town Hall. Yr oedd Ir Thomas yn ei bwyliau goreu a chanodd yn rhagorol. Cymerwyd rhan yn y cyngherdd gan Miss Gwenfil Davies o Gaernarfon, yr hon a ganai amryw ddarnau yn wir feistrolgar a chafodd dderbyniad gwresog. Cynorthwywyd Mr Thomas hefyd gan Miss E. Roberts, Miss Jlf, Hughes, Mrs Green, Miss Jones (Telynores Cybi), Meistri J. Williams, W D. Jones, a Tom Johnson, yn nghyda seindorf bres yr Odyddion. Llywydd- wydd mewn modd deheuig gan Mr Thomas Owen, R.N.

LLANFAIBFECHAN. CYFARFOD ADLONIADOL.—Cynhaliwyd y cytartoa uchod yn Horeb (M.C.) nos Wener, Alehefin laf, dan lywyddiaeth y Parch William Williams (A.) Yn yetod y cyfarfod cafwyd anerchiad gwit dda gan Mr R. Evans. Hcfyd cafwyd adroddiadau g.n y rhai canlynol :-Mr Lloyd Roberts, Mr E. Edwards, a Mr Thomas Roberts. Canwyd amryw ddarnau yn hynod swynol gan y cor dan arweiniad Mr J. H. Jones. Cafwyd cyfarfod dyddorol a buddiol.— Un oedd yno.

LLANDDEINIOLEN. Ymddangosodd ysgnf yn eich papyr yn ddi- weddar oddiwrth rhyw deithiwr yu cwestiyno rhywun yn y gymydogaetli uchod, ond nis gallaf ddyfalu i ba ddiben. Gofyna ai gwir yw fod hen wraig wedi ei chymeryd yn drat i erlyn ei mhab mewn llysoedd gwladol ? I'r hyn y gellir ateb na buasai hyny byth yn cymeryd lie oni bai fod rhyw frenhin (o dan yr hwn deyrn y mae yr hen wraig yn byw yn bresenol) wrth wraidd y mater. Gwell fuasai iddo hyd yn nod edryeh ar ol asynod ei dad, na bod yn gyru teuluoedd i ymrafaelio a'u gilydd na bod yn gwneyd drwg fel y del daioni. Bu ,y mater hwn yn foddion i un blaenor yn y gymydog- aetli yr hwn oedd heb agor ci big yn y cyfarfod eglwysig or's mwy na dwy flynedd, i gymeryd y pwnc i fyny ai drosglwyddo i'r cyfarfod misol. Dywedai fod brodyr o'r eglwys eisieu gweinyddu disgyblaeth am ymgyfreithio a'u gilydd, a bu yn ddeheuig iawn yn trin y mator er boddhad i un ochr ac anhegweh ar Hall. Dymunir ar i'r brawd hwn gofio am weinyddu disgyblaeth yn debig eto pan y bydd aelodau o'r eglwys sydd dan ei ofal wedi cymcryd cyfraith y "dwrn," i benderfynu rhyw helynt fydd rhyngddynt a'u gilydd. Gwir yw fod y Temlwyr Da yu diarddel o'u cyfrinfa am ymyryd a'r diodydd meddwol, ond yr wyf yn methu deall pa fantais oedd dwyn hyny i gysyllt- iad ag achos crefyddol, y mae gan yr eglwys hawl deg i gad\V y rhai sydd yn mynychu tafarndai i mewn yn aelodau; ond iddjut beidio meddwi ac weithiau mewn rhyw amgylchiadau ond iddynt gael blaenor i'w danfon a maddeu iddynt gallent feddwi hefyd. Onid oes gan wragedd hlaenoi-iaid berffaith hawl i gyngherddau os byddant wedi talu am ei tocynau pe baent heb fyned i'r capel byth ? Beth sydd a fyno hyny a swyddogaeth eglwysig y gwr, ond i'r gwr hwnw fod mor gall a pheidio son dim am gysondeb ?—Adod.

GWRECSAM. Bydd y Parch T. C, Edwards, o Brifysgol Aber- ystwyth, yn pregethu yn nghapel Hill-street, ddydd Sulnesaf. Cynhelir cynadledd yn y drcf hon yn fuan mewn cysylltiad a'r symudiad i gau tafarndai ar y Sabbothol. DAMWAW ANGEUOL.—Dydd Gwener diweddaf cyfarfu un Henry Barnett ai farwolaeth yn ddi- symwth drwy syrthio oddiar scaffold yn narllawdy Mr Walker yn y dref hon. Yr oedd Barnett yn cario bricks i ddynion oedd yn adeiladu lie newydd, ac wrth groesi atynt rhoddodd ei droed ar fwrdd oedd wedi ei osod ar y distiau yr hwn a lithrodd, gan daflu y dyn i lawr i'r gwaelod, Syrthiodd ar ei hen a bu farw yn y fan.

BETTWSYCOED. TEA PARTY.—Dydd Sadwrn diweddaf rhoddodd y Methodistiaid Calfinaidd wledd o dea bara brith i blant yr Ysgol Sul, pryd y gwasanaethwyd brith i blant yr IL wrth y byrddau gan y boueddigesau eanlynol: — Mrs Davies, Mrs Evans, Llugwy View; Miss Rees, Glan Llugwy School; Miss Ellis, Tanymarian, ae ereill nad yw eu henwau wrth law yn bresenol. Yu yr hwyr cafwyd cyfarfod cyhoeddus, o dan lywyddiaeth yr hen lane doniol a digrif Mr Ellis Roberts, Rhiwgri; gwobrwywyd rhestr rhy faith i'w henwi ar y gwahanol destynau, a chafwyd adroddiadau campus gan Misses M. Pritchard, E. A. Roberts, C. Jones, a Mri D. G. Davies, a W. Powell Pritchard. Canwyd amryw donau gan y Cor yn ystod y cyfarfod, o dan arweiniad Air H. Roberts, a chafwyd dwy gin hynod o swynol gan Miss M. J. Jones, Station.— Gohebydd

PENYGROES. IEUAN GWYLLT.—Nos Iau diweddaf, yn Bethel, Penygroes, traddododd y Parch P. W. Jones, bregeth angladdol i'r diweddar Barchedig Mr Roberts, Fron yn herwydd grymusder y bregeth, a theimlad dwfn o barch tuagat y gwrthrych, yr oedd y gynulleidfa fawr yn gwrando gyda dwysder anarferol. GWESTY DIRWESTOL A DAHLLEXFA.—Yr wyf yn deall fod Temlwyr Da y He hwn yn .eistedd ar y cwestiwn o adeiladu lie o'r nodwedd uchod, er bod yn gartref i wyr o Demlwyr, a rhai bucheddol, a fvdd yn ymviele(I a'r lie. Ac hefyd yn fangre pleser i icueuctyd yr ardaloedd, lie y gallant borthi y deall) yn lie porthi blysiau. Rhwydd- hynt i garedigion dynoliaeth i ddwyn eu cynllun i ben yn anrhydeddus. CYMDEITHAS ADEILADU DYFFRYN NAN-TLLF..— Da genyf ddeall fod y gymdeithas uchod yn troi allan i fod yn un o'r rhai mwyaf llwyddiannus. Mae llu mawro boblddiwyd a gweithgar y chwar- elau yn cymeryd gafael yn y cyfleusdra; rhai i roddi eu liariau ynddi i'w cadw, ac i dderbyu Hog da trostynt; ereill yn ymuno a hi er dyfod i fedd- iant o dai o'r eiddynt eu liunain, mewn modd ysgafn a dibrofedigaeth. Nid oes un amheuaeth nad effeithia y gymdeithas hon ar sefyllfa iachusol y Dyffryn, oblegid mae gweithwyr cyffredin yn cael tai da i fyw ynddynt, yn He cytiau cyfyng ac anfforddiol.—Siwel.

EFENECHTYD, GER RHUTHYN. TY WBDI CAEL EI LOSGI YN LLWYR.—Bore dydd I Mercher, Mai y 30ain, torodd tan allan yn Peny- bryn, Efenechtyd, gan wneuthur colled enbyd I i deulu bychan yn dechreu byw, o'r enwWilliam ac Elizabeth Hughes, y ddau o Efenechtyd. Llosg- wyd eu dodrefn, y rhai oeddynt yn newydd i gyd. Digwyddodd y tan tra yr oedd Mrs Hughes wedi myned i waelod y cae i ymofyn dwfr. Syrthiodd rhyw ddilledyn oedd yn sychu o flaen y tan i lawr, ac i'r tan gydied ynddo, ac yna fe aeth yr oll o'r dillad ar dan.

LLUNDAIN." LLENYDDOL AC EISTEDDFODOL.—Cynhelir ped- werydd cyngherdd mawreddcg Madame Edith Wynne yn St. James' Hall, Llundain, heno (nos Iau). Caiff ei chynorthwyo gan nifer helaeth o enwogion cerddorol, a diati y ceir gwledd odidog ganddynt. Mae Madame Wynne yn cyfiawn haeddu cefnogaeth gynhes oddiar ddwylaw ei chydwladwyr, oblegid ei charedigrwydd a'i pliar- odrwydd i osod ei dylanwad a'i thalent ar bob adegtuagat hyrwyddo llwyddiant achosion Cym- reig y brifddiuas. Buasai gwedd pur anfoddhaol ar lawer i sefydliad oni buasai am ei chynortliwy sylweddol ac amserol hi yn amser eu cyfyngder.— Nos Fercher, y 30ain cynfisol, bu Mr B. T. Wil- liams, Q.C., Cofiadur Caerfyrddin, yn areithio o flaen y Cymmrodorion ar "Coal Cutting in the Rhondda Valley, and the rescue of the Entombed Colliers." Y llywydd ydoedd Mr Puleston, A.S. Adnabyddir Mr Ben Williams yn y byd llenyddol fel ysgrifenydd Cofiant y diweddar T. Stephen, Merthyr, awdwr Literature of the Cymry. Nid vw modd bynag, yn ymddangos ei fod yn foddion "i'r anfarwoldeb a dderbynia yn nghysgod Stephens, 'oiid yn hytracli mae ei fryd ar lawryfau y gyfraith, y rhai a gyrhaeddir yn unig o eisteddle yn St. Stephan. Beid y Cymmrodorion yn dost am ben- odi Mr Brinley Richards i draddodi ei ddarlith ar Gerddoriaeth o flaen y gymdeithas, beth amser yn ol, am ei fod ef yn barod wedi bod yn ei thra- ddodi yn Llundain. Hwyracli mai annoeth ar ran y c)Tigor oedd goddef hyn, oblegid dangosai by- cliander y cynulliad mai diflas ydyw potes wedi ei ail dwymo." Beth bynag am hyny, mae y cyngor wedi derbyn addewid Mr John Thomas (Pencerdd Gwalia) i draddodi darlith ar yr un testyn yn bur fuan. Mae 'y Pencerdd wedi cyr- haedd safle uchel ac anrhydeddus yn y byd cerdd- orol fel awdwr gwreiddiol, fel eyfaddaswr, ac fel chwareuwr diail ar y delyn; ond hyd yn hyn nis gwyddom a yw wedi hynodi ei hun yn yr hyn sydd yn hynodi ei rival,—wel, fel parablwr. Modd bynag, mae adnabyddiaeth y Pencerdd o gerddor- iaeth y Cymry tuhwnt i amheuaeth, fel y prawf ei wahanol gyhoeddiadau, ac yn enwedig ei draeth- awd yn y Myvyrian. Disgwylir y caiff gynulleidfa fawr.—Ofnir mai marw a wna y "Welsh Choral Union," Llundain, er gwaethaf pob ymdrech i'w cliadw yn fyw. Gresyn o'r mwyaf fydd hyn. Gweithiodd y diweddar Watcyn Fardd, cvn-ys- grifenydd y gymdeithas, yn galed o'i phlaid, ae y mae Pencerdd Gwalia, arweinydd y cor, Fedi aberthu amser, arian, ac amynedd ar ei rhan. Y mae cerddorion o enwogrwydd wedi rhoi eu giras- anaeth yn rhad; mae pump neu chwech o delyn- wyr wedi chwareu yn nihob cyngherdd er's blyn- eddau am ddim; mae y Cymry wedi bod yn dra ffyddlon yn ymuuo i wneyd-cor cryf; mae urdd- asolion a gwyr mawr wedi rhoi dylanwad eu henwau at yr achos, ond yn gwbl ofer. Yn ol pob arwydd allanol mae plentyn y Pencerdd wedi cael perffaith chwareu teg i dyfu yn gryfjac iachus, ond dywedir fod clefyd marwol wedi cymeryd gafael tyn yn ei gyfansoddiad, ae y bydd marw yn elw iddo. Tlodi yw y clefyd, a elian y buasai marwolaeth buan yn achub yehaneg 0 dtled, gellir yn briodol ddyweyd mai elw fyddai. Y CYFYNGDER MASNACHOL.—Cwyno angliyffred- in a glywir gan bob math o fasnachwyr 3mia y dyddiau hyn. Deallir mai marwaidd ydyw hi drwy y wlad i gyd. Mawr ddisgwylid y buasai y sierwydd a roddwyd gan y Llywodraeth i bender- fyniadau Mr Gladstone,—na fyddai i'r wla hon gymeryd rhan yn y rhyfel, ond o dan amgyleh- iadau nefllduol-yn peri adfywiad mewn masnach, ae am ychydig ddyddiau yr oedd arwyddioi mai felly y byddai, nes y daeth y newydd o ymddi- swyddiad gorfodol Jules Simon yn Ffrainc bar- lysu pobpeth. Mae anesmwythdra cyffredinol yn ffynu mewn cylclioedd dylanwadol, ae ofnir fod gweithred y Maeslywydd MacMahon yn debyg o ddiweddu mewn helbulon peryglus gyda Germani ac Itali. Fe'mliysbyswydgan Ffraucwr syddmewn swydd uchel boliticaidd yn Llundain, y gellid de- ongli y weithred ddisymwth yma ar ran y Maes- lywydd, fel rhagfynegydd ymgaisy Llyvydd i gael ei osod yn ci swydd am ei oes, neu yntau parotoi y ffordd i ddychweliad buan y Tywysog Ymherodrol a'i gylioeddiad yn ymherawdwi. Nis gwn pa faint o wirionedd all fod yn ngltii a'r damcaniaethau hyn. Yr wyf yn unig yn eu riioddi ojilaen darllenwyr y Genedl am faint yw eu gwertli. Mewn ystyr fasnachol, fodd bynag, anffodus- iavrn yw y digwyddiad yma, oherwydd yr oedd tiafnid- iaeth Ffrainc wedi adfer yn rhyfedd ar ol y rhyfel fu rhyngddi a Germani, ac yr oedd gany bobl gryn ffydd yn y Weinyddiaeth ddiweddaf, ae yr oedd hyny yn acliosi bywiogrwydd mewn gwcith- feydd, a'r wlad yn prysur ail enill ei chyfoeth. Gymaint o anesmwythder a achosir, nes y mae masnaehwyr Paris yn deisebu y Llywydd i roddi terfyn brysiog ar y cynliwrf presenol. Dyivedant fod gwrtliymgeisiadau personol ae uchelgais beius yn parlysu masnach ae yn gyru busnes allan o'r wlad. Dywedir fod coll un yn enill arall. Yn yr adeg bresenol mae hyn yn wir. Mae arian segur ogystal a dynion diwaith yn ffeindio eu ffordd i'r Colonies, lie mae llawer o'u heisieu, a'r canlyniad yw fod y gwledydd pell hyny yn hynod fyviog ar hyn o bryd. Gwell filwaith rhoddi arian tuagat agor trysorau cuddiedig gwledydd perthynol i ni na difetha ein hunain drwy fenthyea i wledydd dieithr am elw mawr a'r chance 0 golli y cwbl yn diwedd.—Peiwrallt.

GYFFYLLIOG. Cynhaliwyd arwertliiant cyhoeddus yn nhref Dinbych dydd Iau diweddaf, illai 31, ar bump o ffennydd yn y plwyf hwn, perthynol i Mrs Mostyn, JT hon oedd yn feistres tir dda i'w theiiantifdd; ond o herwydd rhyw amgylchiadau cysylltied a'r etifedd nesaf, arweiniwyd hi i roddi y ffermydd hyn o'i dwylaw. tiwerthwyd y tyddynod fel y canlyn:—Tyddyn Bach (10 erw), am 505p; Cae'r Hafod Bach (42 erw), am 850p; Nant Mostyn (29 erw), am 820p Cefn Iwrch Fawr (123 erw), 2216; Cefu Isaf (23 erw), 620p. Prynwyd y tair cyntaf gan Arglwydd Bagot; y pedwerydd gan Mr Robinson, Deunant; a'r olaf gan Mr J. N. Bumby, o'r gymydogaetli hon. Nis gwn pa effaith a gaiff hyn ar ddaliadaeth y ffermydd hyn. Y maent wedi eu gwerthu yn weddol resymol, oddieithr, feallai, y ddwy gyntaf. Hyderwn na chaiff y tenantiaid ddioddef dim oddiwrth y cyfnewidiad hwn.

LLANBERIS. DAM WAIN DDIFRIFOL.—Drwg iawn genym fod dan orfod i ddechreu ein llith yr wythnos lion eto fig adroddiad o ddamwain ddifrifol a gymerodd le yn Chwarel Dillorwig, trwy yr hon y lladdwyd tad a mab ar yr un adeg. William Williams, Trosyr- afon, Ebenezer, a'i fab John, oedd y trueiniaid anffodus. Yr oedd y ddau yn cydweithio yn y wal," fel y dywedir, pan y lluchiwyd darn o graig tua phedwar can' pwys oddiwrth ergyd yn y pellder, yr hon a ddisgynodd ar ben y lie y gweith- ient ynddo. Ciliasai y mab wrth ei weled yn dyfod i'r cyfeiriad i'r gongl er diogelweh; oni trwy hyny aeth i gyfarfod a'i angau, gan mai yn union i'r gongl hono yr aeth y maen. Bu y mab fyw tua haner awr, a'r tad tua diwruod. Cymerodd y ddamwainle bump o'r gloch prydnawn Mercher, y 30ain cynfisol. Yr oedd y ddau yn aelodau bucheddol a gwir gymeradwy gyda'r Annibynwyr yn Ebenezer, ac nid oedd neb mwy eyson a rheol- aidd na hwy yn mhob moddion o ras. Yr oedd iddynt air da gan bawb a chan y gwirionedd ei hun. Yr oedd yr hen wr tua 70 mlwydd oed, a'r tua 20. Y mae yn mhob rhan o'r ardal gydym- deimlad angerddol a chryf a'r teulu trallodedig o golli priod a mab, tad a brawd, ar yr un diwrnod. Barnwr y weddw a Thad yr amddifaid a wnelo ei hunan yn amlwg iawn i'r teulu yn eu galar a'u cyfyngder presenol. Gresyn anghyffredin, yr un pryd fod dynion i'w cael wedi'r cwbl a dreuliant eu liamser a'u harian i feadwi ac Jofera, er byw yn nghanol digwyddiadau trychinebus o'r natur yma. Pwysig ydyw i ni oil osod pethau fel hyn at ein hystyriaethau, felly dygwn ein calon i ddoethineb. Bu yn ein hardal dawel ychydig o fywiogrwydd y dyddiau diweddaf gydag ethol aelodau y bwrdd ysgol. Dydd Sadwrn, yr 2fed cyfisol, oedd y diwrnod olaf i enwi. Cynhaliwyd cyfarfod cy. hoeddus o'r trethdalwyr yn ysgoldy Dolbadarn, nos Iau, er ceisio penderfynu ar yr aelodau. Yr oedd y cyfarfod dan lywyddiaeth Mr John Whel- don, Lwyncelyn. Cafwyd fod yn y cyfarfod bob unfrydedd mewn galwad am i'r hen aclodau wasanaethu eto am dair blynedd. Cydsyniodd pedwar, ac yr oedd gair oddiwrth y pumed, lIfr Thos Ingham, nas gallai gydsynio am nad oedd ei am- gylchiadau yn caniatau iddo fod yn Llanberis gymaint yn y dyfodol. Wedi deall hyny etholwyd gydag unfrydedd canmoladwy iawn Mr Ishmael Davies, Londoh House, i gymeryd 110 Mr Ingham. Enwyd personau i arwyddo y nomination papers, a gwnaed y cwol mewn byr amser, yn dangnefeddus a llwydcliannus, fel y bydd pobl gall yn gyffredin yn gweithio. Rhaid dyweyd fod yr ysgolion o dan arolygiaeth y bwrdd presenol, wedi eu dwyn i safle uehel iawn o ran effeithiolrwydd, a diameu pa ran bynag o'r clod am hya sydd ddyledus i'r atlirawon, fod cyfran dda o hono i'r bwrdd hefyd. Hyderir, nid yn unig y cadwant i fyny eu heffeith- iolrwydd, ond yr enillant lawer o dir newydd yn mlaen yn nghyfeiriad perffeithrwydd. Treuliwyd y gweddill o'r cyfarfod mewn ymdiiniaeth frawdol a buddiol ar ddyledswydd yr ardal i gydweithio a'r bwrdd, ac i gefnogi eu hymdrechion i sicrhau presenoldeb cyson y plant. Yr oedd teimlad un- frydol dros ddefnyddio pob dylanwad mewn perswadiad moesol, ac yn liiffyg y llwyddiant hwnw, cydolygwyd nad oedd gan y bwrdd ond myned at y gyfraith a liawlio ei hamddiffyniad hi i'w gweithrediadau. Yr oedd y teimlad earedig a'r yspryd rhagorol yn argoeli yn dda am y dyfodol.

MOELTRYFAN. CAPEL HEHMON,—Cynhaliwyd cyngherdd yn y lie uchod, nos Sadwrn, Mai 26ain, prvd y gwasan- aethwyd gan Miss Annie Jones, Henwalia, Caer- narfon (disgybles i Pencerdd Gwynedd), Mr 0. M. Jones (Eos Cadfan), yr hwn sydd yn hyrod am ei barodrwydd ar adegau fel hyn; Mr R. Jones, Ty'nlon; Eos Beuno, ac ereill. Canodd Eos Beuno amryw weithiau, ac Ellis H. Jones, Penrallt, a William Roberts, Cesarea, yn cael eu cynorthwyo gan Glee Party o dan arweiniad Mr John Jo.l Roberts, Rhosgadfan, y rhai a ganasant amryw ddarnau gyda bywiogrwydd ac Ylli. Llywydd y eyfarfod ydoedd Alafon, yr hwn ydoedd yn ei lawn hwyliau fel arfer. Amean y cyngherad ydoedd estyn llawo gymhorth a chydymdeimlad a'r brawd J. W. Jones, Tanybraich. yr hwn, yr adeg hono oedd a'i draed yn "rhydiau yr afon," ond erbyn hyn y mae wedi croesi trwodd cyn cael mwynhau o ffrwyth teimladau da ei gyfeillion tuagato. Y mae y dull hwn yn hen yn raysg dosbarth y chwareli, ond er mor hen y mae yn dal ei dir yn Ilawn gwell na'r un ffordd ara]]; ae yn wir, cyng- herdd o waith cartref, fel y dywedir, sydd yn myned a hi ar adeg fel hyn. Liongyfarchwn y pwyllgor am eu dull medrus yn dwyn cyngherdd mor Iwydd- iannus yn mlaen, yn mhob ystyr, ac mewn can Ueied o amser. Dyna engraipht o beth a all sel a ffyddlondeb ei wneyd. Cyfanswm yr arian a dderbyniwyd am docynau ydoedd, 17p Is; elw clir i weddw y diweddar J. W. Jones, 16p 13s 6c. Cafwyd anerchiadau gan Mr 0. Roberts, Bryn- ffynon, a'r Parch H. Davies, gweinidog.-G.

LLANBEDR, GER CONWY. CYFARFOD SALEM.—Nos Fercher a dydd lau, y 30ain a'r 31ain o Fai, cynlialiodd AnnibynwjT y lie uchod eu cyfarfod pregethu blynyddol. Gwas- anaethwyd eleni gan y Parch E. Stephens (Tany- marian), a D. Roberts, Wrecsam. Cafwyd pre- gethau grymus a chynulleidfaoedd lliosog.

FFESTINIOG. ARDDANGOSFA GWYIIOL SYMUPOL, (Moving IVOX Work)-Talodd yr uchod ymweliad il'n hardal dydd Sadwrn, y 26 cyfisol; nid oeddynt yn bwriadu aros ond un diwrnod, ond pan gawsant y fath dderbyniad croesawgar, a'r fath garedigrwydd haelionus, arosasant am dridiau, a chawsant dal da am hyny. CHRISTY MIXSTHELI.S.—Gwnaeth bagad o'r bwganod duon hyn eu hymddanghosiad yn yr Assembly Room, nos Fawrth, 29 eyfisol. Cawsant gj-nulleidfa luosog iawn i wrandaw ar eu crechwen wageddus. Er yr holl efcngylu gwelir pa bethau sydd fwyaf cydnaws a chwaetli. nifer liosog iawn eto yn Ffestiniog. 4,-DAMWAIN.—Yn y Gloddfa Ganol, cyfarfyddodd dyn o'r enw David Davies, Brontirion, Maentwrog a damwain ofidus, trwy i dwll danio arno. Ofnir ei fod wedi colli ei olygon, oiid gobeithir y goreu am dano. CYMANFA FLYXYIIDOL BLODEU'R OE8 ANNIBYN- wyit FFESTTNIOG.—Cynhaliwyd y gymanfa uchod prydnawn Sadwrn diweddaf. Daeth pum cangen Blodeu'r Oes," yn ymgynullcdig i Bethania. Llywyddwyd gan y Parch J. B. Parry. Arholwr, Parch D. Griffiths, Dolgelley. Arweinydd y canu undebol, Mr R. Stephen, Bontnewydd, Caernarfon, (gynt o Ffestiniog). Buasem yn disgwyl i'r gymanfa fod yn llawer mwy poblogaidd nag ydoedd, Rhyfeddod na roddai rhieni plant fwy o gefnogaeth i gyfarfodydd o'r fath yma. DAMWAIN ANGEUOL.—Prydnawn dydd LInn di- weddaf, tra yr oedd Edward Williams, Traws- fynydd (saer wrth ei alwedigaeth), gydag ereill yn cyflawni ei orchwyl trwy blancio pont a osodwyd i (Hawr y diwrnod hwnw mewn lie tywyll tan- ddaearol yn chwarel Cwmortliin, syrthiodd i Jawr i'r dyfnder oddi tanodd, a disgynodd ar ei ben i ganol y cerig a'r ysbwriel, a phan ei cafwyd yr oedd ei ysbryd wedi ehedeg ymaith. Ymddengys mai dyn ieuanc amddifad ydoedd y trancedig, heb dad na mam, brawd na chwaer. Er hyny, yr oedd sydynrwydd yr amgylchiad yn brofedigaeth lem i bawb o'i gydnabod. TYSTEI'—Y mae pwyllgor wedi ymgyfarfod a'u gilydd yn Tanygrisiau er eynllunio y ffordd oreu i gael tysteb effeithiol i Mr Thomas Jones, Cwm- ortliin, ar ei ymadawiad o'r Cwm hwnw, i fyw at Ian y mor. Dyn ydyw Mr Jones ag sydd wedi gwneyd hyny allai yn erbyn tystebau ond hwyr- ach y gall yntau fel ereill basio heibio i'r hyn a ddywedwyd, gau fod gobaitli iddo yiitau gael rhyw gymaint o fudd oddiwrth dystebau. Y mae yn debyg y caiff yr hen ddiacon dysteb dda fel cydnabyddiaeth ei serchogrwydd at ereill. CYFARFOD PREGETHU Y METHODISTIAID YN Y RIIIW A T)rA,qYG RIS, JAIU._ Cyiilialiwyd y cyfarfod hwn eleni nos Wener, a dydd Sadwm, a'r Sul diweddaf, pryd y gweinyddwyd yn gyhoeddus gan y Parchn Joseph Thomas, Carno; Griffith Davies, Llundain; Evan Philips, Castell Newydd Emlyn; Morris Morgan, Aberdar; a David Evans, Abermeirig. Cafwyd cynulliadau lliosog iawn, a phregethu giymus anarferol.—Ieuan ap loan. BWUDD YSGOL.—Ymddengys y bwriada y bwrdd newydd wneyd gwrhydri yn ei hanes y tair bljTncdd dyfodol. Bu ganddo ddau eisteddiad yr wythnos ddiweddaf, un ar y laf a'r Hall ar y 3ydd cyfisol. Siaredir Illai tipyn yn rhy anhysbus ydyw ei rag- gynlluniau hyd nes y bydclollt ar ein gwarthaf fel storm o fellt a tharanau, Dichon mai yr achos o hyn ydyw ei fod yn rhoddi gormod pwys ar yr athrawiaeth fod anwybodaeth yn famaeth duw- ioldeb." Beth bynag am hyny, dyna y cwrs a ddilyna y boneddigion hyd yma. DIGRIF A DIFRIFOL.—Yr wythnos ddiweddaf ymgymerodd tad i nifer o ysgutorion etifeddiaeth fechan yn y gymydogaetli, o'r enw Roberts, a'r gorchwyl o geisio ei hadfeddiannu mewn dull lied hynod, sef trwy wneyd ymosodiad ar fedd- iannau perthynol i chwarel a saif arni. Yn gyntaf, rhoddodd rybydd o'i fwriad, ond gan na chyd- nabyddwyd ei awdurdod, daeth i'r chwarel yn llawn yni a sel dros anrhydedd ei air, a dechreuodd ei ymgyrch trwy ddidoi y swyddfa a thori y ffen- estri, &e. Yn fuan clywodd y gomeliwyUwr fod v galanastra yn cael ei ddwyn yn mlaen mewn modd deheuig a phenderfynol, aiddgarweh yr hwn a enynodd yn y tail dros interest ei feistr, nes peri iddo wneyd pob brys i ddyfod i'r fan a'r lie, yna bu siarad brwd a thrystfawr, ond cyn hir gwelodd y goruchwyliwr fod moddion moesol yn rhy wan i roddi atalfa ar ymgais yr hen wron ffraetli, a throdd yn dipyn o Dwre, yr hyn a derfynodd mewn adfeddiant o'r fortress, wedi derbyn cryn golledion o'r naill oehr a'r llall, ond y mae yr hen wron yntau yn fyw, er wedi ei glwyfo yn dost; yn ei wely yr ydoedd pan dderbyniasom y newyddion diweddaraf o Bucharest, ac er yr amheuir doeth- ineb yewrs a gymerodd yr hen wron, dywed adgyweirwyr yr amddiffyufa nad oes yr amheuaeth leiaf yn eu meddyliau nad ydyw yr hen wron yn dduwlol, oblegid, meddant, mae cam ae uniawn pob gwcithred yn dibynu am ei chymeriad jn ollol ar v safle a gymerir i edryeh ami iddynt hwy nid edrychai cynddrwg, am mae waith a chyflog ydoedd yr hyn yr ymgyrhaeddent am dano o ba herwydd, yn nghyda'r ffaith fod taxes y ewmni yn aruthrol uchel, o achos anewyll- j-sgarweh y gweithwyr i dderbyn lleihad yn eu horiau llafur nag ychwaith ychwaneg o gyflog am eu llafur maith a blin, gresynant na chawsai yr hen frawd well chware teg. Hynyna yn bresenol, ceweh glywed eto os bydd pethau yu myned rhagddynt, lie o ddyddordeb.

BALA. ARHOLIAD BLYNYDDOL COLEG Y METHODISTIAID CALFINAIDD AM 1877. Dechreuodd yr arholiad elem nos Lun, Mai 21ain, a pharhaodd yn ddifwlch, gau gael dau eisteddiad bob dydd (oddigerth y Sabboth) hyd nos Fawrth, Mai 29ain. Yr oedd testynau yr ar- holiad yn llucsog ag amrywiol, yn cynwys Mathematics yn ei holl ganghenau, Saesneg, Lladin, Groeg, Hebraeg, Hanesiacth, Rhesymeg, Athroniaeth, Duwinyddiaeth, ac, Esboniadaeth Y sgrythyroJ. Yr arholwyr oeddynt y Parchn- Owen Thomas, Lerpwl; J. Evans, B.A., Clynog, a Llewelyn Edwards, M.A., Aberystwyth. Rhoddai y tri arholwr parchus ganmoliaeth uchel i'r myfyrwyr tystient fod papurau rhai olionynt yn gredit i'r sefydliad, ac yn adlewyrchu clod, nid bychan i'r Prif Athraw parchus Dr. Edwards, ynghyda'r ddau broffeswr, y Parchn. Hugh Williams, M.A., ac Ellis Edwards, M-A. Rhanwyd yn agos i ddau gant a haner o bunoedd fel gwobrwyon i'r rhai mwyaf ymdrechgar o'r myfyrwyr, a hyderai y pwyllgor y gallent ynmhen amser gael matho "scholarship," fel ag i alluogi y goreuon o bob blwyddyn i fyned i'r Prif Athrofeydd i orphen eu haddysg. Wele restrgyflawll o'r myfyrwyr, yn ol fel y safent yn eu gwahanol ddosbarthiadau:— DOSBARTH Y BEDWAREDD FLWYDDYN. SAFON* 1010, Rhif. Gwobr. £ 1. E. J. Evans (Gorllewin Meirionydd) 764 30 2. Owen Husrhes (Arfon) 746 20 3. R. 0. Williams (Lleyn ac Eiiionydd 447 7 4. R. Rowlands (Ai-fon) 847 5, W. Lloyd Griffith (Arfon) 279 DOSBARTH Y DRYDEDD FLWYDDYN. SAFON 895. Rbif, Gwobr. £ 1. Thomas J. J.?. (Mon) 726 18 2? J. WUUams (Mon) ? Ml 14 S.T.&.OwenfTret'aIdwyB) t :t 4. Wimam Roberts (Mon) 444 M 5. R. h'rGtfkeirlO1iŸdd): 19 6. Robert Evaus (Mon) 3S2 5 7. William Williams (Mon) 358 fi 8. Evan Llovd (Arfon) 2S6 9. Charles Williams (Fflint) 245 DOSBARTH YR AIL FLWYDDYN. SAFON 990. Rbif. Gwobr. 1. Owen J. Owen (Arfon) 823 l? 2, 0, Ed?vai?b (Dwyrain Meirionydd) 796 13 3. John (+r? Jones (Mon) 684 7 4, gjt1au(gJster) 643 7 5, John Davies (Trefaldwyn) ? 610 7 6. E Lloyd (Lleyn ac Eiiionydd). 595 7 7. William ones (Arfon) 570 7 8. }r J g'g: itfi1gf¡) 5m 7 9. Hugh Roberts (Arfon) 548 5 1: uf\8lî:: ikeirionŸdd) 5 DOSBARTH Y FLWYDDYN GYNTAF. SAFON 760. Rhif. Gwobr. £ 1. D. R. Griffith (Liverpool) 637 12 2. Edward Jones jDmbych) 438 9 3, Griffith Jones (i?corn) 371 5 4, John Jones (Arfon) 357 5 5, Edw?d Humphreys (Dinbych) 347 5 6. J. Morgan Jones (Arfon) m 5 7. Hugh 3ones (Mon) 308 8, R. Jones (Dwyrain Meirionydd) 290 — YMGEISWYR LLWYDDIANUS AM DDERBYN- IAD I'R ATHROFA. I O. G. Owen (Arfon) 2, W. M. Williams (Arfon) 3. R. Edwards ('h,?faldw R? 0. Msl'tllgifiOnYdd) 5. D 0. Owen (Arfon) 6, Robert Jones (Dinbych) 7? R? l?tu? ?Arfou?  8. Robert WiUmms (Arfon) Y mae yn un o reolau y Coleg foll i'r oil o'r myfyrwyr—y pedwar dosbarth fel eu gilydd- gymeryd yr un materion mewn Diwinyddiaetli, a sefyll yr un arholiad ynddynt. Effaith hyn yn gyffredin ydyw, fod y dosbarth hynaf yn rliagori ar rhai ieuengaf,y n gymaint a'u bod wedi bod mwy o amser yn y Coleg, ae felly wedi medi mwy o'i fan- teision. Eleni, pa fodd bynag, y mae y dosbarth ieuengaf (yn enwedig dosbarth yr ail flwyddyii) wedi dringo yn uehel iawn yn y gangen bwysig hon, gan fod cynifer ag wyth o'r deuddeg cyntaf yn perthyn i'r dosbarth hwn. Rhoddwn yma enwau yr holl fyfyrwyr yn ol fel y safent mewn duwinyddiaeth. MATERION: (1) Yr Epistol at yr Rhufeiniaid (y punil penod gyntaf). (2) Person Crist. (3) Y Sacrainent.au. SAFON 270. Rhif. 1. E. J. Evans 214 2. Thomas J. Jones 201 3. Ow(!Jl Hughes Ib9 4. Owen J. Owen 11;6 5. John Grey Jones 179 0. D. R. Griffith 175 7, John Williams. 174 (8. Owen Edwards I t? J.?'H"P!il?? '? 10. loan D?,i,?, 143 11. J. T. Jones 142 12. William Jones 1:16 13 T. G. Owen 1M 14. Robert Evans 129 15, Edward Jones 127 16, R. 0, Williams 123 17. Edward Lloyd 122 IS. R. Howlands 118 19, W, Williams 114 20. J. M. Jones 108 21. John Jones 101.) 22. Griffith Joues 101 23. W.Roberts fl9 21. H. Roberts 97 25. Evan Lloyd 95 26. C, Williams 93 27, R. Hughes 00 27. RW. H I?l?(??,iffith 80 29. R. J. Williams 78 30. EdwardsHiunphreys 73 31. l1kha.r(l Junes 66 32. HughJouts 59

DOLGELLAU. I CYFARFOD PREGETHU.—Nos Lun, a dydd Mawrth, yr 28ain a'r 29aiii cynfisol, cyiihaliodd y Bedydd- wyr eu cyfarfod pregethu fel arferol. Gwasanaeth- wyd gan y Parchn. J. A. Morris, Aberystwyth O. Davies, Caernarfon; a D. Roberts, Llwynhendy. Yr oedd y pregethau yn afaelgar iawn drwy'r dydù, a chynulleidfa led dda yn mhob moddion. CYMANFA YSGOLION YR ANNIBYNWYR.—Dydd Mawrth, y 29ain cynfisol, cynhaliodd yr Annibyn- wyr eu cymanfa ysgolion fljTiyddol yn y lie hwn- am ddeg, dau, a chweeh. Yr oedd lliaws mawr wedi dyfod yn nghyd i'r wyl eleni, ac wedi darparu yn lied helaeth ar ei chyfer. DIUWEST.—Nos Fercher, y 30ain cynfisol, talodd Robyn Ddu ymweliad a ni, i areithio ar ddirwest, yn yr ystafell o dan gapel yr Annibynwyr. Llyw- yddwyd ganlllr J. Meyrick Jones, Mejrick House. Pur fechan oedd y gynulleidfa, ond yr oedd y dar- lithydd yn union fel efc ei hun-yn hynod ddiddan a digrif. Y WAXWORK.—Talodd Purchase's Moving Wax- work ymweliad a'n tref dydd Mercher, y 30ain cynfisol, a gwnaethant eu hymddangosiad yn y Marian Mawr. Yr oedd ganddynt gasgliad da at ei gilydd, ac wedi ychwanegu yn ddiweddar models o Henry Wainwright a Montgomery. CHRISTY MINSTRELS.— Nos Wener a Sidwrn diweddaf, aeth y Sullivan's Christy Minstrels drwy eu performance yn y Pubiic Rooms. Da genym weled fod ein tref wedi dyfod i deimlo y ffolineb o fynychu y cyfryw gyfarfodydd halogedig. Ni chawsant ond cynulliad bychan y ddwy noson. Nid ooddyiit, meddir, ond pethau salw ar y goreu. TREX RHAD.—Dydd Llun diweddaf, yr oedd tren rhad pi rhedeg oddiyma i Dowyn i gymanfa gerddorol y Wesleyaid. Aeth rhai cannoedd oddi- yma gyda hi.—Gwyltidydd.

I i I TYY C Y FFUE1) IX.—j j v Sulgwyn. J¿" Rhoddwyd rhybuddion gau amn-w lI(:I,' byddent yu gofyn cwestiynau '\1' wahauol ,J:"r;  Galwodd Mr SANDFORD ?)w at n*1'1 '• Llywodraeth yn gadael allan olr L I,f, "r)?' ??: unrhyw grybwyUiad am yr ymddidctm V, r, lerhwngArdtdyddS?Usbury arit 14 Paris, a'r Tywyog Bismark yn > ?yiiygmdd fod i'r Ty gael copi o'r a< !• wnaed o'r ymddiddanion hyny. or ad," Mr BOURKE a wrthodai ddtlyn n rhydeddus drwy yr hoU dK a yine?r dramwy. Gyda golwg ar yr y.ud? ?:t cyfemwyd atynt, JT oeddynt yu gWbi gl't;I: a theimlai ef y byddai yn anocthiawiiui 0'>'  Gyda golwg ar gwcstiwi aritil 'I of ydyw Rwsia WCdl gwneyd cms i !coU y ?"Y oedd cf yu g\vybod dim o barth i hl'lly,i lleiaf, nid oedd Rwsia wedi gwul'i'd LJ aii atynt hwy.  Tynwyd y cynygiad yn ol. Yna acd yn nilaen i ystyried yr amcan a bu cryn siarad ar y cyuydd ocdd yn \i, yu y cyfrifou am fuch-frechu, yr t?-? .'?:. elyncaelciac)Mi!igauyg.)t'd')nw?,'? cad ei ?ymeryd yn awr ragor na" 0'1' b:: Gohiriwyd y Ty hauer a\vi° wc?i ?J ?' bore. S'-t TY Y CYFFREDIN.—DYDD SA,HVI(V Cjnygiodd Arglwydd Claude Hami|t t!1 sefyllfadiainddiffyii glanau goglctld-dd^' Lloegr yn gal", am ein sylw buan. Cefao"^vV: gan Mr Maclvcr, ond gwrthwynebudd Adderley, yr hwn a ddadleuai mai puthyu D i'r lleoedd hyny oedd yn ymylu ar y" • ydoedd. Gwrtliodwyd y cynygiad. I' ;j Hysbyswyd y cynlielid eisteulliil<lt\\lboreuc1, dydd Llull nesaf. ,r Cyfrifwyd y Ty, pan y cafwyd nad oedd v r: angenrheidiol y n bresenol, a goliiriwyd ef t, TY YR ARGLWYDDI.—DYDD Lx, Cyfarht eu Harglwydlli am y waith y gohiriad am wyliau y Sulgwyn. H" vshv Hi ? Due Richmond fod adroddia(l McMr t'(7? edigaethau wedi ei benodi ar y ISfed cyfisol '"I. IARLL BELMORE tt alwodd sylw at y p?' anghyacnsdr.1 o ddiffyg durpanaettt hr? deithwyr mewn rheiISyrdd He y mae aBm?! gwmniau Y" cyfarfod. Tynodd yu ?l ci "n,'l gyda golwg ttr hyny wedi derbyn .tw??.? i Due Hichmond ei fod yn beth a dd d,i (ir i mewu deddfwriaetli gyffredinol. ,¡;, TY Y CYFFREDIN.—DVDD LUV Eglurodd Arglwydd G. HAMn.Tox, fod DV U Cooliaid i. Frcnch Guiana wcdi ci atal C°M?)' odraeth India. ¡w. Mr A. EGERTON a liysbysodd gan naj -J bwriad i ailfoil Ilongau allan i begwn y eto, nad ocdd augell gwneyd dim sylw am iad y pwyllgor am doriad allan y samy. Dr Play fair a ddywedai y gwnai et- hii? ynte. Rhoes MrG. Bowyer rybudd o'i fwha() i o'^itj" ewestiwii ar itractli 3[r (iiidstoii(? 3,11 ond dj'wcdwyd ei fod allan o dl'dn, 0' C)?ei-odd dadl bwysig Ie ar y-prif;-?,, pan gynygiodd Mr Goschon adran 1Icwnf.t i j, darpar nad yw yn angenrheidiol i ac'od 11:1' ph,i; colcg fod mcwn urddau. Yr oedd 31r Olai-Me a'r Ardalydd Hartingtou;yn bJdcliol i'r ctn? Yr oedd drosto, 138, ond J47 ??ii trbyii. i- l.- pasiodd y bil drwy y pwyllgor. TY Y CYFFREDIN, Dydd Mawrth. Cymerodd dadl frwd lo hcddyw gyda W!lw!.J bapyrau oedd y Llywodraeth wedi eu go~jo flaen y .ry am Gamlas Suez. Gofynodd Mr Jenkins ae en'ill am ",¡waneg o w?-boleth a: y mater. CyiiKvw .a ..tyriaeth fesur y Carck- dai, a Threthiaut rddon, I..Xi cistudd?U Ty ? r Arglwyddi ond am yehv? funydau heddyw.

ANIFEILIAID. I LLUNDAIN, DYDD LLL-x, MEHEKIX 4. I Nifer yr holl auifeiliaid trainor a dilj Lundain yli ystod yr Wythllui ddiwwldu v d (10,040. Er nad oedd y fasnach yn fywiog mewngwar: yr oedd y prisiau j-n uchel. Vr oeddyr o defaid yn gwertliu yn rliwydd am brifiau a t. ond y rhai ailraddol yn auhawdd i'w gWln, Gwertliid WJTI yn araf ond yn seLydlog am u r i 8s 2c yr 8 pwys, Yr oedd y lloi mewn js.y cymedrol am y prisiau diweddar. Vr oedd y yn eadw at brisiau diiveddar, ond y gwertiuai.v- fwy bywiog. LERPWL, MEUKIIX 4. I Cynygiwyd 1256 o wartheg a 6540 o ddctaii wyn. Yr oedd j'.stoc o wartheg, defaid, ac wyu« debyg i'r wytliuos ddiweddaf, gyda galw iu.ia danynt aiii brisiau is. Cynygiwyd llawer #waa»y da o America, yn nghyda llawer o gig eilios wlad lioiio ollfl gan nad oedd yn cael linm anfonwyd ef i iarchnad Y briflldinu; I'r:< Cig eidion Y sgotaidli goreu, 9c i 9 y (jw,Ju" goreo, o 8jc i 9e; cilraddol, 7| i Se; defiui. v-1 10c; WYll, o 30s i 50s y pen.

YD. I LLUNDAIN, DYDD Lrxx, I Yr Oedd gwenith yn gwerthu yn ar.H ?m ¡; o Is y chwarter ar brisia"3?r'VYEI?"0,. lr v,dy stoc o haidd yn gymedrol. Haidd at fr.?' :? hynod sefydbg, ond y samplau at falu ),I' Yroeddbmg yu gwcrthu am lawn bnijuw orol, ond y fasnach yn kraf. \r odd r geirch yu helaeth. Masnach fy wiog am  dydd LJUll diwcddaf. Yr oedd y f"onac)¡ m,W)! grawn India yn bur araf am Ootyngiad ya í prismu. Yr oedd pya YN sefydlog prisMU. Y r oedd y ífa cartrcibi da yn ?tyf.? ? y prisiau. Yr oedd prisiau uchaf bll"vd ?, y: cadw at (Ms eto, teuluaidd tr,1(11, i?6 i LERPWL, DVDII JI.vwuTii. I Yr oedd nifer liosog wedi dyfod Y" "? Agorodd y fanach yu efydlog niewn  d' d o1. y ,a?l pivys ar bid)-?d iclid yn gadani am brisiau uwcli Indrawn yn scfydlog; coUwyd y (;o(li?d a ?,Ll;v? ddoe am y dadforion helaeth, ac a?ronf a?"44 9c i 25s; y cymysgedig Amcneau:"? y? ',d)" Yr oedd Ha yu aetydlog, a thua 60 yu UWC!I. I Canadaidd, 39 y chwartcr.

MARCHNADOEDD CYMREW- CAERNARFON, DYDD BAUWXN. A ganlyn ydyw y prisiau a oiy'ud'?.,? Ycligig, 7e. i 10 Nvys; oll,;g,I Ilogig, 5e. i 7e. p ore, c. i c. z,?, 1 8'. 1 caws, 8c. i We,; ymcuyu Hrc? 17c.   18e. eto llostn, 15c. i 1C.; <tbwk _.?. i 2s. yr un; eto byw, 18c. i 20c. all,.7, 6c.; pytatws, ?. y cant. ?wc'ut' Oc  y chwarter; haidd, 33s 0c i 3- Oc y ç ::I: ceirch, o 27s Oc i ? Oc y chwartcr; bM,?,?,.f:J o 38:; Oe i 40s Oc y 240 pwys. LLANGEFNI, DYDD IAV. Gwenith, o 55s Oc i 578 Oc y clnvaii" $ 30s 0c i 32s 0c y chwarter ceirch, o Û. (lt y 0c y chwarter blawd ceirch, o 34s W 240 pwys pytatws, o 3s 6e i 4s Oc y c¡: '¡¡"' ymenyn ffres, o Is 9c i Is 10c y pwys elp, e; ? o 9c i He y pwys cig moch, 0 Oc i Oc y P hams cartref goreu, 0 lie i OOe Y p Argraphwyd a chyhocddwyd  .).  Y GEŒDL GYMKHG," New I I rb Mrfon, gan ROBERT W? ILLIA? ?- CARNARVON PKIXTtXe CoMI'A'.f, ??,? ? Mehefin 7, 1877.

AMLWCH. MARWOLABTH DDISYMWTH.—Dydd lau, yr wvth- nos ddiweddal, bu Mrs Margaret Jones, Tycanol, LlaneHian, gynt o Baker-street, Forth, Amlwch, farw yn hynod ddisymwth. Yr oedd yn y bore yn teiralo ei hun yn berffaith iach, ac ychydig cyn iddi farw yr ydoedd yn ymddiddan a'r wraig ty nesaf, ond yn mhen ychydig fynydau yr oedd yr yspryd wedi ehedeg ymaith. Bernir mai curiad y galon ydoedd yr achos o'i marwolaeth. Yr oodd yn 81 mlwydd oed.—Flora.