Tarian Y Gweithiwr

YSGRIFWYR Y FPU GEN W AU. Pan yn Pontardulais dydd. Sadwrn, cawsom ar ddeall fod ysgrifau y Llwynog yn cael eu priodoli i ni gan rai o'r cyfeill- ion o leiaf. Yr ydym wedi arfer credu felly am danynt, ac ni chawsom achos i gredu yn wahanol nes clywed eu bod yn dweyd hyn am danom. Ni wnawn eu henwi yma, am y gall fod yn niweidiol iddynt yn ol llaw ond carem yn fawr gael eu seiliau i'r fath haeriadau a dy- munem iddynt gofio hyn yn garedig os ydym yn dwyn croesau yn achos digof- aint y meistri alcanaidd yn oddefgar, heb rwgnach, nad ydynt hwy na neb arall i saethu eu picellau gwenwynig a bradwrus atom yn em cefnau. Y mae ein hiawn- derau mor gysegredig yn ein golwg a'n bywydau. Clywsom o'r blaen fod rhai yn Treforris yn priodoli i ni ysgrifau Netti o'r Fforest, am resymau hiwy ad- nabyddus iddynt hwy nac i ni. Dichon nad yw y bobl hyn yn cofio ein bob ni wedi ysgrifenu yn erbyn yr arferiad o ysgrifenu tan ffugenwau anadnabyddus iddynt, a'n bod wedi aberthu bywioliaeth gysurus am sefyll yn syth heb blygu dim dros y gwirionedd. Gan hyny, pa raid i ni wrth ifyn baglau y cloff pan mae y gel- ynion wedi methu a'n cloffi. Ai nid cyd- wybodau y bobl sydd yn anesmwytho am y gwyddant ein bod ni yn gwybod y modd yr ymd Iygant at eu gweithwyr y dyddiau hyn, a'u bod yn credu nad yw yn ein gallu ni i weini cymhorth iddynt 1 Gadawer i amser esbonio y cwestiwn, a chaiff gwyr Treforris wybod bod bywyd trucyddiaeth yn nes i'w derfyn nac y mae. y mwyaf hyderus o honynt wedi tybio. Y mae cyfnewidiad pwysig i gymeryd lie yma eto yn fuan iawn, pa un ai er lies ai er drwg, y mae yn anhawdd penderfynu yn awr. Y mae yr awelon yn sisial, a' barometer amser yn dweyd fod yma gyf- newidiad i gymeryd lie. Nia yw eich gohebwyr ffugenwol, Mri. Gol., ond yn chwareu ar fin yr afon ormesolsydd yn Treforris, ac mewn liawer tref arall, tra mae angen aID- ddynion anturiaethus i ymsuddo i'w gwaelodion, er eael sicrwydd am ei hydred, ei lledredd, a'i dyfnder, a danfon adroddiad cyrrir o hyny i'r awdur- dodau. Y mae yn rhaid cael dynion ag ydynt yn foddlon aberthu cyn byth y gellir dysgwyl lies ac ni allai y rhai hyny wneuthur dim tra mae corff y bobl yn cefnogi pethau o'r fath. Y werin sydd yn gwneutnury gwaith. Ni fyddai y cvmeriadau a enwir yn ffugdraeth Netti o r Fforest ond megis cynifer o ddaill crin pe byddai y bobl yn peidio eu cefn- ogi er mwyn parhad o'r heddweh a'r cyf- eulgarwch ag sydd wediJ arfer bodoli rhyngom a'r pleidiau hyn. Gofynwn i chwi, fel golygwyr TARIAN Y GWEITH- IWR, i agoryd flygaid ein cyhuddwyr, fel na chyfeiliornant mwyach; a gallant fod yn aicr pan y dechreiiwa- ni gyhuddo, y gwnawn hyny ddidder^ywwyneb. Gan hyny, dysgwylir foot not* i'r yenydig nod- ion nyu, fel discharge note. I/BWYSAFAX. [Yn enw pob rheswm paham yr rmgy- nhyrfa pobl o barthed i lithiau Netti, &c., a nebyn euog o ddim a ddywecfir ynddynt. Yr ydym wedi rhoddi note of. discharge i un neu ddau yn flaeilorol, ac y mae dwsin arall wedi ceisio y cyfryw. Nid ydym yn cofio ein bod wedi derbyn llith oddiwrth Lewys Afan heb fod ei enw wrtho, hyd yn nod pan wrth y gorchwyl darostyngol o drin corn. Y mae yn rhaid mai creaduriaid deillion' i ddullwedd cyfansoddiadol ydyw y rhai a briodolant lithiau Rhydderch, Netti, &c., i Lewys Afan. Pwy fydd y nesaf, wys? Pan y mae y gwirionedd yn eich rhyddhau, eich merthyrdod amgylchiadol blaenorol, a ninau hefyd, rhydd ydych yn wir.—GOL].

LLITH Y BARCUD. MRI. GOL. Y mae y Barcud yn cael cyflawnder o ysglyfaetn yn y dyddiau presenol, ac y mae Mr. Lord Mansel a'i anwyl frodyr yn garedig iawn o honof, ac yn penderfynu fy niwallu hyd ddiwedd fy oes, ie, pe bawn yn, cyrhaedd oed Methuselah, a gwleddoedd breision a mel- usion yn unol a'm harchwaeth. Pan oeddwn yn gorphwys yn esmwyth a thaw- el ar simneu y Walnut Inn yn ddiwedd- ar, clywais y crier yn cyhoeddi nerth ei geg,,gan ddweyd fod cyfarfod i'w gy#tl yn y Public Hall am wyth o'r gloch. Pen- derfynais fyned i'r cyfarfod er cael gwel- ed a oedd ysglyfaeth i'w gael. Pan ddaeth yr awr penod$&g, cyfeiriais fy ngham- rau i'r lie ond yn anffodus, canfyddais ryw greadur yn debyg i asyn o ran ffurf yn dyfod yn mlaen ataf, gan ddweyd wrthyf yn sarug, nad oedd hawl i mi fyned i mewn, gan mae creadur sydd yn byw yn mhwll y disylw oeddwn. Aethym allan heb wneud sylw o hono. Yr oedd awydd angherddol yn berwi ynof am gael bod yn y cyfarfod. Ond yn ffodus, pan oeddwn yn myned allan, daethym i gyfarfyddiad a Mr. Post Tele- graph, ac hysbysais iddo fy siomedigaeth. Deuweh i mewn gyda mi.' meddai wrth- yf, felly bu ac arweiniodd fi gerllaw y llwyfan. Llywyddwyd y cyfarfod gan Mr. Lord Mansel. Yr oedd golwg fren- hinol iawn arno yn y gadair lywyddol, mewn gwisg Tywysog, a menyg gwynion am ei ddwylaw. Yr oedd y fath bwysau o svnwyr cyffredin ar y gadair lywyddol fel y bu yn agos a myned yn chwilfriw. Cynghorwn y cyfeillion i ddyfod a chad- air haiarn iddo i'r cyfarfod nesaf. Wedi cael anerchiad agoriadol ganddo, galwodd ar Mr. Agerchwyrn i anerch y cyfarfod. Derbyniwyd ef gyda banllefau. Ni chlyw- ais salwach araeth erioed; mae yn warth i'r dref bod y fath ysgerbwd dinod a di- dalent yn cael anerch torf o foneddigion. Ystyriwyf y dylasai gael ei yru o'r lie. Y mae yn gredid i'r en wad parchus y perthyna iddo bod y fath gymeriadau yn swyddogion (I). Pa Ie, tybed, y mae dysg- yblaeth eglwysig y dyddiau hyn ? Wedi iddo orphen ei araeth, galwyd- ar Mr. Ffroenuchel. Yr oedd yr araeth hon yn un glogyrnog iawn, wedi ei chyfansoddi gan feddwl cul a chrebachaidd. Wedi iddo orphen ei araeth, druan, galwyd ar y ffug-fardd, yr Aderyn Du. Yr oedd hwn yn hylldremu yn ofnadwy .-wrth ar- eithio, ac yn rhincian ei ddanedct duon. Mri. Gol., dyma greadur hurt. Credais unwaith pan yn edrych arno mai un'wedi ffoi o wallgofdy ydoedd, canys' yr oedd mor ysgafn a phluen. Cafwyd araeth gan Mr. Todd-trist, ac ni ddeallais yr un gair o honi,gan mai ei mwmian allan a wnaeth. Yn ddiweddaf, traddodwyd araeth gan y Ilywydd yr oedd effaith ei araeth yn llawn o gasineb a malais, ac yn cyfeirio saethau gwenwynig ei araeth yn benodol at un o foneddigion urddasol y dref. Pa beth ydoedd yr achos o hyn, tybed ? Di- ameu genyf mai yn herwydd nad yw yn pleidio ei lywodraeth ormesol haiarnaidd a chythreulig ef. Cynghorwn y llywydd 1 d iwygio yn ei ymddygiadau, onite byddaf yn sicr o roddi ei hanes yn y DARIAN. Bwriadwyf yn y dyfodol i roddi erthygl mewn cysylltiad a'r brawd Mr. R. Tho- mas, yr hwn sydd wedi cael ei lusgo o dan orfodaeth i fod yn aelod o'r Cynghor Tref- ol, gan Mr. Lord Mansel, i'r dyben iddo gyrhaedd ei amcanion drewllyd o hunan lesiant. -Clywais gan ddryw fach fod rhai o aefodau y Cynghor yn ymroddi yn ddyddiol "i feddwi oddiar yr adeg yr etholwyd hwynt yn aelodau. Diwygiwch, ddynionach, onite bydd y Barcud yn sicr o ehedeg atoch yn ei holl nerth. BARCUD.

YBTALYFERA. Industrial Co operative Store y Llwynog. MRI. GOL.Caniatewch ychydig bach o ofod yn eich newyddiadur poblogaidd i mi gael dweyd gair neu ddau wrth yr hwn a eilw ei hun Llan Gan, o dan y penawd uchod yn y Gwladgarwr am y 9fed cyfisol. Yr wyfyn cymeryd yn gan- iataol mai ataf fi y mae yn gollwng ei saeth fechan, gan nad oes neb yn yr ardal lie yr wyf yn tfigianu yn dal perthynas a'r gymdeithas dan sylw ond fy hun. Y mae am geisio rhoi ar ddeall, credaf, wrth ail argraffu reports pedwar-misol siop y Gadnaw yn y Owlaigarwr fod a fynwyf a rhan yn y Ilithiau dyddorus hyny o aiddo y eyfrrw Lwynog gydd yn ym- ddangoa ar audalenau eich papyr yn wythnosoL Ni waeth genyf beth a ddy- .wed Lan-Gan, ie, Llangiwc o ran hyny; ond os o^s gen1*' ti, Lan Gan, neu ryw un arall o, df gyd-Lanwyr, rywbeth pwysig ar dy foddwl, heb geisio drwgliw- 10 cytneiiadau gonest yn yr achos dan sylw, yrwyf yn dy dyngedi yn dy stand up collar gwyn cornelog i ddyfod fel dyn o dan dy enw priodol, a thraetha yr hyn sydd yn dy galon. Y mae yn rhy ddrwg fod haid o 'gynhyrfwyr cribddeiliog, an- wastad yn eu holl ffyrdd, yn methu byw yn gytunus a heddychol wrthynt eu hun- ain wrth dynu mel o ysgerbydau hen lew- od a hen lwynogod, heb geisio ymhel ac aflonydduar y diniwed (a cheisio ei lusgo i'r un botes a hwythau) na ynganodd braidd air ond ei iawnderau ei hun, fel y dylasai hyd yn hyn. Gan fod cymaint o ysgrifenu ar wahan- ol bynciau o r lie hwn, ac am y lie pobl- ogaidd yma o bryd i'w gilydd, y mae fy ychydig nodiadau rhai'n wedi fy stirtio mau i'r very temperature point o anfon darlith fechan, neu rywbeth tebyg i hyny, yn awr ac yn y man, os bydd yn dderbyn- lol, fel y bydd amser ac hamdden yn caniatau, ar wahanol achosion yn ardal fy nghenedigaeth; a thestyn fy narlith gyntaf fydd (i'w weled nid yn yr Apoc- riffa) fel hyn,—Yna chwant wedi ym- ddwyn, a esgbr ar bechod: pechod hefyd, pan orphener, a. esgor ar farwolaeth." Hyd hyny, yr eiddoch, Ynysgeinon Cottage. L. MORGAIT.

< WMYLON. MR: Y mae cyfiawnder yn galw am wii^ad ychydig o sylwadau ar yr ys- grif a ymddangosodd yn eich newyddiad- ur yr 8fed o Chwefror, gan un a eilw ei hun yn Llef o Ddyffryn Tlodi. Nid fy amcan wrth wneud hyn yw ceisio atal cynorthwy i'r rhai sydd mewn angen am dano, cefnogi trais a gormes, na chwaith ergydio y cyfryw a fyddo yn codi eu lief yn eu herbyn. Dylai personau a fyddo yn apelio am gynorthwy wneud hyny mewn ysbryd mwynaidd a boneddigaidd -dweyd y gwir, a dim ond y gwir; ac nid dweyd anwiredd, a difrio personau fel y gwnaeth y Llefwr hwn. Dywedodd nad oedd mwy na thri diwrnod o waith gan y rhan fwyaf o honynt. Dylasai ddweyd pump. Buasai y Western Mer- thyr yn waith go dda pe gallent enill yn agos i bunt mewn tri diwrnod, yr hyn oedd gan amryw heblaw y fancy mett. Dy- wed eu bod. hwy mewn llawn waith, a'ù bod yn undebwyr, ac am y rheswm hyny y dylent gywilyddio. 'y gorchwyl y mae y dynion hyn yn ei wneud, i'w fror dd i beiriant i weithio'r trams gweigion i godiad y wythien er arbed ceffylau. Y maent yn tori y top a'r gwaelod, sefyll coed, &c., ac y mae eisiau cael yjobi ben, ac o'r herwydd y maent yn cael gweithio pan fyddo y gwaith yn segur. Nis gall dynion sydd newydd ddyfod oddiwrth gorn yr aradr, fel Llefwr, wneud y gwaith, a phe gallai, a'r fantais uchod yn ei fedd- iant, ai tybed y buasai yn ei roddi i arall? Na, choeliwn i yn wir. Paham y beia hwynt am dderbyn yr hyn y maent yn gael ? Paham y tafla'r bai wrth ddrws yr undeb, pan nad oes undeb yn y lle 1 Y mae cymaint o undeb a chydweithrediad yn y Western Merthyr ag sydd rhwng cwn a moch, fel y dywedir. Pwy glyw- odd son erioed bod undebwyr yn fancy- men? Onid yw hyn yn beth newydd dan haul ? Dywedaf eto, fod cymaint o undeb yn y lie hwn nes y mae pob gweithiwr pan yn darfod ei waith, yn gorfod cuddio ei doois yn y gob, neu'r gwter; ac yn ami byddant yn dyfod ar draws tools a fyddo wedi eu cuddio yn barod; ac yna yn eu cuddio mewn man arall, gan adael y cyf- ryw heb un offeryn at eu gwaith. Pan y byddis yn dyfod a mandrel i'r efail i'w sharpio, 'does dim sicrwydd pa un a wel ei berchen ef byth mwy ai peidio. Gwn am un person y dygwyd oddiarno gy- maint a 13eg o fandreli mewn amser byr. Prin y mae eisiau dweyd fod y Llefwr yn llefain am gynorthwy i haid o ladron. Dywed fod yma rai wedi cael cynorthwy yn barod. Pwy ddydd yr oedd Wil yr Arian yn danod yn wawdlyd iddynt eu bod wedi cael cynorthwy gan y plwyf. Pwy ddydd yr oedd Wil yn ymfrostio fod ganddo arian. ei fod ef yn talu arian am bobpeth ond y mae Wil, druan, wedi gwario ei arian, ac wedi ei ddwyn i level y rhai y bu efe yn eu gwawdio yn ddir- mygus; ac o'r fan hono y mae efe yn llef- ain yn groch am yr unrhyw gynorthwy ei hun. Cynghoraf ef i fyned at Wil yr Aur yn bersonol, a llefain arno am iddo gyf- tanu iddo ef-fod ganddo aur eto yn stor. Y mae Llefwr am i weinidogion ein hardal i wneud sylw o'i apeliad. Os felly, ynte, byddai yn burion iddynt cyn ym- gymeryd a chyfrifoldeb euswyddi eu bod i draddodi tair pregeth i lowyr y Western Mtrtbyryrail Sabboth ar ol i'r ysgrif hon ymddangos. Y bregeth gyntaf am 10 y boreu yn Salem, ar y testyn, "Na chwen- ych eiddo dy gymydog," sef eu hoffer gweithio. Yr ail bregeth am 2 y pryd- nawn yn nghapel Calfaria testyn, "Na ddwg gamdystiolaeth yn erbyn dy gymyd- og," sef y gorucbwyliwr a'r fancy men. Yr olaf yn Hebron am 6 yr hwyr; tessyn, "Na ladrata," hyd yn nod pe byddem yn chwenych y cyfryw. Ac ar ddiwedd y cyfarfodydd hyn, ein bod ni, weithwyr y Western Merthyr i arwyddo y pledge, ac ein bod i ymrwymo ar ein llw i ddyfod a'r holl offer ag ydym wedi ddwyn yn ar unwaith, ac nad ydym i gjflawai y fath anfad waith byth mwy. tJnrhyw un a doro ei ymrwymiad a albudir am saith mlynedd i Siberia, neu at yr anwariaid i ganolbarth Affrica. Er dwyn hyn oddi- amgylch, rhaid i ni ymrwymo mewn rhwymyn cymdeithas. Yna ar ol i ni ymarfer a thipyn o onestrwydd tuag at ein gilydd, gall ein gweinidogion parchuS ymgymeryd a'n hachos teilwng. Wrth derfynu, y mae yn dda genyf hybysu ein bod wedi myned at ein gwaith ar yr hen delerau yn mhen pythefnos i'r diwrnod wedi ni ddyfod allan, ond tair wythnos yn ol amseriad Llefwr. FANCY MAN.

Y BILL IAWNOL. At weithwyr Mynwy a Deheudir Cgmru. GYD WEITHWYR.—Teimlwn mai pleser i ni a dyledswydd arnom ydyw dwyn ar gof i chwi fod Mr. Macdonald, A.S., er ddydd cyntaf y Sesiwn presenol wedi rhoddi rhybudd y byddai iddo ddwyn i mewn fesur ar y pwnc pwysig hwn. Ie, pwysig gwirioneddol ddywedwn, i bawb yn ddiwahahiaeth agyflogir mewngoruch- wylion peryglus. Felly, teimlwn ei fod yn ddyledswydd arbenig arnom i alw eich sylw at y mater, ag i chwithau deimlo y dyddordeb priodol i wneuthur eich rhan er cael y bill hwn yn gyfraith yn ein tir. Gellir gwneud hyn mewn dwy ffordd effeithiol. Yn gyntaf, drwy i bob ardal gynal cyfarfod cyhoeddus, ac anfon cais o'r cyfarfod hwnw at yr aelod neu yr aelodau Seneddol a gynrychiolant, i ddeisyf arnynt fod yn eu Ileoedd a chy- northwyo y bill a'r bleidlais pan ddaw gerbron Ty y Cyffredin, ar y lOfed o Ebrill nesaf. Yn ail, y mae yn angen- rheidiol deisebu y Ty ar y mater. Gellir cael y nifer a fyner o ffurfiau y ddeiseb ondanfonat Olygyddy Miner's Watchman, 2 Sf 3, Fetter-li*e, London, E. C. Felly, gan fod yr achos mor ddyddorol a phwysig, a'r papyrau i'w cael ond anfon am danynt, a gaiff y Uli syrthio i'r llawr o eisiau i ni wueud ein rhan gydag ef, yn neillduol pan nad yw hyny ond yn unig gosod ein henwau wrth y ddeiseb? Meddyliwn fy mod yn clywed llu yn dweyd Na, ond i'r dyben o wneud y Na yn effeithiol, ysgrifenir at yraelodau Senedd- ol, a deiseber heb golli amser. MAB £ >N.

Y "NI," CWMAMAN. MRI. GOL. Rhyfedd y fath ddylan- wad sydd gan ffasiynau newyddion ar y meddwl dynol. Yr ydym Ni wedi arfer beio llawer ar ddynion cyffredin am eu parodrwydd i roddi clust o wrandawiad i'r bobl hyny sydd yn ceisio dwyn ffas- iynau newyddion i arferiad. Ond erbyn heddyw yr ydym Ni wedi syrthio i'r un amryfusedd ein hunain. Byth er pan ddarflenasom Ni yn eich TARIAN, dro yn ol. fod y concwerwr a alwai ei hun y Boss heb Stwmp' yn golygu cael peiriaht barddonol newydd. Cododd ryw ysfa angherddol ynom Ni am gael. engine newydd hefyd, ac hi chawd heddwch nes i Ni ei chael hi. Ar y slop wagons diweddaf, aethom i Aber- dar i'r wholesale warehouse, er ceisio yr oreu a'r rhataf. Wedi i Ni gyfarfod a Mr. goruchwyliwr y lie, gofynasom iddo yn yr iaith Seisnig (yr ydym Ni yn hoff o siarad Seisnig) os oedd ganddo en- gine at wneud penillion ar bob tywydd,. a dan bob amgylchiad. Atebodd yn siriol iawn, gan ddweyd, Oes, siwr.' Yna efe a'n cymellodd Ni gydag ef i gyfeiriad y desk, a dangosodd beiriant o ymddangos- iad prydferth dros ben, a dywedodd-fel yma wrthym, Y mae y peiriant hwn wedi bod am amryw wythnosau ar brawf gan ddyn o Gwmaman, a'r boreu hwn efe a'i dychwelodd yn ol, gan gyfaddef nad oedd yn deall dim ar ei gyfansoddiad, a dewisodd gael peiriant gwnio Singer's yn ei le. (Nid ydoedd y boneddwr oedd yn y,wat ehouse yn gwybod dim mai o Gwm- aman yr oeddem Ni yn dyfod). Ei reswm dros hyn oedd, fel y gallai gymeryd ambell i benill oddi yma a thraw, a'u stitzho wrth eu gilydd, a gosod ambell i batch i mewn yn gyfeiriadol at 'wrth- ddrych ei gan. Cyfaddefai fod hyn yn ateb iddo yn llawer gwell na myned i'r drafferth o geisio deall cyfansoddiad y peiriant a gwneud rhai newyddion.' Heb wneuthur fawr iawn a stori, gwnaethom fargen am y peiriant, ac aethom yn union i chwilio am y carrier, gan drefnu ar gyf- er.ei osod yn y gert yn y modd mwyaf dyogel, a ffwrdd a Ni tua Chwmaman. Mawr fu ein helbul wrth geisio myned drwy y dref gan y tyrfaoedd, gwragedd, a'r plant fyddai yn tyru allan i'r heol, gan ymoli beth allai y creadur ami ei olwyn- ion fod. Y mae yn naturiol i chwi feddwl, Mri. Gol., fod gwragedd Cwmaman yn amryw- io yn eu barn am y creadur newydd-by rait y dygwyd hi i'r He y tro o'r blaen, a thrwy hyny ni fu nemawr son am dani. Pan oedd y gert yn myned i fyny ar gyfer mangre deall, gwelem olwynion y peir- iant yn dechreu symud. Rhoddas- om orchymyn i'r cert sefyll, gan waeddi yn groch am osod ceryg o dan yr olwyn- ion. Wedi i ni lwyddo i gael pethau yn gymedrol drefnus, er ein mawr syndod gwelem y peiriant yn ei lawn waith, a'r farddoniaeth fwyaf pur yn dylifo allan yn rholiau mawrion a llydain fel calico grot y siop rad. Bu yn helbul garw ar- nomwrthgMsio atal yr 'Amaniaid' SJli: Indiaid Cochion' rhag cymeryd y darnaa i ffwrdd. Wedi i Ni gael amdden, a deall ei gwahanol gauges, gosodasom hi i weith- io ar y gauge saith a chwech, gan dde- threu trwy gyfarch darllenwyr lluoaog y D ARIAN fel y canlyn:— DynrasMB Ni i alw ■ich sjiir trwy y byd, Mae yn ein bryd i adrodd i Amrywiol bethan n nghyd; 08 gallwn Ni i hryddo I gael eich sylw'n non, Mae genym i ddesgrifio Pump gwroneloh gsr^bron. Fe erys yn Gwmaman Rhyw iu o'r bodau hyn, Rhai gwyn tog, boliog, barfddu, Rhai Uwyaach, orarhach gWYD. Mae rhai o Ni yn pa-chu Ein gwragedd fel ein hun, Ac ereiu yn oydarwedd A'r bryntaf, gwaelali 11 an. 'B,'m Ni, ma9111 wir, yn homer, Cwmpeini bryttaf my,, Ond i Ni gael y ddiod, A benyw gyda hi. Fan yma daw achosion Enwogion pena'r lie, I pel eu trin a'u trafod Cyn myned tua thre'. Fel rheo', bydd yr enwog, boliog, barfddu bai, • Yn eistedd yn y gadair Ya ochr J gwr Pal; Ao yna'r holl amrywiaeth O i amgylch ogylch f -dd Ynoytartod ei fawrhydi, Gwr enwog yn ei ddydd. 'By'm ni yn gwybod hanes Y de a'r gogledd, gwn, Awstralia air Amerig, Ar bydoedd oll yo grwa

Cynddelw, Caerfallwchz na Dr. Pughe. Lied gyffredin yw y symadau, gydag am- bell lygedyn yn arwyddo pethau gwell yn y dyfodol. Ei brawd Temlyddol.-Ni ddysgwylir pethau mawrion wrth yr arddull sydd gan yr awdwr yn y dechreu. Dywed yn yr ail benill:— Ond Did ein me,idwi ni Hwnay nefcedd; Ei llwjbrau dirgelhi Sydd yn y moroedd Mor fynych codwn lef Yn erbyn trefa y nef, Heb goftl) ei fod Ef YnDduw'B oes oesoedd. Cymysgir rhywiau-Yn y penill uchod, ac y mae y syniad yn dra sathredig.. Mae y bardd yn gwella, fodd bynag, wrth fyned yn miaen, gan ddarlunio rhinweddau yn dra chyflawn a manwl, a hyny mewn iaith goeth a fjiwyddineb mydryddol. Bai mwyaf y cyfansoddiad yw ei fod yn rhy of ns ryddieithol. Un o'i disgyblion.—Dangosir teimlad dwys yn y cyfansoddiad hwn, ond ni bu S awdwr yn ffodus yn newisiad ei fesur. ae yn gofyn cawr o fardd i roddi t&ri barddonol mewn llinellau mor fyrion. Calorj Drom.—Cana ef yn .brydferth a swynol. Afon loew yw ei gan, yn Uifo yn araf a deniadol tua'r mor gydag ambell raiadr cyffrous sydd yn deffro ein holl deimladau. Ond y mae ynddi amryw -iddiffygion hefyd. Esaiah.—Ymeifl ef yn ei destyn gyda medrufirwydd; ac nid ydyw yn ei adael nes eidrafod i foddlonrwydd. Nid rhyw hen farwnad ystrydebol sydd ganddo, ond "cwyn coll" teimladwy, tyner, coeth, a barddonol. Rhodder y wobr i Esaiah. HYWEL CERNYW. "Traethawd ar Ystyron Enwau," &c.— Ni ddaeth ond un traethawd i law ar y ^testyn dyddorol liwn. Gresyn na cheid "^hagor yn teimlo dyddordeb yn hanes eu "hardaloedd ac yn ymawyddu rhoddi trem tar helyntion eu tadau. Mae Cunedda Wledig wedi ysgrifenu yn lied faith a manwl, "ac mor bell ag y gallaf fi weled gyda gryn raddau o gywirdeb. Chwilied Bto gyda golwg ar y Ileoedd y mae mewn amheuaeth yn eu cylch. J H. C. WILLIAMS.