Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
5 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
yr holl fyd gwareiddiedig. Ond y mae efe yn rhywbeth heblaw a mwy na phregethwr. Mae yn un o'rgweithwyr mwyaf dychrynllyd (ni fedrwn gael gair gwell), yn ei ddydd. Ychydig o bobl y tu allan i'w gynulleidfa, lieu y tu allan i gylch y rhai hyny ydynt wedi ei wneud yn fusnes neillduol i chwllio allan, fedr ffurfio y ddirnadaeth leiaf o gyfartaledd a belaethrwydd y canghenau sydd gan Mr. "Spurgeon wedi eu sefydlu i wneud daioni, y rhai a lywodraethir ac a gynelir ganddo ef ei hun yn benaf. Mae terfyniad cyfnod obum' tnlynedd ar hugain o lafur caled yn ein temtio i wneud adolygiad byr ar ei weithgarwch, ac i goflhau yr argraffiadau a gafwyd trwy ym- weliad personol a'r sefydliadau y mae efe yn -fywyd ac yn enaid iddynt. Mae hanes y dysteb ardderchog a gafodd yn ddiweddar, ynddi ei hun, yn esboniad addysgiadol o'r dull hynod sydd gan Mr. Spurgeon o drin pethau. Fel ag yr oedd dathliad ei briodas a'i eglwys yn agoshan, awgrymwyd y byddai i'r cyfleusdra gael ei gymeryd i gyiwyno anrheg iddo teilwng o'r achlysur. Pan ddaeth y cynllun i glustiau Mr. Spurgeon, ni cheisiodd ei ddigaloni mewn un modd. 1'r gwrthwyneb, cymeradwyodd ef yn fawr. Gadawer iddynt godi faint fyn- ont o arian; po fwyaf y bydd y swm, mwyaf y bydd ei foddhad yntau-yn unig na chy- tnerai gymaint a cheiniog o honynt ei hunan. Yr oedd yr Elusendai mewn angen am wadd- oliad; gadawer i'r deyrnged briodasol gael ei rhoddi at yr amcan hwnw. Nid yw cynull- leidfa y Tabernacl ya arferol ag ymddadleu Wti gweinidog; derbyniwyd ei gais yn llawen ac ar unwaith, a'r canlyniad oedd, i'r swm anrhydeddua o £6,500 gael ei godi trwy offer- ynotiaeth y Bazaar, a thrwy hyny, i gartrefi yr hen wragedd gael ei sefydlu ar gadarnach sail nag erioed. Mae yr Elusendai yn sefyll yn Station-street, allan o New Kent-road, a phreswylir hwy gan ddwy ar bymtheg o Wragedd oedranus. Yr hynaf yn y drefedig- aeth fechan yma ydyw Miss Gay, yr hon sydd yn awr yn ei 86ain mlwydd o'i hoedran, ac wedi bod yn aelod o'r gynulleidfa sydd yn hresenol dan ofal Mr. Spurgeon am 72 o flynyddoedd. Un arall o'r boneddigesau ydyw Miss Bonser, yr hon sydd wedi bod yn dy- oddef oddiwrth gryn brofedigaeth ya ystod ei bywyd hirfaith oblegid ystyfnigrwydd y bobl yn sillebu ei henw yn Miss Bonsor. Mae hi yn 75 oed, ac mor hoew ar ei throed a phe na buasai ond ugain. Mae yn ysboncio 0 gwmpas ei hystafell yn gyffelyb i robin goch, ac yn clebran mor bleserus wrth ddeagrifio ei hamrywiol fendithion a phe buasai yn derbyn ei mil o bunau yn y ■ flwyddyn. Meddai Miss Bonser gofrhagbrol, yr hwn a rydd mewn gweithrediad drwy gyfeirio at faterion cysylltiedig a'r Eglwys o ba un y mae yn aelod. Y mae fel math o Almanac Eglwysig byw, ac wrth edrych i lawr ddalenau ei bywyd chwi gewch, nid cofnodion o enedigaethau a marwolaethau o freninoedd a brenhinesau, ond y dyddiad y bu Dr. Rippon farw, y gwnaed Mr. Hwn a Hwn yn ddiacon, ac y bedyddiwyd Mr. Rhywun .Arall. Addurnir muriau ei hystafell A darluniau o dduwiuyddion y,madawedig-Dr. Hippon, Dr. Adam Clarke, y Parch. James -Smith, ac eraill. Mewn un lie o anrhydedd yno ceir darlun ardderchog o Mrs. Fry, y gymwynaawraig ddaionus, gwyneb siriol a Wygaid tyner yr hon sydd wedi bod yn dal i edrych ar Miss Bonser er ya di-os 33 o flynyddoedd. 'Mi clywais hi yn pregethu am dri chwarter awr fan leiaf,' ebai Miss Bonser, gan edrych yn gariadus ar y darlun, ac i bob ymddangosiad ya ystyried hyny yn orchwyl ,rhyfeddol mewn' gwraig. Mae ysgoldy yn L*hedeg dros yr Elusendai uwchben. Yn gysylltiedig a'r Tabernacl y mae ysgol gy- hoeddus, lie y derbynia 360 o blant addysg elfenol o'r fath oreu. Mae yr ysgol bob amser yn llawn. Nid oes ar bobl cymydogaeth Kent-road eisieu gwybod dim yn mhellach na'i bod yn ysgol dan nawdd a gofal Mr. Spurgeon. Iddynt hwy y mae yr enw hwn yn cydredeg a phebpeth sydd yn ymarferol, yn onest, ac yn ddidwyll; a thyda golwg ar yr addysg a gyfrenir yn yr ysgol hon, ni ddywed neb fod eu hymddiriedaeth yn cael ei roi mewn lie anmhriodol. Ond yinataliwn hyd y tro nesaf.
.HANESYN HYNOD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
HANESYN HYNOD. Darllenasom hanesyn lied dda yn nghylch person oedd yn dal swm o arian yn un o'r banciau hyny a gyhoeddasant eu cyfranddal- iadau yr wythnos ddiweddaf. Pedair neu bum' wythnos yn ol penderfynodd boneddwr dynu ymaith ei gyfrifon o'r banc, ac aeth adref gyda rhyw chwe' chant o bunau yn ei feddiant, y rhai a glodd i fyny yn ei foes. Ond yr oedd ei anesmwythder yn fawr pan oedd yr arian yn y bane, daeth yn ddeg mwy pan y cafodd hwynt yn gloedig yn ei dy ei hun. Yr oedd truenusrwydd y dyn hwn mor angerddol, yn ot ei brofiad ei hunan wedi hyny wrth gyfaill, fel yr oedd mewn cymbariaeth yn eithaf hapus tra yr oedd ei arian o fewn i furiau yr ariandy. Yn lie bod methiant masnach yn pwyso ar ei feddwl, daeth ofn lladron a thy-dorwyr i wasgu arno, nes agos flino ei enaid allan o'i gorff, Mewn ofnadwyaeth yr elai allan yn y dydd, ac yn ei fyw ni fedrai roi hun i'w amrantau, rhag y byddai iddo gael ei ddeffro gan bresenoldeb dyhirod duon-wynebog yn ei ystafell. Pryn- odd lawddryll, yr hwn a gadwai yn llwythog o dan ei obenydd, ac fel hyn y treuliai tywyd o benyd beunyddiol, hvd nes y daeth yn an- alluog i ddal y dirdyniad yn b*y, a dychwel- odd yr arian i'r banc. Y mae hwn yn hanes gwirioneddol, ac nid ydyw ondunolawer a allesid eu nodi am bersonau o'r un cyffelyb ysbryd, ydynt yn cyroeryd eu dychryn gan sibrydion gwag a disail a ^ylchdaenir gan ddynion diegwyddor o gylch y wlad. J
DOLGELLAU.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
DOLGELLAU. Achos y Tlodion.-Da genym ddeall fod tlodion ein tref yn myned i gael ail gyflenwad o 16 yr wythnos hon eto, trwy haelioni y bonedd- wr Mr. Beale, o Bryntirion, ac eraill. Yr ydym yn deall fod pob en wad yn gofalu fod eu tlodion hwy eu hunain yn cael chwareu teg. Clywsom fod cais wedi dyfod oddiwrth Mr. Beale, am estyniad y rhoddion tuallen i derfymau y dref, ond fed ei gais rhesymol wedi ei wrthod. Dylem ar bob cyfrif wneud ein goreu i gyflawni ewyllys boneddwyr sydd mor hael, yn enwedig os bydd eu cais yn rhesymol, fel y mae y dymuniad hwn, yn hollol felly, foddyliem ni. Onid oes tlodion yn Bontddu, Llanelltyd, &c? Oes yn ddiameu, ac oni ddylent gael rhan o rodd y boneddwr sydd yn byw yn eu canol? Ewyllyaiem ofyn yn oatyngedig i'r Pwyllgor sydd yn gofalu am y pethau hyn, Paham y rhoddir ar law masnaoh- wyr ein tref i ranu y tickets sydd yn rhoddi hawl i'r glo? Er mwyn dangos fod lie i gwyno am hyn, rhoddaf i lawr ymddyddan a gymerodd le rhwng aaasnackydd yn y dref a chwsmer iddo: Cwsmer. Yr wyf ya arfer prynu gyda chwi er pan ydych yma; cyn i chwi ddyfod yr oeddwn yn deli. yn y fan ar fan, a ydych chwi yn myned i roddi ticket imi i gael glo? Masnachydd. Yr wyf yn ddiolchgar am eich owsmeriaeth chwi, ond nid wyf fi yn ddigon galluog i ranu glo, a chofiwch chwi mai nid dresto ei hun y mae hwn a hwn yn rhoi y glo, ond dros bwyllgor sydd wedi eu penodi. Ows. Ni ddywedodd hwn a hwn wrthyf ei fod yn ei ranu dros neb, ac felly, cymerais yn ganiataol mai efe ei hun sydd yn ei roddi o'i boced ei hun. Mas. Y mae hynyna yn gam dirfawr a'r mas- nachwyr eraill nad ydynt jiyn cael y fraint (?)o ranu tickets. Y mae hwn a hwn trwy y cyfrwys- der yna yn gallu denu cwsmeriaid masnachwyr eraill yno, dan rith o roddi 'cerdod' o lo iddynt, pryd mewn gwirionedd nid ydynt ond rhanu glo dros y pwyllgor, a dylai pawb wybod hyny. Ows. Nid oeddwn ni yn gwybod hyny o'r' blaen, a gwn am lawer sydd fel fy hunan yn y tywyllwch. Onid yw hyn yn afresymol i'r eithaf? y peth lleiaf allasai y masnachwr hwnw wneud, fyddai dweyd pwy oedd yn rhoddi y glo. Paham na rodrlid hwynt i weinidogion y gwahanol enwad- au i'w rhanu? gwyddant hwy pwy sydd deilwng o honynt fwy na neb arall, a thrwy hyny ni chai masnachwyr eraill gam. Rhyfedd yw fel y mae rhai yn defnyddio pobpeth i godi eu hunain a'i masnach i fynu, heb ofalu dim am gyfiawnder y peth o gwbl. Oofied y pwyllgor am hyn erbyn y tro nesaf. A chofied y rhai sydd yn gwerthu y glo ar ol ei gael er mwyn cael diod, y cyhoedd- ir eu henwau os gwnant eto; y maent wedi eu werthu ddwywaith, ond y drydedd waith yw'r goel. Y Cyfarfod Misol.—Cafwyd Oyfarfod Misol da. iawn gan y brodyr Methodistiaid yn ein tref, y pregethwyr yn eu hwyliau gorea fel y dywedir. Ni chlywsom Mr. Saunders erioed mor effeithiol ac aruchel. Trueni fod gwasanaeth mewn capel arall y noson olaf, a'r gynulleidfa (meddant hwy) fel ymweliadau angylion, yn few and far between. Gobeithio y byddant yn gallech erbyn y tro nesaf. Ysgol Dr. Williams,-Y mae yr yagol rhagor- 01 hon yn cael ei hagor ddydd Llun, ac y mae yn gyflensdra na cheir ond anaml ei gyffelyb, er dwyn i fyny ein merched ieuanc. Masnach.—Cwyno cyffredinol sydd yn y dref gan y masnachwyr, yr arian, a'r cwsmeriaid yn brin. Y mae ychydig fwy o weithio y dyddiau hyn nag a fu, eto, eto, tywyll ydyw y dyfodol i lawer. Gobeithio y tyr y wawr yn fuan, o herwydd y mae dyoddef mawr yn ein tref eto. Pwysau bychain.—Ymddengys fod y clefyd heintus yma wedi gwneud ei ol yn Arthog; fe ddirwywyd tri o fasnachwyr yne, sef Robert Hartley Jones, David Lewis, ae Evan Jones, Tynewydd, gan yr ynadon ddydd Mawrth, y 14eg. Erlynid hwy gan Mr. O. Hughes, Arol- ygydd y Pwysau a'r Mesurau. Oawsant eu dirwyo yn bur drwm. Gobeithio y cofiant am y wers. Peth caled iawn yw rhoddi rhy fach o bwysau o lo, yn enwedig y dyddiau hyn, pan y mae cymaint o'i eisieu. Duo Gwynebau. Y mae rhyw haid e fechgyn wedi bod yn pardduo eu gwynebau rai o'r nos- weithiau diweddaf, ac yn ymdrechu yn selog dduo gwynebau pobl eraill fel hwy eu hunain. Os na pheidiant a'u chwareu, rhoddwn enwau y d 1—>—d duon yn y DYDD, ac waeth iddynt heb bardduo eu gwynebau y fan hono Gymdeithas Gorawl Newydd.- Deallwn fod Cymdeithas Gorawl newydd wedi ei sefydlu nos Lun diweddaf, yr hon a elwir y Philarmonic Society, dan arweiniad Mr. Gregg. 9.
1-LLANDDERFEL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLANDDERFEL. Cynaliodd Myfyrwyr Annibynol y Bala eu Cymanfa Flynyddol yn y lie uchod, pryd y gweinyddwyd gan Mri. J. E. Thomas, J. D. Rees, H. L. Jones, W. E. Evans, D. Jones, a. T. Rowlands. Dechreuwyd y gwahanol gyfar- fodydd gan y Mri. J. P. Evans, D. G. Jones, a J. P. Jones. Cafwyd hin ddymunol a phregethau rhagorol.
BALA. ,'
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
BALA. Marwolaeth disymwth. —Cynhaliwyd treng- holiad yn y lie uchod ddydd Mercher, y 15fed o'r mis hwn, ar gortf Isaac Kirkham, gweithiwr, 48 oed, yn byw yn yr Hen Farracks. Yr oedd yr ymadawedig yn gweithio i'r Mri. Meaking a Dean, cymerwyr y Bala & Ffestiniog Railway, ac wrth ei waith fel arferol boreu Llun, pryd y syrthiodd i lawr yn farw yn y fan. Gwnaeth Dr. R. Edwards post mortem ar ei gorff, a dyg- odd o flaen y crwner y dystidlaeth ganlynol:—■ 'Nad oedd dim olion creulondeb arno yn fewnol nac allanol, a thybiai i'w farwolaeth gael ei achosi gan glefyd y galon, prinder ymborth, a bronchitis.' Dychwelodd y rheithwyr, pa rai a flaenorid gan Mr. E. Davies, Llyfr-rwymydd o'r lie hwn, y rheithfarn o 'Farwolaeth drwy achos- ion naturiol-' ( Y gweddill yn ein nesaf).