Y Cymro

Yr Undeb Cynulleidfaol, CVNALIWYD uchel wyl Annibynia yn Mhenybont yr wythnos ddiweddaf. Fel pobpeth arall o'i blaen hi, a aeth heibio. Bu llawer smradwr yn pryderu, erbyn hyn mae'r pryder cyn siarad drosodd a'r benyd wedi siarad yn aros. mwy o Hinder wedi siarad yn anil nag o brj er cyn hyny. Dywedwyd rhai pethau yn dusau y btiasai yn well myned heibio lddvnt heb son am danynt, a ruwy na tbebyg genym fad ambeli gyffyrddiad o edifeirwch yn n^baion rtiai llei- arwyr pan y maent heno'n adolygu eu gwaith yn unigedd myfyrgell. Campus oedd anerchiad y Cadeirydd. Cad- wodd rhag eithafion sydd mor due-ddol o gael sylw ar adeg o'r fath. Anerchiad teg, cy riwn, boneddigaidd, yn Hawn meddwl a ehenadwrl, yn cael ei ddarllen heb un methiant ar frawddeg na gair, mor fwyn ag awel Mehefin, mor llixtirig a threigliad nant y ffynon rhwng y bryniau. oicr genyrn y teimlai y canoedu pregetnwyr oedd yno'n gwrando fwy o awydd nag erioed i ym- gvsegru i waith yr efengyl, ac i ymdrecbu mwy am dayfod i linell uniousyth pob goleuni. JNid wyf yn credu i'r ymdrafodaeth ar gyfrifoldeb yr eglwysi yn nglyn a chodi pregeth wyr ddatguddio yr un weledigaeth i neb, Darllenwyd papyr da ar y pwnc—a siaradodd gweiuidog a lleygwr wrth gynyg ac eilio penderfyniad ar y cwestiwn siaradodd y naill a'r Hall ohonynt yn cida doigon, ond nj ddaetb y weledigaetii, er y gall daioni ddeilliaw wedi'rcwbl o'r ffaith fod y cwestiwn yn cael sylw. Cafwyd papyr da, cynwysfawr yn y cyfarfod cenhadol,-ac areithiau gan genbadon, ond gwelsom y brwdfryderid cenhadol yn codi yn uwch. Mae mwy o weitbio wedi body ddwy flynedd ddiweddaf o blaid y genhadaeth nag a fu erioed. Ni a hyderwn fod y brwdfrydedd oedd yn Nghaerclyd(I a Blaenllecbau wedi ei droi i fewn i waith y presenol. Toddedig a ehalon rwygol oedd gweled y Parch W. Owen, gollodd ei iechyd—ei briod hoff, a'i gysuron bydol oil yn China,—wedi dycbwelyd i fethu siaract Galwyd ef i'r Ilwyfan yn y cyfarfod cenhadol ond nis gallodd siarad, yrngrymodd i'r dorf mewn cydnabyddiaeth o'r derbyniad croesawgar a gaffai-ac eisteddodd i lawr i wylo a r cadacn ymyl dn yn gorchuddio ei wyneb, ac wylodd y dorf, Cafwyd amrywiaeth doniau yn y cyfarfod cyhoeddus, a gwnaeth y tri areitbiwr eu gwaitn yn hollol fel hwy eu hunain—fel hwy eu hunain ar eu goreu, a mwynliawyd eu hareithiau yn ddirfawr. H wn mi goeliaf, oedd y cyfarfod llawnaf o frwdfrydedd o'r holl gyfarfodydd. Dywedwyd ynddo rai pethau eithafol yn ddiau, ond yn wir y mae ambell air eitbafol yn faddeu- adwy iawn ar adeg o'r fath, yn nghanol y fath donau o frwdfrydedd. Synwn ni ddim nad oedd rhai o'r areithwyr yn dywedyd rhai pethau nad oeddynt wedi feddwl. 'Roedd y dyrfa fyw yn tywallt syniadau at eu traed, ac yr oedd yn anba^rdd peidio gafael mewn rhai ohonynt, ond fel rheol syniadau heb sicrwydd am eu priodoIdeb yw y rhai ddeuant at y llefarwr o ganol brwdfrydedd cynulleidfa, ar adegau eraill y mae eu tuedd i dinystrio'r holl waith. Rhaid wrth farn gywir, gyflym iawn, i benderfynu beth i'w dderbyn a pheth i'w wrthod pan yn siarad uwch cynulleidfa'n berwi. Cofia rhai, a llawer, yn hir am bregethau'r Undeb nos Fawrth. Dwy bregeth yn gweddu yn rhagorol ar adeg o'r fath, yn ddigon gwahanol i'w gilydd, eto y naill a'r Hall ar faterion pwysicaf bywyd, Ni bu y Cyfarfod Dirwestol yn ol i ddim fu yn flaenorol yn nalyn a'r Undeb ar y pwnc. Cafwyd tair wraith gref a llawer o newydd-deb. Dywedwyd rhai petbau mwy newydd yn y cyfarfod hwn nag yn yr un o'r lleill, a dywedwyd ynddo lawn eymaint o bethau hen hefyd-. Bu amryw bync- Jat yn cael sylw y cynhadleddau, y pwysicaf fe ddlchon ydoedd pwnc y gronfa. Mabwysiadwyd egwyddor y cynllun gydag unfrydedd. Ymddir- iedir y gwaith o dynu allan y maa re dau i bwyllgor. YrnddirieJi" y casglu hefyd i bersonau o ddylanwa'! yn lie a Gogledd. Bwriedir cael c'onf<i o ugain mil o bunau o leiaf. Haw-id lawn y gall yr Annibvnwyr wneud byn ond iddynt fod yn unol. Cafwyd arvyyddion fod y gweiniaogion ac amryw ddiaconiaid a ddifrif am gael y symudiad yn llwyddiant. Bwriedir caso,lu'rarianmewnpi)m mlynedd, a chyfrifir eleni fel y gyntaf. Cafodd y ddirprwyaeth oddiwrth Gymanfa'r Methodistiaid, ac eiddo gweinidogion y dref dderbyniad calonog-siar- adwyd yn ddifyr iawn o bob tu—'roedd hen Fethodistiaid yn Annibynwyr, a heD Annibyn- wyr ya Fethodistiaid a'r gweinidogion lleol gyda breichiau agored yn derbyn yr Undeb i'w plith. Cyflwynwyd dydd Iriu i bregethu, gan ddecbreu am saith y boreu, a dal ati hyd yr hwyr. Ymadawai'r ymwelwyr gyda phob tren ddydd Iau, ac erbyn -hed iyw mae r canoedd I cyfeiilion wedi myned i'w gwahanol gylchoedd a bydd llawer gwyneb wedi ei golli erbyn yr j Undeb nesaf. Hyfryd oedd ysgwyd Haw a. I ffryndiau, a gweled hen wynebau, ond ni cbaf- wyd gorphen ymgom a neb. Yr oedd llaw neu 11 wyneb newydd yn tori ar yr ymddiddan ac yn I dyrysu pob cyfrinach. Achwynai rhai fod y dyrysu pob cyfrinach. Achwynai rhai fod y cvfarfodydd yn myned yn rhy feithion—llifai'r naill i'r llall bron o hyd, gwaith anhawdd i lawer un yw tewi. Mae siarad yn beth anhawdd yn sicr, ond y mae tewi ar yr adeg briodol yn an- hawddach. Ble'r oedd y gloch eleni 1 Rhaid ei cfaael yn ol. I Lerpwl y daw'r Undeb y flwjrddyn resaf, lie y ceir digonedd o adeiladau cyfleus—sicrhaer cloch. Etholwyd y Parch R. S. Williams yn Gadeirydd gydag unfrydedd rnawr. Mae efe wedi gweithio'n hir a chaled. Nid yw wedi ysgrifenu nemawr, ond y mae wedi pregethu a siarad yn ddibaid er's degau o fiyn- yddoedd, ac yn hollol adnabyddus draws Gog- ledd a De. SOUTHMAN. -0- Mae Tywysoges Cymru wedi bod yn ddigon grasol i dder byn copiau o Alawon fy Ngwlad ac wedi diolch i'r casglydd, Mr Nicholas Bennett, am danynt.. Mae Cwmni Nwy a lJwfr Gogledd Cymru wedi prynu amryw weithfeydd nwy a dwfr, a'r prisiau am danynt wedi gostwng mewn llawer lie.

PWLPUOAU CYMREIG, Awst 2. LERPWL. Y METHODISTIAID CALFINAIDD 1\ Princes rd-Am 10, J 0 Jones, Trawsfynydri, m 6, J Hughes David street- mAm 10, J Hughes, M.A am R. J 0 Jones. Fitzclarence st-Am 10, H Williams, Gwalchmai, am 6, J S Robert, Netherfield road-Am 10, J S Roberts, am 6, H Williams. Chathaitt street-Ani 10 a 6, R Richards, Rhyl. Crosshall street .-A ni 10 a 6, J Hammond, America. Linfield road-Am 10 a 6. W Hughes. Newsham park—Axa If) a 6, R A Jones, Porthaethwy. Bootle-Am 10 a 6, H Jones, D. D. Birkenhead-Am 10.30 a 6, T Gray. Seacombe-Am 10.15 a 6, W John, Penybont. Garston-Am 10 a 6, Rock Ferry-Am 10 30 a 6, D Jones. Walton park-Am 10 a 6, E J Evans. Waterlon-Am 10 a 6, Htyton Qttarry-Am 10 30 a 6, Peel rMd-Am 10 a 6, G Ellis, M.A. Holt road-Am 10 30 a 6,W 0 Jones, B. X. Webster road-Am 10 a 6, E Lloyd. New Rrighton-Am 10 a fi, R E Jones. West Kirby—Am 11 a 8 30, W Jones (W.) Yates iitfMt-Am 6 15, H Parry (A.) Market street Birkenhead- Am 6, H Tudor. Brassey street, Birkenhead-A..m 6, J Evans. St. Helens-Am 10 a 6 J P Jones. Siloh Whiston Am 10 30 a 6. YR ANNIBYNWYR Tabernacl-Am 10-30, H P Thomas, am 6 L Jones, Tynycoed Grove "t- ADI10-30, D M Jenkins, am fI, H Willams, Coleg Bangor. Park rd-Am 10-30, D Adams, am 6, Mvfyriwr. Great Mersey st-Am 10, L Jones, am 6, E Jones, Llanbedrog Kenki,n,'aton- Am 10-30, J 0 Williams, am 6.15. R D Jones. Trinity rd Bootie-Am 10-30, R D Jones, am 6, J 0 Williams Marsh lane-Am 10,30 a 6, J H Rees, Bangor. Clifton rd Birkenhead—Am 10. P Price, am 6, H P Thomas Seacombe—Am 10.30. am 6 S Roberts. Vittoria st, B'hpad-Am 10-30 a 6, W Speakmau.Penisa'rwaen BEDYDPWVR. Everton village—Am 10. a 6, W H Jones, Llanfyllin Windsor street-Am 10-30 a 6, W Samuel. Edge lane-Am 2-30 a 6. E Bellis, Helygain. Ca-oel Seion Bouslield strect-A m 10, a 6, P Jones, Btasenose rooM., Booth—Am 10 a 6, f nowsley Ro"d. Bootle—Am 10, a 6, L W Lewis. Woodlands, Birke?,head- Am 10-30 a 6, J Davies. Y WESLEY A ID Shaw street-Am 10.30, H J, am 6, J P R. Boundary street-Nm 10.3", E H. am 6, J H. Trinity road, Bootle-Am 10-30, J H, am 6, R 0 a R J. fdge Hill, Plimsolt st.-Am 10, W H E. am 6, T M. Knowsley ro"d, Bootle-Am 2.30 a 6, T C R. Mynydd Seion -,A, 10 30, E Edwards, am 6, J Hugbes. r laugh ton rd', Birkenhead-Am 10, J Hughes, am 6, T Hughes Price St, Birlrenhead-Am 2 a 6, Widnes-Am 10.30 a 6, R Morgan. Ga,rston-Am 2 30, J Hughes am 6, D D Jones. Marlostown-Am 10 30, D G Jones am 5.30, Cyfarfod Gweddi fJermon-Am 10.30, Cyf Gweddi, am 5. D G Jones. Gotborne-Am 2, D G Jonep, am 5.30. Cyfarfod Gweddi. -Seacombe-Ain 2, R Morgan, am 6, J Williams. Rock Ferry-Am 2.30, J Williams, am 6, J Pierce. Wigan~Am 10 30, Cyf Gweddi, am 6, D Rowlands. Leigh Am 10 30 J* 6 0 Hughes. St Helen's-Am 10,30 a 6, O Ll Davies. Daruien—Am 3.15 a fI, R Roberts. Tyldesley—Am 2, 0 Hughes, am 6, Cyf Gweddi. YR EGLWYS SEFYDLEDIG. Sant Dewi—Am 10-30 a 6, J Davies. Sant Asuph-Am 10.30 a 6.30, E Williams. "amt Nathaniel- Am 10.30 a 6.30, 0 F Williams. St. Winifrea, Rirlcenhead-Am 10.45 a 6.30, R Edwards -0- MAWOEINTON. I Y METHODISTIAID CALFINAIDD. Moss Side-Am 10-3n, T Hughes, Stockport, am ö. JJ i Jones Pendleton-Am 10, W James. B.. am 6. J E Jones. Heijwood st-Am 10. J E Jones, Warrington, am 6, W James Higher Ardwick- Am 10-30, D T Jones, am 6, T Hughes.

T IVERPOOL & QRTH WALES S. S. CO., TIMTTED. DAILY SAILINGS from PRINCE'S LANDING STAGE (Sundays excepted and circumstances permitting). 11 ST. TUDNO, leaves Liverpool 10.45 arrives back 7.30 p m, ST. ELVIEV Four Trips per week to and from Liverpool, every Monday, Tuesday. Friday, and Saturday, from Liverpool 2.15 p.m. On 31st July to Llandudno only. No early boat from Wales on 1st August. BANK HOLIDAY SAILINGS (MONDAY. 3rd AUGUST). "ST. EL VIES" (New Steamer) Leaves Liverpool. 9.45 a.m Leaves Menai Bridge 4.0 p.m Llandudno.12.0 noon Bangor 4.0 p.m „ Beaumaris. 1.0 p.m Beaumaris.4.30 p.m Bangor 1.20 p.m Llandudno.. r>.30p.m Arrives Menai B'dge..1,30 p.m Arrives Liverpool. 7-45 p m "ST. TUDNO Leaves Liverpool.10.45 a. m Leavos Menai B'dge..3.45 p.m „ LlandudDo.. 1.0 p.m Bangor 3.45 p.m Beaumaris.. 2 0 p.m Beaumaris .4.15p.m Bangor. 2.20 p.m Llandudno.5.15 p.m Arrives Menai B'dge 2.30 p.m Arrives Liverpool.7.30p.m Allowing over five hours on shore at Llandudno DAY EXCURSIONS, LIVERPOOL to LLANDUDNO only 1st and 8th August. Leaves Liverpool 9.0 a.m I Arrives Llandudno..11 15 am Llandudno 11.30 a.m I Liverpool. 1.45 pm SPECIAL SEA TRIPS FROM NORTH WALES TO DOUGLAS. Every WEDNESDAY and THURSDAY. From Menai Bridge and Bangor at S a.m.. Beaumaris, 8.30, Llandudno, 9.30; due back at Menai Bridge at 8 30 p.m., allowing about S hours on shore at Douglas. Low Fares. SPECIAL REDUCED FARES FOR PARTIES If previously arranged at Agents or at Office. For Farf-s and further particulais apply to- LIVERPOOL AXD NORTH WALES STEAMSHIP Co.,Ltd T G. BREW, Sec., 20, WATER ST. LIVERPOOL. Telephone 6366.

CHESHIRE LINES. Mae Gwasanaeth Newydd a Gwell o DRENS CVFLYM yn rhedeg yn awr i OGLEDD CYMRU a CHYMYDOG- AETHAU y CAMBRIAN. Bydd Lavatory Carriages Dos- harth Cvntaf a Thrydydd yn gysylltiol a'r Gwib-drenau a Sdant SroV\lANCEINIONTac ABERYSTWYTH fel y eanlyn:— „ Gorsafoedd. Amser. a.m. p.m. Manceinion (Gorsaf Ganol) .cych. 11 30 3 30 stockport (Tiviot Dale). 11 15 320 Altrincham a Bowdon ,i irr „ Knutsford 11 g3 3 M Northwich n 12 2 4 2 Hartford a Greenb,,ink 12 8 4 8 Caerlleon (Liverpol Road) 12 29 4 29 Gwrecsam (Gorsaf Ganol) cyr. 110 510 Crof-soswallt 2 3 6 o Trallwng » f oi 6 55 Di enewydd „ -F-59 7 40 Aberystwyth » J 60 Bermo » ° Porthmadog » ° Pwllheli 6 lb — am. p.m Pwllheli cych- 10 10. Porthmadog to 1 45 Aberystwyth » 12 » Drenewydd k 2» 5 Trallwng ft J. Gwrecsam (Gorsaf Ganol) cyr. 335 615 Caerlleon (Liverpool Road) 4 2b » Hartford a Greellbank „ 4 50 1 do Northwich » 740 Kru!sford 1(. „ Altrincham a Bowdon „ ID OV Stockport (Tiviot Dale) „ 6 18 8 Manueinion (Gorsaf Ganol) o » a Arwvdda fod v tren yn galw pan fydd gotyn am nyny. 1 b Awst Sydd i Medi 12fed, yn gadael Aberystwyth 2.30 nawn Amy cysylltiadau a rhwng-orsafoedd a manylion am drens I eraill, gweler taflen amser. Am y cysylltiadau a rhwng-orsafoedd a manylion am drens I eraill, gweler taflen amser. DAVID MELDRUM, Goruchwyliwr. Lerpwl, Gorph., 1896.

CRONFA COFf ADWRIiETHOL DANIEL OWEN. £ s. d. Mr Geo. Law, Kidderminster 2 2 0 Mr J. Mack, J.P., Mayor of Bootle 2 0 0 Principal T. C. Edwards, D.D., Bala 1 1 0 Per Mr J. B. Edward, Gellifaelog House, Dowlais :— Cyfeilliou yn Nghapel Hermon, Dowlais 1 7 6 Received from Rev J. Owen, B.A.,Gerlan Cymdeithas Lenyddol Gerlan 0 16 3 Rev D. C. Edwards, M.A., Whittington 0 10 6 Dr Parry, Carno 0 10 6 David Williams, Penmorfa 010 6 J. T. Alun Jones, Bala 010 6 Mr Lewis, Bradford House, Mold 0 10 6 Mr J. M. Owen, Anchorage, Carnarvon. 0 10 6 Mr Thomas Hughes, Pentre, Flint 0 10 6 Received per Miss Nellie Roberts :— Supt Ifor Davies 010 6 Smaller stims 0 10 0 Mr P. Harding Roberts, Holywell 0 10 0 Collected by Rev E. J. Lloyd, St Dog- maels, Cardigan:— 0 9 3 Rev D. M. Jenkins, Liverpool 0 5 0 T. M. Jones, Penmachno 0 5 0 R. A. Jones, Trefnant 0 5 0 ,Jnhn Hughes (Glaiiystwyth) 0 5 0 W. L. Protheroe, Pontblyddyn 0 5 0 Mr Aneurin Williams, Carnarvon 0 5 0 Mrs J. E. Davies, Bootle 0 5 0 Mr Thomas Parsonage, Mold 0 5 0 Mr Robert Roberts, Bootle 0 5 0 Mr W.' Humphreys, Seaforth 0 5 0 Mr T. Humphreys, Bootle 0 5 0 'Mr Tfaos Parry, Bootle 0 5 0 Mr John Jones, Hemans Street, L'pool. 0 5 0 Mr Joseph Davies, Tranmere 0 5 0 Mr Wm Lea, Coed Talon 050 Mr Goronwy Jones, Prestatyn 0 5 0 Mr T. J. Roberts, chemist, Ruthin 0 5 0 Collected by Mr Henry Jones, Chester:— Councillor Isaac Jones, Chester 0 5 0 Mr W. L. Davies, Chester 0 5 0 Mr Henry Jones. 0 5 0 Smaller sums 0 14 6 Collected by Dr Roberts, Chester :— Mr James Hughes, Hoole 0 2 6 Sums from 2/6 0 17 6

SEACOMBE Welsh Congregational Churcq. A GRAN D + BAZAAR Will be held in connection with the above Church, IN OCTOBER, 1897. Particulars will be published later. RHYBUDD. MAE YSTAFELLOEDD Clwh Cymdeithas Cymru Fydd, Lerpwl wedi eu symud yn awr o Git AN BY STREET i 150, UPPER PARLIAMENT STREET AFON WEN, CAERWYS. FOR SALE,—FIVE FREEHOLD COTTAGES and a SHOP.—For particulars apply to MR, WM.. PARRY, Jessamine House, Caerwys. ADDOLDY Y METHODISTIAID CALFINAIDD NEWSHAM PARK.. YN EISIAU ddechreu Hydref, gwr a gwraig- Y cydmarol ienainc-i ofalu am a glanhau yr addoldy, a'r adeiladau cysylltiedig. Cyflog £ 15 yn y flwyddyn, yn nghyda thy, nwy, a thanwydd. Y ceisiadau, yn cynwys pob manylion, i'w hanfon i mewn cyn, neu boreu Gwener, y 31ain o'r mis hwn. i C," Swvddfa. v Gymro.

GENEDIGAETHAU, PRIODASAU MARWOLAETHAU. EVANs-Gorphenaf 13, yn 74 Antield Road, priod S. Evans, adeiladydd, ar ferch. OLIVER—Gorphenaf 21, yn Talsarnau, priod y Parch A. Oliver (M C) ar ferch—cyntafanedig. TREVOR OWEN-Gorpbenaf 20, yn Bryntysilio, Caernarfon, priod J. Trevor Owen, M.A., prif- feistr yr Ysgol Sirol, ar ferch. prto&aeau ROBERTS—EDWARDS—Gorphenaf 27, yn nghapel Ebenezer, Bangor, trwy drwydded, gan y Parch Rheidol Roberts, Abersoch, y Parch R. Gwylfa Roberts, Porthdinorwig, ag Ellen Edwards, unig ferch Capt a Mrs Edwards, Fron Heli, Bangor. SMITH- ROWLAN 1),S -Gorphenaf 16, yn Eglwys y Drindod, Birkenhead, Mr Smith, Birkenhead, â. Lizzie Rowlands,wyres y diweddar John Abbott, cigydd, Caernarfon. Marwolaethau. JONEs-Gorphenaf 26, yn 122, Fellows Rbad,, Hampstead, Llundain, yn 55 oed, y Parch John Jones, diweddar I) Tuebrook, Lerpwl. J ÜNEs-Gorphenaf 19, yn dra disymwth, yn 13, Blessington Road, Anfield, Mrs Jones, anwyl briod y diweddar Abel Jones, yn 67 oed. Cladd- wyd hi yn mynwent Kirkdale. ROBERTS—Gorphenaf 14, yn mhreswylfod ei thad, ar ol byr gystudd. Catherine A. (Kittie), merch ieuangaf Thomas Roberts, Bryn Llanfair, Llan- fair P. G., Mon. ROBERTS—Gorphenaf 21, yn 45, Oxford Street, yo 48 oed, Elizabeth M., gweddw y diweddar J. G. Roberts, L. D.S., o'r ddinas hon. ROBERTS—Gorphenaf 22, yn Bank House, Upper Parliament Street, yn 1 mlwydd a 5 mis oed, Agnes Winifred, unig ferch H. P. ac M. H. Roberts. Printed and Published by ISAAC FOULKES, at his Printing Establishment, 8, Paradise* Street in the Parish of Liverpool, in the Ooaniy of Lan aster.