Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
"7: ,=: ;îI!trtht.Rntau, &t. By Mr H. Roberts. P OTEr., BEDD- o whole of IN and OrTDOOg EFFECT ••>. H K RY i^OBEKTS is instructed by !VJ it.A Wiiliams, who is leaving, to BELL by AU<PT.(ON at the Sarac°n's Head Hotel, on MONDAY and TUESDAY, Jane 10th and 11th, p m prompt, the whole of the IN and OUTDOOR EFFECTS, being the contents of Entr* -ce Hall, Bu and Bar Parlour, Coffee- room, B ;a/d-room, 2 Sitting-rooms, Smoke- room 11 Bedrooms, &0., Bed and Thi. a, 'ijaiiiery. Glass, &0., Outside Bi Carri&gw, Horses, aix sets of C' -'is c-a rocfliSU-na. Ca^hg-ri tu be had at th9 Hotela or from the A "xioaeer. T'ip F'ir'sitxire tnt»y be viewed any day. yvloa By Mr Robert Parry. OOCNTY OF MERIONETH.—PARISH OF I-* i'-MTWROG.- BALF of a Very Desirable FRET FARM, MR ROBERT PARKY is instructed to Sr.LL by PUBLIC AUCTION, at the Queen's liotei Bi&enau Festiniog, on SATUR- DAY, JUCJ the 8th, 1901. at 2 o'clock p.m. (subject to ror.ditiors then and there to be lead-, aU the Freehold Farm, Lands, and Hereditaments, called Gyfynys," situate in jkheP«r ih cf Maentw?? ind now in the oc- cupation of Messrs Edward and William Wil- liams. containing by admeasurement 228a. 3r. The said Farm is convenientlysitoated within one mile of Maenfcwrog Road Station. The Fa-m cone'sts of rich pasture and arable land, and is in a good state of cultivation. There is an extensive jheep walk on the Maeatwrog mountain at Liechwedd-y-rhedfa belonging to this Farm; 33a. lr. lp. of the same contain a rich deposit of peat of great depth. The River Dwyryd, wh ch is the southern boundary of the Farui, is notsu for trcut. For further particulars apply to Messrs Lied George and George, Solicitors, Oricoieth, or to he Auctioneer, 3, Salem Terrace, pwll- heli. y675c503J: By Messrs E. H. Owen and Son. la, THOMAS STREET, CARNARVON. — FRIDAY next. 7th June, 1901. MEsSRS E, H. OWEN and SON, instruc- ted by Mrs W. Williams, will SELL, without reserve, the whole of the substantially HOUSEHOLD FURNITURE and EFFECTS. Sale t3 commence at 1 p.m. y7128 8A!t;1 of Desirable FREEHOLD FARM in fev r&ridh 01 LUuaseblig, County of Oarnar- J voti. Tk TSSSRS E. H. OWEN and SON, instructed 4Vi by Mr Pierce Williams, will offer for SAGE by PUBLIC AUCTION, at the Sports- SAGE by PUBLIC AUCTION, at the Sports- muj Hotei. C^u-aarvon, on SATURDAY. June 15tn, 1901. a1: 3 all that desirable FREE- HOLD FARM, known as Ty Isaf Garreg Fawr, aitrrfe i:') beautiful Valley of Bettws, close to 3 w* Sarmou Railway Station and Slate Quarries, ooroprUing 1330 lr 22p or thereabouts, of well-cc.lt;v>\ted Lai d, with ample supply of water. together with the Farmhouse and Out- build r;gs h thorough repair. For further particulars apply to Mr Richard Thors«iE, Estate Agout Cattle Square, or the Auctioned, Us, Bridge Street, Carnarvon. y'f45H BANGOR. To be SOLD by PUBLIC AUCTION, at the Queen's Hot-d Cafe, B-ngor, on FRIDAY, 21st day of June, 1901, at 2 o'clock precisely, by MR. R. E, OWEN the following LEASE- HOLD PROPERTY:— Lot 1- All those three Leasehold Houses, situate in and being Nos. 318, 320, & 322, Carnar- von Read, Bangor. • Lot 2. A;I tha.t Leasehold House, situate I and known as Tanygraig," Bethesda, now in the occupation of Mr David Roberts. SHIPPING SHARES. Mr. Owen will further offer for sale a large number cf Shipping and other Shares. F ,c further" Wtieukrs ipply to the Auc- jior-w-r. Bridge Strict, (>n arvon, or D. GRIFFITH DAVIES, y732 Solicitor, Bethesda. I By Mr John Williams. BRONDWYFOR, LLANY6TUMDWY. MR JOHN WILLIAMS h*a been favoured wish ina r^ctions to SELL by PUBLIC AUCTION, at the Tower Hotel, Pwllheli, on WEDNESDAY, 12th June, 1901, the 33 years' ur-»xpired of the weD-built House and I Garden, known as Bron'tw>for," situate near the pleasant Village of LIan, stumdwy, fronting the high road leading from Portmadoo to Pwll- I heli. The Heuee contains two Front Parlours, I Kitchen, B* k Kitchen, and Pantry, together with four Bedrooms. There is a very good Kitchen Garden adjoining the House in which is a well of excellent water I The property will be sold subject to the usual condign" The Sale to commence at 3.30 p.m. Farther information to be obtained from O. fiobyno-Oweo, Esq., Soli- itor, Pwllheli, or the Auctioneer, 4. Terrace. Pwllheli. ylilw PjVN'RALLT, PWLLHELI.—Mae MR .1 ;HN WILLIAMS wedi ei gyfarwyddo WERTH 11 ar AUCTION, yn Tower Hotei, Pwllheli, ;"ydd MERCHER, 12fed Meheiin 1901, r Fiddo BHYUD-DDALIADOL (Fieenold) achod. yn cynnwys trio DAI gyda Gerd-J' hilar th yn perthyn i bob un. Baif y Tai Meheiin 1901, r Eiddo BHYUD-DDALIADOL (Fieenold) achod. yn cynnwys trio DAI gyda Gerdth hilar th yn perthyn i bob un. Baif y Tai at cchr y ffordd s-dd yo arwain o Bwllheli i ljazv;or, mewn Hafia hyn-d o ddymunol, yn I ymyi v iio sv ld wedi ei brynu i adeiladu Ysgol Sirol Pwilhe'i. I Gweftha: rlianaQ o'r Gerdci sydd yn gwyueou ) y Ffotdd Fawr yn Lotitlou cyfleus i adeiladu, a i thrwy hyny rho/dir cjflens ira i siorhau lie i i adet'.Hiln Tai am rai > mae gofyn mawr ar I hyn o brya. Y? Auction i d^eciiteu am 3 o r gloch. Teierau fel yr hysbyair ar y pryd. Mnylicn p^liach i'w yr Arwerthwr, I No. 4, Salem Terrace, PwHl:\eli. y738w l =- I IR^BTAU Y CTiiiiJEDDUSBWYDD IFWTA* EY8BY8F BWCH YN YB >rH3RAIJ)-" 7/6 YN LLE 10/- DALIER SYL W HAE S. M (TH RI S n i Werthti ohwi FODRWI BRIODAS 28 oarat atn T/fo y pennyweight yn lie 10s fel eu gw^Tihir mewn llnrhyw fop arall. Heblaw fcyay^^toPreaen buddgydaphobModrwy. Prisiaa, 15/ 2DJ-, 22;6, Pnsiau, 7/6. 8/6, 10/6, I a SOf- ] trwyail, gob doleo, 7¡edi ei atainuio "gan y Llywodraeth, yn i ddidxial drvry y poet i aurhyw gyfeiilad am *-J £2 s.. 6d. Etto mewn arian VB £0 6 B. 6d. B OB aa bydd ya fGcidhaol dych- welir 31 arian. ;■■■ Fan in d'od i brynu, un- JCS rhyw bleDtyu ddyweyd v< rthyoh oHB pa 10 7 mae Siop ■■■ S. MORRIS, 8 TOWEJ5 BUILDINGS, |Bg BONT BRIDD, B CAERNARFON. H yao1* mm f).04. AR Osod, FACTORY ISAF DOLGELLAU, a'r TY cysylltiedig ag ef. Rent, 15p y llwyddyn. Meddiant uniongyrchol.—Am fan- ylion peilach ymofyner a Mr Edward R. Jones, Meyrlck Sq., Dolgt!lllau. y'123w æxerth. PROFITABLE GOODS TO SELL. Every JL kind. Methods for beginners. Wholesale book free.—Write Henry May, Merchant (647), "R Werth, BUSNES DRAPERY a GROOERY yn un 0 ardaloedd mwyaf poblog sir Caernarfon. Premises (Freehold) helaeth a chyfleus. Meddiant dioed.— Ym- ofyner a M.N., Swyddfa'r Herald," Caernar- fon. y715a R Werth trwy gytundeb cyfrinachol, y JA FFERM RYDD.DDALIADOL, Ty- Llanllyfni, yn cynnwyB tua Sf acer o dir rhagorcl. Cyflawnder 0 ddwfr yn gyfleus.—Am fanylion pellach ymofyner a Rev Owen Hughes, Talysarn, Penygroes, R.S.O. yTlOa A R Werth, 3 GOVERNESS CARS Jt\. newydd, o'r gwneuthuriad goreu, 1 WAGGONETTE ragorol i gario 8, 1 Tipping Spring CART newydd, 1 LURRY i gario 30 cwt., Band SAW MACHINE ddim gwaeth na newydd.—E. Davies a'i Feib., Crown Street, Carnarvon. y731a rTlO BE SOLD by Private Treaty, the eeveral X stacks of weU-harvMttd HAY, of the growth of 1900 (except where otherwise atated), standing at the undermentioned Stationa on the Cambrian Railways, and estimated to contain the respective quantities, more or leas, also undermentioned, viz —Lknsantffraid, 6 tons; Kerrv (1899), 2! tons; Llanidloes, 9 tons; Builth, 5 tons; Boughrood, 6 tons; Pensarn, 4 tons; Harlech, tons; Talsaamati (1899), 64 tons: Talsarnau, 6 tons; Criccieth (1899), 10 tons; Cricoieth, 9 tons; Abererch (1899), 5 tons; Abererch, 7 tons; total, 842 tons. For further particulars, and to treat, apply to C. 8. DENNISS, Secretary. Oswestry, MarcH, 1901. gtt its Its. GOF yn Eisien, wedi ymarfar a Phedoli a gwaith gwlad. — Ymofyner, gan nodi cyflog, at D. H. Jones, Carneddau, Llanrwst. y747s UN EISIEU, BACHGEN, o 17 i 18, mewn X Bakehouse, neu un i ddyegu.—Ymofyner a Rhif Y740, Swyddfa'r Herald," Caernarfon. y740M YN Eiaieu TROL newydd, neu un ail-law, pur dda, i Ferlyn 13 £ i 14 0 uchder.— Manylion a phris i "Cymro," Herald Office, Carnarvon. y725w BAKER yn Eisieu yn ddioed. Baker prof- iadol, i gymeryd gofal Model Bakery.— Ymofyner, gan amgau reference, a Rhif 742, Swyddfa'r "Herald," Caernarfon. y742M PROFITABLE Goods, Jewellery, Hardware, JL Bedsteads. Furniture, Clocks. Wholesale Illustrated catalogue free.—Berridge and Co., (104), Birmingham. Established 1818. y6lN YN Eisieu, Rough CARPENTERS, Rough MASONS, a&Oo GREIGWYR a LABR- WYR; i weithio am ddwy flynedd. Telir olud- iad dynion yn gweithio dri mis ac uchod.—Ym- ofyner a Trevor Lewis Williams, Naval Har- bour Works, Portland, >655w ^RGRAPHU RHAD yn Swyddfa'r "Herald." CHEAP PRINTING at th* "Herald" Offio* ARGRAPHU RHAD yn Swyddfa'r "Herald." A CYCLES I CYCLES!! —Im- jjf/f mense Bargains. Free Illus- trated List containing 1500 New fjpr and Second hand Machines from 30s to £ 5. Marvellous Bargains in 1901 Machines. Five Hundred New from 30a to £5. Marvellous Bargains in 1901 Machines. Five Hundred New Machines, 1901 Make, from £2 17s 6d. Single Machine at Wholesale Prices. Accessories of every description at half usual Price. Large List Free, any addrera. Agents Wanted. Trade supplied.—WARRILOW and CO., Cycle Manu- facturers, Weston-super-Mare. a256a ROYAL AJAX CYCLES. ON MONTHLY PAYMENTS. Enormous Stock. New Enormous Stock. New and second hand. 1 Frcm 10s Monthly. Carriage paid. Illus- trated Price Lists PostFree to any address. The BRITISH CYCLE MANUFG.00,1901.Ltd; 45, Everton Road, Liverpool. (Established 1887.) City Branch 23, Manchester 8treet,Liverpool. rR,UMPH [ Cyles. rR,UMPH iSMlRs&L £ 1010 O & filS 15 0. The best Cycle that Or by Gradual Payments. Britisu workaaosbip Triumph Cycle Ce., ltd., caa produce. covbmtst. I Local Agencies: Evan Jones & Soa, 4, Castle Square, Carnarvon; J. Wild, Victoria Road, Holyhead; W. Owen, Ssoithfield Street, Dot. gelley. alff SPECIAL GRAND SHOW o NWYDDAU DRAPERY A DILLADAU PAROD AT Y SULGWYN A'R HAF TN YR ERYR AUR, BONT BRIDD, CAERN ABFON. Cyflawnder o ddewis am brisiau is na'r un masnachdy arall. Mynwch weled drosoch eich hunain cyn prynu. OWEN & SONS, PERCHENOGION. y486 DANJDD. YMWXLA DR JONES. D.D S ■UBGSON DENTIST, CRAIG OWEN (yn agos i'r Railway Station), BANGOBj A Tilaaynfal, 18 16, LJadvigaa Baad, WI dydd lam. Ya Iian«rehym«dd o 10 hyd 1 o'r floch, as ya Anlwcfe 0 I hyd 6 o'r gloeii, gyda Mr Hughea, Stationer, f, Karkal Street, Dyddiaa Mawrtk, IooawT 22aaa, Chwefror 1gejr:. Mawrth 19eg, Ebrill 16eg, Mai 14eg, Mehefia lleg. Ebeaeaer a LLaabaria dydd MawTtk eyataf ar 01 Sadwxa tal. Yo BetkMdi y iydd eyataf AM OL DTW. ,MliyU, «aHytteHawrtka Im. flMf JluUfJllrü. CAMBRIAN RAILWAYS. GLASGOW INTERNATIONAL EXHIBI- TION, May to November, 1901. — On Fridays, Jane 7th, 14th, and 28th, 1901, I Excursion Tickets, available for 4, 8, or 16 days, will be issued (by the Direct Route via Whitchurch, Crewe, Preston, and Carlisle) to EDINBURGH and GLASGOW. For particu- lars of Train Times, Fares, etc., Bee the Com- panies' announcements. 0533ymx TOURIST TICKETS are issued from the Principal Cambrian Stations to all Health Resorts on the Cambrian Railways, also to Watering Places in England, North Wales, English Lake District, North-East Coast, &0. ——— cl57ymu WHEK-END EXCURSION TICKETS will be issued every Friday and Satur- day to EDINBURGH and GLASGOW (by the Direct Route via. Whitchurcb, Crewe, Preston, and Carlisle), available for return on the follow- ing Sunday (where Train Service permits), Monday, or Taesday. For particulars of Fares, etc., see handbills issued by the Company. c542yma CHEAP WEEK-END (Friday and Saturday, to Monday or Tuesday), and 14 Day*' EXCURSION TICKETS, are issued on every Friday and Saturday, from nearly all Cambrian Island Stations to Machynlleth, Borth. Aberyst- wyth, Aberdovey, Towym, Barmouth, Dolgelley, Harlech. Portmadoo, Criccdeth, and Pwllheli, also to Rhayw. Builth Wells, an4 Brecon, also similar tickets are issued from the Cambriap Coast Stations, Aberystwyth, MMhynlleth, Dot- gelley, Pwllheli, and intermediate stations, to Rhayadr, Builth Wells, and Brecon. Tourist tickets (available for two months) are also issued on every weak-day betweea stations named above. c639ym WEEKLY AND FORTNIGHTLY EX- CURSIONS.—On Wednesdays, June 12th, 19th, 26th, and during July, August, and September (except Wednesdays, July 31st and August ), Cheap Weekly and Fortnightly Tickets will be issued from Aberystwyth, Borth, Aberdovey, Towyn, Dolgelley, Barmouth, Harleoh, Portmadoo, Oricoieth, Pwllheli, Machynlleth, Llanidloes, Rhayader, Builth Wells, Newtown, Montgomery, Oswestry, Ellesmere, and Wrexham, to London Euston and Paddington, available for return on the following Wednesday or Wednesday week. Similar Tickets will be issued from London during the same period avaiiable tor return on the following Monday, Wednesday, Monday week or Wednesday week. c495ymx THOUSAND MILE TICKETS. rHE Cambrian Railways Company issue First-olasa 1000 and 500 miles Tickets, the Coupons of which enable the purchasers to travel between stations on the Cambrian Railways during the period for which the tickets are available, until the Coupons are exhausted. The price of each ticket is JE5 6s 1000 miles and £2 17s 6d 500 miles, being about lid per mile. Application for the 1000 or 500 mile tickets muss be made in writing, giving the fail name and address of the purchaser, and accompanied by a remittance, to Mr W. H. Gougli, Superin- tendent of the Line, Cambrian Railways, Oswestry (oheques to be made payable to the Cambrian Co. or order), from whom also books containing 100 certificates for authorising the use of the tickets by the purchaser's family, guestd, or employees can be obtained, price 6d each book remittance to accompany order. O. 8. DENNISS, Geaeral Manager. I LIVERPOOL & NORTH WALES. REGULAR Daily Morning Sailings (Sundays included), p.s. ST. TUDNO daily to 24th May, from Prince's Landing Stage, Liverpool, at 10-45 a.m., for Llandudno, Beaumaris, Bangor, and Menai Bridge, due back about 7-30 p.m. Extra Sailings Saturday, 25th May, at 2-15 p.m.; Whit Sunday, at 1115 a.m.; Whit Mon- day, for Llandudno, Holyhead, and Carnarvon, at 9-15 a.m. P.s. SNOWDON, Llandudno and Carnarvon Sailings, Monday, Tuesday, Thursday, and Fri- day, 3rd, 4th, 6th, and 7th Jane, leaving Llan. dudno Pier at 11-0 a.m., due back 5-15 p m. Isle of Anglesey Trip, Wednesday, 5th June, leaving Llandadno at 10-0 a.m., calling at all places to Carnarvon, due back Llandudno 5-15 p.m. Saturday, 8th June, extra Trip, Llan. dudno to Liverpool, due back 4-55 p.m. For Fares and all further particulars apply to the Liverpool and North Wales Steamship Co., Ltd., T. G. Brew, Secretary, 20, Water Street, Liverpool. Official Guide, post free, 2d; or with Map, 3d. o76y57s ABERDEEN LINE TO AUSTRALIA. Via Plymouth, Tenerifle and Capa Tow& in 42 days. Nineveh, ..Capt. N. Allan, ..3808 ions, June 4 Moravian..Capt. A.Simpson, 4573 tons, June 25 THS Steares ef thur favoarite Line sail freai Lomdoa aa above, takiag aaloorn and third elaae pMwafm to T., Cape Towa, and all Aastraliaa and New Zealand Porte. Fares to Aastralia, 216 Õ8 6d to £ 65; to Cap Town, Mi Be to 230.-Yor pariiWan apply to Geo. ThowMoa aad Co., 7, Billiter S«a*re, Loadon, 1.0. DOMINION LINE. ROYAL MAIL STEAMERS. To CANADA and the UNITED STATES. PASSENGER SAILINGS FROM LIVERPOOL *s.s. Turcoman, for Boston (direct) ..May 29th *s.8. Roman, for Portland, Me. (direct), June 1st s.s. New England, for Boston June 6th *Cargo Steamer. Through tickets issued to all inland points. Company's handbook of information and book of views forwarded on application. All passengers embark at the Prince's Landing Stage. For further particulars apply to RICHARDS, MILLS and CO., 24, James Street, Liverpool. y56 AMERICAN LINE. „ UNITED STATES MATT, STEAMERS. BOUTBAMPTON-NEW YORK BERVICIB. Southampton to New York, Saturdays. Highest Class of aeeommodatioa for Saloon, fioooai Cabin, and Third Class Passengers. LIVERPOOL—PHILADELPHIA BERVICX. Every Wednesday, Liverpool to Philadelphia, calling at Qoeenstowa every Thursday. Paseeagers and Goods are landed at Phila- delphia on the Wharf of the Pennsylvania Rail- road, which has the shortest and most direet I route to all places in the Western States. Apply to RICHARDSON, SPENCE, It Oo., Southampton or Liverpool, or to W. J. Williams, 7, Manet Street, Carnarvca; R. R. Stythe, 39, Bangor Street, Carnarvon; Mrs 0. Winiams, Douglas Terraee, Bethesda; Rich- ml Roberts, Bethesda; J. T. Williams, Meirion House, B. Festiniog; J. Arthur Evans and Co., Station ChamWrs, Rhyl; R. 0. Ivans, Caxtoa How, Bolyelley. LLIKELL T WHITE STAR. AGERLONGAU BRENHINOL A GLUDANT Y LLYTHYRGODAU 0 LERPWL I NEW YORK, GAN ALW YN QUEENSTOWN. Oceania, Mer., Meh. 5 ) Cymric, Mer., Meh. 26 Teutonic, Mer., Meh. 12 J Majestic, Mer.,Gorph.3 Gwmanio,Mer.,Meh.19 I Oceanic,Mer.,Gorph. 10 nPHTHWYB o'r Drydedd Radd i New York, JL Boefem, Philadelphia, mem Baltimore, an BriaiA Isel, ya eynawys angmrheddian y àitlt. yn ddigost) Am fanylioa ymofyner a'r Meistri Robert Oweo, Ship and Insmuioe Broker, a William John WflUaais, 7 Heol j Farohnad, Caernarfon • W. J. Parry, Bethesda; O. E. Parry, Mas- aachydd Lleehi, Dolwyddelen; David Rowlands, Penygraig; Zdvwd Evans, f, Psnrailt Terraoe, lampfed; Owen Jones, Cambrian House, Pen- r§roes, B.B.O. J Hugh Hughes, I, Market Street, Asdweh; W. 0. Williams Globe Shoe Warehouse, Star, Llamrwst; R. C. Evans, Oax- ton Hows, Dolgsllau 5 William Edwards, 7, William Terraoe, Uaaberis j John Arthur Evanjr 4 Co., Statioa Chaasbers. Rhvl: neu as ISMAY, IMRIE, it Co., Lerpwl, 17", Cockspiu Street, S.W., a 34, Lsadeuhall Street, E.C., Llundain. y^ PELENAU B 41 CLARKE'S a warentir i JL wells un o'r ddau ryw, pob diffyg yn y Peiriannau Dwfr, yn nghyda Gravel a Phoenau yn y Cefn. Y maent yn rhydd eddiwrth Mer- oury. Sefydlwyd dros 30 mlynedd. Mewn blychau 4s 6d yr un, i'w oael gan Fferyllwyr a Gwerthwyr Cyffyriau Breintiedig drwy'r Byd, sen anfonir hwy am 60 o lythyrnodau gan y Gwneuthurwyr, The Lincoln and Midland Counties Drug Company. Lincoln. I gRssnarftfll S Y L W E R. OHERWYDD marwolaeth Mr John Roberts, master joiner, aelod o ffirm y MEISTRI ROBERTS & THOMAS, BUILDERS A CONTRACTORS, PORTHYRAUR, CAERNARFON, bydd y buanes yn cael ei gario yn mlaen, fel o'r blaen, gan fod y Mab, Mr William Roberts, yn oymerydTle ei ddlweddar dad, Dymuna'r Meistri Roberts a Thomas hys- bysa y bydd pob gwaith a ymddiriedir iddynt yn cael sylw pereonol a diymdrol. y726w WATERLOO HOUSE, Castle Square, CARNARYON. Y dewis goraf mewn JACKETS, MANTLES, A MILLINERY. Cydmarer y Prisiau. y7298 LIVERPOOL. LES, (late Thomas) TEMPERANCE COM i. MEROIAL HOTEL, 32 and 34, Norton Street, REOPENED under entire New Manage- ment close to Lime Street Station. Bed and Breakfast from 3s. y591a Proprietress, M. A. ILES. LIVERPOOL. gHAPTESBURY JJ O T E L, MOUNT-PLEASANT. A firat-clasa Temperance Hotel. A few minutes' walk from Lime Street and Central Stations. Electrio Trams from Landing Stage. Moderate charges. 100 Rooms. Electrio Light throughout. Telephone, 729. y483w BYDD fJIHOMAS JOHN p ARRY, BONE SETTER, PENYGROES, Yn aroa yn Smith's Temperance, Castle Street Carnarvon, bob dydd Sadwrn. yl89a JJ UGH JONES, SHIP AND BOAT BUILDER, SHIP CHANDLER, &c., 9, SLATE QUAY, CARNARVON. Cedwir pob math 0 Raffau at Chwarelan a Llongau ar law. Hefyd, Pitch, Tar, ac Oils mewn Etoo. Rhwyfau a Blociau o bob math. y369. CHARLES HUGHES, COACH BUILDER, &o., Cambrian CarriageWorks (near the Cambrian Railway Station), PORTMADOC. New Carriages of all descriptions made to order, and Repairs neatly executed. The best work. manship given, and oharges moderate. Old Carriages and Harness taken and exchanged for new or for cash. Showroom opposite Cambrian Railway Station. yl67s EDWARD T\AVIEB A'IFEIBION, t J Crown St., CAERNARFON. Gwneir pob math o Erydr, Soufflers, Gatiau, Railings, Ac-, Cerbydau, yn cynnwys Brakes, Wagonettes, Spring Carta, Dog Carts, &c. Hefyd TrwairOerbydau, Troliau, &o. Hefyd gellir oael pob math 0 Shafiiiau, Spokes, Bothau Humiau, &o.,at Garbydau a Throliau am brisiau rhesymol. y756a E. D. TfONES 4 s ON, BILLPOSTERS AND GENERAL ADVER- TI8ING AGENTS. 2, FAIR VIEW, HOLYHEAD. Fine large Posting Stations in most prominent parts of Town and Country for 10 miles round. All Orders punctually attended to, and done on most reasonable terms. a727w GWEITHREDOEDD, NID GEIRIAU. Y mae gweithredoedd WlWmm W. J. F. KALYIN, fel Specialist y llygad, yn dra adnabyddus. Ymwela a'r Bee Iiive Hotel, Caer- narfon, bob dydd Badwrn. a geUir ei weled o ddeg i chweoh o'r gloch. Y mae ei ystafelloedd newydd i Brofi Golwg yn Llangefni yn agos i Orsaf y BbeiltIordd. yl07. NANTLLE VALB. I W. G. DAVIES, Member of the United BlUposteral Association, BILLPOSTER & TOWN CRIER, PENYGROES R.S.O. Billposting in the reighbourhood done at I most reasonable terms, and all orders punctually and o&refQUY Awatecl. w DYMUNA RICHARD EVANS. MEDDYG ESGYRN (Bone Setter), Fron Elrch, ABERERQH, hysbysu y bydd i'w weled yn wythnosol yn y lleoedd canlynolPwllheli, Dydd Mercher, yn y Cwmstradllyn Temper- ance, 20, Peolan Street. (Porthmadog, Dydd Gwener, yn y Sportsman Hotel. Caernarfen, Dydd Sadwrn, yn y Newboroagh Arms, Palace Street, a'r Harp Inn. Hefyd. OIL at y Ge- wynau, ar Ddynion ao Anifeiliaid, sydd wedi esmwythan miloedd eisoea. Mynwoh hwn. y574w OUR WHOLESALE AGENTS are Messrs W. H. Smith and Son, Dale-street, Liverpool,; Messrs C. Conlan and Co., Crosshall Street, Liverpool; Mr J. C. Aston, SmaiUbrook Street, Birmingham; Messrs Everett and Sons, Bell's Buildings, Salisbury Square, London.
.. GWAETH-WAETH.
GWAETH-WAETH. Gwaeth-waeth yw'r newydldion o Fethesda. Yn lie dynesu at ei gilydd, mae'r ddwyblaid yn ymbellhau, yn ymgyndynu, yn fifyrnigo. Bydd dwy farn o leiaf ar yr hwtio, yr arddangosiad o rym yr heddlu, y gwysio, a'r hyn sydd i ganlyn gwysio. Ar hyn oil, ni fynem ddyweyd gair ar hyn o bryd, heblaw annog y gweithwyr i gadw yn ofalus o fewn terfynau y gyfraith. Ond ar wahan i deilyngdod y gweithrediadau hyn ac ereill, nis gall unrhyw ddyn rhesymol, sydd yn caru lies yr ardial a'r wlad lai na gresynu fod y safle y peth ydyw. Dyma ardal He dylai hedd a llawnder deyrnasu. Mae yma adnoddau, sydd fel y golygfeydd naturiol, yn ddihafal. Medd y perchenog ddigonedd o gyfoath i ddefnyddio yr adnoddau i'r pwrpas mwyaf buddiol. Mae yma boblogaelh ddiwyd, fedrus, sobr, ddarbodus, awyddus iawn am waith ar y telerau a ystyriant hwy yn deg. Pobl hawdd iawn eu harwaki ydynt, ond anhawdd iawn eu gyru. Trwy wneyd defnydd teg o'i Usrfur a.'u medr, gallai'r perchenog, yn ddios, dderbyn incwm aruthrol bob blwyddyn. Yn lie ymroi i enill y cyflogau a'r elw, beth welir? Cyrohu milwyr a phlis- mya ac ynadon I Beth sydd ya cyfrif am hyn? "Dallineb barnol," medd un. "Yr amryfusedd cadarn a bar i ddynion gredu celwydd," medd arall. Barned y; call.
GO " SYML."
GO SYML." Bob yn Ult ac un, teflir dros y bwrdd yr aldd- owaldliioini »w[ynbl a wnaiedl gan y Toriaid pan y dienajsant y werin, yn 1895, i roddii eu creid yon- ddynt. Llawer a. froliodd Mr Gliabinerlain, o bryd i brydl, aan tea iwriad i ddarp,-or blwydd-d(al d hen bobl. Hwn oedd yr aibwyd miwyaf deniadioil ar faohau y Tamaid. Yn Nfhiyinru gwnaed delf- nyidd maawr phono. Atebai y RliTddiiydwytr: "O'r goreiu, cynllxun dlat iawn. Ond er mwyn trefou j gaefl, yr ariaaa, rhaid dcudwaddoli yr Eglrwys, trethu sedlrenti a theytrngediioai mwn- anvl, a chwtogi trauJiiau y FyxMin a'r Liynges." Honad y Torilalid) fod gajodtdynt: hwy ffyrdfl mwy rhagarol. Ond yn awr ar ol llawer o bwyllgoTa ac o lio. o ddiadleu ac o ysgrifenu, oedir nad 0E!.9 giobaMi am ffyrling i'r hen babl. Mao rliyfel y Transvaafl. wedli djjuysu pob peth. Maio pooedi Shorn Pen Taw yn un bur ddofn,, ond mis gefliMr tjjTiu dau dan, mawn oboni heb ei gwneyd y llawier haMs ci. ohludlo. Fellv y mae Mr Chamberlain; wedi. ywitwrthod a "Blwyddd OyffredSniol i Hen Bobl." Sycha ei geg. a do"- wed: "Nis gwn i ddim oil am y busnes." Gwnaed yr ymwrtbotdlajd yn bysbvs yn nghyn- nadledd flynyddtofl. yr Odyddion1 ddjydld1 Mercher. Mown aa^aiertJi i'r diirprwywyr, srlwodd Mir Cham- berlain Sodl arno leisieiu gweled rhoi cychwyn newydid i'r qymiygkxa 4 hebpio diynian i ddarbod ax gyifer henaiiut. Yr oedd yn anmhosibl cael btlwiydldl-dlaiL'iaidiau cyffredinol i hen bobl, medldiai. Oosciai y rhiwng deg lar hugiain a deugain mjilawTi jbumniani, ati brif "Wrthwrnebiad ef oedd y bu.aaat'r petih. yn amghefnogi darbodaeth. Aetb yr amcan yn ol,yn lie yn mlaen, er pan gysylltwyd at a tdMloooofth boliiticaidid, a, dytnumi efe weled eti. rod ar ei ctraed eto, omd1 rbtaid wrth gydweith- rediad calonog y cymdeithasau cyfeillgar i wneyd hyny. Ei gynyg ef ar y dechreu oedd helpu'r rhai oedid eisoes yn darbod i ddilyn eu hes- denu'r rhiai oedd bieb dldSarbod i ddilyn eu hes- iampl. Awg-iymai mai da fyddai i swyddogion y cu cyfeiHgair gydymgynghori a threfnu cynUiun dirwy'r hiwm), gyda chymhorth y Wladwriaoth, \y oeiffdl bJiwydd-dal i bawib a daiai tuagat oi ohaiel. Chwarddodd yr Odydldion yn galonog Pait gwynai Mr Chamberlain yn mhellach yn erbyn cynnyg blwydd-daliadau i'r hen bobl fel math o lwgr-wobrwyon ar adeg etholiad. Yn hyny, nid oeddynt yn "od" o gwbl. Chwardda'r boll wlad gyda hwynt—nid am fod y sylw ynddo'i hun yn ysmala; ond anaj fod rhywbeth go ddigrif yn y syniad mai gwron y scriws, yn aned neb, a'i gwnaeth. Dywed hyd yn nod y "Times" yn ei ddull gochelgar: "Nid ydym yn sicr nad yw Mr Chamberlain wedi arfer weithiau iaith yr oedd dichon ei chamesbonio yn andwyol." Gallesid dyweyd heb wyro dim oddiwrth y gwir mai Mr Chamberlain, yn ddiau, ydyw y gwr a fu'n ceisio gwneydi "capital" o'r pwne. Nis gellir gwadu nad oee anhawsderau mawr- ion ar y ffordd i wneyd darpariaeth gyffredinol yn erbyn gauaf bywyd. Yn wir, cyhyd ag y parhao'r werin yn ddigon dall ac ynfyd i attegu pobl a'u bryd ar ryfela, ac ar dalu pob math o segurswyddwyr ar draul y wlad, bydd yr an- hawsider yn anorfod. Pan ddihuno'r werin i weled y priodoldeb o sefydlu cydraddoldeb crefydidol, o gwtogi treuliau rhyfelgar, o drethu seilrenti a theyrngedion gorthrymus y bendefiaeth segur, bydd yn bosibl gwneyd rhyw- beth effeithiol. Am yr awgrym wagsaw a roddes Mr Chamberlain i'r Odyddion, y mae rhwystrau sydd braidd yn anorfodi ar y ffordd myned yn mlaen. Yn gyntaf oil, nid yw cyn- llun y clybiau, er mor eang, yn un gwir genedl- aethol A siarad yn fras, cyfyngir y clybiau i ardlaloedd gweithfaol Cymry a Lloegr. Yn y parthau amaethyddol, ac yn y Werddon, prin ydynt, a dilwydd. Gyda golwg ar lawer o'r clybiau mwyaf adkiabyddus, y maent, laweroedd ohonynt, yn gwegian ar ymyl dibyn methdaliad. Pe byddai i'r Llywodraeth ymgymeryd ag attegu eu budd-daliadau, rhaid fyddai i'r Llywodraeth ymyryd a hwynt, archwilio eu cyfrifon, a gwar- antu eu gwadalwch. Golygai hyn ychwanegiad eqfawr at waith a thraul y Llywodraeth; a themtir pobl i ofyn Onid yw ei baich yn ddigon eisoes ? Mae miloedd o bobl gynnil yn darpar ar gyfer henaint mewn gwahanol foddau. Nid teg fyddai cymeryd un dull o gynnilo; a gwobrwyo y dull hwnw ar draul y wlad; ac ar yr un pryd wrthod help i bobl anffodus fyddont wedi ceisio cynnilo mewn dtilHau ereill. Nid oes ond tywyllwch y ffordd yna. Yn 1895, yr oedd y "pensions" mewn golwg. Trwy godi tollaa ar ystadau miliwnyddion, pan drosglwyddid ar farwolaeth, yr oeddys wedi dar- par yr arian. Yr oedd y farn gyhoeddus yn aeddfed. Yr oedd y naill blaid! fel y llall Oelan rywfath o ymrwymiad i bleidio'r diwygiad. Yn Hanley, yn mis Gorphenaf, 1895, dadblygodd Mr Chamberlain gvnllua., a broliai ei fod "mor syml" fel y gallai plentyn ei ddeall. Dewisodd etholwyr gwantan Lloegr y Toriaid; ac, wrth gwrs, aeth y diwygiad yn anghof a'r arian a ddarparesid i lenwi llogellau offeiriaid, land- lordiaid, a'r bobl sydd yn dod yn gyfoethog wrth dywallt gwaed. Nis gallwn sicrhau fod cynllun gwreiddiol Mr Chamberlain yn un "syml." Ond yn yTr sawl na welo fod safle bresennol y pwnc yn ddigon "syml"; ac ni wiw i'r werin feio neb na dim ond ei ffolineb a'i anffyddlondeb ei hun.
[No title]
Oeir erthygl lafurlfaviT gan Mr D. A. Thomas, A.S., ar y djoli ar lo yn j "Oontemiporaiy Re- view" am Fehefin. Maentumaa efe mai amcan y Llywiodtraefchi drwy osod y doll yw gostwmg pris dlefnydd ten 51 rali gweithfeydd ar draul elw a chyflOg y rlhai sydd yn njglyn a giwedtihlfeiydid eiredll. Dajdleua fod y doll wedi ei gosod yn fyr- ¡ bwlrU, hiab ystyried! yr effaifch a ga air lasnach y dieyrnas. Denjgys fod y doll yn igroes i egwydid- I oriJon miasnatoh rydd, ei bod yn rhoi manitais an- I nheg i'r tmmorwr, ac yn igwxteyd masaiach y glo ya fwy aaiwauM nag emoed. N oda. fod yr adeg yn un hyndd o aneadas. Profa y bydd i'r doll I niwedidtio masnach Prydain mewn glo yn mbob- InaID and yn Fffaiino ac ar lanau Mor y Oanoldiir; I hefyd mlaii Prydfeinwyr, gan 03Q{wyai, yw pryn- wyr T glo. Dyma rai o'r prif bwynitiiau; ond y I mae ereill hefyd o gryn bwys. Maid pobl eyidd ya dirmygu masnach rydd dirai hoff 10 dybio y gallant sathru ar fodiau y tramorwyr yn ddli- beiygl. Ond nid felly y mae. Os yw Ffraalno yn dibynu ar Gymro am lo ajgier, y mae Cym/ru yn dibynu or Ffrainc am goed i ddal nenfwd y glofeydki d fyay. Mae'r gweithfeydd dtur yn Dowilais a Merthyr yn dSbynu ar gael mlwn haiaxni o'r Yspaen ac Algeria. Ond afer, ni a ofnwn, yw geftyn i'r Toriaid ymibwyllo. Ar ol bloddest fawr Affrica., rhadd talu'r draful. mw Syr Michael y gall g- swm go dda drwy roi toffl ar y glo. NTd: yw efe yn malio dSm am yr lefEaifch ar fasnachi a ohyfloigaiu.
[No title]
drefn o dalu am swm o ddiod fel rhan o'r rhent am ystafelloeddl i gyfarfod ynddynt mewn tafamau. Yn y diwedd, caed 62 o blaid y cyn- nygiad, a 29 yn ei erbyn. Ddydd Mercher, bu Chamberlain yn anerch cyfarfod, pryd y cyfeir- iodd at bwnc blwydd-dal i hen bobl, gan ddyweyd ei fod yn beth hollol anymarferol, ac awgrymodd mai budidiol i'r cymdeithasau cyfeill- gar ystyried beth ellid wneyd gyda chymhorth y Wladwriaeth. mesur yn ym- wneyd a chlybiau siopau, modd y gellid rhwystro annhegweh yn nglyn a gorfodi rhai i fyn'd i berthyn i glybiau felly. Cyfarfu Odyddion Un- deb Manchester hefyd yn Norwich yn ystod yr wythnos. Gwnaed rheol newydd yn rhoi hawl i'r cyfarwyddwyr roi dirwy ar unrhyw gyfrinfa neu ddosparth a wrthodo neu a fetho gydsynio a gofynion y Bwrdd. Caed mwyafrif mawr dros ganiatau i ferched fynychu cyfarfodydd unrhyw ddosparth. Dangosai'r adroddiad blynyddol fod rhif yr aelodau yn 982,830, cynnydd o 21,000 yn ystod y flwyddyn. Cyfarfu Cymdeithas y Derwyddon yn Hanley. Hysbyswyd fod rhif yr aelodau yn 80,685, cynnydd o 3371 yn ystod y flwyddyn. Mae gan y gymdeithas 134.170p wedi eu soddi ar fudd. Cyfarfu Cymdeithas y Bugeiliaid yn Glasgow. Hysbyswyd fod medal wedi ei rhoi i'r gymdeithas yn Arddangosfa. Paris, ond fod yn rhaid talu 30p am dani. Barn- wyd mai gwell a fyddai rhoi'r arian i aelodau mewn cyfyngder. < '■ Cvfarfu Cynnadledd y Cymdtedthasau Cyd- weithredol yn Middlesborough, ddyddiau Mawrth a Mercher. Ymdriniwyd a lluaws o faterion yr ysgolion elfenol a'r ysgolion canol dan ofal un awdurdod i'w hethol yn arbenig at y gwaith, gofynwyd i'r Llywodr- raeth ddwyn yn mlaen fesur i gyf- reithloiiPr ysgolion uwch a'r ysgolion nos yn y cyfamser. Condtemniwyd y doll ar siwgr, a'r cynnydd anferth yn nhreuliau cyffredin y Llyw- odraeth. Cymhellwyd gwneyd undeb mawr rhwng cymdeitha.sau cydweithredol pob gwlad, a galwyd am ddeddfau i roi terfyn ar dwyll mewn trad a marsiannaeth. Cytunwyd, i roi arian at godi colofn er cof am Robert Owen, tad y mud- iad cyd-weithredol, ac at gronfa i godi llyfrgell a sefydliad e:1 cof am dano yn y Drefnewydd. Cynnygiwyd hefyd godi sefydliad er cof am dano yn Manchester, eithr rhoed y cynnyg hwnw dan ystyriaeth pwyllgor. Ddydd Mercher, car- iwyd penderfyniad yn galw ar y Senedd i ddar- par blwydd-dal i bob hen ddinesydd, boed ddyn boed ddynes. 'Roedd dyweyd fod hyn yn groes i egwyddor cvdweithrediad, ac y dylasai cydweithredwyr ddechreu drwy ddarpar ar eu cyfer eu hunain, gan eu bod yn rhifo o naw i ddeng miliwn o bobl. « Nos Iau, bu Syr Edward1 Grey, A.S., yn siarad yn Berwick. Ceisiodd ateb araeth Mr Slorler yn Nhy'r Cyffredin ar y rhyfel. Credai ef mai amddiffyn ei hun ac nid ymosod yr oedd Prydain yn y rhyfel hwn. Rhaid gorphen curo'r Boers, meddai, a chadw'r gwledydd ddygwyd. Rhaid eu llywodraethu o'r wlad hon i ddechreu, ac yna rhoi llywodraeth gartrefol iddynt fel y trefedig- aethau ereill. Ac yn benaf ar holl faldordd y Jingo Rhyddfrydig, rhaid rhoi'r German, Ar- glwydd Milner, yn ben rheolwr y ddwy wlad. ♦ • Wrth agor darn newydd at ysgol rammadegol yn sir Derby, ddydd Gwener, dywedodd Due Devonshire fod y gwaith a wnai'r Cynghorau Sirol yn nglyn ag addysg yn cyfiawnhaur hyn a gynnygiai'r Llywodraeth yn y mesur newydd, set 'chwanegu at awdurdod a chyfrifoldeb y cynghorau. 'Roedd beirniadu mawr ar y mesur, ond yr oedd y groes iawn i'w gilydd. Credai'r Llywodraethmai gweithredu'n ochelgar oedd oreu gyda phwnc mor bwysig a dyrus, a phan ddelai r Senedd i drafod y mesur yn bwyllog, credai y gwelidl fod y mesur yn un cymhwys. Terfynwyd cynnadledd Ym- drech Grefyddol yn Sheffield, ddyddl Mawrth, pryd y buwyd yn trafod dyledswydd yr ael- odau at yr amrywiol eglwysi y maent yn perthyn iddynt. Rhanwyd copiau o lythyr a gawsid I oddiwrth y Parch James Chalmers, y cenadwr a laddwyd yn ddiweddar yn British New Guinea. Yr oedd efe wedi cyfarfod a'i ddiwedd cyn y cyrhaeddodd y llythyr i'r wlad yma. • Dro'n ol, archwyd i David Macgregor, contractor o Glasgow, dalu 5000p o iawn i Catherine M'Ewan, neu Brodie, am dori ammod i'w phriodi. Yn Edinburgh, ddydd Mercher, gorphenwyd gwrando cais am brawf newydd, ar y tfr fod y ddynes, dipyn cyn hyny, wedi cael 10,00p o iawn odldiar farsiannwr a'i henw Neilson, am dori ammodi priodas, ac felly fod yn iawn yr archwyd i'r contractor ei dalu yn or- modol. CydSsyniodd y llys, a mynegwyd yceid prawf newydd oni dderbyniai'r ddynes lai na 5000p o iawn. < Cynnaliwyd cyfarfodydd blynyddol yr Undod- iaid, yn Llundain, yn ystod yr wythnos. Yn un o'r cyfarfodydd, ddydd Mawrth, cymeradwy- wyd penderfyniad yn tytsio'n gryf yn erbyn yr n y mae'r Llywodraeth yn ei wnyed yn Ne- heudir Affrica. Yn nghyfarfod; ddydd Mercher, condemniwyd mesur addysg y Llywodraeth, a galwyd am roi'r ysgolion oil dan awdurdod y bobl. Ddydd Iau, bu cyfarfod o Undodiaid ac ereill yn dal golygiadau crefyddol eang. 'Roedd yno rai' o hymtheg o wledydd ac o ddeunaw o enwadau. Caed papyr gan weinidog o Brussels ar yr ymdrech a'r Babaeth yn Belgium, a thraethodd Vladinier Tchertkoff, ysgrifenydd cyfrinachol Tolstoy gynt, ar brofiad crefyddwyr meddylgar yn Rwsia. Darllenodd Mr Graham Wallas bapyr gwych ar "Grefydd ac Ymherodr- aeth." D/redai fodl cemedloedd y Gorllewin yn awr yn y dyryswch mwyaf parthed eu perthynas I foesol a'u gilydd. Ddydd Gwener, caed anerch- iadau gan gynnrychiolwyr o Ffraine, Holland, I Switzerland, Hungary, Eidal. Penderfyn- wyd cynnal cynnadleddau cyffelyb bob dwy neu dair blynedd, mewn gwahanol wledydd. < Bu cyfarfodydd Cynghrair Cyd-genedlaethol y Mwnwyr yn Llundain, yn ysrtod yr wythnos. Mabon oedd y llywydd ddydd Mawrth, ac wrth groesawu'r cynnrychiolwyr o Ffrainc, dywedodd y Cvmro fod rhai papyrau newyddion yn ceisio hau" hadau anghvdfod rhwng Prydain a. Ffrainc. Wrth gydnabod y croeso, dywedodd M. Lamen- din, aelod o Senedd Ffrainc, fod holl weithwyr Ffrainc, ag oedd yn perthyn i'r Undebau, yn barnu mai synwyrol oedd' peidio darllen yr hyn a ddywedai'r "wasg felen," fel y gelwir y papyrau hyny. Cariwyd penderfyniad o blaid diwrnod wyth awr, heb fod neb yn erbyn namyn cynnrychiolwyr Durham. Yr oedd gwyr Dur- ham hefyd yn erbyn penderfyniad yn hawlio safon cyflog, eithr yr oedd. pawb ereill o'i blaid. Rhoed gwahodldiad unfryd i gymdeithasau mwn- wyr America yru rhai drostynt i'r cynnadleddau. Fel rheswm neillduol dros hyny, dywedwyd fod perchenogion pyllau glo America yn bygwth cystadlu yn marchnaaoedid y byd a glofeydd Ewrop, ac felly fod yn bosibl y gellid gwneyd defnydd o weithwyr America yn erbyn glowyr Ewrop gyda'r jfmcan o dynu'r cyflogau i lawr. Ceisiwyd o'r blaen gael America i uno, ond meth- wyd. Ddydd Mercher, derbyniwyd yn unfryd benderfyniad; yn hawlio dal cyflogwyr yn gyfrifol am bob damwedniau i'w gweithwyr, a pheri iddynt dalu iawn am bob niwed o'r dydd y'i cafwyd. Condemniwyd yr egwyddor o wneyd cytundeb yn ymwrthod a darpariaethau'r gyf- raith hefyd. Cariwyd hefyd benderfyniadau i'r perwyl y dylai pob Llywodraeth roi blwydd-dal i'r hen a'r analluog i weithio, ac y aylid gwneyd mwngloddiau yn eiddo'r Wladwriaeth. Ddydd Btreiciau. Awgrymid y dylai mwnwyr y naill wladl streicio i gynnorthwyo mwnwyr y llall, ond nis gallai'r Prydeiniaid gy- tune a hyn, a chyfarwyddwyd y pwyllgor i drefnu penderfyniadau ar hyn erbyn y cyfarfod- ydd nesaf. Terfynwyd y gynnadledd ddydd Gwener, prydl y cymeradwywydi penu ar un diwmod fel dydd! gwyl i'r mwnwyr. Awgrymid dydd Calanmai, ond! gohiriwyd penderfynu hyd y flwyddyn nesaf, pryd y cyfarfyddir yn Ger- mani, os gellir. « < < Mae'r Prydeiniaid wedi meddiannu tref Ulia., prif dref Ishan, yn ymyl tiriogaeth Benin yn neheubarth Nigaria. Bu ymladd caled yno. Lladdwyd wyth neu ddeg o'r Prydeiniaid. Mae'r goresgynwyr yn ymladxf yn barhaiis a'r brodor- ion er yr 20fed o Fawrth, a disgwylir na orphenir am na eto. Wedi'r elo'r tymhor gwlawog heibio, ymosodir ar bobl Aro, ac yna agorir holl ddeheubarth Nigeria "i fasnach." < < Hysbyswydi canlyniad yr etholiad yn nosparth Saffron Walden o sir Essex, ddydd Sadwrn. Cafodd Mr J. A. Pease, y Rhyddfrydwr, 3994 o gefnogwyr, a. Mr C. W. Gray, y Tori, 3202. Felly cafodd y Rhyddfrydwr fwyafrif o 792. Yn yr etholiad cvffredinol diweddiaf, nid oedd y mwyafrif Rhyddfrydig ond 110, ac yn 1895, nid oedd ond 425. Bu'r Mri Merriman a Sauer, y ddau genad o'r Cape i'r wlad hon ar bwnc y rhyfel, yn anerch cyfarfod yn Battersea, nos Sul. Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Courtney yn dyweyd fod yn ddrwg ganddo nas gallai fod yn y cyfarfod, a sylwai fod y Llywodraeth a'r wlad er's agos i ugain mis yn dilyn llwybr dybrydJ, gan fyn'd bob cam vn ddvfnach i gora o drueni ac anrhaiht. Nis gellid wneyd a waaed, eithr gallem adfer '— I yr yspryd a gollasom, a than ei ddylanwad wneyd rhyw gytundeb gweddol ar y cyflwr ar- swydus presennol. Siaradwyd yn y cyfarfod hefyd gan Dr G. B. Clark a Mr J. Burns, A.S.
PER80NAU A PHETHAU.
PER80NAU A PHETHAU. Mae'r pla'n ymledu yn Hong -X, qug. Syrth tua 40 o Asiaid a 12 o Ewropeaid tano bob dydd. Mae 446,000 o bobl yn cael cymhorth oher- wydd y newyn yn India, yn ol y cyfrif di- weddaraf. Lladdwyd 21 a niweidiwyd naw o ddynion drwy ffrwydriad mewn mwnglawdd yn Tennes- see, ddydd Llun. Parna croeso Due a Duces Efrog a Chcrnyw yn Awstralia. Cyflwynwyd" 24 o alferchiajdau iddynt yn Sydney, ddydd Mercher. Drwg genym dclieml fod Mr Robert Hughes, Llamfadrfecha-n, cadeirydd Cynghor Sir Gaernar- fon, wedi cyfarfod a damwaiu. ddifrifol. Hysbysir am farwolaeth y Rhingyll T. A- Waltho, Llangollen, gwr. pur adnabyddus er's hir flynyddau gyda Gwirfoddolwyr Gogledd Cymru. Y irtae saith gun' mlynedd er pam agorwyd; Mynachlog Ystirad Fflur, a dydd Sadwrn diwedd- af, aeth ysgoihedgion Ysgol Sirol Aberystwyth i ymweled a.'r fan., Mae'r Mri Putnam yn bwriadu cybbedd4 yn fuan yn em cyfres a elwir "Arwyr y Cemediloedld," hanes bywyd Owaiiln Glyndwr, wedi ei ysgxifenu gan Mr Arthur Granville Brdey. Ar ol eistedd' hyd ddiwedd yr wythnos, i ystyried achos y Parch W. 0. Jones, gohiriodd y pwyllgor arbenig sy'n ymdrin a'r mater y gweithrediadau hyd ddydd Iau nesaf. Treuliodd Mr William Jones, A.S., ran o wyliau'r Sulgwyn i ymweled1 a'i etholwyr yn Mhenmachno a'r Cwm, ac anerchodd gyfarfod- ydd yn y lleoedd hyny nos Wener a nos Sadwrn. Mae Mr Henry Hall, prif arolygydd mwn- gloddiau dosparth gorllewin sir Lancaster, wedi ei benodi hefyd yn brif arolygydd dosparth Gogledd Cymru ac Ynys Manaw, oedd gynt dan ofal Dr Le Neve Foster. Bu rhedegfa oeir motor rhwng Paris a Bor- deaux, ddydd Mercher. Teithid yn gyflym ddychrynSyd. 'Roedd yn berygl bywyd bod ar y ffordd. Ysgydwai'r ceir gymaint fel mai prin y gauair gyrwyr sefyll arnynt. Hysbysid o Nejtv York ddoe y bu tan mawr am ddeng niwrnod yn ngwddfdir Tehuantepec, Mexico. Diffoddwyd ef gan storm fawr o wlaw. Llosgwyd miloedd o aceri o blanigfeydd, a chollod'd 70 o bobl eu bywydau. Yn ol y "Daily News," y Seneddwyr sydd wedi dringo fwyaf yn ystod1 y tymhor diweddaf yw Mr Lloyd-George a Mr Winston Churchill. Mae gan y naill ,a'r llall argyhoeddiadau, ac eofndra i'w traethu, yn gystal a dawn siarad. Y mae dau 0 lunlau a, baentiwyd gan yr Hedd- was Jones, o Leeds, yn hoiigian ar furiau y Royal Cambrian Academy yn Nghonwy. Der- byniwyd un o'i lundau gan y Boryal Acedamy yn Llundain, ond methwyd a chael Ile i'w oeoii i fyny. Y mae v Proffesiwr Hubert Herkonaer, R.A., newy dd roO. copi o'r darlun a wnaeth o'r Arch- dderwydd Hwfa Mon, yn ei wieg Oirseddol, yn syllu ar yr hiaml yn oodi ger y Gromlech. yn Nghapel Gannon, yn anrheo; i Lyfrgell Rydd Carwen. 0- Dydd Mercher, cynnaliwyd cyfarfod o'r pwyll- gor a apwyntiwyid i drefnu gyda golwg ar y gynnlrafodd i ymdrin a delddf y tlodion yn Ngog- ledd Cymru. Llywydidid gan y Caipten Griffith- Bosoawen, a phenderflynwyd; cynnal >yj gynnadledd nesaf Vb Rhyl. Deallwn fod gwoodw y diweddar Broffeswr Alfred Hughes, proffeswr cyntaf difyniaeth yn Ysgol Feddygol Coleg Caerdyddi, wedi anfon fllythyr at ;y Prifhthraw Viriamu Jones i'r perwyl ei bod! yn bwriadu rhoddi lOOOp at y gronfa er gwaddoli'r Amgueddfa yn Ngholeg Caerdydd. Oyh'oeddh'r "Qirdiff Thneq" gyfres o "hem. emynau hynod." Dyma. un obowt:- "Diawl, diawl, Ni fedd v cythraul ddim umi harwl Ar neb a brynwyd ar y pawl'; Na. fedd', nag arnaf finiiau chwaith; Mn loriaf Sa/tan dan fy nhra'd, Trwy hyn o wlad tra ar fy nhaitih." Mae, Mrs T. E. Ellis wedi gosod ar fedid ei 7>hriod yn mynwent Cefnddwysarn, groes Geltijr o wenithfa'en, gydag addurniadau Celtadddl wedi eu codi o un o hen ignoesau sir Forgaaw-. Mae'r groes yn ddtag troedtedd 0 uchder, ac ami y osrfiad syml yma: "Thomas Edward1 Elliss, A.S., ganwyd, Chwefror 16eg, 1859, hunodd, Ebrilil 5ed, 1899. Y mae Mr Robert Evans, Halghton, wedi ei apwyntio yn ysgrifenydd i Ysgrifenydd Trefedig- aethol y Straits Settlements, yr Anrhydeddus Syr James Alexander Swetenham. Mab hynaf Mr Oliver Evans, Halghton, ydyw Mr Evans, a bu yn d'dysgybl rhwymedig yn swyddfa ei ewyrth, Mr W. R. Evans, clerc Cynghor Sir Ddinbych. Ymedy am Singapore yr wythnos hon. Yn ol ewyllyg Mr Thomas R. Roberts, 5, Brunswick-terrace, Brighton, ac aelod o grvmm T. R. Robe-rts, Oyf., Unper-street, Islington, a fu farw ar v 20fed o Fai, yn 63 mlwydid oed, rhoddir 1000p i'r Ysgol i Blant Amddifaid Siop- wyr 500p i sefydliad y linen a woollen drapers 500p at yspyttv'r caner yn Brompton; 500p rtti yspHjby W,fl»bmilteter. Gwerth hWll edddo Mr Roberts oedd tua 151,600p. Yn y "Free Church Chronicle" am Fehefin, ceir mvgTif ddyddorol ar bregethwr Cymreig ieuanc ac addawol-y Parch J. D. Jones, Bourne- mouth. Brodor o Ruthyn ydyw Mr Jones, a nai i Mr Haydn Jones, Towyn, cadieirydd Bwrdi Ysgolion Sirol Meirionydd. Caioddi ei addjyeg foreuoi yn Nhowyn, dan of a1 Mr Edwin JCIl1, yn awr o Landanam. Yr oedd prifathraw pre- sennol Coleg Aberystwyth yn mblith ei gyd- efiydwyr. Dydd Mawrth, yn nghyfarfodl Gwarcheidwaid Ffestiniog, aldroddwyd fod hen wifeig IQ.'r enw Ellen Lewis, o Danygrisiau, wedi ei derbyn i'r tl-otty. Yr oedd hi yn 91 mlwydd wted, ac ad- rodidodld un o'r aelodiau hanes dijgwvdcliad nur hynod yn mywyd yr hen wraig. Dri ugain niljynedid yn oi, fel yr oedd fod yni pasio trwy Penrhyn: ddiwrnod ei ^hriodas, nwyntOOdd et gwr m chwareus at y tlottty, oedd! ar gnnol ei adeiliajdlu ar y pryd, a dywedyd "Yn y fan yna. y dirweiddwch chwi each hoes." Yr wythnos ddiweddaf, cynnaliwyd deuddeg- fed cyfarfod blynyddol y Gymdeithas Genadol Affricanaidd. Y mae ganddi sefydliad yn Ngholwyn Bay, y Parch Benjamin Evans, Rhuddlan, yn llywyddu. Darllenodd y Parch William Hughes, cyfarwyddwr, yr adroddiad' blynyddol yn ymwneyd a'r gwaith cenadol yn y wlad hon ac Affrica. Yr oedid y pwyllgor wedi penderfynu derbyn 15 o efryd-wyr. new- yddion yn ychwaneg i'r sefydliad yn ystod yr ychydig fisoedd nesaf. Deuai chwech ohpnynt o Lagos, chwech o Gold Coast, a'r gweddill o Sierra Leone a Gambia. Ddyddi Sul, cynnal- iwyd cyfarfod' pregethu yn y Lecture Hall. Y pregethwr arbenig ar yr amgylchiad' ydoedd, Mr J. B. Allanson, Caernarfon. Rhoddes y Proffesrwr Boyd Dawkins anerchiad dyddorol iawn prydnawn Sadwm yn N gholeg Owens, Manceinion, ar y darganfyddiadau jhynafiaiethol. Yn mhlitBl pethau ereill, ciy- bwyllodd am dd arganfyddiad a wnaed ganddo ef a Mr Pochin yn agos i Brestatyn, ger y pentwr o gerig a elwlr Bedd Buddug, ar y Gop, ger Newmarket. Ar ol ymchwiliad manwl, daeth o hyd! i hen ystafell yn Hawn o esgym dynol. Yr oedd yno weddillion tri ar ddeg o ber- sonau mewn lie bychan yn mesur pedair troedfedr ar draws a phedair troedfedd ar hyd, ac o bedair i bum' troedfedd o uchder. Sylwai y Proffeswr fod yr esgyrn yn cynnrychioli dwy genedl. Yr oeda un ar ddeg yn ainlwg yn perthyn i bobl vr oes Neolithig, y bobl fy chain, hir eu penau, oedd yn byw yn y wlad. Ond yr oedd dau o'r tri ar ddeg yn perthyn i lwyth nollol wahanol. Yr oedd ganddynt benglogau mawrion, orynion, a chyrph tal. Yr oedd, medd y Proffeswr, yn ddyddorol dros ben gweled yn y fan hon fod dau Iwyth gwahanol yn gorwedd yn yr un beddrod. teuluaidd.
Advertising
A ARGRAPHU RHAD yn Bwyddler "Heraliv
Advertising
I Cynnaliwydl cynnadledd gyffredinol yr Odydd- ion, yn Birmingham, yn ystod yr wytlmos. Bu cryn ddadu ar gynnygiad o blaid diddymu'r