Y Goleuad

NEWID CYNLLUN. -1 1. Un o'r pethau y mae n rhaid i ni eu syl- weddoli ydyw fed. cymeriad y brwydro wedi newid yn yr adranau hyn.. Y mae l'hyfel y ffcsydd trosodd a dibynir yn awr, nid ar linell hjr, barhaol y No-sydd, eithr ar wahanol saf- leoedd a. ddelir neu a enillir. Rhydcl, liyn lawer mwy o ryddid i gynllunio, ac i newid cynlluniau, ac y mae'n rhaid cydnabod fod yr Almaeniaid bob amser wedi eu dangos eu hunail.1 yn. barod iawn i roddi un cynllun o'r nellltu cyn gynted ag y ceid lie i dybio ei fod wèdi methu ac ifabwysiadu un arall. Decli- luwyd y frwydJ fawr yn Cambrai, ac hys- bysebwyd y ffaÜh -eibod dan arweiniad per- sonol y Caiser. Ar ytdechreu enillodd y gelyn lwyddiant mawr, ond pan welwyd fod <>ii d )arl A7elwy(l foxi pethau yil arafu a, bod y colledion yn erchyU ciliodd y Caiser a rhoddwyd yr arweiniad i • Ludendorff. Tua-'r adeg yma, iiefyd declireu- odd y wasg yn yr Almaen rybuddio'r bobi i beidio di&gwyl gormod. 0 flaen Amiens daeth yr ymosodiad. i ben. Yna newidiodd Ludendorff ei gynllun, a tliar-Awodd yn uhsn Armentieres. Ymlli eto enillodd fuddugol- iaeth ond ni lwyddodd i enill yr unig fuddug- A oliaeth a fuasai'n cyfiawnhau ei golxedion. A dyna'r paham y credir y bydd iddo newid ei gynllun y drydedd waith a gwneuthur un ymdrech fawr etc i gyrhaedd ei arncan. Wrth gwrs, y mae'n gwanhau. Y mae'r colledion o bob ochr wedi bod yn ddifrifoi iawn, ac y mae'r Almaen wedi defnyddio eu dynion yn afradlon. Ehaid cofio fod ein coll- edion ninau yn drymion iawn, ond diolch i hunan-aberth yr America yn caniatau i ni len- wi'r bylchau a'i .nilwyr hi y mae nerth ein llinell yn. dal. Am gynlluniau'r Gyngrheir- iaid nid doeth siarad hyd yn oed pe baem yn gwybod. Ond gellir dywedyd yr hyn sydd wedi ei drafod yn y papurau. Bu cryn lawer o- (Idyfalti am yr hyn a wnai Foch a.'r Fyddin. Adgyfnerbhol. Barn rhai oedd maj ei gyn- llun oedd sefyll ar yr amddiffynol a. gadael i'r gelyn enill tir, nad oedd ei feddianfc yn hollol iywydol i ni, ar draul enfawr. Yna, pan fydda.rr gelyn wedi dihysbyddu ei nerth, def- 1 i lio'r adgy'fnerthion i'w daro yn ei fan givanaf. lllryw gynllun tebyg i hwn a. ddef- nyddiwyd yn Verdun, ond nid oes neb yn gwybod ai dyn'ia/r cynllun a ddefnyddir yn awr. Ofer dyfalu, ac nid oes dim md y dat- blygiadau a ddcngys.

I "I i},tf STRIA. -:Y- Pan ddeuir i ysgnienu ha n es y rhy fel Y11 l'J\vyHog un. Û"l pnodall j¡'istaf;.frdd methiantj yjudrech Ymherawdr ieuanc Awstria i sicrhau heddweh er llawer ymgais o'i eiddo. Cyn gynted ag y symudodd y chwyldroad yn iiwsia y bygwth oedd. o hyd fel cwinwl du ar duedlau dwyreiniol yr Almaen ac Awstria,. deehrOlOdd yr Ymherawdr Karl symud. Ym mis Mawrth y llynedd ysgrifenodd ei !Ythyr eiiwog at ei frawd yng nghyfraith, y Tywysog, Sixte, yn awgrymu agor trafodaeth a. Ffrains. Yr un-mis, mewn ymgom a gohebydd nevvydd- iadurol, ddywedodd Count Czernm "la byddai cyd-ddealltwriaeth rhwng Rwsia ac yii an odd ac y dylai hyny mwain i lieddweh cyffredinol. Pechreuodd Jingoaid yr Al- maen ymosod ar A wstria, am hyn, ond y mae pob lie i gredu nad oedd Betlimann-Hollweg, oeddlar y pryd yn Ganghellor, yn anfoddlon i ediych pa beth a ellid ei wneud. Yir-jitljach ynilaen hysbyswyd nad oedd Vv-ahaniaetL rhwng amcgtnioii rhyfel Rwsia .*o Awstria, aq ar hyd Ebrill a Mai y llynedd yr oedd Karl yn -gweithio i geisio cyrliaedd ei onicanion. Yr oedd Awstria yn dyfod yn fwy aunibvnoi ar y blaid filwrol yn yr Almaen o hyd, ac y tyi. Ile i grelu nad oedd hyny yn anfoddliaol i'j? gwleidyddwyr Almaenaidd. Yn anffodus enillodd y blaid filwrol y Haw ucliaf yn Brest- Litovsk, ond er hyny parhaodd Czernin i siarad am Vosibilrwydd heddweh. Ct *r di- wedd cyhoeddodd Ciemenceau'r llytoyr y bu cymaint son am dano. Prof odd hynv nad odd Czernin yn hollol gywir, a chyn belled a hyny, yr oedd y iuddugoli-aeth gyda Cle- menceau. Ond y mae lie i wahaniaeth barn, a dywedyd y lleiaf, ar ai buddugoliaeth wleidyddol i'r Cyhgrheiriaid oedd gorfodi Czernin i ymddiswyddo a. gyru'r Ymherawdr oedd, mewn gwirionedd, yn ceisio gweled llwybr i heddweh, i freichiaii'i- Gaiser ,a'i blaid filwrol. Nid ellir dywe.dyd, ar bwy y mae'r ibai. Gesyd rhai ran mawr o'r cyrifoldeb ar Itali, ond ni wyddom ai cywir hyny. Nid ellir dywedyd fod diplomyddiaeth Clemen- ceau yn Ffrainc y lareiddiaf; ac yn y wlad hou ceid gwasg N orthcliffe yn cyfarch pob ym- gais at. heddwch o chi Awstria gyda phcb dir- myg y gellid meddwl am dano.

IWERDDON. j" ,i ll t li f(,tt Ffolineb fyddai cau llygaid ar y i'iailJi fod yr ymgais i osod gorfodaetlr filwrol ar Iwer- ddon wedi creu saile ddifrifol iawn yn y wlad bono. Dywed gohebydd arbenig y "Daily Mail" na chyfarfu ef a neb yn Iwerddon,. o unrhyw blaid, ced, na sect,cedd yn ffafi-iol i; orfodaeth. Efallai fod liyii-v vti dipyu o ormodiaith, ond y mae'r newyddion ereill o'r wlad hono yn daugos y bydd yno wrtliwyneb- iad cenedlaethol ac egniol i unrhyw ymgais i weinyddu'r ddeddf. Y esgobioll a'r ofieiriaid yn arwain y mudiad, f:,ryÜa:l' aincan, y mae'u debyg, o'i gadw ar Imellau Iiedd- ychol. JTel y mae petaau yn awr yn Iwer- ddon, modd bynag, nid oes neb a, all ddywed- yd pa ITurf a gymer y gwrthwynebiad. Y. mae bygwt-h Ulster i NA l'Itlir,vff-,Ia. os ]]{1, chaï bopeth ei ffordd, ei liun wedi, gwneud Inwy k. ddrwg nag y gall neb ei amgyuccd. Y mac'n rliaid i ui I sy 1-e(ldol1* un peth, sef fad c\nstiwn Iwerddon yn gwestiwn Thwng-gen- cdiaethol, a> liernir .Prj^dain" wrth ei hagwedd t-!dlaettiol, ,I, ei iyned, J)3-weciii.- fod Ai-Iwyddl,aer -I)Ltbllti I osod achos- Iwerddon- g'er iron. Ni wycltl- om a fydd i'r A,rlyw\d! i dderbyn, ond y i.il.a,e, r ffaith. ei fodyn ciel < i anion yn daugos sut yr edrych Iwerddon ar y safle. Atldaw r Weinyddiaeth ddwyn ]\Iesur Ymreolaeth i rnewll yn l'uan, ond arnheuir gan lawer a fydd liwnw yn safle yn ddi- f iii f ol, ac y mae angen arweiniad doeth ÜlWE i ddyfod trwyddi'n ddiogel. Ddydd Mereher cyhoeddodd Syr Edward Carson lythyr gwarthus yn ychwanegu'n ddirfawr'atsan- liawsterau'r safle.

Y GYLLIDEB. Dygodd Mr. Bonar Law ei Gyllideb i niewn ddydd Llun. Gesyd drethiant newydd trwy yr hwn y disgwylir codi £ 67,800,000. Codir treth yr incwm o 5s. i 6s., ond bydd inewm. i fyny i t500 yn y flwyddyn yn talu'r un fath ag o'r blaen. Codir y "super-tax" i 4s. 6c., a gosodir ef o hyn allan ar incwm o A-,2,506 yn lie ar t3,000, ac ar yr incwin uchaf bydd y dreth, rhwngy "super-tax" a,'r dreth in- cwm gylffredirl" yn 10s. yn y bunt—neu lianer yr incwm. Hyny ydyw, rhaid i ddyn a clianddo incwm o £ 15,000 yn y ilwyddyn dalu tua, zt-7,500 mewn treth; bydd ganddo fodd i fyw wedyn. Trethir ffermwyr ar ddwbl eu rhent yn lie ar eu rhent; ar hyn o brydi cymerir yn ganiataol mai snviii ei renh ydyw swni incwni ffarnnvr-ea.rngYllleriad mawr, yn enwedig yn y dyddiau hyn. Can- ia-teir £ 25 ar gyfer y wraig wrth wneud cyfrif yr incwm. Codir y doll ar wirodydd o lis. 9c. i 30s. y galwyn (proof), doll ar gwrw o 25s. i 50s. y faril. Y mae'n wybyddus fod bragwyr a darllawyr wedi bed yn gwneud elw mawr. Un o'r cynygion mwyaf cliwyldro- adol a" i, uli ystyr ydyw codi ceiniog a diinai ar bob llythyr a. cheiniog ar bob post card. Bwriedir hefyd gwneud y doll ar cheques yn