Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
EAU DE VIE P (J R 1!1 1KR4MDT, 38..2d. per Bottle; 388. per Dozen, HENRY BRETT & Co., LONDON. W. MORRIS, Wine and Spirit Merchant, WELSH HARP, ABERDARE, BEGS to inform the inhabitants of Aberdare that he has been appointed agent for the Bale of the above, and begs to solicit their pa- tronage and support, which is só highly esteemed by the medical profession, that it is now generally need In most of the London Hospitals, and amongst others the following :-Bethlem Hospital, Bethnal House Lunatic Asylum, Brompton Hospital for Consumption, Brook House Asylum, Clapton, Bucks General Infirmary, Charing Cross Hospital, Dorset County Hospital, Fulham Union, Great Northern Hospital, Guy's Hospital, Halliford House Lunatic Asylum, Hastings and St. Leo- nard's Infirmary, Infirmary, Kidderminster, King's College Hospital, Lancaster Dispensary, Man- chester Royal. Infirmary, Middlesex Hospital, National Hospital, Northampton General Infir- mary, Paddington Workhouse, Royal Free Hos- pital, Royal Hospital, Putney, St Thomas, Hospital, Strand Union, St. Pancras Workhouse, Wrrey Lunatic Asylum, Sussex Lunatic Asylum, Sttegtmlnster HospitrJ, Wrexham Infirmary, TEMPERANCE HALL,
TEMPERANCE HALL, TREDEGAR.
TREDEGAR. CYNELIR EISTEDDFOD fawreddog yn 'ki yr Hall uchod, dydd LLUN, Hydref 3ydd, 1870, pryd y gwobrwyir yr ymgeiawyr buddugol mewn barddoniaeth, traethodau, cerddoriaeth, &c. £ s. Cf I'r Cor, dim dan 80 mewn rhif, a gano yn oreu He watching over Israel," Elijah, Novello's edition.) 20 0 0 I'r Cor o'r un gynulieldfa a gano vn oreu "Rhosyn yr Haf," (Oerddor ey. mreigt rhif 81.) 5 0 0 Bydd y Programme a'r holl fanylion yn barod ar fyr. I'w cael gan yr ysgrifenyddion. Pris Ie.; drwy'r post, 2g. BEIRNIAID.- Y Gerddoriaeth, A. Stone, Esq., Bristol, a W. R. Davies, (Mynyddog), Fron, Llanbrynmair. W. LLOYD, Ebbw Vale Shop, Tredegar, Mon. D. WILLIAMS. 122, Contraction Row, Victoria, Newport, Mon. EISTEDDFOD CARMEL,
[No title]
TREHERBERT. pYNELIR yr EISTEDDFOD uchod ar U- ddydd NADOLIG, Rhagfyr 26ain, 1870, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugol mewn traethodau, barddoniaeth, canladaeth, adroddiad- an, &c. TRAETHODAU. £ B. c. Am y Traethawd goreu ar Effelth- tau Nlweidiol Tymer Ddrwg." 1 0 0 BARDDONIAETH. Am y Farwnad oreu i'r diweddar W. Evans, Tswain, (L.RC.P., Edln., M.R C S E., ac L.M.E.), Brynfedwan. Treherbert. Gwobr gan gyfeillion, 5 0 0 Am y ddau neu dri englyn goreu i Gareg Lwyd, Blaenrhondda, yr. hon aydd yn mesur 64 wrth 24| wrth 24 o droedfeddi." Gwobr gan J. Thomas, Yaw., Glyn-nedd. 0 5 0 CANIADAETH. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30 o rif, a gano yn oreu Ar don o flaen gwyntoedd," (Parry.) Fe fydd tfayddid i ddewis arweinydd ..8 0 0 Beirniad y Farwnad, y Parch W. Thomas, (Islwyn,) Pontlanfraith, Newport, Mon. Beirniad y gweddill o'r testynau, a'r ganiadaeth, Mr J. H. Rowlands, (Asaph Glan Dyfi,) Ystalylera, Swan- sea. Gellir cael y programme yn cynwys yr holl des- tynau, a phob manylion pellach, ar dderbyniad dau stamp gan yr Ysgrifenydd,— Itass T. WILLIAMS, 18, New Bute Row, x Treherbert, Pontypridd. DALIER SYLW.—Mae gwall bychan wedi dygwydd yn rhif 16 a'r 17, yn y Programme argraffedig, sef i'r hwn" yn lie i'r hon." Cofier mai i ferched y maent ac nid i fechgyn. IHOHYD I BAWB! A HYNY YM RHAD
IHOHYD I BAWB! A HYNY YM RHAD…
Yfrnft I«cteyis* Hen Mmthw, Mertliyr, Dan Lywyddiaeth Mr. T. ATSINB. PRISOEDD let. Class, o 8 a.m. hyd 2 p.m., 2s. 2nd. o 2 p.m. hyd 6 p.m., b. 3rd. o 6 p.m. hyd 8 p.m., 9c. Qwrywod-Dyddlau Llun, Mercher, Ian, a Sadwrn. Menywod—Dyddiau Mawrth a GweBe?. flnnge and Shower Baths, comfortable fitted,, Cd. each. Hot Water Baths—1st. Glass, Is. jfad. Glass, 6d.; Children to all the Baths at half price. ,-18t. Class Baths may be had alao from 8|p.m. until 9 p.m., for the convenience of Tradesmen, Travellers and others, every night øceptIng Tuesday. Yr oeddwn yn oael fy mlino gan y diffyg anadl, a stitches yn ff oohr ddeheu. C? merais lawer o gyffeiriau meddyg- oi. ar hm yn gwaethygu. Gofynaisl'r meddyg a fuasai yu clda i mi fyned i'r Turkish Bath, a, mewn atbiad dywed- ai, 1 If you want to kill yourself, you can do so.0 Er bray, penderfynais waeuthur prawf o hono, a throdd auan yn llwyddiant perffaith. Yr wyf yn awr yn iaoh. Btm mewn Baths ereill, ond y mae Merthyr yn rhagori jn mhell; ac nid yn uaig y Bath, ond y mae medrusrwydd Mr. Atkins yn ei driniaeth o glefydau yn bob peth ag a eJlid ei ddymuno. G n hyny, cynghoraf bawb i fyned iddth—D. B. PHILLIPS, Dowlais. BRXLFA FILWROL, COED-DUON.
Advertising
CYNELIR EISTEDDFOD GERDDOROL ac ADRQDDIADOL yn y lie uchod dydd Hon, Hydref 17,1870. Prif ddam oorawl," Hal. lektjah, Amen;" gwobr £10, yn nghyda medal i'r arwainydd. Beirniad: EOSMOBLAIS. GelUrcael j programme ar dderbyniad dan postage stamp, can yr ysgrifenydd,— E. WILLIAMS, *V* i Mwi. "Rhvfela i'r Ffrancwr, Bhedegfa Ceffylau i'r Sais, ond
"Rhvfela i'r Ffrancwr, Bhedegfa…
Eisteddf'd i'r Cymru." .-GWIr.'IM CKAIOTTYLB. EISTEDDFOD SOAR, PONT- LOTYN, RHUMNI, D YDD LLUN NADOLIG, 1870. £ a. c. I'r Cor o'r un gynxilleidfa, heb fod dan 50 o rif, a gano yn oreu Lift up yonr heads," o'r Messiah. 12 0 0 I'l' Cor o'r un gynnlletdf* heb fod dan 30 o rif, ac heb fod yn fnddugol o'r blaen, a gano yn oreu "N ant y My- gan Mr J. Thomas, Blaenacerch 3 0 0 Caniatelr i'r corau I ddewis eu blaanoTlaid. DAW yr hysbypleni a gweddill y testynau, yn cghyd ag enwan y beirniaid, allan mor fuan ag y gellir. WM. LEWIS WILLIAMS, (Gwilym Crafgytyle), Rock Inn, Pontlotyn, Rhymni. A Fashionable Silver Watch, 30s.
Advertising
XTTARRANTED for Ten years, Jewelled in four holes, maintaining power to go while winding, seconds, etc., etc. The same de- scription of works in fine Gold Cases, X2 10a. Gold Alberts from £ 1 Is. Gold Neck Guards from 30s. Sent free to any part of the World on receipt of a Post-office Order, payable to Mr M. MILLER, 10. Barclay-street, Clarendon-square, London. N.W. These Watches are well made, finely finished, extremely elegant, are guaranteed to keep correct t me, cannot get out of order, will last a lifetime, snd quite equal In every respect fn Watches that are Bold In the country at double the price. Each Watch warranted, and sent free by Post on receipt of remittance) carefully packed in wood boxes, made expressly for transmission, and registered at the Post-office to ensure safety. Money Orders payable at (lower-street, W.C. Old Watches and Jewellery bought or taken in exchange. Cofres o Lyfrau Newyddion Gwerth. fawr, Cyhoeddedig ac ar werth gan XX GBIPFITHS, ARGRA.FFYDD, CWMAFON. GWEITHIAU TELYN03, yr ail argrafflad yn awr yn barod. Prisoedd, 2s. a 2s. 6e. HANES Y BEDYDPWYR, yn gyfrol bardd mewn llian, 2s. 6ch.; pan y Parch. William Stokes, Manchester, wedi ei gyfieithu i'r Gymraeg gan y Parch J. Rowlands, Cwmafon. Hefyd, yn atodiad i'r Llvf., Traethawd, sef HANES Y BJJDYDDWYR CYMREIG, olu dechreuad hyd yr adeg bresenol. gan y Cyfieithydd. E8BONIAD DR. GILL ar y Testament Newydd, yn Gy- mraeg, yr ai Kyfrd, mew 28 o ra"'au., wedi en rhwymo yn h^rdd mewn Croen Llo, 30R Y ddwy Gyfrol wedi eu rhwymo mewn Croen Llo, AS. Y FODRWY AUR, sef Gweithiau Awdurol Alltud Glyn Maelor, yn eynwys ugeiniau o wahanol ddarnan Bardd- otiol a Rhyddifithol, at wasanaeth yr Ysg-olion Sab- bothol a Chyfarfodydd Llenyddol, mewn pedair Rhan 6oh. vr un. Yr ail argrafllad, yn un gyfrol mewn am- len, 2s. Y RHOSYN DIWEDDAF, yn cynwys darnau Barddonol a Rhyddieithol, gan Alltud Glyn Maelor, awdwr y Fodrwy Aur." Pria Gcb. YR ARWEINYDD CERDDOROL, (Mills) i ddysgu yr egwyddor Pris Is a Bci. YR EGWYDDOR GYMREIG, ar gerdyn dimai yr un, neu 5o. y Dwsin. THE CUMBRIAN'S LAMENT, Song fuddugol yn Amer- ica. gan Thomas Griffiths, gynt o Cwmafon. Pris 6ch. R EGWYDDOR SEI8NIG, ar gerdyn dimai yr un, neu 5o. v Dwsin. YR EGWYDDOR GYMREIG, ar Len Fawr, Pris 2g., neu 1. a 6cVy Dwsin. CERDYN GWOBRWYOL, prydferth, a'r geiriau "Fy Nhad sydd wrth y Llyw," yn argraffedig arno. Pris 4c. y dwsin, neu 2s. a 6ch. y cant COFIANT Y PAROH. D THOMAS, ABERAFON, (yn nghyda'i ddarlun), wedi ei ysgrifenu gan y Parch. J. Rowlands, Cwmafon. Pris 4o. AWDL AR YR AP03T0L PAUL, gan y Parch. J. Emlyn Jones, A.C D.C Llandudno Pris 6ch. Y BERLLAN, sef Cyfansoddiadau Buddugol Eisteddfod Maesteg, rr hon a gynaliwyd yn Carmel, Medi 20,1868, dan nawtid prif Irno ion y -tfyflWn. Pris Is. Y PARTHSYLLYDD, neu Eirlyfr daearyddol. sef Hanes yr holl fyd; gan y Parch. J. Emlyn Jones. A.C., D.C., Llandudno. Y mae'r rhifyn hwn yn diweddu y Gyfrol gynW. Dymuna y cyhoeddwr hysbvsu y cyhoedd yn gyffredinol, ei fod -wedi meddianu yr holl (stock) o'r rhanau cytsf. a gvhoeddwyd ran ereill; felly gall y sawl a deimlant awydd am feddianu y llyfr gwerthfawr hwn, ei gael trwy ddanfon i'r Swyddfa. Y mae'r Gvf. rol hon gwedi ei haddurno a phump Fapiau heirdd; megys Map o'r Byd-Aroeiioa Ddeheuoi Cymtu a Lloegr-ac Ewrop. Ei phris yn rhanau yw 16s.; wedi ei rhwymo yn hardd mewn llian. 18s. LAWLYFR DUWINYDDIAETH, gan y Parch John Stock. Pris, vn rhanau, 3s. 4c Mewn llian, 4s. BWRDD Y BABELL, gan y P jrch. D. W. Morris, Pont. senny. Pris 6ch. Y mae ychydig ar law o lythyrau Oymanfa Morganwg, yn Pontwdawe, am 1868, ar Annibyniaeth Eglwysig," wedi ei gyfansoddi gan y Parch. Dr. Davies, Aberafon. Pris I g. Trwy'r post, 2g. NATIONAL LINE.
NATIONAL LINE.
Steam from Liverpool to New York every Wednesday, and from, Queem- nSBfggjgt" town every Thursday. NATIONAL STEAM SHIP COMPANY (LIMITED.) The new fall-powered British Iron Screw Steam-ships Ships. Tons. Ships. Tons' SPAIN (Building) ENGLAND, Webster. 3307 „ EEIN, Bragg 3318 E«YPT (Building) HKLVKTIA, Griggs 33X8 ITALY Grace 8600 PENNSYLVANIA, Thomp- HOLLAND, Thomas 3400 3on 2889 FKANCE, Grogan 3571 YIBGINIA, Andrews 2887 THE QUEEN, Thompson 85171 DKNMABK, Forbes, 3118 Will be despatched from Liverpool to New York as follows: FRANCE WEDNESDAY, Sept- 28th. ITALY WEDNESDAY, October 5th. ENGLAND. WEDNESDAY, Oct. 12th. And from Queenstown the following days. The Saloon accommodation on board these Steamers is very superior. Rate of Passage 12 15 & 17 Guineas, according to accommodation in Stateroom-all having same privilege in Saloon. Return Tickets Twenty-Three Guineas. There is an excellent accommodation for Steerage Passengers, and a full supply of Cooked Provisions served up by the Company's Stewards. Rates of passage on Reduced Terms. Passeng&rs boohed through to Aspimoall,—San Francitco,—the inland towns of Canada and of the United States on favourable terms. For Freight or Passage, apply to The Nationol Steam Ship Co. (Limited) 21 and 23, Water-street, Liverpool, To N. it J. CUMMINS, & BROS., Queenstown; F. W. OAUNT, 4, Whitoombe Street, Aber- dwfe; Mf to J, T. Morgan, 19, Glebeland Street, MatthyifTydat. • ¡ • .•"» fiVhif > t THE CURE FOR TOOTHACHE.
Advertising
DAVIES'S TOOTHACHE PILLS never fail to cure the most severe Toothache, Tic-doloreux, Neuralgia, Rheums, and all pains arising from a Disordered Nervous System, so often caused by change of climate and temperature. They are acknowledged by these who have tried them to be of the greatest value, and as their effect is to strengthen the Hood, they are particularly adapted to weak constitutions by creating appetite and acting an a general tonic N.B.-Persons who cannot swallow pills may dissolve them in water and take as directed. Sold in Boxes at 71d" Is. 14d" and 2s. 9d. each. The following are a few of the many Testimon- ials received:— Btithwynyfd, near Dinas, Aug. 30, 1869. Sir,- *The Pills you recommended for my daughter have entirely cured her of the very severe cam in tie head s);e had for more than five years, after trying several doctors and getting no relief ANN POWELL. Pontypridd; Sept. 15, 1869. Fir,-Your Toothache Pills never Ml in relieving me from Toothache, Yours respectfully, LIONEL GOODMAN. Elm Tree Cottage, Caiton, mar Cardiif. Sir, —Be kind enough to send me another box of } our To ithache Pills. I will take a large? one this time, for which I enclose stamps. The Pills have been of srreat benefit. 'W. THOMAS. Mr. John Davies, Chemist, Pontypridd. Prepared only by John Davies, Chemist, Pont- ypridd. Wholesale Agent: T. Ackerman, 39 Redcliff Hill, Bristol. HYSBYSIAD NEWYDD. Yn awr yn barod. raeuin Ilia* hardd, pris 3s. Se., croen llo, ynylau aur, 7t., Y TRYDYDD ASGKRAFFIAD O'R LLYFR TONAU AO EMYNAU; CAN Y PARCH. E. STEPHENS A J D. JONES Hefyd, yr un Llyfr yn NODIANT Y TONIC SOL-FA Pris, mewn llian hardd, 2s. 6c. Y LLYFR EMYNAU, (Yn cynwys y geirlva yn unlg ) Piislau :—Llian, gy. lag ytayUu cochion, is. Roan gilt edges, Is 6d.; Morocco gilt edges, 2s Morocco goreuredig gydft cldasp, 2a. 6c. etot Rims gyda chlasp, 33 eio; 4s.; 6to, 4& 8d. Y mae yr holl or Etiynai wedi eu hadolyga gan y Parchedigion W ReeR, D D Liverpool T Rees,D.D.,Abertawe; "1Nm Ambrose, Par(;ai -tdoc: R Thomas, Bangor; R. Parry, Llandudno J Da vies, Caerdydd; R. Williams (Hwfa Mom, LIundain, &c. Anfoner yr holl archeblon at y Cyhoeddwyr R. HUGHES A'I FAB WBUXHAM. BWRDD Y GOLYGYDD. Gwalch Tydfil.-Dechreuasoch yn dda, ond pan yr aethoch i rwgnach ar y tri beirn- iad, ac i ddwrdio eu beirniadaeth, cradwn i chwi fyned oddiar y ffordd. Rhydd i bob dyn ei farn, oud nid Pencerdd Amer- ica oedd yn beirniadu ac yr oedd gan y tri wyr hyn gystal hawl i farnu ag yntau, ae yn gymaiat ag mai hwynthwy a ethol- wyd, eu barn hwy oedd i fod yn safon am y tro yna. Yr ydych yn ymylu ar fod yn rwgnachwr. Y llythyron sydd ar law o'r America ydynt eiddo Irlwyn Hughes, Hirwaunwyson, &c., &c. M. Thomas a "Juvenile," Ystradgynlais.-Pe byddai i ni roddi i mewn yr ysgrifau a dderbyniwn oddiwrth bersonau yn gwadu nad hwynthwy ydynt Juvenile, byddai genym ddigon o waith. Y mae genym amryw ar law yn bresenol. Llywarch Hen a loan Cynon.-Pe buasech wedi rhoddi eich enw priodol wrth eich ysgrif, cawsai ymddangos. Cyhudda Llywarch loan Cynon o fod wedi ben- thyca yr englyn i'r llywydd a draddod- odd yn Eisteddfod Alban Elfed, Aber- dar, yr wythnos ddiweddaf. TALIADAU. R. J., Aberavon; E. R., Aberkenffi3; J. T., Tredegar. AT Y DOSBARTHWYR. Wele un chwarter yn terfynu eto gyda'r rhifyn hwn, a dymuna y Cyhoeddwr ar i'w ddosbarthwyr gofio yn brydlon am y tal. Drwg ganddo ei fod wedi gorfod atal amryw sypynau yn ystod y tri mis diwedd- af o herwydd diffyg tal, ac ofna y bydd raid iddo wneud hyny ag ardaloedd ereill os na chymer diwygiad le yn y taliadau. DARLUNIATJ Y GWLADGARWR." Yn ein rhifyn nesaf, rhoddwn ddarlun o Gadfridog Moltke, .cynllunydd holl symud- iadau y fyddin Brwsiaidd. Pob Archebion a Thaliadau i'w gwneud i Walter Lloyd, GWLADGABWR Office, Aberdare." Cyfeirier y GOHEBIAETHAV a'r ADOLTGIADAU, —"To the Editor of the GWLADGARWR, Cnaon-atraet, Aberdare."
PARIS.
PARIS. Nidoes brwydr o bwys wedi cymeryd lie er ein rhifyn diweddaf. Rhaid i'r mor orphwys weithiau; ac er fod y Germaniaid yn ymladd mor ofhadwy, rhaid iddyut hwythau gymeryd eu hanadl am enyd. Y gwirionedd yw, nad oes ganddynt ar hyn o bryd neb i ymladd a hwy. Y mae maesfyddin Ffrainc wedi ei liwyr ddifodi: nid oes ganddynt allu o gwbl a faidd wynebu eu gelynion. Y fath drychineb! Pa fodd y syrthiodd v ccdyrn! Y mae "Byddin fawry RMne" weiitoddi ymaith fel eira o flaen tanbeidrwydd sel ei gelyn- ion. Y mae y rhyfel bellach yn ymgryn- hoi o gylch y canol-bwynt, a'r dyddordeb yn ymgroni yn Paris. Y mae gwarchae Metz, a Strasburg yn myned yn dra di- bwys yn wyneb y gwarchae mawr ar Paris; os syrth Paris, rhaid i holl Ffrainc syrthio gyda hi. Y mae yn ddiameuol y gwna y Ffrancod ymladd gyda dewrder ofnadwy o'r tu cefn i amddiffynfeydd eu prif-ddinas. Y mae ganddynt bob cymhelliad dros wneud eu gorau. Nid ymdrech am ogoniant ydyw hon, ond ymdrech am l'odolaeth ei hun. Ond y mae yn bur sicr y bydd pob dewredd o'u tu hwy yn aneffeithiol bellach. Nid oes ganddynt ond ychydig iawn o filwyr profedig. Ofnir hefyd eu bod yn ddiffyg- iol o arfau cyfaddas, tra y mae eu gelynion. oil yn rhyfelwyr o'r radll flaenaf, dan ar- weiniad y cadfridogion galluocaf a fedd y byd, a digon o bob supplies ya eu holl symudiadau. Tybia llawer, pan y bydd y shells dychrynllyd yn disgyn ar adeiladau; prydferth Paris, y bydd i werin wyllt y ddinas ymgodi fel tonau'r mor, gan orfodi eu harweinyddion i wneud heddwch, neu i oddef pe byddai bosibl, rywbeth a fo gwaeth. Y mae yr hanesydd enwog, M. Thiers, wedi ymweled a Llundain, i ryw vmgomiQ a'n Gweinyddiaeth ni yn nghy!ch heddwch., Ond y mae heddwch yn anmhosibl yn wyneb yr hawliau a honir gan y Ffrancod. Y maent yn foddlawn talu unrhyw swm o arian fel pris ymadawiad eu gelynion. Ond pe buasai y Ffrancod yn fiddugoliaethus, ac yn gwarchae Berlin, a fuasent hwy yn dychwelyd adref am swm o arian? Lta; enill tiriogaeth oedd eu dyben proffesedig hwvnt pan yn myned i ryfel. Dyma oedd eu ham- can digel, helaetbu terfynau Ffrainc ar gost Germani, a hyrddio Prwsia yn ol o fewn ei hen derfynau cyfyng Fe dal Gt mani y pwyth yn ol yn awr, trwy fynu holl diriogaeth Alsace o leiaf. Eisiau llou ydd sydd ar Germany: cenedl lonydd, dav. ul fasnachol, yw y Ger'maniaid: pobl yn cai a diwydrwydd, a gwyddor, achelf, abard.it.. Yr hyn sydd arnynt ei eisiau yw. cael csn<. fur newydd a nerthol rhwng Germanv t, Ffrainc, felag i wneud ymosodiad arnynt o du Ffrainc, agos yn anmhosibl byth. Alsace yw y canolfur naturiol hwn. Heblaw hyn, y mae Alsace yn dalaeth Germanaidd naturiol, yn perthyn mor naturiol i Germaai ag y perthyna Sir Fon i Gymru. Yr ydym yn tosturio yn fawr wrth druenusrwydd a chyfyngder Efraine, ond nis gallwn anghofio mai y hi, a hi ynunig, sydd wedi tynu y trueni ar ei phen. Pa- ham nad all hi fod yn llonydd ofewnei therfynau, fel cenedloedd ereill? Os yw y Germaniaid, pobl o'r un gwaed, yn dewis perffeithio eu hundeb cenedlaethol, pa wa- baniaeth i Ffrainc yw hyny? Pa reswm oedd iddi hi ymyraeth yn achos Mexico? A pha synwyr oedd iddi gadw meddiant gorfodol o Rufain yr holl flynyddoedd hyn ? Yr un peth oedd hi dan yr Amerawdwr cyntaf. Fe ymosododd hwnw ar agos bob gwlad ar y Cyfandir yn eu tro, fe arwein- iodd ei luoedd ysbeilgar i ago 3 bob prif- ddinas ond Llundain ei hun, a buasai yn ymladd am Lundain hefyd pe buasai yr English Channel yn sychu i fyny. Y mae cenedl mor ymyrgar, mor ymosodgar, yn teilyngu codwm. Fe wnaeth Waterloo i Ffrainc fod yn llonydd am haner canrif. Hwyrach y bydd i'r rhyfel hwn ei dirymu am byth, fel na allo mwyach ymosod ar ei chymydogion. Theirs yn ymbil am heddwch! A hyny yn Llundain! Rhyfeddol yw troion Rhag- luniaeth! Y mae llawer o gyfrifoldeb y rhyfel hwn i'w briodoli i Thiers ei hun. Y mae ef, trwy ei lyfrau chwyddedig, wedi porthi blys rhyfelgar y Ffrancod, ac wedi meithrin ynddynt hyd ei eithaf y syched am ogoniant milwrol. Darllenasom ei hanes o Napoleon y cyntaf.. Nid oes dim ond Ffrainc, neb ond Ffrainc—-Ffrainc, y Grand Nation\ Y mae yn esponio ymaith agos bob defeat a gafodd y fyddin Ffrengig. O'r braidd nad oedd Waterloo yn fuddugol- iaeth iddynt, oni buasai fod y byd mor ddwl a chamddeall. Fe allai y gall ef, cyn bo hir, droi Sedan (Waterloo y Nai) yn fuddugoliaeth i'w genedl. Trueni aruthrol fod y fath genedl a'r Ffrancod yn cael eu camarwain fel hyn. Ein gobaith yw, y bydd i'r rhyfel lwyr ddifodi ei hawydd am ogoniant milwrol.
ESGORODD,—
ESGORODD,— Medi 16, priod y Parch. J. Stephens, Tai- bach, ar fab.—R. M. Medi 16, priod Mr. Wm. Thomas, Athraw y Gwendraeth British School, Pontyberem, get Llanelli, ar ferch.. tiii ,1