Tarian Y Gweithiwr

Gohebiaethau. [Nid ydym yn gyfrifol am nyniadau a gulyjjiadnu L ein gohebwyr, ondyr vdym am adael rhyddid barn i bob dyn, a rhyddid yfgHf-bin befyd can belled ag y gciddef terfynau cyfraith a moes- oldeb.—GOL.I

Y PABYDDION A'R BEIBL. Y PETH nesaf a geir yn ei lythyr, Gor. 30, yw eamgyhudcliad yn fy erbyn, fel y mae yn arfer gwnead; ond dyna, nid yw yn medru ond hyn. Deil fi yn gyfrifol am Olygiaeth Ehyddiaeth y DARIAN Dylasai Mr. Jones wybod nad oes a fynwyf a golygu dim ond Barddoniaeth y DARIAN, ac os oes gwaeledd yn perthyn^ i'r.gangen hono, yr wyf yn gyfrifol am dano; ond nid wyf yn gyfrifol am y rhyddiaeth, ac felly y mae camgyhudd- iad Mr. Jones yn cael ei ddychwelyd. Yr wyf yn apelio at berchenogion y DARIAN i hysbysu pa un a oes a fynwyf a golygu rhywbeth heM aw y farddoniaeth. Yn awr gadewch i ni edrych pa fodd y mae Mr. W. Jones yn ymddwyn tuag at y gwirionedd, yn ei lythyr yn y DAR- IAN am Awst 6. Ar ol chwythu ei gorn, a cbyhoeddi bod ei lytbyrau ef yn dda, y mae yn amddiffyn y Parch. T. Charles, Bala, mewn eysylltiad ag ordeiniad gweinidogion yn mhlith y Trefnyddion Calfinaidd, ac yn haeru bod Mr. Charles yn bleidiol i'r symudiad. Wrth son am hyn, ac am Gofadail Mr. Charles, gellid tybio fod Mr. W. Jones yn myned i addoli y ddelw, yr un fath ag y mae y Pabyddion yn talu gwarogaeth i ddelwau eu Seintiau. Yn awr, gadewch i ni weled beth a ddywed Hanes Methodistiaeth Gymru ar bwnc yr ordeinio. Yn y Gyfrol I., tu- dalen 440, ceir a ganlyn:—"Hyd yma, ystyrid y Methodistiaid yn rhan o'r Eg- lwys Sefydledig. Ni weinyddai neb Swper yr Arglwydd yn eu mysg ond gweinidogion o urdd esgobawl, a'u plant a fedyddid gan weinidog y plwyf y trig- ent ynddo. Ond yr oedd llawer yn eu mysg yn dymuno dwyn i mewn drefn wahanol; sef cael ordeinio rhai o'r pregethwyrlleygaidd mwyaf cyme radwy, yn ol dull Ymneillduwyr, neu Fethod- istiaid Lloegr. Gwrthwynebodd Mr. Charles y cynygiad yn gryf iaimi am hir amser, efe a'r holl glerigw/r, yr wyf yn credu, ag oedd yn eumysg; ac oni buasai i ryw amgylchiadau goficliis ddygwydd, y mae yn debygol y lluddiasid i hyny gy- meryd lie yn y diwedd. Mae yn debyg mai yr amgylchiadau gofidus y cyfeirir atynt uchod, neu o leiaf un o honynt, oedd gwaith Mr. Jones o Ddinbych yn gweinyddu bedydd a Swper yr Arglwydd ar alwad yr eglwys yn y lie hwnw. Yr oedd yr amgylchiad hwn yn un gofidus yn ddiau, i'r sawl na fynent y newidiad. Yr oedd lur. Jones yn wr o ddysg a dylanwad; a sicr ydyw, oni lae i Mr. Charles neidio i'r aclwy pan y gwnaeth, y dylynesid Mr. Jones gan luaws o bregethwyr parchus ereill, yn IJgwahallol barthau De a Gogledd, trwy wrando ar alwad yr amrywiol gynulleid- faoedd, &c." Barned y darllenydd drosto ei bun pa un a oedd Mr. Charles yn bleidiol i'r symudiad ai peidio, yn ngwyneb y dy- fyniad hwn, ac wrth wneud hyny, fewel pa un ai Mr. W. Jones neu fi sydd ar yr iawn. Nid wyf yn bwriadu efelychu Mr. W. Jones, trwy chwythu fy nghorn, a bloeddio Dyna fi wedi ei orchfygu, druan o'm gwrthwynebydd, cydymdeim- lwch ag ef," &c. Arwydd ddiwyrni o wendid ac eiddilwch yw hyn bob amser; a byddai yn briodol i Mr. Jones gofio v ddiareb Seisnig,—" Self-praise is no re- commendation." Neu y ddiareb Feibl- aidd, Canmoled arall dydi, ac nid dy enau dy hun." Y mae darllenwyr y DARIAN yn ddigon goleuedig i farnu drostynt eu hunain ar bwnc y ddadl, ac nid wyf yn pryderu ymddiried i'w barn. Da genyf weled fod Mr. W. Jones yn amddiffyn yr hen dadau Methodistaidd, am nad oeddynt yn gweled pethau yn yr un goleu a ni yn yr oes hon, gan gyduno a mi nad yw yn iawn dal Methodistiaid yr oes hon yn gyfrifol am eu ffolineb hwy; ond yr wyf yn dweyd eto, mai nid teg yn Mr. Jones yw dal Pabyddion yr oes hon yn gyfrifol am ffolineb Cynghor Toulouse yn 1229. Y mae ef yn gwneud hyny yn barhaus, trwy lynu wrth fy ngwaith yn cyffelybu y rhai hyny i'r ei yn y p. eseb. Os teg rhyddhau Method- istiaid yr oes hon o gyfrifoldeb y tadau, teg hefyd yw rhyddhau Pabyddion yr oes hon o gyfrifoldeb eu tadau hwythau. Yn awr, gadewch i ni gymharu eiddo Mr. Jones yn y DARIAX am Mai 14eg, a'i eiddo am Awst 6ed. Yn y blaenaf ceir hyn :—" Ond fe allai y dywedir fod Beiblau yn cael eu gwerthu gan y llyfr- werthwyr Pabaidd. Atebaf eu bod yn y wlad Brotestanaidd hon, i'r dyben o dafiu llwch i lygaid Protestaniaid. Ond a werthirhwynt yn Awstria, yn Yspaen, neu yr Eidal, lie y mae Pabyddiaeth yn cael ei ffordd ei hun p &c. Yn ei lythyr am Awst 6ed, dywed,— "Ataliodd Esgob Pabaidd yn Yspaen ddeng mil o gopiau o'r Ysgrythyrau Sanctaidd am ddeuddeg mlynedd, seE hyd y chwyldroad. CyjieUhiad Atudur- dodedig Eglwys Bhvfain hefyd! Go lew. Dyma yr eglwys a gondemnir ac a gyhuddir o wahardd y Beibl. i'r werin Babaidd, wedi cyhoeddi deng mil o gopiau yn. iaith yr Yspaeniaid Pab- yddol Y dydd o'r blaen nid oedd dim ond Beibl Lladin gan Eglwys Rhufain, ond ei bod yn cyhoeddi un Seisnig er mwyn taflu llwch i lygaid pobl; onu yn awr, y mae yn cyhoeddi yr Ysgrythyrau yn iaith Yspaen a'r Eidal! Da iawn, Mr. William Jones, y mae eichllythyrau fel Scotch broth, yn gymysgfa chaosaidd a mynwch gondemnio yr holl Babyddion am fod rhyw labwst o Esgob wedi atal lledaeniad y deng mil copiau Pe pryn- ai Mr. Jones bwn o datws, a chael 1U¿ ddrwg yn eu plith, fe gondemniai y cwbL Ond y gofyniad yw, a ydyw yn debyg bod Esgob Pabaidd yn beiddio atal lled- aeniad y deng mil copiau, a'r argraffiad yn un awaurdodedig ? Os oedd awdur- dod y Pab tu cefn i'r argraffiad, nid yw yn debygol, a dweyd y lleiaf, bod un Esgob Pabaidd yn gwrthwynebu yr awdurdod hwnw. Ond a chaniatau bod stori W. Jones yn wir i gyd, nid yw ond cadarnhau yr byn ag wyf wedi ddweyd o'r dechreu, sef bod gan y Pabyddion eu cyfieithiadau eu hunain o'r Ysgrythyrau i iaith pob cenedl sydd yn derbyn Pab- yddiaeth, a bod rbyddid i'r werin i'w darllen. DAFYDD MORGANWG. (I 'w barhau.)

BWRDD UNDEBOL PONTAR- DAWE A PHLWYFI YSTRAD- G-YNLAIS, LLANG-IWC, A CHILBEBYLL. Y MAE yn rhyfedd genym na fyddai rhai o 37sgrifenwyr galluog Cwmtawe yn cy- meryd. at y gorchwyl o ddadlenu y gor- mes a oddefa y tylodion oddiar ddwylaw swyddogion ac aelodau eu Byrddau. Gwir fod rhai nad ydynt yn wir dylawd arnynt, yn cael pob cymhorth a all swyddogion, pan y mae eraill, y rhai sydd wedi bod yn drethdalwyr eu hun- ain, (ond wedi methu yn bresenol), yn nghyd a'u perthynasau, wedi talu can- oedd o bunau erioed o drethi, na chant ddim ond y tloty. Beth yw y rhesw tl am hyn P Dyma ydyw, y mae gan rai berthynasau yn swyddogion, ac yn ael- odau. Y mae rhai tylodion wedi myned mor eon, a bygwth eu hewythriaid a'u cefnderwydd, os na phlyger i oddef pob budrdafod ganddynt. Beth pe clywech ddyn yn bygwth fel y canlyn, Mi ddy- weda i wrth fy ewythr Ph-- o'r G-- am danoch, a mynaf weled eich tal, nid yn cael ei dynu i lawr, ond ei dori i ffwrdd yn gyfangwbl," aci'r cyfryw gael ei wirio ? Yn awr, drethdalwyr, a ydyw hyn yn deg—goddef cael eich gwasgu gan drethoedd trymion, ac yn y diwecld y gwir dylodion yn cael dyoddef; pan y bydd eraill yn cael eu gwala a'u gweddill? Na ato Duw. Edrychwch i mewn i achosion o'r fath, pa le a pha fodd y dosrenir eich arian. Na oddef- wch eich ysbeilio ardraul newynu eraill. Gwyddom am rai wedi eu geni a'u magu ar y plwyf. Beth am danynt? Nid gwiw i neb arall i geisio cymhorth, ond y nhw a'u tylwyth. A oddefir hyn yn hir, drethdalwyr ? Edrychwch ar eich llyfrau, y mae ,gall bob un o honoch lyfr, ag sydd yn talu tal, yn dyweyd pwy, a pba faint a dderbynia pob un o'r tylod- ion. Ohwiliwch eich ardaloedd, ac edrychwch ar y cysylltiadau ag sydd yn fraint fawr i rvwrai, ac yn hollol wa- hanol i eraill. Terfynaf y tro hwn, gyda dymuno cael gweled fy ngallnocaeh i yn dyfodi'r mae, Pa Ie y mae yr Hen Domos ? Beth pe byddai beirniad gorfanwl y lienor Adolphus yn cymeryd hyn mewn Haw ? SYLWEDYDD.

BAG-LAN. CYMERODD damwain angeuol Ie yn Park Colliery, yn y lie nchod, dydd Iau, y 26aino Awst, trwy i ddyn ieaanc o'r! enw Hill gyfarfod ei ddiwedd mewn modd disymwth iawn, trwy i ddarn o'r nenfwd syrthio arno a'i ladd yn y fan Yn Nghwmafon, y preswyliai y tranc- edig. Ychydig feddyliai efe y boreu hfvnw, tra yn cerdded dros y mynydd tua'r gwaith, mai dynay borou oiaf iddo ef. Y mae y dygwyddiad hwn yn siarad yn uchel iawn am fod yn barod, gan fod bywyd mor ansicr. Mae rhyw bentwr ar bentwr o beryglon yn nglyn a'r glowr tylawd sydd yn gweithio yn yr eigion er elwa i feibion ffawd. GWILYM DDU o'r, LLAN.

CYME RIAL)AU llYN OLÎ. &WIN&ED a wingo," defnyadiaf fy bawl fel un o ddarllenwyr v DAnIAN i fflangellu arnbeil greadurhunanola host fawr a ganfyddat' ar brydiau yn gwthio arnom rhyw sofchach o ysgrifau dienaid gyda'r amcan o ddyrchafu eu hunain o'u dinodedd i sylw fel llehorion a beirdd, drwy ffugio cweryla a'u gil- ydd, dadlu am ea ffugenwau, &c. Os oes awydd ffiraeo mown gwirionedd ar- nynt, gwnaent hyny drwy lythyrau cyf- rinacliol, yn lie cyhoeddi eu secrets ar y DAMAN, darllenwyr yr hon, ni roddant ddimai bren am y fath ffiloregau difudd ac annyddorol. Oeir" enghraifft deg o'r giwaid hyn raewa yrnddygiadau ambell grotyn haer- llug, yr hwn, os deliwch ef yn eyflawni rhyw ddrygioni, arhoddi cernod da iddo, yr hyn a gyiiawn haedda, bydd y llanc yn ddigon gochelgar i beidio dyweyd dim nes y meddylia ei fod wedi rhedeg yn ddigon pell o'ch gafael, ac yna de- chreua ysgyrnygu ei ddanedd, a'ch herio i ymladd gan waeddi, Tyr'd yma, mi a'th ymladdaf ag un 11 aw—gwnaf a fy mys bach," a rhyw ffolineb o'r fath. O! ie, tyr'd yma oddiwrth y pwnc yw eu can hwythau, a mi a gyfiawnaf wyrth- iau arnata phe dechreuai dyn ym- gecrach a hwy, cawsai waith am ei oes, a chyrhaeddent hwytban eu hamcan, sef cael rhywun i ymgocran a hwy. Gan nad pa Ie bynag y eyfarfyddweh ag un o honynt, y mae en hymddygiadau y fath, I adna -ir r fel nas gellwch lai na'i hadnabod ar nn- waith. Ychydig auiser yn ol, aeth un o'r coegwyr hyn i Gaerfyrddin am dro, a chyfarfyddodd yno a rhyw ddwsyn o fechgyn o'r lie hwn. Yr wyf yn deail mai bechgyn o'r. gweithiau ydych oil," meddai. A ydych yn fy adnabod i ?" "Nacydym," meddent hwythau. "0, yr ydych yn sicr o fod yn adnabyddus a fy enw llenyddol," meddai. gan dynu o'i logell ei flwch myglys (tobacco), ar glawr yr hwn yr oedd ei ffugen-" yn gerfiedig; ond er syndod i'r bardd hunan- 11 z_l dybiedig, dywedasant oil, nad oeddynt erioed wedi ei weled na chlywed son am y fath enw," yr hyn a achosodd iddo i droi ymaith ar unwaith yn Ifromedig oddiwrthynt. Un diwrnod arall, daith yr nn person i daluymweliad ag Aber- dar, ac ar yr heol, canfyddai fachgenyn byehan, oddeutu naw mlwydd oed, yr hwn a waeddai "rrAIUAN Y GWMTTIIWU," T &c. Hei, boy," meddai. gan gyi'odi ei fys. ilhedodd y crotyn bach ato ar frys a phapyr yn ei law, gan redclwl nlai 'mofyn papyr yr oedd. Ond nid felly. Estyn dy lawddeheu, boy," meddai, gan ymaflyd ynddi, a rhoddi ysgydwadilaw y bychan, "dyna, gelii fyned adref yn awr, a dywed wrth dy dad dy fod wedi cael yr anrhydedd o siglo ilaw a Mr a dywed wrtho am edrych yn y Gwladgarwr cyn y diweddaf, a cha weled fy ngwaith ynddo." Os carai rhywun gael enw priodol y coegyn uchod, deued i Aberdar, a gall ei gael pryd y rnyno. Tracynon. W. D.

(10BMES YN NG-HYMRU. YN gymaint ag mai amddiifyn y radd weitngar rhag gormes a thrais ydyw gwaith y DAMAN, chwi ganiatewch i mi gongl fechan i ddyweyd gair neu ddau ar y penawd uchod. Oredwyf nad oes angen myned i'r drafferth i brofi fod gormes yn bodoli yn Nghymru; ac am hyny ceisiaf gyfeirio fy sylwada-u at y pethau hyny a ystyriwyf yn fwyaf gor- mesol. 1. Gormes gweithfaol yn Nghymru. Oredwyf na fu un adeg erioed yn fwy cymylog yn Nghymru na'r adeg bre- senol. Fel y mae yn hysbys, y mae bron holl weithfeydd haiarn y wlad wedi sefyil, a'r dynion a arferent weithio ynddynt o angenrheidrwydd yn gorfod gadael eu gorchwylion cyntefig a throi eu dwylaw at ryw orchwyl arall, megys tori gl/j, neu ry wbeth cyffelyb neu ynte adael yr ardal a myned ffwrdd i gymyd- ogaeth arall i wneud y drwg yn waeth yn y, fan hono. Heblaw fod gweith- feydd glo y eymydogaethau yn arafu yn fawi iawn, a'r prisoedd yn isel, nes. ei bod yn. orchwyl rhy anhawdd i'r dyn mwyaf ymdrechgar i ddod a'r ddau ben i'r llinyn yn nghyd, maey bodau hyny a elwir yn gaffers yn dal n.r y cyt'e pre- fce iol i ormesu hyd eithaf eu guliu y sawl sydd yn gweithio danynt. Rhoddi r- y wialcn haiarn yn ei llawn nerth ar gefn y dyn tylawd; ni cha agor ei enau er gwneud amddiifyniad. Mewn gair, b y mae bron yn yr un sefyllfa a'r dyn caeth. ilhywbeth fel yna ydyw sefyll fa ein gwlad ar hyn o bryu, heb un gobaith am ddiwygiad. 2. Gormes gwladwriaethol yn Nghy- mru. Wrth droi eir. golygon i'r cyfeir- ittd hwn eto, cawn rod eyfiwr y werin lawn cynddrwg, os nadgwaeth. Mae yn hen ddiareb fud cyfraith Lloegr yr un i'r gwreng a'r boneddig, i'r gwyn a'r du, i'r pell a'r agos ond beth debygech chwi, ddarllenwyr y DARIAN, pe gallem brofi nad yw cyfraith Lioegr yr un i'r Cymro ag i'r Sais ? Oni ddylem ni gael yr un chwareu teg fel cenedl ag a gaiff y Saeson ? Mae pob peth gwladol yn cael ei gario allan yn yr iaith fain, fel y mae pob Sais ag sydd yn gallu darllen yn meddu'r fantais o wybod, i raddau mwy neu lai, ofynion y gyfaith ond am /1 danom ni, y Cymry uniaith, cawn ym- drafod goreu y gallwn, a'n dirmygu yn y fargen o herwydd ein hanwybodaeth o'r iaith Saesoneg. Os awn allan i rodio ar hyd ein rhodfeydd, ceir gweJed bob yn ail gam ar brenau y goedwig, neu ar glwydi y caeau, neu ryw fur neu gilydd, mewn llythyrenau breision a. dnon, Trespassers prosecuted, according in Law" yn yr iaith Saesoneg, or mai yn nghanol Oymru y bydd hyny, ac un o bob deg o'i thrigolion yn deall dim ond Cymraeg. Eler i lys gwladol wedi hyny, ni cheir gweled dim ond Sais, Ysgotyn, Gwyddel, neu Ellmyn, neu rhyw dramorwr arall yn eistedd ar y fainc farnol, a phob peth yn cael ei gario yn mlaen yn yr iaith fain byth a hefyd—pob yrndrafodaeth yn dywyllwch eithaf i'r trigolion hyny sydd yn ca,el y fraint a'r anrhydedd (?) o dalu at gadw lleoedd o'r fath a segur- swydd estronaidd, er mwyn cael eyf- iawnder, a gadawaf i'r darUenydd farnu 9 pa fatb gyfiawnder eliir ddysgwyl mewn llysoedd ag y mae cymaint o gyvay sgfa. Cymerer trafnidiaeth y rheilffyrdd wedi hyry, a cheir fod pob swyddog sydd yn y gwahanol orsafoedd yn Sais, neu o'r hyn leiaf yn siarad Saesoneg, nes bod pob Cymro uniaith yn gofidio ei fod wedi ei eni. Os cymerwn fasnach yn gyffredinoL hefyd, cawn fod yr un an- fantais yn cadw y Cymro druan i lawr. Ni wiw i un Cymro heb fedru siarad yr iaith fain wneud cais am un swydd; rhaid iddo ef fod yn gymynwr coed ac yn dynwr dwfr, ac yn was gweision ei frodyr y Saeson. Y gofyniaa sydd yn awr yn codi yw, pa Ie a pha ddull'y ceir ymwared ? Fy ateb i yw, nas gwn am un lie i'w gyd- maru a Phatagonia i breswylio ynddi— gwlad ag sydd haner cant o weithiau yn fwy nag YnysPrydain; gwlad ffrwyth- lawn a bras, heb nemawr o ddynion yn trigo ynddi; gwlad sydd yn heigio o bob math o helwriaeth, a rhyddid ynddi i hela ac i bysgota heb ofni un o wyr y cotiau gleision, na dinvy na charchar am hyny; gwlad lie mae ei defodau, ei harferion. ei masnach, ei chyfreithiau, a'i chrefydd yn cael eu dwyn yn mlaen mewn Cymraeg glan gloyw; mewn gair, gwlad sydd yn codi pob dyn yn berchen arno ei hun, ac yn rhoddi mantais yn mhob modd i gyr- haedd safis barchus ac annibynol. Pa hyd ynte, gydgenedl, v cawn fyw dan draed y Sais balch, yr hwn sydd yn ein trafod yn waeth nag anifeiliaid direswm, tra mae digon o ddaear yn ein haros— digon o dir i'w gael, dim ond myneu i'w berchenogi. Gydgenedl anwyl. awn a meddianwn y wlad.—Marlalsydd.

L'ERPWL. [ODDIWRTH EIN GOHEBYDD CYSON.] L YR EISTEDDFOD GEXEDLAETHOL. Y JÏIÅE torf favvi* o'n cydgenedl wedi bod yr wythnos ddiweddaf, am eu bywydau, yn cynal eu gwyl c-istedd- fodol yn nhref henafol Pwllheli. Breiut- iwyd yr ymgyrclifan Olympaidd a I znl. phresenoldeb rai o oreuwyr ein cgwlad mewn dy-sg, dawn, a chytoeth. Y mae yr Eisteddfod yn allu mawr, o ddydd- iau Prydain ap Aedd Mawr, yn mysg y Cymry, ac yn ddiweddar y mae y Saeson dysyedig a dyn-garol yn ym- hyfrydu yn ngweithrediadau yr hen sefydliad urddasol; ond tra -mae'r adran gelfydd) dul a chyfansoddiadol o honi yn cael sylw ac edmygiad gan Saeson, Cymry, a tnramorwyr, y mae'n amlwg fod rhyw ysbwrial yn nglyn » .-o ohorff yr Eisteddfod, ac y mae'n rhaid glanhau yr hen gorpws gwywedig, onide hi a'n warth ac yn watwargerdd yn ngwydd y cenedloedd, nid ya uuig cenedloedd tramoraidd, ond y mae'r do ddysyediy 0 Gymry'n ffieiddio, hen ddefodau Paganeiddiol yr urddo dyn- waredol, yn nghyda gweithrediadau ynfjrd yr Orsedd Yr wyf fi yn dysgwyl ar Gwalchmai, Hwfa Mon, Clwydfardd, Mynyddog, Llew Llwytb, Ceiriog, &c., yn gymwys yn yr un goleu ag y cymer- wyf egwydclor Cardinal Manning, panyn pleidio hen gyfundracth fiidr y pseudo- anyelos o Rufam. Y mae'r Cardinal yn wr mawr, dysgedig, eang ei ddirn-ad- aethau, arwrol ei ysbryd, dwys ei deimladau, a mawr ei awyddgarweh, nieddai efe, am leshaa dyn a dvnoliaefh ond wedi'r.cwbi, mae yn rhaid fod y gwr uchel hwn yn gwybod fod y dryg- sawr paganeiddiwcli ac uiiernol drwy gorif ae enaid ei hen friloreg grefyddol. Yr ydym yn rhwym o gytnddef nas gall Dr. Manninggreduyn aiifraeledigrwydd yr hen gyfartligi efryddaidd Pius IX. O'r tu arall, yr ydym yn gwbl ym(\'yb- yddus fod talentau mawrion y doetbor- ion Cymreig a nodwyd yn gyfryw nad allant lai na chyhuddo ein brodyr o ymddwyn yn chwarenus a phlentynaidd wrth adrodd Gweddi'r Orsedd, tra- ddodi rhigymau pen bys, er molianu rhyw hen gadeirwyr Pabyddol a gwaed- lyd, a fuont yn warth idd eu cenedl

Unigol ferch wrth fedd ei njam, Pwy ddeall ei thaimladau? Fe welir yn y dfigryn byw Ei chalon fel yn tnddi, A holl deimladau 'i brou yn friw, Ac iaith mewn ing yn methu." Yr ydym wedi daiilen llawer i'r cyf- eiriad hwn, ond nid ydym yn cofio i ni ddarllen gwell y gan hon yn em bywyd; a braidd na allem ddyweyd fod pob llinell o'i mewn yn rhyw ffrwd fechan o ddagrau, a'r rhai hyny wedi tarddu o ddyfnder hiraethuS monwes merch. Y mae ynddi ddau neu dri o wallau wedi llithro, a hyny o ddiffyg .gofal, end nid ydynt yn werth sylwi arnynt am fynyd wrth eu eyferbynu a rhagoriaethau y gan. Cydymdeiml- ydd yw y goreu o ddigon, er fod y can- iadau eraill yn rnagorol. Gwobrwyer ef. (l'w barhcm.)