Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
AR YR ADEN.
AR YR ADEN. GAN Y PARCH. A. S. PHILLIPS, CHURCH HILL, OHIO. Wedi canu yn iach i'r brodyr yn Attica, cychwynais ar fy nhaith am Utica, gyda'r N. Y. Central-pellder o tua chant a thri- ugain o filltiroedd. Mae yrheilffordd hon yn rhedeg o Albany i Buffalo. Mae ped- air ffordd arni o Albany i Rochester, a. dwy oddiyno i Buffalo. Maent yn darparu ac yn arloesi (grade) i gael pedair ffordd ar- ni o Albany i Buffalo. Mae trafnidiaetli anferth yn cael ei wneyd arni, ac y mae yn un o'r rheilffyrdd rhataf yn y wlad i deith- io arni, sef yn ol dwy sent y fllltir; a'r tip- yn rheilifordd ddrutaf yn y wlad hon, yr wyf yn meddwl, yw yr Utica and B. R. R. sydd yn rhedeg o Utica i Clayton a Water- town, ar yr hon y codir tua phedair sent y filltir. Cyrhaeddais Utica mewn pryd i gael rhan o Gymanfa y Cynulleidfaclwyr, a da oedd bod yno i weled y fath gynulleidfa- oedd mawrion a pharchus o Gymry mewn capel hardd, a chlywed y fata bregethu rhagorol yn yr hen iatth anwyl. Nid oedd y canu gystal ag yr oeddwn yn disgwyl ei glywed mewn dinas mor enwog am gan- torion ag Utica; a phrofai i mi nad yw aelodau eglwysi New York, yn fwy nag aelodau eglwysi Ohio, yn cymeryd digon o ddyddordeb mewn canu cynulleidfaol. Dy- munol fyddai cael diwygiad yn hyn drwy yr holl eglwysi. Aethum o Utica i Rem- sen, pellder o tuag ugain milltir. Nid oeddwn yn adnabod neb yno, ond yr oedd- wn yn gobeithio cael gweled a mwynhau cymdeithas y brawd anwyl, Parch. Morris Williams; eithr yn hyn fe'm siomwyd, gan ei fod wedi myned i Vermont. Gwelais a chlywais ef yn pregethu yn rhagorol mewn Cymanfayn Minersville, Pa., tua dwy flyn- edd ar hugain yn ol, a buasai yn dda genyf ei weled a'i glywed yn cyhoeddi y genad- wri eto, oblegid y mae efe yn bregethwr o'r iawn ryw. Treuliais un Sabboth gyda y brodyr yn Remsen a Boardwell. Cyfar- fyddais yno am y tro cyntaf a'r brawd an- wyl y Parch. 0. F. Parry, Boardwell, a chefais ef a'i deulu yn serchus a charedig. Dychwelais o Remsen i dreulio Sabboth yn Utica, a phregetbais yn nghapel Broad- way, yn lie y brawd James. Mae Utica yn ddinas hardd iawn, ac yn llawn bywyd masnachol. Saif ar lan afon y Mohawk, ar lanerch prydferth a manteisiol iawn am fasnach. Mae pedair o reilffyrdd yn rhed- eg iddi, sef y New York Central, y Dela- ware a Lackawanna, Utica a Black River R. R., a'r Midland R. R. Mae camlesi yr Erie a'r Chenango yn rhedeg drwy ei cliaa- ol, a'r afon a'i dyfroedd grisialaidd yn doi- enu heibio iddi a'i dyfrhau. Dyma brif ddinas y wlad am deilwriaid. Galiwu feddwl fod yno ddigon o honynt i wneyd dillad Fr holl drigolion o Maine i Florida. Maent yn gwirio yr hen ddiareb, "Adar o'r un lliw a hedant i'r un lie." Mae yma tua thair ar ddeg ar hugain o filoedd o drigol- ion, yn cynwys rhai miloedd o Gymry. Da oedd genyf weled fod y Cymry yn eifen mor bwysig yn y ddinas, yn grefyddol, moesol a gwleidyddol; a gobeithio yr ant rhagddynt ac y dringant yn uwch mewn dylanwad a pharch. Bum yn swyddfa y DIWCH. Mae yn y man mwyaf prydferth, a'r safle fasnachol oreu yn y ddinas. Mae Mr. Griffiths, y perchenog a'r cyhoeddwr, yn foneddwr serchog a charedig iawn; a'r golygyddion yn foneddwyr trwyadl. Wedi gweled y fath adeilad hardd, a'r fath beirianwaith ardderchog yn y swyddfa hon, nid oeddwn yn rhyfeddu fod y fath bapyr hardd a glanwedd yn dyfod bob wythnos o Utica, oblegid mae yr holl beirianwaith o'r cy- sodwr lleiaf i fyny i sanctum y golygydd- ion fel "olwyn mewn olwyn." Mae y per- chenog yn deall ei fusues ir dim, fel ar- graffydd a chyhoeddwr, a'r ddau olygydd yn right men in the right place, a gobeithio y ca/nt hir oes a llwyddiant i ddwyn allan newyddiadur fydd yn lies a dyrchafiad i ni fel cenedl, ac y rhydd y Cymry drwy y wlad bob cefnogaeth iddynt, drwy danys- grifio am y DRYCR, a thalu yn brydlawn amdano, oblegid y mae traul a llafur mawr i ddwyn allan y fath bapyr yn wythnosol. Gwnaf fy ngoreu i gael derbynwyr newydd- ion id do, a chasglu yr hen ddyledion sydd yn ddyledus am dano. Yn Swyddfa y DRYCH gwelais fy hen gyfaill gynt o Youngstown, Ohio, R. T. Daniels, yn brysur barotoi y Gyfaill, i {yn- ed i weled ei gyfeillion. Da oedd genyf ei weled, ac ysgwyd Haw ag ef. Yma hefyd am y tro cyntaf ycefais y fraint o weled y brawd anwyl o Whitestown, y Parch. H. 0. Rowlands; ond gobeithio mai nidy tro olaf. Mae y brawd Rowlands yn barchus iawn gan Gymry a Saeson. Yr Arglwydd 'a fendithio ei wetnidogaeth er dychwelyd llawer o bechaduriaid. » I »
RHYFEDDODAU Y WYBREN.
RHYFEDDODAU Y WYBREN. Mae y Prolfeswr DANIEL KIRKWOOD, y seryddwr enwog yn arsyllfa Bloomington, Indiana, wedi cyhoeddi crynodeb dyddorol o'r darwelion seryddol a gymerant le yn ystod y pum' mlynedd ar hugain dyfodol, yn cynwys y gweddill o'r flwyddyn hon. Nid ydyw y rhestr yn cynwys yr holl ddyg- wyddiadau a ragfynegwyd gan seryddwyr ynbarod; ond wele yn canlyn y prif rai, gweledig gan mwyaf yn y Talaethau Un- edig, hyd ddiwedd y ganrif bresenol:— 1875 Ar foreu y 23ain oDachwedd, bydd i'r lleuad fyned dros wyneb y seren sefydlog Spica Virginis, yr hon sydd o'r radd gyntaf, ac yn un hynod o amlwg. Dechreua y lleuad ei chuddio 20 mynyd cyn 2 o'r gloch a pharha y seren o'r tu cefn i'r Ileuad am awr a 12 mynyd. 1876. Gorchuddir y cydser Pleiades, y saith seren, dair gwaith yn ystod y flwydd- vn hon, sef Hydref 6, Tachwedd 30, a Rhagfyr 28ain. 1877. Bydd i gomed D'Arrest, ddychwel- yd o'i thaith hirfaith.yn mis Ionawr. Ar y 27ain o Cbwefror, bydd diffyg cyflawn ar y lleuad gweledig yn y wlad hon. Hefyd cymer diffyg arall le ar y lleuad Awst 23 gweledig yn y Talaethau dwyreiniol. 1878. Dechreua y brychau ar wyneb yr haul leihau y flwyddyn hon; ac ar y 6ed o Fai, bydd i'r blaned Mercury, fyned ar draws gwyneb yr haul, a chymer iddi saith awr a 47 o fynydau i gwblhau y daith. Ar yr 28ain o Orphenaf, bydd diffyg ar yr haul, ac yn un cyflawn yn Colorado ac yn Cuba. Hwn fydd y diffyg cyflawn diweddaf, gweledig yn y Talaetbau Unedig, yn ystod y ganrif bresenol. Yn mis Awst daw Corned Encke, a'r ail gomed a welwyd yn 1867, i'r pwynt agosaf i'r haul, ac yn weledig yma. 1879. Ar y dydd diweddaf o Mehefin daw coined Brorsen i'r pwynt agosaf at yr haul, ac yn weledig. 1880. Yn nghanol yr haf daw comed Winnecke i'r golwg, ar ol absenoldeb o bum mlynedd a saith mis. Rhagfyf 16eg, bydd diffyg cyflawn ar y lleuad, ond yn anwel- edig yn y Talaethau Unedig, er y bydd yn weledig mewn parthau o'r cyfandir Amer- lcanaidd. 1881. Ar y 7ed o Dachwedd, bydd i'r blaned Mercury fyned ar draws gwyneb yr y haul. Daw corned Faye i'r golwg yn Ion- awr, a'chomcd Encke yn Tachwedd. 1883. Mai 17<\g, cymer diffyg cyflawn le ar yr isfml; ac ar y 6ed o Ragfyr, bydd i'r blanu'i V'uns fyrmd ar draws gwyneb yr haul, a liydd v" olygfa yn weledig yn y lVlH."than Um'di> # 1880. n y,«t.od'y flwyddyn hon, bydd y niter mwyai: o tryviiini ar wyneb yr haul. Daw comed 1812 i'r golwg, blwyddyn yr hon sydd yn gyfarfal i 70 o'n blynvddoedd Ill, ac 8 raifi. Hefvtl, da w comed D'Arrest i'r goJwgy dyddiau diweddaf yn Mehefin, neu ddtchreu Goi pheiiaf. 1884. Yn mis Ebrill daw ail gomed y flwyddyn 1867 i'r golwg; ac aT yr SOfed o'r nns,. bydd liawer o onwhion yn weledig. I nuHiviigy; fud y gorucliioa hyu yn meddu cyfnod cylchdroadol 0 27 o flynyddoedd. Bydd diffyg cyflawn ar y lleuad Hydref 4ydd. 1885. Yn mis Ionawr, daw corned Bror- sen i'r man amlycaf ar ei chylchrawd; a bydd comedau Encke a Tuttle yn weledig yn Mawrth. 1886. Yn Chwefror, daw corned Win- necke i'r golwg; ac ar y 20fed, bydd diffyg cyflawn ar yr haul. Yn mis Tachwedd gellir disgwyl am ail ymddangosiad y ca- wodydd o oruchion fuont yn y golwg yn 1787 ac yn y flwyddyn 1820. 1887. Bydd diffyg cyflawn ar yr haul Awst 19eg; ac yn Chwefror daw y gomed fu yn y ffurfafen yn 1815, i'r golwg. 1888. Ionawr 28ain, bydd diffyg cyflawn ar y lleuad; ac yn yr haf daw comedau Encke a Faye yn weledig. 1889. Bydd corned D'Arrest yn weledig yn Tachwedd; ac ail gomed 1867 yn Rhag- fyr. Ni welir ond ychydig 6 frychau ar wyneb yr haul yn ystod y flwyddyn hon.. 1890. Prif ryfeddod wybrenol y flwydd- yn hon, fydd ymddangosiad corned Bror- sen, yn mis Awst. 1891. Yn mis Medi, daw corned Win- necke yn weledig, a chomed Encke yn Hydref. Ar y 9ed o Fai, bydd i'r blaned Mercury groesi gwyneb yr haul. 1892. Ar y 23ain o Dachwedd, daw com- ed Biela i'r pwynt agosaf i'r haul, a gellir disgwyl cawodydd aruthrol 0 oruchion, y nosweithiau. hyny. 1893. Gwelir llawer o frychau ar wyneb yr haul yn nghorff y flwyddyn. 1894-. Ar y lOfed o Dachwedd, bydd i'r blaned Mercury fyned ar draws gwyneb yr haul, a chynydda y brychau ar ei wyneb i'w rhif lluosocaf tua diwedd y flwyddyn. 1895. Yn,mis Ionawr, daw comed Encke yn weledig, ac ail gomed 1867 yn mis Awst, a chomed Faye yn Rhagfyr. Mawrth 25, bydd diffyg cyflawn ar y lloer. 1896. "1 r ail wythnos yn Chwefror, daw comed Brorsen i'r pwynt agosaf at yr haul, ac yn weledig o'r ddaear; a'r un modd daw corned D'Arrest yn Mawrth. Boreu y 19eg o Awst, bydd diffyg cyflawn ar yr haul. Y He mwyaf ffafriol i arsyllu arno, fydd .Lsipland. 1897. Prif nodwedd y ffurfafen yn ystod y flwyddyn hon fydd ymddangosiad com- ed Wennecke yn mis Ebrill. 1898. Daw corned Encke yn weledig yn Mai; a chomed Tuttle yn Hydref. Bydd diffyg cyflawn ar y lleuad nos y 27ain o Ragfyr. 1900. Ar foreu y 15fed o Dachwedd bydd cawodydd mawrion o oruchion fel man-bel- enau o dan yn syrthio o'r ffurfafen. Yn mis Mawrth daw corned Tempel yn weledig; ac mae cysylltiad agos rhyngddi a'r goruch- ion, fel y proffwydwyd drwy yr arsylliad- au a wnaed ar y gomed yn 1866. 1890.' Ar y 27ain o Fai, bydd diffyg cyf- lawn ar yr haul, gweledig yn Virginia, ac yn rhanol mewn parthau eraill o'r Talaeth- au. Tua chanol yr haf daw y gomed gyn- taf a welwyd yn 1866 i'r golwg, cyfnod yr hon sydd yn 33 o flynyddoedd a 7 mis. Diflana y brychau braidd yn llwyr oddiar wyneb yr haul yn ystod y flwyddyn hon, sef yr olaf o'r ganrif bresenol.