Y Negesydd

Y NEGESYDD. TELERAU AM HYaBYSIADAU. Am hysbysiaduu o Yn Eisieu," &c., yn cynwys 16 o eiriau 6d. Tair gwaith is. 20 „ 9d is. 6d. 30 is 2S. 40 is. 6d. 3s. 50 2S » 4s Cyfeiriad, "Negesydd" Cffice, CORRIS, R.S.O.

Y SENEDD-DYMOR. Dvgwyd y Senedd-dymor i ben dydd Gwener diweddaf, ond nid oes nemawr i' w gofnodi y gellir ymfalchio yuddc. Addaw- odd y Llywodraeth ddwyn pump o brif- fesurau yn inlaen, a llwyddodd drwy ei mwyafrif llethol i basic tri o honynt, sef Mosur Amddiffyniad Milwrol, Meaur i gynorthwyo yr Ysgolion Gwirfoddol, a Mosur Ad-daliad i Weithwy* drwy ddam- weiniau. Dygodd y Mosur Addysg chwcrwder i gwestiwn addysg grefyddol yn yr ysgolion elfenol a btry hyd nos y daw y Rhyddfryd- wyr i awdurdod i unioni y cam a wnaed. Amlygodd y Llywodraeth ddyiuuniad cryf i ddelio yn dog tuag at ysgolion gweiniaid y Byrddau yn ogystal a'r rhai Gwirfoddol, oud 8wm t-itelius o fyclian gafodd ysgolion y Byrddau, tra y rhoddwyd gwaddoi syl- weddol i'r ysgolion Gwirfoddol, ac ar yr un pryd, gosodwyd y rhoolaoth aruynt i'r esgobion a'r personiaid yu lie i'r Swyddfa Addysg. Mae Mesur Ad-daliad Gweithwyr y cyntaf o'r gyfres fwriada Mr. Chamberlain •i gario, a diau ei fod yn eithaf gwrthuysig gan fwyafrif ei blaid. Yr oedd y wlad wedi addfodu ar y cwestiwu hwn, fel na wnaeth Mr. Chamberlain ddillllUWY na chymeryd y Mesui o ddwylaw y Llywodraoth ddiweddar, yr hwn a dallwyd allan gan Dy'r Arglwyddi Z5 am mai Meiiur y Rhyddfrydwyr ydoedd. Bu dadleuon dyddorol ar faterion Tramor, yn benaf ar Groog a Creta. Datguddiwyd yn mhellach sefvllfa anymunol eiu Llyw- odraeth yn eegeuluso achos rhyddid, ac yn eefnogi Germani a Rwsia i gynal awdurdod yr Areh-lofrudd. Er fod Arglwydd Salisbury yn proffeeu mai Oyngrair y Galluoedd Q yn unig a aicrha heddwch, cynorthwyodd ef y, pleidiau yn y Cyngrair, yn eu bwnglerwch i ddwyn Groeg a Twrci i ryfel waedlyd a'u gilydd, ac y mae ei wendid anobeithiol gydag ainddiffyniad Cristionogion Twrci, wedi rhoddi i Brydain wedd ddiraddiol yn ngolwg y byd gwareiddiedig. Tra yn condemnio Mr. Rhodes fel prif-arwr yr I ymgyrch lofruddiog i'r Transvaal, gwrth- ododd y Llywodraeth oi fosbi, na rhyddhau y awyddogion a arweimiwyd ganddo i'w trybini. Gobeithiwn na welwn Senedd- dymor gyff elyb eto.

Y DDIRPRWYAETH AMAETHYDDOL. Mae y Ddirprwyaeth Frenhinol a benod- wyd i ymcliwilio i fethiant ac adferiad ainaethyddiaeth yn y doyrnas wedi cyhoeddi ou hadroddiad. Mae yn dangos sefyllfa dorealonusy tirfoddianwyr, a phryder am danynt o herwydd gostyngiad eu rheuti mown canlyniad i ddyfodiad bwyd rliad o wledydd tramor, ac argymellir rhoddi beuthyciadau iddynt. Yr un pryd, mae yn ffaith tramse priaiau cynyrch ainaethyddol wedi gostwng 30 y cant yn ystod y 15eg mlynedd diweddaf, nad yw rhenti wodi gostwng dim ond 18 y cant. Yn wahanol i'r Ddirprwyaeth Dirol Gymreig, nid yw liou yn cynyg un feddyginiaeth i symud y methiant, drwy sefydlu Llys Tirol i bender- fynu ar renti teg a rhoddi sicrwydd tonantiaeth, ond argymellir rhyw botbeuach, megis Dau-fet»laotli, mavoio cig dieithr, ae anogir i'r ffermwyr gyd-yinuno i anfou eu heiddo gyda'r roilffyi-dd mewn symiau digonol, i gael y fautais o gludiad ar delerau isel.

TWRCI A GROEG. Mae-y-Sultuou wedi ildio i ollwng ei hawl o dalaeth Thossely, ond cyfydrhwystrau ar ffordd ymadawiad y byddiuoedd oddiyno drwy anghytundeb rhyngddo a'r Galluoedd ynglxylch telerau a dull taliad yr iawn rhyfel. Disgwylir y dygir y drafodaeth i ben lieb lawor o osdiad pellach. Mae yn ddealledig na wneir dim i ddwyn diwygiad yn Creta hyd nes y llawnodir y cytundeb edd weh.

ETHOLIAD SHEFFIELD. Cymerodd etholiad yr aelod Seneddol dros adran Brightside, yn lIe Mr. Mundela, 1* dydd Gwaner. Yr oedd y pleidleisiau yn sefyll fel y canlyn Mr. Maddisen (R), 4,289. Mr. Hope (T), 4,106. Felly, cafodd yr ymgeisydd Rhyddfrydol ei ethol drwy 183 o fwyafrif. Yr eedd cymaint a 2,906 heb bleidleisio. Yr ctdcl. mwyafrif diweddaf Mr. Mundella yn ¡,1.77 Pleiditisiai llawer o'r Toriaid iddo ef, uherwydd iddg fod yn faddiou i ddwyn llawer o archebion y Llywodraeth i'r gweithydd dur yn y dref. Ond nid yw hyny yn ddigon i gyfrif am ostyngiad y mwyafrif. Bernir fod a fynai absenoldeb llawer o weithwyr rhai a jymerasant eu jjwyliau, poblogrwydd y Due Norfolk, nai yr yiuguisydd Toriaidd, a jwrthwyneWiad cryf Plaid Aunibynol Llafur a'r gostyngiad. Mae Mr. Maddison yn gynrychiolydd trwyadl i'r gweithwyr, a bydd yn gryn adgyfnerthiad i'w blaid yn 1 S8a"

CORRIS. GAL WAD .—Mao eghvvBi Annibynol Salem a Bethel wedi rhoddi gal wad i Mr. Rhys Davies, o goleg Bala-Bangor, i ddyfod i'w gwasanaetliu. Bytld yn ymsefydlu y mis Ileiaf. CTNORTIIWYO Y BKXUKSDIAID.—Yn chwan- egol at y SWill o 56p. 5s. 2e. a gydnabyddwyd o'r blaen, derbyniwyd o ddosbarth Braich- goch4s. 3c.; Ponsarn a Garneddwen lp. 18s. 6c.; Blue cottages 126. 3c.; Penrhos 17s. 9c.; Braichgoch 48. 3c.; Penrhos a Tanrallt lp.; Corris U chaf 10s. 6c.; Peusarn a Garneddwen lp. 14s. 6c., yn gwneyd cyfanswm a aufouwyd i'r Trysorydd Cylf- redinol o 63p. 17s. 2c.

ABERDYFI. Da genym ddeall fod y Parch. J. 0. Thomas, M.A., wedi penderfynu aros gyda phobl ei ofal yma, er iddo gaol gwahoddiad taer i fyned yn gynorthwy wr i'r Prifathraw T. C. Edwards yn ngholeg y Bala. LLWDDIAKT.—Mae lfr. D. W. Morgan, mab iouengaf Cadben Jameli Morgan, wedi llwyddo i basio yr Intermediate Examination am y radd o B.A. Llwyddiant iddo i fyned rhagddo. CLWD Y GOLF.—Bu siarad na byddai i'r Clwb uchod gyfarfod fel OIL harfer bob blwyddyn ond y mae hyn yn hollol ddisail, gan y bwriadant ddechreu ar yr 16og cyiisol. Canmolir Ilawer ar eu man cyfarfod.

DIRCELWCH PRVOAIH. Mewn ymddiddan tg Esgob Oluwole, Negro pur o Orllewinbarth Aifrica, yn ystod ei ym- weliad diweddar A'r wlad hon, dywedodd tod Llywodraeth Pry da in wedi dwyn gwalliant amlwg i'r wlad yr oedd yn byw ynddi; ond yr oedd llawer o'i chyfreithiau .yn anghyfaddas i lefyllfa bresenol y brodorion. Y cenadon oedd yr unig gyfryngau i ddysgu daiilen, ysgritenu, a rhifyddiaeth. Yn ysgolion y Mahometaniaid, yr unig beth a wneid oedd adrodd y Corati yn yr iaith Arabaeg, er nad oeddynt yn deall nemawr ddim o ystyr yr hyn ddysgant ar eu cof Cyfeiriwyd at y Jiwbili, ac at waith y Fren- hines yn galw am dri o'r esgobion i'w cyflwyno i'w Mawrhydi. Dywedodd yr esgob fod yn ngwlad Yeruba gysylltiad arbenig 4'r Fren- hines. Cafodd esgob Crowther, yr esgob du fu yn gaethwas pan yn fachgan, ei gyflwyno i'r Freahines a'r Tywysog Albert cyn ei apwynt- iad. Yn y flwyddyn 1848, anfonodd y brodorion i ddiolch i'r Frenhines am anfon ceuhadon atynt, ac ar yr un pryd, yn amlygu dymuniad am ychwaneg o fasnach. Atebodd y Fren- hines hwy drwy lywydd Cymdeithas Genhadol yr Eglwys, ymha un y dywedodd fod yn dda ganddi eu bod yn gotyn am chwaneg o fasnach, ac adgefiai hv/y na wnai masnach ei hun bobl yn fawr, end y rhaid i wir ddirgelwch eu mav/redd fed yn Ngair Duw. Anfonodd iddynt hefyd ddau Fmbl, un yn Saesneg a'r llall yn Arabaeg. Yma, mae yn debyg, y ceir y gwreiddiol am y traddodiad a gynwysir yn yr arlun adna- byddus o'r Frenhines yn anrhegu penaeth Indiaidd, ac yn datgan 4 Dyma ddirgelwch mawmdd Prydain.'

OTDEB DOLGELLAU. CnwoR DOSBJLETH GWLEDIG. Cynhaliwyd dydd Sadwrn, Mr. J. M. Jones yn y gadair. LLAKIXCHBETH.—Y Surveyor a ddywedai ei fod wedi parotoi adroddiad ar fynwent Eglwys Llaafachretli fel y cyfarwyddwyd a'i fod wedi ei anfon ifwrdd Llywodi-aeth L*ol. AUKOLIDIAD Y SURVKYOB.—Rhoddodd Mr. W. Jones y Surveyor ac Inspector, adrodd- iad o'i ymweliad a'r Priog, yn unol a dymuniad y Cyngor; ac yr oedd wedi tynu allan ffurf o gynllun at dreinio y pontref. Buasai yn fantais fawr i'r lie p. buasent yn mabwysiadu hyn.—Yr oedd dreiniau, &c., yn Llwyngwril mewn cyflwr drwg, a chwyno mawr yn eu cylch. Yr oedd y pentref yn llawn o ymweiwyr tra yr oedd y dreiniau mewn cyflwr mor ddrwg, ystyriai na ddylid goddef pothau fel hyn yn hwy.—Yr oedd wedi cyfarfod y pwyllgor benodwyd i wneyd ymchwiliad i jytUnwad dwfr Llan- abar, a phenderfynwyd inai y peth goreu ellid wneyd oedd ceisio d'od i ddaalltwriaeth gyda Chyngor yr Aberinaw, i gael tap ar ochr y ffordd ger Llanaber.—Y Tai bach yn Llwyngwril y cwynid o'u herwydd, erbyn hyn wedi 8U glanhau.—-Mewn caulyniad i doriad allan y 8carlotins yn Abergynolwyn, gwnaeth of arehwiliad ar dreiniau yr ysgoldy, a chafodd fod amryw bethau beius ynglya a hyn. Yr oedd ar ol hyny wedi derbyn llythyr oddiwrth y clerc, y deuai y mater dan sylw y Bwrdd Yøgol yn eu eyfariod nesaf.—Apwyntiwyd Mr. E. P. Jones, Roes Evams, Lewis Evans, ynghyd a'r Suivayor, a'r Swyddog Meddygol, yn bwyllgor i ymweled a'r Dyffryn, ac i ddwyn adroddiad i'r cyfarfod nosal, gyda golwg ar y cyflenwad dwfr i'r 11e. PRIF-IFYRDD.—Cynhaliwyd cyfarfod o Fwrdd y Prif-ffyrdd, Mr. Meyrick Roberts yn y gadair. Darllenwyd llythyr o Gyngor Plwyf Llangelynin, yn dweyd fod perygl i'r hawl gyhoeddus i ddefnyddiad o'r hen ffordd sydd yn arwain o'r Dolldy y Friog, a'r Penrhyn, nou hen forry yr Abermaw gael ei golli. Honid fod perchenog ystad Fairborne, wedi cyfyngu yn fawr ar y ffordd, ac wedi gosod tramway ar ei hyd. Nid cedd gan neb wrthwynebiad i hyn ynddo ei hun, ond dywedent fod rheolwyr y perchenog; yn atal ffermwyr ac eraill i gario llwythi y ffordd hono hab ganiatad. Pon- deirfynwyd i'r clerc ymohabu a'r perchenog ar y mater.—Darllenwyd gohebiaeth o Gyngor Plwyf Talyllyn, yn hysbysu fod cwynion wedi eu derbyn ganddynt ynglyn i'r ffordd sydd yn arwain at Ysgol Tynyberth, Corris, yr hon sydd bron a bod yn hollol anghymwys i'w defnyddio i gario pethau ar hyd-ddi. Penderfynwyd fod y Surveyor i ddwyn adroddiad ar hyn erbyn y eyfiuiod nesaf.

TOWYN. GOLEUO Y DRKF.—Nos Sadwrn, goleuwyd lampau y drof, ac yr oedd hyu yn guffaeliad pwysig, yu enwedig gan fod nifer y dieithriaid mor eithriadol o luosog. Y CYFLENWAD DWFR.—Nowydd da i'r trigolion yma, er yr holl sycluler presenol fod yina dros bedair mil o drigotiou yn cael eu cyfleuwi â dwfr; a sicrheir fod y cyf- lenwad yn gyfryw fel pe buasai y lie yn cynyddu i gymaint bum' waith ag ydyw, y byddai y cyfienwad yn fwy na digon ar eu cyfer.

CYXQOR DOSBARTII TREFOL. Dydd Gwener, cynhaliwyd cyfarfod ar- benig o'r Cyngor, Mr. J. M. James yn y gadair. NEUADD Y FARCJIXAD. Ynglyn a'r Neuadd nowydd, penderfynwyd cyiiwyno y mater o barotoi rheolau, yughyd ag- apwyntio gofalwr am y lie i Bwyllgor Towyn. YAIWELIAD GWIBFODDOLWYR.—Y Surveyor a adroddai fod 350 o'r gwirfoddolwyr yn dyfod i wersyllu ar Forfa Peullyn, ac y byddent yn defnyddio dwfr o'r pibellau. Y til a gafwyd oddiwrth yr un nifer ar y Saudilamls oedd Ip. Penderfynwyd codi yr un til arnynt hwythau. PWYLLGOR ABKRDYFI. Cyflwynodd y Surveyor amcangyfrif o'r gost o wueyd cartlilfos 130 o latheni o hyd, sef 27p. 6s. 10c. Penderfynwyd fod y gwaith yn cael ei wueyd, ar yr amod fod parchenogion y tai cyfagos i ddwyu rhan o'r di-aut.-Peader- fynwyd adgywairio llwybr Penybryn, a bod y waliau i'w hail adeiladu, a bod cyfraniad o 6p. gan Fwrdd Towyn a Pennal, ynghyd a 5p. gan Cadben Evans tuag at hyn yn cael au derbyn.—Penderfynwyd fod y mater o gaal side walk, i'r haolydd, i ddyfod Jau ystyriaeth y cyfarfod nesaf a bod cynygiad Mr. B. L. Rowlands ynglyn a liyn yn Copperhill Street yn cael ei ddcrbyn.-Pou- derfynwyd fod y Vent Shaft yn Copperhill Street hefyd i gael ei chodi. a bod yr ystrydoedd i gael eu glanhau bob dydd Sadwrn a dydd Mercher yn ystud yr liaf.

ABERMAW. Y CYNGOR TREFOL.—Gwnaed apel gan y Cyngor Trefol yn erbyn dyfarniad y cyflafar- eddwr Mr. Rhys Davies, Aberlionddu, yn yr achos o hawliau Mr. Abraham Williams, Abardyfi, yn y swm o 890P. am wneyd carth- ffosydd i'r dref. Rhoddodd y cyflafareddwr ei ddyfarniad yn mhlaid Mr. Williams. Dad- leuwyd yr apel am ddau ddiwrnod, yn y Divisional Court gerbron y Barnwyr Laurance a Collins. Rhoddwyd y dyfarniad yn mhlaid Mr Williams gyda'r costau. Dywedir y cerir yr acbos eto i Lys yr Apel.

ABERLLEFENNI. YMWELIAD.—Dydd Llun nesaf, bydd aelod- au Ysgol Sul Chantanqua yn ymweled a'r lie hwn, ac yn cynal pic-mc ar y toynydd. HARMONIUM. Pwrcaswyd Alexandre Harmonium gan eglwys y Methodistiaid yn y lie, ac y mae ei iain peraidd yn cael ei werth- fawrogi. Chwareuir ef yn fedrus gan Miss Disley. CYFARFOD MISOL.—Cynhaliwyd C. M. y Methodistiaid yma y Llun a' r Mawrth diweddaf. Dydd Llun, holwyd hanes yr achos yn y lie, a chafwyd adroddiad calonogol. Casglwyd at wahanol achosion yn ystod y pedair blynedd diweddafynymyl i,ooop. Yr hwyr, cynhaliwyd Cyfarfod Cenhadol, pryd yr anerchwyd gan Dr. Roberts, Cassia, ar ran y Ganhadaeth. Cafwyd cyfarfod rhagorol. Pasiwyd pender- fyniad yn datgan cydymdeiailad y Cyfarfod Misol a Dr. Roberts, y cenhadwr llwyddianus at Fryniau Cassia, ac yn amlygu ein gofal am dano a'n hanwyldeb tuag ato, ac hefyd ddym- uniad am i amddiffyniad yr Arglwydd barhau drosto yn y dyfodal. Dydd Mawrth, am 8.30 cynhaliwyd seiat Y mater oedd Brenhiniaeth Crist,' seiliedig ar yr ail Salni. Pregethwydgan y Parchn. R. Roberts, Penrhyn D. Roberts, Rhiw; R. J. Williams, Bawydd; D. Jonas, Garegddu; O. Jones, Llansanffraid; a Dr. Roberts, Cassia.

MACHYNLLETH. LLYS YR YNADON. Cynhaliwyd dydd Mercher. MEDDWDOD.— J. Evans, Bwlch, Llanwrin, a gyhuddwyd o fod yn feddw yn MachynUeth ar yr 2il o Gorphenaf. Dirwy as. ac 8s. o gostau.-T. Davies, torge, a gyhuddwyd o gyffelyb drosedd ar yr 8fed o Gorphenaf. Dirwy, 2s. ac 8s. o gostau.-Flijah Vaughan, Graigfach, a gyhuddwyd o fod yn feddw ar y 10 o Gorphenaf. Dirwy 2s. ac 8s. o gostau.— L. Richards, Talybont, a gyhuddwyd o fod yn faddw pan a cheffyl dan ei ofal yn Pen'rallt ar yr 2 iain o Gorphenaf. Gwadai y diffynydd y cyhuddiad. Dirwy, 2s. ac 8s. o gostau. TORI DEDDFAU YR AFONYDD.- J. Evans, Lledfair, ac R. Edwards, Pantrhedyn, a gyhuddwyd o gario tryfer dan amgylchiadau oedd yn dangos eu bod yn bwriadu dal neu ladd eogiaid, ar yr 16eg o Gorphenaf. Gwadai y diffynyddion y cyhuddiad. Dirwy, 3s. a 7s. o gostau.

DINAS MAWDDWY. Y Sabboth, Awst iaf, ymwelodd Mrs. Jones, Cae Athraw, Caernarfon, a'r 11a hwn, a phregethodd drwy y dydd yn nghapel yr Annibynwyr mewn modd gafaelgar a grymus iawn.

REILFFORDD I LANFAIR. Dydd Mawrth y 3ydd cyfisol, cynhaliwyd ymchwiliad yn Llanfair gan y Dirprwy wyr i'r cais o wneyd reilfiordd o Arddleen trwy Meifod i Lanfair, a reilffordd gul o'r Trallwin i Lanfair. Costiai y flaenaf 46,000p. a'i- ddiweddaf 25,000p. Rhoddwyd tystiolaethau a siaradodd dudluwyr o bobtu.

Ylt EISTEDDFOD. Cynhaliwyd yr Eisteddfod Gencdlaethol yr wythnos ddiweddaf, yn Casnewydd, Mynwy. Yn lluosogrwydd y cynulliadau, nifer ac ansawdd y cysLtdlcuaethau, a'r drefn ragorol y dygwyd y gweilhrediadau ymlaen, yr hyn oedd ynddyledus i raddau pell i'r arweinyddion, Mabon a Cynonfardd, trodd yn llwyddiant hollol Ofnir y bydd y derbyniadau ya anigonol i gyfarfod a'r treuliau o tua 3<>op., yr hyn fydd yn disgyn ar y gwarantwyr i'w dalu 0 ddiffyg gofod, nodiryn unig rai o'r prif gystadleuaethau Dechreuodd yr Eisteddfod dydd Llun, pryd y gwobrwywyd lluaws mewn canu ac yn adra.n celfyddyd. DYDD MAWRTH. Dechreuwyd ar waith rheolaidd yr Eisteddfod drwy gynal Gorsedd. Yr oedd y beirdd yn eu gwisgoedd newyddion, a barotowyd drwy gyn- lluniau ac a anrhegwyd gan Proff. Herkomer. Llywyddion, Arglwydd Tredegar a Mr. A. Spicer, A.S. Cystadleuaeth unawd Soprano, Miss Marian Isaac, Caerdydd. Cywydd Trydaniaeth,' goreu Brynfab, Pontypridd. Ail (iystacilcuactfi Gorawl, i Llanfairmuallt; 2 Treforris. Drama Gymreig, cydradd R. A. Griffith, Caernarfon, ac R. H. Roberts, Llanrwst. Marwnad i Arglwydd Aberdar, goreu Bryfdir, Ffestinieg, DYDD MERCHER. Llywyddion, Mil F. C. Morgan, A.S., a Proff. J. Rhys. Cyfieithiad 'Yr Enaid' (Islwyn), cydradd Parch. E. O. Jones, Llanidloes, a Morfudd Eryri. Unawd Bass, D. Chubb, Pontypridd. Unawd Mezzo-Soprano M. Morris, Tonyrefail. Arwrgerdd Arthur y Ford Gron' (testyn y Goron), Parch. T. Mafonwy Davies. Prif gystadleuaeth gorawl, gwobr 2eop., ail 5op. i Abersychan; 2 Caergybi. 'by DYDD IAU. Llywyddion, Maer Casnewydd a Syr W. Harcourt, A.S,, gan yr hwn y cafwyd arath rymus. Unawd Tenor, R. Jones, Llanelli. Testyn y Gadair, I Brawdeliaetli gyffredinol,' Parch. J. T. Job, Aberdar. Prif draethawd, gwobr iuop., civfartal M. P. Barbier, Caerdydd, a'r Parch P. Griffiths, Pentre Estyll. Traeth- awd Ftynhonau meddygol Cymru,' cydradd T. R. Roberts, Caernarfon, a W. Davias, Talybont, Ceredigion. Corau merched, 1, cor Pontypridd, 2 Abertawe. Cafwyd araeth wladgarol a thanbaid gan Deon Howell. DYDD GWENER. Llywyddion Arglwydd Kenyon, a Mr. D. A. Thomas, A.S. Geiriadur 0 enwau lleoedd Cymreig Sir Fynwy, Parch. T. Morgan, Caerdydd. Cystadleuaeth corau meibion, 1, Abertawe, 2 Mountain Ash. Pasiwyd deiseb i'w chyflwyno i'r Frenhines i osod arwyddien Cymru ar y pais-arfau Brenhinol. Cynhaliwyd cyngkerddau clasurol yr hwyr bob dydd. Pasiwyd i Eisteddfod 1899 gael ei chynal yn Caerdydd.

ARDDANGOSFA ARDDWROL CORRIS. Bydd yr ymgeisiadau i'r Arddangosfa uchod yn cau nos Wener nesaf, Awst IJeg, oddigerth Cynyrch Gerddi, yr hyn a gedwir yn agored hyd yr i6eg. Hefyd bydd yr ymgeisiadau i gystadleuaeth fawreddog Arbrawfion Cwn Defaid yn agored hyd ddydd Mercher y i 8fed. Derbynir ymgeisiadau yn Esgairgeiliog gan Mr William Jones, Shop; yn Aberllefenni gan Mr. R. Lewis, Pensarn yn Corris Uchaf gan Mr. Rhys Owen a chan yr ysgrifenydd, gan yr hwn hefyd yaghyd a'r personau uchod y gellir cael amleni (envelohes), sydd i'w defnyddio, gwel Rheol 9fed yn y Catalogue. H. WILLIAMS, Ysgrifenydd.

CYFARFOD Y GROESFFORDD. Rhai 0' iganlyniadau niweidiol. Nis gall dim fod yn dda, nac ya ddyledswydd ar unrhyw ddyn, os bydd ei holl ganlyniadau yn niweidiol. A mwy, nid oes gan unrhyw ddyn hawl 1 waithredu yn y fath fodd ag a fydda yn niwed di-gymysg. Unwaith ato, ni oddefa cyfiawndar dwyfol i neb weithradu yn hir iawn mewn iferdd ag sydd yn niwed di-gymysg heb ddial hyd yr eithaf. Hir yr erys Duw cyn taro, Llwyr y dial pan y delo.' Nis gall nab brefi fod yr arferiad o ymgynull ac aros ar y groesffordd yn fanteisiol i neb pwy by nag. Nis gall neb ychwaith brofi ei hawl i aroa yno wrth unrhyw ddeddf Ddwyfol na dynol. Hefyd, nis gall neb a arfaro hyny ddianc rhag y gosb a haedda, Yr hwn sydd yn hau i'w gnawd ei hun, o'r cnawd a fed lygredigaeth;' Ac ni ddiaiigaiit hwy ddim.' Y mae yn rhaid fod y sawl sydd yn gwaithradu er niwed cyffredinal ac heb un hawl i hyny, yn ymddwyn yn ffol ac annuwiol, a dylai gywil- yddio a diwygio. i. Y mae yn niweidiol i iechyd. Dyma un o fendithion mwyaf y bywyd hwn. Y mae yn amod angcnrheidiol i fwynhau pob bendith arall, ac wedi ei anmharu, y mae yn anhawdd ei wella; ac yn ami yn anadferadwy. Dylid cofio bob amser fod cyfranogiad o holl fendith- ion Duw yn amodel, a'i fod yn eu cyfranu a'u hatal yn ol deddfau sefydlog ac anmhlygadwy. Ceir iechyd yn ol deddf, a chollir at yn ol deddf. Mae cadw y ddeddf hono yn amod iechyd, a chanlyniad ei thori ydyw afiechyd. Yn ami ar y groesffordd ceir lleithder (damp), oerni, a gwynt (dt-atig-lit), ac y mae sefyll am oriau yn un neu ragor o'r cyfryw, yn sicr o brofi yn niweidiol i iechyd yn fuan neu yn hwyr, ac yn enwedig pan y bydd yn nos ac yn y gauaf. Yr adeg hono, gwelir amrai yn aros yno e chwech hyd ddeg o'r gloch neu ragor na hyny. Nid wyf yn synu clywed fod hwn a'r llall o honynt yn sal, ond rhyfeddu y byddaf fod neb o henynt yn iach. Wadi iddynt fyned yn sal maent yn boen a phryder i'w rhieni, yn bwysau ar y clybiau, yn drafferth a cholled i'r meddyg, ac yn faich iddynt hwy eu hunain. Bellach, dyma y corph hardd a chryf a gafodd gan Dduw i ofalu am dano, wedi myned yn wan a gwalw. Dechreua ei obithion wywo, ac ymddengys y byd hwn bellach yn rhywbeth tra gwahanol iddo y mae y cwbl yn siomedigaeth chwerw a thywyll. Cofiwch fechgyn. pa niwed bynag a wnewch i'ch corph, bydd hwnw yn aros am byth, ac yn dystiolaeth yn eich herbyn. Y mae yn bechod yn erbyn Duw.—OWEN ROBERTA. (IlIarhau.)

DAllLLENWCIIj COFIWCH, YST YRIWCfl. BITTERS GWILYM EVANS. Meddyginiaeth oreu yr oes. AT DDIFFYG TREULIID, DOLURIAU YR AFU, GWENDIDAU GIEUOL. A phob math o WEN DID. Defnyddir Quiuine Bitters Gwilym Evan* gan gleifion yn mhob gwlad sydd yn dioddef oddiwrth Nychdod, Gwendid, a Llesgedd. C) Y mae yu i-hoddi Nerth i'r gwan, Iechyd i'r olaf, j Mwynhad bywyd 1 bawb. Tystiolaeth Bwysig. Llysawen, Rhyl, Ebrill 17eg, 1895. Auwyl Syr,-Bliiiid ii yn dost gan y Bile a Diftyg Treuliad, ac auogwyd fi i roddi prawf ar eich cyilen chwi-Quiuiuo Bitters a Digestive Pearls, ac y mae yn DirFTTG TREULLAD. dda genyf allu tystio i'r lies mawr a geiais o'u deftiyddio. Cymerais amryw boteli 4s. 6c. o'r Bitters, ac yr wyf yu penderfynu cadw potelaid e hono wrth law bob amser, a chymeryd dogn dyddiol ttwr cyn boreu- f wyd. Aeth y cur o fy mlleu, a'r neuralgia a'r inkllwst, a gelyniou eraill ar flo; a t,Y ID gobeithio na wnant byth ddychwelyd. Cefais lwyr ymwared o'r Bile a'r Dilfyg 0 Treuliad, ac y mae y Quinine Bitters weui cryfhau fy ystumog, puro fy ngwaed, a siriolx fy ysbryu. 11 wyf wedi ei argymeii i liaws sydd yn awr yu rhoddi canmoiiaoth uchel iddo fel meddyginiaeth efieithiol at wahanol anhwylderau. Wyf, Syr, yr eiddoch yn ddiolchgar, JAMKRF DAVIKS (-f(igo Tegeingl). BITTERS GWILYM EVANS, w- GWYLIWCH -Iwa Gochelwch Dwyllwyr. Edrychwch fod enw Gwilym Evans ar bob label, stiunp, a phottl. (jrwertliir hwyut mewn poteli 2e. yc., a 4s. 6c. yr uu lUyclniu yii cynwya tair putel 411. 6c. am 12s. Cc. I'w cael yn luliou man, neu danfonirhwy yn rhad am y prisiau uchud yu ddyogei drwy y post oddiwrth y perelienogioii,- QUININE BITTERS MANUFACTURING COMPANY LIMITED, ;LLANELLY, SOUTH WALES. GORUCHWYLIWIi YN AMERICA— Mr. H. D. WILLIAMS, Plymouth, Penn. ARDDANGOSFA FAWR AT YR HAF. -0:- Mae RICHARD REES, Paris House,! MACHYNLLETH, Wedi prynu Stock ysblenydd o bob math o Nwyddau Drapery at yr HAF, I 7 y rhai a ddangosir yr W,YTHNosa;HON. CHEAP PRINTING AT "NEGESYDD" OFFICE. _C0RBI8,E;S;0.