Baner ac Amserau Cymru

CASTELLNEDD. CYHUDDIAD 0 GELCIO AKIAN. Yn llya ynadon Sciwen, dydd Gwener, cy- huddwyd Alfred Ernest Paul, gwerthwr llaeth, 0 Sidney Terrace, Sciwen, o gelcio tri o, arkii, elddo ei feisferiaid, Cwmni y Lla.ethdy Cenealaethol. Plediodd v diffynydd ei euogrwydd. James Bailey, y rheolwr lleol, a ddywedoci 1 i'r difFynydd am yr wythnos oedd yn di- weddu Medi 12fed gyflwyno mantolen aritn ol, ond fod tri swiii o He., lOco a is. 5e hb gael eu rhoddi i mewn, y rhai yr oedd efe wedi eu casglu. Yr oedd y diffynydd wedi anfon llythyr i'r tyst, yn yr hwn y cydna- byddodd iddo ddefnyddio 14p. 14s. 9c. ariany ffirm, ac iddo anfon cyfrifon twyllodrus i mewn bob wythnos. Galwyd tystion i brofi fod y diff ynydd wedi derbyn yr arian. Dadleuai y diffynydd dros i'r ynadon ym- ddwyn yn dyner tuag ato. Gosodwyd arno i dalu dirwy o 5p., neu fig o garchariad.

ARWEINIER CHWI GAN Y 'LABEL,' AFIECHYD DIFRIFOL YN CAEL El ADNEWYDDU GAN EFELYCHIAD RHAD 0 BILE BEANS. El WABEDU DRACHEFN; A'r LWYR WELLA GAv BILE BEANS DILWGR CHAS. FORDE. Dangoswyd y perygl dychrynllyd y gall person clfif redeg iddo trwy gymmeryd 'pill rad yn lie y feddyginiaeth ddilwgr, trwy brofiad poenus Mr. Henry Miller, 28 Dynevor Street, Fredworth, Gloucester. Dywedodd wrth ohebydd y Birmingham Echo':— -Yr oeddwn yn cael fy ngwella yn gyflym trwy Bile Beans Chas, Forde o biliousness, penysgafnder, a llesmeiriad, yr hwn oedd wedi parhau am LG o flynyddoedd. lhl di wrnod, modd bynag, gwerthwyd 'pill' i'm gwraig, yr hon a brofwyd wedi hyny yn ddim pnd efelychiad o Bile Bean. Wedi i mi gymmeryd y rhai hyn am ddi- wrnod neu ddau, gwelais, er fy nychryn, fy mod. wedi cael fy nhafiu yn ol, a bod fy iech- yd drachefn yn hynod o ddrwg. Yr oedd effftith Bile Beans Chas. Forde wedi bod mor ryfeddol o dda fel nas gallwn ddeall hyn. Felly, dygwyd y bocs yn mha un yr oedd y Bile Beans i mi, pan y cefais allan nad Bile Beans Cha,s. Forde oeddynt o gwbl, ond efel ychiad yn gystal a 'Pills' diwertli eraill yn eu- lie. Ynffodus, darfu i mi ar unwaith sicrhau rhai oBile Beans byd-enwog Chas. Forde, y yhai yn unig, wedi hyny, a ddygasant wellhad cyflawn oddi amgylch. Dengys profiad Mr. Miller pa mor angen- rheidiol ydyw i chwi wrthod derbyn unrhyw foes heb fod Chas. Forde' ar y label. Cofiwch bobamser, nad ydyw y Chas. Forde 'dilwgr' byth yn cael eu gwerthu yn rhydd, neu mewn pecynau bychain. Gwerthir Bile Beans Chas. Forde, y fedd- yginiaeth ddilwgr a bydenwog, gan ff eryllwyr ynseliedigam Is. 1^ neu flychau 2s. 9c. yn dwyn yr enw Chas. Forde' wedi ei argraphu mewn du ar label melyn ysgafn; neu gellir eu c^el gan The Bile Bean Mfg. Co., 45, Cow Cross Street, London, E.C.

CYFARFOD RHYDDFRYDIG YN RHUDDLAN. Nos Lun agorwyd clwb Itliyddfrydig yn Rhuddlan, gan Mr. Summers, yr ymgeisydd Ehyddfrydig dros fwrdeisdrefi Fliint; a E-hyilhaliwyd Cyfarfod cylioeddus yn yr yn yr Ysgolion Cenedlaethol, o dau lywydd- iaeth Mr. Hugh Edwards, Rhyl. Mr. Summers oedd y prif siaradwr ar ben- derfyniad yn diolch i'r Llywodraeth am basio Cyfraith Anghydwelediadau Crefftol, C} f- raith BreilitebaU, Cyfraith y Man Dyddyn. od, a C'hyfraith Blwydd-daliadau i Bobl Oetl- ranttsj ac amryw ddiwygiadau tiiaut«}1eviel eraill; afe yh dadgan gobaith. yn ehua ie.^ol at basio Mestlrau y Trwyddedati- ac Addysg, yr ymwneid a'r cwestiwn o Ddadsef.ydha 1 J r Eglwys yn y senedd nesaf. Sylwodd Mr. Summers ttad oedd gan y Llywodraeth fawr i'w efni odd) will :\r cr* ddangosiad„drefnwj'4 ,mor fedrns gaii y 4ai- llaWyi1 yll fly tic I'arii, Yfchyllig iawh o I adimi tii allan i htinanles oedd yn y Cyil- nulliad lawttw; yl; .hwlij fel y dywedid wrtho ef, 6ed £ l yii Sosiifl i'r iSarllatr^r q h&nner cant i gan' mil o bunnau. Vr Oedd polbl Vii hoffi pleserdaith rad i Lundain, ac yr oedd yr arddangosiad yn un di-bwys, o'i gym- ltthartt. A'r arddaftgOBiadaU lleol mawi4 yn ffafi' f gyiiiialiwyf ya jigwaliaii^J. ranM y jwlacl,, i; Yjb'- Seadj y ,LlywDdraetj'i Rjitdfryaig yli Benderfyftol y Sylai y,. wfidgtil feoli y fslfenkijR iiiSwtt tiM%9d. ineddwol, ac y dylent adfeddiannu gwertia gorfaeliant, yr hwn oedd yn perthyn yn iawn i'r bobl. Os byddai i Dy yr Arglwyddi wrthod y mesur yna byddai yn rhaid i Mi\ Lloyd George, fel Caiigliellyd-d y pryeorfa> ddyfod o hyd ijwybr. matli a tiioadion, l'ym- wneyd a gweHh gbrfaeliaiit yn y CiylLideb _(cym.): I.)iaiji!, y byditjai jj'r arian Sderbyri- id yii y mbdd Ihvhw fjrned i gyehwyn Cyftiil- drefn danysgrifiadol o flwydd-daliadau i bobl mewn oed, ar linellau cyffelyb i'r rhai fab- wysiadwyd gan yr Almaen (cynx.). Mewn perthynas i'r cwestiwn addysg_, dadganodd Mr. Sulminers ,obalth y byddai i esgob Llan- elwy fyned yii mlaeil g.yda'i bestir,, yr Iv.i!. gydag yehydig gylnfewkliadati,, a. wiiai gyf- arfod, fel rrriesur gweilthiol,, k ijlhofc feeet a chredo (8ynt.); Ojid.,y cwestiWii mawr i Gymrii yli liresehjiol ydoedfl yr un o Ddad- sefydliad. Yr oedd amscr ymresyrniad wedi I pasio (cym.). Yr oedd achos Dadsefydliad wedi cael ei wneyd allan, ac nid oedd un rhe- swm pa ham na ddylai yr un llwyddiant ddi- lyn Dadsefydliad yn Nghymru ag oedd wedi bod mewn cyssylitiad a'r Eglwys Wyddelig (clywch, clywch). Aetli Mr. Summers yn mlaen i yuiwuoyd a'r marweidd-dra mas- nadhol; a dangospdd, er gwaethar ymresym- iadau y, l)ilJ\vndolhvyr, fod llai allan o Waith yn y wlacl lion iia^^yn, America, neii yr Al- maen a bod y eylogau a'r oriau yir y wlad hon yn well nag yn yr Almaeii. Yr achos o'r marweidd-flra ydoedd. cyfartaledd isel cynhauaf y byd, a'r argyfwng oyllidol yn America. Nii byddai i'r wlad hon. yr oedd efe yn credu yn gryf, byth ymadael oddi wrth egwyddorion Masnach Rydd, o dan yr hon yr oedd wedi bod yn llwyddiannus am drigain mlynedd. Annogai y gynnull- eddfa i roddi ei chefnogae-th i'r Llywodraeth yn eii poll si o Fiisiiach Rydd (cym.). Mr. Fred Home, wrth gefnogi y pender- fyniad, a ddywedodd fod gan y Llywodraeth eisieu yr oil o'r dadganiadau o ymddiried- aeth oedd yn bossibl ei anton iddynt, yn gymmaint ag nad oedd y blaid Doriaidd er- ioed mewn gwell trefn, nac erioed mor chwerw a heddyw. Siaradodd Mr. F. LI. Jones, liefyd; a chaf- odd y penderfyniad ei gario.

ARDDANGOSIAD RHYDDFRYDIG YN ROSSETT. Nos LUll traddododd Mr. Hemmerde, K.C., A.S., araeth, yr hwn oedd yn cael ei gefnogi gan Mr. Alfred Mond, A.S., i gyn- nulliad lliosog o Ryddfrydwyr yn Rossett. Dywedodd, er cymmaint oedd y Llywodraeth wedi ei wneyd mewn ffordd ddeddfwrol, mai ei gwaith mwyaf ydoedd ei hamddiffyniad penderfynol o Fasnach Rydd. Ar wahan i drefnidedd penboeth a gwrthun y Diffyn- dollwyr, dylai y dadguddiadau diweddar, y llygriad pell-gyrliaeddol ddygwyd oddi am- gylch yn ngwleidyddiaet'h America, gan Ddiffyndollwr, wneyd d bob dinesydd gwedd- aidd scfyll yn bwyllog cyn gosod cu senedd a'u dynion cyhoeddus yn agored i'r cyfryw ddylanwadau isel-wael, ac anfoesol (clywch, clywch). Ac os nad oedd esaimipl America yn ddigon, yr oedd y darlun annymunol gar- tref o'r hyn a elwir yn blaid Geidwadol, wedi ei rhwymo draed a dwyrs,w wrth y fasnach mewn diodydd meddwol, yn ddigon o wrth- ddrych-wers, pan sylweddolai un pa beth a allai y fasnach mewn diodydd meddwol ei wneyd heddyw, o dan Ddiffyndollaeth, y gallal cant o wahanol fasnachau, wedi idd- ynt gael eu hiawn drefnu, ei wneyd yfory. Dadganodd Mr. Hemmerde ei foddhad o'r mynegiad a wnaed gan y Prifweinidog yn Earlston, fod y Llywodraeth yn benderfyno] o ymwneyd a'r cwestiwn o bobl allan c waith, yn neillduol gyda'r tir. Nid oedd ond yn gobeithio y byddai i Mr. Asquith, yn ei araeth nesaf, ddadblygu y cwestiwn hwn, fel yr oedd cwestiwn v tir yn effeithio ar ein trefydd mawrion. Yn ol ei farn ef, ni byddai Mesur Tai y Llywodraeth o fawr o ddefnydd, oddi eithr fod y cwestiwn o drethu a chodi toll ar dir yn cael ei wasgu yn mlaen mewn modd bywiog. Nid yn unig yr oedd hyn yn farn iddo ef, ond yr oedd yr un farn wedi cael ei dadgan, dro ar ol tro, gan bob aelod blaenllaw o'r Llywodr- aeth, ac nid gan neb yn fwy cryf na Chang- hellydd y Drysorfa, yr hwn, yn ei araeth yn Abertawe, oedd yn ihynod o ddistaw am y ■mater hwn. Yr 'oedd y cwestiwn o drethu gwerth tirol yn un oedd yn appelio at lawer o Geidwadwyr, ac yn ddadblygiad angen- rheidiol o Fasnach Rydd. Nid oedd dadfor- ion rhydd yn ddim ond rhan o gynllun Cob- den y rhyddid i gynnyrchu, yr hwn naf gellid ei sicrhau ond trwy ymwneyd a gor- faeliaeth y tir, yn rhan bellach o'i gynllun. Ac yr oedd dadganiadau y Llywodraeth bre- sennol, cyn iddynt fyned i swydd. yn cyf: iawnhau eu cefnorzwyr i hawlio y iddynt ym- I wneyd mewn modd mwy penderfynol a'r cwestiwn hwn (uchel gym.). Mr. Mond a ymdriniodd yn lied faith a'r cwestiwn o bobi allan o waith, yr hwn a bri- odolai, mewn rhan, i gynhauafan drwg yn ngwahanol ranau y byd, yr hyn oedd yn rhe- oleiddio, i raddau helaeth, y swm o gyn- e 1, nyrch yn y wlad hon, ac mewn rhan i fod wv,, cynhauaf drwg wedi digwydd ar gylch. Ond ceid pobl allan o waith bob amser, i ryw raddau. tra y byddai digon o bobl i fodd loni gofynion Ilafur. Dadleuai ef dros ryv foddion o yswiriad cynnorthwyol dinesig. yn mron fel y trefnid ar gyfer afiechyd trwy gyfrwng cymdeithasau cyfeillgar. Gwnaed prawf ar ji'yn yn yr Yswissdir, a rhanau o'r Almaen. Yr oedd y canlyniad wedi bod o nodwedd atmmheus; ond er hyn oil, yr oedd ef yn wieddwl y byddai yn werth gwneyd yr arbrawf. Yr oedd amgylchiadau, o dan ba rai y gallai y Llywodraeth danysgrifio o'r pwrs cenedlaethol tuag at gyfundrefn o ys- wiriad o fethu cael gwaith; ond yr oedd yn gynnygiad digrif i ddyweyd y dylai y Llywodraeth ddarpartt gwaith i rai oedd yn jftethii ei sicrhau, pa tin bynag a oedd y gwaith yn golygu Cyhhyreti defnyddiol ai peidio. Aeth Mr. Mond yn .irilaeti i Wneiyd awgrymiad dyddorol, cr dadblygu yr afoii Ddyfrdwy, fel moddion i gyflenwi llafur i ddegau o filoedd. Dylai mordwyaeth afon fel y Ddyfrdwy fod yn gwestiwn cenedlaeth- ol. V r oedd wedi cael ei adael am flynydd- oedd yn nwylaw nirer fechan o bersonau un- igol, y rhai oedd wedi ymdrechu gwneyd eu goreii, b dan aiflgylehi.adau mwyaf anhawdd. Ni chymnlerai tawer iawh o ,ari?p—voKytUg filoedd o bunnau—i gario allail gynlluft o'r fath o enau y Ddyfrdwy i Saltney, p.an ddarparu ar ei glanau ddarnau o dir ar gyfer gweithi.au—yn vmyl meusydd glo Gogledd Cymru—a eheid trefydd llwyddiannus yn Codi vti y rlianbarth hwnw. fel Glasgow 'ar y Clyde. Mabwy sia dy yd peiiderfyniad rnfrj-dol o j ymddiriedaetn yn Mp. Senitnerde, ac yii mholisi y Llywodraeili ?

TIR I BOBL HEB ARIAN. I^.vfyiii'ad o draddlodwyd yn ddi- vreadar g%ii yr Ahrhyd. H,,N. Moore, Prif- weinidog Gorllewiil 4-w^ra^a. At- yr arwyddilll1.' Tif 1 rai KSb" fod yii feddiannol ar dir,' yr ydym wedi eliWahegti 'Tir i bobl heb Arian.' Ni wnaed ymdrech tebyg mewn un ran o'r byd i dd'wyn dyn heb ddim eyfalaf piid dwylaw ewyllysgar.a chalon iach l gygsylltiad A'r tip. Y mae ein cyn- llun arbenig o ymsefydliad—yr hon a ym- gymmerir, i raddau Il-etaeth,, oddi ar btvynt <* arbrawf—yii acklaw. y earpyriiadatt. mwj'af dymunoi. Oiici dr w^hSii-oddi wrth hyil, ac yn nghwrs cyffredin ei bullies, J. fha £ y Llywodraeth, nid yn unig yn gwerthil y tir am bris isol, a'r tal yn ymest-yn am dros Ugaiii mlynedd, ya rhydd oddi wrth log, ond, hgfyd, yitt darparu trwy y Bangc Ara- aethyddol. yi* oil •O'r eyfalaf gofal i ddwyn gwl^d l&n i sefyll fa g'ynilyi'Clliol. Y mae ffyrdd haidrii ysgeifn aniaethyddol, cludiad rhad, cynnorfhwy f SaMgfi Aiilaethyddol, dadfor%d a gwerthiarit ystoc, dai-parii y tir, a chyflyriwaoTp ffwff,: yp ^whej'di i fyiiy mhellion sydd yii fdNtij yi'l :,c|eehreu ^,cael eu gwerthfawrogi.' Am fanylioii j'iiioly-iitsr Goruchwyliwr Cyffredinol dros Orliewifi Awstralia, 15, Victoria Street, London, S.W., neu Oruchwyliwr Leol llinell yr Orient-Royal Mail.' Y mae y cludiadau a gynuvgir gan y Llywodraeth, gyda'r Orient RcVyfil Mail Line' i ymfild'vvyr gymmeradwyir o'r dos- barth ymfudol yh ,ol yT hys ia ganlyn :—Gall Amaethwyr ^(priod),. syM yii filgdaU eyfalaf" heb fod yii llai n'li 50p., ar ol talu y ohidifid. !it cl I'. wneyd cais am glttdliid yn di aiji fcffli person mewn oed; a llafurwyr {iriiaeefhj'ddQ'l gwirioneddol (sengl), y rhai a allont rodcli i lawr 10p., mwy na'u cludiad—yr hwn swm a ad-delir i'r ymfudwr ar ol iddo gyrhaedd i'r dalaeth—yn 01 5p., a throsodd.

DADSEFYDLIAD YR EGLWYS YN NGHYMRU. MANIFFESTO CYNGHMIS YE EGLWYSI RHYDDlOiii Isod fe geir cynnwysiad y pamphledyil a anfonir i'r eglwysi gan Bwyllgor Dadgys- sylltiad a bennodwyd gan Gynghrair Egl- wysi Rhyddion Oymru :—■ Anwyl Frodyr,-Mae cwestiwn mawr ,rhyddid a chydraddoldeb i Gymrll ytt awr wedi cyrhaedd argyfwng pwysig. Er's deugain mlynedd bellach y mae y Dywysogaeth yn mhob etlioliad seneddol ,vedi amlygu mewn modd.cyfanscddiadol a digamsyniol ei ctymuniaa, ie. ei jr.hei.u'erfyn- iad, i dori y cyssylitiad anachaiad rhwng" jf Eglwys a'r Wladwi'iaeth. Mae y Cyssymia^ hwnw wedi bod, ac yn parhau i fod, yh qrais ar gydwybod Ymneillduwyr o bob emyad, a-6 yn rhwystr i gydweithrediad l-hwng Eglwys Loegr a'r enwadau eraill, ac o ganlyniad yn faen tramgwydd- ac yn graig rhwystr i lwyddiant gwir grefydd. Mae yn resyn meddwl, er ein bod yn gen- edl o Ymneillduwyr, er ein bod wedi gwneyd ein goreu i ennill rhyddid i eraill, er ein bod wedi gwneyd ein rhan i sicrhau rhyddfreiniad i'r Iuddew ac i'r Pabydd, ac er ein bod wedi cynnorthwyo i wneyd yr Eglwys yn yr Iwerddon yn eglwys rydd, ein bod ni yn Nghymru yn parhau hyd heddyw i ddwyn y baich a'r gwaradwydd o Eghvys Wladwr- iaethol, sydd yn ei hanfod yn estrgnol. Gorphenaf 23ain, 1908, mewn attebiad i ddirprwyaeth oddi wrth Gynghrair Eglwysi Rhyddion Cymru, rhoddodd Mr. Asquith, y Prifweinidog presennol, addewid sicr y dyg- id Mesur Dadgyssylltiad a Dadwaddoliad i Gymru ger bron Ty'r Cyffredin y flwyddyn nesaf ac oni ddigwyddai rhwystrau anorfod nas medrai ar y pryd eu rhagweled, y^yrid y mesur drwy Dy'r Cyffredin ac i Dy'r Arglwyddi y flwyddyn nesaf. Gwelir felly:— 1. Fod Cymru er's 40 mlynedd wedi gwneyd ei meddwl i fyny ar y cwestiwn. 2. Fod y Blaid Ryddfrydig yn Lloegr er's 21 mlynedd wedi penderfynu pasio ein mesur. 3. Fod pedwar Prifweinidog, pob un yn ei dro, a phan mewn swydd, wedi addaw y mesur i ni. 4. Fod pob aelod seneddol dros Gymru a sir Fynwy yn y senedd bresennol wedi cael ei ethol i bleidio y mesur. 5. Fod pump o aelodau'r Weiiiydtiiaetb bresennol—tri o honynt yn aelodau y Cabi- net-wedi ymrwymo y cawn y mesur y flwvddyn nesaf. 6. Fod y Prifweinidog presennol, trwy gydsyniad pob aelod o'r Weinyddiaeth, wedi cadarnhau yr ymrwymiad hwn. Pa beth, ynte, sydd yn aros i ni ei wneu- thur yn mhellach? Llawer yn mhob rhyw fodd. Mae cwestiynau newydd yn codi yn barhaxis yn myd gwleidyddiaeth. Nis gall ond un cwestiwn mawr basio ar y pryd trwy borth cyfyng deddfwriaeth. Mae pob rihan 1 o'r blaid Ryddfrydig yn awyddus i weled ei fesur arbenig ei hun yn cael ei wthio drw- odd. Yn chwnaegol at hyn mae gwrthwynebwyr Dadgyssylltiad wedi dychryn cymmaint wrth weled sylweddoliad ein gobaith mor agos fel y maent yn defnyddio pob ymgais, ac ys- tryw, a dylanwad, i ranu y blaid Ryddfryd- ig, a thrwy hyny, neu unihyw foddion eraill, i°gadw Dadgyssylltiad yn .ol unwaith etto. Yn y ddau both hyn, ynte, y gorwedd ein oerygl—sef, cydymgais adranau a mesurau Rhyddfrydig eraill am y lie blaenaf, ac ym- drechion egniol gelynion cydraddoldeb cref- yddol i wneyd ein holl lafur yn ofer. Rhaid i Gymru, felly, yn awr ymladd i fynu cadw y flaenoriae-th a ennillodd i Ddad- gyssylltiad trwy 40 mlynedd o frwydro di- baid. Tuag at sicrhau hyn. rhaid i Ili I 1. Gadw ein heglwysi yn effro ar y cwest- iwn. 2. Gadw y cwestiwn byth a beunydd get bron y cyhoedd. 3. Gadw ein haelodau seneddol yh fyw i bwysigi-wydd yr argyfwng, ac i natur eu rhwymedigaeth i'w hetholwyr Y11 y mater. 4. Gadw y Prifweinidog at ei air, a'i gwneytl yn bossibl iddo ef a'i Weinyddiaeth gario r tiiesiii- o leiaf drwy Dy'r Cyffredin y flwyddyn nesaf. I'w alluogi i wneyd hyn, rhaid i ni:— 5. Greubarngyhoeddusiacharycwestiwn yn inhlith Ymneillduwyr a Rhyddfrydwyr Lloegr, modd y caffom eu cefnogaeth barod a chalonog hwynt i'r Weinyddiaeth i sym- mud unrhyw rwystr a all godi ar ffordd mesur mawr Cymru yn y senedd y flwydd- yn IWJaf. Gallweh chwi, fel eglwys, yn weinidog, swyddogion, ac aelodau, wneyd llawer, pob un yn ei gylch, ac yn ei ffordd ei hun, i hy- rwyddo yr amcan mawr mewn golwg, ac i ddwyn barn ein cenedl o'r diwedd i fuddug- oliaeth. Yn yr hyder sicr na fydd yr appel taer hwn atoch yn ofer y gorpliwyswn, anwyl frodyr, yr eiddoch yn gywir, IWAN JONES, Caernarfon. EDWARD THOMAS, U.H., Caerdydd. E. S. PHILLIPS, U.H., Castellnedd. JOSIAH THOMAS, Liverpool. G. A. HERBERT PRICE, Penartli.

CYNGHOR DOSBARTH GWLEDIG TFIEPFYNNON. Yn nghylarfod y Cynghor hwn, dydd Gwener, darllenodd y clerc lythyr oddi wrtb gyfreithwyr Cwmvi Ffordd Haiarn Llundain a'r Gogledd Orllewin, gyda golwg ar droed- lwybr Dee Bank yn Bagillt, yr hwn sydd yn C.roesi y llinell, ac yn arwain at lan y Ddyfr- dwy, r litvii yr oedd y cwmpeini wedi ei gau i fyny yn efrbyil" y cyhoedd, ac nr ran pa rai yr oedd y Cynghor yn hawlio fforod. Dywedai y llythyr, tra nad oedd y c'wmpeini yn barod i gydnabod fod y cyhoedd wedi sicr hau un hawl ffordd, yn ngwyneb nad oedd ganddynt un bwriad dioed o osod unrhyw weithiau ar y tir dywededig, y byddai iddynt gymmud y clawdd yn bresennol, a chaniatau i'r cyhoedd ddefnyddio y llwybr hyd nes y gw^lent yn angenrheidiol i'w derfynu. Yr dec!d v Cynghor yn edrych ar y llythyr fel un bodahaol yn bfesennol; ond syrthias- ant i mewn fJg aitgff iti cf efddo y clerc, fod tystiolaeth nifer o hen bob! oedd yn gwybod am y llwybr am lawer o flynydcfoedcl yn cael ei chadw ar ffufr o ddadganiad drtfdfwrol, yr hwn a ellid ei ddefnyddio yn y dyfodul, os bydd amgylchiad yn gal w. cly

CYPARFO0 CROESAWOL JAMES B. iAVJEi, PLYMOUTH, PA. Plymouth, Ba.} l^edi 14eg.— Nos Lun, y j 7fed, cynnaliwyd cyfarfod ^r^esawol i James B. Daviea, arolygydd gweithfäul, Plymouth, Pa., yn eglwys y Methodistiaid Calfhiaidd'. Bu Mr, Davies yn treulio tua thri mis yn Nghymru a manau eraill yn ystod yr haf. Cyn iddo adael am Gymru cafodd gyfarfod arf od ymadawol, a chynwynodd yr eglwys iddo oriawr aur ddrudfawr fel arwvdd o'u dy- muniad^tt da iddo. Fel y gwelwyd yy y t Dryeii' f pryd hyny, siaradodd amryw yn y cyfarfod hwili4% ^ttd yii y eyfarfod hwn pen- derfynwyd rhoddi yf femser i gyd i Mr. Davies, a chafwyd anercniad rhagorol gan- ddo. Cyfeiriodd at saith o neillduolion y daith. Y fordaith, y tywydd, y rheilffyrdd, Llun- dain, y gweithfeydcl, a chrefydd. Yr oedd y fordaith yn neillduol o hyfryd, y mor fel gwydr, a chwmni rhagorol yn y Parch. Rees Evans, a'i briod, Llanwrtyd Wells, a'r cvn- nrychiolwyr o'r Gymmanfa Ddirwestol yn Wiashington, D.C. Tywydd sych, meddai, a gafwyd yfl Nghymru eleni; y bobl yn gweddio a ffi Wlaw, ae fe gadwyd' y gwlaw o Gymru hyd lies yr aeth efe i Lundain. Yn Llundain, yii ngtiwiitiii ei gyfaill y Parch. R. S. Thomas, Abercynoii, yfflwelodd a'r prif leoedd o nod, megys Ty y Cyffredin, Victoria Hall, Buckingham Palace, &c. Cwynai Mr. Davies fod y rheilffyrdd yn an- hwylus iawn yn Nghymru o'u cymmharua'r wlad hon, ond fod C'ynnydl amlwg yno yn hyn ar yr hyn ydoedd flyiiyddau yn ol. Dywedai hefyd fod yr amaethwyr yn prysur droi Cymru yn fangre lluestai bugeil- iaid a phrynwyr a gwerthwyr anifeiliaid. Mewn canlyniad yr ydoedd llai o drill y tir a llai o weision i'w gweled. Sylwai fod cyf- logau y merched yn llawer uwch nag oeddynt flynyddau yn ol. Y rhai gawsant bum punt y flwyddyn yr adeg hono a gant yn awr o bymtheg i ugain punt (75 a 100 o ddoleri). Wrth svlwi ar y gweithfeydd dywedodd fod y cvflogau yn y Gogledd, lie yr ydoedd y chwarelau liechi, yn isel iawn, ond fod cyf- log y glowr yn y Deheudir yn uwch nag erioed. Mae llai o feddwi a mwy o deithio yn mysg y g-weithwyr, ond vchydig o'r gweithwyr a welodd yn myned i'r bangc- iau. Am grefydd' sylwodd fod y capelau yn llawnion ar nois Sabbothau, end mai teneu iawn ydoedd y cynnulliadau ar foreui-au Sab- bath. Yr ydoedd yr anerchiad yn fyw clrwyddo o sylwadau nodweddiadol o Mr. Davies, ac felly, wrth dynu addysgiadau yn cadw i fyny y dyddordeb mwyaf o'r dechreu i'r diwedd. Canodd J. H. Davies gyda gwres unawd priodol i'r amgylchiad, a chafwyd gair gan H. G. Williams (Gieddwys- on), Wilkes Barre, yr hwn fu yn cyd-deith- io a Mr. Davies yn Nghymru. Ar y diwedd pasiwyd pleidlais unfrydol o ddiolchgarwch i Mr. Davies trwy i'r gyn- nulleidfa i gyd godi ar eu traed. Da genym allu ei groesawu yn ol, a llonder i bawb ydoedd ei weled ynJ edrych mor dda. Y mae gweithwyr y dyffryn hwn 3Tn gyflredinol, a Plymouth yn neillduol, yn coleddu syniadau- uchel am Mr. Davies fel cyfryngwr rhyng- ddynt a'r meistradoedd; ac mae y Cymry o bob cred yn edrych i fyny ato fel Cymro twymgalon, goruchwyliwr teg, dinesydd glaii, a chymmAvynaswr haelionus. ° Gwer'i-hfawroga eglwys y Methodistiaid Calfinaidd ei lafur difost fel aelod, athraw, ac arweinydd. Y mae efe fel ei gyd-swydd- ogion yn yr eglwys uchod megys yn cystadlu nid am fod yn flaenaf ond am fod yi* ddhvedd- af vn rhvwbeth yn rhywle i yru cerbyd yr Arglwvdd yn ei flaen. Y mae ei feddwi c^vf, ei galon fawr, a'i rodiad dichlynaidd yn gyf- oeth ammhrisiadwy yn adnoddau yr eglwys. Gwelir ef yn mhob cyfarfod, a bydd bob amser yn barod i fwrw ei ran i fwrdd y cyf- newid. Gwerthfawroga bob cymmwynas i'r eglwys, hyrwydda yn ddirv/gnach bob antur- iaeth, gwel bob gwelliantau, a llawenycha yn mhob' llwyddiant. Eiddunwn iddo flynydd- au lawer "etto i wasanaethu ei Dduw.—O'r Drych.

I THE GREAT WXSH REMEDY. DAVIESS COUGH MIXTURE IV^BIUR RIVV^I COUGH IN 5 MINUfES for Coughs for Colds for Asthma for BfOOChitla to", Hoarseness for Influenza for Coughs for Sore Throat M(fli Soothing Warms the Chest dissolves the Phtegn) for Singers for Pubtte Speakers By Chemists everywhere 13);'d. & 2/9. Postage 3d. Proprietor— HUGH DAVIES, Chemist, MACHYNLLETH. _1'- HUGH DAVIES'S BO'UGI? EQIXTUP AT Beswch, Anwyd, a Diffyg Anadl. o: pESWCH pESWCH pESWCH pESWCH PESWCH PESWCH pESWCH PESWCH PESWCH PESWCH PESWCH paswcH Y FEDDYGINIAETH FAWB GYMREIG. AT ANHWYLDERAU Y FREST, Y GrWDDF, A'R YSGYFAINT, Is. lic., 2s. 9c. a4s. 6c. y botel. Nid rhaid i DAVIES'S COUGH MIX- TURE' wrth ganmoliaeib-y mae wedi bod o flaen y cyhoedd er's blynyddau; ac y mac y perchenog-, drwy draul a llafur di-ildio, wedi ei berffeithio yn y fath fodd fel y mae yn cael ei gydnabod fel dargan- fvddiad gwerthfawr at yr anhwylderau. uchod. Y mae miloedd lawer wedi cael iachad, ac yn gwneyd eu troreu i'w gym- mhel] ar traill svdd yn dioddef. Ni raid cymmeryd ond UN DOSE er profi ei ddy- Janw.d uniongyrchol yn rhyddhau y Phlegm, yn clirio y Ll'iis, yn cynnhesu ac yn cryfhau y Frest, gan weithio pob An- wyd a Chrygni amaith. Ni Jaid i neb ofni canlyniadau Anwyd a Pheswch ond gofaln gofalu fod potelaid o DAVIES S 'COUGH MIXTURE' yn y ty. Wdd pob dyn yn feddyg i'w deulu at holl an- i hwylderau y Gwddf a'r Frest, os bydd DAVIES s CuUGH MLXTUKE wrth law. BRYSIWCET I geisio potelaid gan y Fferyllydd oesaf atoohi cyn i'r Anwyd fyned yn fvaeth. ■ CJofi-sarcla. 1-=- COUGH 1 MIXTURE HUGH NAVIES, Machynlleth. a 13. Sc. li botel. g 1 DWJES'S COUfill MIXTURn I DAVIES'S COUGH MIXTURE 1 DAVIES'S COUGH MIXTURE 1 DAVIES'S COtiflH MIXTURE H DAVIES'S C0LC-I1 MIXTURE | DAVIES'S COUGH MIXTURE At Beswch,^ g IUonchKis, S Pas. Crygni, ■ Influenza. H NID YDYW DAVIES'S COUGH MIXTURE Yn mhlith y darpiriaethrm hvny sydd yn cael eu har- gymmhell "at BOB AFIECHYD," ond yn unig at Anhwylde rau Y FREST, MEGYS ANWYD, PESWCH, ASTHMA, PAS, CRYGNI, BRONCHITIS, CAETHDRA, DIFFYG ANADL. PEIDIWCH Gymmeryd eich twyUo gan unrhyw efelychiad a DAVIES'S COUGH MIXTURE. y mae llu yn y farchnad. GOFALWCH Fod y Begd. Trade Mark yn y golwg ar y Wrapper. MYNWCH Y Real Thinq-DA. VIESS COUGH MIXTURE, parotoedig gan HUGH DAVIES, Fferyllydd, Machynlleth, 13a 2/9 y botel- a-Y mae y poteli 2/9, yn cynnwys mwy na thair o'r rhai lleiaf. TONIC ANTIBILIOUS PILLS. AT DDIFFYG TREULIAD. Y Pills mwyaf diogel at BWYMEDD. Gweithjant yn esmwyth, yn sicr, ac heb boen. ftT QQIFFYG TREULIAD. Davies's Pills at Ddiffyg Treuliad. Davies's Pills at Boen yn y Cefn. Davies's Pills at Guriad y Galon. Davies's Pills at y Piles a'r Gravel. Davies's Pills at y Ddanodd. Davies's Pills at wynt yn yr Ystumog. Davies's Pills at Boen yn y Cylla. Davies's Pills at ddiffyg awydd bwyd. Davies's Pills diogel hollol. > Mewn blychau, Is. lle. a 2s. 9c. Ar werth gan bob 2 Druggist, neu anfonir blychaid drwy y Post oddi wrth y Perchenog ar dderbynied eu gwerth mewn stamps. DAVIES'S HORSE POWDERS At y Dwfr. At y Blewyn. At y Gwaed At Ystwytho y Cymmalau. Gwerthir gan bob Grocer. DAVIES'S HORSE POWDER ydyw y moddion diogelaf at gadw Ceifylau mewn cyflwr da, ac at godi ceffylan fyddo wedi eu gweithio yn ormodol, a thrwy hyny wedi myned i edrych yn salw eu gwedd, Argym- mheMir ef yn neilldnol at wella y blewyn, at y dwfr, ystwytho y cymmalau, yn ogystal a chodi ysbryd yr anifail. Nid oes dim ANTIMONY ynddo, nac unrhyw gy- Syr peryglus arall, ac y mae yn ddiogel i anifail yn mhob oyflwr. MEWN TINS, la. yr un; 10s. y dwain. Telir cludiad Dwsin i unrhyw gyfeiriad ar dderbya. iad Postal Order am 10s. Perchenog-HUGH DAVIES, Chemist, MachynUeth.