Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
DYDD MERCHER.
DYDD MERCHER. DAL YSBiWYR. Hysbysir tod swyddogion y gwasan- aeth cudd Americanaidd wedi cvmoryd dau ddyn i'r ddalfa yn New York Cy- huddir hwy o gynllwyn i geisio cacl map iaa, ae hysbysrwydd milwrol arall yn ymwneud a Phrydain Fawr a'r Werddon Anfonid y nian_vllon livii -,n v Ito (-N,titat i'r Unol Daleithiau, yna trosgwyddid | hwy i Geimani. Ymddengy.s i 15 o ohebwvr m u<*•! iadurol hcnedig gael CH hanfon UP so ID i Brydatn i gastrin gFybodaeth. CYWi"- wyd 1111 ohonvnt ïr ddalfa. a thrwy hynny y dacth y wybodacth i dnvyfo v cudd-swyddogion. Pasiodd y Senedd Americanaidd fesur cryf yn ymwneud ag ysbiaeth yiigwvnob v posiblnvydd a ryfel. Dywedodd un o'i aelodau yn ystod y drafodaeth tod yna 100,09° o ysbiwyr yn yr Unol Daleithiau. Y SUBMARINES. Mi ol newyddion o Vienna hysbysir fod y Llysgenad Americanaidd yn Awstria wedi gofyn am atebiad pendant beth yw safle Awstria gyda golwg ar ryfelgyrcli y Bubrnarines. Adroddir o Washington fod hvsbys- nvydd wedi ei ddcrbyn yno, ymha un y dywedir fod eyfarwyddiadau wedi eu rhoddi i lywyddion y submaines Ger- manaidd i beidio suddo llongau American- aidd. FFRAINC. Adrodda y Pencadlvs Prydeinig iod y Gerinaniaid wedi rnthro ar nn o'n Kafle- oedd i'r de o Le Transloy. Dinistriwyd | ein ffos gan danboloniad y gelyn. Hawlia yr adroddiad 0 Hedin eu bod wedi ennill safle bwysig, a'u bod wedi cy- meryd an o garcharorion. Yn oj yr adroddiad Ffrengig fe ddinistriwyd y ffosydd Germanaidd per Hill 304. YR AIFFT. no Sefydiodd y lyrciatd ddwy sane rechan yn Nekhl a Bir-el-Hassana, ar Orynys Sinai. Ymosodwyd gan y Prydeinwyr ar y ddau le ar yr un adeg. Cymerwyd yr oil o'r rhai oedd yn Bir-ol-Hassana, yn cynnwys tri o swyddogion a 21 o ddyn- ion, yn garcharorion. Diangodd y rhai oedd yn X ekel oddigerth 11. Llwyddas- am hefyd i siorhau amryw ynau a deu- nydd rhyfel. Ni wnaed unrhyw golled- ion i'r Prydeinwyr.
DYDD IAU.
DYDD IAU. J BYWIOGRWYDD PRYDEINIG. Cafwyd anturiaothau llwvddianus gan y Prydeinwyr, a meddianwyd rhan o tfosydd y gelyn. Cymerwyd 134 o gar- charorion, dioddefodd y gelyn lawer o gollediun, dinistriwyd dug-outs a shafft- iali lllwnawl. Fe lwyddwyd i wneud gyda ehoiledion ysgarn i'r Prydeinwyr. *Meddianwyd y ffosydd ger Guoudecourt gan gymei-yd 21 o garcharorion. Gwnaed rhuthr i'r de o Armentieres, ac aethpwyd i mewn yn ddwfn i .safle y gelyn ar ffrynt o 600 o latlieni, a chymerwyd 44 o gar- charorion. I'r de-ddwyrrun o Ypres rhuthrwyd ar linellau y gd,.n ar ffrynt o 500 o latheni, a llwyddwyd i gyrraedd ei linell gynhal- iol. Lladdwyd amryw o'r Germaniaid, a gwnaed dinistr mawr i'w hamddiffyn- feydd C ymerwyd pedwar gwn peirian- nol vngliyda 114 o garcharorion. SUDDO LLONTCAU. Hysbysir fod tair o longau Prydeinig ac un Norwegaidd wedi eu suddo gan y sub- marines. AMERICA AC AWSTRIA. Hysbysir fod y sefyllfa rlnvng yr America ac Awstira yn ddifrifol. Yn ol adroddiad o Vienna dywedir y dis- gwylir y torrir cysylltiad rhwng y ddwy wlad mewn ychvdig ainser. Y SUBMARINES. I Dywedodd Canghellor Germani ger- bron Pwyllgor Seneddol ei fod yn teimlo yn foddhaus gyda golwg ar rvfelgyrch y submarines. Hyd yn liyn nid oedd yr un cwch ar goll. Fe welir mewn colofn aralr fod y Morlys Prydeinig yn liawlio i'r gwrthwyneb. CODI CYFLOGAU. I Pendeifynodd Cyngor Gwledig Aethwy godi C'yflogau gweithwy,- y ffyrdd hanner coron yn yr wythnos.
————————aoe DYDO GWENER.
————————aoe DYDO GWENER. AMODAU HEDDWCH. Ti<if!i!od(!ld Count Tisza, Prif AYeim dog Hungari. arnith yn y Senedd, ac aru- ddiiiynudd bolisi Germani Dywcdodd pe bvddai i'r Pwerau Canolog derfynu y rhyfel yn unol a thelorau htddwch y ( yngi eirwyr, na olygai heddwch paihaoi. Xi altai heddwch fod yn barhaol ond pan y gwnai i ffwrdd a phob syniad c ddial- edd. Vr Oi-dd ef yn grvf o'r i'.irn fod y badau taiitorol yn erfyn effeithiol, yr hwu a ddeuai a lhvyddiant fyddai yn all i heddwh l iian aderfyniol I AGWEDD AMERICA. I h u e in fod yr America yn awr yn barod i ryfel, a'i bod yn aros am weithred eJyniaeliius o eiddo* Germani. Dywed ncgos o Wasliington fod Mesur Gorfodol i'w gyllwyno i'r Senedd, yr hwn effeithia ar hub dyn rhwng 18 a 4•!>. Dywedodd y cyn-Avlywydd Taft yn Now York, pe llesteirir hawliau Ameri- can;! idd oto o dan delerau i-livfel ddi- dostur, mai eu dvledswydd fydd ei gwrth- sefyll. Cymerodd cynwrf bwyd le yn Phila- delphia, pryd y lladdwyd un dyn ac yr anafwyd naw. Dywedir mai cynllwyn Germanaidd ydvnv Cymerwyd un arall i'r ddalfa. yn Ameri- ca ynglyn a'r cynllwyn ysbiol. Dywedir fod cannoedd o bobl vilglyn ag ef. Torodd tanau allan yn New Briain, Connecticut, ac y mae y Ddeddf Filwrol mewn grym. Cymerwyd dau Dwrc i'r. ddalfa yn Y Otlllgstuofnl. Ohio, lie y dar-' ganfvddwyd cynllwyn i cliwyihu i fyny weithfoydd mawrion I Y SUBMARINES. Ynihlith y llongau yr hysbysir am dan- ynt a suddwyd hetldyw, y mae yr ager- long Perseus, 6,700 tunell, perthynol i Iiinoll Holt. Suddwyd pedair Hong arall, ac y mao cyfanswm y pump yn 18,000 o duneiii. Llong Yswedaidd ydoedd un o'r rhai a suddwyd, ac y mae Llysgenad America yn Barcelona yn adrodd fod pump o Americaniaid ar ei bwrdd ar y pryd. [ FFRAINC A FFLANDERS. i Tawelwch cyinhariaethol oedd ar y ffrynt gorllewinol. Nodweddid gweith- rediadau cyflcgrol y Prydeiniaid gyda bywiogrwydd mawr i'r gogledd o Somme a'u de o Ypres. Ataliwyd awyrwyr gel- ynol ynghymydogaeth Vermelles a Neuve Chapelle, a daliwyd rhai ohonynt. Adrodda Berlin ynglyn a'r rhuthr Bry- deinig ynghymydogaeth Armentieres, yr hysbyswyd am dano ddoe, fod ein milwyr wedi eu gyrru allan o'r ffosydd German- aidd, a'n bod wedi colli 200 wedi eu lladd a 39 vn gaicharorion.
iDYDD -SADWRN. >
i DYDD SADWRN. > I SAFLE AMERICA. Hysbysir fod yr Arlywydd Wilson wedi penderfynu galw am eistoddiad ychwan- egol o'r Senedd ar Mawi th y 5ed. Bydd 1 1. Arlywydd lynd i Gyngros mewn diwr- nod neu ddau, ac nid oes amheuaeth na fydd iddo ddorbyn mwyafrif mawr yn cefnogi ei geisiadau i amddiffyn budd- lannau a. byAvvdau yr Americaniaid. Y mae mesur wedi ei osocl gerbron y Ty Cynrychioliadol yn rhoddi hawl i'r Ar- lywydd gymeryd y llongau sy'n cap! eu hadeiladu yn yr Unol Daleithiau i wled- ydd tramorol. Y mae dros 675,000 o. dunelli mewn llongau yn awr yn cael eu hadeiladu. I- Y BADAU ISFOROL. Mae y llongau Americanaidd Orleans a Hochester, y rhai a hwyliasant or gwaeth- bygythion v Germaniaid, yn nesu i dir Ffrainc. Dywedir fod llywyddion y badau i.sforol wedi eu gocchymyn i beidio torpedio y llongau hyn gyda'r amcan iddynt feddwl eu bod wedi osgoi gwyliad- wriaeth y badau isforol. YN FFRAINC. Bu i f.n\ ys.au y Prydeinwyr Nngllynl- II ydogaeth Ancre ioddi gwelliant yn ein safle eto l'i- gogledd o Gueudecourt bu i adran o ffos y gelyn gaol ei gymeryd. ac i r de o Petit Miraumont eymerw' vd safle oddiar y gelyn. Gwnaed rhuthr lwydd- tannus ger Souchez. Yng nghvm" vdog- aoth Somme, ac i'r de o'r Ara*, bu eyf- logiau y gelyn yn fwy bywiog nag arfer. Trochwyd rh uthrgyrchoedd y gelyn ger Armentieres a'r Pldegsteort Wood, lladd- wyd neu cymerwyd yn garcharorion v rhai a ddaetliont yn agos i'n ffosydd. EIN LLWYDDIANT GER KUT. I Adroddir yn swyddogol fod ein hym- diechion diweddar ym Mesopotamia wedi cael eu carolbwyntio ar gymeryd y safle y yn Sanna-i-Yat ar yr ochr chwith i'r I Tigris, lie y methodd ein hymosodiad ar y 17eg cyfisol. Yn dilyn ein tanbelen- iad cyfundrefnol, dydd Iau, gwnaed vni- osodiad ar ddwy linell o ffosydd i'r pen doheuol o'r safle a sicrhawyd a chadarn- hawTyd y Ile. Dal i fynd ymlaen y mac'r brwydro. Mae'r llifddyfrcedd wedi atal y gweithrediadau gryn dipyn, a lied anhawdd ydyw cap! cyflenwad o'r milwyr ar yr ochr chwith i'r afon. ——— ————
\ RHAG NEWYN (
RHAG NEWYN ( APEL MR LLOYD GEORGE. I (At Olygydd y "Dinpsydd") Syr,Hajeh araith bwysfawr Mr Lloyd George dydd Gwener oedd deffro'r wlad i sylweddoli y rhaid abethu'n aruthr cyn ennill. Dywedai fod cyflenwad bwyd yn y wlad yn awr yn is nag y bu o fewn cof -yn benaf oherwydd cynhauaf drwg, a rhaid i Mr Prothoro, erbyn Fiyn, wneud mewn chwech wythnos yr hyn y dylasid ci gychwyn ddwy flynedd yn ol. Rhaid perswadio'r ffernrwr i ychwanegu tir cynnyrch. I EIN GOBAITH YW YR ARADR. J I sicrhau eafle'r ffermwr, seTycillr lleiaf- bris cynnyrch am bum mlynedd, sof:— Gwenith, 60s y chwarter eleni; 5.5s y cliwai-ter yn 1918-19; 46s y chwarter yn 1920-22. Ceirch: 38s He y chwarter eleni; 32s y chwiti-tor yn 191819; 2-ls y chwarter yn 1920-22. Tatws: (ii) y dunell eleni. Am y cy Inod o bum mlynedd, sicrheir lleiafswm cyflog o 2!)s yr wythnos i weith- wyr mnaüthyddol. Ni Chaniateir codi yr ardeth yn ystod y pum mlynedd. Ond, yn gvfnewid am ddiogelwch ynglyn a pris ac ardreth rhoddir gallu gorfodol i'r Bwrdd Amaeth- yddiacth i sichau triniaeth y tir, oher- wydd ''diamhouol anheg a'r wlad yw i 1 ddyn fod yn osgeusluso tir allai gyn- yrchu hwyel. Addefai y Prif Weinidog fod anhaws- terau ar ffordd yr amaethwyr oiid "yn Ffrainc nid oedd unrhyw ddyn cryf o goríf i'w ganfod ar y tir. Gwneid y gwaith gan ddynion dros oedrnn milwrol, y bechgyn a'r merched." Gwnaeth Cymru ei rhan yn rhagorol yn 1916. Gall wneud yn well eto yn 1917. Os bydd ymrwymiadan Sir Gaernarfon i fynv a chyfartalodd y cynnydd mewn cynnyrch a sierhawyd eisys mewn rhai adranau ohoni, bydd oddcutu raitli mil o aceri yn fwy o dan yr aradt, eleni. Er I cynorthwyo amaethwyr ymhob modd di- chonadwy, dewisotld y Pwyllgor Sirol wyr profiadol fel cvnrychiolwyr, yn y gwa- hanol blwyli, fel y gwelir isod. Ymwel-! ant ag amaethwyr ei- gwvbod am anhaws- terau vnglyn a llafur, gwrtaith, hadyd, &c. gweithredant fel cyfrwng i sicrhau tir, a byddant hefyd yn adrodd pa le a pliwy sydd yn gwneud Hai na'r gallu i gy- northwyo'r gonedl yn nydd oi chyfvng- der. W olo enwau y cynryehiolwyr yn y gwalianol blwyli: Eidda, Penmaclino, Caerhun, Dolgarrog, Dolwyddelen, a Llanbedr-y-Cenin: Mri Thomas Griffith, Gwydyr Estate Office, Llannvst, a R. Ellis, Brynypin, Talycafn. Trefriw, Maenan, Abbey, Llanrhyclnvyn, Bettwsy- ooed, a Chapel Curig: Mri E. B. Lloyd, Gorddinan, Dolwyddelen, a Joseph E Jones, Maesygroes, Maenan* Llanrwst. Llandudno, Conwy, Gyffin, Llechwedd, a Llangelynin: Mri W. Davies, Bodafon, Llandudno, a W. Davies, Baclaw, Con- wy. Llysfaen: Mri Caldicott, Craigydon, Llandudno, a D. Morris, Penlwys, Old Cohvyn, Ponmaenmawr, Dwygyfylchi, Llanfairfechan, Aber, a Bangor: Mri 1%. G. Roberts, Llanfairfechan, a Thomas Roberts, Y.H., Maesygroes, ger Bangor. Llandegai a Jjlanllechid: Proffoswr White, Coleg Bangor, a Mr Win. Roberts, Brondorw, Aber. Pentir a J.lanfn:is- gaer: Mri Lewis Griffith, Perfeddgoed, gei- Bangor, a John Griffith, Bryu. ger I Caernarfon. Llanddeiniolen: M;i Ro- bert Roberts, Ty Mawr, ger Banipr, a I g(,At- Bttg)r, ,i Henry Pary, Glanrafon, Pontrug Llan- beblig, Waenfawr. Llanfaglan, Llanrug, LIanwnda, Bettws Gannon, a Llanbrjs: Mri R. W. Pritcliard, Coedmarion, Caer- narfon. a J. Edmund Jones, Pengwern, Llanwnda. Llandwrog a Llanllyfni: Mri Daniel Hughes, Llwyngwalch, Groeslon, a Richard Jones, Bryn Rhedyn, Llanwnda. Clynnog a Llanfihangel v Pennant: Mri J. R. Owen, Gyfelog, Garn, a Hugli Hughes, Caerau, Penygroes. Llanystum- dwy, Penllyn, Criccieth, a. Llanarmon: Mri W. E. Williams, Ysgubor Hen, ger Chwilog, ac Owen Hughes, Rhosgill Bach, ger Chwilog. Ynyscynhaiam, Beddgel- ert, Penmorfa, Treflys, a Dolbenmaen: > Mri It. Newell, Central Buildings, Porth- madog, a J. Lloyd Jones, Wern, Porth- madog. Llangybi, Llanaelhaiarn, a Charnguwch Mri D H. Davies, Hor- sedd, Cliwilog, a David Roberts, Bryn Hyfryd, Chwilog. Abererch a Phwllheli: Mri G. F. C. Yale, Estate Agent, Pwll heli, a W. Owen, Afonwen Farm, Chwil- og. Llannor, Pistyll, a Penrhos: Mil Griffith Jones, Bodvel Hall, Pwllheli, a J. H. Parry, Y.H., Penllwyn, ger Pwll- heli. Llanbedrog, Llanengan, Llangian, a filanfihangel Baohelltraeth: Mri J. C. Roberts, Nanhoron, ger Pwllheli, a Grif- fith. Jones, Penybont, Bottwnog. Tyd- woiliog, Nefvn, Edeyrn. Coidio, Bodfetm, a Llandudwen: Mri R H. Evans, Mad- ryn, Pwlilieli, a Daniel Jones, Brynodol, Tydwoiliog. Llaniostyn, Bottwnog, Pen- llech, Llangivnadl, Meillt-eyrn, a. Bryn- croes: Mri R. H. Evans, Madryn, Pwll- hi, a R. L Griffiths, Ti-ewen, Bottwnog. lililw. Llanfaelrhys, Bodferin, Aberdaron a Llandogwning: Mri John Thomas, Bronllwyd, Bottwnog, a. R. H. Evans, Madryn, Pwllheli. Y mae gallu y Pwyllgor Sirol yn fawr. Wole rai o'r manylion:— (a) Cvmoryd moddiant o unrhyw dir nad yw, yn eu barn, yn cael ei drin fl'l ag i ychwanegu, mor bell ag y gellir, gyflenwad bwyd y wlad, a gwneud popetli aagpnrheidiol i drin y tir, neu i'w gyf- addasu at driniaeth, a chymeryd medd- iant o adeiladau cyfleus i'r amcan, (b) Cymeryd meddiant o beiriannau, neu oiler amaethyddool neu gynnvrch fform, neu stoc ar y tir. all fod yn angon- rheidiol at ei drin. (e) Darparu cyfleusdeiau byw i bohl gyflogir at y gwaith. (d) Defnyddio unrhyw gyflenwad dwfr, neu allu cynyrchiol. (e) Gwasanaethu rhybuddion ar ddal- wyr tir i'w drin, t'r cadw i fynv gyflen- wad ymborth y wlad Bydd esgeulusdra i droi tir, yn ol gor- chymyn, yn agoied i erlyniad a chosb. 0 berthynas i la fur, trefnodd Swyddfa Ryfel i roddi giva.&,inaptli milwyr yn un- iongyrchol, o Wiwsain, am gyflog o han- ner coron y dydd a bwyd, neu 25s yn yr wythnos a'u bwyd eu hunain. Anfoned unhyw amaothwr yn y sir sydd yn brin o lafur fanylion o'i ofynion atafj ar unwaith.—Yr eiddoch yn gywir, I- EVAN R DAVIES. I Caernarfon, Chwef. 23, 1917. ———— <t»
INODION 0 FFESTINIOG. I
I NODION 0 FFESTINIOG. I Anrhog.- odd ei ddosbarth yn yr Ysgàl Sul anrheg o ffon ebony i Mr Robert Griffith fel arwydd o'u paroh tuagato. Mae Mr Griffith wedi symud i Dde Cyrnru. Milwrol. Yr oedd y rhai canlynol adi-ef am seibiant yr wythnos ddiweddaf: Capten Evan Jones, Preifat William Grif- fith, Fucheswen; Preifat Ellis Parry, 2. Parry's Terrace; Preifat Hugh Roberts, Meirion Terrace; Preifat Hugh Row- lands, Preifat Hugh Chart, Talywaen- ydd; Preifat E. D. Stoddart, Preifat Griffith Jones, 36, Dorvil Street; Rhing- yll Willie Jones, gynt o'r Mcirian Vaults;' Rhingyll Bob Hughes, Sergt.-Major Ben Jones; a Mr Willie VV illiams, Waverley Cafe.—Ana fwy d Preifat Robert D. Ro- ebrts, 4, Old Trefeiri, yn ei ddwy goes, yn Ffrainc.—Synmdwyd Preifat Owen Lewis, LoJidon Place, Tanygrisiau, o'r yabyty yn Ffrainc i'r wlad hon da gen- nym iddo gael ei adfer fel ag i ganiatau ei drosglwvddiad i'r wlad hen Yn I Ffrainc yr erys Preifat John Williams, Bowydd Cottage, yn yr ysbyty; deallwn ei fod yn gwella, ond cedwir ef yn yi ysbyty yn Ffrainc. Gweinyddes. Yr wythnos ddiweddaf aeth Nurse Dorothy Jones, merch Dr a Mrs Jonps, Isallt, i ymgjineryd a dylcd- swyddau yn Ysbyty Berrington, Am- wythig. Carcharor Rhyfel.—Derbyniwyd post- cards o Germani oddiwrth Preifat W. Jones, mab Mr a, Mrs G. Jones, Denver House, Park Square. Cymerwyd ef. yn garcharor rhyfel. Gorsaf-Fcistr Newydd — Penodwyd Mr M. Jones yn orsaf-feistr- y L. and N. W. Brodor yw o Lanrwst. Bu yn orsaf-feistr' yn Calvoley am oh we blvnodd, a chyf- lwynwyd anrhegion iddo ar ei vmadaw- iad. Coffa y M;Iwyr. D 'vwedod(i Capten Evan Jones yn y Cyngor Dinesig ei fod yn oredu na ellid cael ffurf well i goffa am y milwyr o Ogledd Cymru na thrwy ychwanegu ad ran wyddonol at GoJeg Bangor. Gobeithiai na hyddai i'r wlad anghofio y milwyr Ryrthiedig. Tt-wy wneud ein gwlad yn werth byw ynddi, yr oedd yn bosibl ei gwneud yn werth marw drosti.
V DDYFFRYN NANTLLE. I .-,…
V D DYFFRYN NANTLLE. I T tiad lstorol.-Ilyfiyd oedd gweeld I yn un o r newyddiaduron Americanaidd I fod yr agcrlong "Arrino," bei-thynai i Ltiildzilii, i- edi liwvddo i yrru un o'r bad- an isfurol Germanaidd i waeiod y mor. Digwyddodd hyn ar dueddau Ffrainc t-ra yr oedd y llong ar ei mordaith i'r Ameri- ca. Er i'r llong dderbyn niweidiau trym- ion, o druga redd ni chlwyfwyd yr un o'r dwylo. Ymddengys iddi fod mewn storm anferth ychydig cynt, pryd y lluchiwyd di-os ddtu gant o geffylau ynghyda'r ystablau oddiar y bwrdd i'r mor gan y tonau, ac y niweidiwyd amryw o'r dynion edrychent ar ol v ceffylau. Deallwn fod Mr Aled Parry, mab Mr a Mrs W. Parry, Ysgol y Cyngor, Peny- 1 groee, yn swyddog ar ei bwrdd, ac wedi derbyn ychydig niweidiau tra yn vmladd a'r ystorm, Yn Anghof, Drwg gennym fod enw Mr Griffith CIt. Jones, Talysarn, wedi ei adael allan yr wythnos ddiweddaf fel un o'r datyanwyr ym Mryn Aerau Galwadau.Niae Miss Mailt Williams a Mr O. W. Joues i fod i wasanaethu ym Mryn Engan ddiwedd y mis hwn. Hwyl iddynt. Teml Clod.—Cafwyd perfformiad o'r uchod gan blant Gobeithlu Soar, Chwef. 15fed. Gwasanaethwyd gan bigion yr ardal, mewn canu gan Miss Moelwyn Jones, Miss Maggie Owen (Megan Llyf- nv.y), Mii J. H Jones, Llandwrog; J. M. Edwards, Llandwrog. Adroddwyr: Miss Mailt Williams, Miss Lizzie Blod- wen Hughes, Mr Willie Rowlands. Cad- eirydd, Parch J. M. Williams. Arwein- ydd, Mr Morris J. Hughes. Cyfeilydd, Miss L. Wiliams, Cae Mawr. Perfformiad o Demi Plant.-Brenhine, Miss Mattie Bownos. Gweinyddeeau, Misses Lena Williams, Lily V. Williams, Jennie Lloyd. Awenau, Millie Price, Ghven Thomas, Hilda Jones, Maggie J. WilHams-, Haohel Wyn Jones, Sally Iloyd, Edith Roberts, .Jennie Wiliams. Gwyryfon, Nellie Jones, Blodwen Hughes, Myfanwy Williams, Jennie Roberts, Katie Roberts. Istrod-was, Robert Myrddin Evans. Istrod-fercfi, Eluned Hughes. Addvsgwyd y plant gan Misa Maggie Morris a Miss Lizzie Jones, Bryngoleu. Diolchiadau, Parch J. M. Williams a Mr O. W. Jones. Mae y ddwy chwaer yn haeddu clold mawr am eu gwaith a'u llafur gyda'r plant, a chaf. wyd noswaith fythgofiadwy Marw yn y De.—Daw y ne^dd o Aber. eynon, De Cymru, fod Mrs Jane Davies, priod Mr John Davies, 107, Abercynon Road, Abercynon,' wedi m«rw Chwefror 15fed, yn 71 mlwydd oed, wedi dim ond cystudd byr. Cyn myned i'r De yr oeddynt yn byw yn Pen y Bryn, Taly- sarn. Chwefror yr 29fed, daeth torf i I dalu y gA-mwynas olaf i'n chwaer, pryd y 1 dodwyd ei gweddillion i orwedd ynghladd- fa gyhoeddus Abercynon. Gwasanaeth- wyd gan y Parch J. Frimstonc, Hafod. Merch ydoedd ein chwaer i'r hen ddiacon f Fydd Ion gyda v Bedyddwyr yn Garn Dol- benmaen, sef Mr Robert Roberts, Braich y Foel. Enw oi mam ydoedd Mrs Mary Robot ts, Bw Ich Derwen. Mtib vdyw ei: phriod i Mr David Davies, a Mrs Eliza- beth Davies, Ty Uoha'r Lon, Abererch* Derbynied y teulu ein cydymdeimlad yn. eu profedigaeth, yn arbennig ein brawd! a'n cyfaill ieuanc Mr Robert Davie-8, yr hwn sydd ar faes y fnvydr, a thrwy hynny yn methu dod i dalu'r gymwynas olaf i'w annwyl fam; ac hefyd a'r ferch Jane, yr hon oherwydd gwaeledd a fethodd a bod yn bresennol. Yr oedd ein chwaer yn feddiannol ar neillduolion arbennig fel un o deulu Seion, sef ffvddlondeb yn ei gwaith dros ei Cheidwad gartref, a'i gofnl am gael y plant i gysvlltiad cyson a ffydd- Ion ag achos y Gwaredwr. Byddai gwertli bob ainser yn ei chyngor i afrad- loniaid. Ymgj-siired y teulu yn y ffaitl. os yw ei lie yn wag yna fod lie i gredn fod y nef yn Uawnaoh; ac os yw y corff yn farvv fo(I vi- hyn a heuwyd gan ein chwaer yn myned ar gynnydd. A'n dy. muniftd yw ar i'r Arglwydd godi mwy a famau tebyg i'n chwaer ymadawedig i fod yn ffyddlon i'w dyledswydd yn ei char, tref, gan vas gall y fam gaeI gwell lie i hau yr had da na'i haelwyd ei hun ae r had hauodd eisys yn dangos ffrwyth yn ei phlant mewn ffyddlondeb dros achos Diiw. Ein dymuniad yw ar i'r amgylch. iad fod yn fantais i gadarahau a thynhau yr undeb ysbrydol er torn o'r rhwymyn daearol, yn y teulu a'r eglwys, y gymyd, ogaeth, ac eraill oli rhyfeillion.-W M. J
Iv-rU"-CRICCIETH. \/^ nj-…
v- rU"- CRICCIETH. nj- in uatogei.—Da gennym ddeall fod Capten Pritchard, Arfor Vil'a, wedi cyr- raedd i un o'n porthladdoedd. Torped- iwyd ei long, and daeth y capten a'r criw i ddiogelwch. Milwrof.Bu Staff Sergeant Willie Griffith, R.E., IJys Arfor; Lance-Corpl Richard H. Jones, R.A.M.C., Cambrian Terrace; a'r Isgapten Hywel Jones adref am seihiant.-Daetli hysbysrwydd fod Corporal Eleazer Evans, mab Mr C. T Evans, Rhianfa, wedi ei anafu ym Meso- potamia.-Dyrchafwyd Wm. °. Roberts, Marine Teirace, yn ewyddog.