Y Genedl Gymreig

CBONICL YR EGLWYSI. I I Bwriedir gwaria dwy fil o buaan ar ad- gyweirisd E?!wya S?t D.wi, yc Niobyeh. Cyfr..odd Ardalydd Bata cgHa paat 5t, adgywMti?d E?!wya M?yM L?ntbwny. I Bwriada y Methodistiaid Oaifinaiddyn Nolgsllan adeilada oapal nawydd, yr hwn gastia 1,700p. Cydeyaiadd y Parch Evan D. Jones, Llan. dndoch, i gymeryd gofal eglwys Gymraeg Blaenanerck. Gwrthododd Mr J. T. Daries, o Goleg Trefecca, ddsrbya yr alwad a figlwysi Cwo- twrch ac Tstalyfera. Gwrthododd y Parch B. 0. Divies, gweinidog yr Aanibynwyr ya Llanoa, gyi- eynio i'r alwad a gafodd oddiwith eglwya Gymreig yo yr America. Y Sabboth diweddaf easglwyd tOOjt 7a 60 yn Tsgol yr Annibyowyr Uymreig ya Khoe- llanerohragog, at Gymadeithu Qenhadol Llandaix. Ya Mekefin y dechreaa y Parch B. Morris, o Btifysgol Edinbargb, ar ei ddyleiawyddaa fel gweieideg yr aoboaion Cymreig a Seianig ya yr Amwytbig. Cynhaliwyd oyfatfod blymyddol a Wye Seisaig y Methodistiad Calfinaidd 18 NIue- ffyaon y Sabboth oyn y diweddaf, jpryd y pregethwyd gaa y Paroh Jeho Foulkaa, Llundain. Sirm eaagliadaa eglwys Gymreig Eingi Cross, Llandaia, yr hen sydd o dan ofal y Dr Own Evans, am y flwyddyn ddiweddaf, oedd 757p, nell gyfartaledd o 2p ar gyfer pob aelod. Cydsyniodd y Paroh Eustace R. Omier, D.D., Leeds, i lywyddn ?n ngwaaanaeth y cymnaiab a gynholir yn nghapel Dr Parker, mewn cysylltiad A ohyfarfadyad Mai Undeb yr Annibynwyr. Etholwyd y Parob Uriah B. Tkamas. Bristsl, ye gadeirydd Pwyllgor Ceaedlaethol Cynghrair y Oymdeitkaaaa Eglwysig Anni- bynel, a bydd iddo lywydda yn y eyfarfod- ydd ym nil Mai. Dywed y Baptist fod gwahodiiad wedi ei roddi i Dr Pisrsan i gyraeryd gofal eglwya y Tabernacl, Llandaio, naill ai yn barktel nea yote am bala mlyaedd. Disgwylir y bydd atebiad y gweioidog parchedig yn gadarn- baol. Talodd eglwys y Bedyddwyr yn Nglyn- ceiriog ei holl ddyled yn yatod y flwyddyn ddiweddaf, sef chwe' chant a haner, ac y mao yr eglwys yn awr yn prysar barotoi ty i'w gweinidog. Gan i Mr J. Hobson Thomas, o Goleg Pontypwl, wrthod yr alwad i gymeryd gefal eglwys Seisnig y Badyddwyr, Aberystwyth, pwysir arno i fod yn olynydd i'r Parch P. A. Hudgell, ya Ngwrecaam. Peoderfynwyd fad cyflog gweinidog eglwys Breabyteraidd Marylebone, Lion- dain-yr eglwys y bu ydiweddar Dr Donald Fraier yn oi bngeilio am gynifer o flyoyddan —yn y dyfodol i fod yn 1300p y flwyddyn. Cwyna y gwahanol gymdeithasau Eg- lwysig yn Esgobaeth Lerpwl fod on derkyn- iadau yn Ue:ban. Lleihaedd y eaigliadau o 838p 6J Ie i 672p 178 3j, Itai o 165p 8s 10j oyrbaeddai y tanyagrifladatt y swm o 1087p 71 6o-Uai o 47p 20 na'r flwyddyn flaenoroL Cynbaliwyd cyfarfod blynyddol cyoti Eglwys Gymreig Sint Winifred, Birken- head, y Sabboth cyn y diweddaf. Pregeth- wyd dair gwaith gan y Parch E. T. Davies (Dyfrig), ficer Pwllheli. Gwoaed y penodiadau canlynol yn bared yn y eyfandeb Wasleyaidd :-Parcha T. Morgan, Llanidloes Evan Erans, Dol- gellan; W. J. Chant, Abertawa; Waltar Lang, Pontypwl; J. D. Stevens, Caerdydd (Loudoun square). Cyhoeddwyd y gyfrifeb grefyddol yn New Zaaland, pryd yr ymddeegys mai rhif y Presbyterijii yno ydyw 40,785 Eglwys I Loegr, 37,252; Wealaygid, 34,641 Pabydd- ion, 30,526; Byddin yr Iachawdwrizath, 14,442; Bedyddwyr, 6011; Annibynwyr, 3705. Bydd yn llawenydd ganllawer ddeall fod addoldy yr Annibynwyr Seianig ya Can- nak's Qaay wedi ei bryna gaa yr eglwys Annibynol Gymreig yn y lie, a thrwy hyny arbed y draul o godi no newydd. Mae eisiea 650p erbyn y cyntef o Orphenaf- dydd jiwbili yr eglwys. Merlyn, harnis, a cberbyd oedd yr anrheg a toddwyd i'r Parch Thomas James, gwein- idog y Methodistiaid Calfinaidd yn yr Hendre, Pootarddulais. Analln y gweinidog i fynei o gwmpas ar draed oedd yn cyfrif am natar y dysteb. Telir ymweliad 6g eglwysi y Bodydd w yr yo Nghasnewydd gan Lywvdd Undeb y Bedyddwyr (y Milwriad Griffin), yr hwn a addawodd bregathu yn oghyfarfodydd blynyddol y dref ddiwedd y mis nesif. Brodor o'r America yw y Milwrisd, ac enillodd ei deitl ya y Rhyfel Gartrefol. Preswyliodd ya Ltoegr am y 25 mlynedd diweddaf. Boreu Sabboth cyn y diweddaf bedydd- iwyd nUer m?wt o bafaocan ya yr AfOQ ?,?.fi gan Mr Williams, gweinidog y Bedydd- wyr. Y mgasglodd nifer mawr o aelodaa y gwahanol gynulleidfaoedd i weled y seremooi. Bedyddiwyd hafyd bedwar ar ddeg yn nghapel y Bedyddwyr Seisnig yn y noa gan y Parch A. F. Mills. Anfcnodd yr Hepadar R. Cory, Caerdydd, lythyr at Ysgrifenydd Undeb y Bedyddwyr yn ymddiswyddo 08 na allai yr Undeb weled ei ffordd yn glir i fabwyaiadn oyfles ffydd. Gofynwyd iddo oedi ei ymddiswyddiad hyd y oyfarfod blynyddol. Gwrtheda yetan wneyd hyny, gan ddyweyd nas gall aros am ddiwrnod mewn cysylltiad A rhai sydd yn parchu undeb ar draul aunhayrngarweh i Grist a'i Air, a'r Efengyl fendigedig. Yr wythnos ddiweddaf cyrbaeddodd y newydd am farwolaeth Mr Richard D. Jones, cenhadwr gyda'r Bedyddw ar y Congo, yr byn a gymeroddle ar yr ilog o Chwefror. Brodor o Larpwl ydoedd, a bn yn aelod o'r eglwys Gymreig yn Branewick road. Gwnaeth waitk mawr fol cenhadwr, a thalodd ymweliad a rhsniu o'r wlad aa fn yr un dyn gwyn yno o'i flaen. Bydd ya hyfrydwch mawr i gannoedd o gyfeillicn y Parch Robart Jones, gyot o Tryddyn, ddeall am y llwyddiast ceillduol sydd ar Ei waith yn mysg ei genedl yn I Mbatagonia. Y mae mewn dwy o eglwysi ei ofal yn ages i ddeogaio wedi ysaoo ag achos y Gwaredwr. Yr oedd yn eglwy, y Bryngwyn un ar ddeg o'r BBWydd yo cael eu I derbyo i gymuodeb eglwysig gyda ea giiydd I bn o 8abbothau tish leiiawr, so y mae nifer I dda eto ar brawf. Ei lais at Gymry yr Ren Wlad ydyw, "0 frodyr, gweddïwoh lt08om." Y mae ef a'r tnlu oil yn iacb. Y mae ya 6tfefiitd gySi Cbymry Oldbaai I i gynai cyfarfod t a cbyogh^oa aawaith I bob blwyddyn. Dydd Sadwin diweddaf oedd y diwrnod a naillduwyd i'r parwyl hwo. Yn y prydnawn ymgynullodd Huaws o Gymry a chyfeillit n Saisnig at en giiydd i fwynhan y danteitiiion a baiotowyd; ac yn yr hwyr cyahaliwyd cyngherdd, dan lywydd- itleth y Parch John HugbtS. Yr oedd y neuadd yn crlawn. Ya u-kol ag arferiad Cymry gwladgarol dygwyd abawaith ddi- fyrns i derfyniad trwy ganu Hen whd fy tlbadau,"

Finest Syria* Medicine (Pamphlet Post Free) -Sir Attley Coop-r's Saraaparila. Invaluable Blood Purifier, Cures Soi fula, Blot hes, Pim- ples, Sores, and when Acri i Eiuptlons develop themselves, t')M is a perfect antidote. Sold at 2s 6d, 4s Cd, eaflta. Of all chemists, Stores,& or, poet free under sea], 6d extra.—E, F. dale Laboratory, 72, Hatton Garden. London. Established 1777. YR HAIN: Ylg YMLBDU.—Nid anfaddio ydyw rbedii cyfarwyddiadau eto But i ym. ddwyo pa y daw yr lufluenzi. Aed y claf 1'1 gwely ar u iwaith, cymertd dose o Davi s's Tonio Antibilious Pills, a dose 0 Cough Mixture Hugh Davies boo pedair awr, gofalor fi d y edayginiaeth yn v tv vn barod ac hi raid ofui dim.

Dolgellau. I Lit* y MAN-DDTLBDION.—Ddydd Lion, J 13eg, 8 flaen y Barnwr Beresford, rhojdwy I I dedfryd ar yenydig o achasicm diiwys, a go I hiriwyd yr achi>«i'<n mwyaf dibwy. oherwyud I I anallu y cyfreithwyri fod yn bresenol.

( Cljnnog. ) (JfMOEITHAS J KMYDD»L TR HMTDirVS.- Cynhaliodd yr efrydwyr eu cymdelthaa len. yddel, dan lywyddiaeth Mr K. R. Hiberts, Xaorallt. Aganl> n sydd restr o'r materion a'r dealonon,yn ngh 'r agorwyr Hhydd yra- ddidd&a ar y Parebn O. Tuoaas, D.D., a David Charles Davies, M.A. agorwyd gan R. W. ¡ Jones, Rkoegadfan. Papyr ar Kben Fardd gan W. J. Williurse, Dolwyddelen. Adroddlail, owdl Job (Sban Fardd) gan W. G. Jones, Talysarn. Dadl, "A ydyw ain eyfarfod flea yddel yn eu ffarf presenol yu lióiilwng o gain- ogaoth ? agorwyd yn gad arm b an 1 gan blorfil, ac ar yrochr nassel gaa W. J. Roberts, Glu- foed ac wedi rhanu y ty cafwyd mwyafrif o laid cyfarfodydd Ueoyddtt. Papyr ar Richd. Owen, y diwygiwr, gan W. J. Williams, Capel Curig. Caed sylwadan pellash, canenon ac anerchiadan barddgnol, gan amryw eraill o'r aelodau.

BARN T BOBL. I Adeg y festris blynyddol ydyw y dyddiau I lyn. Mewa rhai mauau digwyddodd pethaa lied ryfedd. Yn Llanddona, er angraipht, in tipyn o ferw yn ngbylch Dftwid amser a le y festri. Y cyoygiad oedd cynal y featri pa yr yegoldy yn He yn yr Eglwya, ac am with yn yr hwyr yo lie 18 y prydnawn. Am ryw resymaa nad yw ein gohebydd ya en nodi, gwrthodai y rbeitber rtddi y jjynygiad i'r cyfarfod. Aehcsadd hyn gyfro Did bycban. Dewiswyd eadssrydd newydd, a chariwvd y peaderfyniai ya mafrydol. Yo r dyfodol gall gweithwyr Llaaddaaa bre- genoli ea huuain ya feitti en plwyf. Ya LUnddeimiolsu hefyd pwiwyd pam- derfyniad oyffeiyb. yok hefyd nawidiwyd Ue ac alabor y festri. Prydaawn Sadwrn yw'r adeg mwyaf cyfletu i chwarelwyr y thanbartb poblog hwn i ijati i'r ftefcri, dynVr adeg y cyaelir hi o hyn alias. Da yw gweied y dyddordab eynyddtl hwn mewa mattr.oo plwyfal, a buddial fyddai i bob plwyf ddilyo esiampl ragorti Llanddona yn Mon a Llaudieiuiolen yo Arfoa. Rheilffytdi nowyddion-lyas bwac a cid mewo rhanan helaath I Arfon a MOD. Gwelir mewn cclofo arall adraddiad o gy- farfod a gynhaliwyd no* Weoer ya Nghlwt- ybont i gymeryd i yatyriaeth y dynanoldeb o gael rheilffordd oddi yna i Faagar nen Gaemarfon. Yr osdd mwyafrif y cyfarfod 0 blaid Bangor, oad daallwa fod 8W, o irwyetrau ar ffordd gwneyd y rheilffordd yno IDag i Gaarnarfoa. Diamea y .f ffaifch boo ystyriaeth ddyladwy y rkai sydd yn hyrwyddo y symndiad. Hydarwa y bydd gwyr dewr Llanddeimolen a'r oylchoedd yn fiyddloa a dewr gyd,'r matar kwa. Catl yr byn a ailw y Saetcn yn "loap line" o Fodorgan i Lanfair P.G. ydyw Ochelgais pobl dda rhiaan dehanol Mon. Byniad ardderchog ydyw kwa ya ddiddadl, 011 gellir perswadio cwmni'r Ltndtn & North Western i'w gario allan. Byddai llinell o'r lath yn gaffaeliad gwetikfawr iawn i raaaa fceheth o'r wlad, ac y mat pob tabygol- wydd y byddai iddi data. Qwaaaaaethai ardaloedd Bethel, Yard Malltraetb, Niw- bwroh, Llangaffo, a Brynsienoya, a byddai yn hwylosdod mawrifaaaachwyr ac amaeth- wyr. Awgryma "Maanackwr" fod cyfar- fod cyffredinol i'w gynal o'r holl ardaloedd achod mewn lie oaaoleg fal Niwbwrch i ystyried y mater. Hyderwn y cymerir y mater i fynyo ddifrif gan y rhai mwyaf eu dylanwad yn y cylckoedd. Mae y ewestiwo yn un gwertb ei yetyried, a dywayd y lleiaf. owelir arwyddion o adfywiad yn y fas- Back leobi. Dywedai Mr Young, prif Groohwyliwr Chwarel y Penrhyn, yn ei dystiolaeth o flaen y Ddirprwyaeth L afnr fod y fasnach yn bywiogi cryn la wer Dywed yr Hen Wylan" hefyd fod myn'd" rhagorol ar betkan toaPhorth- madeg. Son am chwarelwyr-mae y Saithfed o Fai yn nesa. Bydd ar ein gwarthaf gyda bya bellach. Ar y diwrnod hwnw fo ym- gynhulla hall chwarelwyr Qogledd Cymrn i Bavi ion Caernarfon, yno i wrando ar hyawulfcdd Mabon, Syt John Gorst, Mr W. J- Parry, ac ereiU sydd wedi enwogi ea hunain fel cyfeillion y gweithwyr. A ydyw y gwa- Lanol atdalcedd yn d^rpara gogyfer &'r fryl tawt ? Bydd aagen trafuu manwl eyii y bydd y dathliad yn Uwyddiant. Dytna gyfle rhagorol i'r wlad trofi ei bod jii 000 ac o ddifrif. Wele un arall o wyr mawr Mon wedi ei gwympe i'r bedd—Mr Hugh Pritciiard Amlwch, brawd i'r Hybaroh Robert Hughes, Gaerweu, ac ewythr i j Gadaiiydd Cyofiho Hon, a'r Parch Owen Hughes, Llangafn. Hynafgwr parchas a charedig, diacon fiyddlawn a gwsithgar, Ymneilldawr cadara ac egwyddcrol, oedd Hugh Prit- chard; a theimlit coliod a chwithdod ar ei 01. Yn Mrawdlysoedd Mon, Meirionydd, a Threfaldwyn dygwyd yn mlaen gwestiwn o bwysigrwydd nid bychan gan yr uehel- reitLwyr. Fel y gwyddis, dryehfeddwl mawr pobl Llundain ydyw canolbwyntio hok fasiae8 cyfreithiol y deyinja yn y Brif- ddinas. ea cerid^hjn allan golygai'r cyf newidiad, a dyweyd y lleiaf, y byddai hol J schusion cyfreithiol pwyaioaf Gogledd Cymru yn cael eu profi ya Mrawdiyseedd Caer neu Lerpwl. Yn erbyn hyn protestiai yr uchel-reithwyr yn y modd cadamaf. A da y gwoaent hyny. Oblegid cam dybryd < thrigolion Cymrn fyddai eu gorfodi i brofi en bachosion y tu allan i'w gwlai. Y mae hyn yn rayoed yn groes i egwyddorion eyfcKaoddIadol y deyrnas. Prif nodwedd ein cyfreithiau ni yw bod dyn yn caal ei brofi o flaen ei gymydogion a'i gydwladwyr. Oa yw y bUDwyr yn methu d'od i ban i drafod gwaith llysoedd Llantiain, yr anig feddyginiseth ydyw ychwanegu nifer y fcamwyr. Llywyddid y brawdlysoedd diweddaf gan y Barnwr Vaughan Williams. Gydag ef yr oedd ei briod a'i ferch. Yn Nolgellaa holaj y boneddigesan am rywnn i'w dysgu yn yr iaith Gymraeg. Gwnaethant yr un ptth pin yn Nghymm y tro o'r blaen. Cerddodd tri o Gaemarfon i Felumllrip yn hytrach sa theithio gyda'r rheilffordd. Nid edrychai y Birnwr fymryn gwaeth y boren we:i'yn ar ol cerdded deuddeng milldir. Hen wr bcllol wladaidd, dirodres ei wisg, a'i ym- ddang jsiad, yw y Barowr, a phrin y tyb- iasai nab wrth edrych arno ar yr hool, y bassii hyd yn nod yn glere twrnai, heb son am am fod yn un o'r cyfrcithwyr galiviocs a mwyaf dTO98dig tyad yn eistedd ar y faino arI.. fewyr pawb erbya hyn mai Cymro o wasdoliaeth ydyw y Barnwr Vaughan Williams. Gwr llygadog yw ein goliebjdd ChWbr, elwr." Cenfydd fod Mr Assheton Smith yo bwriadu ymneilidao o fod yn heaadur ya Ngbynghor Arfon, a gwel yn yr amgylch- (\ad gyfle i gael cynrychiolpdd i'r chwarel, wyr ar y faire henadarol. FeI yr ydym weai dweyd o'r blaen, dylai y chwarelwyr gael cjnryohiolaeth gryfach ar y Cynghor nag sydd ganddynt, a chtedwn yn ddibetrns y dylai olynydd Mr Assh tton Smith fod y tbywnu y mae buddianuu chwareli a chwarelwyr Arfon yn gomedd yn ages at ei galon. Y mae "Chwarelwr" ya enwi r-'('ueddwr Bydd, ya ei farn ef, yo gymhwys ymhob yetyr i gael ei benodi. M ddy- 1 wedw a ddim ar yr arwedd Ima i'r OW.\iWII, gan nad yw gwthio ymt?en hawliau per- somita unigol ya rhan o'n dyladswydd. Dylem ddweyd, modd bynag, mai Teri yw I y gwr a eftwir gan "Chwarelwr." A yw ein gehebydd yn tier oa fydd i'r hwn y dadleoa dioato blaidleiiio ya y CyagbAf gyda'r blaid na pherthyoa y chwarelwyr idlSi, ac aad ydynt ya cydymdeiuilo aemawr a hi P Cymered ain cyfaiJl yr awgrym yn garedig. L'ythyr difrifol ydyw yr eiddo "Hen Ader/n," a welir mewa colofa anil. Dylai pobJ F/estiaiog ai ddarllea a'i aitadio ya ddyfal, 1188 y Uydder feithiaa a gynwyia yn aaddo yn diwfn i'w maddyliaa. 0 11 aalod Bwrdd Lleol Ffaatiniog yr oedd 10 yn cynrythioli Cyfalaf yn uimiongyroliol, a dim an yn cyarychioli Llafur; 8 ya Doriaid, a diat and 4 ya Rhyddfrydwyr; 8 yo Ymosill. dnwyr, a cbyffalyb nifer yn Eglwytwyr. Carir y gweithrediadan ymlaen yn yr iaith Baeszkeg. Ffeitkiaa i." syno, p "alyfrdanu dyn ydyw y rhai hyn. Mae rhyw ddrwg yn rhywle. Oad fe ga y chwarelwyr gyfle ya yr etholiad agoahaol i newid pethaa, ac i sicrhaa oynrychiolaeth gywirach ar y Bwrdd Lleol. Paham, yn enw rheswm, na anfon- ant weithwyr i'r Bwrdd ? Byddai hyny ya ddechreaul rhagorol.

SYMUDIAD I TFNETD RHEIL- FORDD YN EBENEZER. Cjfarfod Cyhoeddus. Rbai garw yw trigelion ardal Ebenezer am ddiwygiadaa. Yn fasnaahwyr at yn weithwyr yn gyffredinol y mae bnddianaa y gymydogaeth yn agoa at en calonaa, ao fel y oryfha ea bangeaiea am gysylltiadaa mwy aniongyrohol i'r byd oddiallan, y maent yn medda ar lygaid i weled yr byn a fyddai o wasanaeth er hyrwyddo ea llwyddiant mas. nachol a'u cysur. Cymaiat ydyw pwysig- rwydd oynyddol y He fel ag yr agorwyd c'agea o ariaody yM yehydig amMt yn ol. &'8 mis y mae boneddwr o gyfreitbiwr wedi tala ymweliad wytknoaol &'r lie; oyn hir disgwylir gwell trefniadan ya nglyn ft Uytbyrdy yn Clwtyboot; a'r swestiwn olaf ag y mae yr ardalwyr wedi gafael ynddo ydyw helynt y ralwe." Nid yw y mnditd presenol oad adfywiad o nn cyffalyb a baredd gryn frwdfrydedd oddentu naw mlyuedd yn 01. pryd yr ymladdodd Caer- narfon a Bangor am y fraict o gael gwneyd rhei!ffordd i Ebeaezsr. Caiiwyd pathaa ya bar bell y waith hoao, ond terfyaodd yr oil mewn mwg, mewn canlyniad, i raddaa, i'r cload allan ya chwarel Llanbacis. Fodd bynag, y mae ysbryd newydd wedi syrthio at y trigolion, ae er hyrwyddo y madiad cynbaliasant gyfarfod cyhoeidus yn Ysgoldy Deinielen nos Wener, o dan lywyddiaath y Cyoghorydd William Jones. Daeth cynnil- iad lluosog yn nghyd: ond gan mai ycbydig ydoedd y trefnhdan a wnaed, braidd yn ddiamcan ydoedd v cyfarfod. Gwnaeth Mr J. H, Jones gvnygiEiA fod iddyat fyned yn mlaen ar t hou sylf" Siaradodd AIr Owen John JOQ.* dros deilyngdod y mndiad trwy ddangos ei fid yn gyfryw ag y dylai pawb yn ddiwahaniaeth ei gefnogi. Nid oedd a wnelo i gwleidydd- iaeth na sectariaetb, ond ft llwydd yr ardal mewn ystyr fasnaohel. Tybiai ef mai y cynllnn goren i ddechrea fyddai mabwys- iadn penderfyniad yn datgan fod y cyfarfod yn ffafriol i wnenthanad rheilffordd (cymeradwyaetb). Dywedodd Mr John Roberts nad oedd dadl na theimlai pawb yn falch o gael llinell t'r ardtt; eithr gofidiai fod lie i greda na feddiannid pob dosbarth yn y He i'r nn teimlad. Yr oedd o'r pwyeigrwydd mwyaf iddynt bsnodi pwyligar o ddynioa a weith- ient yn egaiol a ohydwybodol yo y mater. Apeliodd y Parch David Jones, gweinidog Disgwylfa, am ychydig fanylion o'r hyn a wnaed saith mlynedd yn oJ. Y Cadeirydd a sylwodd fod y mndiad pre- sonollllegY8 y Hall wedi oyfodi o blith yo are dalwyr en hassin. F") ag y gwyddis yr eedd ef bob amser wedi bod ya ffafriol i hyn ac wedi gwneyd ei oren, trwy roddi ei alDser a pheth arian, er hyrwyddo y mndiad blaenorol (cymeradwyaeth), Y waith hono ymwelodd dan o bersonau i't ardat a thyn- asant gynllaaiaa or lioell fwriadedig, gaa ddechrea yn rheilffordd Bethesda, gerllaw twnel Bangor, ond cawsaot nas gallent ei chodi yn nwch na Rbiwgoch. Gwrthodas- ant fyned yn mhellach gyda'r gwaith os na ddarparai yr ardal swm mawr o arian or sicrhau deddf Seoeddol, gan nad oedd yn debygol y byddai i Gwmni y London and North-western ganiatau i'r llinell gael ei gwneyd yn ddiwrthwynebiad. Gwrthwyn- ebai Arglwydd Penrhyn a Mr Assheton Smith i'r llinell gael ei gwneyd o'r 'oyfeiriad hwn, oblegid y baasai yn rhadeg trwy ea tir hwy; ond yr oedd trigolion Bangor yn barod i roddi pob cynorthwy a allent. O'r ochr arall yr oedd pobl Caernarfoo wedi ac yn sicrhaa y gellid cael y rheilffordd o Bont- rhyddatlt heb wario arian ar ddeddf Sen- eddol, ac yr oeddynt wedi oystal ag addaw y byddai iddynt gario y gwaith allan en hunain. Diolchodd y Parch D. Jones i'r cadeirydd am ei eglnrhad. Yn anffodar nid oedd pobl Caeratirfou wedi cyflawni en haddewid i wneyd ilineit o Bontrhyddallt. Nid oedd dadl nad o Fangor y baasai y rheilffordd oreu ond, gan y buasai raid gwario o leiaf 800p i ymladd yn erbyn Arglwydd Penrhyn a Mr Assheton Smith, credai mai peth ail- area fydclai cael y rheilSordd o Bontrhydd- allt. Amhenai Mr Owen Williams, Ebanezer, y costiai 800p i wrthwynebn y boaeddifeion a enwyd. Ar bob cyfrif dylai y rheilffordd gael ei gwneyd o Fangor, gan fod pobi Caer. narfon wedi eu siomi, ac ni feddai ef unrhy w ffydd yoddyiit yn awr (oymeradwyaeth a chwerthin). Dywedodd Mr Bran O. Joneo iddo weled Maer Bjngor y diwrnod hwnw. Dywedodd y bnasai yn blesar gan y Cyngor dinesig i dde "lyn dirprwyaeth yn nglyn i'r mater hwn, ac yr ysgrifenaiat Mc Wood, arolygydd Cwmni y London and North western, os y tybid hyny yn ddymunol. Siaradodd amryw eraill yn gryf dros i'r llinell gael ei gwneyd o Fangor 80 nid o Gaemarfon. Sylwodd Mr D. Hugh Griffith fod Cwmni y Midland, pan fa y mater hwn gerbroa o'r blaen, wedi amlygn ea parod- rwydd i oaod llinell i lawr o Fangor pe y tynai Arglwydd Peurhyn a Mr Assheton Smith eu gwrthwynsbiad yn ol, Hyd yn byn vr cedd y pwyllgor wedi cymervd gair pob Caernarfon ond ni chadwasant at en gair, ar ni bnasai yn gofyn iddynt ail yatyried y cwestiwn (cymeradwyaeth). Ar gynygiad Mr 0. J. Jones, yn cael ei eilio gan Mr Evin 0. Jones, pasiwyd pan- dertyniad yn eymeradwyo gwneathiiriad rbeilffoidd o Fangor, a phenodwyd ugain o berscnaa fel pwyllgor i hyrwyddo y mater.

HWN A'R LLALL. Sonir fod EDISON wedi gwoeyd 300,000p i oddiwrth werthiant ei 89iaiadar (phono- graph). Ba Arglwydd Faer Llandaio y flwyddyn ddiweddaf mewn diu gant a banner o gin- iawau cyhoeddus yn yeted tymhor ei swydd- ogaeth Y mae Mr GeRING THOMAS, awdwr adnabyddas y obwarengeidd "Esmeralda," wedi lladd ei knn drwy ymdafla o dan dren ar ua o reilffyrdd Caetladd. Darllenodd Mr J. TUOFFO WILLIAMS bapar 0 flaea cyfarfod diweddaf Cymdeitbas Dafydd ab Gwilyia, Rbydychaia, ar Hya- afiaethaa Llaadadno." Arai ddyrchaflad i gymeryd gofal ysgol fwy, aarhegwyd Mr B. P. STANS, yr kwa a fa am flyoyddau yn ysgelfeiatr yn Aber- eanaid. Awrlais marble hardd a gyflwyn- wyd iddo. Nas Percher Uywyddai Syr JOHN PULE. TON, A.S., ar gyngherdd blynyddol yr aches Cymreig yn Whittaod Road, Llandaia. Oymerwya rhao gan Miss Maggie Davies, Dowlais, a Mr Ben Dadel. Yr wythaos ddiweddaf daeth y ffaith i'r golwg fod diweddai Frmin HANOTEE wedi RAdial Y.Ountodd ? 150,000p i Ffeahiaea ,yd,,a Fawr, a'r an 8wm i beb an o'i mkerohed. Gwraig kirhoedlog oedd y ddiweddar Men ELIZABETH OWBN, Yoel Dda, Ysgeifiog. air Fflint, yr bun a gladdwyd yr Wythlol ddi- weddaf yn Mynwent Caerwys. Hyd yo bar ddiweddar mwyakaodd iechyd rhagorol, er ei bod wadi cyrkaedd ei ckanfed flwydd. Yoddeam darlaa a bywgraphiad o SABAH A. ETARS ya y Columbia. Merch y diweddar Mr Thomas E. Evans (Bardd y Bryp) ydyw, ae ysg/ifanedd lawer a dro i dro i'r wasg. Tmfudedd ei tkad a'r teuta a Boatnewyaydd i'r America yn 1863. Hynoda y foaeddiges Gymreig, Miss LBWHLA DATIBS, ei laao drwy ei llwyddiant aoarferol yn y Royal Academy of Masic, Llnadain. Yn ddiweddar iawn enillodd Ysgoleriaeth Maofaren, ac yo awr y mae wedi eoill y Santlay Prize. Fel eograipbt o gyfeiriad llawn ar lythyr pria y gellir cael an i guro kwa, oaf "Mr Jesepk Davies, Rbydfach, Plwmp Post, Blaeabedwfawr, Cross laa, Rhyd- lewis, Llaadyssai, Cardiganshire." 'Doe* bosibl fod y llytbyr hwa wedi myned ar 8011 Mae dan Gymra ieuanc yn Yagel Sings- wood wedi bod yn llwyddianans ya y Cam. bridge Local Kximiaatioa yn Bhagfyr di- weddaf, 8ef Master LI. C. Brass a Master H. M. Hughes-I naill yn fab i'r Parch W. H. Evans, a'r Hall ya fab i'r Parch J. Hughes (Glanyitwytb). At ei ddyrchafiad i fod yn arolygwr yr ysgolion dyddiol yn nosbirth Mertbyr Tydfil, anrhegwyd Mr J. ETANS, ysgolfeiatr ysgolion y Bwrdd yn Rhydypennian, ftg eriawr Mr ac anerobiad gorenredig. Rhodd- edd Mr a Mra Evans hefyd wledd o de a bara brith i'r plant, "0 eisteddodd dros ohwe' ohant wrtb y byrddaa. Yn mhlith y rhai a gymerasant y gradd o M.A.. yr wythurs ddiweddaf, yn Ngbaer- grawot, ceir enw Mr W. LEWIS JoNia, B.A, | dailithydd yn Ngholeg y Brifysgol, Bangor. Darfu i Mr Jones, yr kwa aydd yn ysgolor o Goleg y Freehices, Caergrawnt, yn yobwanegol at enill Gwobr yr Aelodau, raddio yn B.A. yn 1888, gan gyraedd sifle. uchel yn y Tripot clasarol y ffwyddya hono TaBodd Mr S. T. EVANS, AS., beth am- henacth ar briodoldeb own neillduol a gymerodd cofrestrydd Llys Manddyledion Abertawe, er, ir yr an pryd, yn datgan nad oedd yn bwri»da tiflu yr on anfri arno fel cofrestrydd. Protestiai y Barnwr yn erbyn iddo wneuthur unrbyw ymddibeuradgan nad oedd waeth ganddo ef pa sylwadau a besid am., a theimlai y cofrestrydd yr un modd. QWDaRt ea dyledswydd en dau goreu gallant, er o btsibl y gwnaent gamgymeriadau weitbian fel pobl ereill. Nid oedd unrbyw angeorheidrwydd am i ddadleawyr wneatbor ymddiheurid pin y beirniadent ea gweith- redoodd. Rhifyn da yw y diweddaf o eiddo Col- umbia, newyddiador a syboeddir yn yr America. Cynwysa ddarloniaa amryw o enwogion Cymreig, megys y Cyn-Gangball- ydd W. C. Roberts; Miss Mary A. Evans, y foaeddiges sydd yn ysgtifenn ilawer i Columbia, yr hrn sydd yo fetch i'r diweddar Thomu E. Evans (Bardd y Bpyn), gynt o Bsatfaen; y Parch Theophilas Jones, Parson, Pa.; W. L. Myles, Kingston, Pa.; D. M. Jones, Wilkesbarre, Pa.; Autbyd. Daniel Edwards, Eiagston, Pa., geoedigol o sir Forganwg, ao an o dciYDioIli cyfoethocaf yr ardaloedd gloawl: Joseph O. Powell, an o berchenogion y Wilkesbirre RlIIOrd; Philip ftichards, genedigol o Casnewydd, a pher- ohenog ffwrneieiau yn Ameiica White fileodowar Owen, M.D., or-wyr i Goronwy Owain, a meddyg enwog yn White Castle, La.; D. J. J. Mason, Mae. Doo., yr hwn a anwyd yn air Fynwy, ac sydd yn awr ya no obfifgyiansoddwyr ceiddoret America; David Richards, cerfiwr, Chicago, G, ardal Talvllyn, o dan gysgod Cader Xdris; Thomas H. Evans, arolygydd y San Francisco Chronick a'r Chicago Tiibu-ne, yr hwn a aath i'r America an mlynedd ar ddeg yn ol o Groesoswallt; yo cghyda pbedwar tudalsn fel atodiad at wasanaeth pwyllgor Eittaddfod Wilkesbarre, yr hon a gynhatiwyd ddydd lau diweddaf.

I Caergybi. LLRIKAD T* Y TAVAK5DAI. Y mae prydles y London Vaults, 3tanley Crescent, wedi dyfed i fyny, ao ni WD" Arglwydd Stanley ei had- newydda. Y mae y ty w<di ei gau i fyay er yr wytbno. dd iw6ddai, a deallwn nad oes yno dafara I fod yu y dy/odol. BISTBDDPOD LBOL,—Nos Fawrth, yn y Towa Hall, cynbaliwyd eisteddfod leol mewn cysyllt- iad ag addoldy Moanfc Pleasant, piyd y Ilan. wyd y gadair gan y Parch D. H. VTilliams, y gweinidog, ac arweiniwyd yn ddsniel gan Mr B. J. Cfttf h (Merswyn). Y beirniad cerdderol ydoedd in u. W. Lewis, F.T.S.C., Bryn- araman, a vfeiliwyd yn fedros gan Miss Owen, Bryn. Prifatdyaiadycyfarfociydoodd eystadlenasth y Ssindyrf Pres ar y dernyn, War March of the Priests," am y chwareuad goreu o ba un y cynygid gwobr o dri gini, a chwpaa arian i r arweinydd. Daeth yr Holy- head Brass Band (Mr Richard Griffith) a'r Mariae Brass Band (Mr 0. Thomas) yn mlaen, a dyfarnwyd y wobr i'r cyntxf. Un cor o blant, sef y Tabernacle Juvenile Choir, ddaeth yn IIIluD I dd&tgaau, "Awnamedditnwe y wlad," a dyfarnwyd hwy yn dsilwng o'r wobr, sof punt, a baton i'r arweinydd, Y buddugol ar yr unawd i'r bass ydoedd Mr R. Griffith (Caniedydd Cybi); a Miss K. A. Edwards ar yr nnawd i soprano. Gwobrwywyd y rhai can- lynol yn y gwahanol gystadlsuaeihau:—Misses Evans, Myfanwy Reynolds, Maggie E. Jonas, Annie Rowlands, Katie Griffith, Mri John Hughes, Willie Griffith, W. J, Reynelds, D. Bvans, ao H. R. Williams. Cafwyd cynulliad lic,risog a chyfarfod da drwyddo.

I Porthmadog. YB EISTEJWKOD.—YnyClwb Rhyddfrydol, nos Weuer diwaddaf, darilenodd Mr T. E. Morris, Li.31,, B.A., ei bapyr ar y testyn uchod o fluen cynhulliad da o aelodau. Y cad- eirydd oedd Mr Jonatban Davies. CYMDEITHAS Y TADI!JlVACL.- O$ Lun diweddaf cafwyd dadl Llwyr-ymwrth- ediad fel amod aelodaeth Eglwysic," gan Me Hugh Williams (ieu.), ar yr ochr gadaruhaol, a Mr J. Ll. Williams ar yr ochr nacaol. Hefyd dewiswyd y swyddogion canlynol sim y tymhor uesafLlywydd, Mr J. R. fritchard trysorydd, Mr R. Jones L'oyd I ysgrifenydd, Mr E. R. B. Thomas; pwyllgor, Mri Robert Williams, U. O. M. kuberta, R. Evans Jones, a Robert Roberts. CYNGIlRBDÐ. Cynhaliodd y Gerdderfa en cyngherdd blynyddol una Fercher, yn cael eu oynorthwyo. gan iHeiadorf y Gwirfoidolwyr. Y datgeidaid oeddynt Miss K. A. Jones, Miss R. Jones. iiiea M. E. Morgan, Master Seth Hughes, a'r Mri R. Jones ae Evan Davies. Hefyd chwareuodd Mr W. Anderson ar y corn yn ganmoladwy iawn, a bu raid iddo ail chwareu. Uchel crymeradwywyd Master Seth Haghei a Miss M, O. Morgan, a gorfod iddynt hwythau ail gaÐU. Am y parddorls, yr oeddynt yn arddangos liafur caled ar ran eu harweinydd, Mr W. J. Davies, ac hefyd y seindorf, o dan arweiniad Sergeant-Major Hensooe. ETHOLIAD y GWABCHKIDWAID,—Y mae y tri aelod presenol yo myned allan o'u swydd, sef Mr W. E. Morris, Mr David Thomas, a Mr Edward Robeits. Ceieia y dtiau flaonaf ail etholiad, an y mae Oapt Jones am sefyll yn Ue Mr Edward Roberts.

CaernarfoB. AZDDAigoospA GKVFTLAV GOOLIIID CTWRV- Mewlt o bwrllgor gweithiol yr ar- ddan). tift. ucbod, a gyahefir yu fiyn- yd 1O: OI y i^uogwyn ya y dref hen, cafodd I 8yr Q. W Balkeley ei ethol yn lIy, tra yr fit o'bo!wy< v te,orY8d (Mr G. R. P.ees) a'r yegrifaByda (Mr Uan Rhy). Gwnaeth amryw 0 fjneddfgioa yn hysbys eu bwriad i gyfrann gwobrwyon arbenig yn yr arddaagocfa nonf. AXGVI.CMIAO ALABIHCS.—Yr wjthsos ddi- weddaf tierbyniwvd yn y dref y nowydd galaras am foddiad Charles Litberland, mab i Mrs Litherland, High street. Yr eedd y tranoediar ar ei ffardd adref 8Jd. lloag Bmily Darin ar y 8sd o Chwefror, pryd yr yagubwyd of dros y bwrdd. GWASt.VA«TnwTK Y Mas.taciDAt.—Y mte gwasanaethwyr ein masnachdai wedi ail gychwya y saudiad er cael haaer diwrnod o wyl bob wythoos. No nifer o honynt o om, gylchyr wythnes ddiweddaf ye teimlo pulse y msistniid, a ehymysf braidd yw v eanlyniad. Deallwn fod yr Anrhydeddus Frederiok Wyna ae amryw fontddigion orAill o ddylsnwad wedi aidaw eu cefnogaeth i'r mudiad, end yo an- ffnius parba rhai o'r prif faanachwyr i foi yn gyndyu. Gan mai prydaawu lau a ofyai)- gan y gwaaanaethwyr, ae nad o-v ond ycbydig o fasnach yn cael ei wneyd yn y dref ar y diwrnod hwnw, Methwn yn sicr a gweled pabara y rhaid gomedd ycbydig orian 0 sebiaat 1 ddosbarth a gaethiwir yn fwy odid a i'r un doibarth arall, EVAM THOMAS, RADCLIFFR, A'W Cwnsr.— Nos Weaer, y 18fed cyliiol, cynhaliwyd cyfar- fod o gyfranddalwyr y Cwmni oobod yn y Sptrtomsn Hotel, o dan lywyddiaeth Iii- John Kees. Yr oedd nifer lied helasih wedi dod ynghyd, ac yr oedd hefyd yn bresenol Cadben Thainas a Mr David Jones, Caardydd, < Mr W. P. Roberts, Llanrwst. Ar gais y csdeirydd eslaradd Cadben Thsmaa yr smcllo oodd gaadde mewn gohvg wrtti alw y cyfarfod, .ef i egluro i'r cyfranddalwyr y modd yr oedd y gwaith yn cael ei gario yn mlaen ya Caerdydd, ao i ddangos y pwysigrwydd o gaal gwell rheolaeth yn y dyfodol. Wedi cael yaadrafod- aetk fanwl ar y materion ddaetb dan sylw cymerwyd teimlad y cyfarfod, a phasiwyd y tri peaderfyniad canlyaol:—1, Fod y cyfran- ddalwyr y.,Iymun. cyflwyni i Mr Radcliffe d = y cyfarf&d fod boad of dirutort I gee] eibenedt, 2. Fad Mr Radcliffe i gael cyflog penodol, ynghyd a ctmmittion ar y net profiit. 3. Fod yr aptMf yn Llundain i gael ei chario ya mlaen fel yn bresenol, ac tod enillion yr agtntt/ i fyn'd i'r cyfranddalwyr. Penderfynwyd fod i Mr W. R. Pritebard, Good Marion, anfon y penderfyniadaa i Mr Ridcliffe. Torfyawyd y oyfa-fod trwy roddi pleidlais o ddiolchgarwcb i'r cadeirydd, QWARCHErDWAm 'LLAKBBBLW. SVR,- Gaa fy mod wtdi fy enwi yn warrheidwad yu y festri ddiwtlQd, byddaf dilielcbgar os gwnewch yo faysbys fy mod wedi. tyrin fy •DW'D oJ. Y mae eyollua y Prudential i osgoi augeo a tblodi perssnol a theulaaidd Ie i ddarpar ar gyfer henaint yn myaed t'm bamser inor llwyr fel na byddai genyf ond gweddill annigonol i waith y swydd grybwyliedig.- Tr aiddook, &c., J, W. J ons, Soperinteadent y Prudential, Caernarfen. APIECHTD Y PARCH D. RICHARDS-Dtwg genym fod y gweinidog cymeradwy hwo ar byn o bryd yn gorwedd mawn toryllfa heryglus. Y mae wedi bod yn wael am finoedd lawer er hyny bu yn pregetbu yu Ngbonwy y Sabboth bythefsos i'r diweddaf, drwy ymdrech fawr. Amlygir cydym- deimtad tg ef yn ei gystudd trwm, nid yn anig gan eglwy. WesleyaidJ Ebanezer, eithr gan y dref yn gyffredinol.

1Iaffti. I LLYS YR YNADON, DYDD LLtr.O flaen yr Uchgidben Lloyd, Ur Roberts, Dr Owen, a Mr O. J. Roberts. Aelod o'r Bwrdd LI-sol o flaen yr Ynadon. Yr Heddgeidwad Owen Jones a gyhuddai Wiiliam Jones, gof, Bnlkeley.square, ac aelod o Fwrdd Lleol Llit,gefoi, o fod yn feddw, tra yr oedd ganddo geffyl a cherbyd o dan ei otal, ar y 26\in o'r mis diweddaf. Amddiffynid gan Mr Thornton Jones, Bangor. Yr oedd y tystiolaethaa i'r perwyl fod y diftyoydd yo dychwelyd adref yn ei gerbyd ychydig cyn un-ar-ddeg o'r glcch y coswaith a nodwyd ar byd Olaobwfa road yn teddw, a bod step y cerbyd yn cyffwr.-M yr oiwyn ac yn gwneyd twrf mawr. Trowyd y ceffvl yo ol gan y diffyn- ydd, a gafaelodd H. W. TAomas yaddo a throdi ef i iiyfeiriad ^Llangefni. Cyfurfu Mr Price, High street, ef ya mvaed i gy- feiriad y Turnpike, a; yno trowyd ef yn ol gun y gwyliedydd.—Dadleuai Mr Thornton Jones nad oedd y diffynydd yn feddw, ac mai troi yn ot ddarfu iddo er cael gcleaoi i wneyd rbywbeth i ttep y cerbyd cyn cyr- hnedd Llangefni, er atal y twrf ag oedd yo ei wneyd.—Birnai yr ynadon fod yr hedd,. geidwad wedi gwneyd camgymeriad, a thafiwyd yr achos allan. ilhieni Esgeulun.— Qwyaiai Mr H. W Thomas, awyddog gorfodol y Bwrdd Ysgol, y persmbu c inly not am esgenluso anfon ea plrmt i'r ysgol yn gyson, adirwywyd hwy: Robert Gibson, Ty'ngamdda, 18; John Jones, Cae Diafydd, Is; Divid Hughes, Gian- hwfa road, 2s; Hugh Jones, Bridge street; It; Henry Pritchard, High street, Is; Catherine Prytherch, Peter street, 2a Robert Jotif8, Foandry terrace, Is William Jones, Poorhouse, '18; Ellen Jones, River street, 2; a William Griffith, Wesley terrace, Is. Ffcrmwr a'i Forwjtn.—Gwrandawyd achos o dadogitid o beth dyddordeb oherwydd sefjllfa y diffynydd. Ceisiai Margaret JoiieB, Cae'r Tydjyo, Ltatfibar,gti '.r.B., dadogi ei phleatyn anghyfrei';hlawn ar Wm. lleory Richards, Yays Puwr, Lhn. dyfrydog, yn ngwasanaeth yr hwn yr oedd wdi bod. Haerid fod y diffynydd wedi llitiiio yr eneth yn faan Uwc* wedi iddi gvthacdd ei 16 mlwydd oed. Ymddangosai Mr S. R. Dew, Bangor, dros yr ene tb, A Mr D. Owen, Bangor, dros y diffynydd. Gwnaed archeb a tj yn yr wy,huos.- Elian Hnghfs, ilia Crin, CerrjgeinweD, a ^••iiiai dadogi ei phlontyn angovfreithlawn ■r Richard Jones, Fleram Fiwr, Llan. [ gristialas, dros yr hwn yr ymddangosw Mr 16. R. Dew.-Todwyd yr achos hHan.

Coedllai. Y OLovrn.—Y wee yr oU o'r giowyr I wadi deehrea ar ect gwaith o ddifrif ar ol yr wYthn o sefy!l. Ysoor. y BWKDO.—Oherwydd gwaeledd ieohyd Miss Jones, y brif-athrawea yoyt ysgol ucbrI, mae y bwrdld ysg il wedi cyflogi I Mrs Dav -9, o'r Wyddgrug, yn athrtwes dros amser. Y uiaeytna y cydytodeimUd llwyraf I In oael ei a-i<Uug)s a hfiu Joues, gaa obaithio y oaiff adferiad bum.

OOFOOLOFSAU! COFGOLOFNAU QTOC HBLAETH o LaehfteB. MMMa. ? t ?cotch Cr?tta, ya y UNtMrMf WORK i, DKSOKWIC STRBBT (yajrmyl y Drill Hall oe<vydd) ÙAERSARr IN. K WlL- Liats, Parchen»<.

YMDMSWYDDIAD DR ROLAND ROGERS.  Eg?ryawyr ?-g-r a Mr. Lloyd George, A.S. Diagwyliril r achoa o athrod ag y mae Dr Roland Sogers, cyn-organydd Eglwys Gad- eiritl Bangor, yn ei ddwyn yn mlaen yn erbyn percheuogion y North Wales Chronicle gael ei wraudaw yn Mrawdlys CallI cyn diwedd yr wytbnos hon. Ibd yn hyn aid oes neb wedi ei benodi fel olynydd i'r Dooter ao yn nglyn ft. mater bwn bys- bysir ci fod Eglwyswyr Cymreig Bangor wadi oymeryd saSa hynod. Amcangyfrifir fod oddeutu 1500 o Gymry yn dwyn perthyaas a'r Hen Fam yn yddinas esgobol, ac y mae yr oil ohonynt bron wedi arwyddo deiseb yn ffafr penodiid Mr BeBnett Jones, organydd cynorthwyol yr Eglwys Gadeiriol. Y mae Mr Jones yo Gymro, yn dra phob- logaidd yn y dref, ac yn efferynwr medrus; a theimlad y deisebwyr ydyw y dylti nnrhyw anrbydedd a all fod yn perthyn i'r awydd gael ei osed arno ef. Oa bydd i'r Deou a'r Glwysgor, yo aghyflawnder ea doethineb, wrthod gwrandaw ar y cais hwn a pbenodi Sais i'r awydd, yna bwtiada y rhai hyny o'r Bglwyswyr y cyfeiriwya atynt ag a laddiint bltidleisisu ioddion cefnogaeth felon dyn i Mr Lloyd George yn yr ethol- iad ageshaol. Dyna'r yetori, fel ag y c »fwyd bi gan 00 yn dwyn cysylltiad bIRoollaw Vr ddelseb.

Llanfachraeth, HOB. I PRIODAS.— Hawdd oedd gweied oddiwrth a we'dd al1a.ol y pentref uchad foreu dydd Mawrth di..dd.t fod rbywbatk anghyTredio i gymeryd I!e. Kid osdd dim llai na phriodas Mr R Lloyd Powell, Reade Heose, gyda Miss Bessie Rowlands, aerch Mr Rice Rowlands, Machraeth View. Unwyd hwy gan y Parch D. MatthioA yn Ngbapel y Bedyddwyr. Yn y cerbyd eyntaf yn myned o Machraeth View i'r capel yr oedd y Parch D Matthias, y IFriodfab, Mr J A Parry, Llanerchymedd Miss B J Rowlands, Maehmetiv View; a Miss Jones, Graiaafryu. Yn yr ail yr oedd Miss Powell, Reade Honse; Miss E A Jones, Beard School; MIss Griffith, Holyhead Mri William Jones a Lewis Jones, Trelywarch a Mr R Rowlands, Machraoth View. Yn y trydydd yr oedd y briodasfercb, Miss M C Rowlands, Mri It Powell, Ty Ooch, Llangefni; Mr R)wlauds (tad y briodasferch), a Mr J T Powell, Regent Honse, Amlwch. Y gwas oodd Mr R Powell (brawd y priedfab), a'r morwynion oeddynt Miss Janes, Graianfryo, a Miss H J Rowlands (ohwaery briodasferch). Aethpwyd o'r capel i Machraeth View, lie yr oedd boreubryd din- toithiol wedi ei barotoi. Wrth y hwrdd at y rhai a enwyd yr oedd Miss Jones, Plas Newydd, Llanddonsaat; Mr J Parry, y cofrestrydd. Yn y prydnawn aeth yr holl gwmni mewn corbydau i Gaergybi, o ba Ie yr aeth y par ieoanc i Ddublin i Oreulio en mis mel, Hawdd oedd gweled fod trigolion Llanfachraeth yn llawn teimladau da tu.ig atynt. Nid yw Mr Powell ond newydd-diiyfodiad i'r lie, and y mae wedi enill perch pawb trwy ei garedig- rwydd, a'i ffordd wyreb-agored, rydd, • a diymhongar, Y mae Mrs Powell ya unobonom, well habu o nn o deuluordd mwyaf pirchux yr ardal, ac yn hoff gan bawb. Eiddunwn iddynt hir 001 a phob bapusrwydd a llwyddiant.

Bethesda. I -1 CANTLTA ESTHER.—Khoddwyd datganiad o'r gantata gysegiedig ucbod yn nghapel Llaallecbid, nos Sadwrn, Mawrth 19eg, gan gor y lie. Llywyadwyd gan y Parch J. Puleaton Jones, M.A., Bangor. Person olid y gwahanol gymeriadau gan Miss Williams, Bronydd; Miss William?, B. School; Miss Thomas, Bryugwenith; Mrs Owea, B. School; Mri R. Owen, R. S. Parry, Thomas Parry, Robert Davies, John Parry, John Williams, 1). D. Jones, William Williams, a H. W. Oliver. Adroddwyd gan Miss Evans, Miss Owen, a Miss M. J. Hughes. Cyfeiliwyd yn ddeheoig gan Mr R. Griffith, Gordon terrace. Gwasan- aethwyd yn ffyddlon fel cyfoiJydd gan Mr Divid Thomas cyn ei ymaiawiad i Fangcr. Cafwyd oyfarfod llwyddianm ae elw da. Arweiniwyd yo fedrns a deheuig gau Mr W. Owen, yr yegalfeistr.

Llangefni. I Evix THOMAS, RADCLIFFK, L,u CWMNI. ¡ -Nos Sadwrn, y I'Jeg cyfisol, cynhaliwyd l cyfarfod 0 gyfraoddaiwyr yn y Cwmni uchod yn y Bull Hotel i ystyried pa fejurau a dJylesid eu cymer)d er cael gwell rheol- Koth ar yr agerlongau yn y dyto(i,.I. Pen- dertynwyd lol Mr Qritfith Owea, Bodorgan, i gymeryd y gadair. Wedi iyn galwodd y cdtfirjddftr Cadben Thomag, Caerdydd, i ruddi eglurhad ar amryw faterion, y rhai oedd hyd yn hyn yn dywyll iddynt. Yr oedd yr hyn a ddywcdodd Cadbeu Thomas YD profi yo eglur i'r cyfranddalwyr y dylcsii yr agerloDgau foi dau well fheo'aeth, i dalu dividends Ilawer mwy nag yr oiddyat hyd yn hyn wedi eu talu. Galwyd befyd ar Mr H iberts, cynrychiolydd eyfrauddalwyr Llanrwat, Penajac'-no, a'r Cwm,i roddi banes cyfarfodydd o'r cyfranddalwyr a gynhaliwyd e'soos mawn gwahaool lanaa. Cafwyd sylwadan pwys;g gaa amryw era ll o'r cyf- randdalwyr (,edd yn bresenol. Hetyd úarl!enwyd ))}thyf oddiwith Mr Taomas Edwards, Uchtliio, LUnstdwrn, i hyabysu y cideirydd fod yo ddrwg gaadd) Das gallii fod yn bregenol, ao i ddatgan ei farn ei lod yn hollol bleiuiol i gael bwrdd o oruchwyl- wyr i ofalu am fuduianau y cyfranddalwyr. Hi-fyd darltenwyd llythyr oddiwrth Mr Wiiliam Robert*, Pifgah House, Rhoaybol, i'r un psrwyl. Wedi cael barn yr oli oedd yn breseno), pasiwyd tri pbeaderfyi lad cyffelyb i'r rhai a basiwjd yu nghyfar td Cdomarfou. I

I Bangor. I Y TW7Ty.Trw1 garedJgrwydd n5' r o gy,eill ion i'r achoM Weeley?%idd yn y dref hon cynhaliwyd cyfarfod dloQiadol dyddorol yn y Tlotty, nos Fawrtb, er budd y deiliail. Yn abieuoldeb y Parch Ishuaasl Evans cymerwyd y gadair gan Mr Samuel Hughes. Mae W. O. Williams, Manohester Honse, Bangor, ya dymuno diol,?h i'w,uoiog gwsmer- iaid am y er'logaetb A dderbyniodd yn yotod ei Sale, ac heffd yn eu gwahodd i weled y stoc helaeth o nwyddau newyiid at y tymor am brisiau hynod o isel, wedi eu prynu a gofal nt ttlduol Llundain a Manchester. Teierau, arian par?: yn uni.-AD\T, CYMDEITHAS DDIWYTLIADOL Y WESLBT AIO -Cymerodd cyfarfod terfynol y g?m- deitbas lewyccbus nchod Ie nos lau. pryd y cynhnliwyd swpar a chyfarfod adlouiidol yn Ysgoldy Horeb. Trwy garedigrwydd nifer o foneddigesau a deimlest ddyddordeb oeiilduol yn y gymdeithas hnliwyd y byrddau yn ddeniadal, a chafwyd gwledd o't fatb oreu. Y boneddigesau hyn oo-ldynt Mrs Samwet Hughes, Mrs W. LLayd Jones, Mrs Pntchard, Mrs John Jones, Misata L. a MaggieLawis, Misses Jones, Brynmeirion; Miss Jones, Castle Bink Miss Pritchard, Stanley Honse Miss Phillips, Miss Jonea, Llyfrfa y Wesleyaid: Miss Williams, Mu- senm Mist Hannah Lewis, Miss Williamp, Gartherwen. Cyn ao ar ol swper aetbpwyd drwy dre(n!en ddyddorol o gaon, adrodd- iadau, Ac. Cymerwyd y gadair gan y Parch Ishmael Evans, yr hwn a gyfeiriodd at y ffaith y bydd ef wedi gadael y gylcbdaith cyn y bydd y gymdeitbas wedi cychwyn tywhor newydd. Cynorthwywyd yn y llywjddiieth gan y Parch R. Moa H agbcs. Y rhai a gymerasant ran yn y gwei<;Sued- iadau ceidynt Misses S. E Jonts, C. G. Parry, Elizabeth Roberts, Hannah Lewis, C. A. Jones, Kst e Jonas, Mii D. O. Jones, Henry Ellii, T, Ferguson Jones, T. Flet- cher, Benjamin Davi s, R. C. Willif.ms, J. H. Phillips, T. C. Lewis, Jamee streiit.—Ar gynygiad Mr Conway Willhme, yo cael ei eilio gan Mr Samuel Hughes, hlwyd. diotch garweh i'r buneddigesiu a barotoisant y wledd, y rbai a gymerasant r-in yn y cyfar- foi, Mr T. C. Lewis am y cynorthwy yd oedd wedi estyn i'r gymdeithas, ac i'r ysgrifenydd llafarus, Mv T. C. Jones.

§aotoutm, < lIhrl8.1ntOI1L GeDedfthau. Allmend—Mawrth 20 at 46, Mallfe1 road, WW ham, priod Mr Edward Alliaond. ar fab. Davies—Mswrth 17, priod Mr William Davisay Pelicaa Sorait, Kidwelly, ar torch. BJwa da—Mawrth 30. priod Mr Edward E& wards, Penygelh rraoe, Blaeaaa Ffeatioiog, ar fab. Hughes-Niawrtb 22, ya Paria HOIIM, BIfilIt. pried Mr Isaac Dariea, ar fab. .ghes %lawrth 30, pctod Alr W Ha^hee, Ty Capel, S?is. Blaaaa. FTentiaiog, ar f.b, Harry—Mawrth 15, 1. 27, Park te?r-W, Toada, va mhreswylfod ei iliad, Mrs J. C. Harry, 6, Mache < place, Caardydd. ar fab. Joaea— Mawrth 2S, yn 1 Sahool Honas, Henllaa, Diabych, priod Mr T. Hayea Jooea, ysgolfeiatr, ar ferch. Joapa -Mawrth 21, priod Mr Henry JToaes, Plas- yboawra, Corwea, ar fab. Lewi.-lhwrtb 24, priod Mr Thoum Lewia, j:iaer, Holywell terrace, Caeraarfoa, ar ferch. Parry-Mawrtb 19, priod Mr Richard Parry, Picton te'race, Blaeaau Ffeatinieg, ar fab. R-i.,t.-Afewrth 18, yo 36, Croxteth road, JiSsfton Park, priod Mr W. L. Robert* ar fab. Roberts-Mawrth 18, priod Mr J. PMry Roberts, OoBgtyffal, ar ferch. Thoman -Mawrtb 18, yn y Loaded and Provincial Bank, Cowbridge, priod Mr J. S. Thorns ar fab. W,Iliam.-Maw,th 19, yo Llaaaor Ifatiooal School, Pwllheli, priod Mr B. B. William*, ar ferch. Priodasaa. Bailey-Jsckgon-Mawrth 23. yn Rglwya St. Catherine' WlgU, uan y Patch E. A. Dury, ficer, Mr C, Morton Bailey, F 0,0.. orfaaydd Eilwy. St. Mark's, Wrexham, r. Margaret, ail feicb y diweddar Dr Jackwa, Wlgao. D&Vioo-%Villisma-ldswrth 19. 10 Dghapel y Bedyddwyr, Abergele, gan y Parch T. Roberta, y ttweinidog, yu mhre.^eaoldeb Mr H. Williame, cofrestrydd, Mr William Davies, Naat Mawr, i Miss Margaret Williams, Bryngwylaa, LIaa- gernyw. HMn*by—Hag'hM—Mtwrth 23 ya eglwye Gy- nwtttidf?t. Rmboa. gan y PMch B. M. M- munds, a Mr J. Oeabigh Jonea, cofrestrydd, Mr Thomas Haanaby, Oaaapbell street, Rhoa, & MIIH Susannah Highet, Penycae, Raabm. Joneg-Waliam.-Hawrth 2S, yn Swydda'r Cof- restrydd, Caernarfon, gaa Mr J ft. Jones, Mr William Rees Jones, A Mist* Williams, Penscoias, Porthdinerwig. Jones -I)odd--Mawrth 21, yn nghapel Zion, Wrexham, gan y Parch Josiah Jones, lildint. a Mr Tuomas Pheooah, registrar, Mr David Jones, Pentre Dwr, Rbos, i Misa Elisabeth Dodd Stryt y GA, Rhos. Jones -Roberts—Mawrth 18, yn Swyddfa'r Cof- restrydd, Caernarfon, gao Mr Daaiel TSosaaa, HafodOoeth, Mr Darid Jones, t Miss Ann Ro- berts -ddau o Menai View, Llanwnda. Jenes-Joaes—Mawrth 25. vn nghapel Silob, Caernurfon, srati y Parch K. R. Morris, Mr Owen Jones, Caeathraw, Llanrug, a Miva Mary Kilen Jones, Cburch street. Caernarfon. FBIODAS OWBK FEIIS. Owen Peris ddewisodd-ei asen, A tinzie briodsdd Do, yr amod a u thwymedd, I iawen fyw mewo glan todd —T. Jones Parry. Owen-Hugbee-Mawrth 17, drwy drwydded. yn nghapel y Tabernacl, Porthmadog, gan y Parch J. J. Roberts, Mr Owen W. Owen, Cwrtisif, Pennant? Eifionydd, & Hi.. M. Hughes, Hen- drecenin, Llaa6hangelypnnallt. Pierce—Rowlands—Mawrth 22, yn ha )e y Pj;ï;:Dtih::e\h;\aO y nèhl J Matthias, ya mhiesenoldeb Mr J. Parry, cof- restrydd, Mr A- Lloyd Powell, Reade tiouse, & Miss Rowlands, merch hyuaf Mr Rice How. lands, Machraeth V.ew, Llanfachraeth. Piarce-Jooes-Mawrth 23, trwy drwydded. yn Capel D?.m. Ll.?g.fni, g.. >lr John J"n, CeL!??, ?chymed?l, isgofrtstiydd, Mr GriHitb Owen Pierce, Glan Alaw, Lla.b.bo, MOD, Mi. 'la?y Ann J?.?. DAyn..Iwyn groe, Llanddeusant, Mon. Pierce-t.ambert-Mnwrth 22, yn SwyddfÚ Cof- restrydd, Rhuthyn. gan Mr Thomas Griffiths, cofrestrydd, Mr Wiliiam Pierce, B ot Inn, Clwyd street, Rhuthyn, ä Miss Sarah Limbei t, 8, Cas-tle street, Rhuthyn. T&yl,)r -Pritchard Mawrth 26, yo Swyddfa'r Cofrest dd Caernarfon, Mr George Taylor, Kdeu 91: i i,gêa¡: Pritchard, Skinner street, Caernarfon. Williams—Robeits—Mawrth 19. yn llangollea, gan y cofrestrydd, Mr John Williams, sser maen, Llanelidan. Williams—Lavie*—Mawrth 22, trwy drwydded. yn Svyddfa'r Cofrestrydl, Rhuthyn, gan Mr Griftitlis, cofrestrydd, Mr David Hughes Wil- liams, Dwyacer, Llanrhaiadr, ft Miss Annie Wyune Duvies, 22. Clwyd street, Rhuthyn. Wilharui-Burgwyo-Mawrtb 23. yn Swyddfa'r Cofrestrydd, Kauthyn, gan Mr Thomas Griffiths, cofrestrydd, Mr John Williams, 25, Park load, Llanfwrog, i Miss Catherine buigwyn, 1, Patk Terraoe, Llanfwrog. Itarwolaetha a. Batten-Mawrth 15, yn fj3 mlwydd oed, Mr WiL ham Batten, calchwr yn Chwatel y Graig. Dia- bych Kills—Mawrth 21, yn 35 mlwydd oed, Mt Robert Ellis. Well straet, Treffynoou Kvans —Mawrth 19 yn Caroeddi terrace, Bethesda Mr William Evaus, Gillach, Llanllocbid* yn DO mlwydd oed Yn gadarn ymddiriedodd Ar sail cyfamod Uuw. A chredodd ei addewid Yn llwyr am fodd i fyw; Hyfrydwch mawr ei fywyd Fti ufuddhau i'w Oad. Ac yn ddidnedd hyn a fydd Ei waith mewn nefol wlad. Griffiths—Mawrth 18, yn VayspenUwch, Mr JoatpH Griffiths, time-keeper, ynyspeoUweHi Wo: ki, diweddar o Three CompaeaeS) Oydttb yn CS mlwydd oed Griffiths—Mawrth 18, yn 83 mlwydd o" y a Llwynfedwen, Gwynfe, Mrs Ann Griffith* HtiqU,tii-Mawrth ;¿1. yn 68 mlwydd oed. N ir- gar>t, gweddw y diweddar Mr Thomas ll&gfc .w, builuor, Wrexham street, Wyddgtug Hughes-Mawrth 30, yn Penygarn, Pontyp«WN ar 01 byr gystudd, Henry Hughos, cyaodydd." 1 &1 mlwyad oed Hugh is—Mawrth 21, yn 41 mlwydd oed, M Cutherine Hughes, Glutryn Inn, Cerrigj^ .ruid ío I Jenk'ns—Mawrth 21, yn y Ship Ayonnd, 1 ieatb, Mr John Jenkins, percheoog. yo 68- yea,oy Jone-Mawrth 19, yu yr Hall, LlanwrtyA Wells, yu 7'J mlwydd oed. Anne, gweddw X. Rliys NJO¡.e.. dlweddar 0 Lyshendy, LlaodeiW Jones -Mawrth 20, yn CS mlwydd oed, I [r lane Jones. Biikenhead House, Bcttwsyarbr Jones -Mawrth 13, yn ago. I OO mlvryd* 1 oed, Mr John Jones, (labans. Llanelian, Ahesf ele Pritchard—Mawrth 12, yn 17" ml-ydf i oed. Mr H'?gh Pritchard. Bryn Eleth, Aml<? L:tbe land—Cawefror 6, yn 21 mi wydd oe-I. olchwyd oddiar fwrdd y Uestr Eai -ly iMr ChMtM ?.tt?1er?an?. tfydy<M mab M i LiH?-rtMd, B4tiQoer. &i. High street, Caer narfon Lewis -Mawrth 22. yn 70 mlwydd eed. Mr Mor- gan Lewis, Gwynfe Morg.ui—Mawrth 'II, yn Crichti., place, Caer- dydd, yn SO mlwydd oed, AlIa.. Morgan, diacor, yn Kben'jier am 54 mlynedd Robeits-Mawrth 18, yn 12, Erersley street, Lsrpwl, Ell.n, anwyl brid V"r E,an K.bert, Diui cardiau Rogers—Mawrth 28. yn 83 mjwydd oed, Mr Rug". j, gweddw Mr Owen Rogers, Bod dawu. Step >us—Mawitb 18, yn Llandeilo, William Ste^iens, diacon yn eglwya y Tabernacl Will itis—Mawrth 25, yn 17 mlwydd oed, Davi 1 W5Uiams, malt Mr Griffith Williams, 17, Nottl. Fviuallt, Caeraarian WUnuins—Mawrth 24. yn Brycnman. Morg \d'i.liain William* Plasnewydi, Gwynf8, va !):¡ iulwydd oed W)L.t..s-M*wrth 19. yn Llannor Nst?out?? S a .ol, Pwllheli, Elisabeth. (Bes-ie) MW. bnod Mr R. ? WiUi?,. tt Oedwndd fr" Mr Uhn R.?ch-d.. butte# memhwg. Abe. J gt.a.. yn 30 mlwydd oea

COF GOLOFlV\tr. STOC FAWR. CYN PRYNU COFGOLOFN BYDDEI- I CHWt ALW GYDA HlfGlI JON E M %,RBLE WORKI, CAAEH,'iAtiF, lAr!ph"Yd a chvboeddwyd drag y Wels National Press Company, L mited gan I), W. Davies S't Gwinni, ya ca ewyddfa acw ( llarbour Caernarfon