Tarian Y Gweithiwr

MR. GLADSTONE AR TWRCI. Y mae Mr. Gladstone, fel y proph- wydi gynt yn Isreal, yn traddodi rhybuddion, ac yn eglnro amgylch- iadau, gan ddangos dyledswysldan pobl eiwlad, mewn modd mor effeithiol, fel na all yr awdurdodau Ilywodraethol droi ei ddylanwa i yn ol. Nid oedd Samuel, yn amser Saul, yn Brif wein- idog, ond y r oedd ganddo fwy o ddy- lanwad ar dynged Israel na'r brenin. Nid oedd Elias, Micheah, nac Eliseus, yn weinidogion y Ilys brenhinol, ond yr oedd yr hyn a ddywedent yn effeith- io ar yr holl deyrnas. Y mae Mr. Gladistone edi bod yn dyrehflrn ei lais fel udgorn yn Haw- arden, ar y 23 o Dachwedd. Dywedodd fod ploidwyr Twrei yn peri i lifeiriant o hysbysiadau anwir- eddus ddylifo trwy y byd. Cyfeiriodd yn neillduol at y Daily Telegraph. Y mae y papyr hwnw, ar ol bod yn bapyr y bobl am flynyddau, wedi troi yn Dory perffaith. Dywedir fod un o aelodau y weinyddiaeth Doriaidd yn ei feddianu. Amlwg yw fod tad y cel- wyddau yn ei feddianu. Dywedodd Mr. Gladstone fod y papyr hwnw, sef y Daily Telegraph, wedi rhoddi anwiredd yn ei gylch ef o flaen y byd dri mis yn ol. Yr anwir- edd oedd, ei fod ef wedi symbylu y Groegiaid i fyned i ryfel yn erbyn Twrci. Dywedodd pe buasai efe yn euog o'r fath weithred y bnasai yn teilyngu cael ei ystyried yn adyn dir- mygus, gan nad oedd yn meddwl myned i ryfela a hwynt ei hunan. Mewn amser profwyd fod y Daily Telegraph wedi cyhoeddi anwiredd arno wrth ei gyhuddo o'r weithred uchod, ac nad oedd yr un gair o wir yn yr hyn a gyhoeddodd y papyr hwnw am dano yn nghylch y weithred hono I Ond, meddai efe, er i'r celwydd gael ei brofi, ni thynodd y Daily Telegraph y celwydd byth yn ol; ond credai efe fod pob dyn yn Lloegr, oddigerth y rhai sydd yn gysylltiedig a'r papyr uchod yn credu ei fod yn gelwjdd." Ond, "er na wnaith y celwydd niweid iddo ef," ebai Mr. Gladstone, "eto lledwyd ef trwy holl wlad Twrci. Stwff o'r fath yma a ddewisa y llywodraeth Dyrc- aidd i'w roddi i'w deiliaid i ymborthi arno, er mwyn eu gwareiddio 11 Yna cymerodd Mr. Gladstone y chwedl anwireddus a gyhoeddodd y Telegraph yn ei gylch ef, o Tiorci, ei fod yn was i werthwr moch yn Bul- garia Difyrodd Mr. Gladstone ei wrandawyr wrth roddi manylion y chwedl mewn dull gwawdlyd iawn. Meddai efe, "yn ol y chwedl, yr oeddwn yn fyieuenctydynwas i werth- wr moch, (chwerthin). Cyn fy mod yn 16 oed yr oeddwn wedi cyflawni llawer o droseddan yn erbyn cyfreithiau y wlad, (chwerthin). Mai Grozadin oedd ei enw Balgaiadd. Ei fod wedi ei newid ef i Gladstone. Ei fod yn holiol amddifad o deimladau dynoliaeth (banllefau chwerthingar). Ei fod yn byw yn unig i garu arian. Llysenw Gladstone, neu lygaid aur, a dardda o gybydd-dra am aur. Yn ol yr hys- bysrwydd a rydd dynion a'i hadwaen- ant, y mae o faintioli canolog, ei groen yn felyn, ei fod yn gwisgo hiner barf, a bod ei wallt yn dew. Dymunwn ei fod," ebai Mr. Gladstone, (chwerthin). Ei dalcen yn unig sydd yn agored. Arwyddoca fod ei feddwl yn taeddu at ddrwg. 0 herwydd hyn y mae y rhan flaenaf o'i ben ef yn foel, i'r fath radd- an fel y meddylia dyn yn mhell oddi- wrtho fod ei ben wedi cael ei flingo, (chwerthiniadau banllefol). Y mae ei drwyn yn saethu allan ac yn gam. Y mae ei geg yn hyll iawn, fel y geirian a ddeuant o honi. Pan y cana efe ei geg, y mae ei ddau ddant blaen ef yn myned lawr dros dair modfedd dros ei wefus isaf ef. Y cyfryw yw ei lun anghyffredinol ef." Byddai yn anhawdd dirnad y chwer- thin diderfyn bron a ddilynodd y des- grifiad uchod, pan y darllenwyd ef allan o'r Daily Telegraph gan Mr. Glad- stone, fel desgrifiad y Tyrciaid o'i ber- rion ef. Yr un peth fuasai iddynt ddychymygu mai mochyn yw angel. Nid oes dim yn Thy ramantus mewn celwydd i Fahometaniad ddychymygu neu ei ddweyd. Ac y mae y Da ly Telegraph wedi hynodi ei hun mewn bod yn debyg iddynt ynhyn. Da gen- ym weled fod trigolion y wlad hon wedi cael eu hargyhoeddi yn gyffredin- 01 nad oes dim pwys i'w roddi ar y newyddion celwyddog a gyhoedda y Daily Telegrayh o Twrci. Yn mhob gorsaf lle y gwerthir y papyrau dydd- iol, nis gellwch gael copi o'r Daily News, ijinndain, ar ol ychydig amser ond cynygir copi o'r Daily Telegraph i chwi yn ei le yn ngorsafoedd rheii- ffyrdd. Oes fer yw oes celwyddwyr, y rhai a ysgrifenant gelwyddau oddiar falais, o bwrpas i bapyrau newyddion. Oes ftr yw oes y Daily Telegraph fel hys- bysydd y gellid ymddiried iddo. Y mae ei oes fel y cyfryw wedi gorphen. Ac y mae Mr. Gladstone, trwy osod ger bron y byd ei nodwedd gelwyddog, wedi c flymu terfyDiad ei hoedl. Ni wastiaffa un dyn sydd yncaru y gwir ionedd mo'i amser trwy ddarllen ei anwireddau. Dangosodd Mr. Gladstone fod y Tyrciaid yn earn celwyddau. Celwydd- au a lanwant eu papyrau newydd hwy. Yn Twrci dylai rhai ysgrifenwyr yn y wlad hon fod, i gael cymdeithion o'r uo. duedd a hwy eu hunain. Dywed- odd Mr. Gladstone, 4 Nid oea dim yn ymddangos yn y papyrau yn Twrci, ond trwy ganiatad y llywodraeth yno. Cefnogs y llywodraeth gyhoeddiad cel- wyddan. Y mae y gelfyddrd o ddweyd celwydd yn cael ei deall yn mbrifddiu- as y llywodraeth Dyrcaidd, yn well nag mewn un man ara.l yn y byd. Dirdyn- ir a phoenir dynion yno i ddweyd eu bod yn ddedwydd, a gwna y llywodr- aeth Dyrcaidd ddefnydd o'r hyn a ddy- wed y trueiniaid dan orfodaeth o'r fath, fel tystiolaeth i brofi dyngarweh y Tyrciald a'u Ilywodraeth I Yn mis Awst diweddaf anfonoid gohebydd y Timts hanes crenlondeb a wnaed tuag ato ef ei hun yn Caercystenyn. Gad- awodd y ddinas, a rhoddodd ryw un arall yn ei Ie. Gwnawd i hwnw anfon telegram i'r Times yn enw yr un oedd wedi ymadael, felyr eiddo efyn berson- ol, fod pethau yn en lie yn Bulgaria Gwaith y llywodraeth Dyrcaidd oedd hyn, i geisio twyllo pobl Europ i gredu fod gohebydd y Times yn tystiolaethn o'i phlaid, heb ei fod wedi ysgrifenu gair o hono. Y llywodraeth a allai lunio celwydd a'i daenn fel hyn, a allai wneud unrhyw weithred arall o'r fath." Tystiolaeth y dynion hyn, a luuiant gelwyddau at eu pwrpas eu hunain, oedd yr hyn a gymerodd llawer yn y deyrnas hon fel prawf fod y Rwsiaid yn greulawn fel y Tyrciaid. Trueni blin gweled ysgrifau yn y Cylchgrawn a chyhoeddiadan ereill, wedi gwneud cam dybryd a'r Rwsiaid ar dystiolaeth gelwyddog y Tyrciaid. Rhoddodd Mr. Gladstone ganmol- iaeth uchel i Mr. Forbes, gohebydd Daily News, Llundain, am ei hanes cywir o ffeithiau mewn cysylltiad a'r rhyfel yn Twrci. Dyfynodd dystiol- aeth Mr. Forbes i ddangos fod y cy- huddiad yn erbyn Rwsia, o fodyn euog o grenlonderan, fel rhai Twrci, yn gwbl anwireddus. Geirian Mr. Forbes, y rhai a ddyfynodd Mr. Gladstone. oeddynt y rhai canlynol:—" Of the multitudinous atrocities on Turkish refuges, charged against the Russian soldiery, with so great persistent circumstantiality, by Turkish athori' ties, an their abettors, I have never found the smallest tittle of evidence, and believe the allegations thereof to be utterly false." Coffhaodd Mr. Gladstone dystiolaeth Colonel Wellesley, boneddwr o nodwedd uchel, yr hwn sydd wedi bod yn bresen- ol gyda milwyr Rwsia yn y rhyfel. Tystia efe yr un peth a Mr. Forbes yn nghylch celwyddau cyhuddiadau y Tyrciaid yn erbyn y Rwsiaid. Tystia Mr. Forbes fod llygredigaeth yn perthyn i gyfundrefn filwrol Rwsia. Dangosodd Mr. Gladstone, er y gall hyny fod yn wir, nadyw yn gwrthbrofi yr hyn a ddywedodd efe yn nghylch dieuogrwydd Rwsia o'r pethau y cy- hudda y Tyrciaid hi o honynt, oblegyd y gallai yr un pethau fod yn wir am ein gwlad ni ein hunain oni bai fod gwyliadwriaeth fanwl ar bethau. Prot- odd Mr. Gladstone fod annibendod a llygredigaeth i raddau mawr iawn ya myddin y Ffrancod, pan yn rhyfela a Germani, saith mlynedd yn ol; fod y milwyr yn y gauaf yn gwisgo esgidiau a'u gwadnau hwy yn bapyr 1 Yn ol fel y dywedodd Mr. Gladstone, y mae Mr. Forbes yn tystio mai bar- bariaid, yn ystyr briodol y gair, heb rinweddan i orbwys en barbariaeth, yw y Tyrciaid. Fel y dywedodd efe, The Turks are barbarians, pure and simple. They have neither part nor lot in civilization. Their religion and its injunctions, their origin, the area of their empire, bar them out from membership in the European circle." Dywed efe y gallasent ddweyd yn nechreu y rhyfel, "Nid ydym ni am fyned i ryfel, ond os yw rhyw allu yn myned i ymosod amom, yr ydym ni yn rhoddi rhybydd mai barbariaid ydym ni, ac yr amddiffynwn ni ein hunain fel barbariaid. Yr ydym yn rhoddi rhybydd teg y gwnawn ddir- y 0 boeni, catio, hacio, ac anafu ein gelyn- ion a gawn yn fyw a chlwyfedig," &c. Dywed Mr. Forbes ei fod wedi gweled, hyn a'i lygaid ei hun. Meddai Mr. Gladstone, "Nid o'r cymylau y daeth y Bashi-Bazouks. Mahometaniaid ydynt, yn meddu arfau, heb .01 o dan ddysgyblaeth filwrol." Y mae Twrel yn gyfritol am weithred- oedd y rhai hyn. Da genym fod Mr. Gladstone wedi chwalu twr o gelwyddau, a'u cyfodi o flaen y corwynt, yr hwn a'u cymei i ddidd/miant tragywyddol yn nghylch y Tyreiaid a'r Rwsiaid. Da hefyd genym weled fod Iarll Derby wedi dat- gan mewn iaith glir nad yw ein llyw- odraeth ni yn myned i bleidio y Twrc.

GAIR NEU DDAU 0 GWMAFON. Rhyfedd fel y medr satan ymruthro ei hun i bob dull a delw, lliw a llun. Y mae genym hanes am dano yn foreu iawn ar lun sarff, pan y darfu iddo dwyllo ein rhieni cyntaf yn Mharadwys. Yn ddi- weddarach drachefn, myn ein teidiau i ni gredu ei fod yn ymddangos iddynt hwy ar lun ci, mochyn, a gwahanol greaduriaid ereill. Ond yn sicr, os y darfu iddo erioed ymddangos, y mae wedi gwneud hyny eto yn y dyddiau presanol, a hyny ar lun dyn, sef clamp o Gardi mawr, bongam, safnrwth, dauwynebog, clecog, yr hwn a alltudiai ei wraig ac a grogai ei blant er mwyn boddloni Nebuchodonoser ei feistr. Priodol iawn y gallai ei feistr ei gyfarch, gan ddweyd, Da was, da a ffyddlawn buost flyddlawn yn erlid dy gymydogion dos i fewn i barlwr dy feistr, a chymes wydraid neu ddau, canys cefais glee o'r fath a garaf.' Hefyd, anfon dy wraig yma yfory, a chaiff fresych a moron, a llysiau cawl faint fyd a fynot. Bydd dithau yn wyliadwrus a gochelgar, canys ni fyneg- aist i mi ddim o'r haner. Dos a gwrando wrth ddrysau a ffenestri dy gymydogions a thyred a gwybod i mi pwy yw y rhai hyny sydd am weled dadgysylltu yr Eglwys oddiwrth y Wladwriaeth a phwy yw y rhai hyny hefyd sydd yn herwhela ac yn lladd ambell i woingen, y rhai a gre- wyd er mwyn pendefigion a chyfoethog- ion y deyrnas; ie, meddaf, er mwyn es- gobion ac offeiriaid, ac nid er mwyn rhyw edlychiaid tylodion, didalent, a phechad- urus fel y gweithwyr yma, y common class. y rhai osodwyd yn gaethion ac yn slafiaid. Dyna idea gampus, onide, i fod yn gaeth- ion, aie 1 Beth y mae yr Apostol Paul yn ei ddweyd ar y pen yna, wys ? Y gweision. ufyddhewch i'r rhai sydd ar- glwyddi i chwi yn ol y cnawd. gydag ofn a dychryn, yn symlrwydd eich calon, megys i Grist. A chwithau, feistriaid, gwnewch yr un modd tuag atynt hwy, gan roddi bygwth heibio, gan wybod foa eich Arglwydd chwi a hwythau yn y nef- oedd,' <fcc. 0*d dyna beth well ydym o son am Paul a'r ysgrythyrau. Beth a ddywed y Pab a'i gardinaliaid ? Yn ol eu rheolau hwy yr ydym ni yn byw. Y frawddeg sydd yn cydredeg a'n crefydd ni ydyw hono o eiddo Nebuchodonozer gynt,' A'r hwn ni syrthio ac ni addolo yn ein dull ni, yr awr hono a fwrir i ganol ffwrn o dan poeth.' Carwn weled y Llwynog yn rhoddi tro i'n hardal canys y mae yma le rhagorol iddo lochesu yn holltau'r creigiau Etc ogofeydd y mynyddau. Y mae yma hefyd fwyd o'r fath fwyaf dymunol a allai Llwynog gael, sef dau neu dri ceiliog,,g ydd ac amryw wyddau braf un hen geiliog- wydd brith mawr wedi ei godi ar fara bar- lys yn sir Aberteifi, a elwir Gwenog gwydd a cheiliogwydd arall a godwyd ar fara ceirch yn sir Benfro, ac a enwir Strap a Candan &c. HOBART.

MOUNTAIN ASH. Nos Fawrth, y 27ain cynfisol, cynal- iwyd un o'r cyngherddau pythefnosol, o dan nawdd yr anrhydeddus foneddiges, Miss Jessie F. Bruce. Gwnaeth Glee Parti Aberaman ei ran yn rhagorol, o dan arweiniad Mr. D. Howells (Gwynalaw) ac Hywel Cynon. Cyfeiliwyd ar y per- doneg gan Miss Jessie F. Bruce, yr holl songs, a'r glees gan Miss Caroline Bruoe. Aethpwyd trwy y darnau a ganlyn:— The Thames Boat Song.' Bedd Llew- elyn,' gan Mr. W. James. Adroddiad, 'Scene from Otheflo," (Shakespeare), gan Mr. Mills, Mountain Ash. Triawd, Miss A. Hughes. Mr. P. Phillips, a Mr. J. Davies, Aberaman. 'Dewrder y Milwr,' gan Gwynalaw. Deuawd ar y perdoneg Sin Miss Caroline a Miss Norah Bruoe. euawd, 4 Albion on the Fertile Plain,* gan Gwynalaw ac Hywel Cynon. Gorfa- wyd hwynt ail ganu Mynheer Vantunck.' 4 The Village Blacksmith,' gan Hywel Oynon. Deuawd, 'Dring i fyny,' gan Gwynalaw ac Hywel Cynon. Deuawd ar y perdoneg gan Miss Caroline a Miss Norah Bruce. 'Y Golomen Wen,' gan Gwynalaw. 'The Anvil Chorus.' Ter- fynodd hyn waith y cyfarfod. Aeth pawb trwy eu gwaith yn ardderchog. Y r oedd Mr. David Howells (Gwynalaw), yn ei hwyliau goreu, ac yn canu yn rhagorol, fel arfer. Cafodd yr holl gyfeillion hyn dderbyniad gwresog gan y gynulleidfa, ac yn enwedig gan y boneddigesau anrhyd- eddus, Misses Bruce. W.

GENEDIGAETHAU. Tachwedd 23ain, priod Mr. J. E. Phil- lips, Myrtle Hill, Treherbert, ar ferch. Tachwedd 27ain, priod Mr. J. Rees, Myrtle Hill, Treherbert, ar fab. Tachwedd 28ain, priod Mr. Charles Smith, gof, Baglan Row, Treherbert, ar ferch. Tachwedd 28ain, priod Mr. T. R. Lewis, Baglan Row, Treherbert, ar fab. Tachwedd 21ain, priod Mr. J. Williams, gwaith alcan Aberdar, ar ferch. Golwit hi yn Edith Mary Williams. PRIODASAU. Tachwedd 28ain, yn nghapel y Bedydd- wyr, Blaenllechau, gan Mr. Jones, gwein- idog y lie, Mr. Charles Webb a Miss Esther Powell-y ddau o'r un lie Tachwedd laf, yn nghapel Annibynol Cwmbwrla, gan y Parch. D. Jones a'r cofrestrydd, Mr. Mathew Huzzey a Miss Sarah George, Quarry Cottage, Cwm- bwrla. Rhafyr 3ydd, yn nghapel Bethania, Aberdar, gan y Parch. T. Rowlands, yn cael ei gynorthwyo gan Mr. J. Price, y oofrestrydd, Mr. James a Miss Aha Griffith Evans-y ddau o Gwmdar. MARWOLAETH. Tachwedd 27, yn ddwy flwydd a chwe mis oed, wedi hir gystudd o chwydd coch yr ysgyMnt, Kate Price, march Mr, David Price, Cwmbach.