Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
24 erthygl ar y dudalen hon
1> " IWYTENOS. !
1> IWYTENOS. .J. ,.r. V ¡;;i, iadsfrn-yr J r\ .l.i Q-rav. bJ.v'- c"~< aetbyddo gynt, ac yn byw yn unester- << r -u C. bridge, ei gant oed. Y mae • ddbuit da o'i holl synwyrau, i mad o'i olygon. ■• dydd Mawrth, yr wythnos torodd tan allan mewn ty yn j>un ;le y preswyliai un Robert S'"ep ij". gwneuthurwr berwedyddioa, ft: w rr'tifi' .1" dau blentyn. Yr oedd y tad I fairT ya absenol wrth eu gwaith, a ckuia JV plant, yn hytrach na rhedeg at y ..>\v>. eel eg o dan y gwely am ddy- o; Pan yr aethpwyd i edrych am y t nghanol y mwg a'r tan, caf- wyd i -.it wedi eu mygu o dan y gwely. L'f" .wedirfodycynyddsyddwadi C lie yn nifer aelodau Cymdeith- "nlarbodol Barhaol y glowyr yn dros tod y chwarter yn terfynu .<> ■: .881. • i v Ola yn avvr nad oetf amheuaeth T- i: '1 wneud y tynel rhwng y wlad a, i'lainc, ac nad yw y gorchwyl yn la ,i na thori trwy hyny o sialc, .-• v "■*7yll a phriddieini, a gosod y < ■. •. Siaredir.y £ sg*fa .arA a >th. MAIS ci synddeiriog wedi bod yn cnoi v- ■ r n, gwyddau a phlant yn mhen i iiliondda ddiwedd yr wyth- L •-idaf. Ond saethwyd ef boreu iv i gan dad uu o'r plant a ,'0' I, Mae yr awdurdodau wedi ,;o! eachv yr 1.1.011 gwni mewn am ire. cael bod yn sicr i ddyfod o Hyd i;): dfeithin.u. B iydd Sivlwrn diweddaf cyfar- Tv 5 William Davies, swyddog ar y 'ern, yn Mhembre, Sdamwain i I yn ei farwolaetb, prydnawn ,d, Cymorwyd ef i glafdy ac yno y bu farw. Gadaw- :>;•/ a chwech o blant i alaru ar ei Ui i nthyron wedi eu hanfon at f\t;ü:h:¡ Kryddfrydoly senedd, yn gofyn jddyi t yn eu lleoedd ar y 7fed o'r J I gan y bydd pethau pwysig yn t: -.V >Tn yn mlaen ar unwaith. j);V/,L bryshysbysiari o Tripoli fod a .q •- rv-adinig o'r enw Bosphorus wedi ',x idrylliau ar y 17eg cyfisol, ar '¡. k-. -is. Allan o'r 21 oedd arei d1 c liwyd naw. M-u v L'ech wen wedi tori allan fel yn yr Unol Dalaethiau, ac yn o \v-ioud difrod mawr. ,-1 v:- i yn cael fod cyfreithwraig A- anw rra Lockwood wedi bod yn dadieu actios yn sesiwii Boston, Amer- ica, a-o vodi myned trwy y gorhwyl yn hvn I d.l.'l.euig. ley dedfrydwyd un Robert -■ .-U}rd; ,edwar mis o lafur caled, am v.o i ei wraig. a4rei un diWii-J. r wythnos aalweaaa;f .yn "fvM tymerodd afael yn y llinyn tedA. gap.Jynt i sychu dillad, a cheis- oad fei r v vrno am wddf ei wraig i'w r v.I isiodd yr ail waith, ond bu E-i anus. 1\J.\b f tgylehiad hynod g drueni i \7ydd ddyfod i'r amlwg yn 1;0: "1)', a Commission Street yno, yr ;> ><!• i fii V w yn yr un ty 27 o bersonau 'J1 w: seler, teulu o ddeg; yn yr ysU: I'-nt, teulu o wyth; ac yn yr yafcalu ■ a, dau ddyn, dwy fenyw, a i"; u); • ant. Yr oedd teulity seler v mwyaf, y tad wedicjpd yn weithio am wyth-hosau, a'r :nyned allan i {gardota yn G, i'j! ;) l barest, prif ddinas Roumania, ;>o eddaf, cymerodd chwareudy oedd wedi cael ei wneud yn h-jib] ed. Ymdaenodd yr elfen odir gyda'r f at,h gyflymdra fel y • i ,ohub ond ychydig o'r ceffylau i'r sefydliad, a cnollwyd w o'r gweision oedd wedi ;gu. I N, dydd Gwener "diweddaf, .)Vs,-odfad-Sivect Home-yn ) bysgota, daliwyd y bad gan v,.f-. r Stonehaven. Tafiwyd y r ar y bwrdd i'r mor, ac ni "nd un. MA di:.we0^yr Isle of Wight yn .) i v isebWy senedd am y rhagor- {;• y tafarnauar y Sabboth, yr b.. edi ei hestyn i Scotland, yr 1 ,V M-! :■ ■ Cl^ymru. J cael ei hysbysu nad yw y V>"rt»jy.v-; rhwng Germani a Rwsia ar -vr v b i yr hvn y dymunid ei fod, a iv -vydd-yrhyn sydd wedi cy- n ddiwbddar yn nhalaethiau Bali- c. y dywedir fod y German- id \d ¡ u trafod yn arw. Mae yn ;ir gwiiejid anaealldwriaeth "c, iad. r vin diweddaf bu y rheilffordd «. « o'r Rhondda i Abertawe o vdurdodau yn Llumdain, a u oedd un gwrthwynebiad yn v td, y mae y cam cyntafwedi ;gu. I N dydd Gwener "diweddaf, ,)ysgodfad—Sioeet Home—yn ) bysgota, daliwyd y bad gan v,.f-. r Stonehaven. Tafiwyd y r ar y bwrdd i'r mor, ac ni ..i ond un. MA di:.we0^yr Isle of Wight yn .) i v isebWy senedd am y rhagor- {;• y tafarnauar y Sabboth, yr b.. edi ei hestyn i Scotland, yr 1 ,V M-! :■ Cl^ymru. cael ei hysbysu nad yw y V>"rt»jy.v-; rhwng Germani a Rwsia ar -vr v b.. i. yr hyn.y dymunid ei fod, a iv wyd<T yr hyn sydd wedi cy- a ddiwbddar yn nhalaethiau Bali- c. y dywedir fod y German- ,icl x:->A\ u trafod yn arw. Mae yn ur gwiiejid anaealldwriaeth ..o iad. I vin diweddaf bu y rh-eilffordd «. o'r Rhondda i Abertawe o vdurdodau yn Llumdain, a u oedd un gwrthwynebiad yn v id, y mae y cam cyntafwedi Henry Richard, mewn can- yynw. ymgymeriad ag ysgrifenu mch- y diweddar Mr Edward v >fyn i gyfeillion y cyfryw am t f (ii lK hyw lythyrau o'i eiddo sydd y;- ;ant, y rhai,medd efe, a ddy- rfh i'- ol yn ofalus. r; lun diweddaf, cyhuddwyd la vi mw Fernando Juan, yn llys het 'h;' dol Queenstown, olofruddio -i'r.. ■ U o'r enw Luciano Riolto. Perthynai y dynion i lestr Ita.la.idd, a thra ar fordaith o Philadelphia, darfu iddynt gweryla, pryd y trywanodd Juan ei gydforwr yn ei ochr, fel y bu farw mewn deg mynyd. HIRHOEDLEDD. Yn Nghaerfyrddin, dydd Iau diwedd- af, bu farw Mrs Ann Bona, yn 105 oed. Ganwyd hi yn y flwyddyn 1777, yn mhlwyf Llan-newydd, ger Caerfyrddill. Gweddw ydoedd i'r diweddar Thomas Bona, Caerfyrddin, a bu iddi 16 o blant, o ba rai y mae pump yn fyw, ac un, sef Mr Evan Bona, yn byw yn- Mountain J
-• r TRAM^618D YRHONDDA.
-• r TRAM^618D YRHONDDA. Y mae yn ddealiadwy fod cwmni rheilffordd- y Taf wedi anf.on deiseb yn erbyn cynllun tramffordd Cwm Rhondda, a hyny ar y ddadl mai personau nad oes âg un cysylltiad a'r gymydogaeth ydynt 0 r3 0 y cynllunwyr, y rhai nad oes ganddynt un amcan mewn golwg ond llesbad per- sonol. Dylai trigolion y cwm fel un gwr iad. barotoi deiseb yn gefnogol i'r ymgymer-
LliOFBUDDIO EI GARIAD,
LliOFBUDDIO EI GARIAD, Boreu dydd Sadwrn diweddaf darfu i ddyn ieuanc o'r enw W. Fuyer roddi ei hun i fyny i heddgeidwaid Dudley, ar y cyhuddiad o fod wedi tailu ei gariadferch —Susannah Jones i'r canal yn Tipton. Yn mhen rhai oriau wedi hyny, cafwyd corff y ferch yn y lie a nododd y car- charor. Gweithiwr haiarn ydy w Fuyer, ac nid yw yn rhoddi unrhyw reswm dros gyflawni, y gorchwyl.
YR ACHOS DIRWESTOL.
YR ACHOS DIRWESTOL. Pwy na; 'ddiolcha fod y fath waith mawr yn cael ei wneud gyda'r achos dirwestol yn y wlad, a hyny yn benaf trwy offerynoliaeth Mr Booth a Col. Caldwell, America. Yn ystod eu haros- iad yn Abertawe, ymgymeiodd 15,000 a gwisgo y rhuban gloo, ac 11,000 o'r rhai hyny heb fod yu ddirwestwyr yn flaen- orol. Y mae yn dda genytn ddeall hefyd fod y gwaith yn myned rhagddo wedi iddynt fyned o Abertawe, cauys erbyn hyn y mae yno 21,212 o rubanau yn cael eu gwisgo, ae yn eu plith 17.,5.20 In .0 ^addijwestwyrieuainc.' Maeyh aicr foyii <-f- SiH^ 'rredi -digid t raddatt wrth y tafarnwyr am eu hystyfnigrwydd yn peidio cau ar y Sabboth wedi pasio y ddeddf, a'r arwydd yn awr yw y bydd raid i luaws o honynfr gau y chwech di- wmod arall cyn bo hir iawn.
CYFLAFAN DDYCHRYNLLYD YN AMERICA.
CYFLAFAN DDYCHRYNLLYD YN AMERICA. Darfu i amaethwr o'r enw James Wilmot, yn byw yn agos i Lancaster, Kentucky, trwy ddyfod yn wallgof mewn canlyniad i golledion trymion, dydd Mercher yr wythnos ddiweddaf, ladd ei wraig, ei fam, a'i ddwy ferch, gyda bwyell. Darfu iddo wedi hyny grogi ei hun. Ni chafodd ei fab ond diangfa gyfyng rhag cael ei saethu gan- ddo. Mae wedi achosi teimladau cy- nhyrfus yn y gymydogaeth.
..CASTELLNEDD.
CASTELLNEDD. Mae yn ddrwg genym hysbysu fod holl weithwyry Gnoll, yn y lie uchod, wedi dyfod a'i twls allan ar yr 21ain o r mishwn, am eu bod yn methu cael y swllt codiad sydd yn ddyledus iddynt. Go- beithio y bydd pawb yn cadw draw oddiyma er mwyn cael chwareuteg a chyfiawnder.
RYMNI.
RYMNI. Y mae gweithiau haiarn Rymni yn parhau mewn llawn waith, ac yn troi allan mwy o ddur a haiarn nac erioed.
ABERDAR—GOLYGFEYDD NEW ZEALAND.
ABERDAR—GOLYGFEYDD NEW ZEALAND. Dymunwn alw sylw ein darllenwyr 0 yn Aberdiar a'r gymydogaeth. at yr ar- ddangosiad sydd yn cael ei wneud o le- oedd hynotaf New Zealand, gan gwmni sydd wedi bod yn teithio y wlaq hono eu hunain. Yn ychwanegol at hyny, portreadsant wahanol gymeriadau, a hyny gyda y peth goreu a welsom erioed. Os oes rhai o'n darllenwyr eisiau gweled lleoedd hynotaf New Zealand, y maent i'w gweled yma fel pe yn bres- enol o flaen y llygaid; ac o'r tu arall, os 069 rhai- o honynt eisiau cymhorth i chwerthin, a nyny gan arddangosiadau ac ymddyddanion diniwed, dyma y lie Buom yno y.noson gyntaf, ac os bydd gan rai o'n darllenwyr noson i'w spario, cynghorem hwy i dalu ymweliad a'r cw'mni hwn yn y Farchnadfa, a chant werth da an) yr hyn a dalent.
WEDI EI GNOI GAN WIBER.
WEDI EI GNOI GAN WIBER. Y dydd o'r blaen, cnowyd John Jones, 39 oed, gamekeeper yn Llanfaelog, gan wiber, a chafodd y cnoad y fath effaith, fel y bu iddo bron colli ei fywyd. Yr oedd Jones yn dal cwningod, a chan i'w ffured aros yn y twll yn hwy nag arfer, pollyngodd ergyd o bylor i mewn. Wedi 0 hyny dychymygodd glywed y ffured yn dyfod allan, a. rhoddodd ei law yn y twll i'w derbyn. Arhyny teimlodd rywhpth yn ei archolli ar ei fisbach. Tynodd ef allan yn frysiog, ac'er ei syndod, yr oedd yn rhwym wrth ei aelod wiber hir, yr hon yr. oedd efe' wedfc-cfi Jiaethfn. Yn fuan dechteuodd ei aelod, chwyddo yn ddychrynllyd, a bu am chwech awr yn anymwybodol. Modd bynag, y mae erbyn hyn ar wella, ac y mae gobaith yr adferir ef.
CYNDDEIRIOGRW1DD.
CYNDDEIRIOGRW1DD. Boreu dydd Llun diweddaf, bu farw un Richard Clarkson, yr hwn a bre- swyliai yn Silsden, ger Reighley, o gyn- ddeiriogrwydd. Cnowyd y trancedijg rhyw bum' wythnos yn'ol gan gu cyn- ddeiriog, er P°^ ymdrech meddygol, daeth i'r diwedd trucnus hwn. Dy\^ed gohebydd o'r gymydogaeth fod anirvw gohebydd o'r gymydogaeth foJ anirvw 0 IN wedi eu cnoi gan yrUn ci yr un diwniod-,
CLYWED.
CLYWED. Clywed fod libel yn declireu ehedeg { rhwng Pontypriddd a Dowlais ond os oes gwhionedd yn y chwedl, bydd pwyllgor yn oael ei sefydlu a, thun- ysgrifiadau yn cael ou casgiu at yr amcan o amddiffyn yr arnddiffynwr, a dyma, un gini i ddechreu y rhestr. Clywed mai dyfais newydd i scriwio i lawr feirniaid ieuainc mewn eisteddfod- au, ydyw rhoddi yr enw priodol ar yr s ri ysgrif, a hyny. yn y fath fodd y gollir ei weled yii-, ttmlwj heb dori na sei nac avail. 0 hepul gwyberod! pob peth er dyfod o hyd. i'r goro-n oud diolcli am hyny, y mae rhywbeth yn llywodraothu gwaod newydd ein beirniaid heblaw cyfeillgarwch a'r gasgpn.
MASNACH MEWN FUNGUS.
MASNACH MEWN FUNGUS. Yn mhlith y petliau a ddadforir o New Zealand, fealiai mai y peth hyno af ydyw y ramus a dyf ar foncyffion Hc»ed yn m iiob-'iiiMi ^oi3P4'«NaH',> %wd yn neillduol yrt thanbarth Taranaki. 0 ran llun y mae yn debyg i glust ddynoi; a genir gweled goleuni trwyddo. All- t) r3 foriwyd y flwyddyn ddiweddaf gwerth 11,318p. o hono, a hyny yn benaf i r China. Mae yn cael ei ddefnyddio yno fel ymborth, mewn gwneud soUp o'r fath oreu. Cesglir ef yn gyffredin gan blant amaethwyr bychain, y rhai a'i gwerthant i'r masnachwyr er ei sychu a'i anfon i China. Cesglir ef weithiaú gan y brodorion pan y bydd eisieu arian arnynt.
AT HAIARNWEITHWYR GWEITHIAU…
AT HAIARNWEITHWYR GWEITHIAU ALCAN. GYDWEITHWYR,—Eel un a deimlodd y camwri a osodwyd i'n herbyn gan ein meistri yn ystod y flwyddyn ddiweddaf, dymunaf alw eich sylw at y codiad sydd wedi cymeryd lie yn mhris y llafnau alcan, ac at y prisoedd gresynus a delir i ninau am weithio yr haiarn trwy ei wahanol fanau yn y gwaith. Buaswn wedi ysgrifenu yn gyht, ond fy mod yn ofni na chawswn dderbyniad. Yn ddam- weiniol, daeth ymdeithydd o bydler heibio, a dywedodd mai dyna gri pawb gweithwyr ag y bu efe heibio iddynt oedd gorchymyn Lewys Afan i alw cyfarfod y cyfle cyntaf am ein cyflog. y mae bechgyn Glahdwr yn siwr o'i gael o flaen neb arall, medd efe, ac fel y gwyddoch, y mae gwyr Llansawel a Llanelli wedi ei gael. Wel, pa raid i ninau ddigaloni sydd? Awn yn unfryd am unwaith eto, a dyrchafwn ein llais. Mae Treforis wedi ei tharo yn syn i glywed nad oedd Lewys wedi cael ei dalu er y frwydr, ond yn penderfynu dyfod i'r lan. Mae pob wythnos yn golled o chwech neu saith o sylltau yr un i ni. Gwnaed pawb ei ran i gael cwrdd o'r gweithwyr eu hunain, heb oedi ymgynghori a gweithwyr ereill, ac yna cyfarfod cyflredinol. Dysgwyliaf weled rhywun hynach a galluocach na mi yn ysgrifenu ar hyn yr wythnos nesaf. Gall llawer i hen bydler drin y pin ysgrifenu. Pan yn gweithio yn Mhontardawe y dyegodd yr hen Isaac o'r Felin. Mae pawb o honoch yn e. adnabod fel yr hen werthwr cnau, ] wneuthur hyn. Bywyd o'r newyddl haiarnweithwyr pob lie.—DAI TYLLWYD>
MARWOLAETH RHYS MORGAN TAMAQUA…
MARWOLAETH RHYS MORGAN TAMAQUA PENNSYLVANIA. Daeth i'n rhan yr wythnos hon y gorchwyl. galarus o gofnodi marwol- aeth yr hen dad anwyl a pharchus, Rhys Morgan, Tamaqua, neu yn fwy adnabyddus, Rhys Morgan, Lansford, eanys yn. Lansford y gwnaeth ei artrefle er pan ddaeth drosodd o Aberaman, Aberdar, tua 13 mlynedd yn ol, Sy- mudodd tua blwyddyn yn ol, wedi claddu ei wraig, at ei fab Samuel i fyw i Tamaqua, ac yma, Tachwedd 14eg, y bu farw mewn perffaith heddweh a thang- 0 nefedd gyda phawb, yn 64 oed. Yr unig eJyn fu iddo yo ei oes oedd yr asthma, yr hwn a wnaeth derfyna gyrfa ei fywyd er mor hyfryd oedd, yn llawer yn rhy fuan, canys dyn da o werth mawr oedd ef mewn byd ac eglwys. Ganwyd ef yn ardal Ystradgynlais. Yno y mae iddo C). geraint a pherthynasau luoedd, heb wybod fod Rhys heddyw yn ei fedd. Brawd iddo ef oedd Lewis Morgan fu tr gvhoeddus a phoblogaidd yn nglyn y "") Undeb y Gweithwyr yn Nghymru; hefyd I. Morgan, Bala, Kansas, diwedar n e" Carbon Run, a David Morgan, Aber- ajhan. Claddodd ei wraig gyntaf yn ^stradgynlais; ac ar ddydd ei farwol- aeth yr oedd ganddo bump o blant yn fyw i alaru ar ei ol; ac yn siwr, ni fu tynerach tad gan blant erioed. Nid tad tyner, gofalus, gweithgar, a darbod- us yn unig oedd lihys Morgan, na, yr oedd yn enwog fel byrhydog goaesfc a < thawel, ac yn iv*iLtduol fel cuefyddwr' fiyddlon, heridvchol a thangnefeddus. 'Pdrthvnai i:r Mothodistiaid Calunaiud tra yn yr hen wlad, end gan nad oedd eglwys gan y cyfryw en wad vn Lands- t'oi'v?, tafl0,11 ei lythyr i fysg yr Eglwys GynnUoidf&ot. a daliodd yn Fet-hodist o van'barn,.am a wn i. hyd ei fedd. ond y6 b&rflaith gysurus a chartrefol yn 4ty..g y frawdoliaech Annibynol.
: . AT LOW YR CWM ABERDAR.
AT LOW YR CWM ABERDAR.- Bydded hysbys y cvpclir y cyfarfod | misoi aeaaf yn yr Ha; p Inn, Mouatain A ill, boreu dydd Llun nasal, tonawr y 30ain, am 11 o'r gloch y boreu, ac mae taer ddymuniad ar bob glofa i ddanfon cynrychiolydd i'r cyfarfod hwn, gan fod materion pwysig i'w trafod. Hefyd, taer ddymunir ar bob glofa sydd heb gyfranu at y goruchwyliwr i ddanfon eu cyfruniadau i Mr J. Edwards, Bute Arms, Aberdar, gan mai eiQ yw Grysorvdd trysorfa y goruchwyliwr. Y gofyniad yw, 3c. oddiwrth bob dyn uwchlaw 16 cted, a 2c. oddiwrth bob bachgen dan ^tyny.—YSGK
" tSTRAD^LLTE: ' - ,T r '…
tSTRAD^LLTE: ,T r THINIASTH GKEULAWN I GI DEFAID.— Dydd Sul wythnos i'r diweddaf, tra yr oedd un Mathew Powell, yr hwn sydd yn ngwasanaeth D. Williams, Ysw., Berthlwyd, yn y lie uchod, yn myned oddiamgylch y tir, gwelwyd ef gan bet son geirwir yn ymaflyd yn ngwddf y ci, ac yn ei gicio yn ddidrugar- edd. Bu farw y ci dydd Llun can- lynol. Da genym allu dweyd nad Cymro ydyw'r creadur creulawn. Ceis- iodd daflu y weithred ar gefn tri o ber- sonau ereill, ond daeth y gwir i'r amlwg er ei holl ddyfais a'i gelwyddau. GWYLIWR SYMUDIADAU.
YR EISTEDDFODAU.
YR EISTEDDFODAU. 01 'r molidithiou a'r malldodau Sydd yn nglyn a'r Eisteddfodau Yma gwelir plant y diafol, Wrtlii'n ddiwyd ac egniol. 0 Da gwyr, Ha"er o'r pwyllgorau, Wrth gyhoeddi y testynau, Pwy ddaw allan yn fuddugol- Dyna nodau plant y diafol. Er cael heiaeth gystadleuaeth, Pa beth bynag fo'r rligaoriaeth, n Ni bydd dim yn werth ei gaumol, Ond cynyrchion gwyr neillduol. Wedi i bwyllgor yr Eisteddfod Dwyllo torf yn nghyd rhyw ddiwrnod, Os na ellir talu'r treuliau, Rhaid fydd atal rhai o'r gwobrau. Os bydd traethawd neu farddoniaeth, Yn arudaugos dim rhagoriaeth, Rhoi'r fel esgus 1ui'n gynar, "I Fod y cyfryw'n "rhy ildiurddar" Dylai boneddwr a ddygwydda gerdded gyda dwy foneddiges, gydag ond un 0 wiawlen, bob amser fyned i'r canol- mae hynyna yn sicrhau cot sych iddo ef, ac ni achosa eiddigedd yn y boneddig- esau. LLADDWYD unard,leg o Chineaid ger Eagle Springs, Texas, gan yr Indiaid Apaches. LLADDWYD dau-ar-bymtheg o ddyn- ion duon trwy ffrwydriad berwedydd agerfad ger Richmond, America, yr wythnos ddiweddaf. TRA yr oedd gwasanaeth mewn cy- sylltiad a phlant yn cael ei ddwyn yn mlaen prydnawn dydd Sul diweddaf, o dan gapel y Methodisiiaid Cyntefig, Caledonian-road, aeth rhai o addurn- iadau y mur ar dan, a dechreuodd y plant redeg at y drws, gan waeddu "Tan." Yr oedd gwasanaeth yn y capel yn cael ei ddwyn yn mlaen ar yr un adeg, pryd y cyfifrowyd yr oil, a mawr fu y drafferth a'r ffoi. Yn ffodus, ni chymerodd dim niwed Ie.
COLEG ANNIBYNOL BRYSTE.
COLEG ANNIBYNOL BRYSTE. Da genyf ailu hysbysu fod Mr T. Bowen, o'r eoleg uchod wedi derbyn galwad taer ac unfrydol oddiwrth eglwys Annibynol Sois- nig Westbury, Wilts, i ddyfod i'w bugeilio yn yr Arglwydd, ao y mae yntau wedi ei hateb yn gadarnhaol. Y mae Mr Bowen yn enedigol o Aberaman, ac yn Oyinro o waed coch cyfan. Yn ystod ei arosiad yn y coleg am y tair blynedd a haner diweddaf, profodd ei hun yn efrydydd dnwiol a liwyddianns, ac yn bregethwr gwir ragorol a derbyniol yn y ddwy iaith, ac y mae y ffaitli ei fod wedi derbyn gaiwad o eglwys mor barclins a Westbury yn siarad llawer am ei alluoedd pregethwrol. Cafodd gynygion taerion oddiwrth amryw egl-wysi Cymreig parchus i ddyfod i'w gweinidog- aethu,ond aty Saesonmyn fyned, a chan mai dyma ei ddewisiad, eiddnnwn iddo lawer iawn o lwyddiant i fod yn weinidog da i Iesu Grist, ac nid oes ynom yr amheuaeth lleiaf nad oes dyfodol dysglaer iawn o'i flaen. Yr Arglwydd a fendithio yr undeb yw DYRJNAI.TD didwyll—AMICUS.
PHILADELPHIA, TREFORIS.
PHILADELPHIA, TREFORIS. Nos Fercher diweddaf cynaliwyd cyng- a.rdd. Y..J».oI&da -m- i fliffars TTHnrflftij Da vias Nc-at.h Street, Treforis, yr hon sydd wedi pr.odi Mr E.eazer Lloyd o'r un lie, acy miient yn bwiiadu llivned i Lundain i fyw. Yr oulci Mr Lloyd yn aelod gyda'r Method- isbiaid Caiiiuaidd yn Betliania, ac yr oedd yn un defnyddiol iawn gyda'r achos yn ei holl gysyiitiadau. Yr oedd Mrs Lloyd hciyd yn aelod gyàa'r un enwad yn Phila- delphia, ac yr oedd bob amser yn barod i wneud yr hyn a allai. Y mae yn meddu ar lais swynol iawn, ac y mae wedi ei ddefn- yddio yu lied dda hefyd. Y mae wedi canti llawer iawn mown cyngerddau, Ao., yn Niu-eforis, ac mewn llawer lie arall, ond nitl wyf yn croda ei.bod wedi deibyn dim erioed am ei gwasanaeth, ond rn ei Wneud bob amser yn rhydd ac yn rh&a. Am hyny, meddyiiodd rhai o'i cbyfeillion y bnasai yr aingyicliiad prcsenol yn lantais dda iawn iddynt wneuthur eyngerdd ymadawol iddi fel arwydd o barch ac o'u teimladau da tnag ati, a chawsom gyngerdd ardderchog iawn. Gwasanaethwyd gan y personau canlynol:—Miss T. J. Morris, a Mrs Lloyd, Eos Morlais, Mri J. T. Davies, Robert George, Wm. Evans, Wm. Samuel, Willie Evans, a Miss M. E. Brown. Llywyddwyd gan y boneddwr ieuanc, W. H. Edwards, Ysw.—W. B.
EISTEDDFOD GADEIRIOL CASTELLNEDD.
EISTEDDFOD GADEIRIOL CAS- TELLNEDD. i, Er xuaatab i',¡o, beirdd a fwria.dant grs. tadiu yn yr eisteddfod uchod, yr wyf yn rhoddi prif nodweddion D. Jenkins, agefais yn garodig gan ein parchus Faer, yr bwn oedd yn hollol gydnabyddas ag ef, ac yn gydweithiwr ag ef yn Bethlehem, Green. Y.u laf, ei ddidwylledd. Yr oedd bob amser yn nodedig am ddweyd y gwir wrth bawb, ac am bawb yn ddiragrith. Yn 2il, ei dynerweh. Er ei fod yn ami yn ymddangos yn swrbh yn ei ffordd, eto yr oedd yu feddianol ar galon llawn cyd- ymdeimlad. Yn 3ydd, ei haelioni. Yr oedd yn ddi- arhebol am ei barodrwydd i gynorthwyo pob achos teilwng, pa un a'i personol, teuluaidd, a'i cymdeithaaol. Gellir dweyi am dano yn ngeiriau y bardd, "Hael ei galon, rhwydd ei roddion, Heb ddybenion gwyrion gau, Rhoes Rhagluniaeth daledigaeth, Iddo'n heiaeth i'w mwynhau." Bu yn flaenor ffyddlawn am amryw flyn- yddoedd yn eglwys Bethlehem, Green. Yr oedd yn hynod o gyson yn y cyfarfodydd misol, a chyfarfodydd y dosbarth, a bu yn ysgrifenydd i'r olaf, yn ogystal ag i ddos- barth ysgolion Castellnedd, a rhoddai fodd. lonrwydd mawr yu yr boll gylchoedd hyn. Yr oedd yn y blynyddoedd diweddaf wedi dyfod yn aliu yn Nghyfarfod Misol Gor- llewin Morganwg, a byddai yn ami yn siarad ynddynt gyda phwys ac awdurdod. Trwy ei sel a'i benderfyniad ef yu benaf y cafwyd gan gyfarfod y dosbarth i basio pen- derfyniad i dalu boll addewidion Coleg Trefecca, a chafodd fyw i weled hyny wedi ei gwblhau a'r oil wedi eu talu. E. W.
Advertising
.mMBUW 11RWY eibodyn awr yn adeg i gapeli brynu ENVBLOPBS CASGLU am y flwyddyn, yr ydym wedi penderfynu gwerthu y cyfryw am y pythefnos nesaf am Is. 6c. y 1,000 I I Neu trwy y poet am 2s. Os bydd yr archebion yn ddeg mil ac uchod, gellir eu oael am Is. 3c. y fil. Cyfeiriad,—Swyddfa'r 'Darian,' Aberdar. L — "rAT YMFUDWYR. JAMES REES, PASSENGER BROKER, 19, UNION STREET, LIVERPOOL, (Late with Cyrnxo Gwyllt). All information given, and lowest prices for Passage per Steamers of tha Cuimrd, [uman, White Star, Guion, National, Amer- ican, Allan, Dominion, Anchor, and States Lines. Every attention paid to Pasage Tickets I dent from America. Economy, Comfort, and Cr. guaranteed. I Write before you leave home for particu- lars. All passengers met on arrival. Ymofyner yn N gwm Rkondia, &g 1L 'I PmLLiPS, Griffin Inn, Pentre; ya ilerlayri a W, GRIFFITHS, 1, Victoria Street fiB Ctefier y cyfeiriad uchod, i |Q,tiiniae Bjitr +;. jL uwu yu. öJillytig a ffodus dros ben. Cynwysa" iaix-.rae Sarsaprilla, Seffron, Lauender, Dtdjda- lion. Gentian, a Burdock, sef y: di o'r darpariadau a nodasom, yn y f a* h px ■■ modedd fel ag i sicrhau cydweitL.'cdss llwyddianus ar yr oil o elfenau 0 vTsitfc gar y cyffeiriau, er cyrhaedd a ÓyúgoIr; y dybenion daionus mewn gu; vg wrth 'I ei gyfansoddi* CyfaddeJlr gan brif fedd.. ygon y dydd fod Quinine Biters M?, Gwilym Evans y cydgymysgiad m wya,? hapus ag sydd hyd yma wedi e; vne-K o'r-cyffeiriau uchod.
EU GWEITHEEDIAD.
EU GWEITHEEDIAD. Y maent yn cynorthwyo tra«l yr ym- borth, yn gwellhau a hwylusu ? cy^ch rediad, yn cryfhau y giau a'r cyhyran, ac yn puro a ïmvythloni y g-w ak mae y cymysglyn hwn yn gryfboir .-yil' redinol, ac yn lanhaydd etlf^biol Nertha y rhanau eiddil yn y cyf a: :'}oid- iad, ac o herwydd hyny y rhai n^. vpj agored i anwydon a'u canlvnia iau. X maent yn adnerthu ac yu cyfansoddiad a'r tymherau, ac ar ;■ f'rS hyny y maent wedi enill iddynt ru hun, aiD y gymeradwyaeth ucaelaf ar .-Azfet pob math o wendidau, a sofylifa igal nychlyd, a marwaidd y corff. Pan yn galw sylw at y tysticia-echac canlvnol, dymnnem adgofio y darllenydd eu bod oil yn dyfod oddiwrth b cyfrifol yn ngwahanol gylchoed,: r:ym- deithas, yn dyfod trwy FFT WVK f (chemists), adnabyddus y rhan aiolai o :it-' 0 bob i-Iian o'r wlad, yn c; wys cyieiriadau ac enwau y per so preswylfod, ae yn tystioia.athu y :,611; yn hawdd brofi eu teilyngdo«- r-iry anfon at y personau eu hunai i Nig gellir dweyd fel hyn am lawer tiolaethau ereill. Nid oes nei i i ddiwrnod yn myned heibio heb f' d per- chenog y Bitters hyn yn derbyn cyiner* adwyaethau i'w heffeithiolrwydd. Rose Cottage, Aberdar, Tachwedd lOfed, 1380. GAREDIG SYR,—Yr wyf yn awr W. caoJ cyfleu i wneud prawf teg a gonest Qui- 11 nine Bitters cyfansoddedig genyeb g.c yr wyf yn gallu tystio oddiar ).)r,,)t soaol a thystiolaethau amryw bersoitaa i bff rai yr wyf wedi cymeradwyw y BitU r?, eu bod yn meddu yr elfenau, v nodweddan, &'t rhinweddau a hawliech iddynt. Y.u flwyddyu 1876, cefais gystudd trwin am wyth mis, ac y mae rhai o effeithiaù y eye-. tudd hwnw wedi aros gyda mi hyd I Bu yn achos o ddychryn i mi ddyfod 6s* 11 offt ar hyd y grisian i'r llawr rhag c -v v;npo, Bu y cof, y cylla, a'r aelodau YI: peid:c_ gwneud eu gwraifch; ond mae y Bitter w&ti gwneud llawer iawn or symud hvn o'; j.t&e y cof yn llawer gwell, mae yr ae,( > iach a chryfion, tra mae y Bisters^ awydd am fwyd, ac yn help mawr i die yr hyn a dderbynir i'r cylla. Bu an •• ag oedd dal yr ysgrifbin yn faich i i ■ •' ?.- < yn awr gallaf ysgrifenu yn ddigryn t dyddiau gynt, fel y gwelwch wrth y i' wysr hwn. Nid oes genyf yn awr ond dyzouuc o galon llwyddiant i chwi i wasanaefchi fwiad--«a'ch cenedl am flynyddau h d'od. '-it Yr eiddoch, garedig Syr, yn wir serc-b^ THOMAS PRICE, Baptist Minister, Llwynpia, Hydref 21, 38; ANWYL SYR,—Wed^ clywed llawer aiu eiab Quinine Bitters, penderfynais roddi nmvtf arnynt. Bum am rai misoedd yn t-ael mhoeni gan anhwylder cylfredinol. C.jSt-g chwaeth at ddim, iselder ysbryd, ac at brydiau poen angerddol rhwng fy ysgwydct au, yn codi, yn ddiau, oddiar afie. :fyd) y Liver. Ond da genyf eich hysbysu ty mod wedi cael llwyr iachad; teimlaf yn awr roi): iach fy ngorfl a bywiog fy ysbryd ag y teimlais nemawr erioed, wedi deioyri t honwyf y budd hwn trwy gymeryd cicb darpariaeth fyd-enwog. Mae dyledsvTTdd yn fy ngorfodi i anfon y llinellau hyn gar eich gosod at eich rhydcli,t i wneutaur v defnyud o fynoch o honynt, Dymunaf; ehw! bob llwydd i wasanaethu eich cenedl. Yr mddoch yn gywir, 11 J. R. JONES, Baptist Mi»istarf Mynydd Cyuffig, SYR,—Bum yn dyoddef llawer oddiwrfcL*. ddolur yn fy mhen, iselder ysbryd, di £ yg archwaeth at fwye, ac ar ol ei fwyta. I'lr-i der mawr. 'Prynais botelaid 4s. 6c, ^dd • wrth Mr. Richard Jenkins, Kenffig Hin, ac ar ol i mi ei chymeryd, teimla is iy hun w&i fy adferu i'm iechyd arferol, ac yn i ddilyn fy ngalwedigaeth, Yr ydwyt v;,B., eu cymeradwyo i eraill, a thysoiolayt- j rhai hyny yw eu bod wedi derbyn anrhaethol trwyddynt, a byddaf yn o iimlc yn ddyledswydd aruaf eu cadw bob aruq-t-x fel trysor penaf y tenia. JoBN LLWYD (loan Cynffig),
GOFALED PAWB AM HYN.
GOFALED PAWB AM HYN. Gan fod amrywiol o ddai-parisdau 0 Quinine i'w cael, megys Tincture 01 Quinine, Quinine Wine, Quinine Mix- ture, &c., y mae rhai ymofynwjr sri Quinine Bitters Mr. Gwilym Evan a yo. cael eu twyllo a'r pethau hyn yn y modd mwyaf dideimlad a digywilydd Wrth geisio hwn ga-n yr A pot he r nid digon yw gofyu fel hyn, Pote,fl o Bitters," "Potelaid o Quinine Bittsrs nac ychwaith "Y Quinine yna. r>n l gofaler gofyn am "Quinine Bitters Mr Gwilym Evans," ac os na fydd yr ei w Gwilym Evans, F.C.S.,M.P.S., wedi o,. ysgrifenu ar Stamp y Llywodraetk at bob potel, twyll a ffugiad ydynt. Pnt y Potelau yw 2s. 9c. i 4s. 6c.; mew blychau, 12s. 6c. yr un. Cynwysa. Poteli 4s. 6c. ddau cyio.^xj a rhai 2s. 9c., ac felly gall y pryfxwi arbed Is. wrth gymeryd y rhai mwvai
.. CELF A MASNACH.
CELF A MASNACH. ABERTAWE. Nid oes ond ychydig gyfnewidiad wedi cymeryd He yn masnach y porth- ladd hwn yn ystod yr wythr^ps a aeth heibio, ond yr ychydig aydd, er gwell y mae. Mae yr allforion glo a fuel i raddau yn well.