Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
- Belrniadaeth.
Belrniadaeth. AWDLAU GOBAITH,"—EISTEDDFOB Y PASG, LLANGEFNI. TAIR awdl ddaeth i law ar y testyn rhagorol hwn. Gwir i lawer o ga-au fod arao, ac mai nid dyma y tro cyntaf iddo fod yn destyn Awdl Cadair; er hyny, mae Gobaith yn newydd bob dydd, ac yn Y8 gogydd bywyd pob dyn a enir i'r byd,—yn enwedig- pob dyn a ymegnia am orchest mewn bywyd. Mae yn mhob un o'r cyfansoddiadau hyn bwyntiau can- moladwy, ac mae dau ohonynt yn dda ar amry w gyfrifon. Cred yr oes hon mewn phrophwydi byrion a ber hefyd fydd ein beirniadaeth ninau, er ddarfod ini gael hir ddirwsst" i ddarllen ac efrydu y tair awdl. H?Ider. -Mae gaa yr awdwr hwn awdl feddylgar iawn, a barddonol hefyd ond nid yw yn feistr ar y gelfyddyd brydyddol. Afrwydd iawn yw rhanau helaeth o'i gyfansoddiad, ac arwyddion ymdrech yn rhy amlwg yn nghynghaneddiad ei waith. Ychydig iawn o wallau cynghaneddol sydd ganddo, a phe buasai ei saerniaeth mor naturiol ag ydyw yn ami o gywrain buasai yn rhagorol. Ceir yma, fodd bynag, amrai linellau eiddil ryfeddol, megys- Wyt trwy'r oesau yn cryfhau ffydd. I'w froydd cain fe ai'n fod. Yn gwneud byd yn gain Eden. Engyl lion hyd ei gliniau'n dringo. Ceir ganddo sain lusg mewn dwy linell nesaf i'w gilydd. Dyma engraifft o gywreinrwydd a gwall cynghanedd- Erchyll Aphwys! dwys destyn-ydwyt ti Erioed tost yw dilyn. Hawdd, hefyd, fyddai dyfynu lluaws o benillion dof a thraethodol, megys- Llona wrth weled planedau-hirion, A chyrph eraill weithiau Yn mydoedd y comedau At deyrn dydd sydd yn nesau. Peredttr.-Awdl bur dda ydyw hon yn ol ei rhywogaeth, yn cael ei nodweddu gan dlysni yn hytrach na nerth, a chau ddarluniadaeth yn fwy nag ymdreiddiad i egwyddorion a hanfod y testyn,—fel y ceir engraifft yn ei Iiaellau agoriadol— Ar febyn, mae tirf obaith Fel boreu yn dechreu'i daith I wawr hwn egyr einioes 0 fwynhad hyd derfyn oes. Yna darlunia y fam mewn myfyr hyfryd uwchben ei phlentyn, a'i gobaith yn Uewyrchu hud i'w ddy- fodol- Ni wel i'w phur anwylyd, Eilun bach, ond heulwen byd. Er hyny, gwna ymgais at ymsyniad deffiniadol o'i bwnc yn awr ac yn y man, a cheir ganddo ambell gwpled a phenill tarawgar a hapus yn mhob ystyr. Gallasai, fodd bynag, gynllunio yn well, a gwneud ei symudiadau yn iwy naturiol a chynyddol ar hyd y ffordd. Buasai ei ragarweiniad yn fwy pwrpasol yn mhellach yn mlaen. Nid yw ei gynganeddiad yn gwbl ddifai, fel y dengys y llinellau hyn- Tirf iechyd ar ei fochau. Ar hyd ei dir yr had da. Damniol wlad a'i mewnol oes. Mae ganddo rai tor mesur, a gedy ambell air allan sy'n bylchu brawddeg. Er hyn oil, mae yn yr awdl hon lawez o geinion barddonol y testyn, megys :— Y llafurwr,— Ac heb gymhelliad Gobaith Ni waria un awr o waith. Cyffredinolrwydd Gobaith,— Drwy ing y dwr angau du Ar ei heithaf sy'n rhythu Y gwanegau yn agor, A aaw'r mellt i wrido'r mor:— Trwy ei gwibiad tyr Gobaith Ar frig gwyn y moryn maith 1'1' du alar a dolef Mwynhad yw ei amnaid ef. Dyna ddigon i brofi fod gan yr ymgeisydd hwn hawl i gynyg am Gadair yn yr ymdrechfa hon. Alastor.-Mae yr awdl hon yn bur debyg o ran nodwedd ei barddouiaeth dlos a'i phertrwydd cyng- haneddol i eiddo Peredur, ond yn rhagori arno ei mewn cynllun ac unoliaeth a meistrolaeth fel cyfan. soddiad. Golyga Obaith fel cydymaith bywyd,— Yn gydymaith, Gobaith gaf Ar ddydd o dywydd duaf Efe a'i swyn dyfnaf sydd Yn fireiniaf arweinydd: Dwg i wywiant dig anaf Headyw dyn addewid haf; Gwawr ei fri a ddwg i'r fron Frwd, yfory difyrion; Garedig- aer, daw i gol Dyn i siarad yn siriol; Goleua'i wen brif-ffordd glir Draw i frodir hyirydol. Gyda'r Cydymaith dyddan hwn a y bardd yn mlaen drwy wahanol gyfnodau ac amgylchiadau ac anghenion bywyd dyn, a theimlwn wrth ei ddilyn fod y llwybr yn oleu a'r daith yn gynyddol, ac nid ydym nemor byth yn" troi a throsi 11 yn ein hunfan, nac yn crwydro 0'1] cyfeiriad. Nid yw Alastor yn cymeryd mautais ar y tes tyn," ac yn dwyn pethau anmherthynasol neu bellgyrchedig i fewn. Mae cynghaneddiad yr awdl hon yn gel- fydd, a phur naturiol ar y cyfan. Modd bynag, tuedda weithiau at or-gywreinrwydd, megys yn y llinell,- Mewn dymuniadau mae yni hudol. Galwai rhai beirniaid linell fel hon yn un gywir digynghanedd;" a diau nas gellid cael ei gwell fel testyn dadl drosti ac yn ei herbyn. Modd bynag, credwn am dani, os cywir yw, ei bod yn fwy di- beroriaeth na chynghanedd lusg. Hefyd, gallasai yr ymgeisydd hwn fforddio cymeryd mwy o bwyll i feddwl ambell syniad cyn ei gynghaneddu. Ceir ganddo rai llinellau pur ddibwynt, megys,- Dring yn uchel i fyd tawel; Fry heb awel cefnfor bywyd. Cyn hir mewn hwyl cynarol Eu heulwyd hwy ddaw fel dol. Obaith Dwyfol,—hyd byth, di-auafau Yw'r fro a ddengys, trwy froydd angau Cawn weled haddef canliw dueddau. Cyfarfyddir a'r gair gwyn yn yr awdl yn bur fynych, ond heb gymaint o reswm ag sydd iddo yn "Ngwynfydau" yr Efengyl. I ddod at y dyfarniad, ein cred yw fod y dorch yn amlwg rhwng Peredur ac Alastor. Mae gan Peredur rai darnau hafal i ddim svdd gan Alastor, os nad gwell. Ond fel cyfansoddiad, trwyddo draw, ac ar y testyn, credwn mai Alastor yw y goreu, ac mai ganddo ef y mae yr hawl deg i Gadair Mon y tro hwn. Ar air a chydwybod, BWLCHYDD, PEDKOG.
Diddymiad y dreth ar Bapur.
Diddymiad y dreth ar Bapur. NID yw annghytundeb a syniadau crefyddol Mr G J Holyoake yn rheswm dros i ni anwybyddu y da a wnaeth efe ac yn St James's Gazette am dydd Sad- wrn diweddaf ceir gair da am dano, a dengys y dylai pawb a ddefnyddiant bapur deimlo yn ddiolchgar am a wnaeth. Pwy feddyliasai fod y gvvr hwn heddyw yn nyled y Llywodraeth o 600,000p ? Yr oedd Mr Holyoake yn 84 mlwydd oed ddydd Sadwrn. Agos i 60 mlynedd yn ol carcharwyd ef am atebiad a roddodd i ofyniad mewn dadl gy- hoeddus. Yr oedd yn un o'r dynion a benodwyd i esbonio drwy y wlad gyfundrefn gymdeithasol Robert Owen, Dretiewydd, ac er y pryd hwnw siaradodd filoedd o weitbiau ar byuciau cymdeithasol a pholiticaidd yn neuaddau mwyaf Lloegr. Dywedai John Stuart Mill am dano ei fod yn offeryn penaf i basio yr Affirmation Act, ac efe yn adiaraeu a gaf odd gau y Swyddfa Dramor i gyhoeddi cyf res werthfawr o Lyfrau Gleision ar 'ystad y dosbarth gweithiol mewn gwledydd eraill 30 mlynedd yn ol. Ei ddvled i- Loegr-ynte dyled Lloegr iddo ef ? fydd yn fuan yn haner canrif oed. Aed 1 rddyled pan oedd y wasg newyddiadurol fel yr adwaenem ni hi yn ddim ond breuddwyd. Beiddiodd Mr iioly- oake herio y gyfraith drwy anwybyddu y dreth ar wybodaeth a chyhoeddi papyrau heb y stamp. Aeth yn mlaea i'w cyhoeddi, fel y dywed masnachwyr, yn ddihidio o gostau, ac o'r diwedd, pan gyrhaedd- odd ei ddirwyon 600,000p, daeth y Llywodrastk yn mlaeu i hawlio y taliad. 'Doedd yr arian ddim yn llogell Mr Holyoake, end cynygiodd i Mr Gladstone swllt y mis. Sawl swllt a dalodd, nis gwyddom, ond gwaredwyd y dyledwr o'i benbleth drwy ddilead treth y papur, a dyna ei nod yn hyny o beth wedi ei gyrhaedd. -0:
--Y Barnwr Rowlands a'i blaitt.
Y Barnwr Rowlands a'i blaitt. YN Llys Sirol Runcorn, y dydd o'r blaen, o fiaen y Barnwr Bowen Rowlands, apeliai goruohwyliwr am archsb yn erbyn labrwr amaethyddol. Yr oedd gan y diffynydd ddeg o blant, ac ui eniiiai ond 16s yn yr wythnos. Deg o blant,ebai ei Anrhydedd, a dim ond 16a yn yr wythnos! Mae genyf ndeg o blant fy hunan, ac mae genyf gydymdeimlad mawr a dyn gyda deg o blant." Yr oedd yr apelydd ya myned yn miaen i egluro yn mhellach pan ataliwyd ef gan y Barnwr, yr hwn a ddywedodd nas gallai wneud yr archeb, ond y caniatai i'r wys gaal ei thynu yn ol mewn trefn i arbed costau. I Bay TEGOP-RA "where you buy your Groceries I' not, buy your Groceries where you buy TEGORRA."
Advertising
I'w gael gan bob Llyfnverthwr, neu gan y Cyhoeddwr, ISAAC FOULKES, 8, PARADISE STREET, LIVERPOOL.
--------.Dail Te (Hen a Newydd).
Dail Te (Hen a Newydd). LLYTTAYR ODDIWRTH EI CHARIAD." Hen wraig nodedig o grefyddol, a phur eangfrydig hyd yn nod pan oedd enwadaetb. grefyddol Cymru yu gulach o lawer na- ydyw heddyw-a breswyiiai yn ngogiedd sir Gaernarfon. Byddai yn dra iaoff o wrando pregefchwyr o bob enwad. a phan yn gyfleus elai i'w cyfarfodydd. Un tro, er mai Methodist oedd hi, aethai i wrando pregetihwr a gyfriiid ya bur Ar- min,idd, ao yn ol y gredj Fethodistaidd yn gyfeil- iornwr. Gaiwyd hi i gyfrif gan flaeuor perthynoi i'w chapel am ei bod ya gwranclo Armin, pryd yr ateb- odd iiithiu, John Jôs bach, waeth gin i yn y byd pwy fydd y pDbtman'eaelllythyr oddiwrth fy nghar- lad ydi mhwnc mawr i." "GWAITH MOKTES." Dyna yr eaw a roddai Bedyddiwr ya un o ddyff- rynoedd Gogledd Gymru i eglwys berthynol i'r Methodistjaid yn yr un gymydogaeth. Capsl byeh- anIi!i • _iawa oedd gaa y Bedyddwyr, 4ra yr oedd gau y Methodiatiaid gapel rnawr a hardd; ac yn hyn y gwelir yr eigyd o alw y eapei Methodiataiud yn vvaita morter." Ond cafoad y Methedyn y liaw uchaf ar y Bedyddiwr rhyw ddiwrnod. Sut rydaoh eiu n dwad yn mlaen efo'r gwaith mortar aew rwan. gofynai y Bedyddiwr, pryd yr atebwyd ef gan y MeDhodf n, yn atdderchog, frawd achos yr yda1 ill n gofalu peldlO rhoi gormod o ddw-vv w-wr am i ben o DYN GWICNWI'NIQ. Bodolai hen gweryi rhwng Rabat! Gruffydd a bfn Irodor 0 Ddyffryn Conwy, a Uvri 1. >t'os 7 gair o fod }'n dra gweawya- ySKry^ Bu y/ hwQ a wenwynig tarft, a chiaddwyd ef yn mynv/ent y plwyf ¥n fuan wedi yr angladd eymerodd yr ymddiddan caalynol le rhwng Kobat Gruffydd a William Will- iams, cymydog iddo- W W—Wei, mae WiJiam Jda wedi inya'd o'r diwadd, Kobat Gruffydd ? ydi, William, mae o wedi myn'd, W W—Mi fu uawer helyns rhyngocb chi eh dau, ynto, yn yslod y blyuyddoedd y buoch chi yn nghyr- add yob gilydd yn y Dytfryn yma ? Bi Ca Do, mi fu, lawer iawn o helynt: ond fydd aim chwanag rhyngooa yn y byd yma, mae'n debyg. W W-Na, fydd, na fydd. K G—Wedi'r ewbwl, VVil iam Wihiams, mi leiciwn 1 gael ry nghladda yn yr un fynwant a William u OS» W W-Da iawn wir roeddwn i'n awyddug i wbod ystad y cri meddwl chi ar yr amgyleliiad difrifol ,> iarwolaeah V\ lliiam Jds; a j ec tna hen gscryn cas a gwenwynliyd oadd o, peth nobl anwodd ydi'ch gwe1'd chin maddii, iddo fo. ° R G-Ond wyddosii chi pam yr hoffwn i gael y nghladdu yn yrnUU fynwant a fo, William Williams ? W W- Pan R G—Pe clediid n yn rhywle yn agos i William Jos3 mi gawn ionydd yn fy medd, achos yr oedd digon o wemvyn yn i. gyfansoddiad o i ladd pryfed myuwent gyfa hyd fore'r adgyfodiad BWYTA'B BBIBL A'I DREULIO. "Beth ydach chi haws, Dafydd Robets, a myn'd i wrando ar bregethwyr y capeli yna yn ile dod i'r Eglwys" ? gofynai peisoa yn N ghymru, geohedlaeth yn ol, i hen blwyfwr hirben a gonest. "Am i bod nhw'a werth 1 gwrando," oedd yr atebiad. "Beth ydach chi'n gae1 gan ddynion annysgedig or fath, Dafydd Robdbs ? M!a8 nhw^n gvvbod sub i bre gethu'r Efengyl, beth bynaer," ebai D. R. "Mae'n anmhosibl idd f nhw wnend fawr ohoni hi, achos dydy nhw ddim yn deail ieitboedd gwreiddiol y Beibl. Yr ydym ni yn deall ein Baibl ya thorough mewn gwirionedd, yr ydym yn bwyta yBeibi." ebai'r person. Druiin ohonoch chi, y psjrsomaid. Byta'r Beibil, wir Os ydach chi'L, i fyta fo, chydig iawn o arwydd sydd ych bod chi'n i dreulio fo -0-
Mwnwyr yn cymodi.I
Mwnwyr yn cymodi. BETH amser yn ol torodd y mwnwyr a berthynent i'r tair glofa fwyaf yn Ngogiedd Cymru—Bersham, Hafod, a Yauxhall -eu cysylitiad ag Undeb y Mwu- wyr, ond inaent yn awr wedi penderfynu ail ymuno. Dyma fel y aafai y bleidlais :—Yn ffafr ymune, 78S yn erbyn, 107; mwyafrif, 679.
is Newydd ei Gvhoeddi, Pris…
is Newydd ei Gvhoeddi, Pris lOS, 6ch. net. BYWYD a LLYTHYRAU Dr. LEWIS EDWARDS, Bala, Gan ei FAB, Y Prifathraw THOMAS CHARLES EDWARDS. CYNWYSIAD. PEN. I.-Ei ddyddiau Boreuol, 1809-'26. -.Ei Rieni, He ei enedigaeth, a'i feiÍydd-Ei ysgol, a'i f athraw, a'i lyfrau cyntaf— Yn Ysgol Penllwyn—• Dechreu dysgu Groeg a Llaclio—Yn Ysgol Llan- fihangel-geneu'r glyn-Ei hoffder 0 Hifyddiaetb- |i Prjder ei rieni am ei ahvedigaeth- Y n dychwelyd i LAntihaiigel,-Symud i Langeitho. PEN. II,— Yn dechreu Pregethu: Llangeitho a Phentowyn.—Yn agor ysgol yn Aberystwyth- Yn erbyn Catholic Emancipation—Cadw ysgol yn Llangeitho—Yi symud i Bentowyu-Et dderbyn yn aelod o'r Gvmdeithasfa—Barn y Parch John Jones, Talsarn, am datio-Pre-ethu y tro cyntaf yn Ngbierfyrddin-Bi syaiad uchel am ddysg- Yn cynghori ei frawd Thomas—Ei syniad am rinweadau gwraig—Ei syched angerddol am ddysg—t'n Nghymdeithasfa Woodstock-Can- iatau ei gais i fyned i Goleg-Wylo dan driniaeth y Parch Thomas Richard. PEN. III.— Yn Llundain, 1830—'31.—Gwneud cais am le fel is-Athraw—Gyrhaedd i Lundain- Cai edigrwydd Mr Bovven—Temti siwa i ymuno a'r Eglwys Wladol-Cymhellion ei dad a Mr Edward Jones iddo—Penderfynu aros gyda'r Methodistiaid- Ei amgvlchiadau yn y Coleg- Yn ymuno a'r London University-Dysgu Groeg a Hebraeg—Awydd bod yn Genadwr Cartrefol- Ei farn am yr iiglwys WIadol-Dr Edwards a'r Parch John Elias- PBN. IV. — Y11 Llacharn, 1832—'33.—Ei reswm dros adael Liunfaiii-Pregetha yn Nghaeraarfon —Pfurfio cydnabyddiaeth a, Mr Humphreys, Dyffryn-Yrnsefydlu yn Genadwr Cartrefol— Agor ysgol—Mr John Phillips yu un o'i ysgol- heigion—Ei gynllun i addysgu gweinidogion ieuailic -Ei farn am y tymnts-Tuedd i iselder medd.wl—Petruso parth myned i Edinburgh—Ei syniad am ragoriaath ei enwad-Ei dduwiol- frydedd—Ei gysttidd peryglus Cymdeithasfa Aberteifi a Dr Edwards. PEN. Y.— Yn Mhrifysgol -Ecliiibu)-yh,-Paham y symudodd i Edinburgh-Puham nad aethai i Goleg Dduwinyddol y Secession Clturch- Ar ei ffordd i Ediaburgh Caredigrwydd Mr Matthews-Ei i letty a'r Coleg— Mevvid ei arddull fel ysgrifenwr— ifn cysuro Mr Matthews — Offeryn troedigaeth y Parch James Williams— Bara Morgans, MachynHeth, am dano-Dech- reuad ei garwriaeth a. Miss Charles—Yin weled a Liverpool gyda'r Parch John P hilli ps- Ei brawf draethodau yn y Coleg—Ymroi i Dduwin- yddiaeth-Pregethu gyda Mr Phillips yn Rhos— Dechreu'r oedfa ar Green y Bala—Newid arddull ei bregethu—Yn Nghymdeithasfa Machynlleth— Yn Nghyrndeithasfa Dolgellau-Gytieithu Etnyn Cowper—Yn dychwelyd i Edinburgh—Ymroddi i waith—Caredigrwydd Mr Davies, Frorhetito,- Rhai o'i beaderfvaia-dau-Ei syniad am ifynhoneil ded wydd wch-Cyfarfod Misol Caerfyrddin-Ei letty arferol yn Liverpool- Caredigr wyd d Dr Chalmers—Toriaid yn y Cyfundeb-Bdrn Dr Chal uers am Edwards a Phillips—Ei lwyeld yn Edinburgh—Zn Nghymdeithasfeydd Llanfair- muallt a Thowyn Meirionydd—Ei ail ddychweliad i Edinburgh-Rhoi i fyuu ei fwriad i symud i Glasgow—Ei farn am bregeth—Ei hynt yn y Brifysgol—Flintshire Tories "—Tuedd i ym- sefydlu yn Liverpool—Graddio ac ymadael o Edinburgh—Barn ei Athrawon am dano—Dyl- anwad Edinburgh arno. PEN. VI,—Sefydiiad At hr of a'r Bala. -'Ymdrechion blaenorol—Anhawsder yn nglyn a lie yr Athrofa —" Ysgol i Fechgyn" yn y Bab, Athrofa" i'r holl Gyfundeb-De a Gogledd yn aunghy- tuno-lNurfio Committee of Jlaiiagelteent-Cys- ylltiadau Dr Edwards a'r symudiad—X Gymdeith- asfa a'r Bala a Tiixefeeca-Ithybudd i Bwyllgorau Eglwysig. PEN. VII.— Yn priodi. Y myfyruoyr cyntctf.-Y Briodas, a pherthynasau Miss Charles—Mri L Edwards a D Charles yn agor Ysgol—Hysbysiad o amcan a thelerau—Dadblygiad a chynydd yr Ys- gol-Trallodion teuluaidd—Tramgwyddo J Elias. PEN. VIII.—Cychwyniad y Traethodydd."—Dr I Edwards fel Golygydd—Ya gohebu a. (xian Alan ac Eben Fardd—Llenyddiaeth Feiblaidd Mr Gee — Yr Esboniwr—Y Trraethodydd. PEN. IX. Y Geiniogwerth" a pharhad o hanes 61 Y Traethodydd"—Caledfrya a'r hen Fethodist- iaid-Y Methodist—YDrysorfa—Trysorfa'r Ath- rofa'n isel—Y Gymdeithasfa a'r bobl-Dr Edwards ar Dr Campbell-Yr Eurgrawn Cymraeg -Enwogion Cymrll-Y Gwyliedydd—Awgrym am Lyfr Emynau—Y Traethodydd a'r Adolygydd —Pryddest Eben Fardd ar Yr Adgyfodiad-Y tal am olygu Y Traethodydd—Meddwl newid plan Y Traethodydd— Eben Fardd a Gwilym Hiraethog—Peter Williams a'r Methodistiaid— Awgrym am Undeb Efengylaidd Cymreig—Y Parch Henry Rees ar Gyfeillgarwch—Eben Fardd ar Dewi Wyn-Dr Edwards yn annghotio penau ei Bregeth—Colii ei ddwy ferch—rhoi i fynu Y Traethodydd. PEN. X.-Y?. Athrofa.-Dewis cyd-Athraw i Dr Edwards-Cychwyn Cronfa i'r Athrofa—Y mater o flaen y Gymdeithasfa—Penderfynu ymddi- swyddo—Penderfyniadauy Cyfeisteddfodyn Rhyl —Dr Edwards yn tynu ei ymddiswyddiad yn ol— Penderfyno ar Groufa Sefydlog—Penodi y Parch 1 Edward Morgan yn Gasglwr—Llvsyddiant yr an- turiaeth—Pwyllgorau a'r bobl-Gosod sylfaen yr Athrofa newydd-Cais am an o Athrawon y Bala i Drefecca—Anfoddlonrwydd y Gogledd— Terfyn yr Y mdraforlaeth-Cysy lltiad Dr Edwards a'r symudiad-Codi safon y Coleg—Cwyn ya erbyn Pwyllgorau-Graddedigion y Prifysgolioa —Sefydlu Fellowship yn nglyn a'r Athrofa— Awydd Dr Edwards i wella oddysg yr Athrofa— Awyddus i roi swydd Prifathraw i fynu—Cwyn yn erbyn camddarluniadau—Marwolaeth Dr Parry Penodiad Proffeswyr H Williams ac Ellis Edwards—Gwneud Tysteb i Dr Edwards—Dar- lun ohono i'r Coleg—Penodi cynorthwywyr iddo. PEN. XI.—Di Edwards yn ei gysylltiadau Teulu- aidd.-Ri gymwynasgarwch a'i diriondeb-Ei hae, frvdecld-Ei fedi, i ge ryd d u-T) ylan wad claddu ei ddwy ferch arno-Ei blant-Cystudd a marwol- aeth Margaret JiiLie -Tuedcl i golii bias ar bregethu -Eli ddawiolfrydedd-Dyfolol Thomas Charles- Yr efrydydd Ymneillduol cyntaf i Uydychain- Boneddigeiddiach na Disse)ttens "-Pobi anwy- bodLis-Siarad ofer—Yn cynghori Llewelyn-Yn Nghymdeithasfa Casnewydd—Y Gymraeg a'r Saes- neg—Bywyd rheolaidd acarferion iachus-Pwysig- rwydd difrifoldeb—Calonogi Thomas Charles- Ar symudiad Thomas Charles i Liverpool—Siarad heb fod yn siaradus-Ar alwad Thomas Charles i Priaces Road-iAewn -dirprwyaeth at Mr Gladstone —Ar efrydiaeth afreúlaidd-Manvolaeth Leta- Braslan o gymeriad prydferth Mrs Edwards PEN. XII.—Dr. Edwards a Symudiadau Cyfundeb- ol.-flelynt athrawiaethol ya sir Faint-Aw- grymiadau at wella y Cyf undeb—Yr Aches ar y Goror-Cronia yr Achosion Saesneg—Methodist- ia.id a Phresbyteriaid—Yr Achosion Saesneg a'r Gymdeithasfa- Y Fngeiliaeth-Pabyddiaeth LIyd- aw—'Sefydlwyr Cymreig ya Awstralia—Sefydlwyr Cymreig yn Patagonia—Trysorfa Gynolth wyol- Tuedd y Gymdeithasfa i rwystro—Diwygiad 1859 Y Gymaufa Gyffredinol-Sêl dros wella Llenydd- iaeth Gymreig-Ymweled a'r Deheudir-Ar wahoddiad Dr. O. Thomas i Liverpool-Gweith- redoedd Capel Nassau Street. PEN. XIII.—Dr. Edwards a Bywyd Cymrei,g.- Etholiadau siroedd Aberteifi a Mon-Ei ran taag at gyfuudrefn addysg Cymru-Caleg Aberystwyth —Annghydwelediad rhwng Cynghor a Senedd —Y pwys roddid ar ei farn—Ar Esgobion Cymreig i Gymru—Ar fynychu Eisteddfüdau-Annghyd- weled a, Hiraethog-Cymdeithasau Llenyddol. PEN. XIV.—Dr. Edwards (c Llettyddiaeth Gymreig, -Cynllun o Gyfres Gyruraeg-Cynlluu o Gyfres Esboniadau—Y Diwygiad-Uynllun o ddarlithiau -EL,en Fardd a'i Ysgol-Awdwyr llenyddol yn ymgynghori ag ef. 11 PEN. XV.—Dr. Edwards a Symudiadau Crefyddol tu allan i Gymru.—Ei gysylltiad ag Ysgotland -Presbyteriaid Lloegr a'r Secession yn Scotland —Ar yr Egtwys a'r Wladwriaeth—Y Methodist- iaid a'r Eglwys Rydd—Eglwys Henaduriaethol Lloegr-Yr Undeb Efengylaidd-Cweryl yn nghylch athrawiaethau. PEN. XVI.—Dr. Edwards fel Athi-aiv.Fol dysg- awdwr dynion-Dr Edwards yn Germani-Ei gariad at fanylder a thrylwyredd-Ei gydlafur- wyr—Pryder am y bobl ieuainc—Darbodus a hael -Yn cychwyn am Geneva—Yn Geneva—Cared- igrwydd Dr Edwards i'w Efrydwyr— Perygl pregethwr ieuauc — Arholiadau y Ooleg-Ar lwyr ymroddiad i waith-Newyddiadur dyddiol crefyddol Ddim yn Bregethwr Cymanfa- Ysgoloriaeth y Coleg—Ar ysgoloriaethau agored —Prinder pregethwyr addawol yn y Coleg- Siarad a boneddigeiddrwydd—Ufudd-dod i ddy- I-edswydd-Aauyider mown gwybodaeth-Cwes- tiynau ar Herodotus-Plato's Repitblic-Darlith- iau'r Áthrofa-Uerbyn yteitioD. D.—Ymrodd- iad i waith y Coleg. PEN. XVII.-Dr Edwards fel Duwinydd.- Dr Edwards a Higher Criticism-Ar Ysbrydol- iaeth y Beibl-H.tlyddid dyn-Credu Athraw- taeth yr Iawn-Uadl a'r Parch S. Roberts. PEN. XVIII.—Dr Edwards fel Cyfaill.-Ei gyd- ymdeimlad-Ar farwolaeth mab i Dr 0 Thomas —Ar farwolaeth y Parch Henry Rees-Ar farw- olaeth mab i Mr J F Roberts—Ar feddargraph- iadau—Ar farwolaeth Mrs Henry Rees-Ar farwolaeth mab ieuengaf Dr 0 Thomas-Ar farwolaeth merch y Parch W Pugh—Ar farwol- aeth Mr Williams, Ty'nycoad-Ar farwolaeth y Parch Rees Jones, Felinheli-Y genhades, Mrs W Lewis-Ei gynghor i Dr Thomas Charles- Dr Parry a Dr Ed wards- Diolch am a fu a hyder am a ddaw-Swyn yr hyn sydd bell-Y Cyfarfod Misol ac achos Mr Morris—Addysg plant— Cefnogaeth i Miss Watts—Methodistiaid, Pres- byteriaid, ac Addysg-Cenadaeth Llydaw— Gyda'r Parch Ogwen Jones yn Malvern-Cystudd teuluaidd—Barn Dr Edwards am Fywgraphiad— Prifysgol Cymru-Cvvyn yn erbyn y Methodist- iaitl-Ffol-bethau mewn cynadleddau—Sabboth Cymundeb yr Ymaeillduwyr. PEN. XIX. — Dr Edwards fel Pregethwr a Buguil. —Ffyddlondeb i ymrwymiadau—Rhai o odfeuon Dr Edwards-Ei ddull o gadw Seiat—Ei ofal am ei eglwysi—Yn Geneva-Ei ofal am y bobl ieuainc-Ei ddyddordeb yn yr Ysgol Subbothol- Ei ffyddlondeb i'r Cyfarfod Misol-Cofnodion o Bregethau ac Anerchion wrth Ordeinio: Y Creadur Newydd, Y Cristion a'i wobr, Troedig- aeth Paul, Gwirionedd Dilwgr, Ydwyf yr Hwn Ydwyf," Ffydd, Gobaith, a Chariad, Gras a gwirionedd (loan 1, 14), Presenol a dyfodol y Saint (1 loan, 2, 3), Cytlawnder Crist (loan 1,16), Ffydd Enoch (Heb. 11, 5), Eangder y Gorchym- yn (Salm 119, 96), Ordeiniad yn Lerpwl, Yn Nghymdeithasfa Dolgellau, Yn Nghymdeithasfa Pwllheli, Ar Ordeiniad y Parch John Roberts. PEN. XX. -Blyttyddoedd Ola -lechyd ac arferion Dr Edwards -Ei iechyd ya gwaelu—Ei ym- orphwysiad ar Grist-Cydymdeimlad Dr Hughes —Darlithiau ar Berson Crist-Ei bryder am wneud eyflawader-Blynyddoedd o waith tawel- Apelio am Lyfrau i'r Llyfrgell-Pleidio yr Achosion Saesneg — Arholiad Cymdeithasfaol 1882—Ei olygiad ar y Sabboth-Cyfarfod a dam wain- Rfiyddid yr Ewyllys-Ei fawrfrydig: Hfydd- Eí daro yn sal yn Liverpool—Serch ei Efrydv^yr ato-Ei ysbryd ymosty-egol-Ei gys- tudd, ei farw, a'i gladdu-Cydymdeimlad. ;¡"t teulu. LLYFBTDDIAETII DR EDWARDS.J NAW 0 DDARLUNIAU-DALEN LLAWN.